RADIO GRAM0F00N
VERSTERKER
HEEFT U WONINGEN
TEHUUR0FTEK00P?
Wij pn weer bouwen
UITVERKOOP
Fa. PELTENBURG van 1793
TALEN
Koopt wat goed is
Dansschool H. J. VISSER
JACOB B0TERMANS
SCHRIJFMACHINE
Bouwcomplex Nieuwe St. Petruskerk
Colporteurs
Te koop of te huur
Strijkster gevraagd
BURGERWOONHUIS.
Openb. Verkooping
Abonneert U op het Leidsch Dagblad
Heeren-Overhemden
Zaterdag 5 Januari 193S
SPAANSCHE BRIEVEN.
BURG. STAND VAN LEIDEN.
UIT DE BONTE WAERELD.
SPREEKCEL.
SCHAKEN
GEVRAAGD:
READY
5 GLD.
(Rcaclij ScKcot
dat doet U in de fabriek Hooge Rijndijk 86
Verrassende voorspellingen voor U11
harry v. d. harst
JULIE ARDESGH v. HAMEL
bij PIECK
0.59
0.79
0.98
1.25
1.45
1.95
SPAANSCH LANDBOUWBEDRIJF
De nood in den Spaanschen landbouw.
Pogingen to» verbetering Nieuwe
regelingen Credieten, voorlichtingen en
proe (tuinen.
Een bekend Spaansch landbouwkundige
heeft met eenige studenten een bezoek
aan Nederland gebracht om verscheidene
landbouwscholen, proeftuinen en andere
wetenschappelijke Inrichtingen van dien
aard in oogenschouw te nemen. Spanje ligt
voor de meeste Nederlanders zoo ver bul
ten hun gezichtskring en belangstelling,
dat men aan de nooden en behoeften van
den Spaanschen landbouw en de weten
schappelijke bestudeering daarvan geen
verdere aandacht zal geven, en het bericht
van het vermelde bezoek zal bij de meesten
geen bijzonderen indruk hebben gemaakt.
Het was echter wel belangrijk, zelfs zeer
belangrijk en om allerlei redenen. Ten
eerste als uiting van de breeder en moder
ner opgezette poging om den Spaanschen
landbouw op te heffen uit de moeilijkhe
den waarin hij ls geraakt, en verder als
blijk van de hooge achting die het Neder-
landsche landbouwbedrijf overal in de
wereld, en ook in Spanje, heeft.
Spanje is hoofdzakelijk een landbouw-
volk. Het zou anders kunnen zijn. Spanje
zou zelfs een der voornaamste industrie
landen van Europa kunnen zijn vanwege
den onschatbaren rijkdom aan delfstoffen,
die het in zijn bodem verbergt. Daarom
was Spanje al eeuwen voor onze jaartel
ling een begeerd land waar men om
streed, het bezat vele edele en nuttige
mineralen, en heeft die tot heden. De
eijploitatie daarvan, zelfs van de zeer
goede steenkolen, is echter van geringen
omvang gebleven, en heeft niet( zooals
had gekund, den stoot gegeven 'tot een
hoofdzakelijk industrieele ontwikkeling
van het land.
Landbouw en veeteelt waren eeuwen
door de voornaamste bronnen van in
komsten van de Spaansche bevolking. De
veeteelt is van de middeleeuwen tot op
de moderne tijden boven den landbouw
begunstigd door een onjuisten kijk. dien
men op de voorwaarden van een bloeiend
landbouwbedrijf had.
De landbouw wordt in Spanje onder zeer
verschillende omstandigheden uitgeoefend.
Een prachtige landbouwstreek is het
Noord-Westen van Spanje, het heerlijke,
vruchtbare heuvelland van Galicië. Zeer
moeilijk is de bewerking van den grond
in het bergachtige Noorden en In het
Centrum. Daar kan men kleine akkers
zien, die tegen steile heuvelruggen aan
liggen en met moeite van steenen en soms
groote rotsblokken zijn vrij gemaakt. Geen
dieren kunnen daar een ploeg of eg voort
trekken en zoo kan men soms de geheele
familie voor den ploeg gespannen zien
om dien, met de uiterste moeite, tegen
den heuvelrug omhoog te trekken. Het
hoogland van Castilië heeft groote, uit
gestrekte korenvelden, die bijna boven-
menschelijke inspanning eischen om tot
gedijen te komen. Het Zuiden is steeds
bekend geweest om zijn bijna onmetelijke
heerengoederen, eigendom van den ouden
Spaanschen adel, die slechts bij uitzon
dering een levendige belangstelling voor
debevorderlng van de bewerking en ont
ginning van den grond heeft gehad. On
afzienbare velden worden bovendien ge
bruikt voor de weiden, waarop de kudden
runderen grazen, waaruit de vechtstieren
werden gewonnen
De streek in het Zuid Oosten, Murcia
bijvoorbeeld, ls beroemd door het zeer
kundige kanaalstelsel, dat de landerijen
besproeit, een stelsel dat reeds zeer oud
is en zoo ingewikkeld en volmaakt dat de
moderne Ingenieurswetenschap het niet
zou kunnen overtreffen.
De Spaansche landbouw wordt in het
geheele land neergedrukt door allerlei
moeilijkheden, waarvoor men al verschei
dene generaties lang naar oplossingen
heeft gezocht. Die moeilijkheden zijn van
verschillenden aard, moeilijkheden van een
bodem, van het klimaat, van dienstper
soneel, van credieten.
Op het oogenblik zijn er in Spanje drie
honderd duizend werklooze boerenarbei
ders, als gevolg van ernstigen achteruit
gang van het bedrijf. Allerlei sociale wet
gevingen van eenige jaren geleden hebben
dien achteruitgang veroorzaakt of verer
gerd door het gelasten van hooger loo-
nen, minder arbeidsuren, plaatselijke con-
tingenteeringen van arbeidskrachten, ver
hoogde belastingen en bezwaarde credie
ten. Sterker dan ooit wordt nu de nood
zakelijkheid van verbetering der land-
bouwtoestanden gevoeld, en men probeert
van de regeering uit op drieërlei manier
de gewenschte verbeteringen aan te bren
gen.
De nieuwe landbouwwetten waarop men
aandringt zullen rekening moeten houden
met de zeer groote gewestelijke verschil
len in de omstandigheden waaronder de
landbouw wordt uitgeoefend. Voor ieder
anders geaard gewest, wat betreft den
bodem, het klimaat, levensomstandighe
den, gebruikelijke loonen, zullen afzon
derlijke wettelijke bepalingen moeten ko
men. ook wat de belastingen, tariefrege
lingen en loondiensten aanbelangt. Ver
der is het een bekend feit dat vrijwel ner
gens in Spanje de bodem oplevert wat hij
zou kunnen opleveren, en ook hierin zal
van hooger hand moeten worden voor
zien. Hier stuit men op drieërlei moeilijk
heden: onkunde, onmacht en onwil.
De onkunde zal worden (en wordt reeds)
bestreden door verbeterd landbouwonder-
richt. Het centraal landbouw-instituut
doet plaatselijke onderzoekingen naar de
gesteldheid van den grond om de soort
van te verbouwen gewassen te bepalen, en
verder wordt het landbouwonderwijs ver
beterd. Er zijn nu zoogenaamde „ambu
lante landbouwleeraars" benoemd, lee
raars in de landbouwkunde, die van plaats
tot plaats reizen om lessen te geven in
avondscholen, voordrachten te houden en
bij proefplantlngen voorlichting te geven.
Soms hebben zulke rondtrekkende land
bouwkundigen ook eenige moderne machi
nes bij zich, waarmee zij demonstraties
verrichten. Het onderwijs is vooral prac-
tisch, en beoogt ook de verbetering van
de verschillende werkzaamheden uit het
landbouwbedrijf: ploegen, zaaien, wieden,
besproeien, keuze van gewas en dergelijke.
De onmacht tot verbetering van het
eigen bedrijf vloeit gewoonlijk voort uit
gemis aan geld en aan credlet. Nu wordt,
ter bestendiging en van bevordering van
den kleinen boerenstand, van regeerlngs-
wege overwogen een gemakkelijke credlet
regeling te maken, zoodat de behoeftige
landbouwers in staat kunnen worden ge
steld moderne machines te koopen en an
dere verbeteringen aan te brengen in hun
ondernemingen De onwil om nieuwe maat
regelen te nemen ls gewoonlijk het gevolg
van onkunde en wantrouwen, en die pro
beert men te overwinnen door het aan
schouwelijk en overtuigend onderwijs in
de proeftuinen, welke moeten aangelegd,
en in de voordrachten en cursussen die
gehouden worden. Ook is men voornemens
aan vast aangestelde daglooners een naar
hun loon te berekenen aandeel in de
winst te geven, zoodat zij met meer hart
en ijver zich op hun werk zullen toeleg
gen, en ook het onderwijs zullen gaan
volgen om beter inzicht en grooter bedre
venheid in hun werk te krijgen.
Als men het bezoek van dien Spaan
schen landbouwkundige met zijn groepje
studenten in dit licht beziet, dan zal men
aan dit bezoek allicht hooger waarde en
grooter aandacht toekennen.
In Madrid is gevestigd het Instituut van
Landbouwhervorming, en de besturende
landbouw-ingenieurs van deze instelling
laten niets onbeproefd om tot een doel
treffende werkzaamheid te komen bij hun
ondernomen actie. Overal in het land wil
men onderafdeelingen van dit Instituut,
maken, zoodat er een uitnemende dienst'
van inlichtingen tot stand komt. Men
streeft naar innige samenwerking van de
boeren met die instituten, die geheel be
doeld zijn als wetenschappelijke bureaux
waar men over alles wat den landbouw
aangaat informaties kan inwinnen, en
verder zullen die bureaux de tusschen-
personen voor besprekingen met de re
geering zijn.
Door deze gezamenlijke krachtdadige
actie hoopt men den kwijnenden land
bouw op te heffen tot een welvarend, mo
dern geregeld bedrijf, en hiertoe gaat men
bij andere landbouwende volken in de leer.
DR. J. BROUWER.
GEBOREN.
Cornells Johannes, z. v. K. Vermeer en
C. J. Wielders Jacob, z. v. J. Erades en
W Gawrosch Nicolaus Paul, z. v. H. P.
Klöckner en G. M. A. Egert Margare-
tha, d. v. A. Lancel en J. Karei Ida
Johanna, d. v. P. D. Haamke en J. v. Eg-
mond Johannes Cornells, z. v. C. J.
Duijndam en Th. M. C. de Groot Elsje,
d. v. M. Verhaar en M. v. d. Heul Wil
lem, z. v J. W. v. Druilen en A. Olie
Antonia Sophia Cornelia, d. v. L. v. Zand
wijk en N. Beurze -t- Eva, d. v. H. N. Smit
en M. v. Eijgen Wilhelmina, d. v. W.
Potters en C. Jong. Johan Paul, z. v. J.
P. Fasel en J. Stikvoort.
HET KLEINSTE KONINKRIJK VAN
EUROPA.
Vier staten strijden om de eer de klein
ste staat van Europa te zijn, te weten:
San Marino, Llchtenstein, Andorra en
Monaco Doch alle vier worden in nietig
heid overtroffen door een koninkrijk,
waarvan het bestaan eerst kort geleden
voor het eerst te Londen bekend werd.
De oppervlakte van deze staat ls.... drie
hectaren.
Het koninkrijk ls gelegen ln het Engel-
sche graafschap Kent. Desniettegen
staande ls dit gebied nergens officieel
gelegen. Geen enkel register, kaart of
acte gewaagt van den naam Woodlawn
Park. En juist tengevolge van deze om
standigheid kan Woodlawn Park als de
kleinste staat van Europa beschouwd
worden, hetgeen de „heerscher" van dit
koninkrijk, Z.K.H. Prins Karei Lodewijk
van Habsburg-Lotharingen-Bourbon lede
ren belangstellenden bezoeker volgaarne
verklaart.
Toen de laatste landopmetingen ln
Engeland hebben plaats gevonden, is bij
toeval Woodlawn Park over het hoofd ge
zien. Derhalve bestaat het niet in de
offlcleele registers. Officieel bestaan dus
de drie hectaren van Woodlawn Park niet.
Daar deze plek grond dus ln de zin van
de wet niet bestaat, heeft niemand, be
halve ik. aldus Z.K.H., hier Iets te vertel-
KORTERE VACANTIE.
Een lezer stelt voor om de vacantles
aanmerkelijk te bekorten teneinde aan de
baldadigheid der schooljeugd paal en perk
te stellen. In den tijd van 14 dagen is de
Ambonstraat door de Jeugd liefst 5 a 6
maal opengebroken en evenzoovele malen
weer door Gemeentewerken gedicht.
DE HERSTELLING DER TORENSPITS
TE RIJNSBURG.
In den JJ. gehouden gemeenteraad te
Rijnsburg, werd er door een der leden op
gewezen, dat de met de herstelling van de
torenspits aldaar belaste opperman geen
Rijnsburger is. De daartoe benoemde
thans wonende te Leiden wijst er op,
dat hij 15 Jaren als opperman reeds te
Rijnsburg gewerkt heeft, 15 a 16 Jaar te
Rijnsburg woonde, alsmede dat er z.l. in
Rijnsburg geen vertrouwde personen voor
steigerwerk voor torens of leidekkerwerk
wonen. Voorts dringt hij uitvoerig aan op
een algeheel ventverbod voor Leiden. Naar
men weet, blijken B. en W. in de memorie
van antwoord hier afwijzend tegenover te
staan.
OVERLEDEN:
M. VlasveldV. d. Bos wede. 79 J. A.
R. Verleun, d. 3 m. M. E. Mouwen—
Haasse wede. 87 j.
len. Niemand kan hier gearresteerd wol»
den, zoolang het Engelsche parlement «t
niet toe overgaat door een speciale wet
Woodlawn Park ln kaart te brengen. Als
lk zin heb, aldus nog steeds Z.K.H. kan
ik hier een vlieghaven bouwen of een
parlement oprichten, zonder dat iemand
mij tegenhouden kan. Maar zulke „onzin
nige" gedachten heb ik niet. Ik geef er
de voorkeur aan van Woodlawn Park een
natuurmonument en een toevlucht voor
opgejaagde menschen en dieren te maken.
Zoo heb ik bijvoorbeeld eenigen tijd geleden
aan den President van de Iersche Vrijstaat
de heer De Valera, geschreven en hem
onderdak aangeboden voor het geval hij)
eens door zijn vijanden in het gedrang ge
bracht zou worden. Ook Al Capone, den
bekenden gangster, heb lk Indertijd het
asylrecht aangeboden, maar hij is niet
verschenen.
Wie ls nu deze merkwaardige souvereln
van Woodlawn Park? Deze koning, die met
zijn vrouw, zijn dochter en twintig katten
het kleinste koninkrijk van Europa be
woont? Niemand weet het.
Een oud heerenhuis, een typisch En-
gelsch landhuis is het eenige gebouw in
deze miniatuurstaat, waarin de boven
vermelde bewoners leven. Acht jaar woont
deze mysterieuze prins hier reeds te mid
den van zijn kunstschatten. In het ver
vallen landhuis, dat 's avonds geheel in
het donker ligt, omdat niemand de ge
broken gaslampen repareert of voor deze
reparatie geld schijnt te hebben, bevin
den zich buitengewoon kostbare kunst
voorwerpen. Af en toe verkoopt de koning
iets van ziln kunstschatten om in zijn
levensonderhoud te kunnen voorzien.
De bewoners van de omliggende dorpen
spreken hem met jij en jou aan, doch
niemand weet wie hij eigenlijk is.
HET BUDGET VAN HET CASINO
TE MONTE CARLO.
De totale jaarlijksche uitgaven van het
Casino te Monte Carlo beloopen, zooals
uit het gepubliceerde Jaarverslag blijkt,
frs. 58.500.000. Dat het Casino ondanks de
economische depressie waardoor de wereld
geteisterd wordt, nog steeds tot de groote
bedrijven gerekend mag worden, wordt uit
onderstaande cijfers duidelijk. Nog steeds
heeft het Casino een groot aantal crou
piers in dienst. Dit aantal bedraagt des
zomers 404, des winters 620. De totale
personeelsterkte beloopt in den zomer 2700,
ln de wintermaanden 3800 personen. De
croupiers worden door het Casino „ge
kleed". Gedurende het afgeloopen boek
jaar werden 635 smokings aangeschaft.
Voor liefhebbers van cijfers het vol
gende: Voor de verlichting van het Casino
worden ieder Jaar 19.000 gloeilampen aan-
gesohaft, voor electrische stroom wordt
jaarlijks frs. 1.800.000 uitgegeven. De gas-
rekenlng beloopt per Jaar ongeveer 4 mil-
lioen francs. Voor schoonmaken en repa
raties worden per jaar 400 000 francs uit
getrokken. Het orkest kost per Jaar
frs. 1.600.000, terwijl 250.000 frs. aan
auteursrechten worden betaald. De opera,
die door het Casino geexploiteerd wordt,
kost per Jaar 3'/i millioen francs, hetgeen
ongeveer twaalfmaal zooveel ls els de in
komsten uit deze post bedragen.
a. d. Mey van Streefkerk-
straat en Rodenburgerstraat,
nog enkele modern gebouwde
HEERENHUIZEN met voor-
en achtertuin. 4333
A.a,ri den Lage Morschweg 67,
een HEERENHUIS met voor-
en achtertuin, bev. 6 kamers
en zolder.
Aan de Sumatrastraat 48a,
een BOVENHUIS, bev. 7 ka
mers. Huurprijs f.7.p. w.
(alles inbegrepen).
Verder nog eenige prima
objecten voor geldbelegging.
Lage koopprijzen. - Zéér
ruime hypotheek beschikbaar.
Inlicht, bij: H. P. JANSEN,
Oude Singel no. 20 - Tel. 2271.
JEUGDCLUB T.A.V.E.N.O.
Voor jongens van 1016 jaar.
Inschrijving 11 Jan. 's avonds
6'/i tot 8 uur, gebouw .Patri
monium" of bij den secreta
ris A. SCHOUTEN, Koning
straat 37. Contributie 5 ets.
847a
Wasscherij „DE AREND"
Heerensingel 27 G.
firma C. DE GOEDE en Zn.
827a
Gelegenheid tot overname van een pracht combinatie
RADIO-GRAMOFOON. De Gramofoon met automatische
platenwisseling, de Radio met krachtige stations.
Ongekend schoone weergave, van heel zacht, tot groote
kracht, 't Geheel bijna spiksplinternieuw en geheel modern.
Gekost 1.420.betaald f65.dus voor slechts '•355.—
met nog de volle garantie. 4329
Te zien en te hooren bij
Afd. Radio
Breestr. 109
PLANTAGE 7 - LEIDEN - TELEF. No. 2781.
SPOEDDANSLESSEN elk gewenscht uur - Privé f. 1.50 p. les.
695a
MANUFACTUREN - BEDDEN
Een ETALEUR-VERKOOPER
EERSTE VERKOOPSTER
Vitrage en witvak.
TWEEDE VERKOOPSTER
Vitrage en witvak.
En een NET MEISJE ter
opleiding.
Brieven met opgaaf van
verl. salaris en uitv. inlich
tingen Bur. v. d. BI. no. 4332.
Te koop een Burgerwoonhuis
Te bevragen bij C. VAN RIJN
Mich, de Ruyterstraat 39,
4e Katwijk aan Zee. 4346
LAAT ZE DAN KOSTELOOS
- INSCHRIJVEN BIJ HET
BOUW- EN WONINGBUREAU
BREESTRAAT 17 - TELEFOON 3521
Wegens omstandigheden voor spotprijs ter overname, zoo
goed als nieuwe UNDERWOOD, met nog garantie van leve
rancier. Brieven onder No. 4324, Bureau van dit Blad.
TE KOOP nog eenige modern te bouwen HEERENHUIZEN
met voor- en achtertuin a. d. Kamerlingh Onneslaan en
Lorentzkade, alsmede BENEDEN- en BOVENWONINGEN a. d.
Zeemanlaan. Alles volgens teekeningen van de Architecten
A. J. Kropholler en Ir. H. van Oerle. 4334
Inlichtingen bij H. P. JANSEN, Oude Singel 26, Tel. 2271.
SPREKEN IS
GOUD WAARD!
Slechts met de
WERELD-METHODE
leert Ge gemakkelijk
en in korten tijd
de talen werkelijk
vloeiend spreken!
Aanv. nieuwe curs.
li m. 2 lessen p. w.
FRANSCH 15 Jan.
Mme Roder.Suisse dipL
DUITSCH 14 Jan.
Dr. Buchner, Univ. Wien
ENGELSCH 14 Jan.
Dr. Loomin,
Cembr. Univ.
ENGELSCH 18 Jan.
C. Nlehoh Trinity Coll.
SPAANSCH 17 Jan.
ProL Uliberrent Rey
Inschrijving
Maand. 11-12, 2-3,
7-8H
ook voor privélessen
Gelic. d. d. Intern. Ready Cy.
Notaris H. EERDBEEK te
Katwijk zal op Vrijdag 11 Ja
nuari 1934, des avonds te
8 uur in het gebouw .,Casa
Cara" te Katwijk aan Zee,
in het openhaar verkoopen,
krachtens art. 1223 B.W.
Het stalen motor Klipper
schip genaamd „ANNETJE",
gebouwd te Leiderdorp in
1902, groot 75 47/100 tonnen
gelegen te Leiderdorp bij de
N.V. Scheepsbouw en Repa-
ratiewerf „DE HOOP", v.h.
Gebr. BOOT, Lage Rijndijk 75
Bezichtiging eiken werkdag
van 9 uur v.m. tot 4 uur n.m.
Aanvaarding na betaling
der kooppenningen voor of
uiterlijk op 15 Februari 1935.
Nadere inlichtingen ver
strekt genoemde notaris.
4345
PRIMA SLOOPEN 37'/.
BESTE LAKENS 150 c.M. breed, gefestonneerd 1.00
PRIMA LAKENS 180 c.M. breed met zoom 1.50, gefest. 1.65
BESTE FLAN. LAKENS 1.25
10 EL PRIMA GRASLINNEN 150 c.M. breed 3.10
10'/. EL PRIMA GRASLINNEN 180 c.M. breed 4.10
6 EL PRACHT FLANEL 1.05
THEEDOEKEN. HANDDOEKEN, alles fabrieksprijs.
Jflp- Open 912, 25 uur, ingang Fabriekspoort.
836a
Uw verdere levensloop wordt U geheel gratis voorspeld!
Zoudt U gTaag te weten willen ko
men, wat de sterren over Uw toe
komstige levensloop wijzen: of U
succesrijk, vermogend en gelukkig zal
zijn; over zaken en liefde; huwelijk,
vriendschap, reizen, ziekte, gelukkige
en ongelukkige tijden; wat U vermij
den moet; welke dingen U aanpak
ken moet en alle mogelijke informa
ties van onschatbare waarde voor U.
De beroemde astroloog Sahibol Laka-
jat openbaart U alles. Zijn voorspellingen hebben beroem
de personen in Europa in verbazing gebracht! Schrijf hem
nog heden Uw naam en adres, verder te vermelden Uw
geboortedatum, geslacht, gehuwd of niet en U ontvangt
geheel gratis een proefhoroscoop (postzegel voor ant
woord bijvoegen). - (Indien gewenscht, kunt U de proef
horoscoop ook in de Duitsche taal toegezonden krijgen).
Zijn adres is: Sahibol Lakajat, (Afd. 74/A) Postbox 72,
Prinsestr. 2, Den Haag. 4311
AAN DE LORENTZKADE
Een der mooiste punten van Leiden,
nabij de te bouwen Petruskerk zeer moderne HEEREN
HUIZEN te koop vanaf f.7250.Bij spoedig besluit worden
de woningen geheel ingericht naar keuze der koopers.
Inlichtingen verstrekken D. KAAIJ en Zonen dagelijks op
't werk en na 6 uur Warmonderweg 88, Oegstgeest, Oude
Rijn 142, Telefoon 2536. 743a
INSCHRIJVING LEERL.
SOLO-, KOORZANG, PIANO
en METH. SPREKEN,
Maandag 7 Jan. van 35.
Zoeterw. Singel 53 - Tel. 1278,
790a
Gevraagd: Twee nette
tegen vast salaris en provi
sie. Aanmelden Maandag
morgen 9'/.10 uur: 4344
Korevaarstraat no. 2B.
HERVAT
ZANG- en PIANOLESSEN
MAANDAG 7 JANUARI.
Eflen kleuren
met losse boord
Bedrukt Percal
losse slappe boord
Zephyr,
praebt kwaliteit
Bedrukt percal
met 2 boorden
Bedrukt Tricoline
met 2 boorden
Geneven Zephyr,
2 boorden en 2 pr.
aikn. Manchetten
Haarlemmerstr. 228-230
