Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 15 December 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Ik weet wel dat het gek klinkt, Peter, maar ik ben me de
laatste week zoo aan de goudvisch gaan hechten. Zouden we
hem niet mee op reis kunnen nemen (London Opinion),
Mevrouw: Hoe komt het, Marie, dat lk gisteren
een man in de keuken heb hooren praten
Dienstbode: Ik zou denken dat dat komt omdat
V aan het sleutelgat geluisterd hebt, mevrouw.
(Humorist)
L, A l
De vriend: Als jij nou maar gezorgd had. dat er
een behoorlijke ruitenwlsseher op Je wagen zat, dan
behoefde lk hier non niet met mijn zakdoek te zitten
Wljjsen 1 rrenyinn (ppJjjJga»
Verslaggever: En la u zes maal getrouwd geweest, juffrouw
Fanfare, of was het zeven keer
Film-sterVraagt U dat mijn secretaresse; zij houdt er
boek van. (Humorist),
De kolonel, woedend: Maar U hebt vier kaarten te weinig
Partner: Lieve gunst. Daar heb ik mijn vier azen op mijn
schoot gelegd en ze heelemaal vergetep, 1 .(Humorist)
Zijn vrouw: Kun Je Je mij daarin voorstellen, George
George: Nee, lieve. Ik ben bang, dat lk altijd dat meisje erin
voor oogen zou hebben. (Humorist)
De Nederlandsche Handel Mij. maakt
«hoon schip Concentratie van Suiker-
.oderncmingen Een stille reserve in
let bedrijf aanwezig Moeilijkheden bij
ien afzet van Nederlandsche Kunstzijde
De radio export blijft bevredigend Einde
van den benzine oorlog in Amerika?
De laatste maand van het oude jaar
ïeeft de beurs nog een onaangename ver
assing gebracht. Wij bedoelen de reorga
nisatie van de Nederlandsche Handel Mij.
Op zich zelf gaat het hierbij weliswaar niet
m iets geheel onvoorziens. Reeds in haar
in Juni j.l. gepubliceerd jaarverslag heeft
ie maatschappij immers verklaard, dat het
bedrijf niet weer op een rendabele basis
iou kunnen komen, alvorens men zich aan
ie gewijzigde omstandigheden zou hebben
ungepast door een lngrij pende herziening
ier boekwaarde van de activa. Het was
duidelijk, dat deze mededeeling voorname
lijk betrekking had op de aanzienlijke
suikerbelangen der maatschappij zoowel
«staande in suikerondernemingen, die
teheel of ten deele ln het bezit der N.H.M.
fijn als in vorderingen op sulkeronder-
wningen, voortvloeiende uit het verstrek
en van werkkapitaal. Met de reorganisa
tie van het suikerbedrijf zelf ls men reeds
feralmen tijd bezig. Zoo wisten de
Indische bladen eenige maanden geleden
ie berichten, dat van de vijftien eigen
bbrleken der N.H.M. vermoedelijk slechts
wr of vijf in de toekomst zullen werken.
Me andere fabrieken zouden verdwijnen,
lerwljl bruikbare machinerieën en mate-
ölen van de voor goed gesloten fabrieken
tullen dienen voor de uitbreiding van de
verblijvende ondernemingen, die op het
hoogst mogelijke economische peil zouden
rorden gebracht. Aan een Japansche
fima werden reeds eenigen tijd terug de
rich i nes van verschillende fabrieken voor
(«lp verkocht.
Dat. een dergelijke bedrijfs-concentratie,
üpaard gaande met het afsnijden van
voeger rendabele ondernemingen, in
financieel opzicht diep zou ingrijpen, was
k verwachten. Het koersnlveau der aan
telen, dat geleidelijk tot 35 pet. was Inge
tikt, wees er trouwens op, dat men zich
tet veel illusies ten aanzien van de
intrinsieke waarde ervan maakte. Een
tfschrijvlng op het aandeelenkapitaal met
«pet, die thans wordt voorgesteld, over
erft echter nog de sombere verwachtin-
Ks, welke in het koersverloop der aan
telen tot uiting waren gekomen. In
teverre kan dan ook inderdaad van een
nieuwe teleurstelling voor de beurs worden
teproken.
Beziet men de reorganisatie-voorstellen
til, dan blijkt, dat de toestand toch niet
te ongunstig ls, als uit den omvang der
gpltaalreductie zou kunnen worden afge-
«M. Het bestuur had gemakkelijk kunnen
blstaan met een geringere kapitaal-
nikhrijving, om de boekwaarde van de
telva aan de tegenwoordige verhoudingen
te passen. Het heeft met dit laatste
""ter niet willen volstaan, doch het heeft
hp de kapitaalreorganisatie gebruik
Jillen maken om het bedrijf op een zoo-
[mige basis te stellen, dat men reeds bij
terbaai gedekt is tegen risico's, die de
'■dkomst nog met zich zou kunnen bren-
te. In de ruime mate, waarin thans
teriienlngeh worden getroffen, ligt onge
titeld een belangrijke stille reserve: of
[te te eenlger tijd aan aandeelhouders
te goede zal komen, zal grootendeels af
jagen van de verdere ontwikkeling der
Jteld-constellatie. In eI!c geval kunnen
kansen, dat op het verkleinde aandee-
/hkapitaal de dividendultkeering zal wor-
te hervat, gunstig worden beoordeeld.
Door de afschrijving van drie kwart van
J!| aandelenkapitaal heeft de Ned. Han-
pjMij f.60 millioen vrijgekregen. die zij,
fhraen met nog f.15 millioen. welke aan
te reservefonds worden onttrokken, aan-
«ijdt voor een herwaardeering der
tekwaarde van talrijke activa, voor het
'[men van een vrije reserve voor
Voorziene risico's en vnor dekking van
'«komstige uitgaven. Het leeuwenaandeel
de<r afschrijvingen, nl. f. 40V« millioen,
komt Qp rekening van deelnemingen ln
suiker- en andere cultuurondernemingen,
van eigen ondernemingen, van vorderingen
op en voorraden producten van Indische
ondernemingen. Hoe diep het mes er ls
ingezet, blijkt wel daaruit, dat na deze al-
sohrijving de boekwaarde der suikeronder
nemingen gereduceerd ls tot f. 1, terwijl
voor de sulkervoorraden een waarde is
aangenomen van slechts f. 2.75 per 100 Kg.,
d. 1. de laagste prijs, waartegen de suiker
tot nu toe naar bepaalde streken ln
Britsoh-Indië WErd geleverd.
De doorsneê-prijs van het in den loop
van 1934 verkochte deel dezer suikervoor-
raden is belangrijk hooger dan f. 2.75, zoo
dat het al heel raar moet loopen wanneer
de totale opbrengst van de suikervoorraden
niet hooger zal worden dan de waarde,
waarvoor deze na de reorganisatie te boek
staan.
Voor een afschrijving der boekwaarde
van de suikerondernemingen tot f-1 ls
ongetwijfeld veel te zeggen. Een loonende
exploitatie van deze ondernemingen, zelfs
nadat de ln den aanvang van dit artikel
bedoelde bedrijfs concentratie zal zijn vol
trokken, blijft onder de tegenwoordige om
standigheden nog zeer dubieus, al mag
men verwachten, dat den kostprijs zal
worden verkregen, welke nog slechts en
kele jaren terug onbereikbaar zou zijn
geacht. In elk geval wenscht het bestuur
reeds thans voorzieningen te treffen, zoo
wel voor de kosten van samenvoeging van
ondernemingen, als voor verdere kosten en
risico's, die het aanhouden van sommige
suikerondernemingen in de eerstkomende
komende jaren met zich brengt. Voor dit
doel wordt dus een extra reserve gevormd
van f. 12.47 millioen. opgenomen onder
..diverse" crediteuren". Tezamen met nog
f, 6.03 millioen, die extra worden afgeschre
ven op voorschotten aan cultuuronderne
mingen tegen onderpand van door de
N.H M. te verkoopen producten wordt dus
in totaal op de suikerbelangen f. 59 mil
lioen afgeschreven, resp. gereserveerd. Het
uit de kapltaalreductie tezamen met de
vermindering der reserve nog overblijvende
bedrag van f 16 millioen wordt aangewend
tot het treffen van voorzieningen tegen
debiteuren, afschrijving op incourante ef
fecten. op tegen hoogere koersen inge
kochte eigen aandeelen en op vaste "eigen
dommen. voor een verhoogtng van het al
gemeen ondersteuningsfonds van het per
soneel en voor enkele andere voorzienin
gen. Aangenomen mag worden, dat de
Nederlandsche Handel Mij, door deze reor
ganisatie wel met één slag ..schoon schip"
heeft gemaakt.
Wanneer men thans critiek op de be
stuursvoorstellen hoort uiten, dan heeft
deze meerendeels geen betrekking op de
reorganisatie als zoodanig al kan men van
meening verschillen over de noodzakelijk
heid. om het mes er reeds thans zoo diep
in te zetten. In hoofdzaak richt de critiek
zich echter tegen de wijze, waarop de na
de kapitaalsreductie noodzakelijk geworden
verhooging van het aandeelenkapitaal
wordt bewerkstelligd.
Het bestuur stelt weliswaar aandeelhouders
in de gelegenheid, om op de nieuw te cre-
eeren f. 15 millioen aandeelen h pari in te
schrijven, waarbij zes oude aandeelen het
recht geven op vijf nieuwe aandeelen a
f. 250. Er ls echter een internationaal ga
rantie-syndicaat gevormd dat op zien
heeft genomen om de nieuwe aandeelen
wanneer of in zooverre deze niet door de
oude aandeelhouders zouden worden over
genomen, te plaatsen Men vraagt zich af,
of het Inderdaad wel noodlg was. voor het
garandeeren der plaatsing Van een betrek
kelijk klein bedrag aan nieuwe aandeelen
van deze bij uitripk nationale onderneming
een beroep oo huuenlandscbe bankinstel
lingen te doen Het gaat hierhli vermoede
lijk slechte om een ouaestle van prestige:
het buiten'and'ehe bank=yndlcaat waartoe
naar verluidt behalve een Dultsche ook een
FrAnsche bankinstelling behoort, zal wel
niet ln de gelegenheid komen, de nieuwe
aandeelen ook werkeiik tot zich te trekken.
Immers mag worden verwacht, dat de
tegenwoordige aandeelhouders vrijwel ge
heel van hun voorkeursrecht gebruik zullen
maken. Men dient er zich rekenschap van
te geven, dat het bedrijf der Ned. Handel
My. na de reorganisatie zoodanige stille
reserves zal bevatten, dat de intrinsieke
waarde der aandeelen hooger ls dan de
f.250 waarop zij wotdep' afgestempeld, ter
wijl het nieuw in aat. bedrijf te steken
kapitaal op zijn, tWlKt tot een verhooging
der rentabiliteit Aal -fcunhen bijdragen.
Deze overweging heeft er dan ook toe
geleld, dat de koers der oude aandeelen,
die onmiddellijk na de publicatie der reor-
ganisatie-voorstellen scherp was terugge-
ioopen, later aanrtlérkelijk is opgeloopen.
De theoretische waarde van de „claim"
d.w.z. het recht der oude aandeelhouders
tot inschrijving op de nieuwe aandeelen,
kan op meer dan f. 20 becijferd worden.
Mocht deze gunstige stemming aanhouden,
dan zal de garantie-van het Internationale
consortium slechts formeele beteekenis
hebben gehad. Of het echter noodlg ge
weest is. de instelling met een uitgespro
ken nationaal karakter bloot te stellen aan
het gevaar van „Uberfremdung?"
Het koersverloop van de aandeelen der
Ned. Handel My. heeft zijn stempel ge
drukt op de geheele Amsterdamsche beurs.
Aanvankelijk was de stemming dan ook
zeer lusteloos, maar met een gunstiger be
oordeeling van de vooruitzichten voor aan
deelhouders NH.M. trad ook een koers-
herstel in andere afdeelingen der beurs in.
De verbetering, die in de hand werd ge
werkt door een gunstige stemming op de
Parijsche beurs en de hiervan uitgaande
vraag naar eenige Nederlandsche. te Parijs
officieel genoteerde aandeelen kon echter
geen verderen voortgang maken, toen op
de New Yorksche eenige reactie intrad.
Per saldo wijken de noteeringen in het al
gemeen niet belangrijk af van die aan het
einde der vorige week. Sommige fondsen
konden echter een aanmerkelijke koers
winst boeken; zoo b.v. Unilever, voor welke
de uitkeeringen van het interim-dividend
nog nawerkt. Hoe matig deze ultkeerlng
en het te verwachten slotdividend van ver
moedelijk gelijke hoogte ook zijn moge.
toch vormt deze maatschapppij een gun
stige uitzondering op de reeks van ter
beurze verhandelde ondernemingen, welke
hun dividendbetallnz reeds jaren achter
een hebben moeten opschorten. Een vaste
stemming bestond ook weer voor Ford
Automobielfabrieken, op de verwachting,
dat het thans ten einde loopende jaar ook
voor deze onderneming bevredigende resul
taten heeft opgeleverd. Daarentegen waren
Algemeene Kunstzijde Unie gedrukt, onder
den invloed van den scherpen teruggang
der export-cijfers van kunstzijde-garens ln
November. Met een hoeveelheid van 484 ton
ter waarde van f 997.000 werd een laagte
record bereikt, niet alleen voor dit jaar,
maar ook voor de twee voorafgaande jaren.
In October had de exoort. 664 ton bedragen
ter waarde van f. 114 millioen. in Novem
ber van het vorige jaar 814 ton ter waarde
van f. 1.58 millioen.
Deze achteruitgang, die gevolgd ls op een
vermindering van den export in October
in vergelijking met September ls t.e mar
kant, om aan toevallige omstandigheden
te kunnen worden toegeschreven. Inder
daad blijkt uit deze mededeeling der di
rectie. van de Aku. dat de afzet van Neder
landsche kunstzijde in alle deelen van de
wereld zooveel moeilïikhéden ontmoet dat
een steeds stijgend deel van de productie
onverkocht bleef, weshalve zii de nroductle
tot. ongeveer het peil van 1933 zal moeten
beperken. Of dit beteekent dat er een ver
dere verschuiving van de bedrlivi"h=id van
de Nederlandsche naar de buiten'andsche
fabrieken van het Aku-concern zal plaats
hebben, wordt niet vermeld. Wel is het
bekend, dat de Duitsche fabrieken van het
Aku-concern hun productie ln het loopen
de jaar voortdurend hebben opgevoerd.
Men zal trachten, den invloed van de pro
ductie-vermindering op den kostprijs der
Nederlandsche fabrieken op te vangen door
een verlaging van de onkosten uit andere
hoofde, hetgeen helaas ontslag aan perso
neel met zich schijnt te zullen brengen.
De uitvoer van radio-artikelen toont
voor November ook een teruggang aan,
mgar deze is yan heel wat geringere be
teekenis dan van den kunstzijde-export.
Geëxporteerd werd n.l. nog voor êen waar
de van f. 5.42 millioen, wat slechts c.a. ze
ven ton minder ls dan het recordcijfer
van de voorafgaande maand en nog een
half millioen meer dan in de overeenkom
stige maand van het vorige Jaar. In de
eerste elf maanden van dit Jaar was^ de
uitvoer van radio-artikelen met een waar
de van f. 39.64 millioen reeds bijna één
millioen grooter dan in het geheele jaar
1933. De uitvoer van metaaldraadgloeilam
pen, die voor November eveneens een In
zinking vertoonde, blijft echter aanmerke
lijk bij het vorige jaar ten achter. In hoe
verre men hierbij te doen heeft met een
verschuiving van een deel der gloeilam
penproductie naar de buitenlandsche fa
brieken van het concern is niet na te
gaan. Aandeelen Philips' hebben in de af-
geloopen week slechts weinig ln koers ge
fluctueerd; de grondstemming voor dit
fonds blijft echter gunstig, dank zij den
bevredigenden gang van het bedrijf, tot
uiting komende in de bovenstaande ex
portcijfers der voornaamste fabrikaten.
Berichten uit Amerika, waaruit mag
worden afgeleid, dat nu toch werke
lijk het einde van den benzine-oorlog,
zoo niet reeds bereikt, dan toch in zicht
is, hebben geleld tot een koersverbetering
van aandeelen Kon. Petroleum. Met het
einde van den prijzenoorlog ls de toestand
op de Amerikaansche petroleummarkt ech
ter nog geenszins opgehelderd. De oorzaak
van de wrijving, de eroote productie van
„hot oil", d.w.z. de olie, die door de onaf
hankelijke maatschappijen wordt gewon
nen boven 't wettelijk vastgestelde maxi
mum, is niet weggenomen, al mag men
aannemen, dat de krachtige actie van den
petroleumdictator, minister Ickes. tot een
beperking van deze productie zal leiden.
Aandeelen Koninklijke werden ook gun
stig beïnvloed door een tegenspraak van
geruchten, volgens welke de Koninklijke
van plan zou zijn, een zeer groote leening
aan Dultschland te verstrekken, een
transactie,, die trouwens in het geheel niet
op den weg van het petroleumconcern zou
hebben gelegen.
Sulkeraandeelen, maar vooral ook de
aandeelen der Indische cultuurbanken
(Ned. Ind. Handelsbank, Koloniale Bankl
ondervonden den ongunstigen invloed van
de reorganisatie-plannen der Nederland
sche Handel Mijwaardoor de trooste-
looze toestand der suikercultuur wel zeer
scherp belicht wordt. Ook rubberaandee-
len waren flauw, bij opmerkelijk geringen
handel. De prijsbeweging op de rubber-
markt geeft dan ook weinig aanleiding
voor een opleving van de speculatieve
vraag.
Op de beleggingsmarkt was de stemming
wederom vast, hetgeen tot uiting is geko
men in de overteekenlng van enkele klei
nere conversie-leeningen, w.o. die van de
gemeente Alkmaar. De gemeente Utrecht
zal binnenkort weer overgaan tot uitgifte
van een 4°/o conversieleenlng boven pari.
nadat zij een belangrijk bedrag aan uit
staande 4'/j°/a leeningen door plaatsing
van ondershandsche leeningen eveneens
op een 4% rentebasis heeft kunnen con-
verteeren.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Ned. Handel Mi). 28 3/4 31 1/8 29 3/8 30 1/4
Koloniale Bank 301/? 26'/t.
Ned. Ind. Hand.bank 58 1/4 55 1/4.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
BODEGRAVEN. 14 Dec. v. Hamburg te
Antwerpen.
COLOMBIA, 14 Dec. v. Amst. n. W. Indië.
HER MES, 14 Dec. v. Bremen te Hamburg.
NEREUS. 14 Dec. v. Amst. te R'dam.
OBERON, 13 Dec. v. Algiers n. Amst.
TELAMON, 14 Dec. v. Hamburg te Amst.
THESEUS, Amst. n. Kopenhagen, pass. 14
Dec. Holtenau.
TRAJANUS, 14 Dec. v. Amst, te R'dam.
TRITON. 14 Dec. v. Haifa te Beyrouth.
KON. HOLL. LLOYD.
ZEELANDIA. uitr.. 13 Dec. n.m. 10 u. van
Southampton.
MIJ. OCEAAN.
ALCINOUS, Java n. Amst,. 14 Dec. van
Port Said.
MELAMPUS, Amst. n. Java, pass. 13 Dec.
Gibraltar.
MIJ. NEDERLAND.
ENGGANO, 13 Dec. v. Amst. te Hamburg.
JOHAN DE WITT, uitr., 13 Dec. van
Southampton,
POELAU ROEBIAH, thuisr., 14 Dec. te
Marseille.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, thuisr.,
14 Dec, v. Hort Said.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
AMSTELKERK 12 Dec. v. Dakar naar
Freetown.
ROTT. LLOYD.
KOTA GEDE. thuisr.. 14 Dec. v. Singapore.
KOTA NOPAN, 14 Dec. v.m. 5 u. van Java
te R'dam.
TAPANOELI, thuisr., pass. 13 Dec. Perim.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
DAMSTERDIJK. Pacific Kust n. R'dam, 14
Dec. te Londen.
LEERDAM, 13 Dec. v. R'dam te New York.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
SEROOSKERK, thuisr., 14 Dec. te Genua.
HALCYON LIJN
FLENSBURG 13 Dec. v. Vlaardlngen te
Porto Ferrajo.
STAD ARNHEM, 13 Dec. v. Galais te
Oxelosund.
MAASBURG 13 Dec. v. Vlaardlngen naar
Porto Ferrajo.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
AMELAND. R'dam n. La Plata, pass. 13
Dec. Fernando Noronha.
ALDEBARAN, 13 Dec. v. Bahia Blanca n.
Las Palm as v.o.
GRUTTO. 13 Dec. v. R'dam te Londen.
LINGE. 13 Dec v. R'dam te Dakar.
ROSSUM. Cassablanca n. Gaboon, 13 Dec.
te Dakar.
BATAVIER n, 14 Dec. v. Rotterdam te
Gravesend.
Hand.ver. „A'dam" 146 1/4 138 1/4 146 3/4.
Vorstenlanden 12 3/8 11.
Aku 33 1/4 31 1/2.
Ford Automobielfabriek 232 1/4 238 1/4
Philips 219 1/4 221 217 3/4.
Unilever 717/8 74 5/8 721/2.
Kon Petroleum 1313/4 134 3/4.
Amsterdam Rubber 89, 87.
Bandar Rubber 116 113 1/8 1141/2.
Hessa Rubber 89 1/2 861/4.
Indische Rubber 87 84 85 1/4.
Oost Java Rubber 112 109 1/2.
4°/o Nederland 1021/8 102 1/4.
4"/» Ned. Indië 101 3/16 101 5/16.
3% Nederland 91-1/16 91 5/16.