F. W. C0RPEL
MAISON HENRY
Breestraat56aüMii3i
IVLEESCHHOUWERIJ
A. J. VIS
Gebr. Nagtegaal
A. G. EPSKAMP
DE GRAAF
QJEPRYcnPORT
J. H. PHILIPSEN
Oude Rijn (v.afde Donkersteep) No. 28
BYOUTERIEEN
J. J. Pollmann
TIMTUR
V. d. ZANDEN'S
TURFSTROOISEL
Fa. GEBRS. BLONK
Opleiding in Knippen
en Costuumnaaien
Oude hoeden
nieuw maken!!
VERLOVINGS
RINGEN
ANTOON BRINKS
NOVEMBER-
AANBIEDING
Chique Vilthoed
1.95
Fa, v. Amerongen
KAPLAMPEN
L. M. VALKENBURGH
IfIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Dinsdag 6 November 1934
WIND EN LUCHTVAART.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité
UIT DE BONTE WAERELD.
ADVERTENTIE-KNIPSELPRIJSVRAAG
DAMESKAPSALON
PERMANENT f. 2,50 - f. 4.-
GEEN BETER CADEAU MET DE A.S.
L. DE VRIES
HAARLEMMERSTRAAT 2< TEL. <063
Haarden, Kachels, Haardkachels, Gasfornuizen en Comforen
HET HAARDENHUIS - JAN DE NIE ZONEN
'n Waardig gesehenk f
van levens lange duur
CONTROLLER
VULPENHOUDER
Prijs slechts 4.75,6.50
Leiden's Papierhal
Nieuwe Rijn I Leiden
SCHOENHANDEL
Breestr. 77, T el. 1189
LEIDEN
van Alphen
BROOD
BROOD
BROOD
BROOD
BROOD
BROOD
BROOD
LINDESTRAAT 8
HANDEL
COGNAC-
Buitenlandsche
Kaassoorten
DROSTE LETTERS
H. DE NIE
Rijn- en Schiekade 55.
nc Melbourne-raee zou, als zij niet in de
«rste plaats ons hart deed zwellen van
"tlonale trots, op de kranige prestaties
Sn onze landgenooten, uitermate geschikt
3n om de aandacht te vestigen op het
«rband tusschen wind en kruissnelheid
bil vliegtuigen. Het ls daarom een gepast
mcenbllk om de aandacht van den lezer
te vragen voor dit onderwerp.
Om het verband tusschen den wind en
n kruissnelheid van een vliegtuig goed
te begrijpen moeten wij ons rekenschap
«ven van het feit, dat een vliegtuig in
de lucht los ls van den grond en zijn
beweging ten opzichte van den grond af
hankelijk is van twee dingen, n.l. zijn
eigen beweging ten opzichte van de lucht
en de beweging van de lucht ten opzichte
van den grond. Misschien ls het gemak
kelijker wanneer wij hetzelfde begrip eerst
op de beweging van een schip overbrengen.
Wanneer een schip zich beweegt op een
stilstaand water ls zijn beweging ten op-
richte van den oever dezelfde als die ten
opzichte van het water. Beweegt het schip
zich echter op een rivier dan beïnvloedt
de stroom de beweging van het schip ten
opzichte van den oever. De beweging van
het schip t.o.v. den oever zal nl. grooter
illn dan die t.o.v. het water wanneer het
schip stroomafwaarts vaart, kleiner wan
neer het stroomopwaarts gaat, want in
den tijd, dat het zich over een zekeren
afstand door het water heen werkt heeft
dat water zich ten opzichte van den oever
der rivier voortbewogen.
Hetzelfde gebeurt met een vliegtuig ln
de lucht. Wij moeten hierbij echter met
Ingewikkelder toestanden en omstandig
heden rekening houden. Stel, dat het
vliegtuig moet vliegen van een plaats A
naar een plaats B, die recht onder den
wind t.o.v. A ligt. Het vliegtuig heeft dan
den wind z.g. mee. Laten wij eens aan
nemen, dat het vliegtuig onder die om
standigheden den afstand in een uur af
legt, Het heeft zich dan een uur lang ten
opzichte der lucht, waarin het zich be
vond voortbewogen, maar terzelfder tijd
I heeft ook die lucht zich ln dezelfde rich
ting voortbewogen, zoodat het vliegtuig
zich ten opzichte van den grond met een
grootere snelheid heeft verplaatst dan het
zou hebben gedaan wanneer de lucht vol
komen in rust was geweest.
Hieruit volgt terstond, dat het vliegtuig
langer over den afstand zou hebben ge
daan als de wind in tegengestelde rich
ting had gewaald. Dat beteekent dus, dat
het vliegtuig de terugtocht in langer tijd
zou volbrengen dan de heenreis elschte.
In het algemeen zal het niet steeds zoo
I precies uitkomen, dat de windrichting
samenvalt met de te vliegen route. Meestal
zal de windrichting een hoek maken met
deze route. Het vliegtuig heeft dan den
wind schuin tegen of mee. Dit heeft na
tuurlijk niet den minsten Invloed op het
vliegen zelf want hoe de beweging van
de lucht ook ls, het vliegtuig beweegt zich
steeds in de lucht met dezelfde eigen
snelheid, maar van de beweging van de
lucht t.o.v. den grond hangt het af hoe
veel het vliegtuig uit den koers wordt
gedreven. Wil de piloot koers houden, dan
moet hij bij zijwind als het ware schuin
tegen de koers sturen. Dit zal echter ten
gevolge hebben, dat de snelheid ln de
koersrichtlng geringer wordt.
Men kan dit met behulp van eenvoudige
formules gemakkelijk berekenen. Uit de
berekening blijkt dan, dat vooral sterke,
dwars op de koersrichtlng waaiende win
den nogal veel invloed hebben op de
snelheid van voortbeweging in de richting
van het doel, hetzij tegenwerkend hetzij
meewerkend al naarmate het vliegtuig
den wind schuin tegen of mee heeft.
Natuurlijk wordt deze invloed, uitge
drukt ln procenten van de eigen snelheid
van het vliegtuig kleiner naarmate het
vliegtuig zelf sneller vliegt, maar geheel
zonder invloed kan de wind niet worden
tenzij men kon vliegen met een oneindig
groote snelheid. Hoe meer men echter de
eigen snelheid der vliegtuigen opvoert,
hoe minder invloed de wind krijgt op de
kruissnelheid der vliegtuigen.
Om eenlg denkbeeld te geven van den
invloed van den wind kunnen wij ons
bepalen tot enkele cijfers. Wij kunnen b.v.
eens nagaan welken invloed de wind
heeft bij vluchten met vliegtuigen, die
een eigen snelheid hebben van 300 K M.
per uur. Op een zoo lange tocht als van
Nederland naar Australië kan het vlieg
tuig ook terecht komen in luchtstroomen,
die de snelheid van een storm hebben.
Deze snelheid kan dan ongeveer 100 K M.
per uur bedragen. De beteekenis hiervan
ls, dat bij het vliegen tegen den storm ln
de snelheid In de richting van het doel
slechts ongeveer 200 K.M. per uur be
draagt, Natuurlijk blijft dat niet zoo den
geheelen weg over maar het kan toch
wel eens twee uur aaneen zoo zijn, waar
door het vliegtuig 200 K.M. verliest en
ongeveer drie kwartier tijd verspeelt. Veel
is dat niet op zoo'n langen tocht. Het
omgekeerde kan ook voorkomen, waardoor
het vliegtuig tijd wint. Op korte vlieg
tochten speelt dit echter wel een groote
rol.
Erger ls, wanneer het vliegtuig een
werelddeel moet overvliegen, waarin over
het geheele of bijna het geheele traject de
wind tegen of dwars gericht is. Dit ls b.v.
het geval met vliegtochten over den
Oceaan van Europa naar Amerika, waarop
grootendeels tegenwind wordt ondervon
den, meestal in den vorm van dwarswind.
Daar deze tochten met vliegtuigen van
middelbare snelheid ongeveer een etmaal
duren wordt heel wat meer tijd verbruikt
dan voor den tocht ln omgekeerde rich
ting. Dit ls een van de redenen waarom
tot nu toe overtochten van Amerika naar
Europa beter en veelvuldiger gelukt zijn
dan van Europa naar Amerika. Lindbergh
b.v. heeft destijds op zijn tocht naar
Europa een buitengewoon gunstigen wind
gehad, die hem in den rug was en weinig
zijwaartsche afdrift bezorgde.
Met de tegenwoordige zeer snelle vlieg
tuigen spelen de wind-omstandigheden
geen overwegende rol meer. Op tal van
geregeld bevlogen routen zullen de uiteen-
loopende winden als het ware eikaars
invloed opheffen en zal de gemiddelde
vllegtijd ongeveer dezelfde zijn alsof er
nooit wind was. Men moet er echter ook
rekening mede houden, dat op sommige
trajecten overheerschende winden waaien.
Deze omstandigheid heeft tengevolge, dat
de gemiddelde reisduur ln de eene richting
grooter is dan in de tegengestelde richting.
Zoo zal op de vliegrouten tusschen Enge
land en het vasteland in den regel de
overtocht van Engeland korter duren dan
naar Engeland omdat wij ln dit gedeelte
der aarde te rekenen hebben met over-
heerschend Westelijke winden. Dat storm
weer toch wel belangrijk den vliegtijd
beïnvloeden kan blijkt nu en dan uit de
berichten over records van zeer snelle
reizen van Engeland naar het vaste land,
records, die behaald konden worden,
omdat het vliegtuig met een stormwind
ln den rug overstak.
Bij een race als die van Engeland naar
Australië moet de Invloed van den wind
een rol spelen, hoewel natuurlijk op den
zeer grooten afstand verschillende posi
tieve en negatieve invloeden worden on
dervonden. Feitelijk zou men bij de be
oordeeling van de prestaties der deel
nemers ln aanmerking moeten nemen,
onder welke wind-omstandigheden zij ge
vlogen hebben, maar dit is practisch niet
uitvoerbaar. De piloten kunnen echter
onder sommige omstandigheden wel pro-
fiteeren van den wind-invloed of de
tegenwerking zooveel mogelijk trachten
te ontgaan. Een middel daartoe is het
kiezen van de hoogte waar de wind het
gunstigst is of het minst tegenwerkt.
Daar de piloot echter ook rekening moet
houden met allerlei andere omstandig
heden ls hij daarin niet geheel vrij.
Intusschen valt niet te ontkennen, dat
de wind een factor ls, die uiteindelijk
invloed heeft op de koerssnelheid en den
reisduur van een vliegtuig.
C. N.
(Nadruk verboden).
•S NACHTS GROEIT DE MENSCH,
OVERDAG WORDT HU KLEINER.
De Italiaansche dokter, dr. Neroni, be
weert, op grond van Jarenlange onder
zoekingen, dat de mensch 's nachts groeit
doch overdag weer in lengte afneemt. Hij
verklaart, dat naar gelang de aard zijner
bezigheid, de mensch overdag twee a drie
centimeter van zijn lengte Inboet. Dege
nen, die overdag staande hun werkzaam
heden volbrengen krimpen sterker ln dan
zij, die hun bezigheden zittend verrich
ten. De verloren centimeters halen zij des
nachts gedurende de slaap weer ln.
EEN HERSEN-PHENOMEEN.
Milton H. Wesley, een bewoner van Bir
mingham, is ln staat om een willekeurige
passage uit de eerste drie deelen en uit de
eerste helft van het vierde deel eener En-
gelsche encyclopaedic onmiddellijk uit het
hoofd mee te deelen. Hij is hierbij nog
nooit op een fout betrapt. Zelfs zegt hij
woordelijk wat er in de encyclopaedic over
het betreffende onderwerp staat. Het
eigenaardige verschijnsel doet zich hierbij
echter voor, dat Wesley bijzonder weinig
begrip toont voor hetgeen hij zegt. Het is
zelfs bewezen, dat hij, wanneer het min o£
meer ingewikkelde subjecten betreft, niet
eens weet wat hij zegt. Vraagt men hem
bijvoorbeeld om eenige conclusie te trek
ken naar aanleiding van het hoofdstuk
„Baskische taal", dat hij zonder aarzelen
opdreunt, dan is hij daartoe niet ln staat,
hoewel de bedoelde slotsommen vrij een
voudig zijn. Overigens is Wesley zeer zeker
een interessant studieobject. Hij heeft aan
lieden, die met hem experimenteeren, mee
gedeeld, dat hij ook het vierde deel ge
heel onder de knie hoopt te krijgen. Het
is intusschen niet waarschijnlijk, dat hij
het heele werk, bestaande uit ongeveer
dertig banden, nog tot zijn „geestelijk
eigendom" maakt.
MANICURE - MASSAGE - HAARVERVEN
MODERNE CHINOIS .VOOR
KORT HAAR.
774
|ST.NICOLAAS DAN EEN NUTTIG CADEAU
MAAR DAN GEKOCHT BIT
HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN
IPS. Goederen, nu gekocht, worden bewaard en op
"den dag zelf bezorgd. 738
OPGERICHT 1873 667
HAVENPLEIN No. 1 - TELEFOON 157.
PRIMA HOLLANDSCH RUNDVLEESCH.
RUNDERLAPPEN, vanaf 35 cent
RUNDERGEHAKT, vanaf 35 cent
RIB, ROLLADE, vanaf 50 cent
BIEFSTUK, vanaf80 cent
Runderworst - Lamsvleesch - Pekelvleesch - Lever.
I «7 Aanbevelend: S. W. MARSMAN.
Wie is eigenlijk F. W. CORPEL? Wel, de
meubelontwerper en stoffeerder Uwer woning!
UW ADRES VOOR APARTE MODELLEN
FAUTEUILS, in onze Etalages tentoonge
steld.
532ia
Telefoon 3431.
m
pwADRES
V°0R ALLE SOORTEN
DROGERIJEN - CHEMICALIËN
SPECIALITÉ's - TOILETARTIKELEN
BORSTELWERK - SPONSEN
ZEEMLEDER en verdere aanver
wante artikelen is
INOIET's DROGISTERIJ
1 «schweg 5 - Tel. 2932
P' Jnolet
I *®pL Apoth.-Assistente
VAKKUNDIGE BEDIENING.
Wij bezorgen U alles thuis. 788
v.af f. 72.45 Het allerbeste v.af f. 7.50 v.af f. 65.00
compleet
KENT U REEDS ONZE UITGEBREIDE SORTEERING
Waschmachines - Wringers - D.R.U.- en B.K.-emaille - Gero Ziimeta - Tafel-, Dessert-,
Fruitmessen en vele practische Huishoudelijke Artikelen.
Uw St. Nicolaas-geschenken kunnen reeds nn bewaard worden tot 5 December.
ZIET ONZE ETALAGES EN LAGE PRIJZEN.
KORT RAPENBURG 10, TELEFOON 25 - HEERENGRACHT 112 - TELEFOON 1549
Smederij sinds 1894. 778
BÜ GEBRS. SUSAN
Haarlemmerstraat no. 3941.
Uitgebreide keuze in:
zooals: Colliers, Clips, Spel
den, Armbanden, Oorbellen,
Ringen, Mutsspelden,
enz. enz. 702
GEEFT TH 'N
de nieuwste en meest
practische
die ooit werd gebracht.
driemaal grotere vul-
capaciteit.
Géén rubberzakje.
Inktcontroleur.
Automatische luchtpomp
Zware gouden pen.
10 jaar garantie.
't Geeft véél duurdere
pennen, doch geeft hem
maar zoo'n
„CONTROLLER-
BETER BESTAAT NIET!
Alléénverkoop voor Leiden
en Omgeving.
HAARLEMMERS TR. 223.
Let op het juiste adres
Andere adressen hebben
géén „Controller" voor U
CLARUS PETROLEUM.
GASTOESTELLEN
branden ruim 8 uur op
1 Liter petroleum.
Het beste wapen tegen te
hoge tarieven.
F. 6.75 F. 8.50:
'MK— Vraagt demonstratie.
CHIQUE
HERENSCHOEN
673
Denkt U aan fijn
voor Uw tuin, perken,
rozen, enz.
Het is NU tijd!
KORT GALGEWATER I2-X2a
LEIDEN - TE LEF. No. 233.
Leerares Nijv. Onderwijs
Aanmelding: 5315a
Maandag, Dinsdag 24, 710
MIDDELWEG no. 1
bij de Hoogl. Kerk.
BANKETBAKKERIJ
AUTOMATIC.
IN ONZE DUBBELTJES-
AUTOMAAT
WARME
NIERCARREES
10 cents.
Iets heerlijks voor den
winteravond.
Denkt om Uw Postpak
ketten voor Indië, ook
voor Kerstmis.
Heeren, doet Uw ouden hoed
niet weg alvorens prijs
te vragen voor WASSCHEN,
STOOMEN, VORMEN enz., bij
H. VAN ZANTEN
5291a HEERENSTRAAT 98.
Hygiënisch en
met de grootste
zorg bereid.
Heerlijk
gebakken,
Bereid uit de
allerbeste
grondstoffen.
Zóó heeft het
nog niet gegeten.
FIRMA
(TUINSTADWIJK),
Telefoon 3169.
Afdceling BROODBAKKERIJ
BANKETBAKKERIJ
Noordeinde 23' Tel. 2563
<s=san][s=>—
Boterspeculaas 16 ct. p. ons
35 ct. p. Vt pond. Dikke Spe
culaas 14 ct. per ons, 30 ct.
per V« pond. Gevulde Specu
laas 16 ct. per ons. 779
Boterbanket 20 ct. per ons.
DONKERSTEEG 14
GOUDSMID.
LAGE RIJNDIJK 4.
DISTILLEERDERIJ 1STE KL.
Sinds 1794 het adres voor
Rum-Arac-Citroen PUNCH
„HOPPE" f. 2.50, 3.00, 3.50.
Cognac Dupont 3.25
Cognac Prunler3.50
Cognac Renault3.95
Cognac per Liter f. 3.00, 4.00.
Jamaica Rum3.75
Zwaardemaker's
Bisschopswijn 0.85
Roode Bordeaux vanaf 0.83
Kaapsche Wijn vanaf 0.95
HEDEN ONTVANGEN:
Camembert, Brie, Servais,
Gruyere, Roquefort,
doozen Gemengde Kaas,
HEDEN ONTVANGEN:
VOOR VERZENDING
NAAR INDIË.
KORT RAPENBURG 4,
Telefoon 2014.
Alle modekleuren
Haarl. straat 145-47.
CAHEN'S KOLENHANDEL
DE WALES-SPECIALISÏ
YDVERFSTR.4 TEL.2697
658
RUIME SORTEERING
KRONEN, LANTAARNS, enz.
tegen billijke prijzen.
TECHNISCH BUREAU
NIEUWE RIJN No. 57
TELEF. 1155. 686
Erkend Installateur.
GRAVEUR,
Graveeren van monogram
men en wapens in metaal
en steen.
LAKSTEMPELS, MEDAILLES
SPORTBEKERS.
Vervaardigt Schabionen,
Rubberstempels,
geëmailleerde Naamplaten.
i—a