De laatste spellings-ronde
75,te Jaargan*
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 30 October 1934
Dei de blad
No. 228M
Minister Marchant over den brief van prof. Huizinga
DE VRIES EN TE WINKEL IS CONFECTIE.
GEMENGD NIEUWS.
VERKADE'S
Minister Marchant heelt gisteravond
feen radiorede gehouden over de nieuwe
spelling, onder den titel: „de laatste ronde"
Na een korte inleiding zelde de minister:
Ik acht het noodlg, aan te toonen, dat
de indruk, hier en daar gemaakt, met
name door den bekenden brief van profes
te, Huizinga, gevolg is van zijn positie,
niet van zijn argumenten.
Indien men een herziening van de
schrijfwijs zou moeten achterwege laten,
zoo lang nog wetenschappelijke mannen
en vrouwen zich daartegen verzetten, zou
geen herziening ooit tot stand komen. Ner
gens. Dat verzet is nooit opgegeven, niet
tegen Siegenbeek en Weiland, en ook niet
tegen De Vries en Te Winkel.
De fout is deze: men houdt het correct
schrijven van De Vries en Te Winkel voor
een kenmerk van hooge geestelijke bescha
ving. Men is bevreesd, dit kenmerk te ver
liezen en dan zich zelf geestelijk gedeclas
seerd te zien. Die vrees is ongegrond. Op
het gebied van het taalgebruik is maatstaf
het Juist, kort en niet gemaniereerd weer
geven van de gedachten, is maatstaf de
rijkdom van woordenschat, de krachtige,
fonetisch en rhytmlsch aantrekkelijke stijl.
Men moet, al schrijvende, hooren wat men
schrijft, precies als de componist. De
schrijfwijze is hiervoor onverschillig.
Laten wij allen deze onbruikbaren maat
staf voor hoogere beschaving terzijde leg
gen.
Met de vereenvoudiging zijn wij in twee
maanden verder dan de nieuwe De Vries en
Te Winkel is gekomen in tien jaren. Eerst
na tien jaren, in 1875. had Te Winkel het
onderwijs veroverd; nog niet eens tot het
laatste bastion van verzet. En eerst na
achttien jaren, in 1883. aanvaardden de
ministers Te Winkel officieel. Zoo maar,
alsof zij dictator waren. Zonder wet niet
alleen, maar zelfs zonder Koninklijk Be
sluit, achttien Jaren hadden buiten offi-
cieele stukken en wetten, die aan Siegen
beek onderworpen bleven, In onderwijs en
het maatschappelijk leven Siegenbeek en
Te Winkel naast elkaar geleefd en met
elkander in strijd. Dit moge hier worden
herinnerd aan hen, die dit systeem in onze
dagen hebben gebrandmerkt als het dwaas
te, wat de regeering kon doen. Aan hen
ook, die niet uit het feit, dat de regeering
het voorschrift voor het onderwijs maar
niet meteen aanvaardt voor de officieele
schrijftaal, de conclusie trekken, dat zij
voor het onderwijs voorschrijft, wat zij
voor zichzelf verwerpelijk acht.
Aan hen eindelijk, die uit het leven van
twee schrijfwijzen naast elkaar, gedurende
nog geen twee maanden, tot mislukking
concludeeren.
De nieuwe spelling is er in gegaan. Wij
lijn aan de laatste ronde. De aanleiding
voor mijn spreken is voornamelijk het ad
vies van professor Huizinga. Begrijp ik het
goed. dan is het advies uitgebracht aan de
regeering, het strekt om toch maar bij het
onderwijs tot De Vries en te Winkel terug
te keeren. Hij schrijft: handhaaf indien
terugkeer nog mogelijk is. Hij bedoelt dus:
Keer terug.
Omdat professor Huizinga in de wereld
Ier wetenschap terecht een man van gezag
is en dientengevolge daarbuiten een in-
rloed kan hebben, waardoor het verder
snel doordringen van de nieuwe schrijf
wijze zou kunnen worden belemmerd, is er
reden om te onderzoeken, of zijn betoog
hout snijdt.
Prof. Huizinga zal niet licht gelooven,
dat de publicatie van zijn brief mij heeft
verheugd. Toch is het zoo. Niet alleen door
den onderhoudenden vorm, doch vooral
omdat zijn brief vol is van misverstand.
Het eerste misverstand heeft een formeel
karakter.
De geleerde openbriefschrijver verkeert
in de dwaling, dat de minister van onder
wijs, dien hij ziet, als een pas bij ongeluk
bekeerd dilettant, binnen zijn.ambtskring
van het onderwijs zekere maatregelen
heeft genomen, die niet zijn te verant
woorden.
Prof. Huizinga treedt nu op als de man
van gezag met een beroep op den Raad
van Ministers, om den minister van onder
wijs van de dwalingen zijns weegs terug te
brengen. Hij schrijft:
„Gaan ministerraad en groote dagbladen
voor, dan zal het pleit ten gunste van de
mlnisterleele beschikking beslecht zijn".
De geleerde schrijver maakt hier een te
genstelling tusschen den minister en den
ministerraad, die niet bestaat. Hij had be
ter kunnen weten, want wat geschied ls,
is gepubliceerd.
De minister van onderwijs heeft, met in
stemming van den ministerraad, bevor
derd, dat voor het onderwijs een vereen
voudigde schrijfwijze zou worden inge
voerd. Teneinde dit doel te bereiken met
een minimum van bindende voorschriften,
zijn bij Koninklijk besluit wijzigingen ge
bracht in de examenprogramma's, die bij
Koninklijk besluit zijn geregeld. De regee
ring meende zich daartoe te kunnen be
perken, omdat dan vanzelf het onderwijs
zich daarnaar zou richten.
Er is derhalve geen sprake van niet
meer dan een „mlnisterleele beschikking".
Er is ook geen sprake van „omgaan van
den ministerraad".
Wie zijn de deskundigen?
Het tweede misverstand ligt in het be
antwoorden van de vraag, wat in de rege
ling van de schrijfwijze de beteekenis moet
,!|n van de deskundigen, en wie deskundig
z0n. wie zijn de deskundigen, wier advies
v?8eering noodig heeft? Voor betwisting
v,, i? m« toch niet vatbaar, dat dit taal-
r™'?en moeten zijn. Men dient aller
eerst te weten, welke schrijftaal taalkun
dig juist is.
bestrijders hebben alleen hierin ge-
j5fs.dat dit niet het eenige element is. Er
vervolgens bij elke wijziging van de
nj, l'taal, een element van opportunisme,
ern. omdat elke wijziging voor het
Irf.vaP de taalgebruikers aannemelijk
zbn. Is zij dit niet, dan zal m-an bij
TotTeJlng slaSen-
fphï beoordeelen van ül„ ooportunistl-
zin. - Jmen' zi)P de taalkundigen geens-
zï oegd- Zii z«n 00k taalgebruikers;
denten p de taa'Sescbtedenis, de prece-
shïtiV^'kPPd6 's bet voorwerp van hun
schriifmif" daarmede de functie van de
zihjfwijze van de taal.
Maar de stelling is juist, dat men ver
standig handelt door ook de gezindheid
van deskundige taalgebruikers te ver
kennen.
Als autoriteit van het beperken van de
schrijfwijze zijn, in onzen tijd althans, de
woordkunstenaars niet bruikbaar. Zij zijn
als zoodanig niet bruikbaar omdat zij, hoe
grooter kunstenaar zij zijn, zich des te
elgenmachtiger toonen in de schrijfwijze.
Een regeling van de schrijfwijze eischt uni
formiteit. De kunstenaars voegen zich
daarnaar nooit. Daarom is het zoo curieus,
dat zij de handhaving van De Vries en Te
Winkel propageeren. Zij zijn doortrapte
zondaren tegen De Vries en Te Winkel. Zij
storen zich aan geen regel van gramma
tica, als hun dit in woord- en zinsvorming
niet te pas komt. Zij zouden zich wel
wachten, zich onder sanctie trouw te ver
klaren aan De Vries en Te Winkel. Hun
verzet tegen het nieuwe is zuiver negatief:
zij zijn tegen elke uniformiteit.
Wanneer men aan de hier gestelde
etschen het beleid van de regeering toetst,
zal niemand in redelijkheid kunnen ont
kennen. dat zij daaraan heeft voldaan.
Zij heeft aan deskundige taalgeleerden
gevraagd naar de eischen der wetenschap.
Zij heeft vooropgesteld, dat hiernaast ook
met opportunistische factoren moest wor
den rekening gehouden; zij vroeg om voor
lichting omtrent een te bereiken com
promis. Dat in de commissie van voorbe
reiding de vereenvoudigers in de meerder
heid waren, is gevolg van het feit, dat de
taalgeleerden in meerderheid vereenvoudi
gers zijn. In deze commissie was het trou
wens niet te doen om beslissingen, bij
meerderheid van stemmen genomen, doch
om het afwegen van de verschillende ar
gumenten. Een compromis kwam tot
stand, waartegen achteraf één lid bezwaar
maakte. Hij heeft, bij het vaststellen van
de methode, die thans is ingevoerd, op dat
hoofdpunt van de buigings-n volledig zijn
zin gekregen. Alleen ter zake van de uit
gangen -elen en -eren, waarin men tot
Siegenbeek is teruggekeerd, had hij de
dubbele e willen handhaven. Men kan dus
zeggen, dat de ingevoerde schrijfwijze is
de schrijfwijze van Ginneken.
De continuïteit is gehandhaafd door de
handhaving van De Vries en Te Winkel,
waarop alleen afwijkingen zijn ingevoerd,
die bestaan in het schrappen van over
bodige en wetenschappelijk niet te verde
digen letters.
De regeling wijkt in hoofdzaak niet af
van de regelingen, die sedert 1912 zijn
voorgesteld door de deskundigen.
Men kan u reeds, nog geen twee maan
den sedert de invoering, vaststellen, dat
de nieuwe schrijfwijze bij het overgroote
deel van het onderwijs is aanvaard. De
argumenten, door de verzetslieden aange
voerd, geven geen aanleiding om te ver
wachten. dat het overgroote deel van het
volk niet zal volgen.
Ik heb goeden grond om aan te nemen,
dat ook naar het oordeel van prof. Hui
zinga, uit wetenschappelijk oogpunt op de
wijziging geen aanmerking is te maken.
Maar hij meent, dat de wetenschap hier
niet beslissend is. Dit is het tweede mis
verstand.
Het goede, dat verloren gaat.
Het goede, dat verloren gaat, bouwt prof.
Huizinga op in vieren.
Ie. Het schriftbeeld wordt onduidelijker.
De vlugge lezer kan het gelezene niet meer
bij geheele zinsneden tegelijk opnemen.
Door de dubbele e en o en de ch in sch
weg te nemen, „maakt men het schrift
beeld eentoniger en daardoor minder licht
toegankelijk."
Hier rijst de vraag: Hoe weet hij dat?
Heeft prof. Huizinga ervaring van het le
zen? Hij beroept zich op die ervaring niet.
Ik vrees, dat hij de proef niet heeft ge
nomen.
Evenmin bewijst het feit, dat prof. Hui
zinga in de nieuwe schrijfwijze niet zonder
de weggevallen letters goed Nederlandsch
vermag te schrijven, dat een ander het
ook niet kan. De bewijzen voor het tegen
deel liggen voor het grijpen. De goed ge-
styleerde geschriften in de vereenvoudigde
schrijfwijze zijn talloos.
2. Door „Duits naast Pruisisch" zal het
gevoel voor den bouw der taal. toch al be
treurenswaardig zwak ontwikkeld en on
voldoende gekweekt, schade lijden.
Hij bepaalt zich tot dit ééne voorbeeld.
Over de andere niet genoemde gevallen
kan ik dus niet spreken. Maar de betee
kenis van dit eene voorbeeld is dan toch
ook wel buiten elke redelijkheid over
dreven. De schrijver vindt i e s afschu
welijk. Dus had het moeten blijven
Duitsch en dat, om deze reden: „Het ge
voel voor de functioneele gelijkwaardig
heid der uitgangen sch en isch
sterft daarmee af."
Ik kan erkennen, dat het handhaven
van de uitgang-isch, geschiedt ter eere
van het aesthetische gevoel van prof. Hui
zinga en anderen, de nieuwe methode niet
opluistert. Men zou van een Schönheits-
fehler kunnen spreken. Maar dat hier
door het gevoel voor den bouw der Neder-
landsche taal zou worden afgestompt, is
overdreven.
3e. „Allerkostbaarste taalmiddelen wor
den roekeloos prijsgegeven. Weer beperk
ik mij". Over andere „allerkostbaarste
taalmiddelen, die roekeloos worden prijs
gegeven", kan ik dus niet spreken. Ik ken
ze niet. Maar hier schrijft prof. Huizinga
alleen over het gebruik van den genitief
der. Hij schrijft er echter niet juist over.
Juist is, dat men bij het gebruik van de
vorm zich zal hebben te richten naar het
beschaafde taalgebruik. Niet juist ls, dat
het beschaafde taalgebruik der alleen
kent in staande uitdrukkingen. Dat is in
de regels niet te vinden. In staande uit
drukkingen vindt men der bijvoorbeeld in
„in der minne". Het is geen genitief, maar
het blijft gehandhaafd, als staande uit
drukking. De genitief „der" daarentegen
kan men blijven gebruiken over de ge
heele lijn. In het meervoud zal het gee
nerlei moeilijkheid opleveren; de vorm is
voor deze zelfstandige naamwoorden ge
lijk. Wil men der blijven gebruiken in
het enkelvoud, dan is ook dit geoorloofd
Punt 3 met zijn gevolg: stijlverslapping,
is dus een vergissing.
En eindelijk 4. Het Nederlandsch wordt
DOM-CARILLON DOOR DE RADIO.
De omroep, die de klok te vlug af was.
De A.V.R.O. aldus het U. D. ls
sinds enkele weken bezig het Zondagsche
middaguur in te luiden met het klokken
spel van zingende torens in den lande.
Zoo was na Amsterdam, Groningen en
Rotterdam de Dom van Utrecht aan de
beurt.
Er heeft zich daarbij echter een eigen
aardig geval voorgedaan.
„Toen door de radio de eerste kloksla
gen van de twaalf werden gehoord
stond in Utrecht de Dom nog lustig te
carillonneeren
Dat klopte dus niet.
En toen door de radio de laatste der
twaalf klokslagen verstorven was en de
A.V.R.O.-omroeper annonceerde dat thans
het woord werd verleend aan den heer
Jordaan voor diens film-causerie....
stond in Utrecht de Dom nog lustig te
slaan i
Dat klopte dus al evenmin.
Menigeen heeft waarschijnlijk raar
staan kijken bij deze ervaring. Volgens de
radio-uitzending moest de Dom al kant en
klaar zijn met z'n twaalf-uurs-verkondi-
glng maar volgens de werkelijkheid was
de brave Dom daarmee nog in volle actie!
Er klopte nog méér niet.
Toen de radio met de twaalf-uurs Dom-
uitzending begon, zweeg de toren zélf als
'n mof. Geen wonder, want het uurwerk
wees aan, dat het nog drie minuten vóór
twaalf was en dus kon de Dom nog niet
het middaguur spelen!
Er was nog meer, dat niet klopte.
De radio-uitzending werd hinderlijk ge
stoord door het gebrom van een vlieg
machine, die in de lucht zat. Maar de wer
kelijkheid wees uit, dat er geen vlieg
machine in de lucht was te bekennen.
Daar kwam verder nog bij, dat óók de
klokslagen van den Dom niet overeen
stemden met de werkelijkheid. Zooals de
A.V.R.O. Zondag den Dom liet slaan, zoo
slaat hij niet op de heele uren. Het viel
verschillende luisteraars direct op: hé, de
Dom slaat nooit in dit tempo!
Met die typische verrassingen hebben
velen eergisteren geen raad geweten. Wie
weet, hoe velen zich suf hebben gedacht
aan een oplossing voor al deze merkwaar
digheden.
Wij wisten, zoo vervolgt het blad. er zelf
óók geen weg mee, al hadden wij wel ver
moeden.
Hebben ons toen gewend tot den tech-
nischen dienst van de Rijkstelefoon met de
vraag of men ons omtrent de moeilijke
punten ook een verklaring kon geven. De
puzzle was toen gauw ontward. Er was.
naar men ons verzekerde, Zondagmiddag
van Utrecht uit geen uitzending voor de
A.V.R.O. geweest over de telefoonlijnen,
waarvan men- noodzakelijkerwijs gebruik
had moeten maken, wanneer er inderdaad
sprake was geweest van opname van caril
lon en klokslag op het moment waarop
deze klonken. De conclusie lag voor de
hand: er had geen A.V.R.O. radio-uitzen-
dlng plaats gevonden van het Utrechtsche
torenspel terzelfder tijd van het Zondag
middaguur van twaalf, maar carillon en
klokslag waren gegeven op.een plaat!
De opname voor dle:plaat was gemaakt op
een gewone door-de-weeksche-dag, toen er
wél een vliegmachine door de lucht gons
de, welk zoem-geluid Zondag zoo zonder
ling aandeed, maar waar men bij de op
name blijkbaar geen aandacht aan heeft
geschonken. In de A.V.R.O.-studio heeft
men de Domplaat-bovendien nog te vroeg
opgezet óf de beroemde A.V.R.O.-klok
heeft afgeweken van den tijd. dien de
Utrechtsche Dom aangeeft.
Zoodoende ontstond er een déraillement
tusschen de plaat, die de A.V.R O. afdraai
de en het heusche Dom-carllllonspelen
zoo is het kunnen geschieden, dat men bij
de A.V.R.O. al bezig was met de aankondi
ging van de filmcauserie van Jordaan. toen
de Utrechtsche Dom nog pas één slag van
de twaalf had uitgegalmd.
Een eigenaardig geval. Dat zich een week
tevoren ook te Groningen heeft voor
gedaan. Red. L. D.t.
Waaromtrent de duisterheid dan nu is
opgeheven, zij het nog niet geheel, want
de kwestie van de afwijking in het tempo
van de klokslagen is nog niet volkomen
duidelijk geworden. Er waren er. die de
veronderstelling maakten, dat de opname
voor de A V R.O-plaat op een ander uur
was gemaakt dan te klokke twaalf en men
in de studio na het carillonspel van den
Dom twaalf slagen liet volgen van een
anderen toren".
HET AUTO-ONGELUK TE ELBURG.
Een tweede slachtoffer overleden.
De heer J. van Maris uit Utrecht, die
Zondagmorgen bij een auto-ongeluk onder
Elburg ernstig werd gewond en naar het
Sophiaziekenhuis te Zwolle is vervoerd, is
aan de bekomen verwondingen overleden.
(dit is natuurlijk een bijkomstig argu
ment) minder belangrijk voor vreemden.
Tot nu toe kon de vreemdeling met eenige
kennis van het Duitsch uit onze geschre
ven taal meer of min wijs wordej.i Met
voor de hand liggende voorbeelden is aan
te toonen, dat bedoelde vreemdeling er
niets aan heeft. Hij kan er wel door in
verwarring komen.
De strijd is gewonnen.
De minister besloot zijn rede aldus:
Dit is de laatste spellingrede. De strijd
ls gewonnen.
Het onderwijs is veroverd. In een be
langrijk deel van de publieke dienst is de
nieuwe schrijfwijze ingevoerd. In 't maat
schappelijk leven dringt zij verder door
van dag tot dag. Dagbladen hebben haar
aanvaard en tallooze periodieken. Dage
lijks komt de vereenvoudiging van de pers.
De adverteerders in de nieuwe schrijfwijze
nemen snel toe.
Ja, dat wil men nog, nu Plesman met
zijn K.L.M., zijn Pelikaan, zijn Uiver, in
zijn voornaamste afdeeling. de vliegdienst
vereenvoudiger is gebleken? Nu hij de
roem van Nederland in vereenvoudigd
Nederlandsch weet te vertolken? Nu wij
straks Parmentier en de zijnen in vereen
voudigd Nederlandsch gaan huldigen? Nu
de mannen van de daad de ballast van e's
en o's, ch's en n's hebben over boord ge
gooid? Niet zoo, maar zo!
Als het millicen schoolkinderen op 17
November hun cent. komt brengen dan
komen de kinderen huldigen de d?' •'e
Nederlandse daad" zonder ch.
RECLAME-
2ie
Een
lOafetlje wel
Franschc chatme
EEN WINKELJUFFROUW OVERVALLEN.
Brutale diefstal met bedreiging in een
winkel aan de Hillelaan te Rotterdam.
Gistermorgen is in het filiaal van de
firma de Gruyter aan de Hillelaan te Rot
terdam een diefstal gepleegd, waarbij de
winkeljuffrouw werd bedreigd.
Omstreeks half acht is deze juffrouw,
de 30-jarige H. P. uit de Steven Hoogen-
dijkstraat ln genoemd filiaal gekomen,
waar zij de functie van chef bekleedt. Zij
is dadelijk naar het achter den winkel ge
legen magazijn gegaan, waarvan een ge
deelte ls ingericht tot kantoor. In dat kan
toor staat een kast, waarin zü haar hoed
en haar mantel heeft opgeborgen, en
waaruit zij de sleutels van de brandkast
heeft genomen. Op dat oogenblik kwamen
twee mannen den winkel binnen. Het
waren een man van ongeveer 50 jaar en
een van omstreeks 20 jaar. De oudste zei:
Morgen juffrouw, en hij liep haar meteen
voorbij, in de richting van de brandkast.
De jongste man greep de juffrouw beet en
trachtte baar een doek in den mond
te duwen. De juffrouw begon te
schoppen en te slaan, waardoor het den
man niet gelukte den doek in haar mond
te krijgen. De oudste man kwam zijn
kameraad te hulp en hij zei, dat zij haar
mond moest houden, want anders zou hij
haar doodslaan. De juffrouw werd toen
zeer bevreesd en op zijn vraag heeft zij
den oudsten man de sleutels van de brand
kast gegeven. De jongste man bleef in
dreigende houding vlak bij haar staan,
terwijl de oudste probeerde de brandkast
te openen, hetgeen hem niet is gelukt.
Hij vroeg haar toen de kast voor hem te
openen, aan welk verzoek de juffrouw
heeft voldaan.
In de brandkast lagen vijf zakjes met
geld. in totaal ongeveer een bedrag van
f. 800. De mannen hebben drie zakjes uit
de kast genomen, welke bij elkaar ruim
f. 340 bevatten. Vervolgens gelastten zij
de juffrouw op een stoel te gaan zitten,
achter ln het kantoortje, waarna zij heel
bedaard den winkel verlieten.
Zoodra de juffrouw van den schrik was
bekomen, is zij de straat opgesneld. De
beide mannen bleken reeds verdwenen te
zijn. Ongeveer vlak voor den winkel liep
een havenarbeider te wachten; aan hem
vertelde de juffrouw wat er gebeurd was.
De man had de beide dieven uit den win
kel zien komen en hij wist te vertellen, dat
zij op hun gemak naar den Hilledijk waren
gewandeld, In het gedrag van de beide
mannen had hij niets verdachts gemerkt.
Op verzoek van de winkeljuffrouw heeft
de havenarbeider toen dadelijk de politie
gewaarschuwd, welke een uitgebreid on
derzoek heeft ingesteld, maar men is er
nog niet in geslaagd de beide mannen of
hun buit op te sporen.
De winkeljuffrouw en de havenarbeider
wisten nog te vertellen, dat de oudste man
een jekker en een bolhoed droeg en dat
de jongste een bruine alpinomuts op had.
Het onderzoek wordt voortgezet.
Vad.
KOOPT GEEN SWEEPSTAKE LOTEN-
De justitie waakt.
Zaterdagmorgen publiceerden wij een
officieel bericht, waarin houders van en
handelaren in sweepstakeloten werden
gewaarschuwd, daar het bevorderen van
deze buitenlandsche loterij in welken vorm
dan ook is verboden.
De justitie heeft, toen de nieuwe sweep-
stake-Ioterij werd aangekondigd, op de
postkantoren circa acht honderd brieven
in beslag genomen, waarin sweepstake
loten of geld voor de sweepstakeloten was
geborgen.
Tegen enkele personen werd proces-ver
baal opgemaakt. De grootste handelaar in
deze loten heeft een vervolging weten te
voorkomen door een boete van f. 1000 te
betalen, de overige handelaren kregen hun
geld terug onder nadrukkelijke waar
schuwing, dat de justitie den tweeden keer
niet zal aarzelen tot vervolging over te
gaan.
Intusschen komen de houders van
sweepstake-loten in angst en vreeze te
verkeeren, daar de justitie tot inbeslagne
ming der prijzen gerechtigd is, terwijl bij
een eventueele vervolging het gebeuren kan,
dat de houder van het lot wordt veroor
deeld en de rechtbank het gewonnen geld
verbeurd verklaart.
Ofschoon dus iedereen gewaarschuwd
wordt, niet aan de sweepstake mede te
doen, is het niet waarschijnlijk, dat de
Justitie, behoudens in groote gevallen van
overtreding, tot vervolging zal overgaan en
zij nog even geduld zal oefenen. Bij een
volgende loterij is deze clementie als uit
gesloten te beschouwen, men is nu vol
doende op de hoogte gebracht en gewaar
schuwd.
De Msb had een kort onderhoud met
mr. dr. J- A. van Thiel, officier van jus
titie te Amsterdam, die de zaak van de
sweepstakeloten behandelt.
Behalve het bovenstaande deelde hij
nog mede. dat het geld, dat nu naar een
vreemd land wordt gezonden om daar de
hospitalen te steunen ook best in Neder
land gebruikt kan worden vooral in dezen
tijd.
EEN HOOFDIGE BOER
Men schrijft uit Barneveld aan het Vad.
Van den heer H. G„ landbouwer en
Raadslid te Barneveld, die weigerde lid
van de Rundvee-Centrale te worden, is de
geheele rundveestapel in beslag genomen.
ZWEEDSCH ZEEMAN- OVERREDEN.
Gisteravond 11 uur is in de Brielsche-
laan te Rotterdam een ernstig ongeluk
gebeurd. Drie Zweedsche zeelieden, thuis
behoorende op het in de Maashaven lig
gende stoomschip „Indianic" die aan het
passagieren waren geweest op den Schie-
damschendljk staken in de Brielschelaan
ter hoogte van de Graansilo plotseling den
rijweg over. Zij hadden blijkbaar niet be-
mertct dat een tram achter hen naderde.
Hoewel de trambestuurder dadelijk krach
tig remde, kon hij niet voorkomen, dat
twee van hen werden aangereden. H. N.
geraakte daarbij onder den wagen. Nadat
deze was opgevijzeld bleek een been totaal
te zijn afgereden. De man is door den G. D.
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel
gebracht. De ander, H. S.. heeft slechts
lichte kwetsuren bekomen.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
EEN „LIEFDEVOLLE" DIEF.
Uit Lissabon wordt gemeld:
Jodo Esteves, een 23-jarige zwerver,
werd gearresteerd, omdat hij voor een be
langrijk bedrag bloemen had gestolen.
Hij gaf toe zich aan dit misdrijf schul
dig te hebben gemaakt, maar voerde als
verdediging aan, dat hij ze op zijn moe
ders graf had gelegd, omdat hij geen geld
had om bloemen te koopen.
De politie-rechter. die de zaak behan
delde was zeer geroerd en besloot hem vrij
te spreken.
Hij wilde zulks juist doen, toen een
oude vrouw de rechtzaal binnentrad. Het
was Esteves' moeder, die clementie wilde
vragen voor haar zoon
OP WONDERLIJKE WIJZE GERED.
Een 9-jarige jongen, die te Genua op
het balkon van zijn op de vierde étage ge
legen woning speelde, kwam door onvoor
zichtigheid over de ballustrade te vallen.
Een voorbijganger, een zekere Augusto
Cagliani, zag den jongen vallen en had de
tegenwoordigheid van geest met uitge
spreide armen toe te loopen en de han
digheid, den jongen op zijn armen op te
vangen, waardoor deze als door een won
der ongedeerd bleef.
VREESELIJK MISDRIJF TE
THÜRINGEN.
Bij Gornsdorf in Thüringen heeft zich
een ontzettend drama afgespeeld. De 30-
jarige Hermann Pabst, vader van zes kin
deren, bracht een buurvrouw met een re
volverschot een ernstige verwonding toe,
om zich vervolgens met twee zijner kin
deren en een 14-jarigen huisgenoot in den
kelder te barricadeeren. Toen de politie
hem wilde arresteeren. loste hij door de
kelderdeur ettelijke schoten, waarbij hij
zijn vrouw trof. Nadat men er in geslaagd
was de kelderdeur t" forceeren, bleek
Pabst de drie kinderen te hebben ver
moord en vervolgens de hand aan zichzelf
te hebben geslagen. Voor het leven dei-
twee gewonde vrouwen bestaat geen ge
vaar.
o
DE VLUCHT VAN KINGSFORD SMITH.
Kingsford Smith heeft op zijn vlucht van
Australië naar Noord-Amerika gisteren om
circa 20 uur (M.E.T.) Honolulu bereikt. Hij
verklaarde, dat het afleggen van de ge
vaarlijkste etappe van circa 6000 K.M. in 25
uur ,hem tot de overtuiging had gebracht,
dat het mogelijk is een regelmatige lucht-
verbinding tusschen Australië en de Ver-
eenigde Staten te onderhouden.
Hij verklaarde nog, dat indien hij zijn
toestel niet aan de Vereenigde Staten ver
kocht, hij zou trachten, het record in de
LondenMelbourne-race behaald, te ver
beteren.
BENZINETANK ONTPLOFT.
In de Japansche stad Asahigawa is een
benzinetank in de lucht gevlogen, waarbij
11 personen om het leven kwamen. Het on
geluk zou te wijten zijn aan het roekeloos
omgaan met vuur.
DR. ECKENER IN AMERIKA.
Dr. Eckener, die op uitnoodiging van de
Amerikaansche regeering op het oogenblik
te Washington vertoeft, heeft de betrok
ken overheidsinstanties nauwkeurige in
lichtingen gegeven over zijn ervaringen in
het internationale luchtscheepsverkeer en
over de instelling van een Noord-Atlanti-
schen vliegdienst. Hij heeft een reeks be
sprekingen gevoerd met den minister der
Posterijen, den minister van Handel en
vertegenwoordigers der admiraliteit. Gis
termiddag is dr. Eckener door Roosevelt
op het Witte Huis op een tea ontvangen,
waar besprekingen zijn gehouden over de
luchtscheepvaartproblemen, waarvoor Roo
sevelt zich interesseert. Gistermorgen heeft
dr. Eckener een bezoek gebracht aan de
Amerikaansche luchtvaartcommissie. Hij
sprak als zijn meening uit, dat het vlieg
verkeer over den Noordelijken Atlanti-
schen Oceaan niet alleen uitvoerbaar,
maar ook volstrekt ongevaarlijk en vol
komen veilig was.
EEN BENDE DIEVEN GEARRESTEL..J.
De New Yorksche politie heeft elf jonge
lieden gearresteerd en daardoor een ge
vaarlijke bende van New Yorks onder
wereld onschadelijk gemaakt
De leider der bende de 24-jarige Walter
O'Leary, gaf zijn bevelen vanuit een
luxueus ingerichte woning te New York.
De bende wordt, ervan beschuldigd meer
dan honderd diefstallen te hebben ge
pleegd ten nadeele van kleine winkeliers
en in totaa' is door hen een bedrag van
75 000 dollar buitgemaakt waarvan OXeary
een derde gedeelte in zijn zak heeft ge
stoken.
