75,le Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 26 October 1934
Derde Blad No. 22883
BINNENLAND.
BUITENLAND.
I
SAMENWERKING TUSSCHEN
NED. SPOORWEGEN EN
AUTOBUSONDERNEMERS?
VERKLARING VAN DEN HEER
J WORTSMAN.
Onze spoorwegmedewerker schrijft:
De heer Wortsman, voorzitter van den
Bond van Autobusdienstondememers ln
Nederland te Utrecht heeft verklaard dat
bovengenoemde Bond bereid ls, zoo spoedig
mogelijk, met de Nederlandsche Spoor
wegen samen te werken.
Deze samenwerking zal zoowel de Ned.
Spoorwegen als de autobusondernemers
ten goede komen daar dan de onderlinge
concurrentiestrijd zal vervallen, en de uit
voering van het a.s. Verkeersfonds daar
door ook makkelijker wordt.
——o
STAATSLOTERIJ EN
PARTICULIERE LOTERIJEN.
DE BEDOELING VAN HET
WIJZIGINGSONTWERP.
Memorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer.
Versohenen is de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer inzake het wets
ontwerp tot wijziging van de wet tot rege
ling van de Staatsloterij.
Hieraan wordt ontleend, dat de minister
van Financiën uit het Voorloopig Verslag
den indruk krijgt, dat bij verscheiden le
den de meening heeft postgevat, als zou
bet ontwerp beoogen, de door particulie
ren georganiseerde loterijen te weren. Dit
is echter geenszins het geval .Het eenige,
dat geschiedt, is, dat verlangd wordt, dat
zij, die een particuliere loterij organisee-
ren, hun organisatie geheel zelfstandig zul
len bewerkstelligen en daarbij geen ge
bruik zullen maken van het apparaat, dat
de Staat voor zijn loterij ln dienst moet
houden. De Staat organiseert zijn loterij
te zijnen koste en mag daarom verlangen,
dat particuliere loterijen, die met de zijne
concurreeren, niet belangrij k op haar exploi
tatie kunnen bezuinigen, door van de van
Staatswege georganiseerde trekkingen
mede te profiteered
Dat de voorgestelde maatregel overbodig
zou zijn, omdat de collecteurs der Staats-
jloterij vrijwel altijd hun loten gemakke
lijk verkoopen ,kan de minister allerminst
toegeven. Hij moet Integendeel de juist
heid bevestigen van het oordeel van ver
scheidene andere leden, dat deze collec
teurs door de concurrentie der particuliere
loterijen vaak de grootste moeite hebben
om hun loten te plaatsen. Het bemoeilij
ken van de particuliere loterijen door in
voeging van zoogenaamde slapende num
mers is den laatsten tijd verschillende
malen beproefd, maar deze maatregel is
allerminst afdoende en brengt voor den
Staat vrij aanzienlijke kosten mede. Bo
vendien laat het zich aanzien, dat de
particuliere loterijen ook maatregelen zul
len treffen om deze belemmering van hun
bedrijf te ondervangen.
Het vraagstuk van de uitbreiding als
mede dat van de afschaffing van de
Staatsloterij ligt geheel buiten het kader
van het ontwerp. Daarom spreekt de mi
nister omtrent het initiatiefvoorstel Ter
laan geen oordeel uit.
Ten opzichte van aantal en omvang der
particuliere loterijen zijn geen nauwkeu
rige gegevens bekend. Volgens schatting
bedraagt het aantal uitgegeven loten on
geveer het viervoud van dat der Staats
loten,
Artikel 19a ls gewijzigd in dien zin, dat
ook de uitgifte van spaarbons e.d. met ge
bruikmaking van de nummering der
Staatsloterij onder de strafbepaling valt.
Tevens is het strafmaximum verhoogd (tot
f.3000 boete) en zijn inbeslagneming en
verbeurdverklaring mogelijk gemaakt.
Voorts werd het wensohelijk geacht, den
minister van Financiën bevoegd te maken
tot ontheffing van het verbod. Er worden
n.l. ook loterijen georganiseerd, waarbij een
bijzonder belang betrokken is en die de
Btaatsloterij weinig of geen concurrentie
aandoen.
De voorgestelde wijziging van art. 2, 2de
lid, beoogt het mogelijk te maken, de ver
houding tusschen de aantallen „klassikale"
en „doorgefourneerde" loten te wijzigen ten
gunste van de „doorgefourneerde" en ten
nadeele van de „klassikale", welke het
publiek niet (of althans slechts tot een
meer beperkt aantal) wenscht.
De Memorie gaat vergezeld van een nota
Tan wijziging.
HET INTERN. BOEKDRUKKERS
CONGRES.
COMMISSIES VOOR DE VISSCHERU.
De minister van Economische Zaken
heeft ingesteld de navolgende commissies:
a. een commissie voor de haringdrijf-
netvlsscherl)
b. een commissie voor de vlsschery op
en den handel ln consumptiegarnalen;
c. een commissie voor de mosselvis-
scherij en den mosselhandel;
d. een commissie voor den ansjovishan-
del;
benoemd:
A. in de commissie voor de haringdrijf-
netvlsscherijtot lid tevens voorzitter W.
Richter Uitdenbogaardt, te 's-Graven-
hage; tot leden: C. den Duik te Katwijk,
P. Goedknegt te Vlaardlngen, N. Haasnoot
te Katwijk, I. J. Hoogendijk te Vlaardin-
gen, J. Kataan te Vlaardlngen, mr. J. H.
Kiewiet de Jonge te 's-Gravenhage, P.
Knoester te Schevenlngen, D. Meerburg te
Katwijk, J, J. v. d. Toorn, te Schevenln
gen, C. Vrolijk te Schevenlngen.
B. in de commissie voor de vlsscherij
op en den handel in consumptiegarnalen
tot lid tevens voorzitter dr. J. G. Rama
ker te Breskens; tot leden A. J. Gambler
te Breskens, J. van Dam te Stellendam,
M Jansen te Stellendam, M. Keyzer te
Stellendam, C. van de Ketterij te Arne-
muiden, R. v. d. Lei te Woldendorp, gem.
Termunterzijl, W, A. Pelle te Middelburg,
J. Stevenson te Den Helder, D. Vlas Wzn.
te Oudeschild (Texel).
C. in de commissie voor de mosselvis-
scherij en den mosselhandel tot lid te
vens voorzitter mr. A. J. van der Hoeven
te Tholen; tot leden: W. van der Berg te
Bruinisse. F. J. L. H. Thooge te Philippine,
J. Koren Dzn. te Hypolitushoef, G. G.
Rammeloo te Philippine, C. Sinke te ler-
D. in de commissie voor den ansjovis-
handel tot lid tevens voorzitter mr. A.
Hilbringh Prins te Amsterdam, tot leden:
J. van der Koog te Rijswijk, L. Kruimer
Dzn. te Huizen, T. de Rook te Lemmer,
Th, Sterk te Volendam.
Een maaltijd in het Jaarbeursrestaurant
te Utrecht.
Gisteravond heeft in de groote dinerzaal
van het Jaarbeursrestaurant te Utrecht
een maaltijd plaats gehad van het Inter
nationaal Boekdrukkerscongres, voorge
zeten door den heer Korthuis. Tijdens het
diner, waaraan een groot aantal drukkers
uit binnen- en buitenland aanzaten, en
waar een zeer genoeglijke stemming
beerschte, hebben tal van sprekers het
woord gevoerd, ingeleid door den ceremo
niemeester, den heer Knuttel. De heer
Korthuis heeft allereerst een inleidend
Woord gesproken, waarna de Commissaris
der Koningin, Jhr. Bosch Ridder van
Rosenthal een speech heeft gehouden, die
Enooten bijval oogstte. Vervolgens hebben
hog het woord gevoerd: de heeren R. A.
Austen Leigh, welke de prestatie van den
civer herdacht, William Sessions, Alexan
der Oldenbourg, Comm. Francesco Graeve,
d'e in het Italiaansch begon, verder zijn
speech voortzette in het Fransch en
Savi j en slotte eindigde in het Ne-
neriandsch, Oskar Bettschart, Ch. Stock-
mans en A. Stiels Vaillant. De eenige ver-
egenwoordiger van Britsch-Indië ten con-
6 esse sprak daarna nog een enkel woord,
ri» de heer dr. Th-p A-J- ten Hagen
vitto j sPrekers heeft besloten. De Voor
heeft t Federatie, de heer Korthuis,
Wa ten laatste alle sprekers beantwoord,
wiuem t gelegenheid vond er nog op te
vri-ïï'haast zijn erkentelijkheid voor de
ieaene i woorden van den heer Leigh
en Blarvt tt'ver. dat de Engelschen Scott
Ook a Jjddd de race hebben gewonnen.
4c de» nargemeester van Utrecht woon-
den maaltijd bij, U. D.
HET MEUWSENFONDS.
Te 's-Gravenhage is onder leiding van
den heer Ed G. Schürmann uit Rotter
dam de algem. jaarlijksche ledenvergade
ring gehouden van het „Meuwsenfonds",
stichting van den Koninkl. Nederl, Mid
denstandsbond, ten doel hebben de be
vordering van middenstandsbelangen.
Allereerst werd gememoreerd het over
lijden van den heer J F. Boot Azn. te
's-Gravenhage, die gedurende 2 jaren lid
van het College van Commissarissen is ge
weest.
Door den secretaris-penningmeester, den
heer A. Ingenool Jr. werd namens den
Raad van Beheer verslag uitgebracht over
het 16e boekjaar 1933/1934. Hieruit bleek
dat het fonds 255 leden telt, te
gen 272 het vorige jaar- De opbrengst der
contributiën heeft bedragen f, 867.30 (v. j.
f. 914.80), die der ontvangen giften, op-
brngst collecten, enz. f. 577.42 (v. j.
f. 164.72)- Tezamen is dus aan contributiën
giften enz. ontvangen een bedrag van
f. 1444.72 (v.j. f-, 1079.52.) De gekweekte
rente heeft dit jaar opgebracht f. 1319.33
(v. j- f. 1209.04). Het kapitaal bedroeg op
het einde van het boekjaar f. 34007.15
(v. j. f. 30772.17), alzoo een vermeerdering
van f. 3234.98. De renterekening wees aan
een bedrag van f. 6800.51 (v. j- f. 5481.28),
welk bedrag onder aftrek van f. 1000.als
verstrekt voorschot, voor subsidie-doel
einden beschikbaar is.
De rekening en verantwoording is nage
zien en accoord bevonden door de afd.
Accountancy van de Nederl Middenstands-
bank, kantoor 's-Gravenhage.
Namens den Raad van Beheer deed de
secretaris-penningmeester mededeeling
van diverse ingekomen aanvragen tot sub-
sldie-verleening of borgstelling in den loop
van het verstreken boekjaar, welke, naar
het zich laat begrijpen, met het oog op de
crisisomstandigheden nogal talrijk waren
en waaraan gedeeltelijk kon worden vol
daan. Eenige groote en kleine bedragen
werdén geschonken en het Fonds is voor
een aantal bedragen borg gebleven.
De periodiek aftredende leden van het
College van Commissarissen, de heeren A.
Ingenool Jr.. 's-Gravenhage; G- Jager Gzn,
Arnhem en L. J. G. v. d. Maesen, Amster
dam werden bij acclamatie herkozen. In
de 2 vacatures, ontstaan door het overlij
den van den heer J, F. Boot Azn. en het
bedanken van den heer A. H. Martens
werden resp- benoemd de heeren Joh. Nau-
mann, voorzitter der Algem. Middenstands
vereeniging te Schiedam en E. A. C. Weber
secretaris der Permanente Commissie voor
Jeugdaangelegenheden van den Koninkl.
Nederl. Middenstandsbond te Amsterdam.
Daar ook dit boekjaar in zijn uitkom
sten onder den druk der tijden te lijden
heeft gehad (gezien een kleine achteruit
gang van het ledental) werd een langdu
rige bespreking gewijd aan propaganda-
plannen ter versterking der financiën van
het Fonds, waarna de vergadering door
den voorzitter werd gesloten.
VERLAGING VAN SALARISSEN TE
AMSTERDAM.
Door B. en W. van Amsterdam wordt
aan den Raad voorgesteld aan de aan
maning van het Kon. Besluit gevolg te
geven en dus alsnog te aanvaarden de
voordracht tot verlaging van de salarissen
en loonen van het gemeentepersoneel.
Voorts stellen B. en W. voor, over te
gaan tot verlaging van de salarissen van
het onderwijzend personeel der openbare
scholen, voor middelbaar en voorbereidend
hooger onderwijs, van de gemeentelijke
kweekschool voor onderwijzers en onder
wijzeressen en van de vormschool voor
onderwijzeressen bij het voorbereidend
onderwijs, alsmede van de hoogleeraren
der gemeentelijke universiteit, op den
zelfden voet, als voor de gemeente amb
tenaren is voorgesteld.
RECLAME.
9966
fl®
BEZOEK AAN DE PHILIPS FABRIEKEN
Gisteren hebben ir. Damme, directeur
van den Technischen Dienst een bezoek
gebracht aan de Philips Fabrieken te Eind
hoven In het laboratorium werden nieuwe
vindingen in oogenschouw genomen en
verschillende proeven op radlogebied bijge
woond. Tevens werd in de filmstudio eer
demonstratie gehouden met het nieuwf
Philios-Miher systeem dat eveneens de
bijzondere belangstelling der bezoekers had
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De vlootbesprekingen.
Norman Davis en Atherton, van het
Amerikaansche gezantschap, hebben gis
terochtend een bezoek gebracht aan Mac
Donald, bij wien zij drie kwartier vertoefd
hebben. Schout-bij-Nacht Standley, heeft
Norman Davis niet vergezeld, waaruit men
afleidt dat er geen technische kwesties
zijn behandeld. Men vermoedt, dat ge
sproken is over de verdere wijze van het
voeren der besprekingen en misschien ook
over politieke vraagstukken.
Na zijn bespreking met de Amerikaan
sche vertegenwoordigers, heeft MacDonald
blijkens een nader bericht, dadelijk den
minister van Buitenlandsche Zaken ont
boden.
Ondanks de in acht genomen terughou
ding, laat men doorschemeren, dat de
Amerikanen aangedrongen zouden heb
ben op de onmogelijkheid om een zoo ra
dicale wijziging van het verdrag van Was
hington toe te staan als door Japan wordt
geëischt.
Men gelooft, dat tijdens het onderhoud
van Norman Davis en MacDonald dezen
ochtend beide partijen het eens waren,
om Japan te verzoeken om zoo spoedig
mogelijk meer bijzonderheden mede te
deelen over de Japansche voorstellen.
MacDonald en Norman Davis zouden
voornemens zijn de vlootbesprekingen te
bespoedigen, hetgeen minder prettig zou
kunnen zijn voor de Japanners, die ver
antwoordelijk zijn voor het uitstel der on
derhandelingen.
Het feit, dat Norman Davis en Mac
Donald het eens zijn om meer inlichtingen
te vragen en aan te dringen op een snel
lere ontwikkeling der onderhandelingen,
wordt opgevat als het eerste uitgesproken
bewijs van Engelsch-Amerikaansche sa
menwerking in de tegenwoordige vloot-
situatie.
o
DUITSCHLAND.
De verhouding tot Polen.
Het Duitsche gezantschap te Warschau
en het Poolsche gezantschap te Berlijn
zullen verheven worden tot den rang van
ambassade, met Ingang van 1 November.
De tegenwoordige gezanten zullen tot am
bassadeurs worden bevorderd.
Een gemeente-ambtenaar en twee ge
meente-arbeiders zijn te Saarbrücken ge
arresteerd, omdat zij op het dak van het
gebouw, waarin het hoogere hof voor het
Saarplebisciet ls ondergebracht een op
schrift hebben aangebracht, dat een gun-
stigen afloop van het plebisciet voor het
nationaal-socialistisch Duitschland voor
spelde.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon. besl. is aan J. P. J, van Agt-
maal, op zijn verzoek, met ingang van 21
November 1934, eervol ontslag verleend als
burgemeester van Huyb»rgen. met dankbe
tuiging voor de langdurige diensten, door
hem in die betrekking bewezen.
TURKIJE.
De premier onwel door bedorven voedsel.
Nadat de Turksche premier, generaal
Ismet Pasja, te Tourhal een suikerfabriek
had geopend, keerde hij per trein naar
Angora terug.
Hij gebruikte in den trein het diner, doch
eenigen tijd later werd hij onwel, terwijl
andere personen, met wie hij den maaltijd
had gebruikt, dezelfde verschijnselen ver
toonden.
Bij het door doctoren ingestelde onder
zoek bleek, dat het gezelschap lijdende
was aan voedselvergiftiging
De in den trein gebruikte spijzen zullen
thans worden geanalyseerd en een onder
zoek zal worden gesteld.
De premier, noch zijn vrienden, hebben
ernstig nadeel van het gebeurde onder
vonden, doch niettemin heeft de zaak
eenige sensatie verwekt.
FRANKRIJK.
De radicaal socialistische partijdag
te Nantes.
De radicaal socialistische partijdag te
Nantes is gisteren geopend. Na de begroe
tingsrede van den secretaris-generaal wer
den onmiddellijk vier commissies gevormd,
de commissie inzake de staatshervormin
gen, de commissie voor buitenlandsche za
ken, de economische commissie en de com
missie voor binnenlandsche zaken. Een
vijfde speciale commissie zal zich bezig
houden met de uitwerking van een partij-
verklaring, welke aan het slot van de con
ferentie aan de plenaire vergadering ter
goedkeuring zal worden voorgelegd.
Er werd besloten zich allereerst bezig te
houden met de hervormingsplannen van
Doumergue. De desbetreffende commissie
behandelde onmiddellijk het belangrijkste
punt van de agenda, n.l, de ontbinding van
de Kamer zonder toestemming van den
Senaat. Na uitvoerige debatten werd het
rapport van den rapporteur Cornu aan
genomen, waarin het behoud van de bij
zondere rechten van den Senaat wordt
aanbevolen.
Een subcommissie kreeg opdracht een
desbetreffende resolutie uit te werken
welke dan aan de plenaire vergadering zal
worden voorgelegd Deze subcommissie zal
verder een voorstel indienen, waarbij de
Senaat in den vervolge de staatsbegroo-
ting automatisch voor 1 December ter be
spreking ontvangt, zelfs, wanneer zij in de
Kamer nog niet in haar geheel is aan
genomen,
In de plenaire bijeenkomst braoht Cornu
rapport uit namens de commissie voor de
staatshervorming, waarin hij zich voor
deze hervorming verklaart, doch het
hoofdstuk in zake de ontbinding van de
Kamer onaangetast zou wenschen te zien.
Het komt er op aan de uitvoerende
macht te versterken, de parlementaire
werkwijzen te vereenvoudigen en den na-
I tionalen economischen raad te organisee-
ren. Spreker verklaarde zich voor een
reorganisatie van het kabinet van den
premier, welke evenwel geen bevoegdheden
van het ministerie van financiën tot zich
I mag trekken.
BELGIE.
De nieuwe chef van den generalen stat
De koning heeft luitenant-generaal
Cumont benoemd tot chef van den gene
ralen staf als opvolger van generaal
Nuyten.
De nieuwe chef van den generalen staf
ls 61 jaar oud. Tot nu toe was hij inspec
teur generaal van de artillerie.
OOSTENRIJK.
Drukkerij der illegale „Arbeiterzeitung"
gevonden.
De door de sociaal-democraten uitge
geven illegale „Arbeiderzeitung", die den
laatsten tijd ln toenemende mate
werd verspreid, werd tot nog toe in Bruenn
gedrukt en van daaruit naar Oostenrijk
gesmokkeld.
Thans had de partijleiding te Bruenn
besloten, het blad ln Oostenrijk zelf te
laten drukken. De Weensche politie heeft
dit plan echter verijdeld. Gistermorgen
deed de politie een inval in een kleine
drukkerij in het veertiende Weensche ge
meentedistrict, waar men Inderdaad de
reeds vervaardigde matrijzen der „Arbei
terzeitung" vond en ook talrijk ander
Marxistisch propagandamateriaal ln be
slag kon nemen.
De drukkerij werd door de politie ge
sloten, terwijl twintig sociaal-democraten
werden gearresteerd. Uit hun verklaringen
bleek, dat de partijleiding in Bruenn het
smokkelen van de bladen te duur vond en
daarom pogingen had gedaan haar ille
gaal blad in Weenen zelf te laten drukken.
SPANJE.
De doodvonnissen.
Nog altijd aarzelt de regeering een be
slissing te nemen inzake het verleenen
van gratie aan de door de krijgsraden ter
dood veroordeelden. Het is nog heel on
zeker wat de regeering zal doen. De open
bare meening is verdeeld
De eene helft pielt voor een gematigde
behandeling, de andere helft eischt steeds
dringender de volledige naleving van de
wetten en waarschuwt voor verkeerde
zwakte, die er wel eens toe zou kunnen
leiden, dat de gewapende macht de justitie
zelf in eigen handen nam.
Volgens uit Spanje ontvangen berichten
zijn te San Sebastian in den afgeloopen
nacht ongeregeldheden voorgekomen. Er
zijn verscheidene bommen ontploft, waar
door 7 personen om het leven zijn ge
komen.
De Belgische consul te Santander Stax-
lars. die in het begin van October naar
Oviedo was gegaan, is daar op 9 October
door opstandelingen in zijn hotel dood-
gesloten.
Volgens El Debate hebben 27 priesters
en geestelijken den dood gevonden tijdens
de incidenten in Asturië Het aantal ver
dwenen geestelifken bedraagt een veertig
tal. Het is mogelijk, dat zij allen gedood
werden.
VEREENIGDE STATEN.
Medewerking der bankiers Een
textielstaking.
Als antwoord op Roosevelts verzoek, om
uitbreiding der particulieren credieten,
heeft de Amerikaansche bankiersvereenl-
glng met algemeene stemmen een resolu
tie aangenomen, waarin zij hun medewer
king aan de regeering beloven, op
voorwaarde echter, dat de begrooting in
evenwicht gebracht wordt.
Uit Patersen wordt gemeld, dat de
voorgenomen staking der zijdearbeiders
Woensdag om middernacht is uitgebroken.
Men verwacht, dat. in New-Jersey en
New-York in totaal 30.000 man bij de sta
king betrokken zullen zijn.
Het congres van het Amerikaansche
legioen te Miami heeft onmiddellijke be
taling van de bonus geëischt.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Moeilijkheden over een petroleum-
monopolie.
Een bericht dat de regeering van Mant-
sjoekwo te kennen heeft gegeven, dat zij
voornemens is een petroleum-monopolle in
te stellen, heeft in Britsche officieele krin
gen verontrusting gewekt. Men is van
meaning, dat een dergelijk monopolie een
inbreuk zou beteekenen op het negen
mogendhedenverdrag, dat het beginsel van
de open deur bevat en dat het ln strijd
zou zijn met de herhaalde verzekeringen
van Japan, dat het den buitenlandschen
handel met Mantsjoekwo geen moeilijk
heden in den weg zou leggen.
In Whitehall werd voorts verklaard, dat
er geen voorstel is gedaan tot vernieuwing
van het Engelsch-Japansch verbond en
verder werd opgemerkt dat de Britsche
Industrieele missie, hoewel zij het volste
recht heeft haar eieen opvattingen bekend
te maken, geen officieel karakter heeft en
de Britsche regeering niet vertegen
woordigt.
De Amerikaansche regeering heeft reeds
stappen gedaan te Tokio in verband met
het voornemen van de regeering van
Mantsjoekwo om een petroleum-monopolie
in te stellen.
Volgens dit bericht zou ook de Neder
landsche regeering reeds stappen gedaan
hebben.
Het persbureau Vaz Dias teekent hierbij
aan: Wij hebben de juistheid van boven
staand bericht dat Nederland zich zou
hebben aangesloten bii Amerika en Enge
land onderzocht en men deelde ons van
gezaghebbende ziide mede dat oo de meest
normale wüze de Nederlandsche gezant te
Tokio opdracht ontvangen heeft vriend-
'chaoDellike staooen te doen teneinde
bezwaren te ondervangen, welke uit de
nieuwe Janan*che wetgeving zouden kun
nen voortvloeien voor de oliebedrijven der
Koninklijke.
