DE REIS VAN DE UIVER.
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 26 October 1934
VEREENIGING TOT BEVORDERING
DER BOUWKUNST.
Aan de 254ste vergadering ging vooraf
een kunstbeschouwing van het plaatwerk
..Das Welb lm modernen Ornament", af
gestaan door den secretaris, den heer
Fred. A. Wempe. die ons dit verslag we
derom doet toekomen.
De voorzitter, de heer C. Kiljan, opende
met een passend woord deze eerste verga
dering van het seizoen 1934—'35.
De notulen werden goedgekeurd.
Als spreker trad wederom voor de ver-
eeniging op de heer Herm. Martin, oud
directeur van het Frlesch Museum te
's-Gravenhage. die tot onderwerp had ge
kozen: „De Kunstwonderen van het oude
Vlaanderen".
Spreker begon met er op te wijzen, dat
hij dezen zomer een fietstocht had ge
maakt door Vlaanderen Na eenigen tijd
te hebben stilgestaan bij de historie van
Antwerpen, ook speciaal bij de vermoede
lijke herkomst van den naam van deze
wereldhaven, wees hij erop. dat de bloei
dateert vanaf 28 Juli 1832, toen koning
Leopold I zijn Intrede deed en vooral na
dat ln 1863 de Scheldetol was afgekocht.
Thans maakt de stad een zeer verarmden
Indruk en is de economische crisis daar
wel heel erg duidelijk ilchtbaar, nog meer
dan hier. Wat echter blijft is de groote
rijkdom aan oude monumenten en schil
derijen. Daar verrezen zij dan weer op het
doek al die prachtige torens en kerken,
zoowel uit- als inwendig met alle kunst
gewrochten van een Peter Paul. Rubens,
Pleter Brueghel. Anton v. Dijck, Jacob
Jordaens. David Taniers, de jonge en Quln-
ten Matsijs, den smid-schilder Het zou te
ver voeren alles te memoreeren wat de
heer Martin ons van al dat schoons liet
zien.
Lang kunnen we niet in Antwerpen ver
toeven, want de reis gaat verder. En nu
peddelt spreker op het land af van Felix
Timmermans, 't land van Pallieter.
De weg daarheen is allerverschrikke
lijkst. Men bouwt er maar raak en de
meeste villa's zijn het afbranden niet
waard, 't Is dan ook een opluchting tn Lier
zelf aan te komen. Lier. gelegen aan de
twee Nethen, is vooral bekend als bede
vaartplaats naar de relikwieën van den H.
Gommarus. haar schutpatroon in de Qom-
maruskerk. Ja. wat is dat Lier ook schoon
met zijn mooie oude gevels, de rustige Be
gijnhof en de mooie kerk. 't Is de geboor
testad van tal van kunstenaars op allerlei
gebied. Hier werden de Gommaruskerk.
een deel van de Markt, het Stadhuis en
het Begijnhof bewonderd, waarna de
tocht verder ging naar Mechelen
Hier was het vooral de prachtige Bel-
foort van St. Rombout. die de aandacht
trok: ook de groote Markt met de interes
sante gildehulzen en het Stadhuis werden
bewonderd. Verder ging de tocht weer, fei
telijk in een te snel tempo naar 't mooie
Gent. Na ook hiervan eenlge historische
wetenswaardigheden te hebben behandeld,
werd het prachtige stadsbeeld getoond,
staande op de Mlchlelsbiug en uitziende
op de St. Nicolaaskerk; Belfort en Hal en
de St. Bavo. In die St. Baafskerk maakten
de aanwezigen kennis met het wereldbe
roemde altaarstuk van de Oebr v. Eyfck
..De aanbidding van het Lam". Hier was
spreker in zijn element, waar hij de on
gelooflijke teohniek van deze uitverkoren
kunstenaars te bewonderen gaf. Doch ook
het Stadhuis, de Lakeihal. Het Belfort en
's-Gravensteen werden in al hun schoon
heid geprojecteerd. Speciaal van het Klein
en Groot Begijnhof gaat een intensieve
bekoring uit. Tenslotte kwam het einddoel
ln 't zicht, het bij toeristen zoo geliefde
Brugge.
Men heeft getracht van Brugge 'n haven
te maken door het kanaal naar Zeebrugge,
doch dat lukte niet. Met dat al ls Brugge
voor de toeristen een dorado en het valt
vaak moeilijk door het drukke mode-be
zoek al de schoonheden uit het grijs ver
leden, welke déze stad te zien geven, rustig
te aanschouwen
Hier waren het de St. Salvatorskerk. de
O. L. Vrouwekerk, de Markt met Halle en
Beffrol en het eeuwig schoone Begijnhof,
die de aandacht vroegen.
En toen de reis geëindigd was. waren de
aanwezigen overtuigd, dat zij genoten
hadden, vooral door het bijzondere ge
leide van dezen bekwamen gids op kunst
gebied, den heer Herm. Martin.
Een luid applaus viel spreker ten deel,
wat nog werd onderstreept door een har
telijk woord van dank van den voorzitter.
o
KON NED. MIJ. VOOR TUINBOUW-
EN PLANTKUNDE.
Voortzetting der algemeene
vergadering.
In de gistermiddag voortgezette alge
meene vergadering der Kon. Ned. Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde
kwam een tweede vooTstel van de afdeeling
Den Haag inbehandeling, dat tot strek
king had om een commissie te benoemen,
welke een onderzoek instelt naar de meest
geschikte plaats voor het houden van het
diploma-examen bloementeelt, aangezien
Den Haag Frederlksoord door de afgelegen
ligging niet de meest geschikte plaats
acht.
Ook hier adviseerde het H B. afwijzend.
Den Haag handhaafde evenwel zijn voor
stel, dat daarop werd verworpen met 131
tegen 42 stemmen.
Vervolgens kwam in behandeling een
voorstel van de afdeeling Nijkerk-Harder-
wijk om gedurende de wintermaanden 'n
reeks van tuinbouw-avonden in de afdee-
lingen te organiseeren als propaganda
voor de Maatschappij.
Het H.B. nam dit voorstel over en stelde
f. 700 uit 't Tentoonstellingsfonds beschik
baar om de uitvoering mogelijk te maken-
De heer Mensing verklaarde zich bereid
een 20-tal propaganda-avonden met de
film der Mij. te bezoeken.
De vergadering hechtte hieraan haar
goedkeuring. Verscheidene afgevaardig
den bepleitten evenwel contributie-ver
laging. aangezien de hooge contributie als
een der voornaamste oorzaken van den
achteruitgang van het ledental der af-
deellngen werd beschouwd.
De volgende algemeene vergadering zal
te Aalsmeer worden gehouden. Het voor
nemen bestaat n.l. bij de plaatselijke af
deeling aldaar om in October 1935 een
chrysantemum-tentoonstelling te organi
seeren. De winter-bijeenkomst zal te Rot
terdam worden gehouden.
Bij de rondvraag werden geen belang
rijke aangelegenheden naar voren ge
bracht, waarna jhr. Van Tets de verga
dering omstreeks kwart over vier sloot
met dank aan de scheldende H.B.-leden
de heeren 's Jacob en Eveleens en aan de
leden voor hun opkomst
DE NOOD DER WERKLOOZEN.
Petitionnementsactie van het Nederl.
Vakverbond.
Ter inleiding van de landelijke petition
nementsactie van het N.V.V. voor betere
voorziening ln den nood der werkloozen,
heeft de Leidsche Bestuurdersbond gister
avond ln de groote Stadszaal een verga
dering belegd, waarop alle bij den L.B.B.
aangesloten leden en hun vrouwen recht
van toegang hadden. De zaal was nage
noeg geheel bezet, toen de voorzitter, de
heer A. Sasburg allen welkom heette en
de bedoeling Van deze bijeenkomst uiteen
zette. Deze avond is bedoeld als een de
monstratie van onze ongeschokte geest
kracht en onze bereidheid om mee te
strijden voor de beginselen der democra
tie en onze sympathie te betuigen met de
strijdmiddelen der moderne arbeidersbe
weging.
Spr. wees er vervolgens op hoe de ge
houden enquête heeft uitgewezen, dat ln
tal van gevallen een veel te hoog percen
tage der gezinsinkomsten moet worden be
steed aan huishuur.
De jongste steunverlaging heeft ln vele
gezinnen bittere armoede en zelfs honger
snood gebracht Zeker de werkloozenzorg
kost handen vol geld, maar wat zou er
momenteel van den middenstand zijn
overgebleven, wanneer die bedragen eens
niet ter beschikking zouden zijn gesteld.
In het vertrouwen, dat velen, doordrongen
van de noodzakelijkheid eener betere
werkloozenzorg, de actie van het N.V.V.
zullen steunen en zich aan het einde der
bijeenkomst zullen opgeven als medewer
ker, verklaarde spr. dezen avond voor ge
opend.
Alvorens de spreker voor dezen avond,
de heer H Oosterhuis het woord verkreeg,
was de beurt achtereenvolgens aan een
strijkje van Haagscha werklooze musici, de
..Stem des Volks" onder leiding van den
heer Otto W. de Nobel, den zanger en
declamator mr. Henri Marchand, welke
laatste te elfder ure Jo Sternhelm verving
en den accordeonist Lorenzo. Vooral laatst
genoemde oogstte veel succes en kwam er
niet zonder toegiftje af.
De heer Oosterhuls herinnerde er aan,
hoe slechts enkele Jaren geleden de voor
zitter van het Verbond van Werkgevers de
arbeidersklasse de meest bevoorrechte
klasse van Nederland noemde. Een derge
lijke bewering zal thans na 5 jaren crisis
wel niemand meer onderschrijven. En de
oud-burgemeester van Rotterdam, dr.
Zimmerman ging nog een stap verder en
weet de schuld van de huidige crisis aan
de arbeidersbeweging.
Wij leven in een wonderlijken tijd van
tegenstellingen. Ëenerzijds overvloed en
weelde, anderzijds honger en bittere ar
moede. Hoe komen wij daaruit? Mussolini
en Hitier hebben hun heil gezocht in de
onderdrukking der arbeidersklasse en
daardoor niets anders bereikt dan nog
grootere economische ontwrichting en
werkloosheid. Ook ln ons land werd de
roep om den sterkên man vernomen.
Colljn, Oud en Slotemaker de Bruine
trachten den toestand te saneeren door
veiligstelling van den gulden, bezuiniging
op het Onderwijs en tenslotte door verla
ging van de steunultkeering aan werkloo
zen. Roosevelt, hoewel geen socialist, pakte
de zaak anders aan en verhoogde de bo
nen en steunuitkeerlng in belangrijke
mate en werkte door verkorting van den
arbeidstijd mede tot verhooging van de
koopkracht der massa. Op welk een geheel
ander standpunt stelt zich de Nederland-
sche regeering! Haar maatregelen tastten
rechtstreeks de levensvoorwaarden van een
groot deel van ons volk aan, waardoor de
crisis wordt vergroot. In haar streven naar
bezuiniging en aanpassing aan de tijds
omstandigheden, ontziet de regeering zich
niet gebruik te maken van anti-Christe
lijke middelen als verlaging der toch reeds
minimale steunultkeering, waardoor zij de
koopkracht vermindert en het pauperisme
vergroot. Het N.V.V. heeft bij herhaling
gewezen op de noodlottige consequenties
van dat systeem en aangedrongen op min
der ingrijpende bezuinigingsmaatregelen,
bijv. door minder geld te besteden aan de
defensie-middelen De Nederlandsche re
geering weigert over te gaan tot verkor
ting van den werktijd: weigert haar mede
werking te verleenen tot de oprichting van
een industriebank en weigert om plan
matige productie in te voeren.
De werkloozenzorg is door de jongste
verlaging gedaald beneden het peil van
redelijke armenzorg. Voor de Jeugdige
werkloozen wordt in het geheel niets ge
daan. Gedurende een lange reeks van
jaren hebben S.D.A.P en N.V.V. tevergeefs
aan het geweten der regeering geappe-
leerd. Het welvaartsprogramma van het
N.V.V.-congres wil aan die kapitalistische
alleen-heerschappij een einde maken. Een
grootsch plan van den arbeid is in voor
bereiding en zal binnenkort aan de regee
ring worden overgelegd teneinde niet alleen
den nood der werkloozen te saneeren. maar
de geheele Nederlandsche economische
structuur. Maar niet met woorden is dat
te bereiken: een daad ls noodig om het
plan tot een levënde beweging te maken
en daarom doet spr. een klemmend beroep
op alle socialisten van Lelden om de peti-
tfonnementsactie te steunen en haar te
maken tot een revolutionaire daad in de
democratische beteekenis van het woord.
De bekende banketbakkerszaak van
den heer J. Hollebeek, Doezastraat 30,
heeft een inwendige vernieuwing onder
gaan
Het interieur, naar ontwerp van den
binnenhuisarchitect A. Lucas, uitgevoerd
in bl3nk eiken met coromandel door de
N V, „Meubelkunst" alhier, maakt een ge-
zelligen en prettigen indruk.
Door de bestaande étalage ondieper te
maken en een kast te laten vervallen,
mede door de keuze van het lichte hout,
ls de winkel veel ruimer geworden.
De verlichtingsornamenten in winkel en
etalage zijn kubusvormen, waarboven ge
matteerde glazenplaten en geleverd door
de firma Bourgeois te Wassenaar.
't Lijkt ons, dat de vernieuwing een stl-
muleerende werking zal uitoefenen op den
verkoop van banket, etc.
Wij wenschen het voor bovengenoemde
zaak.
Onze stadgenoot, de heer C. F. M.
Pieck, oogarts, is benoemd tot lid van het
Genootschap ter bevordering van Natuur-
Genees- en Heelkunde te Amsterdam.
HET PETROLEUM-MONOPOLIE IN
MANDSJOEKWO.
TOKIO. 26 Oct. (VJJ.l. Naar aanlei
ding van persberichten over Engelsche en
Amerikaansche stappen bij Japan, waarbij
ook Nederland zich zou hebben aangeslo
ten. ln verband met het voorgenomen olie
monopolie in Mandsjoekwo. verklaart de
zegsman van het Japansche ministerie
van buitenlandeohe zaken, dat de Engel
sche en Amerikaansche ambassades Infor-
meele nota's hebben gezonden, resp. reeds
op 2 en op 7 Juli aan het departement
van buiteniandsche zaken, waarin zij om
inllichtingen verzoeken over d^ plannen
van de Mandsjoerljsche Petroleum Com
pany en de bedoelingen van het monopolie
teneinde hun regeeringen hiervan op de
hoogte te kunnen stellen.
Het Japansche ministerie van buiten
iandsche zaken herinnerde in zijn ant
woord van 3 Augustus J.l. eraan, dat de
Japansche regeering niets te maken had
met de olie-politiek ven Mandsjoekwo. Ter-
wille van Engeland en Amerika bevatte
het Japansche antwoord echter de inlich
tingen. die Japan had verkregen en waarin
verklaard wordt, dat de Mandsjoekwo-
Petroleum Comp Inc. geen monopolie-
rechten heeft. Mandejoekwo overweegt een
vorm van controle op de petroleum
industrie en de nieuwe olie-wetten hebben
strekking deze oontrole te oefenen door het
monopoliseeren van den binneniandschen
olie-verkoop, doch het is niet de bedoeling
de olie-productie en de olie-import en
-export eveneens te monopolieeeren.
Mandsjoekwo is bereid rekening te hou
den met de buiteniandsche olie-belangen
en het Japansche antwoord adviseert En
geland zoowel als Amerika ln directe
onderhandeling met Mandsjoekwo te tre
den. Mandsjoekwo acht het de consequen
tie van 't beginsel der open deur-politiek,
geen exclusieve monopolistische rechten
te geven aan eenige buiteniandsche
mogendheid.
HET HINDOE-CONGRES.
BOMBAY. 25 Oct. (Routen. Het
nationale Hindoecongres oriënteert zich
onder den invloed van Gandhi ln de rich
ting van het socialisme.
Het heeft o.a. twee moties aangenomen,
ingediend door den Mahatma, waarbij den
leden van het Congres de verplichtingen
worden opgelegd om le handenarbeid te
verrichten en 2e kleeren van grove stoffen
te dragen.
Gandhi verwacht, dat de congresleden
er aldus toe zullen worden gebracht recht
streeks in contact te treden met de ar
beiders.
PROCLAMATIE IN ZUID-SLAVIE.
BELGRADO. 26 Oct. (Reuter). De
Regent schap? raad heeft een proclamatie
gerioht tot het volk waarin trouw betuigd
wordt aan de herinnering aan wijlen koning
Alexander en vertrouwen wordt uitgespro
ken in de kracht en eenheid van het
Joego-Blavische voik, zijn liefde tot het
iand en tot de Dynastie Karagoorgewitsj,
DE MOORD TE MARSEILLE.
ROME, 26 October tV.-D.) Naar ver
luidt zouden de Itallaansche autoriteiten
voornemens zijn de uitlevering van den te
Turijn gearresteerden Kroatische terro
ristenleider, dr. Ante Pavlewltsj en zijn
medewerker Kwaternik te weigeren aan
gezien naar hun meening het bewijs voor
de medeplichtigheid der beide Kroaten aan
den moordaanslag te Marseille niet gele
verd ls Als zuiver politieke vluchtelingen
zou hun uitlevering ln strijd met het geld-
dende internationale recht zijn.
THONON, 26 Oct. (Reuter). Door de
passen controleerende gendarmes is een
blonde vrouw met een pas uit Tsjecho-
Slowaklje gearresteerd, verdacht van me
deplichtigheid aan den moord te Mar
seille.
o
AMERIKA'S VLOOT DOOR HET
PANAMAKANAAL.
PANAMA. 26 Oct. (Reuter). In 42 uur
ls de Amerik. vloot (80 schepen) het Ka
naal gepasseerd tegen 100 schepen vorige
maal in 47 uur. Het weer was slecht en
vooral de vllegtuigmoederschepen onder
vonden daarvan veel hinder; een is be
schadigd.
HONGERSNOOD IN CHINA.
SHANGHAI 28 Oct. (Reuter). De bladen
publiceeren berichten over den hongers
nood ln China tengevolge van den burger
oorlog enz. In 14 provincies met meer
dan 100.000.000 Inwoners zijn ln de afge-
loopen 3 maanden meer dan 2 millloen
boeren omgekomen.
SPOORWEOBOTSING IN
ZWITSERLAND.
BAZEL, 36 Oct, (V.D.) Nabij Moetten
ln het kanton Bazel bleef een met zinkwit
geladen goederenwagen in een wissel ste
ken. De sneltrein Genua-Bazel reed op
den goederenwagen ln, die geheel vernield
werd, terwijl de locomotief en 5 wagons
van den D-treln ontspoorden. De mate-
rieele schade ls aanzienlijk doch persoon
lijke ongevallen kwamen niet voor.
WEER EEN ONTVOERING.
NEW-YORK, 26 Oct. (V.D.) Uit Gulf
Port in den staat Mississippi wordt ge
meld, dat de 26-jarlge onderwijzeres Vir
ginia Bwitzer, dochter van dr. R. A. Swlt-
zer te Michenry, wordt vermist en naar
men vreest in handen van ontvoerders ls
gevallen Het meisje had een telefonisch
verzoek ontvangen om ergens te komen.
Klaarblijkelijk heeft men haar op deze
wijze weggelokt, want kort nadat zij het
huis had verlaten, vond men ln de brie
venbus een brief, waarin 30 duizend dol
lar losgeld werd geëlscht. De politie heeft
de zaak in onderzoek.
EEN BESCHRIJVING VAN DEZEN HISTORISCHEN TOCHT.
Aneta meldt uit Batavia:
Het Volledig reisverhaal van den tocht
van de „Uiverdat wij hieronder geven,
vestigt den Indruk alsof de „Uiver" een
nieuw begrip van het woord „trekvogel"
heeft willen populariseeren.
Deze „in horst en zomer uiterst consciën
tieus volbrachte transportviucht" doet de
bewondering toenemen naarmate meer
bijzonderheden omtrent het verloop van
de reis bekend worden. De Douglas C 2 was
overal gereed, overal ln staat om moeilijk
heden te overwinnen en kenmerkte zich,
waar het vliegtuig ook kwam, door rustige
landing en snelle opstijging.
Zoo werden komst en vertrek te Mllden-
hall tot een voorbeeld van paraatheid en
vlotheid: daardoor nam ook de „Uiver" een
goede plaats ln bij de berekeningen van
bookmakers. Met de groeten van Minister
Colijn. en met de zegenwenschen van alle
Nederlanders ving de „Uiver" den hlstori-
schen tocht aan. precies landend op de
plaatsen, welke ln het vooruit opgemaakte
schema waren opgenomen, rustig opstij
gend. nergens storing ondervindend, de
motoren zooveel mogelijk sparend, zoodat
de passagiers zich verbaasd afvroegen of
zij nu werkelijk aan een race en niet aan
een pleziertocht deelnamen.
Zelden werd op een rustiger wijze nan
een wedstrijd deelgenomen De werking
der motoren wekten verbazing en ver
trouwen; de radio functioneerde voorbeel
deloos en de samenwerking der piloten
leidde tot het best bereikbare resultaat.
De vlucht van de „Uiver", in allerlei
temperatuurswisselingen volbracht, wekte
niet alleen sympathie langs de geheele
lijn, doch ook overal elders ter wereld,
waar bovenuit het enthousiaste Holland
met zijn Oost- en West-Indlë stak en welk
enthousiasme bekroond werd door de Ko
ninklijke belangstelling, gedemonstreerd
in de onderscheidingen aan de bemanning
toegekend
De commandant Parmentier bleef de be
scheiden dienaar, die met zijn partner
Moll slechts oog had voor de nimmer fa
lende registratie vah het dashbord, terwijl
de marconist van Bruggen aller chef op
het hoofdkantoor op de hoogte hield,
waardoor hl) ook de wereld liet deelen ln
de simpele, doch daardoor Juist te treffen
der feiten.
Deze feiten zijn dat alle voorgenomen
stations zijn aangedaan, terwijl Prins
de motoren verzorgde, zoodat nauwkeu
rig op tijd kon worden gevlogen. Geen
stunts behoefden te worden ondernomen,
geen luidruchtige interviews werden ge
geven, en rustig feilloos koerste men naar
Melbourne.
„Een gewone Holland-Indlë-vlucht met
een verlengstukje", verklaarde Parmen
tier.
„Een fijne reis", aldus Van Bruggen.
„Eine fantastisch gute Fahrt", aldus
Thea Raschen.
„Een wondermooie ervaring", verklaarde
Moll.
„Een goed stel motoren voor zoo'n
vlucht", zei Prins.
Voor de Douglas-bemanning werd de
geheele reis gekenmerkt door drie hoogte
punten, n.l. het vertrek van Mlldenhall,
waar 20 deelnemers gereed stonden van
wie toen nog niemand wist hoe en wan
neer zij de eindstreep zouden bereiken; de
aankomst te Batavia, waar tropisch Hol
land Juichte en ontroerd zijn enthousias
me in het Wilhelmus uitte, en tenslotte
„de vuurproef van Albury", waar, ln het
zicht van de haven, koel overleg werd ge
vorderd met wegcijfering van alle lndivi-
dueele wenschen en dit ten bats van pas
sagiers en goederen.
Want, ondanks de verkwikkende mede
werking van geheel Albury, stond niette
min de „Uiver" in drassig terrein waarde
bejaarde Lord Mayor van de plaats, ge
steund door krukken ln een hondenweer,
alles gedaan heeft wat maar eenigszins
mogelijk leek.
De aanloop bedroeg 200 Meter, zoodat
de passagiers en de post niet aan risico
mochten worden blootgesteld.
In zijn rapport aan directeur Plesman
wijst Parmentier er op dat het leege toe
stel ook bij dien korten aanloop veilig
van den grond kon komen.
Zoo bereikte men Melbourne nadat
herfst en zomer, zon, storm, en regen over
het vliegtuig waren heengegaan en In vier
dagen tijds het vliegtuig hadden begun
stigd of bedreigd
De namen der bemanning zijn op aller
lippen, doch Parmentier en Moll bleven de
dienaren en rapporteerden rustig aan hun
directeur dat nu een volledige inspectie
van het vliegtuig aan de orde was, waarbij
ook de motoren een flinke buurt zouden
krijgen.
Zij rapporteerden nog dat de Shell-ser
vice uitmuntend was en gewaagden ter
loops van hun ontmoeting met den win
naar Scott. Zij drukten zich tegenover di
recteur Plesman In de meest eenvoudige
termen uit en verzochten hun groeten en
dank aan de achtergebleven collega's over
te brengen.
Op den achtergrond van dit alles lag de
wetenschap dat de vrouwen en kinderen
en andere familie van de leden der be
manning met aandaoht hun verrichtin
gen hadden gevolgd en dit kwam even
naar voren toen Parmentier uit Melbourne
sprekend, de hoop uitsprak dat ook die
hun zouden kunnen beluisteren.
Tijdens de gedenkwaardige vlucht zijn,
vrijwel terloops, diverse Nederlandsche re
cords geslagen, doch de bemanning lette
alleen op de motoren en op de aangevin
gen van het dash-bord; men hield alleen
Melbourne voor oogen, zooals bleek op
TJililitan ln een gedenkwaardige inter
view, waaruit bleek dat hij 28 of 52 uur
voor den tocht van Mlldenhall naar Ba
tavia hetzelfde vond.
Dezelfde kalmte en koelbloedigheid
bleek uit het gesprek met minister Colljn,
waarbij Parmentier op het ministerieele
advies om „kalmpjes aan heelhuids ln Hol
land te komen" antwoordde. „Ook al doen
wij het ln twee dagen, dan gebeurt dit".
De ontvangst van Singapore, waar een
enthousiaste menigte aanwezig was, werd
nog in Batavia overtroffen, alhoewel juist
de stemming te Singapore een treffend
blijk was van sportiviteit en van waar
deering voor de Hollandsche vliegers, die
tot dusverre voor verbinding tusschen de
Straits Settlements en het Moederland
Engeland, zooveel hebben gedaan en ook
in de toekomst nog zooveel zullen doen
De lichten van Batavia bij het vertrek
vandaar, alsmede de lampenschijn van
Semarang en Soerabaja, blijven als laatste
herinnering aan Java bij de opvarenden
van d* „Uiver" in innige gedachte, terwijl
het contact met Holland, dat eerst ln de
Indische hoofdstad, doch daarna ook te
Melbourne werd verkregen, de werkelijk
heid van den afstand tot nader besef
bracht.
Nog altijd heerscht ln Ned.-Indie groote
spanning over de vraag hoe de „Uiver"
tenslotte zal worden geclassificeerd, doch
daarbij bestaat de zekerheid dat geen en
kele classificatie afbreuk kan doen aan de
wijze waarop de tricolor boven den Oceaan
is hooggehouden.
Scott verklaarde dan ook toen hij, aan
zittend aan een feestmaaltijd te Mel
bourne. Parmentier en Moll zag verschij
nen: „Jullie zitten me ook altijd op de
hielen".
(Parmentier verklaarde dus namelijk,
dat hij blij was de reis ln 28 uur te hebben
gemaakt. Toen men hem lachend atten
deerde, dat hij zich vergiste en dat het
wel meer dan 48 uur was geweest, zei hij,
„dat is toch hetzelfde").
Een ontmoeting met Geyssendorfftr.
De gezagvoerder Van de „Oehoe", dg
heer Veenendaal, die hedenmorgen om
11.40 op TJililitan landde, deelde aan een
vertegenwoordiger van Aneta mede, dat
hij een lekke olietank van den Pander-
Jager uit Allahabad had meegenomen en
naar Calcutta had gebracht. In deze
plaats ontmoette hij piloot Oeyssendorl-
fer, die den vorlgen dag per trein wai
aangekomen met een beschadigde propel
ler, Nog denzelfden avond kon Oeyssen-
dorffer naar Allahabad terugkeeren njet
een gerepareerde propeller door Grosleld
de mecanicien van de „Oehoe" ln orde ge
maakt, terwijl inmiddels ook zijn olie
tank hersteld was.
Piloot Veenendaal kenschetste de lan
ding van Geyssendorffer, waarbij het lan
dingsgestel naar binnen sloeg, als een
meesterlijk staaltje van vliegkunst.
Landing van Stodart te Batavia,
De hevige regens die rondom TJililitan
hingen, beletten Stodart hedenmorgen
aanvankelijk te Batavia te landen. Een
speciale verlichting was voorbereid en
lichtsignalen waren gegeven. Van de Ba-
taviaasche burgerij ontving men tallooze
telefoontjes om een speciaal vliegtuig de
lucht in te sturen ter begeleiding validen
vlieger, hetgeen nog werd overwogen.
Setdart, die zich reeds nabij het vlieg
veld bevond, keerde terug daar hl) dit
waarschijnlijk niet kon onderschelden.
Tenslotte landde hij om 6.07 A.T. Het
bleek dat hij inderdaad groote moeilijk
heden had ondervonden om TJUlilitan tg
vinden, doch het oponthoud daardoor had
slechts een kwartier geduurd. Later bleek
zoodanig stond aangegeven dat dit bij
dat op zijn kaart het vliegveld Tjililitan
regenwolken wel moeilijk te vinden moest
zijn. Door het geven van lichtseinen vond
hij echter nog tijdig de landingsplaats,
terwijl reeds zoeklichten in gereedheid
waren gebracht om verdere 'hulp te bie
den.
Na een keurige landing reed Stodart, die
zijn 25-jarige neef als gezelschap in het
toestel heeft, onmiddellijk naar de han
gar. Hierna stond hij een kort onderhoud
toe aan een vertegenwoordiger van Aneta
waaruit bleek, dat hij reeds vanaf Calcutta
steeds zware regens was tegemoetgevlogen
HIJ had het vliegveld te Alor Star geheel
onder water gevonden, wat hij echter
slechts zeer laat had gemerkt, waardoor
zijn landing bijna een ongelukklgen afloop
had. Gelukkig bracht hl) de landing tot
een goed einde.
Stodart ontmoette te Alor Star nog den
Deenschen vlieger Hansen, die blijkbaar
ook moeilijkheden had in verband met het
terrein dat 10 centimeter onder water
stond. Vervolgens vloog Stodart door naar
Singapore, terwijl het nu zijn bedoeling is
in den loop van den nacht tusschen twee
en drie uur Rambang te bereiken en ver
volgens door te vliegen naar Koepang, zoo
dat hij over drie dagen Melbourne zal
hebben gehaald. Stodart is deelnemer ln
de handicap-race, zoodat hij geen over
dreven haast heeft.
De bijzondere omstandigheden waaron
der de landing van Stodart plaats had
brachten het op TJililitan aanwezige
publiek zeer onder den indruk.
De Dragon van Hewitt en Kay.
Gistermiddag kwamen Hewitt en Kay
in hun bloedkleurigên Dragon op Tjilili
tan aan. Er was slechts matige belang
stelling.
„Wat zonde niet op zulke prachtige
plaatsen te kunnen blijven" verklaarde
Kay. Gedurende het verder gedeelte van
de week verwacht men ln Batavia de ver
dere deelnemers en het buiteniandsche
schroefrumoer zal er niet van de lucht zijn
Wat den tocht van Hewitt en Kay be
treft, bij hen bevond zich nog de radio-
telegraflst Stewart, die uiterst tevreden is
over de werking van de radio, De reis had
overigens zonder speciale gebeurtenissen
plaats. Hewitt en Kay zijn spoedig weer
vertrokken. ZIJ bereikten in den laten
avond Rembang, zijn te 3.05 hedennacht
weer vandaar vertrokken en kwamen te
8.10 A. T. te Koepang-
De omroeper van Albury naar Java?
Het te Soerabaja opgerichte comité met
het doel de Uiverbemannlng te huldigen
stelde aan den vertegenwoordiger van
K.N.I.L.M. voor om den omroeper van
de
Al
bury den tocht van de „Uiver" naar Java
als „huldigingsrels" te laten meemaken.
