DE LEIDSCHE LICHTWEEK
De nieuwe Maasbrug te Nuth (L.)
75sle Jaargang
VRIJDAG 19 OCTOBER 1934
No. 22877
De Foto's van ons Gebouw
OFFICIEEL! KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
iy I
F! T: li I II
MUZIEK.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
OM
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentsohappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
uitsluitend bil vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opeendlng van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindspfem Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postdtèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
-i-ii
PRIJS DEZER COURANT»
Voor Lelden per 3 maanden f. 2:35; per week f. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd ztyn, per week „0.1#
Franco per post f. 2.36 portoisorten.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
Nu de inzendingstermijn voor onzen
foto-wedstrijd gesloten is en de laatste
foto's worden afgedrukt in het blad van
morgenavond, zullen wij morgen alle gere
produceerde foto's en de mooiste der niet
voor opname in aanmerking komende in
zendingen in onze Tijdingzaal tentoon
stellen.
DE DIRECTIE.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter algemeene kennis, dat
door hen de beslissing op het verzoek van
„La Vesdre", Société Anonyme Beige de
Peignage et Filature de Laine te Verviers,
om vergunning tot het oprichten van een
wolspinnerij in het perceel Zoeterwoud-
soheweg No. 3, kad. bekend Sectie O. No.
1312, is verdaagd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
Leiden, 19 October 1934. 9637
Ds. J. VAN DORP.
Als een bijzonderheid kunnen wij ver
melden, dat Ds. J. van Dorp. predikant
bij de aloude Ned. Herv. Gemeente te
Londen a.s. Zondag hier zal optreden in
het Leidsche Volkshuls in den dienst van
de Vereen, van Vrijz. Hervormden.
Dr. Boersema zal hem in Austrian Priors
Londen, vervangen op 9 December e.k.
HERDENKING DER
AFSCHEIDING.
IN DE PIETERSKERK.
Ds. te Winkel. Dr. Kromsigt en
Ds. Groot Enzerink aan het woord.
Vanwege het Hoofdbestuur der Confes-
sioneele Vereenlging was gisteravond in de
Pieterskerk, die goed bezet was, een dienèt
belegd waarin de afscheiding van 1834
vahuit Hervormd gezichtspunt is her
dacht.
Medewerking aan deze bijeenkomst,
welke door de N.C.R.V. werd uitgezonden,
verleende de Chr. Zangvereen. „Halleluja"
onder leiding van mej. Tilly Leening en
de organist der Kerk de heer Leo Mens.
Daar ds. A. B. te Winkel van 's Graven-
hage, die als eerste spreker het woord zou
voeren door ziekte verhinderd was, las
ds. Joh. W. Groot Enzerink de rede van
Ds. te Winkel, getiteld „Scheiding en Ver
bond" voor, waaraan wij het volgende
ontleenen:
Naar aanleiding van de woorden „Aan
schouw het Verbond" teekende spr. hoe
Hizkia de eenheid van Israël voelde om
er dan op te wijzen hoe beschamend het
voor de Hervormden is, dat zij in de ver-
loopen honderd jaar niet getracht hebben
de afgescheidenen terug te brengen tot de
kerk der hervorming. Maar nu dit niet
gebeurd is, nu na honderd jaar willen wij
dat wel en zeggen: kom terug tot den
eenen avondmaalsdisch. Op velerlei terrein
wordt samengewerkt, doch dit beeld zien
wij nog niet in de kerk.
Achtereenvolgens werd door spr. uiteen
gezet waarom de hervormden bij de af
scheiding niet konden meegaan, wat door
de afgescheidenen werd voorbij gezien en
ten slotte wat de pleitgrond en bede voor
beiden is.
Dr. J. C. Kromsigt van Rinsemageest
sprak over: „Scheiding en Eenheid".
Aan de hand van Joh. 17 20 en 21
wees spr. erop, dat bij scheidingsherden-
ken volgens het Hoogpriesterlij k gebed
toch altijd weer de eenheid in het middel
punt moet staan. Ook Christus scheidt,
terwijl Hij heiligt. Ook aan ds. De Cock
is in 1834 wel onrecht aangedaan. Maar
v
I besluiten wij onze reeks reproducties van ons verlicht kantoorgebouw
Hierh e °Pnamen van de heeren.... neen. dat blijft nog een verrassing! -
I fraaie foto's, respectievelijk vervaardigd door de heeren J J.
mnicel, Rijndijkstraat 15 en A. de Bruin, Boisotkade 2 b, die dus beiden recht
hebben op een premie van f. 2.50.
alle scheiding heeft geen recht. O. i. is in
de scheiding van 1834 veel valsch ge
mengd. Noemen wij onrecht aan de man
nen der scheiding, ook aan de mannen
der eenheid is onrecht aangedaan.
Uitvoerig werd voorts door spr. stilge
staan bij de valschheid, die zoowel in de
scheiding als in de eenheid werd gevon
den.
Spr. wees er hierbij op, dat wij ds. de
Cock hebben te eeren voor zijn strijd te
gen de valsche eenheid en offervaardig
heid. Maar wat verkeerd was van ds. De
Cock, was dat hij het voorbeeld niet
volgde van Hem, die als Hij gescholden
werd, niet weder schold. Hij ging tucht
oefenen en waar de kerk niet deed wat
hij van haar eischte, ging hij de gebon
den kerk als valsch brandmerken.
Te begrijpen was, dat dit alles zich zou
wreken. De Cock's kerk werd nu gedron
gen in den secte-hoek. Werd op deze wijze
de eenheid bij de hervormden vervalscht,
ook bij de afgescheidenen openbaarde zich
die valschheid, die leidde tot sectarisme.
Uit alles blijkt, dat na de scheidings
herdenking de eenheid in het middelpunt
wordt geplaatst.
Opmerkelijk is het hierbij, dat zich een
kentering naar de eenheid openbaart.
Hoedemaker en Gunning zijn ons hier
reeds voorgegaan en ook hen is, evenals
ds. de Cock veel onrecht in hun strijd voor
de eenheid aangedaan.
Wij zullen aan geen schepselvergoding
doen, maar willen wij tot eenheid komen,
dan moet Jezus Christus als middelpunt
staan van de strijdende kerk hier op
aarde.
Nadat spr. enkele citaten van Hoede-
maker, Kuyper en Gunning heeft aange
haald, wees hij op de groote zonde van
kerkverscheuring en kerkontheiliging.
Deze zonde moet ons nood worden. Red
den en vereenigen kan echter alleen Jezus
Christus. Spr. hoopte, dat geen vervol-
gingsnood als in Rusland, voor ons noodig
zal zijn om ons den weg naar de eenheid
te wijzen.
Aan het einde van zijn toespraak wees
dr. Kromsigt erop, dat Hervormden en
Gereformeerden elkander noodig hebben,
om dan den hartgrondigen wensch uit te
spreken, dat nog eens de ware eenheid
moge terug keeren.
Over „Scheiding en Toekomst" voerde
ds. Joh. W. Groot Enzerink vervolgens als
laatste spreker het woord.
Na opgemerkt te hebben, dat de plaats
gehad hebbende herdenking der afschei
ding de kloof verbreedt, stelde spr. zich
de vraag wat of de Herv. Kerk in de toe
komst dient te doen. Gelooven blijven wij,
dat God nooit zal laten varen de werken
Zijner handen. Onze Hervormde Kerk
blijft een planting Gods en dat zal zij ook
blijven al zal dat gaan door diepe wegen.
En dat al, omdat het niet gaat om de i
kerk maar om den naam en de eer van
onzen God.
Spr., die zyn rede met het oog op de
radio-uitzending zeer moest bekorten, be
sloot. met het treffende beeld, dat het
noodig zal zijn, zooals eens een herder het
afgedwaalde schaaptrachtte tot de kudde
weer te brengen, door de heele kudde nog
maals naar buiten te sturen, dit ook nog
eens door de kerk te doen plaats vinden.
Zoeken wij elkander en verstaan wij, dat
het gaat om Gods Koninkrijk. In de toe
komst zal er geen scheiding meer zijn en
hier blijven wij op bouwen, gedachtig aan
de leus, heel het volk en heel de kerk in
ééne kudde met één herder.
De dienst werd besloten met het door
allen staande zingen van een couplet van
het Lutherlied.
HET RESIDENTIE-ORKEST.
Solist Nathan MiJstein.
HOOG BEZOEK AAN DE HOLANDSCHE
CONSTRUCTIEWERKPLAATSEN.
Minister Kaiff komt brugbouw
bezichtigen.
Heden heeft zijne Excellentie ir. J. A.
Kaiff, Minister van Waterstaat, begeleid
door dr. Ir. J. A. Ringers, Directeur-Gene
raal van den Rijkswaterstaat en ir. Harm-
sen, Chef van den Bruggenbouw van den
Rijkswaterstaat een bezoek gebracht aan
de fabrieken van de N.V. Hollandsche Con
structiewerkplaatsen en de N.V. Neder-
landsche Electrolasch Maatschappij alhier,
teneinde aldaar te bezichtigen een in aan
bouw zijnde wegbrug, die gebouwd moet
worden voor de overbrugging van den
spoorweg SittardDuitsche Grens te Nuth.
Deze brug wordt vervaardigd door ds
N.V. Nederlandsche Electrolasch Maat
schappij in samenwerking met de N.V. Hol
landsche Constructiewerkplaatsen voor
rekening en onder toezicht van de Neder
landsche Spoorwegen.
De brug wijkt constructief geheel af van
de tot nu toe in Nederland gebouwde
bruggen. De geheele constructie is n.l. vol
gens het nieuwe electrolasch-procédé tot
stand gebracht.
Behalve op de veie technische voordeelen
inhaerent aan deze bouwwijze is vooral de
aandacht van den Minister gevestigd op de
besparing aan staal, die het procédé met
zich medebrengt.
Op deze brug lang 56 Meter en breed 13
Meter is n.l. een besparing van 135 Ton
constructie-staal bereikt, wat beteekent
circa 40°/o van het begroote gewicht voor
de geklonken uitvoering.
Een dergelijke besparing zal, wanneer
het electrolaschprocédé aigeheele ingang
heeft gevonden, een gunstigen terugslag
vinden op de Nederlandsche Handelsbalans
aangezien alle benoodigde constructie-
staal in Nederland uit het buitenland moet
worden betrokken.
Nathan Milstcin.
Het Residentie-orkest in de Stadsge
hoorzaal! Dat beteekent het begin van
het muzikale „winter"-seizoen. de terug
komst van trouwe vrienden uit Den Haag,
die hier steeds een „veilige haven" vinden.
Immers: héél muziekminnend Leiden
beseft de groote waarde van dit ensemble
voor onze stad. Men komt dan ook ieder
seizoen in grooten getale op. Zoo ook nu:
slechts een sporadisch plaatsje bleef on
bezet. Hoe verblijdend deze groote op
komst in fiancieel moeilijke tijden, om
niet te spreken van andere tegenwoordig
op het concertbezoek remmend werkende
factoren.
Wéér was er dezen avond die verwach
tingsvolle stemming van 'n zich één-voe
lend auditorium, daar waar het geldt een
intens genieten van hoogstaande muziek.
Een hartelijk applaus begroette de
entrée van dr. van Anrooy, die met een
boeiend programma zijn serie concerten
opende.
De klassieke grootmeesters Mozart en
Bach vóór de pauze, drie Russen Stra-
winsky, Glazounow en Tschaikowsky er na.
Hoewel wij het blijven betreuren, dat
het ongemerkt usance werd werken van
oude meesters te sterk te bezetten, waar
door de klank topzwaar dreigt te worden
en daardoor onherroepelijk aan de licht
heid en de élégance van een Mozart af
breuk wordt gedaan, heeft dr. v. Anrooy
ondanks het bij reeds sterke tempering
toch nog voor ons gevoel te groote klank
volume, de beroemde z.g. „Linzerssymfo-
nie" stijlvol, correct en geacheveerd ten
uitvoer gebracht. Na het bij Mozart wei
nig voorkomende korte Adagio een Alle
gro, dat luchtiger en minder traag had
kunnen klinken zonder bovengenoemd
euvel, het zangerige poco adagio en een
kernachtig geaccentueerd typisch Mozart
wondermenuet, tenslotte de geestige, schier
Haydensche invallen met de sterk wisse
lende contrasten tusschen f en p van het
presto met het moeilijke, feilloos gespeel
de passagespel der eerste violen. Alles glad,
vriendelijk en probleemloos uit den tijd
toen geen wereldschokkende gebeurtenis
sen dagelijks mensch en maatschappij be
roerden. Een sterk contrast na de pauze:
Igor Strawinsky's jeugdwerk (opus 3!),
zijn Scherzo fantastique. ook als het bal
let „Les Abeilles" bekend.
Hier nog slechts een enkel spoor van
den sindsdien sterk gewijzigden huidigen
Strawinsky. Als in een wervelwolk wordt
ge als vanzelf meegenomen in 't zoemen
de, vibreerende leven der bijen, het
gonzen en suizen der bijeenkorf, in pak-
kend-rythmische op- en nedergang van
toonzwevingen, die toch enorm knap en
exact zijn uitgemeten en waarin iedere
noot beteekenis heeft, zonder dat 't u als
zoodanig opvalt. Het nijvere leven der
bijen tourbillonneert in duizelingwek-
kend-puntige accenten, die samensmelten
tot een breed geheel. Hieruit maakt zich
geleidelijk zonsopgang los, die neergeschre
ven wordt met een haast Wagneriaansch
kleurenpalet, dat uitgroeit tot een warme
melodie. Met welk een vaart is de bruid
stoet der koningin uitgebeeld en weer valt
over ons de dwarreling der bijenzwermen,
die als in een roes naar blauwe hoogten
BUITENLAND.
De Leidsche hoogleeraar, prof. Huizinga,
over de nieuwe spelling. (5e Blad.)
Wetsontwerp tot bescherming van leer
lingen door de Tweede Kamer aangenomen
(Pari. Overzicht, 3e en le Blad.)
Herclassificatie van gemeenten; voor
velen wordt de standplaatsaftrek ver
hoogd. (Binnenland, 3e Blad.)
Het voorloopig Nederlandsch voetbal
elftal samengeteld. (Sport, 4e Blad
De voorbereiding voor de LondenMel
bourne-race. (Sport, 4e Blad.),
BINNENLAND.
Nieuwe arrestaties in verband met den
moord te Marseille. (6e Blad.)
De komende vloot.besprekingen te Londen
(Buitenland, le Blad.)
Wat geschiedt in Spanje met de dood
vonnissen? (Buitenland, le Blad.)
opzweeft, om daarna neer te spiralen met
peilloos snelle tuimeling, om weer opge
nomen te worden en zich te verstillen
tot 't ondefinieerbaar-trillend zoemen van
het aanvangsmotief.
Zoowel het brillant spelende orkest als
de voortvarende dirigent alle hulde voor
deze intelligente, illustratieve en pétil-
lante weergave van dit ragfijne, ondanks
invloeden van voorgangers reeds sterk-
persoonlijke werkje, dat het auditorium
ademloos gevolgd en meebeleefd heeft.
Tschaikwosky's ouverture „Romeo et
Juliette" met zijn schier oorverdoovende
klankexplosie's, waarin het overigens ver
maarde koper de zaal deed trillen op haar
grondvesten, kwam tot ons uit een totaal
andere sfeer, hoewel ook nu weer de
effectvolle instrumentatie, de innige, smar-
teltjk-tragische momemten en de schok-
kend-hartstochtelijke bewogenheid het ge
moed beroerden.
Nathan Milstein was de solist, die al
spoedig volledig het pleit won. Eén mo
derne, kloeke opvatting van Bach bracht
hij ons: de vertolking van diens viool
concert in E gr. t. werd tot een magistraal
gebeuren, gedragen door energieke span
ning. Volledig viel het accent op het gron
dig afwegen van rhytme en klank, waarbij
de geniale structuur in het duidelijkste
licht werd geplaatst. Solist en orkest
groeiden samen tot één monumentaal ge
heel, waaruit het beeld van den schep
per Bach, die ook voor het heden nog
alles heeft te zeggen, omhoog-rees. Waa
er in de Allegri nog een enkele maal van
eenige gejaagdheid sprake, hoe wonder
mooi en sober wisselden woord en weder
woord elkander af in het innige Adagio,
waarin de geestelijke, verheffende wijding
treffend geopenbaard werd. Maar een abso
luut religieuse uiting was 't toch niet. Zoo
knap en verstandelijk uitgemeten Milstein's
spel in Bach ook was, nog meer wist hij ons
te overtuigen van zijn artistieke talenten in
het vioolconcert van Glazounow in a kl. t.
De violist speelde dit met meesleepende
virtuositeit, gloed en charme, doch ook nu
waren kracht, vitaliteit en rythmische
drang allereerst evident. Hoofdzakelijk
blijft vaart, weloverwogen diepindringenda
klankschoonheid en groote violistische be
kwaamheid van dit spel u bij: verheven
sentiment en lyrische ontboezemingen zult
ge bij hem tevergeefs zoeken. Meesterlijk
was de weergave der cadenz, die vlekke
loos werd voorgestreken, waarna als op
beurende slotapotheose het stralend-mar-
kante slot a dur der trompetten inzette.
Ook hierin toonde van Anrooy zijn uit
gesproken capaciteiten als begeleider:
nauwgezet, kundig en munitieus heeft hij
dit moeten voorbereiden, om tot zulk soe
pel volgen en schitterend resultaat te
komen!
Zoo werd deze inzet van het Residentie
orkest een uiterst succesvolle, waarbij het
gehoor zijn toejuichingen gul en hartelijk
brengen kon. 't Spreekt welhaast vanzelf,
dat de solist zijn begeleiders in het applaus
liet deelen: zichtbaar was zijn ingenomen
heid over hun prestatie's.
Met vreugde zullen allen uitvoerenden
zoowel als toehoorders dit luisterrijke
begin van het nieuwe seizoen in dank
baarheid aanteekenen.
Foto Slegtenhorst, Leiden.
Geheel electrisch gelaschte wegbrug. bestemd voor Nuth (Limburg), overspanning
56 Meter vervaardigd door de N.V. Nederlandsche Electrolasch Maatschappij en de
N.V. Hollandsche Constructiewerkplaatsen alhier, in opdracht der Ned. Spoorwegen.
