Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 6 October 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Mevrouw: ..Some heb lk het gevoel, dat die begeerte
van Plet om alles ln den tuin ln de puntjes te hebben,
.rel wat ver gedreven wordt." (Passing Show).
vólmaakte vrouw„Het Is eoo donker, en t is zarn
eind weg, Karei. Zou JU er bezwaar tegen Keubeh om
met Mlentje mee te gaan en haar te wijten waar de
biieveibos Is7" (London Opinion).
„J* ™e"®er bove,n,: - Buitengewoon Hoed op de
^11}^ paraPIuIe °P de andere en U op de derde
ïfZZL ^rduat nlet Cen tweede keer 20U lukken
al probeerde het een maand lang (Humorist)
Duister individu, veelbeteekeneml: gl» wires man ook
thuis, mefrou 7"
Mevrouw, Ingenieus„Wel, als hij tehmlnste al klaar
ls met zijn revolver-oefeningen zal hU ln den tuin wel
met onze bloedhonden bezig zljm Wou Je hem spreken
(Humorist).
„Wè hebben zóó'n plezier gehad Paps. Raadt éeös
waar lk nu ben 7" (Passing SJjow).
Bezorgdheid over de Belga geluwd - Flau
we stemming voor het Pond Sterling -
Onzekere financieele politiek in Amerika
Geiinge industrieele bedrijvigheid - De
Clearingovereenkomst met Duitsehland
baart nieuwe zorgen - Beperking der
Duitsehe aankoopen van Sumatra-tabak
Gunstige ontwikkeling van het Philips-
bedrijf - Vaste stemming op de
beleggingsmarkt.
Zoolang de landen, die den gouden
standaard hebben afgeschaft, niet weer
het goud als waardemeter hebben aan
vaard, moeten de koersschommelingen op
de buitenlandsche wisselmarkt wel een
element van onzekerheid blijven vormen
in de internationale financieele betrek
kingen. De vorige week was het de vrees
voor de Belga. die de wisselmarkt op
nieuw een nerveus aanzien gaf. In de af-
geloopen week was de verdere koersdaling
van het Pond Sterling de oorzaak van
nieuwe ongerustheid met betrekking tot
de toekomstige ontwikkeling der wissel
koersen.
Wat de Belga betreft, zoo zijn de voor
naamste factoren, die werden aangeduid
als motieven voor de heerschende bezorgd
heid, nog niet geheel uit den weg ge
ruimd. Het lot van het tegenwoordige
Ministerie, waarmede, naar algemeen
wordt aangenomen, de toekomstige koers
ontwikkeling van de Belga toen nauwste
samenhangt, ls nog niet beslist. Eerst na
de Indiening van de volledige begrooting
en bij de behandeling hiervan in de Ka
mer zal moeten blijken, of het Kabinet
krachtig genoeg ls, om zich te handhaven.
Het vertrouwen te dien aanzien is wel
toegenomen, nu het verschil van meening
over de te nemen bezulnigngsmaatregelen
in den boezem van het Ministerie tenmin
ste in zooverre kon worden bijgelegd, dat
de helft van het geraamde tekort reeds
kon worden weggewerkt. Hopentlijk zal
men het ook over de andere te nemen
maatregelen eens worden en zal het de
Belgische regeering gelukken, een ln even
wicht gebrachte begrooting aangenomen
te krijgen. Mocht dit niet het geval zijn,
en mocht als gevolg hiervan het Ministe-
rie-Jaspar tot aftreden warden gedwon
gen, dan zou men in onzen nabuurstaat
een nieuwe periode van onzekerheid op
politiek en financieel gebied ingaan, die
door de voorstanders van inflatie of de
valuatie van den franc zoo mogelijk zou
worden uitgebuit. Het ls intusschen ge
ruststellend, dat van verschillende zijden
thans stemmen opgaan vóór de handha
ving van den gouden standaard, waaron
der er ook zelfs zijn, die nog kort gele
den mee hadden gezongen in het koor der
inflationisten.
Terecht wordt thans gewezen op het
waarschuwende voorbeeld van Engeland,
dat zijn valuta hoe langer hoe meer ziet
afzakken. Het Pond heeft ln de afgeloo-
pen week zelfs de laagste noteering be
reikt sinds de sterke koersschommelingen
die ln Februari tengevolge van de Ame
rikaansche devaluatie optraden. Hierop is
weliswaar een licht herstel gevolgd maar
de grondstemming van het Pond Sterling
blijft nog steeds flauw. Ook in de jaren,
toen Engeland nog den gouden standaard
trouw was, placht het Pond Sterling in
den herfst aan sterken druk bloot te
staan, tengevolge van seizoeninvloeden.
Immers komen om dezen tijd van het jaar
groote bedragen aan Ponden op de markt
ter betaling van de aanzienlijke hoeveel
heden tarwe, katoen enz., die Engeland
van overzee betrekt. In vroegere jaren
w rd de hierdoor op het Pon geoefende
druk echter gecompenseerd door afgifte
var. goud door de Bank van Engeland,
welk goud weer naar d Circn' .tiebr k
terugvloeide, wanneer de betalingspositle
van Engeland ten opzichte van het bui
tenland veranderde. In de laatste jaren
heeft het Valuta-Egalisatiefonds ln zeke
ren zin de rol van de Bank van Engeland
als regulator der wisselkoersen overgeno
men, door op de buitenlandsche wissel
markt Ponden op te koopen, wanneer het
Pond Sterling steun noodig heeft, en
Ponden te verkoopen, als de koers van
het Pond stijgt boven een bepaald niveau.
Dat de beteekenls van het Valuta-Ega
lisatiefonds intusschen niet moet worden
overschat, ls wel gebleken uit een in de
afgeloopen week door den Engelschen Mi
nister van Financiën gedane mededeeling.
Deze heeft nl. uitdrukkelijk verklaard, dat
het Egalisatiefonds alleen ten doel heeft,
buitengewone schommelingen van de va
luta's te beperken, doch dat nooit ge
tracht is, en dat dit ook niet gebeuren
zal, het fonds te gebruiken voor vaststel
ling van een bepaalde valuta-waarde, om
deze dan te handhaven.
Deze verklaring ls vooral daarom zoo
belangrijk, omdat er uit kan warden af
geleid, dat de Engelsche regeering haar
handen vrij wil houden, om den Ponden-
koers aan te passen aan een eventueele
verdere waardedaling van den Dollar, of
ten einde met de lagere Amerikaansche
prijzen te kunnen blijven concurreeren.
Of het tot een verdere dollardepreciatle
zal komen, is nog altijd onzeker. De laatste
radio-rede van president Roosevelt heeft
ook ln dit opzicht geen nieuw licht op de
situatie geworpen. De critlek, welke van
invloedrijke zijde Juist in den jongsten
tijd op zijn valuta-politiek is uitgeoefend
heeft hij volkomen genegeerd. Niettemin
zijn er toch teekenen, die er op wijzen,
dat hij zelf twijfel begint te koesteren
aan de resultaten van zijn geëxperimen-
teer met den dollar, als middel om invloed
op het prijsniveau uit te oefenen. Het ls
b.v. wel opvallend, dat president Roose
velt, die een verhooging van het prijs
niveau steeds als het onfeilbare middel
heeft aangeprezen om te komen tot een
terugkeer van de welvaart, ln zijn jongste
radio-rede ln het geheel niet op de kwestie
van het prijspeil ls ingegaan. In plaats
daarvan heeft hij de vraag opgeworpen,
of men het doel, dat men beoogt, wanneer
men streeft naar regeeringscontrole op de
productie en naar het tegengaan van het
eikaar onderbleden door de verschillende
concurrenten, niet zou kunnen bereiken
door te streven naar een productie-om
vang, die lagere prijzen en verhoogde be
drijvigheid mogelijk maakt.
Men vraagt zich thans af, of deze
uiting een algeheele wijziging ln 't herfst
programma der regeering zou kunnen in
luiden. waarbij, ln plaats van naar een
Industrieel herstel door loonsverhoogingen
en vergrooting van de koopkracht, ge
streefd zou worden naar een vergrooting
van de consumptie door verlaging van de
prijzen. In laatstbedoeld kader zou dan
geen verdere waardedaling van den dollar
passen, die immers de tendenz heeft, de
prijzen te doen stijgen. De financieele po
litiek van de Amerikaansche regeering
gaat echter langs zulke slingerende wegen
dat men nooit kan weten, wat voor ver
rassingen achter den volgenden bocht
liggen.
Op de New-Yorksche beurs heeft de
radio-rede van den President de gedrukte
stemming eerder nog ln de hand gewerkt.
Men was teleurgesteld over de weinige
nieuwe perspectieven, die voor 't zaken
leven werden geopend, terwijl men aan
den anderen kant weinig vertrouwen heeft
in den door Roosevelt gepropageerden
„Godsvrede" tusschen ondernemers en ar
beiders. Bovendien deed zich op de New-
Yorksche beurs de invloed gevoelen van
de flauwe houding der goederenmarkten.
Daarnaast verkeert men in onzekerheid
omtrent de uitwerking van de thans In
gegane wet op de beurscontrole. welker
surplusbepalingen Intusschen eerst 'n de
helft van deze maand ln werking treden.
De berichten uit de industrie werken
ook al niet mede tot een opleving van
den beurshandel.
Blijkens 't jongste jaarverslag van de
„Nationaal City Bank" is de industrieele
bedrijvigheid tot een nieuw laagtepunt
gedaald en bestaat het vooruitzicht, dat
de werkloosheid in den komenden winter
even groot zal zijn als verleden jaar. De
staalindustrie werkt ondanks een lichte
verbetering nog slechts op ongeveer een
vierde van haar capaciteit en men twijfelt
er zelfs aan, of de D. S. Steel Corporation
onder deze omstandigheden het kwar
taalsdividend op haar preferente aandee-
len zal kunnen handhaven. Daartegen
over heeft het een gunstigen indruk ge
maakt, dat de American Smelting Re
fining Co., behalve het gewone kwartaals
dividend van 1,75 doll, ook nog 2.50 doll,
aan achterstallig dividend op haar pre
ferente aandeelen heeft gedeclareerd, welk
goed resultaat wel voor een deel te danken
zal zijn aan de prijsstijging van het door
deze Mij. geproduceerde zilver, als gevolg
van de regeeringsaankoopen.
De stemming op de Amsterdamsche
beurs was in de afgeloopen week onge
animeerd, zoowel onder den invloed van
de flauwe houding van het Pond Sterling
als van de onzekerheid, die door de toe
passing van de clearing-overeenkomst met
Duitsehland voor ons bedrijfsleven ont
staat. De nauwe banden, die tusschen ons
bedrijfsleven en Duitsehland ontstaan,
maken het noodzakelijk, dat het handels
verkeer met dit land gaande wordt ge
houden. Het is echter begrijpelijk, dat
vele exporteurs geen nieuw risico meer
durven of kunnen aanvaarden, nu de op
„Zwischenkonto" en .jSonderkonto" ge-
stortte bedragen opnieuw blijken te zijn
„vastgevroren". Wanneer men weet, dat
het hlergij gaat om een totaalbedrag van
naar raming 60 millioen Mark, dat in het
gunstigste geval eerst zeer geleidelijk
vlottend gemaakt zal kunnen worden ge
maakt, en wanneer men daarbij rekening
houdt met de reeds vroeger uit de leve
ringen aan Duitsehland ontstane verlie
zen, dan kan men zich voorstellen, dat de
exporthandel niet het minste vertrouwen
meer stelt in een regeling, die opnieuw
ruimte laat voor chicanes van diversen
aard. Wij wezen reeds eerder op 't groote
risico van de bepaling, dat een vast per
centage der uit den import uit Duitseh
land binnenkomende bedragen ter vrije
beschikking van de Rijksbank worden ge
steld. Er behoeven geen groote wijzigingen
in het handelsverkeer tusschen de beide
landen in te treden, om tot gevolg te
hebben, dat het aanwezige actiefsaldo in
een passiefsaldo zal veranderen. Eener
zij ds dient rekening te worden gehouden
met het feit, dat ook de export van Ned.-
Indlë naar Duitsehland onder de clearing
valt, en aan den anderen kant met de
omstandigheid, dat de import van Duit
sehe artikelen in ons land gemakkelijk
kan teruggaan als gevolg van een ver
slechtering der kwaliteit van Duitsehe
fabrikaten door het gebruik van „Ersatz"-
grondstoffen.
Een van de grootste zorgen, die de beurs
koestert met betrekking tot het handels
verkeer met Duitsehland, bereft de vraag,
in hoeverre de leveringen van Sumatra-
tabak aan de Duitsehe slgarenindustrie
hierdoor zullen worden beïnvloed. De
Duitsehe autoriteiten hebben weliswaar
vergunning verleend voor aankoopen op
de Octoberinschrijvingen tot een bepaald
bedrag, waarvoor deviezen beschikbaar zul.
lei worden gesteld, maar in elk geval zul
len de Duitschers slechts zeer mondjes
maat kunnen koopen, wat ook op de prij
zen over het geheel geen gunstigen invloed
zal hebben. Hierbij komt. dat de tabaks-
handel onder de tegenwoordige omstan
digheden slechts weinig geneigd zal zijn,
op crediet te verkoopen. maar contante
betaling of zelfs vooruitbetaling zal eiechen
wat eveneens remmend op het doen van
zaken zal werken. In elk geval zullen de
Duitschers echter niet geheel op de
tabaksinschrijvingen ontbreken, zooals
aanvankelijk gevreesd was. De voldoening
hierover heeft zich in een licht koersher-
stel voor tabaksaandeelen, na de vooraf
gegane koersdaling, weerspiegeld. Daar
entegen ls de stemming voor rubberaan-
deelen gedrukt gebleven, in aansluiting
aan een verdere daling van den rubber-
prijs, die tijdelijk zelfs den laagsten stand
sinds begin Juli heeft bereikt. Ook hieraan
is de stagnatie in de verschepingen naar
Duitsehland tengevolge van de deviezen-
moeilijkheden niet vreemd. Daarnaast
deed zich de invloed gevoelen van de
flauwe stemming op de Amerikaansche
goederenmarkten.
Van industriëele waarden zijn aandee
len Philips, na tijdelijk in koers te zijn
opgeloopen, later scherp gereageerd hoewel
de mededeelingen in de jaarvergadering
den gunstigen indruk van het jaarverslag
hebben versterkt. De omzet in het loopende
boekjaar in geld ls tot nu toe hetzelfde ge
bleken als het vorige Jaar; in hoeveelheid
is hij echter reusachtig toegenomen. De
financiëele resultaten zijn ongeveer het
zelfde. In het buitenland moesten echter
iets grootere bedragen dan verleden jaar
nieuw geïnvesteerd worden. Het concern
heeft op het oogenblik 30 fabrieken in het
buitenland, terwijl er plannen bestaan,
om ln Zuld-Amerika een gloeilampen- en
apparatenfabriek op te richten. Het aan
tal werklieden bij de fabrieken in Eind
hoven is weer tot 16000 man gestegen; het
totaal aantal geëmployeerden in Neder
land alleen bedraagt 19000. Met Inbegrip
van de buitenlandsche mijen ziin bij het
Philips-concern thans rechtstreeks ca.
360000 man in dienst. Ondanks alle moei
lijkheden, voortvloeiende uit handelsbe
perkingen en valuta-verschillen, ontwik
kelt het bedrijf van de Phillpsfabrieken
zich dus weder in opgaande richting. Of
dit bij het Unilever-concem met zijn
internationale vertakkingen eveneens het
geval is, kan moeilijk worden overzien. De
nieuwe daling van het Pond Sterling is
voor dit concern, dat een groot deel van
zijn beschikbare middelen met het oog op
de financiering van haar grondstofaan-
koopen enz. wel in Ponden moet aanhou
den. niet voordeelig. Ook de verhoudingen
in Duitsehland zijn voor dit buitenland
sche bedrijf weinig gunstig, al heet het,
dat de Duitsehe autoriteiten in den laat-
sen tijd een meer tegemoetkomende hou
ding hadden aangenomen Voor suiker-
aandeelen was de belangstelling in de af
geloopen week weder miniem. Aandeelen
Koninklijke Petroleum werden ongunstig
beinvloed voor een prijsdaling voor ben
zine in de Ver. Staten, die er op wijst, dat
de pogingen, om door „pool"-aankoopen
de overtollige productie van de markt te
houden, als mislukt moeten worden be
schouwd.
Op de beleggingsmarkt was de stemming
weder vast. Het gunstige resultaat der
nieuwe 4»/o Amsterdamsche conversie-lee
ning heeft tot een verdere koersstijging
geleid. Er zal thans een nieuwe poging
worden gedaan met het 3 1/2 rentetype,
en wel door de Provincie Gelderland, die
f. 2 millioen a 98 1/4 'U uitgeeft, ter con
versie van een 4'/t °/o leening. Verwacht
wordt, dat de Provincie Noord-Holland
voor een binnenkort ter dekking van ver
schillende uitgaven te emitteeren leening
eveneens het 3'/i°/o rente-type zal kiezen.
Mochten deze emissies slagen dan zal
men vermoedelijk binnen niet te langen
tijd ook een nieuwe Nederlandsche staats-
leening met een rentevoet van 3Vi °/o te
gemoet kunnen zien.
Duitsehe leeningen waren flauw, vooral
voor de Youngleening, op berichten uit
Parijs, volgens welke er weinig kans is op
betaling van de coupons, die in 1935 ver
vallen.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Deli Batavia 142, 149. 144.
Deli Mij. 122'/s, 127. 124'/..
Senembah 130, 135, 133 3/4.
Amsterdam Rubber 95'/i, 96 3/4. DO 3/3, 92.
Bandar Rubber 115'/., 121'/., 114, 116.
KON. HOLL. LLOYD.
EEMLAND. thuisr., 4 Oct. te Walvlsch-
baai; heeft een gebroken krukpen.
MONTFERLAND, ultr., pass. 4 Oct. Oues-
sant.
MIJ. NEDERLAND.
POELAU ROEBIAH, uitr., 5 Oct. van Suez.
ROTT. LLOYD.
SITOEBONDO. thuisr., 4 Oct. van Trlëst.
KOTA TJANDI, thuisr., 4 Oct. v. Belawan.
INDRAPOERA, thuisr., 5 Oct. van Singa
pore.
HOLLANDAMERIKA-LIJN.
BILDERDIJK, thuisr., 4 Oct. te Londen.
HALCYON LIJN.
STAD ARNHEM, 4 Oct. van R'dam naar
Lulea.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
BODEGRAVEN, 4 Oct. van Tocopllla naar
Mollendo.
ODYSSEUS. 4 Oct. nam. 11 uur van Amst.
te Hamburg.
ULYSSES, 4 Oct. van Tanger n. Algiers.
HERCULES, 4 Oct. van Salonlca n. Izmir.
NEREUS. Amst. n. Kopenhagen, pass. 5
Oct. Holtenau.
AURORA, 5 Oct. van Amst. te R'dam.
PERSEUS, 5 Oct. van Amst. te R'dam.
ORPHEUS. 5 Oct. van Kopenhagen te
Aarhuus.
COTTICA, 5 Oct. van Amst. naar W.-Indlê.
COLOMBIA, 5 Oct. van Amst. naar W.-
Indië.
KON. PAKETV. MIJ.
SAWAHLOENTO, 4 Oct. van Tamatave n.
Lorenzo Marques.
MIJ. OCEAAN.
PHRONTIS. Londen n. Liverpool, pass. 4
Oct. Point Lynas.
ULYSSES, Liverpool n. Java, 5 Oct. van
Suez.
PEISANDER, 5 Oct. van Amst. naar Java.
JAVA—NEW YORK LIJN.
SALEIER, 3 Oct. van Sabang n. Belawan.
HOLLAND—OOST-AZIË LIJN.
GROOTEKERK, thuisr., 4 Oct. van Port
Soudan.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
SPRINGFONTEIN, 5 Oct. van Antwerpen
te R'dam verwacht.
HELDER, vertrekt 8 Oct. van Beira naar
Durban.
HEEMSKERK. 5 Oct. voorin. 2 uur van
Suez naar Port Soudan.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
MOLENWATER, 4 Oct. van Rosario naar
B. Aires.
ALDERAMIN, B. Aires n. R'dam, pass. 4
Oct. Las Palmas.
BEVERWIJK, 4 Oct, v. Sevilla n. Rouaan.
MEGARA, naar Gibraltar, was 4 Oct. 1 u.
5 v.m. 1500 mijlen Z.W. van Lands End.
GRUTTO, 4 Oct. van R'dam te Londen.
SCOPAS, 4 Oct. van Thameshaven naar
St. Kitts v.o.
THEANO, Belfast n. Amst., 4 Oct. te Fowey
Indische Rubber 93, 94, 89.
Oost Java Rubber 126, 126'/i, 118 7/8.
Serbadjadl 66, 59.
Philips 214, 215, 204.
Unilever 72 1/8, 73 1/4, 70 1/8.
Aku 31 5/8. 33 3/4, 32 3/4.
Kon. Petroleum 148 3/4, 149 3/4, 145 3/8.
Handelsver. „A'dam" 162'/:, 165, 1601/4.
Javasehe Cultuur 82, 78'/!, 79.
3'/!»/™ Nederland 100 1/16, 100 3/16, 100 1/8.
2'/."/t, N W.S. 77 1/4. 78 5/8.
4°/o Nea Indië 100 5/8. 100 7/8, 100 11/16.
4% Amsterdam 99, 99 3/4.
ö'/iVo Youngleening 241/4, 21 3/4.
