Humor uit het Buitenland.
LETOSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 22 September 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
Jk won, dat )e niet zoo gek op souvenirs was, Plet.
Ons huls ls al vol genoeg zonder dat ding." (Humorist)
„Een oogenblikje nog, Maria. Ik ben juist de doel
treffendheid van dit hoedekoordje aan het onderzoeken
voor we aan boord van de stoomboot gaan."
(London Opinion).
Uk sal je er op helpen."
(Fiufing Show).,
Angus, z'n ietwat aangeschoten buurman een bankje
van tien overhandigend „Wel, daar heb ie die twintig
gulden terug die Je me geleend hebt." Humorist).
Tante, een radio koopend „Ik heb geen electricitelt
thuis. Kunt U me geen toestel geven dat met gas
werkt?" (Passing Show).
De directeur„Waarom verliet u uw laatste betrek
king
Sollicitante voor privésecrtaresse„Ik nam ontslag
omdat mijn chef probeerde me te kussen."
Directeur„Dat ls jammeruw getuigschriften zijn
verder zoo goed." (Humorist).
Gunstig resultaat der Indische leening. -
Belang van kapitaalvorming voor de volks
huishouding - Versterkt vertrouwen in de
stabiliteit van den gulden - Opheffing van
het goudembargo der Nederlandsche Bank
voor Amerika - Vaste stemming op de
Obligatlemarkt - Omzet en rentabiliteit
van het Philipsconcern gehandhaafd.
Het succes der Indische conversie-lee
ning heeft de verwachtingen nog over
troffen. Slechts 6 van het totale bedrag
der aflosbaar gestelde 5 en +'/i o lee
ningen werd ter aflossing aangeboden; het
geheele overige bedrag werd ingewisseld in
de nieuwe 4 leening. Waar van de in
totaal geëmitteerde f. 485 millioen reeds
vóór de uitgifte f.172 millioen vast was
geplaatst, bleef slechts f.27 millioen be
schikbaar voor vrije inschrijvingen. Het
aan diverse Rijksfondsen en openbare in
stellingen toegezegde bedrag van f. 67 mil
lioen kon dientengevolge slechts ten deele
worden toegewezen en voor de vrije In
schrijvingen van het publiek was in het
geheel niets beschikbaar. In totaal hadden
deze vrije inschrijvingen f 186 millioen be
dragen. Hiervoor zal dus thans op andere
wijze belegging moeten worden gevonden,
tenminste voor zoover het om bona-fide
inschrijvingen ging en niet om inschrij
vingen van zg ..premie-jagers", die van
plan waren, de hun toegewezen stukken
na een eventueele koersstijging liefst nog
vóór den stortingsdatum weder te ver-
koopen.
Het gunstige resultaat van de leening
is ook daarom van belang, omdat het in
staat stelt, bepaalde conclusies te trekken
ten opzichte van de positie van de kapi
taalmarkt. Deze vormen in het algemeen
een bevestiging van de reeds eerder te
dezer plaatse gegeven uiteenzetting van de
verhoudingen, die vraag en aanbod op de
belegglngsmarkt bepalen. Eenerzijds komen
er nog altijd gelden voor belegging op
langen termijn beschikbaar, aan den an
deren kant is de behoefte aan nieuwe
middelen betrekkelijk gering en beperkt
deze zich voornamelijk tot vraag naar
geld van de zijde var. overheidslichamen
staat, gemeenten, provinciën enz., terwijl
het bedrijfsleven zelf geen nieuw kapitaal
van noode heeft doch integendeel vroeger
gebruikte middelen voor de kapitaalmarkt
beschikbaar stelt.
Dit laatste vooral verklaart de schijn
bare anomalie, dat in een periode waarin
van kapitaalvorming toch wel geen sprake
is. een betrekkelijke overvloed bestaat aan
middelen, die nieuwe belegging zoeken. In
werkelijkheid gaat het hierbij om een
andere wijze van belegging van vroeger
gevormde kapitalen, die tot dusverre em
plooi hadden gevonden in het bedrijfs
leven. maar die door inkrimping van de
omzetten en de daling van het prijsniveau
overbodig zijn geworden. Terecht heeft
Minister Oud er in zijn toelichting op de
Rijksbegrooting op gewezen, dat er van
kapitaalvorming onder de tegenwoordige
omstandigheden nauwelijks sprake kan
zijn en dat integendeel vrijwel over de ge
heele lijn voor intering zal moeten worden
gevreesd. De reserves, waarop een groot
deel van het Nederlandsen volk en vooral
ook van de nijverheid thans nog leeft en
waarop ook het Staatscrediet voor een
zeer groot deel steunt, zijn dan ook te
danken aan vroegere kapitaalvorming
Duidelijker dan ooit te voren springt juist
in deze tijden het belang van kapitaal
vorming voor de geheele volkshuishouding
naar voren. Wanneer in de periode van
hoogconjunctuur geen kapitaalvorming
had plaats gehad, zou de economische
wereldcrisis nog veel ernstigere gevolgen
voor ons bedrijfsleven hebben gehad dan
thans reeds het geval is Handel- en In
dustrieondernemingen. banken enz die.
nog op vroegere reserves teren, kunnen
streven naar een geleidelijke aanpassing
van hun bedrijf aan de nieuwe verhoudin
gen, hadden zonder deze reserves den strijd
om het bestaan reeds lang moeten op
geven. De overheidslichamen zouden niet
of niet in voldoende mate in staat zijn
geweest, door het opnemen van leeningen
hun behoefte aan geld voor steunmaat
regelen e.d. te dekken. Het ls echter dui
delijk. dat deze reserves niet onuitputte
lijk zijn en dat het wenschelljk ls. de in
tering stop te zetten, alvorens zij geheel
zijn opgebruikt. Mede met het oog hierop
kan het streven der regeering, tot uiting
komende in de Millioenennota. om de
staatshuishouding op een lager niveau te
brengen, slechts worden toegejuicht.
Op de beurs heeft de publicatie van de
Millioenennota en vooral de door den
Minister van Financiën gegeven toelich
ting dan ook een gunstigen indruk ge
maakt
De vaste stemming, die de beleggings-
markt mede dank zij het succes der Indi
sche leening aan den dag had gelegd, is er
nog verder door in de hand gewerkt. Voor
zoover noodig, heeft de herhaling van het
door de regeering ingenomen standpunt
ten aanzien van de handhaving van den
gouden standaard het vertrouwen in de
stabiliteit van ons ruilmiddel opnieuw ge
schraagd. Ook het pleidooi van den Neder-
landschen gedelegeerde voor de Volken
bondscommissie ten gunste van een terug
keer naar de monetaire stabiliteit in de
landen, die den gouden standaard hebben
verlaten en zijn beroep op internationale
samenwerking op het gebied van clearing,
handelspolitiek en monetaire politiek
hebben een uitstekenden indruk gemaakt.
Al zullen de directe gevolgen van zijn uit
eenzettingen wellicht nog op zich laten
wachten, zijn betoog zal ongetwijfeld weer
klank vinden, vooral nu de landen, die hun
heil hadden gezocht in een bederf van het
ruilmiddel ter overwinning van de crisis,
zich in hun verwachtingen zoo zeer teleur
gesteld zien.
In den Jongsten tijd zijn de koersschom
melingen op de buitenlandsche wissel
markt weliswaar binnen beperkte grenzen
gebleven, maar toch zijn de verhoudingen
nog altijd onzeker, vooral wat den toe
stand in de Ver. Staten betreft. De aan de
Amerikaansche regeering gegeven be
voegdheid, om de waarde van den dollar
zoo noodig tot 50°/o van de vroegere goud-
waarde te verlagen, vormt een voortdu
rende bedreiging voor de handhaving van
de wisselkoersen op ongeveer het tegen
woordige niveau. Onder deze omstandig
heden heeft het nog al de aandacht ge
trokken, dat de Nederlandsche Bank die
sedert Maart 1933, toen de gouden stan
daard in Amerika werd opgeheven, geen
goud meer voor uitvoer naar de Vereen.
Staten beschikbaar had gesteld, dezer da
gen verklaard heeft, in het vervolg weer
goud voor uitvoer naar bedoeld land op
haar gebruikelijke voorwaarden te zullen
verkoopen, indien de stand van den wis
selkoers op New-York daartoe aanleiding
geeft.
Uit deze opheffing van het goudembargo
voor Amerika is door sommigen de con
clusie getrokken, dat de Nederlandsche
Bank goede gronden heeft om aan te ne
men. dat de dollar op ongeveer het tegen
woordige niveau gestabiliseerd zal blijven.
Wij gelooven echter, dat dit motief wel wat
ver gezocht is. In het besluit van de Ne
derlandsche Bank meenen wij niets anders
te zien dan de logische consequentie van
de jongste goudverschepingen der Vereen.
Staten naar Europa, toen het gouduitvoer-
punt was bereikt. Zoolang Amerika niet
getoond had. dat het werkelijk, wanneer
de stand der wisselkoersen hiertoe aan
leiding gaf, goud voor uitvoer wilde vrij
geven, wenschte de Nederlandsche Bank
ook geen goud aan dit land af te staan
en daardoor het risico te loopen, dat haar
goudkelders aldus leeggezogen zouden
kunnen worden. Nu echter de Unie het
door haar ontvangen goud niet blijkt te
willen vasthouden, was er ook voor de
Nederlandsche Bank geen aanleiding meer
om te weigeren, goud aan dit land af te
staan.
Het besluit tot afgifte van goud aan
Amerika geldt echter slechts zoolang de
Ver. Staten de goudwaarde van den dollar
handhaven op de thans geldende basis en
zoolang zij wederkeerig goud blijven af
geven voor uitvoer naar Nederland, zoodra
het gouduitvoerpunt is bereikt. Juist dit
door de Nederlandsche Bank gemaakte
voorbehoud wijst er wel op, dat men er nog
lang niet zeker van ls, dat de valuta-ex
perimenten in Amerika tot het verleden
behooren. En zoolang de dollar niet defi
nitief gestabiliseerd is, zoolang blijft ook
de koers van het Pond Sterling blootge
steld aan de mgelijkheid van een verdere
inzinking, na de scherpe waardevermin
dering, die deze valuta reeds te zien heeft
gegeven.
Van de gunstige stemming op de beleg-
gingsmart na het succes der Indische con-
versieleenlng heeft vooral deze leening
zelf geprofiteerd. Zij werd geregeld tegen
een koers van 1/4 a 1/2 pCt. boven pari
verhandeld, evenals trouwens de vorige
Indische conversieleerling. Waar hierte
genover de 4#/o Nederlandsche staatsfond
sen tijdelijk iets in koers zijn Ingezakt,
mag men aannemen, dat er nog al ruil-
transacties hebben plaats gevonden, ver
moedelijk op de overweging, dat de door
den Nederlandschen Staat gegarandeerde
Indische leening, wat haar soliditeit be
treft, toch vrijwel op één lijn te stellen is
met een zuivere Nederlandsche staatslee-
ning, zoodat een koersverschil van circa
2°/o eigenlijk niet gerechtvaardigd is. Hier
bij komt, dat de Indische leeningen even
eoed als de Nederlandsche vrijgesteld zijn
van de 2% couponbelasting, wat haar aan
trekkelijker maakt dan de 4"/o gemeente
lijke en provinciale leeningen, voor welker
rente-opbrngst wel couponbelasting ver
schuldigd is. Men spreekt thans reeds van
de mogelijkheid van de uitgifte van een
nieuwe Nederlandsche staatsleenlng, ter
consolidatie van de sterk opgeloopen vlot
tende schuld, waarvoor dan eventueel het
3'/i* rente-type zou kunnen worden ge
kozen In de Millioenen-Nota wordt van
dergelijke plannen echter nog geen mel
ding gemaakt. Terwijl gemeente-leeningen
in het algemeen eerder in koers zijn terug-
geloopen, konden de 6»/o dollarobllgatiën
Rotterdam een verdere krachtige koers
stijging boeken. Een beslissing in het pro
ces betreffende de goudclausule is weder
om veertien dagen uitgesteld, daar de ge
meente nog geen toestemming heeft ge
kregen van Gedeputeerde Staten tot het
voeren van verweer tegen den eisch tot
betaling van coupons en lossingen in goud
Men hoopt nog altijd, dat deze toestem
ming niet zal worden gegeven, in welk
geval de kans op het winnen van het pro
ces door de gemeente nog geringer zou
worden dan zij naar veler meening
reeds ls.
Ondanks de vaste grondstemming bleven
de koersverschillen op de aandeelenmarkt
binnen beperkte grenzen. Het slotdlvidend
ten bedrage van f. 37,50 per gewoon en
f. 29 per preferent aandeel (nadat reeds
op beide soorten f.45 ad interim was be
taald) viel weliswaar niet mee, maar het
verslag maakte een gunstigen indruk,
vooral omdat er uit blijkt, dat ondanks de
afzet- en valuta-moeilijkheden de conser
vatieve financieeie politiek kon worden
gehandhaafd. Ook ditmaal weer werden de
uitgevoerde uitbreidingen van fabrieksge
bouwen en machinerieën, zoowel in Eind
hoven als bij de deelnemingen, op de ge
bruikelijke wijze afgeschreven, op onbe
bouwde terreinen te Eindhoven uit de
overwinst f. 600.000, op deelnemingen en
voorschotten f. 500.000: de voorraden wer
den even conservatief gewaardeerd als
vorige jaren; hetzelfde geldt voor effecten
in het bezit der Mij., terwijl een reserve
werd gecreëerd tegen eventueel te lijden
valuta-verliezen. De llquidlteitspositie van
het concern blijft gunstig; ondanks de
terugbetaling van het kapitaal in October
van het vorige jaar ad totaal f. 22,68 mil-
lieon, zijn de vlottende middelen slechts
met f. 8,56 millioen verminderd. Met deze
terugbetaling op het aandeelenkapitaal
zoowel ais met het feit, dat het afgeloo-
ben boekjaar 16 maanden heeft omvat,
moet rekening worden gehouden bij de
beoordeeling van de netto-winst, die f 9,70
millioen heeft bedragen tegen f. 7,31 mil-
boekjaar 1932.
De omzetten in geld hebben in de ver
slagperiode geen verdere daling vertoond
(in hoeveelheid zijn zij nog aanzienlijk
gestegen) en ook in de eerste maanden
van het loopende boekjaar zijn zij onge
veer gelijk gebleven aan die van de over
eenkomstige maanden van 1933. Uit het
verslag blijkt echter dat het. om dit resul
taat te bereiken, weder noodig is geweest,
de fabricage in de buitenlandsche ge
bieden, waar de invoer door autarkische
maatregelen werd belemmerd, verder uit
te breiden. Deze verplaatsing van 'n deel
der productie naar het buitenland brengt
niet alleen belangrijke kapitaalinvestee-
ringen met zich, maar is ook vaak nadee-
lig voor de rentabiliteit van het bedrijf,
doordien een aanzienlijk deel van den
kostprijs der in het buitenland gefabri
ceerde artikelen blijft bestaan uit de in
Nederlandsche guldens gedane uitgaven
voor laboratoria enz., terwijl de artikelen
vaak verkocht worden in gedeprecieerde
valuta's. Wanneer men zich van al deze
moeilijkheden rekenschap geeft, is het des
te bevredigender dat nog betrekkelijk gun
stige financieeie resultaten konden worden
bereikt in een periode, waarin de meeste
ondernemingen zich gelukkig prijzen, zon
der verlies te werken.
Wat de toekomst betreft, moet natuur
lijk ook nog met de in het verslag gerele
veerde ongunstige factoren rekening wor
den gehouden, waarbij met name de
winstuitkeeringen gedrukt zullen moeten
worden door de uitgaven voor het voort
schrijdende decentralisatie-proces. Als een
gunstige factor kan worden aangemerkt,
dat de reserve voor dubieuze debiteuren
ruimschoots voldoende wordt geacht, zoo
dat verliezen uit dezen hoofde de winst
vermoedelijk niet zullen beïnvloeden.
Voor aandeelen Unilever is de belang
stelling verminderd: hetzelfde geldt voor
Ned. Ford, die een deel van hun sensatio-
neele koersstijging hebben moeten inboe
ten na het bekend worden van het inte
rim-dividend van 5waarop de beurs
blijkbaar al te zeer vooruitgeloopen was.
Koninklijke Petroleum bleven zich om en
bij de 150% bewegen Rubberaandeelen
waren gedrukt door het bericht, dat de
volksvertegenwoordiging van Siam de ra
tificatie van het rubberrestrictieplan
heeft afgewezen. Men vraagt zich af, wat
van het geheele plan moet terechtkomen,
wanneer reeds deelnemers zich terug gaan
trekken, voor het goed en wel in werking
is getreden .Suikeraandeelen waren vrij
gunstig gedisponeerd, dank zij verdere af
doeningen door de Nivas, zij het oog tegen
onveranderde prijzen. Tabaksaandeelen
zijn weinig in koers veranderd. Iets meer
belangstelling dan in den Iaatsten tijd het
geval was geweest trokken scheepvaart-
aandeelen, waarbij zich de invloed deed
gevoelen van door de regeering aangekon
digde plannen tot uitbreiding der hulpver
leening aan de scheepvaart. Ook toont de
vrachtenmarkt een lichte verbetering aan.
tot uiting komende in een stijging van
't vrachtindexcijfer van „The Economist"
in Augustus tot 39,6 tegen 85,3 in Juli en
83,8 in Juni JJ.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
4Nederland 102, 101 7/8, 102, 101 3/4.
3 Nederland 89 1/8, 89, 89 7/8., 89 1/2.
4 Ned. Indie 100 1/8, 100 1/2, 100 7/16
4 Amsterdam 99 7/8, 98 7/8
4 's-Gravenhage 101 5/8, 100 1/2, 1011/2.
6Rotterdam 83 3/4, 82, 86 1/4, 85 1/2
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
Het was te voorzien dat na de zeer ge
deprimeerden handel op de slachtveemorkt
in het algemeen, de aanvoeren direct zou
den worden teruggehouden. Het weer ls
goed en er is bij de meeste welders gTas
genoeg. Men behoefd dus nog geen haast
te maken. Bovendien ls er beslist geen
groote voorraad van slachtvee, zoodat
angst voor een sterk terugloopende vleesch-
markt, wat het rundvleesch betreft, ge
rust overbodig geacht kan worden. Bij
kortere aanvoeren en tevens door het veel
koelere weer verliezen de markten dan
ook direct veel beter dan het begin der
week en de prijzen konden zich dan ook
voor een goed gedeelte weer herstellen.
Toch zijn de vetveeweiders over de behaal
de financieeie uitkomsten dit Jaar niet te
vreden. Meh wijt zulks aan de afslachting
van het magere vee, tengevolge waarvan
deze dit voorjaar voor de vetwelde te duur
waren en bovendien de 20 crisisheffing
de marktprijzen van het slachtvee van-
zelsprekend in geen geval ten gunste be
ïnvloedden.
Thans is er een vereeniging van vee-
weiders in oprichting, om gezamenlijk de
belangen bij de regeering kenbaar te
maken.
De invoer van buitenlandsch vleesch
komt zeer zeker als eens der voornaamste
punten op het programma dezer nieuwe
agrariers-organlsatle. We kunnen echter
dit wel mededeelen dat binnenkort het
Deensche vleesch weer minder wordt in
gevoerd tijdelijk tot vermoedelijk Jan.
1935.
Op de gebruiksafdeelingen was de han
del weer zeer flauw. Toch was er gister
morgen zoowel hier op de Leidsche markt
als te Leeuwarden even meer handel als
de vorige en begin dezer week elders, of
schoon lang niet alles geplaatst werd. De
melk- en zuivelprijzen toonde tengevolge
van iets opïoopende prijzen in 't buiten
land en eenige toenemende vraag naar
Engeland een vastere tendenz, hetgeen op
de omzet van gebruiksvee al gauw eenige
invloed uitoefend.
De vette en nuchtere kalverenmarkt was
ook even soepeler, wat de handel betreft
en de prijzen niet minder Ook op de wol
vee afdeelingen was de stemming beter en
de prijzen stonden zeker f. 1 per stuk
hooger dan vorige week.
Alleen de varkensmarkt was nog niet
aan verbetering onderhevig.
VAN DER 6.
Automobilisten, motorrijders en
trambestuurders, helpt mede het
stadsrumoer te bestrijden.
Philips 215, 2141/2, 219, 217 3/4.
Unilever 711/4, 73.
Ned. Ford 210, 214, 212, 2131/2.
Aku 33 1/4, 34 5/8, 34 1/4.
Kon. Petroleum 150, 151.
Hand.ver. „Amsterdam" 167 1/4, 170, 169
Javaasche Cultuur 89, 85,
Amsterdam Rubber 97 5/8, 95 5/8, 97 3/4, 97
Bandar Rubber 123, 119.
Oost Java Rubber 120, 124 1/2, 118.
Vico 73, 75, 72 1/8, 72 5/8.
Deli Batavia Mij. 152. 153 1/2, 150 1/2.
Deli Mij. 120, 128 3/4, 131 1/2.
Senembah 132, 132 1/2, 131 1/2, 135.
Ned. Scheepvaart Unie 34 3/4, 34 1/2, 35 3/4
36 1/4.
Holland Amerika Lijn 22, 25 1/2.
2-4
