DE TROONREDE A De Troonrede 75*te Jaargang DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934 No. 22851 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Ctis. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcbèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT^ -ifi? Voor Leiden per S maanden f.2;35; për wpek f.0:18 Bulten Leiden, waar agenten gevestigd per wëtsk »0:2> Franco per post f. 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. Wederom ligt voor ons de Troonrede, waarmede het nieuwe zittingsjaar van onze wetgevende lichamen geopend pleegt te worden. Zooals te begrijpen is, zijn de eerste woorden gewijd aan de zware verliezen, die Vorstenhuis en Land hebben getrof- len: eerst het heengaan van onze geliefde Koningin-Moeder, kort daarop gevolgd door den dood van onzen beminden Prins- Gemaal. Overigens is de toon, die uit deze Troon rede spreekt, wel geheel in overeenstem ming met den geest des tijds: „somber", doch daarnevens toch getuigend van het karakter van ons Volk: „taai volhouden"! Met nadruk wordt gewezen op den ernst der tijden, doch tevens wordt de groote troost geschonken, dat men niet bij de pakken zal gaan neerzitten, dat men zal volhouden en het schip van staat zeilree de wilde baren zal doen blijven bevaren, in de hoop van een betere toekomst tege moet. Bepaalde perspectieven inzake den koers, die zal worden ingeslagen, worden niet geopend. Zou dit trouwens, gezien de ontreddering allerwege in de wereld, mo gelijk zijn? Wij twijfelen! Het is thans immers zaak zoo te manoeuvreeren als de omstandigheden het zullen eischen. Des noods met een omver-werpen van het roer En zoo denkt de regeering er blijkbaar ook over! Gelukkig blijft echter voor alles gehandhaafd de overtuiging, dat de publieke financiën volkomen ge zond en veilig moeten zijn gesteld en na drukkelijk wordt verzekerd, dat daaraan alles ondergeschikt zal worden gemaakt. Waar verhooging van den belastingdruk niet mogelijk is, zal op onze huishouding, zoowel hier als overzee, nog verder moeten worden bezuinigd; wij moeten terug naar een lager levens-niveau. Het is hard. doch onvermijdelijk. Het bedrijfsleven, de groote bron van volkskracht, zal zoo weinig mogelijk wor den getroffen. Ook die toezegging stemt hoopvol! En waar de export wordt be dreigd, zal groote aandacht worden ge schonken aan afzet-verruiming in het bin nenland. Beteekent dit uitbreiding der contingenteering De toenemende bewapening rondom ons wordt met groote bezorgdheid gadegesla gen en hoewel onze regeering zal doen, wat haar mogelijk is, om deze te breide len, wordt niettemin toch aangekondigd, dat de regeering de consequenties zal trekken: m.a.w. van afbraak van leger en vloot zal niets komen, integendeel zal ern stig rekening worden gehouden met het geen rondom ons plaats vindt. Regeeren is vooruitzien, is hier van toepassing! Krachtig en gespierd klinkt de waar schuwing, dat streng zal worden opgetre den tegen allen, die de volkskracht willen ondermijnen of de eendracht verstoren. Het is in overeenstemming met ons „Een dracht maakt macht" en met het krach tige beleid, totdusver in dit opzicht ge voerd. Concludeerendeen Troonrede, die zich geheel aanpast aan onze sombere tijden, die geen tevoren uitgestippelde paden toe laten, doch eischen een handig laveeren, zooals het oogenblik dat vraagt. VOOR VERLAGING DER ELECTRICITEITSTARIEVEN. Intensieve actie van den Leidschen Middenstand. Naar wij vernemen heeft een aantal winkeliers van de Doezastraat het initia tief genomen tot een nieuwe actie voor verlaging der electrtciteitstarieven. Te dien einde circuleert momenteel on der den geheelen Leidschen middenstand een adres, waarin de onderteekenaars o.a. als hun meening uitspreken dat zij niet of nagenoeg gebaat zijn met een kleine verlaging, maar dat op ingrijpende wijze de tarieven zullen moeten worden herzien, eerstens omdat het hun practisch onmo gelijk is de hooge tarieven op te brengen, tweedens omdat zij geen lust hebben langs indirecten weg de Gemeente Leiden finan- tieel te steunen, terwijl feitelijk de Uit gaven van Leiden door de geheele bevol king moeten worden betaald en derdens. omdat alleen een aanzienlijke verlaging voor hen iets zal beteekenen ln den con currentiestrijd met de hen in hun bestaan bedreigende groote winkelbedrijven van warenhuis karakters. Ten einde het aantal onderteekenaars zoo groot mogelijk te doen zijn, is de ge heele stad in twintig verschillende wijken verdeeld, waarin het adres ter teekenlng wordt aangeboden. Het ligt in de bedoeling van het voortvarende comité om het adres met de uit den aard der zaak vele honder den handteekeningen nog deze week aan het bestuur der Leidsche Middenstands- Centrale aan te bieden. Dit bestuur heeft zich bij monde van fijn voorzitter bereid verklaard de actie krachtdadig t» ondersteunen en het vraag stuk der veria ring voor te dragen bij de gezaghebbende instanties. H. M. de Koningin heeft hedenmiddag de zitting der Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de volgende Troonrede: LEDEN DER STATEN-GENERAAL, In deze tijden van zware beproeving, zoo voor het Vaderland als voor Mijn Huis, Mij wederom in Uw midden bevindend, is het Mij eene behoefte allereerst uiting te geven aan Mijn warmen dank voor de treffende bewijzen van genegenheid en verknochtheid, die Ik gedurende de laatste maanden uit alle kringen van ons Volk heb mogen ontvangen. Meer nog dan een jaar geleden ondervinden ook wij de gevolgen van de geestelijke en economische ontreddering, waaronder de geheele wereld heeft te lijden. De toestand van het bedrijfsleven zoo hier te lande als in Neder- landsch-Indië - is zeer zorgwekkend. Alle bedrijfstakken ondergaan den druk der tijdenvele er van zijn zelfs zeer zwaar getroffen. De ver houdingen in de landen waarmee wij economisch het nauwst verbonden zijn doen voorts de vrees opkomen, dat nog zwaardere druk te ver wachten is. Voortbrenging, handel en verkeer zoeken tastend den weg in de wan orde van de talrijke en vaak meest onverwachte verschuivingen op economisch gebied. Onder deze snel wisselende omstandigheden moet in het Regeerings- beleid kracht gepaard gaan met behoedzaamheid en voorzichtige aan passing. Onveranderd handhaaft de Regeering hare overtuiging, dat moet wor den gezorgd voor gezonde publieke financiën. Daar verhooging van de reeds zoo zwaar drukkende belastingen zonder gevaar voor ineenstor ting niet mogelijk wordt geacht, zullen de uitgaven, teneinde binnen de grenzen der beschikbare middelen te blijven, nog verder verlaagd moe ten worden. Voorstellen om daartoe te geraken zijn in bewerking. Nu in het afgeloopen jaar het resultaat van onze politiek inzake de handelsverdragen niet geheel bevredigend is geweest en de vooruit zichten dienaangaande eer slechter dan beter zijn, zal met hand having zooveel mogelijk van onzen export steeds grootere aandacht moeten worden geschonken aan behoud en verruiming van den afzet in het binnenland. De aan het bedrijfsleven opgelegde en wellicht nog op te leggen crisis regelingen zullen tot het strikt noodzakelijke worden beperkt en niet langer dan onvermijdelijk noodig worden gehandhaafd. Op verlaging van heffingen, uit deze regelingen voortgekomen, blijft de aandacht der Regeering onophoudelijk gevestigd. Voor Nederlandsch-Indië zal bij voortduring worden gestreefd naar bevordering van den uitvoer en naar aanpassing van de productie bij de mogelijkheden van afzet. Ook de industrialisatie van dit deel van het Rijk zal, waar mogelijk, geleidelijk worden bevorderd. Het is ver heugend, dat in het afgesloten zittingsjaar verschillende maatregelen getroffen konden worden, die Nederland in nauwere economische aan raking brachten met Nederlandsch-Indië en Suriname; in die richting zal worden voortgegaan. Voor Curasao, waar de financièele en economische toestand de tijds omstandigheden in aanmerking genomen vrij gunstig kan worden genoemd, bleek de mogelijkheid van soortgelijke maatregelen nog niet aanwezig te zijn. Met groote bezorgdheid voor de toekomst der menschheid moet worden vastgesteld, dat bijna allerwegen de drang naar sterke bewapening her leefd is. De Regeering zal doen wat binnen haar vermogen ligt om mede te werken aan de beteugeling van dat streven. Zij is echter tevens verplicht met dit verschijnsel rekening te houden bij de uitvoering van hare aanvankelijke voornemens met betrekking tot de nationale ver dediging. De talrijke en zware tegenslagen op economisch gebied, gepaard aan verschillende gebeurtenissen op ander terrein, roepen licht geestelijke verwarring te voorschijn. Des te meer is het noodzakelijk, dat de Regeering zoo hier te lande als in de overzeesche gewesten ernstig aandacht blijve schenken aan handhaving van de zedelijke volkskracht en aan versterking van de eendracht des volks, opdat het vastberaden stand houde te midden der beproevingen. Wie zich toeleggen op het zaaien van wantrouwen en verdenking, wie het gezag der Overheid ondergraven, zijn werkzaam tot verderf van het land en zullen met beslistheid worden wederstaan. Veel zal in het komende zittingsjaar wederom van Uwe werkkracht worden gevorderd. In de onwrikbare overtuiging, dat het geloof in Gods Almacht ons Volk den noodigen levensmoed geven kan en met de bede, dat het Hem behagen moge Zijn zegen te schenken op Uwen in eendrachtige toewijding aan het Vaderland te volbrengen arbeid, verklaar Ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend. AANVANG DER THEOLOGISCHE COLLEGES. Evenals vorige jaren zullen de colleges van de Leidsche Theologische Faculteit worden geopend met een plechtige bijeen komst, vastgesteld op Woensdag 26 Sep tember 11 uur in het Groot-Auditorium van de Academie, waarbij professor dr. W. B. Kristensen en de heer W. H. Beeken kamp, praeses van de Studenten-faculteit, het woord hopen te voeren. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Hotel Café t. .Bristol", Nieuwe Beestenmarkt 34. Lei den. Eigenaar: G. B. Hofenk, Leiden. VEREEN. OUD-LEERLINGEN M. S. G. Jaarlijkschc algeraeene vergadering. Gisteravond hield de Vereeniging van Oud-Leerlingen van het Genootschap „Mathesis Scientiarum Genitrix" haar 23e algemeene ledenvergadering in den foyer van hotel „Den Burcht". De vice-voorzitter, de heer D. van Lith, opende bij ontstentenis van den heer O. S. Knottenerus de vergadering met een woord van welkom tot de aanwezigen, waarna de notulen der vorige vergadering onveranderd werden goedgekeurd. De secretaris, de heer H. H. Verhulst, deed hierna mededeeling van de ingeko men stukken en las vervolgens het jaar verslag. Hieruit stippen wc aan. dat het aantal leden en donateurs terug liep van resp. 180 en 14 tot resp. 172 en 12. De secretaris memoreert verder, dat de commissie ter voorbereiding van de her denking van het 150-jarig bestaan van M.S.G., aan 2000 oud-leerlingen der school ciculaires heeft verzonden. Hiervan heb ben er slechts 155 antwoord gegeven be reid te zijn tot deelname. Van deze 155 zijn er 74 lid van de vereeniging van oud leerlingen. De secretaris besluit zijn ver slag met een woord van opwekking tot allen om ieder in zijn kring propaganda te maken voor de vereeniging en voor de deelname aan het feestplan. De rekening en verantwoording van den penningmeester, den heer J. Schreuder, wees een batig saldo aan, terwijl het rap port der kascommissie, uitgebracht bij monde van den heer Vreeswijk, gunstig luidde, waarop den penningmeester de charge werd verleend. De aftredende bestuursleden, de heeren O. S. Knottnerus, D. van Lith en P. J. J. van Weerlee werden als zoodanig herko zen, terwijl tot kasnazieners werden be noemd de heeren J. v. d. Voet, C. J. Eg- gink en A. W. van Bentem. Evenals het vorige jaar stelde het be stuur wederom voor dit jaar geen gift ter beschikking te stellen van het bestuur van M. S. G„ aangezien gebleken is, dat de rente van het gestichte fonds grooter is dan het gestichte fonds groot is. De ver gadering ging hiermede accoord. In verband met de herdenking van het 150-jarig bestaan van M. S. G. heeft het bestuur van Oud-Leerlingen voorgesteld aan het bestuur van het Genootschap M.S.G. een tentoonstelling in de dagen der herdenking te organiseeren van tee- keningen door oud-leerlingen der school vervaardigd ln de schooljaren. Maandag a.s. zullen de besturen van M. S. G. en van de Ver. van Oud-Leerlin gen hierover nader overleg plegen. De secretaris roept naar aanleiding hier van de oud-leerlingen op die tentoonstel ling te doen slagen door zooveel mogelijk teekeningen in te zenden. De secretaris doet hierna nog eenige mededeelingen over de plannen der feest viering in het volgende jaar. Zooals reeds gemeld is het aantal antwoorden naar ver houding slechts heel gering, al is het toe gezegde bedrag grooter dan in 1910 van een zelfde aantal toezeggingen. De secr. doet daarom nog eens een beroep op de oud-leerlingen het pogen van het feest comité te steunen. De voorz. onderschrijft den oproep van den secretaris nog eens en zegt vervol gens, dat het bestuur voorstelt, om wan neer de te maken kosten hooger zijn dan de inkomsten, uit de kas der vereeniging een bepaald bedrag voor de herdenking ter beschikking te stellen. De vergadering ging hiermee accoord. In de plaats van den heer Oudshoorn, die tijdelijk buiten Leiden werkzaam is. wordt in het herdenkingscomité benoemd de heer A. Nieboer. Van de rondvraag werd een matig ge bruik gemaakt, waarna de vergadering werd gesloten en de aanwezigen met het intusschen grooter geworden aantal dames nog eenigen tijd bijeen bleven ter herden king van het 149-jarig bestaan van M.S.G. Voor dit gezellig samenzijn verleenden medewerking The Dutch Players en de heer Spaanderman. Eerstgenoemden onder leiding van den heer Alb. Gerritsen brach ten 'n gevarieerd muziekprogramma ten ge- hoore, waarbij de heer H. S. v. Rosse enkele xylophoon-solo's uitvoerde, die een uitbun dig succes oogstten. De heer Spaanderman bracht verschillende goedgeslaagde liedjes zoodat het een goed besluit van den avond werd. ZILVEREN JUBILEUM CHR. GEREF. JONGELINGS-VEREENIGING. Wijdingsdienst in het kerkgebouw. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan der Chr. Geref. J.V. Spreuken 22 6 werd gisteravond in het kerkgebouw der Chr. Geref. Gem. aan de Steenschuur een wij- dingsdienst gehouden, waarin voorgingen de eere-voorzitter, ds. Joh. Jansen en de oud-voorzitter, ds. W. F. Laman, Chr. Ger. pred. te Hiddelharnis. Nadat Ps. 122 3 gezongen was werd Ps. 48 gelezen, waarop gebed volgde. Ds. Joh. Jansen sprak hierna een ope ningswoord. Na allereerst de hartelijkste gelukwenschen namens de gemeente en als eere-voorzitter te hebben overgebracht, teekende spr. den donkeren tijd, waarin wij leven, een tijd, die zoo uiterst benau wend kan zijn. Gelukkig echter en dat dienen wij niet te vergeten staat boven dezen tijd het guide woord geschreven: „De Heere regeert". Voortgaande wees spr. op de duisternis van vroegere tijden. Wat zien wij echter? Ook in dien tijd gaf de Heere mannen die bogen voor God en Zijn Woord. Mannen die alleen beleden de souvereiniteit van den Almachtige. Daaruit, aldus spr., ontsproot de zegen voor land en volk, voor Kerk en Staat, voor overheid en onderdaan. Waar 't echter ook op aan komt is, dat wij niet alleen jong zijn. maar ook jong blijven. Jeugdige, frissche kracht zal er moeten blijven zooals deze ook bij Mozes bleef, die het de ouderen, maar ook de jongeren toeriep: het is de Heere. die tot den strijd roept, maar ook die den strijd zal bekronen. En hierbij zag hij steeds op God, verwachtende alle kracht en hulp alleen van Hem. „De Heere is mijn ba nier"; dit opschrift op Mozes' altaar als hij den Amelekiel sloeg, worde ook onze leuze. En vooral ln een ure als deze zeg gen wij: zet de palen niet terug, heb Gods woord en uwe belijdenis lief leef uit haar kracht en wint het goede con servatisme. Laten wij beleven wat wij lee- BINNENLAND. De Troonrede. (Ie Blad)'. De plechtige opening der Staten-Gene raal. (3e en le Blad). Mr. P. H. J. H. Cort van der Linden, secr. van het Verbond van Ned. Werkge vers, benoemd tot burgemeester van Gro ningen. (Binnenland, 3e Blad). De buitenlandsche werkkrachten; welke arbeid zij niet mogen verrichten. (Bin nenland, 3e Blad). BUITENLAND. Rusland's toetreden tot den Volken bond. (Buitenland, 3e Blad en Tel. le Blad). Benoeming van leden van den Volken bondsraad. (Buitenland, 3e Blad). Communistische cellenbouw in het Zweedsche leger. (Buitenland, 3e Blad), ren en bidden, dat God de banier des Geestes hooger over ons moge verheffen. Aan den Heiligen Geest, aldus spr., heb ben wij allen jongen en ouden, bekeerden en onbekeerden behoefte. Tenslotte wees spr. er met nadruk op, dat wij bovenal vragen naar waarheid en klaarheid en dat wij weten dat bidden en werken elkander insluit. Nadat Ps. 20 4 was gezongen sprak ds. W. F. Laman, oud-voorzitter der jubilee- rende vereeniging. de herdenkingsrede uit. In het begin van zijn rede wees spr. er op, dat het een voorrecht is vijf-en-twin tig jaar als jongelingsvereeniging te mogen hebben bestaan. Spr. memoreerde voorts enkele bijzonderheden, die dateeren vanaf 1914, toen spr. kennis maakte met de vereeniging. Er kwam toen al spoedig een tijd van schorsing, maar het was in het jaar 1919 toen de vrienden A. Rooden- burg en J. Overduin tot spr. kwamen om weer tot wederoprichting te komen en hem verzoohten het voorzitterschap te aanvaarden. Werd dit tot tweemaal toe door spr. geweigerd, tenslotte, na een hevigen strijd, heeft hij er zich toch voor gegeven. De jongelingsjaren, toen door spr. op de vereeniging doorgebracht, kan hij niet licht vergeten, want hierdoor heeft spr. de jeugd en den geestelijken nood van die jeugd leeren kennen. Komende tot zijn eigenlijk overden kingswoord, behandelde spr. het hervon den, het miskende en doorstoken Boek, dit naar aanleiding van den titel van het boek hem bij zijn afscheid als voorzitter ge schonken: „Gods Woord en der eeuwen getuigenis." Sprekende over het hervonden boek, teekende spr. het tweestammen rijk van Israël (600 j. voor Chr.) toen Manasse den afgodendienst invoerde en hoe later Manasse in den kerker erkende, dat de Heere God was. Ook het leven van Amon, een godloos koning, werd door spr. ge- teekend, waarbij hij er op wees, dat het Israël van een ouden dag nederzat bij zak en asch en hoe dan weer later Jozia als Koning zocht naar den waarachtigen God. Spr. schetste vervolgens hoe Jozia alles deed om God weer aan Zijn eer te laten komen, waarbij Hilkia in den tempel weervindt het Boek des Heeren, geschre ven door Mozes. Groote blijdschap veroor zaakte deze vondst bij Jozia. Voortgaande wees spr. op de wondere kracht van het Woord van God. Ook in de middeleeuwen zien wij voor een tijd Gods Woord opgeborgen in de kloosters. Maar ook dan weer zien wij, hoe een Luther het Woord van God weer teruggevonden heeft. Het geestelijke leven bloeide toen weer op. echter zien wij op deze reformatie weer een deformatie volgen. De Bijbel was er in dien tijd (Pruiken-tijd) nog wel, maar practisch had men hem niet meer noodig. Ons land is toen een tijd Ingegaan, waarin men geen rekening meer hield met Gods woord. Het modernisme bloeide hoog op. En ook toen was het weer een Hilkia, nu in een persoon van Hendrick de Cock, die het ware Woord van God mocht terug vinden Over het miskende en doorstoken Boek sprekende, wees spr. erop. dat er een groote stroom van menschen is, die ons Gods Woord wel wil laten, maar wenscht, dat wij dit niet meer inkijken. Met na druk stond spr stil bij de ontstellende toestanden, zooals die in Rusland en Duitschland heden ten dage worden ge vonden om in dit verband weer te wijzen op Mozes. die in de kalmte des geloofs, den staf uitstrekte over de kokende zee, waardoor God voor Zijn volk een pad baande. Na den tusschenzang wees spr. er in een ernstige peroratie op. dat. Gods Woor4 ons hart 'al moeten raken willen waarlijk (-("deren Gods genaamd worden; dan is de arbeid aan onze kostelijke zill tenkoste gelegd, niet tevergeefs geweest.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1934 | | pagina 1