Haas
De Belgische Stratosfeervlucht
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 20 Augustus 1934
Derde Blad
No. 22826
GEMENGD NIEUWS.
De stilte voor den
storm
Vlotte landing in Zuid-Slaviê
KERK- EN SCH00LNIEUWS
automobilist verleende geen
voorrang.
Drie gewonden bij een botsing.
Gister-voormiddag had op de kruising
tan de Van Beuningenstraat en de Lim
burg stlrumstraat te Amsterdam een ern
stig verkeersongeluk plaats, waarbij drie
personen, twee dames en een heer. wer
den gewond.
Een motorrijwiel, bestuurd door den 24-
Urigen G. Stapper uit Velsen reed in de
Van Beunlngenstraait, komende uit de
dichting van Beunlngenplein en gaande
naar den Haarlemmerweg. Op het ge
noemde kruispunt kwam hij in botsing
met een auto. die in de Van Limburg
Stlrumstraat reed in de richting van de
De Wittenkade. Het motorrijwiel reed met
n|j groote snelheid tegen den zijkant van
de auto. De automobilist remde uit alle
macht, doch een botsing kon MJ niet meer
doorkomen.
De motorrijder en zijn duo-passagiere,
mej. Clazlna Steenberg, werden op straat
geslingerd, waar zij bewusteloos bleven lig
gen. De bestuurder van de auto was niet
gewond en kwam met den schrik vrij, doch
de naast hem zittende mej. M. Stoffelen,
«mende aan den Koninginneweg te Am
sterdam liep lichte verwondingen op aan
boold en armen.
De bestuurder van het motorrijwiel ls
seer ernstig gewond. De duo-rijdster heeft
een hersenschudding opgeloopen. Beide
gewonden zijn naar het Wilhelminagast-
huls vervoerd.
Mej. Stoffelen werd met de auto, die
niet ernstig was beschadigd, eveneens naar
het Wilhelmina Gasthuis gebracht en van
daar kon zij, na verbonden te zijn, naar
haar woning terugkeer en.
De politie heeft onmiddellijk een onder
soek naar de schuldvraag ingesteld. De
,eiimien van de auto bleken ln orde te zijn
dceh de automobilist had den motorrijder
toorrang moeten verleenen. daar deze laat
ste van rechts kwam.
RECLAME.
eos2
motorjacht in brand.
Vier van de opvarende gewond.
Gistermorgen te elf uur geraakte een
pis te water gelaten motorjacht in de
Schledamsohe Schie ln brand. Het Jacht
vas eigendom van den heer Nelman, die
iet zijn echtgenoote en nog drie andere
personen aan boord was. De heer en me-
rouw Nelman liepen ernstige brandwon
den aan gelaat en beenen op. Een der
isdere personen sprong over boord en kon
under letsel op het droge worden gebracht
Ik twee overigen bekwamen lichte brand-
wnden.
De burgemeester van Overschie en de
telltle waren spoedig ter plaatse, terwijl
avendlen de Roode Kruisoolonme aan de
erete hulpverleenJng deelnam.
Het vaartuig ls geheel uitgebrand. De
«naak van den brand staat niet vast.
fabrieksbrand tb nijmegen.
Olieleiding in ijzerfabriek gebroken.
Zaterdag te half acht is door het breken
tan een olleleiding brand ontstaan ln de
fabriek van ijzerwaren „Nepeha" aan de
Voorstadslaan te Nijmegen. Door de ge
broken leiding stroomende olie kwam in
aanraking met een brandenden oven en
ie vlammen deelden zich weldra mede
aan een oliereservoir, zoodat ln een oog
wenk de brand groote afmetingen aan
nam en de vlammen boven het dak en
een glazen luchtkoker uitsloegen.
Een brandweerman, die aan de overzijde
bij zijn barbier zat, was met assistentie
tan eenige burgers spoedig met een slan-
tenwagen ter plaatse. Inmiddels had de
iirecteur de brandweer gewaarschuwd, die
in korten tijd met een motorspuit en een
manschappenwagen ter plaatse verscheen.
Met eenige stralen op de waterleiding
werd de brand aangetast en binnen een
half uur was men nu het vuur meester.
De rechterzijde van het dak en de glazen
luchtkoker waren weggebrand, in de voor
de afdeeling van de fabriek was vooral
aan de machines groote schade aange
richt. Deze schade wordt door verzeke
ring gedekt. Het Is de derde maal in be
trekkelijk korten tijd, dat deze fabriek
ioor brand geteisterd wordt.
POGING TOT DOODSLAG EN POGING
TOT ZELFMOORD.
Op een bank in het stadspark te Maas
tricht zaten gistermiddag eenige menschen
iruk te redeneeren. Een hunner zeide ln
,}°°P van het gesprek „Ach, ben je
Rk?" Iemand die toevallig voorbij ging,
wendde zich daarop tot het groepje en
Voeg: .Meen Je mij!" De aangesprokene
JP de bank antwoordde: „Ach kerel, ga
door!"
De laatste deed dit evenwel niet en gaf
jen persoon op de bank een vuistslag on-
ter de kin. Er ontstond een worsteling,
waarbij de wandelaar, zekere N. H. uit
Maastricht, een revolver trok en daaruit
ten schot loste, dat een zekeren H. J. G.
wt Maastricht in den buik trof. Vervolgens
ncMte hij het wapen op zichzelf.
Belde personen zijn naar het ziekenhuis
talvariënberg overgebracht. De toestond
*r gewonden ls ernstig. De justitie heeft
"e zaak in onderzoek.
ongeluk met betonmolen.
-^terdagmiddag had op het terrein der
«euwsche Betonmaatschappij te Vlake
„«eland) 'n ernstig ongeluk plaats, waar
in? 18"j&rige j. Weststrate van Yrseke
tochtoffer is geworden,
beu arbeiders waren bezig met een
wnmolen Op onverklaarbare wijze kwam
H„'. ttsse'len de wielen: beide beenen wer
den verbrijzeld,
det duurde geruimen tijd voor hij be
rijd kon worden. Geneeskundige hulp was
PtJuB ter plaatse; de jongeman werd
het ziekenhuis te Goes vervoerd. Zijn
"i is ernstig.
Nog eenige dagen en Nederland,
zal door Tuxedos overstroomd
wocdeml
dorscher door drijfriem
gegrepen.
Rechterarm van het lichaam gerukt.
Op de boerderij van den landbouwer H.
aan den Pelsendijk onder de gemeente
Nieuw Vosmeer ls een ernstig ongeluk
gebeurd, waarbij de jeugdige landarbeider
M. van Geel, wonende Hogendljk aldaar,
het slachtoffer ls geworden.
Tegen het einde van den arbeidsdag
wilde de zeventienjarige knecht, gelijk
pleegde te gebeuren, de drijfriem van de
riemschijf gooien, teneinde de dorsch-
machlne stop te zetten. Ongelukkigerwijze
kwam hij daarbij met zijn mouw ln aan
raking met den riem, waardoor hij werd
gegrepen en tegelijk naar boven getrok
ken. Met één ruk werd de rechterarm van
den ongelukkige bijna geheel van het
lichaam getrokken. Hevig bloedend en
kermende van pijn werd de arme jongen
bevrijd, waarop onmiddellijk geneeskun
dige hulp werd ingeroepen. Een plaatse
lijke geneesheer verleende aanstonds de
eerste hulp, waarna het slachtoffer per
auto naar het Algemeen Bungerzlekenhuls
te Bergen op Zoom ls vervoerd. Hier heeft
dr. Tetzner operatief Ingegrepen en den
arm geamputeerd. De toestand van den
jongen man ls nog steeds ernstig.
ROTTERDAMMER VERDRONKEN BIJ
KIJKDUIN.
Wederom heeft de zee bij Kijkduin een
slachtoffer gemaakt. De 21-jarige G. P.
Uit Rotterdam, die daar Zondagochtend
aan het baden was, heeft zich te ver ln
zee gewaagd en geraakte daarbij ln een
draaikolk. Tot op heden was het lijk nog
niet aangespoeld.
TEGEN EEN AUTO GEREDEN.
Zaterdagmiddag omstreeks zes uur is dë
sergeant-majoor B. uit Den Haag op den
Nieuweweg te Breda met zijn motor tegen
een auto gereden en op slag gedood. Het
motorrijwiel werd totaal vernield. Het
slachtoffer was sergeant -miajoor bij den
vrijwilligen landstorm en op weg naar de
manoeuvres te Oisterwijk.
EEN AUTO-REM WEIGERDE.
Een 46-jarlg Amsterdamsch koopman,
die als bestuurder van een personen-auto
uit de richting Diemen kwam, wilde den
spoorwegovergang bij de Blooker's cacao
fabriek te Amsterdam passeeren op het
oogenblik, dat de boomen reeds dalende
waren. Voor hem reed op zijn fiets een
krantenbezorger, die het bruggetje naar
Bertel's oliefabrieken aan den Omval wil
de opgaan en daartoe een teeken gaf. De
automobilist trachtte met de voetrem
een oliedrukrem zijn vaart te stuiten
doch de rem weigerde. Hij gebruikte toen,
links uithalende, de handrem, maar het
was reeds te laat. De krantenbezorger
werd aangereden en sloeg tegen den weg.
Nauwelijks was dit geschied of de auto
greep, doorschietende, een echtpaar, dat
links van den weg liep, botste vervolgens
tegen een lantaarnpaal om tenslotte, vóór
hij tot stilstand kwam een zich midden op
den weg bevindenden wielrijdster omver
te rijden.
Met auto's van den geneeskundigen
dienst werden de vier slachtoffers naar
het onze Lieve Vrouwengasthuis vervoerd.
Drie van hen zijn daar opgenomen, n.l.
de krantenbezorger, die vermoedelijk een
hersenschudding had opgeloopen, alsmede
het echtpaar, waarvan de man een ge
compliceerde linker- en onderbeen-breuk
en de vrouw een gebroken linkerpols en
hoofdwonden had bekomen. De wielrijd
ster had slechts enkele ontvellingen aan
het linkerbeen en kon, na gekalmeerd te
zijn, naar huis gaan. De auto, die uit
Brugge kwam, waar hij was gerepareerd, is
in beslag genomen.
ONDER STUKKEN BETON
BEDOLVEN.
Zaterdagmiddag zijn te Helmond op het
terrein van de fa. W. de Vries een jongetje
en een meisje zwaar gewond.
Op het terrein worden op het oogenblik
steenen houtopslagplaatsen gebouwd. De
fundeeringen bestaan uit betonnen rin
gen, die op het terrein worden gegoten. In
enkele ringen, welke te drogen lagen,
waren kinderen aan het spelen. Drie kin
deren zaten in een der ringen, andere
stonden er bovenop. De kinderen tracht
ten den ring aan het rollen te brengen:
het gevaarte, dat hierdoor scheurde, viel
in elkaar. De drie in den ring zittende
kinderen werden onder de stukken bedol
ven.
Het zevenjarige jongetje Goemans uit
Helmond had een ernstige schedelfractuur
opgeloopen en enkele bloedende wonden;
het meisje Martens kreeg een diepe
hoofdwonde. Een tweejarig kind bleef
ongedeerd. Het jongetje werd naar het St.
Antoniusziekenhuls vervoerd, het meisje
naar haar woning.
WOONWAGEN AFGEBRAND.
Toen de woonwagenbewoner Douwe de
Meer, staande aan den Hoogengraven te
Ommen, gistermorgen de kachel wilde
aanleggen, vatte de wagen plotseling vlam.
In een oogenblik stond de houten boven
bouw in lichte laaie en het gezin, be
staande uit man, vrouw en twee kinderen
kon zich ternauwernood in nachtgewaad
redden. De wagen brandde geheel af. ter
wijl niets was verzekerd.
ernstige treinvertraging.
Gistermorgen tegen twaalf uur had op
een verblnddngsspoor bij het Weesper -
spoorstatlon in de nabijheid van de
Ruijschstraat te Amsterdam een ongeval
plaats, dat gelukkig zander persoonlijke
ongelukken ls afgeloopen. Een rangeeren-
de locomotief liep, waarschijnlijk door on
tijdige wisselbediening uit de rails. Hier
door ontstond stagnatie ln het spoorweg
verkeer tusschen het Centraal Station en
het Weesperspoorstation. De treinen moes
ten over ander spoor en wissels naar de
plaats van bestemming worden gedirigeerd
Met man en macht is men bezig de
machine weer op de rails te brengen. Een
werk, dat geruimen tijd in beslag nam.
Gelukkig had het ongeval plaats op een
tijdstip, waarop gisteren de minste tremen
rijden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
DE OCEAANVLIEGERS POND EN
SABELLI NEERGESTORT.
De Oceaanvliegers Pond en Sabelll die
Zaterdag uit Rome vertrokken zijn naar
Dublin, zijn in het gebergte van Wales
met hun toestel neergestort nabij New
Port. De vliegers zijn licht gewond. Het
vliegtuig ls erg beschadigd.
ernstige scheepsramp.
Een Chlneesch stoomschip, dat op weg
was van Tsjifoe naar Sachalin is ln een
wervelstorm geraakt en met 45 man ver
gaan.
DE GRAF ZEPPELIN.
Zaterdagavond is de Graf Zeppelin voor
zijn zesde reis naar Zuid-Amerika uit Frle-
drichshafen vertrokken. Er waren 9 pas
sagiers, T65 kg. post en 159 kg. vracht aan
boord.
ITALIAANSCH VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Op het vliegveld Casclna Malpensa is
een bombardementsvliegtuig, dat vier per
sonen aan boord had, bij de landing ver
ongelukt. Het vliegtuig vloog ln brand en
de vier personen kwamen ln de vlammen
om.
o
ALPINISTEN DOOR LAWINE
MEEGESLEURD.
Bij een poging den Mont Blanc langs
een tot dusver nog onbekenden weg te be
klimmen, zijn twee bekende Alpinisten uit
Turijn om het leven gekomen.
Zij hadden zich tot dit doel met nog
twee andere Alpinisten reeds Donderdag
avond op weg begeven, om niet bij zons
opgang aan het dan zeer groote lawine
gevaar bloot te staan.
Tegen 2 uur in den nacht evenwel wer
den de Alpinisten bij het overkllmmen
van een diepen afgrond door een groote
lawine overvallen, die hen mee ln de
diepte sleurde.
VLIEGTUIG LAAT PER ONGELUK
3 BOMMEN VALLEN.
Een ongewoon voorval heeft zich te
Kowno afgespeeld bij oefeningen van een
groep Lithausche bombardementsvlieg
tuigen.
Toen de drie vliegtuigen, waaruit de
groep bestond, kort na de opstijging over
de stad vlogen, vielen er plotseling door
onbekende oorzaak van een der vliegtui
gen drie bommen af.
Een der bommen viel op het dak van
het bureau voor waterbouwkunde doch
ontplofte niet. De beide andere bommen
vielen door het dak van een naburig
steenen gebouw, een stal gelukkig maai-,
en ontploften. Een kalf en een koe wer
den gedood. Aanzienlijke schade werd
aan den stal aangericht.
NIEUWE BOSCHBRANDEN AAN
DE FRANSCHE RIVIERA.
Nabij Figanières in het Noorden van het
Fransche departement Var aan de
Riviera is een nieuwe groote boschbrand
uitgebroken, waardoor ongeveer 10.000
H.A. bosch is vernield. Ook een gedeelte
van het in de brandende bosschen gelegen
station Castres in het departement Tarn
werd een prooi der vlammen.
OVERSTROOMING IN MANDSJOERIJE.
Volgens uit Antoeng, Sjinwiyoe en Dal-
ren ontvangen berichten is een zeer uit
gestrekt gebied om de Zuidelijke sectie
van den spoorweg AntoengMoekden
overstroomd nadat de rivieren Yaloe en
Aiho buiten haar oevers waren getreden
ten gevolge van den aanhoudenden regen
val.
De politie heeft medegedeeld, dat 120
personen zijn gedood. 700 huizen zijn ver
woest en 8000 huizen staan onder water.
De trein uit Foesan, die op weg was naar
Moekden ,Ls bij het station Hamatang
blijven steken. Driehonderd passagiers
konden niet uit de rijtuigen, aangezien het
water de wagons binnendrong. Het ver
keer langs de lijn Antong-Moekden was
op acht plaatsen gestagnerd. De autori
teiten van de Zuid-Mandsjoerijsche spoor
wegmaatschappij, sectie Antoeng. leiden
het bergingswerk.
GROOTE OVERSTROOMINGEN IN
NOORD-ANATOLIE.
Volgens berichten uit Istanboel zijn bij
groote overstroomingen ln Noord-Anato-
lië 15 boeren verdronken. 1500 personen
zijn dakloos. Bij Tokat staan meer dan
400 huizen onder water. Eenige bruggen
zijn weggespoeld.
O
Ir. COSIJNS EN DE OPGEVOUWEN BALLON
De ballon, waarmede ir. Cosijns en v. d.
Eist den tocht naar de stratosfeer maak
ten, is in Z.W. richting afgedreven over
Zwitserland naar Stiermarken, waar hij
in diverse plaatsen werd waargenomen.
Via Graz ging hij verder naar Zuid-Slavië
om daar Zaterdagavond 9 uur te landen
in de buurt van het dorpje Zenovje, op
het z.g. Mur-eiland, dat gelegen is in de
„drielandenhoek Joego-Slavië, Oostenrijk,
Hongarije.
De landing had een vlot verloop. Ir.
Cosijns en diens metgezel van der Eist
zijn slechts een uur langer in de lucht
gebleven dan zij zich hadden voorgeno
men.
Het bericht van de daling werd pas
Zondag tegen den middag te Belgrado be
kend, aangezien van het Mur-eiland geen
telefonische of telegrafische communicatie
mogelijk was en een bode naar 't dichtst
bijzijnde postkantoor moest worden ge
zonden.
Dit uitblijven van bericht had in België
en ook elders reeds vrees doen ontstaan
over het lot van ballon en Inzittenden,
doch gelukkig was daarvoor geen reden.
Met de hulp van de bevolking en gere-
qulreerde krachten zal de ballon worden
opgevouwen, terwijl ook voor de verzen
ding van den gondel zal worden gezorgd.
De beide Belgen begaven zich naar
Ljubljana (Laibach) om vandaar naar
België terug te keeren.
De ballon heeft een hoogte bereikt van
16000 M„ zoodat geen record is gehaald,
doch dit was ook niet de bedoeling. Vol
gens ir. Cosijns zijn echter fraaie weten
schappelijke resultaten bereikt.
Zooals bekend, is de „F.N.R.S.", waar
mede lr. Cosijns zijn tocht naar de stra
tosfeer heeft ondernomen, 'dezelfde ballon
waarmede hij in Augustus 1932 prof.
Piccard vergezelde. Er is echter een speci
fieke verandering in aangebracht. De bal
lon bevat namelijk een linnen buis, die in
vrije verbinding staat met de buitenlucht
en in den ballon afdaalt tot beneden het
peil van het gas.
Met een catrolletje kan deze buis tot
boven het peil van het gas worden opge
trokken, waardoor de luchtvaarders gas
kunnen laten ontsnappen. Aldus kunnen
zij den ballon de stabiliteit verzekeren, die
voor de wetenschappelijke waarnemingen
noodzakelijk is.
De gondel is weliswaar niet dezelfde als
waarvan prof. Piccard zich bediend heeft,
maar lijkt er toch veel op.
Men herinnert zich, dat ir. Cosijns aan
vankelijk van plan was een metaal te ge
bruiken, dat lichter en harder was dan:
het metaal, waarvan prof. Piccard zijn
gondel geconstrueerd had. Bij de druk
proef, waaraan dit lichte metaal indertijd
werd onderworpen, bood het evenwel geen
weerstand. De gondel is daarbij, zooals be
kend, ontploft en een arbeider kwam daar
bij op tragische wijze om het leven.
Ir Cosijns heeft daarop het lichte metaal
prijsgegeven en weder een gondel van
aluminium laten bouwen.
Prof. Piccard, die weliswaar aan dezë
opstijging niet heeft deelgenomen, heeft
zijn leerling Max Cosijns toch voortdurend
met zijn raadgevingen bijgestaan.
Prof. Piccard is voornemens het volgend
jaar zelf weder een stratosfeertocht te
ondernemen en hij hoopt dan een hoogte
van 30.000 meter te bereiken met een bal
lon waarvan de inhoud viermaal zoo groot
zijn zal als die van de „F.N.R.S."
PREDIKBEURTEN.
BODEGRAVEN.
Ger. Gem.: Morgenavond te half acht
ds. A. Verhagen van Middelburg.
o
BOSKOOP.
Ger. Gem.: Dwars Nieuwstraat, mor
genavond te halfacht ds. J. R. van Oordt,
van Zeist.
o
DE KOSTEN VAN HET LAGER
ONDERWIJS IN 1930.
(Slot).
In aansluiting op het eerste artikel zul
len wij thans de netto-uitgaven ten be
hoeve van het lager onderwijs nader be
zien. Deze bedroegen in 1930 niet minder
dan f. 125.7 millioen tegen f. 121.1 millioen
in 1929. Van het eerstgenoemde bedrag
kwam 56 millioen ten goede aan het open
baar onderwijs en f. 69.6 millioen aan de
bijzondere school. Per leerling bedroegen
de netto-uitgaven in 1930 gemiddeld
f. 101.10, dit is f. 1.70 meer dan in 1929.
Voor het openbaar lager onderwijs be
droegen de gemiddelde uitgaven per leer
ling echter f. 118.30, terwijl een leerling
der bijzondere school slechts f. 90.40 kost
te. In 1929 waren deze bedragen resp.
f. 116.50 en f. 88.20.
Uit het bovenstaande volgt, dat het ver
schil ln uitgaven tusschen het openbaar-
en het bijzonder onderwijs zich niet scher
per afteekent dan voorheen. Wel ligt voor
de hand, dat ons lager onderwijs in het
algemeen nog met den dag kostbaarder
wordt. In hoeverre de inmiddels uitge
voerde bezuinigingen hieraan paal en perk
hebben gesteld, valt vanzelfsprekend nog
niet na te gaan. doch wij kunnen niet aan
den indruk ontkomen, dat op de totaal-
post niet bijster veen bespaard is.
Het behoeft wel geen nader betoog, dat
het overgroote deel der uitgaven voor ons
lager onderwijs ten laste van 's Rijks kas
komen. Van de meergenoemde f. 143 mil
lioen betaalde het Rijk n.l. f. 94.9 millioen
of 66.3% van het totaal. Van de uitgaven
ten behoeve van het openbaar onderwijs
droeg het Rijk f. 40.7 millioen of 65% van
het totaal bedrag en van die ten behoeve
van de bijzondere scholen f. 54.2 millioen
of 67.3 °/o van het totaal
Interessant is het om deze bedragen
eens per leerling te herleiden. We komen
dan tot de slotsom, dat van de f. 115.10,
welke in totaal per leerling wsrd besteed,
het Rijk f. 76,30 betaalde. Van de f. 132.40
die voor eiken leerling van een openbaar
lagere school werd uitgegeven, kwam
f. 86.10 ten laste van 's Rijks kas en van
de f. 104.40, welke de bijzondere school per
leerling kostte, betaalde het Rijk f. 70.30.
RECLAME-
3189
AZIJN
MOSTERD
TAFELZUPEN
Tegenover dit groote bedrag aan uitga
ven kon het Rijk slechts f 8.5 millioen aan
inkomsten boeken en dit bedrag wordt
dan nog hoofdzakelijk gevormd door het
verhaal op de pensioensbijdragen van de
leerkrachten. De netto-uilgaven van het
Rijk bedroegen dus f. 86.3 millioen in 1930
tegen f. 82.7 millioen in 1929. Per leerling
bedroegen de Rijksuitgaven (netto) ge
middeld over beide jaren f. 67.90.
De gemeentelijke uitgaven ten behoeve
van ons lager onderwijs zijn echter ools
niet onbelangrijk. Zij beliepen in 1930 voor
openbare en bijzondere scholen gezamen
lijk nog f. 39.2 millioen of f. 31.60 per leer
ling tegen f. 38.1 mill, of f. 31.30 per leer
ling in 1929. Het accres van de gemeen
telijke uitgaven is dus geheel normaal en
in overeenstemming met de stijging van
de totale uitgaven.
Eigenaardige uitkomsten geeft ook dit
maal weer de statistiek van de schoolgeld
bedragen. Zoowel voor het gewoon- als
voor het uitgebreid lager onaerwijs zijn
de gemiddelde schoolgeldbedragen het
hoogst in de grootste gemeenten en zij
worden steeds lager naarmate de gemeen
te kleiner is.
In de gemeenten met een Inwonertal
van meer dan 100.000 was het gemiddelde
schoolgeldbedrag n.l. f. 8.90 en in de ge
meenten met minder dan 5000 inwoners
werd aan schoolgeld niet meer dan f. 3.20
per leerling ontvangen. Voor het u.l.o.-on-
derwijs waren deze bedragen resp. f. 29.50
en f. 12.70.
Ook de uitvoering van de Leerplichtwet
verslond in 1930 nog IV: millioen gulden,
hetgeen ongeveer f. 150.000 meer is dan in
1929. Van deze l1/: mill, werd f 1.185.000
besteed aan voedsel en kleeding, voorna
melijk in de groote steden, waar gemid
deld per leerling f. 3.40 voor dit doel werd
uitgegeven, terwijl het gemiddelde over
het geheele land slechts f. 1 bedroeg,
o
DS. H. GERBRANDIJ. t
Te Sneek is plotseling overleden ds. H.
Gerbrandij, em. predikant bij de Ned.
Herv. Kerk.
Ds. Gerbrandij was 30 Januari 1862 te
Bozum geboren. Hij ontving zijn predi
kantsopleiding aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht en aanvaardde in 1887 het predik
ambt in zijn eerste gemeente Wanneper-
veen, waar hij tot 1889 arbeidde. Van
1889—1891 was hij verbonden aan de ge
meente Oosterzee-Echten; van 18911897
aan die te Woudsend en van 1897 tot aan
1 Nov. 1929, den dag waarop het emeritaat
werd verleend, te Marrum. Daarna ves
tigde hij zich te Sneek, waar hij in 1931
gekozen werd tot lid van het kiescollege
van de Ned. Herv. Kerk en in hetzelfde
jaar ook nog als ouderling.