75<fc Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 9 Augustus 1934
Derde Blad
No. 2281Y
BINNENLAND.
het hospitaal-kerkschip
„de hoop".
KERK- EN SCH00LNIEUWS
het werk van den dominee
aan boord.
Een record-aantal patiënten.
(Bijzondere correspondentie).
Aan boord van het hospitaal-kerkschip
j3e Hoop". lederen Woensdagmorgen loopt
onze dominee een beetje onrustig van zijn
jiut naar de radio-cabine en van de radio
naar zijn hut. Totdat de marconist einde
lijk het sein geeft en het wekelljksche
oogenbllk ls aangebroken, dat dominee per
radio een toespraak houdt tot de Neder -
landsch visschers op de Noordzee. Deze
reis heeft dominee het Onze Vader behan
deld en uit de gesprekken die hij aan
boord van de verschillende loggers, die ons
op zee praaiden of die in de haven wer
den bezocht, hield, blijkt dat de visschers
met groote aandacht de wekelljksche
godsdienstige toespraken volgen. Dan,
wanneer het uur gekomen ls, stellen de
schippers op de loggers hun mannen in
de gelegenheid, naar de radio te luisteren,
pe visschers duiken ln het „achterin" en
plotseling midden tusschen de beslomme
ringen en moeilijkheden, te midden van
het zware werk van allen dag, valt deze
stille aandacht voor God's woord. De kleine
en meest beduimelde bijbels worden te
voorschijn gehaald. Over kleine Bijbels ge-
gesproken! Het Nederlandsche Bijbelge
nootschap stelt, door tusschenkomst van
den predikant van het hospitaal-kerk
schip Bijbels voor de Nederlandsche vis
schers ter beschikking tegen een uiterst
lagen prijs. En wat voor bijbels! Forsch
gedrukt, goed gebonden. Een echte bijbel
voor den visschersman, dien hij met zijn
dikwijls niet al te zindelijke handen, le
ven kan zonder gevaar, dat de band of db
bladzijden scheuren. De visschers weten
dit op prijs te stellen. Haast lederen keer
wanneer de dominee een schip heeft be
vocht, keert hij met een verheugd gezicht
terug en zegt als een echte koopman: „De
taken gingen weer goed vandaag!" En
teel dikwijls komen 2e, wanneer de „Hoop"
ln de haven ligt aan boord en vragen met
de centen ln de hand om een „blebeltje
van den dominee", In deze vier weken dat
,.de Hoop" nu varende is, bezocht de do
minee 56 schepen en verkocht aan bijbels
en bijbelgedeelten voor meer dan f. 100 en
reikte aan ongeveer 80 pakken lectuur uit.
Lectuur wil zeggenbundels Hollandsche
meest geïllustreerde tijdschriften, die door
de visschers als het waren worden ver
telden.
Ook aan boord van „De Hoop" zelf heeft
dominee nog al een en ander te doen. Ook
de kerkdiensten in de haven hebben we
al beschreven. Maar wel is het noodlg een
eigenaardige gewoonte die op „De Hoop"
k ontstaan hier even te memoreeren.
l'iAvonds na den broodmaaltijd komt de
I bemanning in het „Hospitaal" bijeen voor
Ivat men zou kunnen noemen een korte
I jindachtstunde". Een huiselijke gods-
I Senstoefening, waarin de dominee dit keer
I (e Handelingen der Apostelen behandelt.
I Dan klinkt over het stille water op zoo'n
Imtigen zomeravond, een godsdienstig ge
lang uit het binnenste van het schip luid
op en sterft over de golven weg.
I»
Het aantal patiënten stijgt voortdurend.
Op zee werden nog een tiental zieken be
handeld en daarna vielen we met ruw
weer de haven van Peterhead binnen,
waar nieuw werk wachtte.
Den volgenden middag kwam een der
Holl. schepen, die onder Poolsche vlag
men, en die voor het grootste deel met
Hollanders zijn bemand en voor een klein
deel met Polen, naast de Hoop liggen. Aan
boord, in het uiterst benauwde volkslogies,
lag een Pool met een ernstige maagaan
doening. De dokter van de Hoop onder -
locht hem. De havendokter uit Peterhead
werd gewaarschuwd en korten tijd later
kwam de ziekenauto voor om den patiënt
oaar het ziekenhuis van Aberdeen te ver
roeren.
Met groote moeite werd hij gebonden op
een brancard van den logger, op „De
Hoop" gebracht en daarna niet zonder
gevaarlijke momenten op den hoogen wal
geheven. Haast alle kinderen uit de ha
venbuurt verzamelden zich rond de auto
en niet zonder moeite maakten de ver
plegers een bres in den muur van nieuws
gierigen.
Uiteraard ls de verhouding tusschen de
Poolsche en Nederlandsche bemanning
moeilijk. Het voedsel, dat onze Schevenin-
gers gebruiken, schijnt te zwaar voor een
Poolsche maag. Meerdere malen troffen
we gevallen van maagstoornissen onder de
Polen en een van hen moest zelfs in het
hospitaal worden opgenomen.
Geleidelijk aan vielen de Hollandsche
visscherijschepen de haven van Peterhead
binnen. De dominee toog met zijn bijbel-
tasschen langs de schuiten en reikte post
papier uit waar het maar werd gevraagd.
's Zondagsmorgens werd kerk gehouden
ln het Royal Mission House to Deepsea
Fishermen.
Tot nog toe zijn ruim 120 patiënten be
handeld, hetgeen een record mag worden
genoemd!
o
KORTING OP LOON VAN RIJKS
PERSONEEL.
Bij Kon. besluit (Stbl. 363) ls bepaald,
dat op het loon van personeel op arbeids
overeenkomst naar burgerlijk recht in
dienst van het rijk, bezoldigd volgens de in
art. 12, le lid sub b of c van het arbeids-
overeenkomstenbesluit vermelde regelin
gen, een korting zal worden toegepast van
J'/i pet. Dit geschiedt in overeenkomst met
de extra korting van 1'/; pet. wegens pen-
sioenverhaal op de salarissen der rijks
ambtenaren.
Bit besluit gaat heden in.
o
BET FAILLISSEMENT „ATALANTA".
Het Gerechtshof te Amsterdam zou
heden, arrest wijzen in het Ingestelde
hooger beroep Inzake het faillissement van
"d !JV. „Atalanta', de drukkerij, waar de
„Tribune" werd gedrukt.
Naar wij vernemen zal deze uitspraak
'oor onbepaalden tijd worden aangehou
den, de behandeling zal morgen worden
'oortgezet.
Op verzoek van mr. Steneker, die voor
Jen Raad van Arbeid de faillissement-
Jdhvrage heeft ingediend, zal alsdan mr.
Gerbrandy. hoogleeraar aan de Vrije
diversiteit in het handelsrecht en bur-
«jnjk procesrecht, een schriftelijk advies
geen afweermiddelen tegen
luchtaanvallen.
Het oordeel van den heer Fokker.
In een interview, dat. naar de Msb, ver
neemt, een vertegenwoordiger van de
„United Press" te Amsterdam heeft gehad
met den Nederlandschen vliegtuig-con
structeur Anton Fokker heeft deze 'n
somber beeld opgehangen van den men-
schenmoordenden luchtoorlog der toekomst
Fokker ls van meening, dat geen land
ter wereld over voldoende verdedigings
middelen beschikt, om moderne luchtaan
vallen met succes te kunnen afweren. Daar
bovendien de toekomstige oorlogen niet
zooals vroeger door de uitwisseling van
ultimatums zullen worden ingeleid, maar
door onverwachte massa-aanvallen van
reusachtige vllegtuigeskaders, dient reeds
den ailereersten dag gerekend te worden op
een ontzettend verlies aan materiaal en op
reusachtige aantallen slachtoffers onder
de troepen en de civiele bevolking.
.Eskaders van verscheidene honderden
vliegtuigen, aldus Fokker, zullen zich op
het vijandelijke land storten, om het den
eersten en tevens doodelijken slag toe te
brengen. Zij zullen ofwel op zeer groote
hoogte, ofwel, met voorbijzien van eigen
gevaar, laag over den grond vliegen en
aldus in bedde gevallen een succesvolle be
strijding onmogelijk maken. Door het af
werpen van sterk geladen explosieve- en
brandbommen zullen zij opslagplaatsen,
van munitie, militaire kazernen, stations,
krachtcentrales en andere voor de vijan
delijke mobilisatie belangrijke gebouwen
vernietigen, de mobilisatie ernstig belem
meren en den levensmiddelentoevoer voor
de troepen totaal stopzetten. Door het af
werpen van bommen boven dicht bevolkte
woonwijken zullen zij bovendien pogen,
onder de burgerbevolking een paniek te
doen ontstaan".
„Welk afweermiddel, aldus vroeg Fokker,
kan weerstand bieden aan zulk een snel
vliegenden tegenstander, die zonder eendge
voorafgaande waarschuwing aanvalt en
die, zonder acht te slaan op eigen verliezen
slechts de vernietiging van vijandelijke
objecten ten doel heeft?
Welke afweer ls mogelijk, als de vijand
bovendien nog ln nevel gehuld aanvalt,
waarin de vliegtuigen blind vliegen, moge
lijk door een ln het vijandige land wonen
den spion geleid, die met behulp van een
geheimen zender geheelen luchtoimada's
den weg kan wijzen?"
,3ü vliegtuig,aanvallen, aldus verklaarde
Fokker, zullen vliegtuigen van alle types
gelijktijdig gebruikt worden. Krachtige,
snelle jachtvliegtuigen zullen de bommen
werpers vergezellen, om ze jte beschermen,
met het onvermijdelijk gevolg, dat vele van
deze laatste vliegtuigen met hun explo
sieve lading ook door de sterkste keten van
vijandelijke afweervliegtuigen zullen heen-
breken. Deze laatste hiervoor komen
slechts gevechtsvliegtuigen in aanmerking
worden bovendien door hun veel te ge
compliceerde bouwwijze sterk belemmerd.
De overgevoelige en teveel gespecialiseerde
motoren en de talrijke nog gevoeligere In
strumenten, waarmee de moderne ge
vechtsvliegtuigen zijn uitgerust, leiden de
aandacht van den piloot veel te veel af
van de hoofdzaak: het waarnemen en het
vechten. Daar de gevechten zich boven
dien op zeer groote hoogte zullen afspelen,
moet de piloot in een afgesloten ruimte
zitten en heeft een gecompliceerde warm
te- en zuurstof uitrusting moodig, allemaal
dingen, die hem nog meer zullen hin
deren".
De verliezen van de aanvallende lucht
vloten zullen naar Fokkeris meening reeds
na de eerste overvallen op het vijandelijke
land zoo groot zijn. dat spoedig na het
uitbreken van den oorlog een gebrek aan
opgeleid personeel zal ontstaan. Rusland
heeft de beteekenis hiervan reeds ingezien
en leidt daarom aanhoudend in grooten
getale zeer knappe piloten en mecani
ciens op. Over het algemeen is Rusland
zooals Fokker gedurende zij.n onlangs aan
dat land gebrachte bezoek heeft kunnen
constateeren als luchtmacht veel verder
dan algemeen vermoed wordt. De sovjets
zijn bezig om de grootste vloot van reus
achtige bommenwerpers en transportvlieg
tuigen te bouwen. Een ander land. dat vol
geestdrift is voor de uitbreiding van de
luchtbewapening. is Japan.
„Japan, aldus verklaarde Fokker, heeft
niet alleen een reusachtig aantal groote
viermotorige gevechtsvliegtuigen gebouwd,
doch het heeft ook het besluit genomen,
een eerste klasse vliegtuigindustrie op te
richten, welke ln staat zal zijn, om alle ln
geval van oorlog benoodigde vliegtuigen en
uitrustingstukken te leveren. Vergis u niet,
aldus waarschuwde Fokker, maar de Ja
panners zijn eerste klasse vliegers en kun
nen vooral door hun tot alle offers bereid
zijnden heldenmoed uiterst gevaarlijk
worden".
Een gevaar, meende Fokker tenslotte, dat
door de meeste landen niet ten volle wordt
ingezien, is dat van de veroudering van
hun luchtvloten. Het komt er niet op aan,
hoeveel vliegtuigen een land bezit, maar
hoe groot hun gevechtswaardigheid ln een
modernen oorlog is en hoe snel het verlies
aan materiaal kan worden aangevuld.
.Mussolini ls een der zeer weinige staats
lieden, die openlijk erkennen, dat lucht
vloten steeds verbeterd en gemoderniseerd
moeten worden, willen zij niet ln zeer kor
ten tijd verouderen Italië's luchtvloot is
dientengevolge reeds thans in uitstekenden
staat en zal spoedig nog verder gemoder
niseerd en verbeterd worden, tot zij aan de
allerhoogste eischen voldoet".
„De eerstvolgende oorlog, aldus besloot
de Nederlandsche constructeur het inter-
interview. zal vele verrassingen met zich
brengen en die zullen niet aangenaam zijn.
Hij zal verschrikkelijke verwoestingen aan
richten. terwijl de gevechten veel dieper
het land in zullen plaats vinden dan vroe
ger het geval was. Heele gezinnen zullen
worden uitgeroeid en heele steden zullen
in rook en vlammen opgaan. Juist zijn
schrikwekkendheid evenwel zal mogelijk de
zegenrijke uitwerking hebben dat de ge
teisterde burgerbevolking voor eens en
voor goed den oorlog aan den oorlog ver
klaart. Maar de oorlog zal duizenden en
nogmaals duizenden levens eiscben voor
dat de menschheid verstandig zal gewor
den zijn
o
DE POSTVLUCHTEN.
De „Snip" is gisterer middag om 17.18 uur
uit Indié op Schiphol teruggekeerd.
gereformeerde vereeniging voor
drankbestrijding.
De 34e Jaarvergadering.
De Geref. Vereeniging voor Drankbe
strijding besloot reeds geruimen tijd gele
den om haar 34e jaarvergadering binnen
Gruno's veste te houden omdat de afd.
aldaar in 1934 haar zilveren Jubileum zou
mogen vieren. Helaas kwam ln de feest-
plannen een groote stoornis, nu in April
3.1. plotseling de stichter en voorzitter,
wijlen ds. W. H. Gispen, door den dood
werd weggenomen. Dies stond de jaarver
gadering vandaag in het teeken van rouw
en werd alle feestbetoon geweerd.
Oudergewoonte ging gisteravond aan de
jaarvergadering een Wijdingsure vooraf.
Voorgangers waren daarin ditmaal Ds. J.
v. Herksen, Geref. predikant te Ermelo,
secr. der vereeniging en Ds. D. v. Dijk,
Geref. predikant te Groningen, lid van
het hoofdbestuur. Het hoofdbestuur had
aan Ds. v. Herksen opgedragen een woord
te spreken ter gedachtenis van den ont
slapen voorzitter.
Na het wijdingswoord vond in het Chr.
Mil. Tehuis een begrootlngssamenkomst
plaats, aangeboden door de ontvangende
afdeeling. Ook deze bijeenkomst werd dit
maal in soberen stijl gehouden.
Hedenmorgen vond, eveneens in de Zui-
derkerk, de 34e jaarvergadering plaats, die
ditmaal stond onder leiding van den alg.
adjunct Ds. C. J. Hakman, Geref. predi
kant te Almkerk (Br.)
Ds. Hakman opende de vergadering met
het doen zingen van Ps. 68 2 en 16, het
lezen van 2 Kon. 2 115 en gebed. Ver
volgens hield hij een openingsrede.
Na afdoening van enkele huishoudelijke
zaken en benoeming van eenlge commis
sies, kwamen de jaarverslagen van secre
taris en penningmeester de heeren Ds. J.
v. Herksen te Ermelo en C. Buitendijk van
Amsterdam, aan de orde.
We hebben voor enkele weken daaruit
een uittreksel gegeven, zoodat we daarnaar
wel mogen verwijzen.
De morgenvergadering was voorts gewijd
aan de behandeling van tal van ingeko
men voorstellen en vraagpunten, de ver
kiezing van een voorzitter en een vlce-
voorzitter, de installatie van de nieuwe
functionarissen enz. We komen daarop
morgen nader terug. Vermelden alleen dat
als voorzitter werd gekozen Ds. J. v. Herk
sen, thans secr. der vereeniging.
In de middagvergadering trad als refe
rent op de heer J. v. Dijk, leeraar te
Leeuwarden met het onderwerp: „De be
teekenis van de Drankbestrijding voor de
heiligheid der kerk".
Ds. J. v. Herksen, Geref. predikant te
Ermelo, de heden gekozen nieuwe voor
zitter van de Ger. Ver. voor Drankbestrij
ding, is een leerling van wijlen Ds. W. H.
Gispen, van wien hij als jongen te Zwolle
het catechetisch onderwijs ontving.
Jan van Herksen werd 8 Maart 1894 te
Zwolle geboren en eerst opgeleid als on
derwijzer. Als zoodanig was hij een jaar
werkzaam aan de Groen van Prinster-
school te IJmuiden. Nadat hij door Dr.
Westerhuis van Kampen literair gevormd
was, studeerde hij aan de Theol. School
aldaar. In 1920 werd hij candidaat en 30
Juni van dat jaar bevestigde hem te Twij-
zel in zijn eerste gemeente, waar Ds. v.
Herksen zijn ambt aanvaardde sprekende
over Timotheus 2 1113. Uit verschil
lende beroepen werd ln 1923 dat naar
Hillegom aangenomen, waar Prof. Dr. T.
Hoekstra van Kampen hem 11 Maart 1923
bevestigde en Ds. v. Herksen zijn intrede
deed met Coll. 4 3a. Verschillende be
langrijke beroepen werden in Hillegom
afgeslagen (als Amersfoort en Kampen).
In 1929 werd dat naar Ermelo aangenomen
en 23 Juni van dat jaar bevestigde zijn
collega. Ds. B. v. Halsema, hem in deze
gemeente waaraan Ds. v. Herksen zich
verbond sprekende over Openb. 1 20.
Ds. v. Herksen is kerkviditator van de
classis Harderwijk, gelijk hij dit ook van
de classis Leiden is geweest. Voorts is hij
deputaat voor de Theol. School, voor de
Evangelisatie en examinator dogmatiek,
gelijk hij het in de classis Leiden voor de
exegese van het O. Testament was.
Ds. v. Herksen maakt deel uit van de
redactie van het orgaan „De Gereform.
School"; was hoofdredacteur van de
Hillegomsche Kerkbode en is mede-redac
teur van de Geld. Kerkbode. Hij is voor
zitter van de Ermelosche Geref. Jeugd-
centrale en had tot 1929 zitting in het
hoofdbestuur van de vereeniging Auto
zending. In 1932 maakte hij deel uit van
de Part. Synode van Gelderland.
Ds v. Herksen heeft de Geref. Ver. voor
Drankbestrijding nu ruim 10 jaar als secr.
gediend, in welke kwaliteit hij werd be
noemd als opvolger van wijlen den heer
J. Minderaa. In woord en geschrift heeft
hij voor haar geijverd. In het maandblad
van deze vereeniging verzorgt hij de ru
briek Buitenland, terwijl hij een brochure
schreef bepleitend haar goed recht onder
den titel: „Waarom toch?" Ook schreef
hij enkele tractaten voor de Ger. Ver.
voor Drankbestr.
Ds. v. Herksen. die ook bestuurslid is
geweest van de Noordelijke Tentzending,
publiceerde meerdere preeken In de be
kende serie „Menigerlei genade".
Hij is vooral actief werkzaam op de ter
reinen der jeugdbeweging, der evangelisa
tie en der drankbestrijding.
o
VREEMDELINGEN DIE EEN ZELFSTAN
DIG BEROEP WILLEN UITOEFENEN.
De Minister zoekende naar een oplossing.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Hermans ln verband met de voorbereiding
van een wetsontwerp met betrekking tot
vreemdelingen, die een zelfstandig beroep
willen uitoefenen, luidt het antwoord van
Minister Steenberghe als volgt:
Bij de voorbereiding van het door den
ambtsvoorganger van den Minister in uit
zicht gestelde ontwerp eener wettelijke
regeling met betrekking tot vreemdelingen
die een zelfstandig beroep willen uitoefe
nen, doen zich verschillende moeilijkheden
voor verband houdende met door Nederland
aangegane internationale verplichtingen
op het gebied van vestiging. De Minister
is thans zoekende naar een oplossing in
deze moeilijkheden. Hij vertrouwt ter zake
binnenkort tot een beslissing te kunnen
komen.
algemeene synode ned.
herv. kerk.
XIX.
In de voortgezette zitting van gisteren
kwam allereerst aan de orde de stemming
over de toevoeging van artikel 1. betref
fende de 40 dienstjaren en den 70-jarigen
leeftijd Hadden daarover de stemmen
gestaakt, thans werd het voorstel verwor
pen met 9 tegen 8 stemmen.
Vervolgens kwam in behandeling een
rapport over de liggerquaestie, samen
gesteld door de Commissie van het Regle
ment op de Predikantstraktementen. Na
toelichting door den heer Feenstra en dr.
Smit, werd het aangenomen.
Het besluit inzake Appingedam wordt
voorgelezen. De conclusie is, dat van
samenvloeiing van gemeenten geen sprake
kan zijn.
Voorlezing wordt gedaan van de eind
redacties inzake het reglement voor de
predikantstractementen en het reglement
voor het Hooger Onderwijs, resp. door dr.
Smit en dr. van Rhijn. Eerstgenoemde
deed ook voorlezing van de eindredactie
terzake van de wijziging van art. 27 van
het reglement voor de Diaconieën.
Door den heer Kieboom wordt vervol
gens gerapporteerd over de voorloopig
aangenomen wijziging van het art 66 van
het Reglement op de vacaturen. Met 15
tegen 3 stemmen werd de conclusie van
het rapport tot definitieve aanneming,
door de synode aanvaard.
Nadat de president een overzicht ge
geven had van het verslag van den Pen
sioenraad over 1913, alsmede van het
verslag van de kas tot aanvulling van het
Rijksemeritaatspensioen, werden beide
verslagen door de synode voor kennis
geving aangenomen, waarbij zij haar dank
uitsprak voor het beheer en de toewijding
van den Pensioenraad.
Een 3-tal verzoeken voor rekening der
kerk te mogen procedeeren, wo. één van
den ring 's-GrevelduinCapelle inzake
vacaturegelden, werden gerenvoyeerd naar
de Alg. Synodale Commissie.
Het laatste punt van het agendum was
het ontwerp-reglement op de Suppletie-
beurs voor predikantsweduwen en -weezen.
Het doel van deze beurs is: het totaal der
uitkeeringen aan predikantsweduwen en
weezen uit bijzondere weduwenbeurzen
aan te vullen tot f. 1000. Dr. Smit was rap
porteur. De commissie kwam na rijp be
raad tot het advies om het ontwerp voor
loopig aan te nemen, rekening houdend
met de financieele verplichtingen. De
commissie was van oordeel, dat een betere
voorziening in de pensioenen van wedu
wen en weezen van predikanten noodig is.
Bovendien vond dit ontwerp sympathie
bij een vergadering van een 40-tal
quaestoren van weduwen- en weezen-
beurzen, een college van deskundigen.
Voorts meende de commissie dat het ver
keerd zou zijn als den predikanten niet de
gelegenheid gegeven werd zich uit te spre
ken over de al of niet mogelijkheid de
voorgestelde verzwaarde lasten te dragen.
Ook sprak zij als haar oordeel uit, dat het
wenschelijk is, dat de kerk hierin ook met
de ouderlingen-afgevaardigden voeling
neemt. De synode nam de conclusie van
het rapport om het ontwerp voorloopig
aan te nemen, met algemeene stem
men aan.
De president verdaagde de zitting tot
hedenmorgen 10 uur.
DE NIEUWE RIJKSWEG DEN HAAG-
AMSTERDAM.
Twee viaducten bij Warmond.
Men meldt ons uit Warmond:
Naar wij vernemen zullen de kruisingen
van den nieuwen Rijksweg Amsterdam—
's-Gravenhage, via Postbrug Sassenheim,
met den Warmonderdamscheweg en de
Waschbekerlaan te Warmond, ongelijk
vloers worden uitgevoerd, zoodat dus bij
laatstgenoemde wegen viaducten zullen
worden gemaakt. Deze zullen bij den
Warmonderdamschenweg een hoogte heb
ben van 4 Meter en een breedte van zes
Meter en bij de Waschbekerlaan 'n hoogte
van 3 Meter bij een breedte van 5 Meter.
Beide genoemde wegen zullen een vloeiend
verloop naar den nieuwen Rijksstraatweg
hebben, met een zijweg.
o
STAKING IN TEXTIELFABRIEK TE
OLDENZAAL.
Onaangekondigde loonsverlaging.
Gistermiddag circa drie uur is in de
textielfabriek der firma H. P. Gelderman
en Zn. te Oldenzaal een wilde staking
uitgebroken onder circa 80 arbeidsters van
de spinnerij en spoelzaal.
Plotseling ls gistermiddag aan deze ar
beidsters een loonsverlaging aangezegd van
10 welke reeds zou zijn ingegaan op
Maandag 6 Augustus, zoodat zij reeds twee
dagen hebben gewerkt, zonder daarvan
ook maar eenig vermoeden te hebben. Een
dergelijke aankondiging met terugwerken
de kracht achtten de arbeidsters in strijd
met de gewoonte om de loonsverlaging
althans enkele dagen van te voren aan
te zeggen. Ook de loonsverlaging zelf acht
ten zij onaanvaardbaar. Na eenige beraad
slagingen hebben allen zich „en bloc"
tegen deze loonsverlaging uitgesproken en
zonder meer het werk neergelegd. Slechts
een drietal arbeidsters bleven ln de fabriek
achter. De staaksters begaven zich daarop
maar de R.K. Workliedenvereemging St.
Jozef waar zij haar grieven b,ekend maak
ten aan een bestuurslid der R.K. Werk-
nemersvereenigme St. Lambertus. die den
vrouwen een onderhoud met het bestuur
toezegde om deze kwestie nader te be
spreken. Tel.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Gisteren is op het Huis Archem te
Ommen op 58-jarigen leeftijd overleden
jhr. Evert Rein van der Wyck, kamerheer
van H. M. de Koningin, oud-ordonnans
officier van H.M.
De overledene was gepens. majoor van 't
wapen der infanterie en ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. Voorts was de overle
dene begiftigd met buitenlandsche onder
scheidingen
B en W van Rotterdam stellen den
gemeenteraad voor over te gaan tot den I
bouw van een nieuw hoofdbureau van
politie dat zal aansluiten bij de achterzijde
van het stadhuis. De kosten worden ge- I
raamd op f. 750.800. 1
Het verslag van den Raad van Beheetf
De Raad van Beheer voor de predikants
traktementen in de Nederl. Herv. Kerk
heeft zijn jaarverslag over 1933 aan de
Alg. Synode voorgelegd.
Aan dat verslag ontleenen wij de vol
gende bijzonderheden:
De eindstand van 1934 is nog slechts
voorloopig. namelijk per 1 April 1934. De
beginstand van kohier 1929 was
f. 1.605.941,47 en de eindstand f 1.581.037.16.
terwijl de beginstand van 1934 f. 1.415.560
en de eindstand f. 1.382.840 was.
Van het kohier 1933 ging door wijziging
ambtshalve reclame en beroep per saldo
teloor een bedrag van f. 1.563 480 minus
f. 1.575.685 ls f. 77.795. Bij de bespreking
van de bezwaar- en beroepsschriften zal
dit bedrag nader worden gespecificeerd.
Vergeleken met 1932 bracht de econo
mische crisis in 1933 een achteruitgang
van f. 75.150 in begin- en van f. 73.605 in
eindstand.
De beginstand van 1932 en de eindstand
van 1933 verschillen met elkander niet
minder dan f. 152.945.
Uit het overzicht valt te zien. dat er
beter op tijd werd betaald dan in 1932.
terwijl het op peil blijven der betalingen
ook is toe te schrijven aan het feit, dat er
meer gemeenten aan de kas betaalden.
Conclusies ten aanzien van den welstand
der kas mogen er niet uit getrokken
worden.
Het eindbedrag van de uitkeeringen
geeft van 1932 op 1933 een stijging te zien
van f. 38.403,18.
In 1933 waren er 1395 dienstdoende pre
dikanten en 73 rechthebbenden op het
bijzondere kindergeld van art, 5 lid II van
het reglement op de predikantstrakte
menten. Deze 1468 werden verdeeld in 9
groepen.
Er volgen dan eenige overzichtën, welke
leeren, dat de uitkeeringen uit de centrale1
kas in 1933 niet aan belangrijke wijzigin
gen onderhevig waren. Dat dit kon worden
bereikt, is te danken aan het bestaan van
het reservefonds, waaruit nagenoeg een
ton gouds (f. 99.376.79) moest en kon ge
nomen worden om het op peil blijven van
de uitkeeringen mogelijk te maken.
Het tweede deel van dit verslag handelt
over de uiteenzetting van de middelen tot
dekking van de gedane uitkeeringen en
van den gezondheidstoestand van de kas
voor de predikantstraktementen.
Het in 1933 ontbrekende bedrag ad
f. 99.376,79 is gevonden door het te nemen
uit het daartoe bestemde reservefonds.
Dit reservefonds bestond bij den aan
vang van 1933 uit f. 159.261,74. Het groeide
in 1933 aan vooreerst met f. 36 454,98,
zijnde 80 pCt. van het saldo der bedrijfs-
kas 1933 en vervolgens met de 95 pCt.
der stortingen over vroegere dienstjaren
en van restituties op teveel gestorte bij
dragen of in cijfers: f.1685,89 minus
(f. 126.337,04 f. 1458,25) f. 40.786.51.
Per saldo daalde het reservefonds van
f. 159.261.74 tot f. 137.126.44 Derhalve bleek
een vermindering van het bedrag der ver
hoogingen zeer noodig te zijn. Het in dé
schaal werpen van de gekweekte reserves
was bij lange na niet voldoende. De raad
van beheer geeft daarna een proefbe*eke-
ning. waaruit het voorloopig resultaat der
traktementsverlaging moet blijken. Deze
berekening is echter theoretisch in zoover
niet vaststaat, welke gemeenten in 1934
en volgende jaren haar bijdrage zullen vol
doen, welke aanvragen in 1935 en vervol
gens gelijk zullen zijn aan die van 1934 erf
hoe dan de bezetting der predikantsplaat
sen zal zijn. Uit de publicatie van deze
proefberekentngen mogen dus inzake de
uit te keeren bedragen geen bepaalde ver
wachtingen voor de toekomst worden af
geleid.
Er volgt nu in het verslag een bespre
king over de achterstallige gemeenten. Wij
ontleenen daaraan de mededeeling, dat
148 gemeenten nog nooit eenige betaling
aan de kas hebben gedaan. In het geheel
kunnen 185 gemeenten als „kwaadwillig"
worden beschouwd. Van deze 185 zijn er
122 vacant.
De raad van beheer geeft tenslotte me-
dedeelingen over het aantal dispensaties,
hetwelk een op rekening van de crisis te
stellen stijging vertoont.
Tenslotte wordt over de resultaten van
het boekjaar 1933 het volgende gemeld:
Wil men de resultaten van het boekjaar
1933 kort samenvatten, dan kan gezegd
worden dat mede door de beschikking over
eenige reserves, voor welker bestaan men
niet dankbaar genoeg kan zijn, de uit
keeringen op peil gehouden konden wor
den: dat de lasten der gemeenten voor
de predikantstraktementen in overeen
stemming met haar verminderde draag
kracht werden verlicht: en dat een aantal
maatregelen genomen werden waarvan 't
gevolg was. dat de predikantsgezinnen met
den minsten weerstand, tegen de gevolgen
van de economische depressie vooralsnog
beveiligd konden worden Voor een niet
gering deel is dat echter mede toe te
schrijven aan den gebleken wil van vele
kerkvoogden om de belangen, waarover zij
zijn gezet-, ten beste te behartigen, dik
wijls ook ten koste van veel tijd, veel
moeite en veel miskenning. De naaste toe
komst kan als er geen onverwachte
tegenvallers komen zonder eenige be
zorgdheid worden tegemoet gezien, maar
ook alleen dan als de Kerk in al haar ge
ledingen zich bewust is van het feit. dat
alle daarvoor in aanmerking komende pre
dikanten n' belangrijk en voorloopig jaar
lijks terugkeerend offer hebben moeten
brengen om de stoffeliike en daardoor de
geestelijke zaken der Kerk in het rechte
spoor te houden, zoodat een inspanning
tot het uiterste van de gemeenten en
haar leden gevorderd moet en mag, om het
hare bij te dragen tot het zij op het
lager Dlan gezond houden van de kerke
lijke financiën.
o
EEN-EN-VEERTIG SCHOLEN TE
AMSTERDAM WORDEN OPGEHEVEN.
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
gisteren behandeld het besluit van Gede
puteerde Staten, om 41 openbare scholen
op te heffen Door den heer De Miranda
werd voorgesteld van dat besluit in hooger
beroep bij de Kroon te gaan.
Dit voorstel werd na ampele discussies
verworpen met 17—14 stemmen. Het be
sluit van Gereputeerde Staten is daarna
voor kennisgeving aangenomen.
-o-
