Ich hatt' einen Kameraden
75ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 8 Augustus 1934
Derde Blad No. 22816
GEMENGD NIEUWS.
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
BAZAR REDDINGSMIDDELENFONDS
TE KATWIJK ZEE.
De veldheerstoren In het monument te Tannenberg, waar Von
Hindenburg ter ruste is gelegd
(Van onzen speclalen verslaggever)
06TENRODE, 7 Aug. (per tel.) Op
en zonnigen zomerschen dag die het
;ke Oost-Pruisische land, waar het
-n staat te rijpen, nog schooner maakt
het reeds is, hebben met het aller-
ochtendgloren duizenden men-
n Duitschlands nationale helden-
ur vergezeld naar zijn laatste rust-
ats. Het is warm in den „Ehrenhof"
dit, met dennengroen en zwarte
ten versierde, massale monument,
-r de plechtigheid, die vooral een mili-
karakter droeg, werd de indruk ge-
gd. dat hier niet zoozeer de rijks
ent werd te ruste gelegd, als wel
generaal-veldmaarschalk. Alles was
in de kleinste kleinigheden geregeld,
den toevloed van een groot aantal
"hen was gerekend; ook voor de
"i-sten waren verschillende maat-
elen getroffen, die echter niet konden
tinderen dat telefoongesprekken met
redactie haast niet konden plaats vin-
Eenige uren wachten was geen zeld-
eld.
Tidens de plechtigheid stonden er een
"duizend menschen in den binnenhof,
levendig aan een vesting doet denken
met de verschillende torens en wallen. De
militairen, wien men het aanzag dat zij
tot in het diepst van hun zielen geroerd
waren, gaven een levendige kleur aan de
plechtigheid. Vele uniformen uit lang
vervlogen tijden werden onder die van
thans opgemerkt.
Militairen en burgers, onder welke Lu-
dendorff ontbrak, bewaarden in adem
loos zwijgen een plechtige stilte. De in
tocht van de stoet, langs het bronzen
kruis, waaronder twintig onbekende sol
daten uit den Tannebergslag liggen, langs
de muren waarop stijf en stram matrozen
een eerewacht vormen, is onbekend aan
grijpend. Achter de baar Ioopen zij die de
eereteekenen, het ijzeren kruis, de ver
schillende orden, op fluweelen kussens
meedragen.
Wanneer de familie is aangekomen,
houdt de veldprediker zijn aangrijpende
rede, dan Hitler, die in de S.A.-uniform
gekleed is en kort, doch met veel warmte
spreekt. Onder kanonschoten wordt de
kist dan naar den veldheerstoren over
gebracht. Zachtjes klinkt het: ,,Ich hatt'
ein Kameraden
Duitschlands grootste zoon is onder de
klanken van dit aangrijpende lied naar
zijn laatste rustplaats gebracht.
DOOR VRACHTAUTO OVERREDEN.
Fietsrijder op slag gedood.
Gistermiddag om halfzes is bij de brug
i de nieuwe haven te Deventer de 45-
•ge A. Vukkink, die daar per flets pas-
"rde, door een vrachtauto overreden. De
an was vrijwel onmiddellijk dood.
BRANDSTICHTING.
Door de politie van het bureau Pieter
tszstraat te Amsterdam zijn de café-
dster, de wed. D. en haar zoon, ver-
t van brandstichting in hun café aan
Ceintuurbaan, gearresteerd.
KIND ONDER EEN AUTO GEVALLEN.
Gistermiddag omstreeks 3 uur heeft in
Bildt een ernstig verkeersongeval plaats
ad, waarvan een elfjarige jongen het
"litoffer is geworden, Een voetganger,
"t zijn fiets aan de hand. passeerde den
'eg over den Soestdijkschen weg bij
fel Braams. Achter op zijn fiets zat zijn
tje, zekere J. H. V. Juist toen een
are zeswielige vrachtauto passeerde viel
kind van de fiets, en kwam met zijn
"fd onder het rechterachterwiel daarvan
dood trad op slag in. Omtrent de oor-
- van den val tast men nog in het
ster.
VERDRONKEN.
Gisterochtend omstreeks 11 uur is aan
strand Noord te Scheveningen nabij
ZS- Groene Huisje, een vermoedelijk
eveer 24 jarige jongeman bij het baden
fee verdronken. Zijn identiteit heeft de
«te nog niet kunnen vaststellen. Het
s is door den Geneeskundigen Dienst
oerd naar het Ziekenhuis aan den
id wal.
Volgens verklaringen van getuigen zou
mah een vrouw, die ver in zee was, te
lp zijn geschoten en daarbij plotseling
jfe diepte zijn verdwenen. De vrouw wist
fer behouden het strand te bereiken en
*t vermoedelijk ook niet om hulp ge-
Ba.
Gisteravond aldus het Vad. zijn
"1 Schoonhoven in de Lek onder de
®eente Bergambacht, bij het baden
Ef°wen de broers Jilles en Arie Ver-
an j Bergambacht, in de nabijheid
tweede krib, een plaats, waar
gezwommen wordt. Geen van
.°,n ïon goed zwemmen. Toen de veer-
ujartge Arie zich, omdat het laag wa-
a. as' buiten den kop van de krib be-
.1 ".e™ ,hÜ plotseling door den stroom
Ch8v,°kken. Op zijn hulpgeroep begaf
orb L j.ar'ge broer eveneens te water,
rrn5 werd ook hem de stroom
ijk v? Voordat zij een toegestoken
sonden grijpen, verdwenen beiden
ezee„ l?p Men is onmiddellijk met
n begonnen. Om half elf gister-
vond
ft,, rLien er n
boven te brengen.
men er in een der slacht-
BRAND.
Gistermiddag heeft een hevige brand de
landbouwschuur van Van Dalen te Stave-
nisse in de asch gelegd. Een groote hoe
veelheid ongedorschte tarwe ging in de
vlammen op. Tenslotte kon men het vuur
meester worden. Het gebouw is door ver
zekering gedekt.
Gistermiddag is de kapperswinkel van
den heer P. van Anrooy te Maassluis door
brand geteisterd.
Het vuur had zich spoedig medegedeeld
aan een aangrenzend gebouwtje, behooren-
de tot het politiebureau. Dit gebouwtje is
evenals de kapperszaak geheel uitgebrand.
Het archief, dat in dit gebouwtje gebor
gen was, kon gered worden.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
EEN MOOI LEGAAT.
De Fransche millionnair en dagblad
eigenaar. Francois Coty, heeft in zijn in
het 1929 opgemaakt testament een be
drag van 12 millioen francs toegewezen
aan de stad Ajaccio voor het doen uit
voeren van openbare werken.
Ajaccio is de geboorteplaats van den
parfum-fabrikant en hij is hier ook de
vorige maand overleden.
Verder zal een half millioen francs
worden uitgekeerd aan de stedelijke lief
dadigheidsinstellingen.
UDET LANDT OP DE JUNGFRAU.
De bekende Duitsche vlieger Udet is
Maandag, van Bern komend, met zijn
vliegtuig, dat met ski's was toegerust, op
den Jungfrau geland.
Hij startte en landde herhaalde malen,
in verband met een opname.
DE MIJNRAMP IN AMERIKA.
Bij de gasontploffing in de kolenmijn
van Big Stone Gap (Virginia) zijn 17 per
sonen om het leven gekomen.
GROOTE BRAND TE CAIRO.
In een kelder te Cairo heett een hevige
brand gewoed, waarbij twaalf personen
om het leven zijn gekomen. De lamp,
welke het keldervertrek verlichtte, viel op
tafel, waar de familie juist zat te eten.
Er ontstond brand, waarbij een vat ben
zine. dat in een hoek van het vertrek
stond, ontplofte.
TYPHUS IN OPPER-SILEZIE.
Sedert eenige dagen heerscht in Alt-
Berum in het Poolsche district Pless een
typhus-epedemie Tot dusverre zijn 15 per
sonen aangetast, die in bedenkelijken toe
stand in barakken zijn geisoleerd. Een
hunner is reeds overleden.
BYRD NOG IN LEVEN.
Uit Klein-Ainerika, de overwinterings
expeditie van de expeditie van Byrd is
tijding ontvangen, dat men wederom in
radlo-contaot is gekomen met admiraal
Byrd. De radio-verbinding op de ljsplaat
lusschen het eenzame overwinteringskamp
van Byrd en Kleln-Amerika was sinds 20
Juli verbroken, maar schijnt nu weer te
functloneeren.
MOHAMMEDANEN OVERVALLEN EEN
POLITIEPOST.
Een woedende menigte van ongeveer 150
Indische Mohammedanen, die deel hadden
genomen aan een landelijk feest, heeft
plotseling zwaargewapend een overval ge
pleegd op een politiepost op ongeveer 40
KM. van Calcutta. De dweepzieke menigte
verwoestte het gebouw en verwondde de
drie politie-agenten ernstig. De reden van
dezen overval is onbekend.
DE VONDELING EN HET GROOTE LOT.
Een Poolsche boer Katuzinsky in het
dorp Dlonle, hoorde, toen hij in den vroe
gen morgen naar zijn land ging, een zacht
gekreun. Hij keek om zich heen en vond
in de goot een in luiers gepakte zuigeling.
Niettegenstaande hij zelf al zes kinderen
heeft, bracht hij de vondeling bij zijn
vrouw thuis, die over deze onverwachte
uitbreiding van de familie niet erg ge
sticht was en de man had al zijn over
redingskracht noodig om haar te bewegen
het arme kind in 's hemels naam te
houden. De belooning is niet uitgebleven.
Toen ze het kind uitpakte, bleek het om
den hals een fijn kettinkje te hebben
met een gouden medaillon. In dit medail
lon werd een lot in de staatsloterij gevon
den. Bij de trekking, welke dezer dagen
is gehouden, is op dit nummer de hoogste
prijs gevallen. Wel was het lot maar een
achtje, doch de boeren, die het zelf niet
breed hadden, hebben er toch een paar
honderdduizend ziotys door gekregen.
BRAND IN HET PALEIS VAN DEN
GOUVERNEUR-GENERAAL
VAN ULSTER.
Gistermiddag ontdekte een der bedien
den van het paleis van den gouverneur-
generaal van Ulster, den hertog van
Abercom, dat het dak en de bovenver
dieping in brand stonden. De man had
de opdracht gekregen om de vlag half
stok te hangen wegens de begrafenis van
president Hindenburg en toen hij op
zolder aankwam sloegen de vlammen hem
tegemoet. Het personeel van het paleis,
veertig man sterk, begon den brand on
middellijk te blusschen en de dienst
meisjes en het verder vrouwelijk perso
neel begonnen de kostbare boeken,
schilderijen en miniaturen uit de zalen
van de benedenverdieping in den tuin te
dragen. Een groot portret door Sir An
thony van Dyck, den Vlaamschen mees
ter werd het eerst gered en daarna eenige
verluchte manuscripten uit de 13e en in
cunabelen uit de 15e eeuw. De brandweer
uit het op 16 K.M. afstand gelegen Bel
fast is met groote snelheid komen aanrij
den en een half uur na de ontdekking
werd het eerste water gegeven. Op de
bovenverdieping, waar zich 30 vertrekken
bevinden, is vrijwel alles uitgebrand maar
het gelukte de brandweer het vuur in een
goed half uur meester te worden en de
beide lager gelegen verdiepingen hebben
alleen waterschade opgeioopen. Het dak
was op verschillende plaatsen doorgebrand
maar de houder van den vlaggestok was
nagenoeg onbeschadigd gebleven en te
9 uur de brand was te 7 uur ontdekt
woei de vlag halfstok. De hertog en her
togin van Abercorn vertoeven zelf in een
badplaats in Engeland.
RECLAME-
5597
Zoo loom?
Het houdt steeds friseh. xoo'n "Akkertje''
Slaat maar gebruikers gadel
Een "Akkertje" doet meer dan ifs
En stroomen Limonade I
Neem 'n "AKKERTJE"
PREDIKBEURT.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Lokaal v. Mandersloostraat: Heden
avond te 7.15 de heer Wijnen van Olden-
broek.
Christ. Ger. Kerk: Morgenavond 7.30 ds.
De Groot van Gorinchem.
GEREF. KERKEN
Tweetal: Te Borne-Delden M. Geertsema
oand. te Zuidwolde (Gron.) en M. G. Idema
cand. te Winsum (Gron.).
Beroepen: Te Makkum J. R. Mommes te
Zuidwolde (Gron.). Te Leens G. J.
Hoytema te Kooten.
CHK. GEREF. KERK,
Tweetal: Te Sneek D. Hemstra te Dok-
kum en L. Floor te Ulrum.
ALGEMEENE SYNODE
DER NED. HERV. KERK.
xvin.
In de zitting van gisteren werd besloten
aan de vereeniging ..Gelre" een subsidie
van f. 100 toe te kennen ter bestrijding
van de kosten, verbonden aan de uitgave
van de acta van de classis Harderwijk over
1592—1645
De rekening van de commissie van bij
stand voor de Weduwen- en Weezenbeurs
werd goedgekeurd en tot lid van dezp com
missie benoemd in de vac. van mr. Kop-
pius, mr. J. H. Bijban.
Het lidmaatschap van de commissie voor
DE OFFICIEELE OPENING.
Foto Kruyt.
Gistermiddag vond op het Noorderstrand te Katwijk/Zee de officieele opening
plaats van den Bazar ten bate van het Reddingsmiddelenfonds. - Hierboven het
bestuur en genoodlgden. Geheel rechts dr. J. Eikelenboom, die den Bazar opende.
Op het Noorderstrand te Katwijk Zee
even voorbij de Watering, verheft zich een
groote zeildoektent van 20 M. bij 10 M.,
waarin gedurende drie opeenvolgende da
gen de groote bazar ten bate van het Red
dingsmiddelen fonds gehouden wordt.
Wat is er door velen hard gewerkt om
alles voor de plechtige opening gereed te
maken; het resultaat mag gezien worden!
Op prachtige wijze gedrapeerd, met veler
lei platen, versieringen, enz. aan de wan
den, maakt het interieur van deze tent een
aanlokkelijke indruk! Tegen half drie ver
schenen gistermiddag de genoodlgden.
Daar de burgemeester juist met buiten-
landsch verlof vertrokken was, fungeerde
dr. J. Eikelenboom als zijn plaatsvervan
ger. Aanwezig waren het bestuur van de
Vereeniging Katwijksch Stille Strand, het
bestuur van de Katwijksche Reddings
brigade, bestuursleden van V.V.V., de in
specteur van politie J. H. v. d. Wijngaart,
dr. J. C. A. Cleveringa, hoofden van scho
len en de heer H. P. Bloot, die voor geluid
versterker en radio-grmafoonmuziek wel
willend had gezorgd. De meeste genoodlg
den heeren waren van hun dames ver
gezeld.
De voorzitter van K.S.S. de heer G. van
Dijk uit Dordrecht, heette allen hartelijk
welkom. Ruim 12 jaar geleden, aldus spr.
werd op dit strand opgericht een badgas-
ten-vereeniging „Katw. Stille Strand".
Het doel was o.m. de veiligheid der ba
ders zoo véél mogelijk te bevorderen. Ten
einde daartoe te geraken, zetten wij red-
dingslijnen uit en konden onze leden door
middel van borden en vlaggen waarschu
wen tegen baden op gevaarlijke plaatsen.
Ondanks onze zorg en ons toezicht is een
groote kans op verdrinken aan het Noord
zeestrand blijven bestaan. En met de
kans op verdrinken van de onvoorzichtige
baders is ook vrij groot die op verdrinken
van de zwemmende redders.
Onze redders moeten nu een grooter
veiligheids waarborg hebben. Die wordt
o. i. geboden door een reddingsploeg die
de beschikking heeft over een goed
geoutilleerde reddingboot, een z.g. „Tom".
Neem nu daarbij een opbergruimte voor
zulk een boot, annex ontkleedinrichting
voor de reddingsploeg en uitkijkpost, en
ge weet wat op het Noorderstrand ont
breekt.
Waren de tijden anders, we zouden de
vrijmoedigheid hebben bij het gemeente
bestuur van Katwijk aan te kloppen, doch
waar in dit geval een wil is. is géén weg.
Zoo stonden de zaken verleden jaar. toen
we na het seizoen op een tweetal verdrin-
kingsgevailen met sterk gevoel van on
macht terugzagen.
„Hoe is het op andere stranden?" was
de vraag! Elders leerde men ons de voor
deden van de permanente uitkijk en het
gebruik van de snelle „Tom".
Maar de kosten? Toen kwam het idéé
een „Bazar" voor dit reddingsmateriaal.
En zoo staan wij dan nu na maanden
van voorbereiding voor een stuk werk, dat
ieder onzer leden hoofd voor hoofd heeft
verbaasd of gog zal verbazen. Wij kennen
allen de moeiten bij voorbereiding van een
bazar in de plaats onzer inwoning. Hoe
groot zijn deze bij een vereeniging als de
onze, waar geen twee leden van het dage-
lijksch bestuur in een en zelfde plaats wo
nen. Denkt u de moeilijkheden in, één be
stuursvergadering is de voorbereiding van
dit werk. Maar hoe gaven onze leden hun
volle medewerkingBij voorbaat dankt het
bestuur voor de spontaniteit, die in aller
lei vorm tot uiting kwam. Allen, die op
eenigerlei wijze deel namen aan de voor
bereidingen zij van af deze plaats hartelijk
dank gezegd.
Dr. J. Eikelenboom deelde mede, dat de
burgemeester hem verzocht had in zijn
plaats het openingswoord uit te spreken.
Met liefde en met animo voldeed spr.
gaarne aan dit verzoek, omdat het doel
van dezen bazar ons aller sympathie heeft.
Buitengewoon verheugd was spreker, dat
zooveel menschen in den lande hun vrijen]
tijd in de vacantie hadden opgeofferd om
die aan het goede doel te wijden. Zoo even
heeft de voorzitter gezegd, dat hij geen
namen wilde noemen. Spr. kan echter niet
verzwijgen de namen van den voorzitter
van Dijk en den secretaris den heer Kin-
ker uit Utrecht. Deze heben met zooveel
élan de zaak geleid, dat de bazar wel sla
gen moet! Van gemeentewege, zei spr.
kan moeilijk een reddingswezen georgani
seerd worden. Hierbij is voortdurend
levensgevaar aanwezig, een vergelijking
met andere organisaties in deze gaat niet
op, wat spr. nader verklaarde. Het red
dingswezen moet uit het particulier initia
tief tot stand komen. Spr. beschreef uit
voerig wat door de leden van de K. R. B.
daarvoor wordt verricht. Voortdurend ver
drinken er menschen aan onze kust. Uit
voerig stond spr. stil bij de preventieve
werking van de reddingsmiddelen, die aan
wezig zijn. Daardoor worden zij van te
voren reeds gewaarschuwd om voorzichtig
te zijn. Spr. hoopt, dat die middelen hier
nooit gebruikt behoeven te worden. Het is
hem een groote vreugde, dat zooveel bad
gasten Katwijk aan Zee komen bezoeken.
Nu bestaat hier de plicht zich te oefenen
en te laten zien, dat wij het materiaal
waardig zijn. Spr. hoopte, dat deze bazar
in de komende dagen leeggehaald zal wor
den, wat ten goede zal komen aan het
fonds. Met den wensch, dat de bazar sla
gen zal, verklaarde dr. Eikelenboom dezen
voor geopend. De muziek speelde twee
coupletten van het Wilhelmus, die staande
werden meegezongen.
Door de jonge dames Cobi van Dijk en
Tineke Kinker werd aan mevr. Eikelen
boom een prachtige ruiker namens het be
stuur van K. S. S. overhandigd.
Het publiek werd nu toegelaten om aan
de verschillende spelen te kunnen deel
nemen en om de noodige inkoopen te kun
nen doen. Moge in den loop van heden en
morgen de geheele bazar uitverkocht wor
den: het fonds zal er wél bij varen!
de buitenlandsche kerken werd voor de
betrokken leden gecontinueerd.
Gehoord het rapport van de betrokken
synodus contracts werd de combinatie van
de gemeenten van Arkei en Kedischem
goedgekeurd, zulks met ingang van 1 Jan.
1935.
De concept-circulaire voor de generale
kas van de hand van ds. D. Mulder werd
goedgekeurd.
Vervolgens kwam aan de orde het jaar
verslag over 1933 van den Raad van Be
heer voor de Predikantstractementen. De
president, dr. J. G. Weyland. gaf een over
zicht van dit lijvige verslag, waarop we
nog nader terugkomen. Ds. J. Boonstra
van Gieten bracht rapport uit namens de
commissie voor samenspreking met den
Raad van Beheer. Aan de orde komen nu
de wijzigingen, voorgesteld door de com
missie ten vorige jare ingesteld voor de
herziening van het reglement op de pre-
dikanstractementen Ds. Boonstra lichtte
de wijzigingen toe namens de meerderheid
der commissie, terwijl dr P Smit van
Heumen de gevoelens der minderheid ver
tolkte. Aan dc discussie namen deel de
heeren prof dr. M. v. Rhijn dr. J. G. Wey
land. ds. F. Tammens van Oostwold; ds.
P. Bokma van Schiedam, ds J W. J. Ad-
ding van Heeze. ds D Muider van West
woud en ouderling D Capellen van Wal-
sum van Velp D? bezwaren van dr Smit
gaan met name tegen de voorgestelde wij
zigingen. waarbij in art. 2 van het regie
ment op de predikantstractementen het
getal 100 in 200 veranderd wordt. Prof. Van
Rhijn sloot zich daarbij aan. De president
daarentegen ontwikkelde bezwaren tegen
de voorgestelde wijzigingen, waarbij voor
de predikanten na 40 dienstjaren of indien
dit aantal nog niet is bereikt, na 70-jarigen
leeftijd de verhoogingen elk jaar met één
verminderd worden. Ds. Tammens deelde
die bezwaren en ds. Bokma bestreed de
voorgestelde wijzigingen eveneens met het
oog op de pensioneering. Ds. Boonstra ver
dedigde de voorgestelde wijzigingen ais
liggend in de lijn van den opzet van het
reglement.
Aangenomen werd een voorstel om in
art. 1 van het reglement te lezen onder c:
12 tweej aarlij ksche verhoogingen van
f. 120. Het voorstel aangaande de veran
dering van 100 in 200 werd echter met 9
tegen 7 stemmen verworpen. De invoeging
van art. 9 aangaande de pastorie- en viea-
riegoederen en die in art. 10 inzake het
initiatief-recht der synode werden aange
nomen. Over de toevoeging betreffende
de 40 dienstjaren en den 70-jarigen leeftijd
staakten de stemmen, waarom in de zit
ting van heden over dit voorstel opnieuw
moest worden gestemd. Voorts passeerden
enkele kleine wijzigingen den hamer.
De president verwelkomde ter Synod/
de heer Rev. Frederik Zimmerman, mi
nister of Reformerd Church of Metuchen
N. J„ afgevaardigde van de Ref. Church in
Noord-Amerika. Over en weer werden en
kele vriendelijke woorden gewisseld en ge
wezen op de banden, die er bestaan tus-
schen de Ref. Church in Amerika en de
Ned. Herv Kerk hier te lande. Prof. van
Rhijn nam de gelegenheid te baat den
heer Zimmerman enkele inlichtingen te
vragen over den invloed van de theologie
van Karl Barth in Amerika.
De president verdaagde de zitting tot
hedenmorgen 10 uur.
