Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 21 Juli 1934
o, Gartjan, wat dan
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Pientere kantoorjongen btj de waterleiding, tijdens
de droogte: Ik dacht zoo, meneer, omdat het altijd
in mijn vacantia regent, zou het niet een goed ding
zijn voor het land en voor de waterleiding, als ik
een maand vacantia kreeg inplaata van veertien
dagen
{Humorist}
Ik zou hier niét
'den bodem.
en, lletste. Zie Je, ik zit op
(Passing Show).
Weet oe, QartiiMe, wie hbbbe mtekoar nob al maande leng NJ
dit hek ontmoet hè, en nou wol ik oe wat vroage.
Nou, ik wol oe vroage, ol wie mekoar nou niét argês andfers
konde ontmoete, veur, de-.varanderinge, ziet ge?, (Humorist)
Marconist; Ik ontvang Jrüst bericht, to^jtein, dat
U de eerste prijs bij de puzzle-we dstHjff van „Het
Hoekje bij de Haard" gewonnen heit; een zeereis
Van een - (Humorist).
j»U zult ze moeten houden, meneer, lk kan ze niet
meer uitkrijgen. (Passing Show),
Vrouw, die een poosje uit de stad gaat; Herinner
Je Je nog, boe laat mijn trein morgen vertrekt;
Hendrik
Man: Precies over zestien uur, neven tien minuten
en dertig seconden, lieve. (Passing Shjwï
Prijsstijging van katoen en tarwe in de
Ver. Staten - De speculatie concentreert
zich op de goederenmarkten - (Minder kans
Op verdere devaluatie van den dollar -
Ongunstige positie der Java Suikeronder
nemingen - Betere dividendvooruitzichten
voor rubbermijen - Geringe handel op dc
aandeelenmarkt - Het 3% rentetype
handhaaft zich.
Gewoonlijk vertoonen de New Yorksche
effecten- en de goederenmarkten wel on
geveer dezelfde tendenz. Een prijsstijging
dp de productiemaxkten heeft een flauwe
stemming voor katoen en granen een be
lemmering voor een krachtige ontplooiing
van zaken op de effectenbeurzen pleegt te
vormen. In de afgeloopen week heeft de
gunstige stemming waarvan de producten-
markten blijk hebben gegeven zich echter
ternauwernood op de fondsenmarkt weer
spiegeld. Hoogstens kan men zeggen dat
de invloed van minder gunstige factoren
er eenigszins door is gecompenseerd, zoo
dat de scherpe koersdaling, die anders on
getwijfeld zou zijn ingetreden als gevolg
van de algemeene staking in San Fran-
«1i;o. achterwege is gebleven.
De prijsstijging op de goederenmarkten
heeft haar directe oorzaak gevonden in de
omstandigheid, dat de vooruitzichten voor
de oogsten tengevolge van de aanhoudende
droogte nog ongunstiger zijn. dan men had
verwacht. Voor tarwe bedraagt de jongste
oogstraming 843 millioen bushels, d.i. het
laagste cijfer sinds 1893. Het vorige jaar
bedroeg de opbrengst 52? millioen bushels,
terwijl het gemiddelde voor de jaren 1927
tot 1931 886 millioen bushels was. Particu
liere ramingen geven zelfs nog een aan
zienlijk lager cijfer voor den maïsoogst.
Maar op grond van de schatting van het
regeerings-landbouwbureau zal de oogst
dit jaar in Amerika 115 millioen bushels
kleiner zijn dan de hoeveelheid, die noodig
is voor het binnenlandsch verbruik. Ge
meld wordt dat de marge tusschen vraag
en aanbod hiermede de kleinste is ge
worden sedert de laatste tien jaar. Gedu
rende vele jaren was men ten zeerste be
zorgd over de overvloedige oogstoverschot-
ten. Thans gelooven deskundigen, dat zich
onder bepaalde omstandigheden de nood
zakelijkheid van invoer van tarwe, haver
en rogge kan doen gevoelen. Dat hierin
echter een sterk speculatief element
schuilt, blijkt wel uit het feit. dat de van
vorige jaren bestaande onverkochte voor
raden nog altijd 250 millioen bushels be
dragen. Hieruit zou dus gemakkelijk het
•tekort van den oogst voor het binnenland-
sche verbruik kunnen worden aangevuld,
ook wanneer dit belangrijk meer mocht
bedragen dan het officieel geraamde te
kort van 115 millioen bushels.
Dit neemt niet weg. dat de weersom
standigheden een belangrijke verbetering
hebben gebracht in de statistische positie
van de graanmarkt en aldus te hulp zijn
gekomen aan het streven naar oogstbeper-
king van de Amerikaansche regeering. Tot
dusverre had dit de avekeachteche uit
werking gehad, dat de oogstopbrengst per
beplante acre voortdurend grooter was ge
worden, doordien de boeren de als vergoe
ding voor de inkrimping der beplante op
pervlakte verkregen regeeringsgelden aan
wenden voor betere bemesting. De met
Amerikaansche regeeringsgelden van de
markt gehouden voorraden zullen vermoe
delijk voor een belangrijk deel kunnen
worden gespuid en tegelijkertijd zal de
toestand in de landbouwdistricten ver
beteren, wanneer tenminste de prijsstijging
ver genoeg zal gaan, om de vermindering
in de oogstopbrengst te compenseeren.
Met den katoenoogst staat het al niet
veel anders. Hier hebben de controle
maatregelen der regeering voor het eerst
geleid tot een sterke vermindering van de
beplante oppervlakte. Terwijl deze het
vorige jaar nog bijna 41 millioen acres be
droeg, is zij thans ingekrompen tot oa. 28
millioen acres, wat het kleinste cijfer is
dat sinds 1905 is voorgekomen. Tegelijker
tijd heeft de droogte tot gevolg, dat de
opbrengst per acre aanmerkelijk geringer
zal worden dan in vorige jaren. Het is nog
wel te vroeg, om in dit opzicht definitieve
conclusies te trekken, omdat nog veel van
de verdere weersomstandigheden zal af
hangen. De katoenmarkt loopt echter op
de verwachtingen vooruit door een krach
tige prijsstijging, waardoor de katoenno-
teering het hoogste niveau in dit jaar
heeft bereikt.
Overigens kan niet worden ontkend, dat
de prijsstijging, zoowel op de katoen- als
op de graanmarkten, een sterk speculatief
karakter heeft. Nu het in werkingtreden
van de beurscontröle-wet de New Yorksche
fondsenmarkt voor de speculatie minder
aantrekkelijk heeft gemaakt, richt deze
haar belangstelling meer naar de goede
renmarkten. Behalve met de kans van ups
en downs als gevolg van de weersomstan
digheden rekent men hierbij op de moge
lijkheid, dat een eventueele vera er e deva
luatie van den dollar zich in sterkere mate
in de productenprijzen zal weerspiegelen
dan in de effectenkoersen. Intusschen
maakt de thans ingetreden prijsstijging de
kans, dat het inderdaad tot een verdere
officieele vermindering van de goudwaar-
de van den dollar zal komen, veel geringer.
Het indexcijfer der goederenprjjzen, dat in
Februari 1933 met 78.7 het laagste punt
bereikt had (waarbij de gemiddelde notee
ring op 31 Dec. 1931 is aangenomen op
1001. en dat in het begin van deze maand
ca. 138 bedroeg, was aan het eind van deze
week gestegen tot 144. Hieruit blijkt dus.
dat het prijsniveau in Amerika gemiddeld
naar verhouding meer is gestegen dan de
dollar in waarde is gedaald. Deze ontwik
keling doet zich niet alleen in den groot-
maar ook in den kleinhandel voor. Men
heeft den indruk, dat de Amerikaansche
regeering met haar streven naar verhoo
ging der prijzen, door middel van valuta
devaluatie en andere regeeringsmaatrege-
len, haar doel voorbij heeft geschoten. De
ontevredenheid onder de arbeiders b.v.
vindt haar oorzaak voornamelijk in het
feit. dat de beloofde zegeningen van het
ingrijpen der regeering in prijs- en loon-
zetting zijn uitgebleven. De verhooging
de loonen heeft geen gelijke tred kunnen
houden met de stijging der kleinhandel-
prijzen en der algemeene kosten van het
levensonderhoud. De reëele loonen zijn in
het algemeen belangrijk gedaald. Een ver
dere waardevermindering van den dollar
zóu deze ontwikkeling nog meer in de hand
werken: de regeering zal hiertoe te minder
overgaan, nu de misoogsten toch reeds de
prijzen in de hoogte drijven,
De Europeesche beurzen hebben zich bij
de lustelooze stemming in Wallstreet aan
gesloten. Ook voor de Amsterdamsche
beurs heeft elke stimulans ontbroken. De
in den jongsten tijd gepubliceerde jaar
verslagen komen in het algemeen overeen
met de verwachtingen. Wat de Indische
cultuurondernemingen betreft, loopen de
resultaten nog al uiteen, al naar gelang
van de producten, waarbij deze betrokken
zijn. Het ongunstigst is natuurlijk de po
sitie der suikermaatschappijen, die in de
meeste gevallen op hun reserves teren,
voor zoover deze tenminste nog aanwezig
zijn. De vaak noodige financiëele reorga
nisatie wordt nog uitgesteld, totdat een
beter inzicht zal kunnen worden verkre
gen in de verhoudingen, waaronder de
stabilisatie der suikercultuur op Java zich
zal moeten voltrekken. Het voortdurend
afbrokkelen der prijzen maakt, dat op het
oogenblik nog geen vaste basis voor de
reconstructie van het bedrijf bestaat. Zoo
heeft de Cultuur Mij. der Vorstenlanden
de suikervoorraden in haar balans per
ultimo 1933 aangenomen op f 4 50 per 100
Kg. Deze taxatie blijkt inmiddels reeds
weder te hoog te zijn Het staat wel vast.
dat de nog op de balans aanwezige reser
ves ten bedrage van ruim f. 5% millioen
niet voldoende zullen zijn voor het be
werkstelligen der noodige afschrijvingen.
Ook op het aandeelenkapitaal zal een aan
zienlijke reductie moeten plaats vinden.
De koers van 18 pet., waarop de aandeelen
ter beurze zijn gevallen, wijst er wel op.
dat volgens de verwachting der beurs het
mes er wel zeer diep ingezet zal moeten
worden.
De Koloniale Bank maakt in haar jaar
verslag nog geen melding van definitieve
reorganisatieplannen, maar toch moet
worden verwacht, dat deze instelling even
eens t. z. t. sterk zal moeten afschrijven
op de waarde van suiker- en ook van
andere ondernemingen. Waarbij zij betrok
ken is. Het verlies op suiker, koffie enz.
zal slechts zeer ten deele kunnen worden
gecompenseerd doo# een eventueele winst
op rubber en thee van de ondernemingen,
waarmede de Koloniale Bank in relatie
staat. De Ned. Indische Landbouw Mij.,
waarvan het kapitaal,geheel in het bezit
is van de Ned. Indische Handelsbank,
heeft haar verlies op suikerondernemin
gen kunnen terugbrengen van f. 3.78 mil
lioen tot f. 606.000, terwijl zij op de z.g.
Bergcultures (rubber, koffie, theel een
kleine winst heeft gemaakt van f. 17.000,
tegen een verlies van f. 42.000 verleden
jaar. De verdeeling van het risico, door
belang te nemen bij verschillende cultures,
belooft vruchten te gaan afwerpen, nu de
toestand in de rubber- en de theecultuur
dank zij de doorvoering der restrictie aan
merkelijk is verbeterd.
In de financiëele resultaten van de
thee-ondernemingen over het afgeloopen
jaar is deze verbetering reeds tot uiting
gekomen. Voor de rubberondernemingen
zal zij eerst in het loopende jaar in ster
kere mate gaan doorwerken, hoewel in
vele gevallen 1933 reeds een kleine winst,
resp. een vermindering van het verlies
heeft gebracht.
Er zijn zelfs rubbermaatschappijen, die
voor 1934, bij handhaving van de tegen
woordige rubberprijzen, de hervatting
van het dividend in het vooruitzicht kun
nen stellen, zoo b.v. de Waï Sumatra, die
op een desbetreffende mededeeling in de
jaarvergadering krachtig in koers zijn
gestegen. Ook Lampong Sumatra en ver
schillende andere, minder courante rub
berwaarden, konden in koers verbeteren.
Het hoofdfonds, Amsterdam Rubber,
heeft daarentegen geen belangrijke koers
fluctuaties te zien gegeven. In de situatie
van de rubbermarkt zelf is trouwens
weinig verandering gekomen. Het dezer
dagen gepubliceerde cijfer van het rub
ber-verbruik in de Ver. Staten, dat zulk
een belangrijk percentage van het totale
wereldverbruik vormt, heeft niet ten volle
aan de verwachtingen beantwoord, m
Juni heeft het 40.000 ton bedragen, tegen
43.000 ton in Mei j.l. en 51.CD0 ton in Juni
van het vorige jaar. In het eerste half
jaar van 1934 was het Amerikaansche
rubberverbruik ten bedrage van 265.000
ton echter aanzienlijk grooter dan dat in
de overeenkomstige periode van 1933,
toen het slechts 182.000 ton bedroeg.
Een gunstig verschijnsel is het, dat
ondanks de verhooging van de rubber-
prijzen de productie van de z.g. „reclai
med" of „geregenereerde" rubber (oude
rubber, die opnieuw verwerkt wordt) in
vergelijking met het vorige jaar nog is
afgenomen. De plantage-rubber schijnt
het in kwaliteit toch zoo zeer van de
geregenereerde rubber te winnen, dat het
prijsverschil niet zooveel gewicht in de
schaal legt. Toch vormt de productie van
geregenereerde rubber nog altijd ca. 14%
van de totale verwerkte rubterproductie
in de Ver. Staten.
De rubberafdeeling was feitelijk de
eenige afdeeiing der beurs, die in de af
geloopen week belangrijke koersverschil
len heeft vertoond. Suikeraandeelen b.v.
werden niet beïnvloed door het bericht,
fat op Java een nieuwe riet" ort zou zijn
"evonden d'Q p-n b-1- -*-<ik hrneer ren-
•i-m-nt zou on""' Tn Voor het verkrij
gen van een benna'd" hoeveelheid suiker
zou dan met het beplanten van een klei
nere oppervlakte kunnen worden volstaan,
waardoor de kostprijs verder zou kunnen
dalen. Wanneer men zich herinnert, welk
een belangrijke vermindering der produc
tiekosten de aanplanting van de bekende
rietsoort P. O. J. 2878 met zich heeft ge
bracht, kan men zich een denkbeeld
vormen van de beteekenis, die deze nieuwe
vondst voor de Java-suikercultuur kan
hebben, vooral wanneer een keer de toe
stand op de wereldsuikermarkt meer ge
stabiliseerd zal zijn. Ook onder de tegen
woordige omstandigheden zou het echter
van groot belang zijn, wanneer de Java-
suikercultuur haar productiekosten ver
der zou kunnen aanpassen aan het sterk
gedaalde prijsniveau.
Voor tabaksaandeelen bestond slechts
geringe belangstelling en ook in petroleum
waarden is weinig omgegaan. Een teleur
stelling vormde de toeneming van de
Amerikaansche petroleumproductie in de
laatste week. aangezien deze er op wijst,
dat de controle op de doorvoering der
restrictie nog altijd niet afdoende is. Voor
Augustus is het maandelijksche productie
contingent van regeeringswege verder
verminderd met 903.000 vaten. Naar be
rekend is, zou echter een verdere vermin
dering dre productie met minstens 4 mil
lioen vaten noodig zijn, om de geldende
prijzen niet in gevaar te brengen.
Industrieele fondsen hebben zich op
ongeveer de koersen van de vorige week
bewogen. Een goeden indruk maakte de
hervatting van het dividend door de Ned.
Mij. voor Havenwerken, omdat men hier
in een symptoom zag van de wijze, waar
op de Nederlandsche industrie zich gelei
delijk aan de veranderde omstandigheden
weet aan te passen.
Op de beleggingsmarkt heeft de stijging
der koersen, resp. de daling van den
rentevoet, zich verder voortgezet. De 4%
leeningen Amsterdam zijn nog slechts 'n
fractie van den paristand verwijderd en
zoowel de provincie Utrecht als Noord-
Holland zijn overgegaan tot de uitgifte
van 3%% leeningen. Terwijl voor de lee
ning Noord-Holland de koers van uitgifte
nog op 977i%> werd gesteld, heeft Utrecht
de emissie-koers op 98 3/4% vastgesteld,
blijkbaar aangemoedigd door het succes
der eerste 3%% leening, die van de pro
vincie Zuid-Holland. Op de groote vrij
willige inschrijvingen op deze leening
moest zelfs een reductie worden toege
past. Verschillende gemeenten die het
3%% rente-type nog niet aandurfden,
hebben 4% leeningen tot iets boven pari
uitgegeven, die alle vlot plaatsing heb
ben gevonden. Onder deze omstandig
heden wordt de kans, dat Ned. Indië zijn
5% en 4>/i% leeningen zal kunnen con-
verteeren in 3'/i%* obligatiën met garan
tie van den Nederlandschen Staat, hoe
langer hoe grooter. Toch verwacht men
niet, dat deze groote conversie-.transactie
reeds in de eerstvolgende weken zal plaats
vinden Vermoedelijk zal de regeering na
het eind van het vacantie-seizoen met een
uitgifte komen, hetzij tot consolidatie van
vlottende schuld, dan wel voor conversie
doeleinden.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Amsterdam Rubber 104i/j, 102'/:, 105'/i.
Bandar Rubber 112, 125, 123.
Batoe Sumatra 24. 40.
Deli Batavia Rubber 67. 75.
Indische Rubber 76 7/8, 99, 93.
Lampong Sumatra 67%, 85, 80.
Ver. Majanglanden 101 3/4, 111.
Oost Java Rubber 112'/!, 118%.
Wai Sumatra 104'/i, 123, 119.
Vico 711/4, 79 3/4.
Silau Sumatra 60 3/4, 75.
Handelsvereniging „Amsterdam" I681/.,
'6 3/4, 169. 167%.
Deli Batavia Mij. 145 3/4, 146, 145.
Kon. Petroleum 153 3/4, 152, 153.
"hilips 213%, 120 3/4 213 3/4.
Unilever 69% 68. 67 3/4.
Nederland 791/4, 80. 78 13/16.
4"Amsterdam 98i/4, 99 7/8, 98 7/8.
4% Kon. Petroleum 81 3/4, 82 7/8.
KON. HOLL. LLOYD.
WATERLAND, thuisr., 19 Juli van Rio
Janeiro.
FLANDRIA, uitr., 19 Juli n.m. 10 uur van
Southampton.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
ROTTERDAM, toeristenvaart, arr. 20 Juli
v.m. 7 u. te Hellesylt.
VBENDAM, R'dam n. New-York, pasj,
19 Juli Lozard.
BEEMSTERDIJK, thuisr., pass. 19 Juli
Lizard.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
STELLA. 20 Juli van Hamburg te Amst.
Malaga.
BAARN, 20 Juli v. Hamburg te Antwerpen.
COSTA RIOA, 19 Juli van Curacao n.
Puerto Cabello.
DEUCALION, 19 Juli v. Aimst. te Hamiburj,
FAUNA, 19 Juli van Genua n. Palermo.
HELDER. Caibarien n. Antwerpen, was
18 Juli 10 u. n.m. 450 mijlen N. van Flores,
LUNA, 18 Juli van W. Indië te New-York.
NEREUS, Amst. n. Kopenhagen, pass. 20
Juli Holtenau.
SATURNUS, 19 Juli van Istanboul n.
Bourgas.
HERMES, 20 Juli van Amst. te R'dam.
TRAJANUS, 20 Juli van Amst. te R'dam,
TRITON, 19 Juli van Tunis n. Piraeus.
ALKMAAR, 19 Juli v. Curacao n. Cristobal
BODEGRAVEN, thuisr., pass. 19 Juli Lizard
VAN RENSSELAER, thuisr., 20 Juli n.mi
8 u. te Plymouth verw.
ROTT. LLOYD.
BHMbAFOERA, thuisr., 20 Juli v. Singapore,
MIJ. NEDERLAND.
BATOE, 19 Juli van Hamburg te Amst.
TAiNTMBAR, thuisr., pass. 18 Juli Gibraltar,
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
MELISKERK, 20 Juli van O. Afrika t«
R'dam.
KLIPFONTEIN, uitr., 20 Juli te Antwerpen
NUKERK, thuisr., 19 Juli te Kilindini.
MIJ. OCEAAN.
ALCINOUS, thuisr., 19 Juli te Belawan.
POLYDORUS, uitr., 19 Juli van Belawan.
JAVA—NEW YORK LIJN.
MADOERA, Java n. New York, 19 Juli V.
Port Soudan.
KON. PAKETV. MIJ.
LE MAIRE. 19 Juli v. Mahe n. Singapore.
ROGGEVEEN, 18 Juli v. Kohsichang naar
Kaapstad.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN.
BENGALEN, 20 Juli v. Vancouver te San
Francisco.
0
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
BATAVIER III, 20 Juli van R'dam te Gra-
vesend.
SCOPAS, Purfleet n. St. Kitts v.o., pass.
19 Juli Dungeness.
MARPESSA, 20 Juli van Shellhaven naar
St. Kitts v.o.
KERKPLEIN, R'dam n. Wabana, pass. 19
Juli Prawlepoint.
LETO, naar Avonmouth, was 19 Juli 2 u,
20 v.m. 1220 mijlen W. van Valentia.
PROCYON, 19 Juli van Archangel naar
IJmuiden v.o.
ALCOR, 19 Juli van Rouaan n. Schiedam.
ALUDRA. 19 Juli van San Nicolas te B.
Aires.
RIJNSTROOM, 19 Juli van Amst. te Leith.
SCHIELAND, Gdynia n. Delfzijl, pass. 19
Juli Elseneur.
IJSSEL, pass. 19 Juli Eiseneur.
ST. ANNALAND, Blyth n. Boulogne, pass.
19 Juli Flamboro Head.
VEERHAVEN, 19 Juli van Mobile n. New
Orleans.
2-4