^NIVEA
2 Qoiion
m.
o ro*
75,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 8 Juni 1934
Derde Blad No. 22764
BINNENLAND.
in (uAé/ i'tukten zon'.
INGEZONDEN.
KUNST EN LETTEREN.
HET NIEUWE
AMBTENAREN-TIJDPERK.
rede van den heer perdok.
Vergadering der Centrale van
Vereenigingen van personeel
in 's Rijks dienst.
In de heden te Arnhem in „Musis Sa-
tram" gehouden vergadering van de Cen
trale van Vereenigingen van personeel
in 'sRijks dienst hield de heer F. Perdok
Hzn. een rede. waarin hij allereerst de
«Ie verslechteringen op salarissen, werk
tijden, enz. voor de ambtenaren schetste.
Het nieuwe ambtenarentijdperk - aldus
jpr. - is ingezet met „gelijkschakeling".
Ka eerst de salarissen van haar eigen
personeel beneden het peil van een be
hoorlijke leven-existentie te hebben ge
bracht, gaat de Regeering thans aan de
band van het rapport-Schouten, dat de
Fjjkssalarissen tot algemeene salarisnor-
men promoveerde, de lagere organen
dwingen tot salarisverlaging van hun per
soneel tot het peil van dat van het
Rijkspersoneel. Daarmede is de Regeering
ren gevaarlijk pad betreden, dat zich
noeg of laat zal wreken, omdat het
noodwendig tot veel onbillijkheden moet
Men.
Een nieuw gevaar bedreigt sommige
poepen ambtenaren in 't rapport-Iden-
turg. De Rijkswerven worden bedreigd
met opheffing, terwijl voor de Artillerie-
Inrichtingen een omzetting in een ge
mengd bedrijf wordt bepleit. Daarnaast
worden vele ambtenaren in de diensten
onder Defensie door de opheffing van
Korpsen met ontslag bedreigd.
Ook de invoering van het capitulanten-
itelsel kan een funeste invloed hebben
op verschillende diensten.
Over de ambtenaren-gerechten had spr.
weinig waardeering.
Een nieuw belangrijk onderwerp heeft
oë ambtenaarskringen verontrust.
Ter bestrijding van de werkloosheid
onder de jongelingschap houden twee
onderwerpen ons bezig. De gedachte wint
meer en meer veld. dat men de ambte
naren en onderwijzers boven den 60-
jarigen leeftijd moet ontslaan. Daarnaast
ontstond het vraagstuk: Vervanging van
vrouwelijke ambtenaren door mannelijke.
De Regeering achtte zich geroeoen
leeds daadwerkelijk in deze op te treden.
In haar circulaire, die 19 Maart 1934
van den Minister van Binnenlandsche
Zaken is uitgegaan, wordt in punt 7 en 8
aanbevolen vrouwelijke arbeidskrachten,
die niet werkzaam zijn in specifiek vrou-
welfke beroepen, te vervangen door
lajnelijke arbeidskrachten; voor zoover
iel betreft ambtelijk aangesteld perso
neel moet dit geleidelijk geschieden, ter
wijl ten aanzien van vrouwelijk personeel
op arbeidscontract werkzaam, zoo noodig
onmiddellijk tot vervanging door manne-
iijk personeel kan worden overgegaan.
De Regeering komt ons nu verklaren,
dat de aanbevolen circulaire dient om de
iot dusverre bestaande tegengestelde ten-
denz om nl. mannelijke arbeidskrachten
sooveel mogelijk te vervangen door vrou
welijke tegen te gaan
De circulaire heet dus een middel van
preventie. De Regeering veroordeelt daar
mede haar eigen gevoerde loonpolitiek.
Meerdere malen hebben wij er op moeten
wijzen, dat de Regeering van het „insti
tuut vrouwelijke arbeidskrachten" ge-
tniik maakte om de loonen en salarissen
te drukken.
De verwachting in leidende kringen,
"t loonsvermindering een goed middel
3» zijn om de werkloosheid te bestrijden,
s blijkens de thans opgedane ervaring
«juist gebleken. Ofschoon wij niet voor-
Jij willen zien, dat de Ioonfactor onder
factoren in het productieproces een
®t te onderkennen invloed uitoefent, is
hans toch wel duidelijk geworden, dat
«j elke loonsvermindering de arbeldsge-
genheid daalde, doordat de consumptie-
fncht verminderde. Dat de enorme open-
hre schuldenlast daarbij zijn invloed
rat laten gelden, is alleszins verklaar-
har.
Dn als wii nu ervaren dat van 1 Jan.
'»2 tot 1 Januari 1934 de Staatsschuld
®eg van 2865 millioen tot 3371 en dat
wij thans bijna evenveel guldens van 70
hnt schuldig zijn als in 1920 van 45
centen, dan moet een dergelijke finan-
J'eele politiek in een tijdperk van steeds
™Pere inzinking het denkend deel van
««natie verontrusten,
wij hebben indertijd gezeed aldus
JPt aanvaardt het noodoffer van een
®ra heffing. Dat werd onmogelijk ge-
j™ .Nu is het volk langs anderen weg
J't tienvoudige kwijt en heeft bovendien
"Jk de centenaarslast op zijn schouders,
wij beleven thans dat ondanks de
«lende loonen en andere Inkomens, de
jerste levensmiddelen weer duurder wor-
Jen door de noodzakelijk geachte belas-
ungen De statistische gegevens melden
'«Maling naast prijsstijging, waarmede
w zijn aangeland on een steeds dalende
«nsumntiekracht. die voert tot minder
Productie en vermindering van arbeids-
K'evenheid.
(Szien van standpunt, kunnen wij
fubtenaren derhalve allerminst inge-
Jouien zijn met deze financieele politiek
Ti temeer niet. omdat vele lagere amb-
«Jaren daardoor steeds verder dalen be-
-«cn een redelijk levenspeil.
HET RECLAME-CONGRES,
(Vervolg van gisteren).
itiï £e m'dc'agw,ergadering werd behan-
het onderwerp: courantenreclame.
„"et prae-advies van den heer W. J.
I Whan, directeur der verkoopafdee-
nINederIand en Koloniën van de N. V
Ps Gloeilampenfabrieken en de N. V.
Ps' Radio, die wegens ziekte verhin-
- „was. werd toegelicht door den heer
bchuitema. Hoewel het prae-advies
Jai destre<ien werd en bi.i niemand
jj ondervond, hoopte inleider toch,
Sa» t6 ten wisseling een verbete-
'sn Jfngevo'8e zou hebben ten opzichte
den bestaanden toestand, hetgeen
voor de dagbladen als voor de
^meerders van belang zou zijn. Spr.
I&r contanten reclame nog steeds één
liana hulpmiddelen voor de propa-
I oa van de meeste goederen.
RECLAME.
2473
aanvulling indische tariefwet.
Faciliteiten voor oprichting of uitbreiding
van bedrijven in Indië.
Ingediend is een wetsontwerp tot aan
vulling van de Indische Tariefwet en wijzi
ging van het tarief van invoerrechten in
Ned.-Indlë.
Het wetsontwerp heeft een tweeledige
strekking. In de eerste plaats beoogt het
de aanvulling van de Indische Tariefwet
met een bepaling, welke den Gouverneur-
Generaal van Ned.-Indië in staat zal stel
len bij de oprichting van nieuwe of uit
breiding van bestaande bedrijven vrijstel
ling van invoerrecht toe te staan voor de
machinale installatie en de grondstoffen.
Voorts heeft het wetsontwerp ten doel
eenige verbeteringen aan te brengen in
het thans geldend Indisch tarief van in
voerrechten.
Het bevorderen van de vestiging In Ned.-
Indië van nieuwe industrieele bedrijven,
welke een voldoende levensvatbaarheid
doen verwachten en redelijke mogelijkhe
den bieden met het oog op werkverschaf
fing, het bezigen van inheemsche materia
len en het voorzien in de binnenlandsche
behoeften, moet aldus de minister van
Koloniën in de memorie van toelichting
van groot belang voor de verdere ontwik
keling van dat gebiedsdeel worden geacht.
In aansluiting aan de bevoegdheid tot
het verleenen van vrijdom van invoerrecht
In het belang van de nijverheid, waarvan
in art. 3 der Indische Tarierwet reeds
sprake is, voorziet art. 1 van het wetsont
werp nu in de mogelijkheid om de vesti
ging van nieuwe of de uitbreiding van be
staande bedrijven in Indië aan te moedi
gen door tevens vrijstelling van invoer
recht te verleenen voor de thans in het
algemeen met 9 pet. der waarde belaste
machinerieën, werktuigen of toestellen, die
daarvoor noodig zijn. Teneinde de jonge
industrieën ln haar eerste bestaanjaren
verder tegemoet te komen, ware die vrij
stelling gedurende een voor elk geval te
bepalen tijdvak van ten hoogste twee ja
ren, voorts uit te strekken tot de in de
nieuwe bedrijven of bedrijfstakken te ver
werken grondstoffen.
Blijkens het slot van de voorgestelde be
paling is het de bedoeling om de facilitei
ten te beperken tot die gevallen, waarin en
voorzoover naar het oordeel van het uit
voerend gezag het toekennen daarvan in
het economisch belang van Ned.-Indië te
achten ls. Dit laatste zal den doorslag
moeten geven en derhalve telkens moeten
worden afgewogen.
In het belang van de vestiging van nieu
we bedrijven, waarvoor den laatsten tijd in
verband met de tijdsomstandigheden
steeds meer belangstelling aan den dag
gelegd wordt, is het wenschelijk, dat de
onderhavige wetswijzigingen binnen den
kortst mogelijken termijn tot stand ko
men.
Aangezien het hier derhalve een geval
van spoedeischenden aard in den zin van
artikel 71 der Indische Staatsregeling be
treft, is de Volksraad niet in de gelegen
heid gesteld om, in voege als in evenge-
meld artikel is voorgeschreven, ter zake
van raad te dienen.
OPZEGGING CONTRACT IN DE
KOOPVAARDIJ.
De plannen der werkgevers nog niet
bekend.
Naar wij vernemen is bij de Centrale
van Koopvaardijofficieren, die gevormd
wordt door de Ver. van Ned. Gezagvoer
ders en Stuurlieden ter Koopvaardij en de
Vereeniging van Scheepswerktuigkundigen,
alsmede bij den Centralen Bond van
Transportarbeiders nog niets bekend, om
trent de overwegingen, die den Bond van
Werkgevers in de Koopvaardij geleid heb
ben tot opzegging van het 28 Juni a s.
afloopend contract met de organisaties
van scheepsofficieren en zeelieden. Of
schoon de mogelijkheid bestaat dat de
Bond van Werkgevers zich in verband met
de huidige situatie in het scheepvaart
bedrijf, niet opnieuw voor een jaar aan
vaste overeenkomsten wil binden, of zoo
dit lichaam zulks wel wenscht te doen,
daarbij een verlaging der gages zal voor
stellen, valt daaromtrent op het oogenblik
niets met zekerheid mede te deelen.
Wij vernemen echter dat, wanneer er
onderhandelingen over een nieuw te slui
ten contract zullen worden gevoerd, de
drie genoemde werknemersorganisaties
daarbij, evenals het geval ls geweest bij
de staking in het Scheepvaartbedrijf, ge
zamenlijk zullen optreden. Het is dan de
Contactcommissie, van werknemers ln de
Koopvaardij, uit vertegenwoordigers dezer
organisaties samengesteld, welke haar
belangen zal behartigen. Zijn wij wel inge
licht, dan wordt tegenover een eventueel
voorstel tot verlaging der gages een beslist
afwijzend standpunt ingenomen.
RADIO-CONFERENTIE.
Bijeenkomst van vier concernleiders,
waaronder dr. A. F. Philips.
Naar wij vernemen heeft op uitnoodiging
van dr. A. F. Philips gedurende de laatste
tien dagen een conferentie plaats gehad
in het kasteel Oud-Wassenaar, op welke
conferentie aanwezig waren mr. D. Sar-
noff, president van de Radio Corporation
of America, mr. H. Robertson, president
van de Western Electric Company mr. C.
H. Minor president van de International
General Electric Company of New York en
dr. A. F. Philips leider van het Philips-
concern Ter conferentie werden verschil
lende technische en commercieele aange
legenheden bsproken en deze besprekin
gen hebben de meest bevredigende resul
taten opgeleverd.
cedietverleening
aan den middenstand.
De uitvoering door de Ned.
Middenstandsbank.
In een Nota naar aanleiding van het
eindverslag der Eerste Kamer over het
ontwerp van wet tot wijziging van het
zevende Hoofdstuk B der Rijksbegrooting
voor het dienstjaar 1934 (Credietverlee-
ning Middenstand) zegt de Minister van
Financiën, dat de omstandigheid, dat
een middenstander zijn bestaande bank
relatie wenscht aan te houfden, voor
dezen geen bezwaar zal opleveren dm
van de tegemoetkoming, welke het wets
ontwerp bedoelt te verleenen. te profi-
teeren. De Nederlandsche Middenstands-
bank zal n.l. bij de uitvoering van de
regeling ook van de tusschenkomst van
andere credietinstellingen gebruik kunnen
maken. De bedoeling is, steun te verlee
nen aan „volwaardige" bedrijven, die,
tengevolge van de crisis, tijdelijk met
liquiditeitsmoeilijkheden te kampen heb
ben, doch niet, om ook de bestaansvoor
waarden van de bedrijven te wijzigen. De
te verleenen steun zal intusschen naar de
meening van den Minister, er toe kunnen
strekken te voorkomen, dat die bedrijven
onnoodig te gronde gaan.
VOLLEDIGE DIESEL-TRACTIE.
Ingaande volgende maand.
Onze spoorwegmedewerken schrijft:
Omstandigheden voorbehouden zullen
de Ned. Spoorwegen de volgende maand
de volledige Dieseltractie, op de aangewe
zen baanvakken invoeren.
Op 't oogenblik doen van de 100 Diesel-
treinen er 40 treinen dienst. Voor de Dle-
seltreinen is nog steeds veel belangstel
ling en de treinen zijn voortdurend goed
bezet.
VERMINDERING DIVIDEND- EN
TANTIEMEBELASTING.
Wetsontwerp bij de Tweede Kamer
ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging der Registratiewet, strekkende tot
vermindering van dividend- en tantième
belasting.
Van verschillende zijden is den Minister
van Financiën verzocht wijziging te be
vorderen van de eerste overgangsbepaling
der wet van 7 Augustus 1933. tot wijziging
van de Registratiewet 1917, omdat van
deze overgangsbepaling door een groot
aantal vennootschaDpen niet kon worden
gebruik gemaakt. Daar ook de bedoeling
der Regeering namelijk een aanmerkelijk
aantal van de vennootschappen waarop
gemelde wet het oog had, te zien verdwij
nen, niet werd bereikt, heeft de Minister
gemeend aan dien aandrang gevolg te
moeten geven.
Voorts is gebleken, dat de besturen van
vele vennootschappen van het gebruik
maken van de overgangsbepaling worden
afgehouden, doordat bij de liquidatie de
volle in de vennootschap aanwezige winst
met dividend en tantièmebelasting wordt
getroffen Ook indien het ontwerp-
Besloten Vennootschappenwet in zijn te-
genwoordigen vorm tot wet verheven
wordt, zal dit geschieden, maar dan in den
loop van eenige jaren. Daarom wordt in
art. III een vermindering van die belasting
voorgesteld. De Minister verwacht, dat vele
besturen van naamlooze vennootschappen
de thans geboden gelegenheid om in eens
een verminderde dividend- en tantième
belasting te betalen, zullen aangrijpen,
liever dan in den loop van eenige jaren
de volle belasting te betalen. De Regeering
meent deze vermindering te kunnen ver
leenen, omdat zij in de eerste plaats het
verdrijven van een aantal der in art. 45a
der Registratiewet 1917 bedoelde vennoot
schappen tengevolge zal hebben en voorts
'deze verminderde belasting dan ook ter
stond zal worden ontvangen.
Tenslotte meent de Minister, dat het
wenschelijk ls den termijn gedurende
welken van de gunstige overgangsbepalin
gen kan worden georofiteerd te verlengen
tot 11 September 1936.
HFT LEDENTAL DER VAKCENTRALES
DAALT.
Alleen Chr. Nat. Vakverbond
boekt geringe winst.
Het ledental der voornaamste Neder
landsche vakcentrales daalde gedurende
het jaar 1933 met 3.2 van 726.996 op 1
Januari 1933 tot 703.782 op 1 Januari '34.
Alleen het Chr. Nat. Vakverbond boekte
nog eenige winst (bijna 0.24"/o) en zag
zijn ledental stijgen van 116.913 tot 117.193
Ook hier bleef de winst dus zeer gering
en bedroeg slechts 280 leden. De overige
centrales zagen hun ledental dalen. Op
merkelijk is het groote verlies van het
Nat. Arb. Secretariaat (N.A.S.) ad 14.5%
van 23.102 tot 19.762 leden. Dan volgt het
Ned Verbond van vakvereenigingen (N V.
V.) met een verlies van 4.3°/o van 339.403
tot 324.852: de Nederl. vakcentrale met
3.4 verlies van 49.521 tot 47.820; het
R.-K. werkliedenverbond met 2°/o verlies
van 198.057 tot 194.155.
RECLAME.
2446
VERSPREIDE BERICHTEN.
Naar wij vernemen, heeft H. K H.
Prinses Juliana, in verband met andere
plannen van H. M. de Koningin en H.K.H.,
tot Haar leedwezen afgezien van het
brengen van een bezoek aan Zeeland in
September a.s.
GEBOREN.
Cornelia, d van D. Koopman en J. C.
v. Rijn.
ONDERTROUWD.
A Zeijerveld. j.m. 25 jaar en H. Noppen
j.d. 24 jaar.
OVERLEDEN.
J. de Lange, z. 23 jaar.
deze nieuwe Valvoline schenkkan.
Alle moeilijkheden, om onderweg
even wat Valvoline bij te vullen,
zijn met één slag overwonnen.
Geen aangebroken bus meer in Uw
wagen I U opent eenvoudig de her
metisch gesloten '/4-gallon schenkkan
met het sleuteltje, dat er aan bevestigd
is, vult bij en werpt de waardeloos ge
worden bus weg.
De hals der bus kan zoo ver worden
dichtgeknepen, dat de olie zonder te morsen
gemakkelijk in de nauwste carter-vulopening
gegoten kan worden.
DE BESTE OLIE IN EEN IDEALE VERPAKKING!
Aan Ritx' Handelmaatschappij. N.V.
Amsterdam (C.) Prinsengracht 583
U gelieve mi] gratis en franco te doen
toekomen de Valvoline Agenda 1934.
Naam
Adres:
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Cople van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
Leiden 7 Juni 1934.
TARIEVEN VOOR GAS, ELECTRICITEIT
EN WATER.
De Directeur van Verkeer en Water
staat in Ned.-Indië heeft de Aniem (Aig.
Ned. Ind. El. Mij de verplichting opge
legd vóór 1 Juli a.s. voor Pekalongan
voorstellen tot verlaging van haar tarie
ven in te dienen. In de overwegingen
wordt o.a. gezegd:
dat waar onder den drang der tijds
omstandigheden allerwegen de noodzaak
bestaat te komen tot een lageren levens
standaard van bedrijven van deze
soort aan welke op grond van door het
land verleende concessies de openbare
electriciteitsvoorziening op monopolis-
tischen grondslag is toevertrouwd, rede
lijkerwijze venvacht mag worden, dat zij
in het algemeen belang naar vennogen,
door verlaging der electriciteitstarieven,
aan die verlaging zullen medewerken, enz.
Diezelfde noodzaak bestaat hier in niet
mindere mate dan in Indië, en dus mogen
wij ook redelijkerwijze hetzelfde ver
wachten van de S.L. F. en de L. D. M.
Vooral het gewone tarief voor electrici-
teit dient verlaagd te worden. Wel be
staat er het goedkoopere woonhuistarief,
maar by informatie zal men ervaren dat
dit alleen besparing geeft bij een zeer
hoog electriciteitsverbruik. zoodat een be
woner van een gemiddeld woonhuis er
niets aan heeft en men beter kan spreken
van een luxe-woonhuis-tarief.
Ook het tarief der Leidsche Duinwater
Maatschappij is te hoog. Gelukkig is ge
bleken, dat dit best verlaagd kan worden,
nu deze maatschapph 16 °/o dividend uit
keert (v. j. 15"/o).
Zestien procent, gehaald uit een on
misbare levensbehoefte, in een bedrijf,
dat op alle manieren gewaarborgd is
tegen verliezen, en niet onder de malaise
lydt, komt in deze harde tijden wel wat
hoog voor.
Het is te hopen, dat de directie der
L. D. M. dat inziet, en uit zichzelf tot
verlaging overgaat. Is dat wat al te op
timistisch gedacht?
Dan breng is deze zaak onder de aan
dacht van alle vereenigingen. die op een
of andere wijze de stoffelyke belangen
harer leden voorstaan, b.v. Gemeente
belangen te Oegstgeest, en de afd. Leiden
der Nederlandsche Vereeniging van Huis
vrouwen.
U, Mijnheer de Redacteur, dankend voor
opname,
Hoogachtend,
N.
TIJDSCHRIFTEN.
Astra.
Het Juninummer van „Astra" opent
met een gevoelig geschreven verhaal van
mevr. Van der GroenZeegers. Ook dit
maal verluchtte Johan Gabriëlse haar
werk op waardige wijze.
Het kleine Indische schetsje „De cel",
werd geïllustreerd door Van Bemmel, ter
wijl Rie Reinderhoff een teekening maak
te voor „De prinses", een verhaal van de
zee van H de Wit.
Tot de humoristische verhalen mogen
gerekend worden: „Het Van Goghpaneel-
tje" van Adolphe Cremer. „Vacantiereis",
door Bas van Deilen. geïllustreerd door
Rowley, „Zooals het klokje thuis tikt.."
door Rie Cramer, waarvoor de schryfster
zelf de teekeningen maakte en de klucht
„Hooge aspiraties", door May Eddington.
A. M NacheniusRoegholt schreef een
kort verhaal „De dansacademie" en E.
Stetson zorgde voor een spannende de-
tective-story: „In zyn eigen val". Van
D W Brand ditmaal een klein schetsje:
„De brug".
Ter gelegenheid van den driehonderd
jarigen gedenkdag, schreef mevr. E.
Augustin een artikel over Curacao, met
tal van belangwekkende byzonderheden
en mooie foto's.
Ook is er een „Uit de natuur", waarin
over het leven der wilde dieren van Noord
Amerika wordt verteld, door verschillende
foto's geïllustreerd.
Dit alles tezamen maakt dat het Juni
nummer van „Astra" met zyn rijk-geva-
riëerden inhoud, met veel genoegen ge
lezen en bekeken zal worden.
By den aanvang van den 25en jaar
gang van de Bergensche Bad-, Duin- en
Boschbode. verscheen het eerste nummer
in feestgewaad. Verschillende vooraan
staande personen uit Bergen en omstre
ken verleenden hun medewerking aan dit
feest-nummer, dat niet in het minst
door de talryke illustraties een uit
stekend verzorgden indruk maakt.
Ter gelegenheid van het 75-iarlg bestaan
der N.V. Brandverzekering Maatschappij
„Holland van 1859" gevestigd te Dordrecht
verscheen een uitvoerig fraai uitgevoerd'
gedenkboek, waarin op overzichteiyke wyze
de oprichting en de groei der maatschappy
worden geschetst.
bü
RIJKSMUSEUM MESDAG.
Kon. Besluit is aan mej. I. C. E
Peelen, op haar verzoek, eervol ontslag
verleend als directrice van het Rijks
museum H. W. Mesdag te 's Gravenhage
en is benoemd tot directeur van dit mu
seum prof. dr. W. Martin, met bepaling,
dat hy tevens de betrekking van directeur
van het Koninklyk Kabinet van Schilde
ryen te 's Gravenhage zal biyven beklee-
den.
