MÊ
let afscheidscollege van prof. dr. N. Ph. Tendeloo
,le Jaargang
VRIJDAG 1 JUNI 1934
No. 22758
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
STADSNIEUWS.
A
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
30 Cte. per regel voor advertenttën uit Leiden en plaateen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertenttën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 óts.
Bureau Noordeindspleln Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT?
Voor Lelden per S maanden f.2.96; per week 1.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
|nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
INAUGURATIE VAN
3F. DR. J. N. BAKHUYZEN
VAN DEN BRINK.
pCARNATIE EN VERLOSSING BIJ
IRENAEUS.
Prof. Bakhuyzen v. d. Brink.
tegenwoordigheid van Curatoren,
«leeraren, lectoren, privaat-docenten
[studenten heelt hedenmiddag in het
pt-auditorium der Universiteit prof. dr.
Bakhuyzen van den Brink, als op-
ker van wijlen prof. dr. A. Eekhof be-
pmd tot hoogleeraar tn de geschiedenis
i het Christendom en van de leerstel-
ken van den Chr. godsdienst, benevens
(de geschiedenis van het Geref. Protes-
ptisme, dit ambt aanvaard met het uit
reken van den rede over ..Incarnatie
[verlossing bij Irenaeus".
p eenige opmerkingen over de mensch-
pding van Gods Zoon als de eigenlijke
chap van Schrift en Kerk, en over
aeus, bisschop van Lugdunum (Lyon)
i het einde der tweede eeuw, omschrijft
|r de dogmenhistorische plaats en be-
nis van Irenaeus. Hij heet de vader
katholieke dogmatiek, de eerste
reloog in het na-apostolisch tijdvak,
utelings als zoodanig in eere, dan wel
weinig oorspronkelijk traditionalist
[rltiseerd. Hij is in ieder geval als
istoloog en als bijbelsch theoloog maat-
|vend voor zijn tijd, en in beider opzich-
1 geldt zijn invloed tot nu toe. Spr. laat
I polemiek terzijde en kiest de Christo-
pe van Irenaeus als zijn eigenlijke on-
H-erp. dat nader te definieeren valt
r de beide begrippen incarnatie en ver
ging. Het woord incarnatie, vleeschwor-
It? menschwording, behoort strikt bij het
Pangelie; het spreekt van het Woord,
In Zoon Gods. Het doel der incarnatie
1de voleinding en verlossing van schep-
7>g en mensch.
Voor dit alles kiest Irenaeus zijn uit
gangspunt in de openbaring Gods, omdat
de mensch God niet uit zich zeiven kan
kennen, maar alleen door Gods openba
ringslogos, Daarmede wordt de transscen-
dentie Gods. de scheiding tusschen Schep
per en schepping gehandhaafd, maar zon
der dat de schepping wordt gedegradeerd.
De openbaring is van dien aard, dat de
kennis Gods niet intellectueel, maar door
de liefde tot stand komt, levenskennis is,
dus existentieel van aard. Hier blijkt, dat
ondanks de formuleeringen, die soms
scherp bepaald zijn bij Irenaeus. ruimte is
gelaten voor het eigenlijke wezen van
levend geloof; Irenaeus geeft geen leer,
maar geloofs-leer. Spr. teekent kort, hoe
een en ander bij Irenaeus'2 leven en per
soon past.
De volle openbaring Gods vandaar de
eenheid in Irenaeus' bijbelbeschouwing ten
opzichte van O. en N. Testament ver
schijnt in Jezus Christus, de menschge-
worden logos. Irenaeus handhaaft krachtig
de paradox van de god-menschelijkh«id. De
incarnatie bewerkt de verlossing, doordat
Zij den merisch tot God brengt even reëel
als zij zelve menschwording is Christologie
en soteriologie gaan samen, de eerste is de
verklaring van de tweede, de tweede de
toepassing van de eerete Maar de soterio
logie is ook van kosmische beteekenis door
de identificatie van logos en Christus;
schepping en verlosser worden zoo nauw
mogelijk verbonden.
Spr. acht de toelichting phydscbe verlos-
singsleer (Ritschl) voor de theologie van
Irenaeus ontoereikend; ook de recapitula
tie-leer het kenmerkende samenvattende
begrip bij Irenaeus. weerlegt haar. Voor de
waarachtige menschword'ng is de volledige,
ook ethische levensvernieuwing bil den
mensch het onafwijsbaar correlaat. In dit
verband vindt ook de sacramentsleer over
het Avondmaal haar plaats, tevens als
illustratie van Irenaeus' inzicht in de ver-
loss'ng der schepping.
Spr. eindigt met een overzicht van
eenige gegevens in de nieuwere dogmatiek,
voor zoover deze zich op de dogmenhis-
torie beroept en dat juist Irenaeus kiest,
om op grond van zijn verhouding der in
carnatie zlchzelve te rechtvaardigen.
NED. VEREEN. VAN BAKKERSZONEN.
Afd. Leiden en Omstreken.
Bovengenoemde afdeeling heeft haar
eersten onderlingen vakwedstrijd gehou
den in hotel „Centraal" Breestraat.
De jury, bestaande uit de heeren J.
Raaphorst, Leiden, P. v. d. Brugge, Den
Haag en K. Kroon te Alphen a. d. Rijn,
kende de volgende prijzen toe:
Klasse A (Witbrood)le prijs J. Heer-
sink, Aalten; 2e prijs C. Stavleu, Leider
dorp; 3e prijs G. v. Eist, Abcoude.
Klasse B. (Tarwebrood)le prils G. v.
Eist, Abcoude; 2e prijs G. Kuypers, Leiden;
3e prijs H. v. Noort Jr., Leiden.
Klasse C. (Beschuit)le prijs G. Kiemer
Wateringen; 2e prijs G. v. Eist. Abcoude;
3e prijs H. v. Noort Sr., Leiden.
Klasse D. (Kleinbrood)le prijs H. v.
Noort Jr, Leiden; 2e prijs H. v. Noort Sr.,
Leiden; 3e prijs F. Voorma, Noordwijk aan
Zee.
Klasse E. (Luxebrood, werkstukken):
le prijs F. Voorma, Noordwijk aan Zee; 2e
prijs G. Kuypers, Leiden; 3e prijs A. Par-
levliet, Katwijk aan Zee.
De hoofdprijs voor het hoogst aantal
punten in alle klassen werd toegekend aan
G. v. Eist, Abcoude.
NACHTVOORSTELLING IN HET
TRIANONTHEATER.
Van de film „Hongaria".
Voor een slechts bescheiden aantal be
langstellenden is vannacht in het Trianon-
theater daartoe door de directie geheel
belangeloos ter beschikking gesteld de
nieuwste Hongaaxsche film „Hongarije"
vertoond. Nadat een uitgebreid en aardig
voorprogramma was vertoond, sprak onze
stadgenoot, mr. W. Hugenhoitz namens de
Hongaarsche legatie een kort woord ter in
leiding. Spr. wees daarbij op de banden,
welke sedert eeuwen ons land met Hon
garije verbinden. In Budapest staat zelfs
een standbeeld voor Michiel de Ruijter, die
een aantal Hongaren uit de galeien be
vrijdde. Voorts wordt een aantal Hongaar
sche studenten middels een beurs in de
gelegenheid gesteld hun theologischeop
leiding aan de Utrechtsche Universiteit te
ontvangen en nog betrekkelijk versch in
het geheugen ligt de gastvrije ontvangst
van duizenden Hongaarsche kindertjes in
Hollamdsche gezinnen tijdens den moei
lijken oorlogstijd. De nasleep van den oor
log was in staatkundig opzicht voor Hon
garije fataal. Het verdrag van Trianon
deed driekwart van het grondgebied in
vreemde handen overgaan en de bevolking
met twee derden verminderen Het gevolg
van deze onbillijke, gewelddadige versnip
pering is geweest, dat de industrie groo-
tendeels ten gronde werd gericht. Het
resteerende deel van de bevolking heeft
zich met kracht en groote energie in
hoofdzaak op den landbouw en veeteelt
toegelegd, maar in den laatsten tijd be
gint zich ook de industrie meer en meer
te ontwikkelen. Spr. besloot met een op
wekking om het kranige Hongaarsche volk
■in zijn moeilijken strijd te steunen en
animeerde tot een bezoek om door e'gen
aanschouwing land en volk beter te leeren
kennen en waardeeren
Direct hierna nam de film een aanvang.
Voorzoover het in ons vermogen ligt dat
te beoordeelen. mogen wij zeggen, dat deze
rolprent een cultuur film is in den besten
zin van het woord en 'nderdaad een tref
fend beeld geeft van de schoonheden van
het Hongaarsche landschap en van de
zeden en gewoonten van hen. die het be
volken. de regisseur Kandó Laszló is erin
geslaagd een propaganda-film te ontwer
pen. welke wél de goede, maar niet de
slechte kwaliteiten van de meeste dezer
films bezit en die daarom boeit van het
begin tot einde
Een groot deel van dat succes komt op
rekening van den bekenden componist
prof Ernst von Dohnanyi, die de prachtige
muzikale illustratie verzorgde.
De nlet-talrijke toeschouwers zullen o.i.
zich de opgeofferde nachtrust niet be
treurd hebben
De opbrengst strekte zich tot leniging
van den nood onder Hongaarsche studen
ten en kunstenaars.
ZWEMINRICHTING DE ZIJL.
Bij de zweminrichting „De Zijl" heeft
men door den aanleg van nieuwe straten
een nieuwen ingang gekregen. Het vroe
gere tegelpad is hierdoor geheel vervallen.
Aan beide zijden van den weg. die tot de
inrichting leidt heeft men gazons met
boomen. planten en bloemen aangelegd,
hetgeen een keurigen indruk maakt.
Bovendien is de inrichting voorzien van
waterleiding zoowel in de dames- ais dn de
heeren-afdeellng.
Foto H. JONKER, Leiden
l^jrtermiddag heeft prof. dr. N Ph. Tendeloo, clic wegens het bereiken van den 70-jarigen leeftijd, het iioogleeraarsambt
neerlegt, zijn afscheidscollege gegeven. Men ziet hier op de voorste rij van links naar rechte de hoogleeraren Carp, v. d. Hoeve,
van Gilse, Bok, Bgngenberg de Jong, Kuenen, van der Hoeven, Flu, Barge, Jelgersma, Kan en Tendeloo.
AFSCHEIDSCOLLEGE VAN
PROF. Dr. N Ph. TENDELOO.
Wegens het bereiken van den
70-jarigen leeftijd.
Prof. Tendeloo.
Gistermiddag heeft prof. dr. N. Ph. Ten
deloo, hoogleeraar in de ziektekundige ont
leedkunde, algemeene ziektekunde en ge
rechtelijke geneeskunde, aan de Leidsche
Universiteit, die wegens het bereiken van
den zeventig jarigen leeftijd aan het einde
van den loopenden cursus ontslag als
hoogleeraar heeft genomen, zijn afscheids
college gegeven.
Dit afscheidscollege is door een groot
aantal belangstellenden bezocht. Aanwezig
waren o.m. de oud-hoogleeraren prof. Kan
en prof. Jelgersma, de decaan van dc me
dische faculteit, prof, dr- J. A. J. Barge
Voorts bijna alle hoogleeraren van de me
dische faculteit, o.a. prof. dr. P. C. T. van
der Hoeven, prof. dr. W. A. Kuenen, prof.
dr. G- J. Rademaker, prof. dr. S. T. Bok,
prof. dr. P. H. G. van Gilse, prof. dr. E.
A. D. E. Carp, prof. dr J. van der Hoeve,
prof. dr. P C. Flu en prof. dr. W. F. Suer-
mondt, benevens vele oud-assistenten en
assistenten, oud-studenten en studenten
van den scheidenden hoogleeraar.
Hel laatste college van prof. Tendeloo
had een algemeen karakter, waarin hij er
den nadruk op legde, dat om tot een zeker
.iets te komen, het niet aangaat om zich
bij bepaalde punten te beperken, maar men
dient rekening te houden met de constel
latie van zooveel mogelijk factoren- Zoo
hebben b.v. alle statistische beschouwin
gen, ook slechts een beperkte waarde, om
dat deze meestal zijn opgebouwd op een
betrekkelijk klein aantal gegevens. Als
voorbeeld, hoe onjuist het is, om op slechte
bepaalde feiten af te gaan, herinnerde spr.
aan de ontdekking van het serum tegen
diphterie. In alle ziekenhuizen en aporie-
ken werd het nieuwe serum in groote hoe
veelheden gebruikt en men was over de
resultaten buitengewoon tevreden: maar
wat bleek nu? Dat het aantal diphterlege-
vallen belangrijk was toegenomen of wat
meer voor de hand lag, dat er veel geval
len waren, die men maar voor diphterie
had gehouden.
Ook aan de wetten van Mendel dient
niet een al te groote waarde te worden
toegekend en wel omdat er geen enkel
mensch bestaat, die uit een bepaald ras
soort is op te bouwen. De voorspellingen
van het meteorologisch instituut omtrent
het weer falen daarom maar al te vaak,
ornaat het aantal factoren, dat op het weer
inwerkt, zoo ontzaggelijk groot is, dat het
vrijwel uitgesloten moet worden geacht le
voorspellen, hoe al deze factoren op het
weer zullen inwerken.
Spreker besloot zijn college met een op
wekking om zich ook bij de medische we
tenschap niet blind te staren op de af
zonderlijke factoren, maar op een constel
latie van factoren-
Hoewel prof. Tendeloo uitdrukkelijk vei-
zocht had. toespraken achterwege te wil
len laten, stemde hij er in toe, dat prof.
Barge een enkel woord sprak. Deze dankte
prof. Tendeloo voor hetgeen deze voor de
faculteit en voor het onderwijs heeft ge
daan.
o
VRAGEN VAN DEN HEER VAN STRALEN.
Inzake de steunregeling.
De heer J. J. van Stralen vroeg den Raad
hem verlof te verleenen de volgende vra
gen tot B. en W. te mogen richten.
1. Willen B. en W den Raad mededeelen
of hen iets bekend is omtrent plannen
der regeering tot verlaging van den werk-
loozen steun, en zoo ja, welke deze plan
nen zijn?
2 Indien B. en W. daaromtrent iets be
kend is of bekend mocht worden zijn zij
dan bereid alle mogelijke pogingen bij de
Regeering aan te wenden, om verslechte
ring van de steunverleening te voorkomen?
3. Willen B. en W. den raad toezeggen
tot eventueele invoering van steunverla
ging mdet over te gaan. alvorens aan de
vergadering van den Gemeenteraad daar
over inlichtingen zijn verstrekt?
DE ARBEIDSBEURS.
Op den lsten Juni 1934 waren 3048
iy, 2841) .werkzoekenden ingeschreven.
BINNENLAND.
Inaugureele rede van prof. dr. J. lf.
Bakhuyzen van den Brink aan de Leid
sche Universiteit; afscheidscollege van
prof. dr. N. Ph. Tendeloo. (Stadsnieuws,
le Blad).
De verkeersweek van 49 Juni a.s.
(Stadsnieuws, le Blad).
In twee uur per K.L.M. naar Huil. (Bin
nenland, 3e Blad).
Verlaging der suikeraccijns ingaande 1
Juli. (Binnenland, 3e Blad).
Ernstig auto-ongeluk te Amsterdam;
vier ernstig gewonden. (Gemengd, 3e
Blad).
Auto-ongeluk bij Hees; 22-jarige chauf
feur verbrand. (Gemengd, 3e Blad).
Overleden is de musicus A. Averkamp.
(Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Besprekingen te Genève. Een voorstel
der neutralen te verwachten. (Buitenl.,
4e Blad).
De Roemeensche minister van oorlog
afgetreden. (Buitenl., 4e Blad).
Engelsch dagbladcorrespondent uit
Duitschland uitgewezen. (Buitenl., 4e BI.)
De strijd om dc hervorming der Fran-
sche kieswet. (Buitenl., 4e Blad).
EXAMENS KRANKZINNIGEN- EN
ZENUWZIEKENVERPLEGING.
Voor het Rijks-examen ter verkrijging
van het diploma B. (krankzinnigen- en
zenuwzieken verplegingslaagden in de
Inrichtingen „Endegeest" o.a. te Oegst-
geest de volgende candidaten:
Zr. C. van Andel; J van As; M. H. J.
Andriessen; A. Bauer; C. J. Beijer; M.
Botter: W. J. Claasen; M. J. Dorfmeijer;
M. de Jong; A. R. H. Klein; Th. V. Last
drager; J. L. van der Linden; J. Loeve;
W. M. Loeve: C. M Midden; J. P. Oppelaar
G. H. Peerenboom; W. T. Pot; A. C.
Röhrman; M. I. Robertus; J. Wenke; Br.
J. C. van Drunen.
Afgewezen werden 3 candidaten.
LEIDSCHE C. J. M. V. PADVINDERS.
Fancy-fair in het Groephuis.
In het nieuwe Groephuis van de C.J.
M.V. padvinders, Oude Vest 96, werd gis
termiddag een fancy-fair geopend door
ds. J. C. van Apeldoorn die er in zijn ope
ningswoord o.m. op wees, dat men in het
leven vooral ook menschen noodig heeft,
die achter iets staan, die niet het werk
zelf doen, maar die er hun steun, finan
cieel en moreel aan geven. Dien steun
hebben ook de padvinders noodig. Zij ver
richten prachtig werk, werk dat van
groote beteekenis is voor de vorming van
onze jeugd, dat van beteekenis is voor
ons geheele volksbestaan. Het is zoo pret
tig wanneer zij weten dat groote groepen
achter hen staan, die helpen willen om
het ideaal te bereiken. Spr. bracht dank
aan de gevers en geefsters van de arti
kelen, die hier worden verkocht, aan allen
die medegewerkt hebben aan de voorbe
reiding van de fancy-fair, speciaal van de
motor van de geheele beweging, den heer
Sierat en den groepleider, den heer
Questroo.
Deze laatste wees alle lof af. De bazaar
is ditmaal voor ons gemaakt en niet door
ons, zei hij. De heer Sierat en zijn mede
werkers (sters) hebben het werk verricht.
De bazaar, die nog geopend is heden
avond van 710 uur en morgen van 3—
5.30 en van 710 uur is keurig ingericht.
Drie zalen van het groephuis worden
er door ingenomen. In de eerste plaats
is er een verkoopruimte, waar een bonte
verscheidenheid van artikelen ligt uitge
stald, die de padvjnders graag aan den
man willen brengen. Dan is er een schiet-
zaal. waarin men behalve de schietgele-
genheid ook een touwtjes-treb-lentje
vindt, terwijl in de derde zaal allerlei
andere attracties staan opgesteld, o.a. een
groephuis waarin men tegen geringe ver
goeding het electrische licht kan ont
steken.
De bazaar zal het ongetwijfeld wel
„doen".
LEIDSCHE SPAARBANK.
Bij de Leidsche Spaarbank is in de vorige
maand (Mei 1934) ingelegd f. 560.515.28 en
terugbetaald f. 604.997.28; 129 nieuwe in
leggers zijn ingeschreven en 146 boekjes
werden geheel uitbetaald.
Het tegoed der 18.356 inleggers, inclusief
1427 deelnemers aan den Afhaaldienst. be
droeg einde Mei 1934 f 8 535.644.56.
In 4826 posten is in deze maand door
den Afhaaldienst f 13.716,75 ontvangen.
