|de nieuwe zuid-boulevard
te katwijk aan zee.
De Spanjaardsbrug vroeger en nu.
7S»«« Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 18 Mei 1934
Derde Blad
No. 22747
groote vooruitgang voor de badplaats.
3® hp.
GEMENGD NIEUWS.
buitenlandsch gemengd.
ROYAL CROWN MIXTURE
de mijnramp
in henegouwen.
FINANCIEN.
Foto Kruyt.
r
Contrasten.
Welk een contrast, de Boulevard te Kat
tik aan Zee van 40 jaar geleden verge
ten met dien van thans! Toen een een-
(oudige straatweg, die Noordwaarts bij
Hotel du Rhin oPhleld en tegen een
stuitte. Zuidwaarts was het bij de
Inde vuurtoren reeds een woestijn. Aan
bebouwde zijde lagen vele plekken
jrond onbebouwd, en de pittoresque
[keelzak" bij de Oude Kerk was een uit-
icht plekje voor de vele kunstschilders
a daar de lage witte huisjes op het doek
|i vereeuwigenDes winters stonden toen
i zeventigtal bomschuiten opgetrokken
p den Boulevard en ook het toenmalige
buitengat" om de „Zuid" herbergde
enige bommen. Het ouderwetsche stoom-
metje tufte hijgend en puffend door
|tt Waaigat en had zijn eindpunt voor
t Groot-Badhotel.
De oude Boulevard.
En ie thans dienzelfden wegVan de
af strekt zich bijna 2500 M. lang
Sen grandiose Boulevard uit met een mooi
trottoir voor de voetgangers.
Idooie villa's en pensions, moderne hotels
pijn er verrezen! En welk een metamor
fose heeft het voormalig Groot-Bad-
[otelterrein ondergaan! Een muziek-
*1, waar zelfs menige stad jaloersch
1 kunnen zijn werd gebouwd op den
:ep. De Oude Kerk is van haring
buis weer een gewijd kerkgebouw ge
erden en na de restauratie beter dan
ooit geweest is, met aan de zeezijde het
Knument, opgericht ter herinnering aan
omgekomen visschers, die in de oor-
gsjaren hun gevaarlijk bedrijf bleven
dienen om in het levensonderhoud der
ionen te kunnen blijven voorzien, een
aardig geschenk van H. K. H. Prinses
Juliana als blijvend aandenken aan Haar
studietijd te Katwijk aan Zee doorge
bracht. De oude vuurtoren is nu geheel
ingebouwd.
De nieuwe Boulevard.
Verleden jaar rijpte bij het Katwijksche
Gemeentebestuur het plan om den Zuid-
Boulevard nog 500 M. door te trekken-
Toen in Januari het besluit van den mi
nister kwam, dat goedkeuring verleend
werd om dit werk in werkverschaffing uit
te voeren, werd daar in Februari een aan
vang mee gemaakt. Met reeds spoedig 30
man werd begonnen. Veel zand moest met
kruiwagens verplaatst worden, waarbij
meters hooge duinen moesten worden af
gegraven. Wij schreven over een en ander
meerdere malen reeds uitvoerig. Nu is het
graafwerk nagenoeg gereed.
Bovenstaande foto nu geeft een duide
lijk overzicht, hoe de ligging van het ver
lengde deel van den Boulevard wordt. Zij
is genomen van het toekomstig eindpunt
van den Zuid-Boulevard af, waar rechts
het laatste zandduin staat, dat nog weg-
gegraven moet worden. Voor de Patiëntjes
van het Zeehospitium, waarvan een der
gebouwen op den achtergrond zichtbaar
is, zal een tunnel onder den straatweg
aangelegd worden. Nog ziet men de houten
werkkeet, van waar met de doortrekking
begonnen we^d. Weldra zal met de bestra
ting een aanvang gemaakt worden, even
als met het plaatsen van het hekwerk
langs het trottoir. En vóór het drukke
badseizoen aangebroken is, zal Katwijk,
dank zij den vooruitzienden blik van het
Geiheentebestuur in het bezit zijn van een
pracht-Boulevard ter lengte van bijna een
half uur gaans, die de verfraaiing dier
steeds vooruitgaande badplaats ongetwij
feld zeer ten goede zal komen!
DE OVERVAL TE OVEN.
Bewijsconstructie levert bezwaren.
Het onderzoek inzake den overval te
Jen wordt nog steeds voortgezet. Het be-
ijsmateriaal tegen de twee eerst gear
ceerde verdachten stapelt zich meer en
leer op, terwijl de verklaringen van den
erden arrestant, aan wiens medeplich-
i twijfel is gerezen, voor hem zeer
awarend zijn. Gistermiddag zijn twee
Machten in het St. Annaziekenhuis te
ss opnieuw geconfronteerd met den ge-
onden Piet Verhoeven. Deze heeft thans
iklaard, hen niet als de daders van den
rtrval te kunnen herkennen. Hbld.
Ds B. TEN KATE GEWOND BIJ EEN
VERKEERSONGELUK.
De oud-predikant van Rotterdam, ds. B.
Kate, te Velp, is gistermiddag op den
'tetraatweg bij het RozenbOsch door
a auto aangereden. Met een gebroken
*o en een geblesseerden arm is hij naar
H ziekenhuis te Velp vervoerd. Zijn toe-
and is zorgelijk. „Vad."
pOBUS TEGEN BOOMEN GEREDEN.
Gistermiddag kwam, waarschijnlijk ten-
™ge van vastloopen van het stuur, een
«onus, waarin een Volendamsch gezel-
ap was gezeten, in botsing met eenige
™.imen aan den Hoornschen Jaagweg
Eer Edam. De wagen werd aan de voor-
Eeneel vernield,
enige der inzittenden werden op den
geslingerd. Zeven personen kregen
stl8e snijwonden door glasscherven.
J j e doktoren werden een voorloopig
gelegd, waarna het gezelschap
,„een, andere bus naar Volendam werd
'oerd.
BRAND.
,?'sferm'ddag omstreeks vier uur is
"o ontstaan in den winkel in gebreide
E.e? van den heer Wilmink aan de
!tlo aat hoek Pastoriestraat te Hen-
nlL-vuur vond .gretig voedsel in de
'n m st°ffen. Aangewakkerd door
It, J?™ breidde de brand zich uit tot
oe(il'eiJverdiepingen. De brandweer, die
isomer, Plaatse was, kon niet voor
pandde het geheele Perceel uit"
bekering dekt de schade.
DOOR ELECTRISCHEN STROOM
GEDOOD.
Vermoedelijk ten gevolge van verkeerd
contact kreeg de 17-jarige U.. werkzaam
in een machinefabriek te Maassluis den
stroom van een electrische boor door het
lichaam. De jongeman was onmiddellijk
dood.
o
DOOR SLIPPENDE AUTO AANGEREDEN.
Aan de Molenstreek te Veendam is gis
teren mej. D. Z. uit Ommelanderwijk door
een kolenauto, die op den weg slipte, aan
gereden. Zij werd ernstig gewond en is
per brancard naar huis vervoerd.
De auto is in beslag genomen. Het bleek
dat de achterbanden totaal versleten wa
ren.
FRANSCHE BALLON NEERGESLAGEN.
Een ballon der Fransche marine, is bij
een landing, 15 K.M. ten Westen van
Chateau-Roux, door een plotselingen wind
stoot tegen den grond geslagen.
Van de zes inzittenden werden er drie
zoo zwaar gewond, dat zij naar het zie
kenhuis moesten worden overgebracht.
BRANDEN.
oen
RECLAME.
1308
HET SPOORWEGONGELUK
BIJ PFORZHEIM.
Drie reizigers, die bij het spoorwegonge
luk bij Pforzheim (Zuid-Duitschland) ern
stig gewond waren, zijn aan de gevolgen
overleden, zoodat in het geheel zeven doo-
den te betreuren zijn.
Bij een brand te Soltnitz, nabij Neustet-
tin, zijn acht boerenhofsteden, met 15 ge
bouwen, in de asch gelegd. Tien families
zijn dakloos.
De stad Windau, in Letland, wordt door
een ontzettende brandcatastrofe geteis
terd. Een aantal zaagmolens, dat zich op
den linkeroever van de Windau-rivier be
vindt, staat sedert den nacht van Woens
dag op Donderdag met alle houtvoorra
den in lichte laaie.
Door de vreeselijke hitte zijn op den
anderen oever van de rivier reeds tal van
huizen in brand geraakt.
Het vuur grijpt steeds verder om zich
heen, daar de brandweer aan het einde
van haar krachten is gekomen.
De oorzaak van den brand moet gewe
ten worden aan het ontbranden van zaag-
splinters.
Een heel stadskwartier wordt door het
vuur bedreigd.
Het Is ai geen eourf,
dat er
Wilt ge
bebbeo, ate ge coofct
oeem dan
IN TOTAAL 53 SLACHTOFFERS.
Over de nieuwe mijnramp, die Paturages
zoo diep in rouw heeft gedompeld, meldt
de .-N. R. Crt." verder nog het volgende:
Een reddingsbrigade daalde in de mijn
af om een andere brigade, bestaande uit
twintig man. onder wie drie ingenieurs te
gaan aflossen. Op dat oogenblik hoorde
men aan de oppervlakte een geweldige
ontploffing.
Een oogenblik sloeg dezen mannen de
schrik om het hart, maar hun aarzeling
was slechts van korten duur. De lift daalde
verder en weldra bevond de tweede red
dingsbrigade zich bij de mijngang, waar
de nieuwe ontploffing dood en vernieling
had gezaaid. Temidden van een donkere
stofwolk, klauterend over en tusschen de
ingestorte aard- en steenklompen ont
waarden zij de lichamen van 10 zwaar
gewonde leden der eerste reddingsploeg.
De ongelukkigen werden zoo gauw als
mogelijk was, naar de lift gedragen of
gesleept en vervolgens naar de oppervlakte
gebracht. Daar gekomen, bleek één der ge
wonden reeds bezweken te zijn. Twaalf
mannen, onder wie 3 ingenieurs, waren
echter onvindbaar. Toen de voor de mijn
opgehoopte menschenmassa het ontstellen
de nieuws vernam, ontstond een geweldige
paniek. De tweede reddingsbrigade was in
middels ook weer aan de oppervlakte ge
komen, daar de toestand in de mijn on
houdbaar bleek te zijn. De mijndirectie en
de aanwezige autoriteiten maanden tot
kalmte aan en verboden voorloopig alle
verdere afdalingen, daar zij geen nieuwe
menschenlevens meer wilden zien verloren
gaan. Trots het gevaar waagden zich kort
daarna toch weer 2 mannen, een ingenieur
en een arbeider, in de mijn.
Ook zij moesten echter onverrichter zake
weer naar boven komen. Nauwelijks waren
zij echter boven, of de noodbel weerklonk.
Er bleek dus nog Iemand in de mijn te
zijn. De lift werd neergelaten en bracht
een mijnwerker met zwart gelaat en ver
schroeide kleeren omhoog. De man bleek
waanzinnig te zijn geworden. Hij kon
slechts enkele onverstaanbare klanken uit
brengen en viel in bezwijming in de armen
van zijn kameraden.
Later in den middag werd besloten een
nieuwe reddingsbrigade te laten afdalen.
Het waren 12 vastberaden mannen, allen
behoorend tot de reddingcentrale te
Charleroi. Onder hen bevonden zich ver
scheidene Vlamingen. Ook deze redders
hadden zich vrijwillig aangemeld. De vei
ligheidshelm op het hoofd en de rug ge
bogen onder het gewicht van de zware
zuurstoftoestellen. namen zij op him beurt
plaats in de lift, die voert naar het rijk
van den dood. Naar deze mannen iets later
van uit het diepst der mijn lieten weten,
moest alle hoop op redding van de leden
der eerste brigade worden opgegeven. On
der dé 11 nog vermiste redders bevonden
zich de directeur van de mijn, ir. Allard,
en 2 andere mijningenieurs, Sottiaux en
van Molle. Deze laatste had Woensdag aan
Koning Leopold bij diens bezoek uiteen
gezet, om welke technische redenen een
tweede ramp mogelijk moest worden ge
acht. Hij drong dan ook op stopzetting
van het reddingswerk, maar bij het aan
schouwen van de huilende kinderen en
weenende vrouwen van de omgekomen
mijnwerkers besloot hij het gevaarlijke
werk toch maar voort te zetten. De ramp,
door ir. van Molle gevreesd, heeft zich
helaas voorgedaan, zooals hij ze voorspeld
had. Hij zelf bevindt zich onder de slacht
offers. Gisteravond 6 uur heeft de red
dingsbrigade uit Charleroi zijn vreeselijk
verschroeid lijk teruggevonden. Ook ir.
Sottiaux is dood uit de mijn opgehaald.
Daar een van de bij de eerste ontploffing
gewonde mijnwerkers eveneens is over
leden, moet het aantal dooden in totaal op
53 worden geraamd.
Wegens het voortdurend gevaar van
nieuwe ontploffingen, dat blijft bestaan
in de geteisterde mijn te Paturages. heeft
de directie besloten het laten afdalen van
reddingsbrigades stop te zetten.
Ondanks het verschikkelijke van de ramp
en het dreigend gevaar, blijven zich nog
steeds tal van ingenieurs en mijnwerkers
aanmelden, om onmiddellijk af te dalen.
Men heeft hen zelfs met geweld moeten
beletten, stormenderhand de liften in be
slag te nemen, om, tegen het besluit van
de directie in, toch af te dalen.
Koning Leopold heeft de lijken gedéco-
reerd van de omgekomen ingenieurs en
van de redders, die reeds aan de opper
vlakte waren gebracht Daarna heeft hij
zich naar het hospitaal en naar de wonin
gen begeven, waar gewonde mijnwerkers
worden verpleegd om ook deze helden te
décoreeren Tot de nabestaanden der om
het leven gekomen mijnwerkers sprak de
vorst, die zeer ontroerd was, woorden van
oprechte deelneming.
Een der slachtoffers van Dinsdagavond,
wiens lijk geheel verkoold was, is door
zijn zuster herkend aan een zakdoek wel
ken zij voor hem geborduurd had. De on
gelukkige was eerst sedert korten tijd
gehuwd.
In de Kamer is een interpellatie naar
aanleiding van de ramp aangekondigd
Daar nieuwe explosies in de mijn ge
vreesd worden, heeft de directie besloten,
de mijn onder water te zetten.
De nieuwe Spanjaardsbrug te Leiden,
waarvan wij reeds onlangs een foto gaven
en die hedenmorgen zonder eenig officieel
vertoon is opengesteld, beteekent niet
alleen een groote verbetering voor het
verkeer te water, maar zooals boven
staande foto's duidelijk aantoonen ook
voor de weggebruikers. De nieuwe brug is
geprojecteerd benoorden de oude, waar
door de voor het scheepvaartverkeer zoo
hinderlijke bocht gedeeltelijk is ver
dwenen.
De doorvaarthoogte en -wijdte is onge
veer gelijk gebleven, doch de breedte van
het rijvlak, welke vroeger 2 M. 90 bedroeg,
is thans 6 Meter, terwijl bovendien aan
weerszijden 2 Meter breede trottoirs zijn
aangelegd.
Daarenboven zijn de toegangswegen
aanzienlijk verbreed. De nieuwe provin
ciale brug is evenals de oude ophaalbrug,
welke in tegenstelling met den vroegeren
toestand electrlsch wordt bediend evenals
het op- en neerlaten der afsluitboomen.
Het val heeft een gewicht van 45 ton; de
beide hameistijlen wegen elk 8 ton.
De onderbouw werd geleverd door de
firma N. Cobelens te Haarlem voor
f. 64.640; de bovenbouw door de Machine
fabriek „Breda" voorheen Backer en Rueb
voor f. 34.276.
Direct na de openstelling van de nieuwe,
wordt een aanvang gemaakt met het sloo-
pen van de oude brug.
Als een merkwaardigheid vestigen wij
nog de aandacht op de emblemen, welke
ter weerszijden van beide opritten zijn
aangebracht op de kokers, waarin bij
ruststand de afsluitboomen zijn opgebor
gen. Het zou de moeite waard zijn over de
beteekenis hiervan een prijsvraag uit te
schrijven. De ontwerpers hebben in over
eenstemming met den naam der brug,
gezocht naar voorstellingen ontleend aan
den 80-jarigen oorlog. Indachtig aan
Valerius' „Merck toch hoe sterek": „Hoort
de Spaansche trommels slaan, hoort
Maraen's trompetten" hebben zij aan de
Leidsche zijde twee trompetten en aan de
Leiderdorpschen kant twee trommels aan
gebracht.
Wij kunnen niet zeggen, dat de uitvoe
ring die gedachte overduidelijk demon
streert. De trompetten vertoonen veel
overeenkomst met Turksche halve manen
en de platgeslagen trommels met vierkante
stokken-zonder-knoppen lijken sprekend
op een microfoon, waarvoor twee latjes
gespijkerd zijn.
Maar overigens willen wij bij een zóó
groote verbetering dergelijke kleinigheden
gaarne op den koop toe nemen.
DE NILLMIJ. IN 1933.
Aan het verslag der Levensverzekering
Mij. Nillmij van 1859 ontleenen wij het
volgende:
De Nillmij-portefeuille nam in het ver
slagjaar bruto toe met rond 19 mill, gul
den, tegen 17'/i mill, in 1932, een nog alles-
zins bevredigend resultaat.
I Dat de roya's wegens wanbetaling, even
als de afkoopcijfers, een dalende tendenz
vertoonen, is misschien een aanwijzing,
dat het laagste punt van economischen
teruggang is bereikt.
Het grooter aanta) omzettingen zou er
op kunnen duiden, dat velen zich aan de
gewijzigde omstandigheden aanpassen en
hun verzekering daarmede in overeen
stemming brengen.
In totaal liep het verzekerd bedrag dei-
eigenlijke Nillmij-portefeuille terug met
rond 1 3/4 mill, gulden, dat van de afloo-
pende I. P. A. (Indische Portefeuille Alge-
meene) verminderde verder met l'/i mill,
gulden.
Onder 31 December j.l. beliep het totale
verzekerd bedrag voor de eigenlijke Nill-
mij-portefeuille rond 140'/! mill, gulden, der
I. P. A. nog 81/: mill, gulden, gezamenlijk
dus 149 mill, gulden.
Het aan premiën verschuldigd bedrag
beliep rond f. 5.634.400 (f. 5.788.600).
De op zeer veilige grondslagen èn wat
rentevoet èn wat sterfte betreft bere
kende premiereserve werd onder ultimo
van verslagjaar voor de in eigen resico ge
houden verzekeringen becijferd op rond
f. 42.975.000.
Bij de daling van waarde en huren van
onroerende goederen spreken bij de hypo
thecaire uitzettingen der mij. de betrekke
lijk hooge aflossingen, welke zij pleegt te
vragen: de waardedaling is in bijna alle
gevallen „opgevangen" door de hooge af
lossingen der vroegere jaren. Komt zij ooit
ip de noodzakelijkheid een onderpand zelf
in te koopen, dan is als regel de opbrengst
voldoende om aan haar zelf rente en af
lossing te voldoen. In het boekjaar moest
vier maal het onderpand worden uitge
wonnen; in drie gevallen kocht de maat
schappij zelve in.
Herhaaldelijk kon door fondsenruiling
de samenstelling van een bepaalde groep
worden verbeterd. Het fondsenbezit werd
als steeds gewaardeerd naar den ultimo
December-koers, weder met verwaarloo-
zing van fracties. Het koersverlies 1933 be
droeg rond f. 1.017.000 en werd geheel ten
laste der „Reserve voor eventueele rente
daling, enz." gebracht. Na een dotatie uit
de winst ad rond f. 292.000 steeg deze
reserve weder tot f. 1.775 000. Voor de ef-
fectenportefeuille der I. P. A. bedroeg het
koersverlies rond f. 95.950, welk bedrag ge
heel werd afgeschreven op de beleggings
reserve I. P. A.
Op vaste eigendommen werd afgeschre
ven rond f. 219.000 (f. 188.009), terwijl ver
der de andere gebruikelijke afschrijvingen
plaats vonden.
De bedrijfswinst is becijferd op rond
f. 713.000 (f. 880.668), wordt voor aandeel
houders beschikbaar gesteld een dividend
van 5"/o (onv.) op de stortingen en lV:°/o
(onv.) over het niet gestorte kapitaal,
f. 30.000 (onv.) wordt toegevoegd aan de
extra-reserve en f. 236.500 (f. 250.153) aan
het bedrijfsoverschot.
Voorts werden de reserve voor vennoot
schapsbelasting en andere speciale reser
ves door dotaties op het noodig geachte
peil gehouden.
Na alle afschrijvingen wijst de balans
aan extra-waarborgen aan rond 5.7 mill,
gulden.
De beleggingen, wederom op zéér voor
zichtige wijze geschat, komen in ronde
cijfers voor met: vaste eigend. f. 3.845.000
(f. 3.405.400), hypotheken f. 19.677.000
(f. 19.525.951), aandeel, f. 963.000 (f. 76.500)
obligaties f. 9.503.000 (f. 10.769.576), leenin-
gen schuldbekentenis pl.m. f. 9.094.000
(f. 8.408.575), polisbeleeningen f. 5.169.000
(f. 5.732.343), bankiers, kassier, giro
f. 1.118.000 (f. 1.112.060), diversen f. 103.000
„(f. 540.0001,