Uitden Leidschen Raad.
Nu kunt U de beroemde "AKKERTJES"
altijd bij U hebben!"
"AKKERTJES" (AKKER-CACHETSI
75ste Jaargang LEIDSCH
DAGBLAD, Dinsdag 17 April 1934
Vierde Blad
No. 22721
wanl vanaf heden
zijn"AKKERTJES"nu
ook verkrijgbaar in
plalte zéér handige
melalen zak-doosjes
mei 3 "AKKERTJES"
voor Uw vesl-zak
voor Uw taschje
Dit zakdoosje
kost U slechts CT
o
Nogmaals het Uitbreidingsplan.
I De saneering van het complex Bouwelouwesteeg-Paradijssteeg.
De subsidie voor Schoolkindervoeding en -Kleeding verhoogd.
o
RECLAME.
ÏJ
alt ij d bij de hand
komt telkens van pas
Glazen buis met
12 "AKKERTJES"
kost slechts 52 ct.
(Omzetbelasting
is inbegrepen)
Gij kunt hieruit
4x Uw zakdoosje
vullen. Oe groote
verpakking is dus
veel voordeeligerl
om ze dadelijk le
gebruiken legen*
Hoofdpijn
Kiespijn
Spierpijn
Zenuwpijn
Neuralgie
Griep enz.
Gemakkelijk en prettig
innemen. Ge proeft
niets. Veroorzaakt géén
maagstoomissen. Helpt
direct en is onschadelijk.
Volgens recept van Apotheker Dumont
9513
De punten 10—17 worden z. h. st. aan
genomen.
(Vervolg van gisteren).
18o. Voorstel tot het instellen van een
rechtsvordering tegen M. J. Poot te Voor
schoten, strekkende tot vergoeding van
schade wegens vernieling van een gas
meter en beschadiging van de zich in zijne
woning bevindende en aan de gemeente
Leiden toebehoorende electrische toestel
len en geleidingen bij een brand ten zijnen
huize. (72)
Conform besloten na een opmerking
van den heer Manders.
19o. Voorstel:
a. tot opheffing van het gilde der
waagwerkers en tot het treffen van daar
mede verband houdende voorzieningen;
b. tot intrekking van een verorde-
ping en van een drietal raadsbesluiten, op
't sub a bedoeld gilde betrekking hebbende;
c. tot vaststelling van de verorde
ning, houdende wijziging van de verorde
ning van 27 Juli 1916 (Gemeenteblad No.
15), regelende de heffing van weegioonen
en plaatsgelden aan de Gemeentewaag en
van weegioonen aan de Vette Varkens-
j markt te Leiden. (73)
De heer HUURMAN wil de bevoegdheid
r inzake aanhouden van personeel niet ge-
ven aan den Directeur van den Markt-
en Havendienst, doch aan B. en W. Hij
I doet een voorstel daartoe.
I Wethouder GOSLINGA neemt het voor
stel over, a en b worden dan z.h.st. aan
genomen en de verordening sub c goed-
gekeurd.
20o. Voorstel:
a. tot vaststelling van de verorde
ning, houdende wijziging van de verorde
ning van 30 September 1929 (Gemeente
blad No. 22), houdende regeling van de
jaarwedden der leeraren aan het gymna
sium, de hoogere burgerschool met vijf
jarigen cursus en de hoogere burgerschool
voor meisjes te Leiden;
b. tot vaststelling van de verorde
ning, houdende wijziging van de verorde
ning van 30 September 1929 (Gemeente
blad No. 23,) houdende regeling van de
jaarwedden der leeraren aan de kweek
school voor onderwijzers en onderwijzeres
sen te Leiden en aan de aan die kweek
school verbonden afzonderlijke cursussen;
tot Intrekking van het Raadsbesluit
van 30 Januari 1933 (Ingek. Stukken No.
27) inzake toepassing van een tijdelijke
korting op de bezoldiging van het sub a
tn b bedoeld onderwijzend personeel. (74)
Conform besloten.
SANEERING BOUWELOUWESTEEG.
21o. a. Herstemming over het voorstel
van den heer Wilbrink, tot aanhouding
van het voorstel, vervat in Ingekomen
Stukken No. 51, sub c., inzake dagvaarding
voor de Arrondissements-Rechtbank van
de eigenaren van perceelen, begrepen in
I het onteigeningsplan Lange Bouweiouwe-
j steeg—Lange Paradijssteeg, die het van-
I wege de gemeente gedane bod niet aan-
I vaarden, teneinde de onteigening van
I hunne perceelen te hooren uitspreken en
I het bedrag der schadeloosstelling te hoo-
I ren bepalen;
b. eventueele voortzetting van de
I behandeling van het voorstel, vervat in
I Ingekomen Stukken No. 51, sub c. (51)
De beraadslagingen worden heropend.
Wethouder SPLINTER zegt, dat met 29
bigenaren overeenstemming is bereikt,
met 19 zijn de onderhandelingen nog
gaande, terwijl dit voorstel met 14 een
rechterlijke uitspraak beoogt. De onbe
woonbaar verklaarde huizen zijn nergens
voor geschikt te maken, daarbij gaat het
i alleen om den grond, behalve 4 uitzonde-
I ringen die dan ook hooger zijn geschat,
I n.l. f.7 a f.8 per M2., ruim voldoende,
I naar hij met cijfers over vroegere ver-
I koopen in die buurt tracht aan te toonen.
Spr. hoopt den raad hiermede te hebben
I overtuigd.
De Verhuurdersbond heeft per adres
I gevraagd drie taxateurs, benoemd door
I den kantonrechter, een nieuwe taxatie te
I laten doen, bij welke taxatie de partijen
I zich dan zouden moeten neerleggen.
I Slechts 9 van de 14 betrokkenen hebben
I daaraan adhaesie betuigd en bovendien,
de wet geeft een anderen weg aan. 't Is
al dubieus, of de kantonrechter zich daar-
I om competent zal achten, maar wil een
I der partijen tenslotte de uitspraak toch
I Wet erkennen, dan Is daaraan niets te
I doen en zal men toch den wettelijk aan-
I gegeven weg van onteigening moeten vol-
I gen. Daarom ontraadt spr. dit voorstel.
I De heer MANDERS zegt, dat de C. v. P.
I ba langdurige bespreking tot de overtui-
I ging Is gekomen dat de weg van B. en W.
I gevolgd moest worden, als de eenlg mo-
I gelijke.
De heer WILBRINK zegt, dat zijn be-
I zwaren grootendeels zijn weggenomen. De
I cijfers van publieke verkoop zeggen ech-
I ter niet alles, doch spr. zal er nu niet
j verder op ingaan. We zullen B. en W.
I hebben te volgen. Spr. neemt zijn voorstel
I tot aanhouden terug.
Conform wordt dan sub c aangenomen.
HAMERPUNTEN.
j 22o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
I gelden voor den bouw van een vaste brug
I £Jer de Stadsmolensloot tegenover de
I Thorbeckestraat. (75)
Conform besloten.
I o u°' VooTstel tot beschikbaarstelling van
I p'den voor den bouw van een garage met
I bovenwoningen ter plaatse van den
I ocstaanden toegang naar het politiebureau
en van het gesloopte perceel Lange-
I »nig 103. (76)
Conform besloten.
I v,a' y°orstel inzake verhuring van het
I perceel Nieuwe Rijn No. 21 aan M. L. Her-
I rT "9'
Conform besloten.
b. Voorstel inzake verkoop aan J. van
Hennik te Overschie van een strookje
grond, deel uitmakende van het perceel,
kad. bekend gemeente Leiden Sectie M.
No. 4912, nabij de Tiboel Siegenbeek-
straat. (80)
Conform besloten.
c. Voorstel inzake het verleenen van
medewerking aan de N.V. Leidsche Manu-
facturenhandel van Vroom en Dreesmann
met betrekking tot den bouw van een
nieuw winkelpand aan de Aalmarkt. (81)
De heer v. WELZEN meent, dat het
aanzien van het Waaggebouw door deze
verbouwing in het gedrang komt.
De heer MANDERS vestigt er de aan
dacht op, dat de plannen toch nog door
B. en W. moeten worden goedgekeurd
ook op aesthetlsch gebied.
Wethouder SPLINTER zegt, dat de kwes
tie, door den heer v. Weizen opgeworpen,
door B. en W. onder de oogen is gezien.
Het gaat natuurlijk om de groote hoogte
en toren, doch bezwaarlijk zullen deze
factoren niet zijn voor het Waaggebouw,
zooals ook erkende architecten verklaar
den.
Conform wordt dan besloten.
d. Voorstel tot het aangaan van een
transactie met C. J. van Dorth inzake het
ln exploitatie brengen van aan hem toe
behoorenden bouwgrond aan de Room
burgerlaan en tot beschikbaarstelling van
gelden in verband met die transactie. >82)
Conform besloten.
e. Voorstel tot aankoop van G. J. Groe-
newegen en cons, van de perceelen van
der Werffstraat No. 46, Paradijssteeg Nis.
33, 35 en 39, BouwelouwensteeNis.36
44 en Paradijssteeg Nis. 52 en 54. (83)
Conform besloten.
f. Voorstel tot aankoop van de firma
Gebr. Gründemann van het perceel Visch
markt Nis. 2021 en tot beschikbaarstel
ling van de voor dien aankoop benoodig-
de gelden. (84)
Conform besloten.
VERVANGING STADSVERKEER DOOR
ELTAX.
24o. Voorstel inzake de exploitatie van
de twee bestaande autobuslijnen binnen
de gemeente door de N.V. Eltax. (77)
De heer GROENEVELD heeft eenige be
zwaren. Spr. zet tegen over elkaar de loo-
nen van. Stadsverkeer en Eltax om te doen
uitkomen, hoe weinig bevredigend die der
Eltax zijn. Zelfs na de loonsverlaging bij
Stadsverkeer, dat den dienst niet kan
voortzetten. Een exploitatie door de Eltax
zal zijn een Vs uur dienst, hetgeen alles
zins onvoldoende ia te oordeelen. En dan
de tarieven! Zonder fooien kan het per
soneel der Eltax niet bestaan, dat is het
publiek bekend. Daardoor zullen de tarie
ven hooger zijn, althans in wezen. Spr.
ziet daardoor in geen enkel opzicht
verbetering, behalve voor de onderneming,
die allereerst vraagt voor 't stationneeren
van Eltax-wagentjes op goede plaatsen.
Over het personeel wordt in de stukken
ln 't geheel niet gesproken, al was er toe
zicht van B. en W. voor Stadsverkeer, in
gesteld op zijn voorstel. Spr. doet nu een
zelfde voorstel, verwachtend, dat het ook
nu zal worden overgenomen.
De heer WILMER heeft geen opbouwend
element in de critiek van den heer G. ge
hoord, behalve zijn voorstel. Wat er dan
wel gebeuren moet, zeide hij niet!
Spr. erkent de verslechteringen, door den
heer G. genoemd doch ziet als voordeel
daartegenover een winst voor de gemeente
door intrekken der subsidie, zeker op f. 6
7000 te zetten.
Met het voorstel Gr. zal spr. gaarne mee
gaan.
De heer v. WELZEN oordeelt het voorstel
een groote verlichting voor het publiek,
vooral in de betrokken wijken. Spr. zou
gaarne zelfs groote finantieele offers willen
brengen tot handhaving van een behoor-
lij'ken dienst.
Sp. deelt volkomen de bezwaren tegen de
arbeidsvoorwaarden bij de Eltax en spr.
steunt het voorstel Groeneveld. De huidige
arbeidsvoorwaarden noemt spr. onmensche-
lijk. waardoor de veiligheid in 't gevaar
komt. Voor welk loon dan nog bovendien!
f. 16f. 17 per week.
In het voorstel der Ertax ziet spr. als een
schijn-voorstel, alleen bedoelend het pu
bliek te dwingen gebruik te maken van de
Eltax-taxi's.
Spr. oordeelt het voorstel van B. en W.
onaannemelijk.
De heer ELKERBOUT bepleit de wen-
schelijkheid van meerdere autobus-lijnen
en daarom had hij gaarne gezien, dat met
de N.Z.H.T.M. in nader contact was ge
treden. Dat lijkt hem beter dan dit Eltax-
voorstel.
De heer WILBRINK kan wel meegaan
met B. en W„ gelet op de besparing. Maar
spr. wil waarborgen, dat straks Eltax toch
ook geen subsidie zal vragen.
De VOORZITTER herinnert er aan dat
Stadsverkeer trots verhoogde subsidie zich
niet kan handhaven. Twee aanbiedingen
kwamen in, van de N.ZH.T.M. en van de
Eltax. Hoezeer een regeling met de eerste
tal van voordeelen zou bieden, heeft het
college daartoe niet kunnen besluiten, gelet
op de gestelde eischen dezer Mij. inzake
subsidie etc.
Het voorstel der Eltax heeft nadeelen, als
de Va uur dienst en kleinere bussen, d.w.z.
smallere, al wil dit niet zeggen, dat de pas
sagiers slechter zitten. Dat smallere is zelfs
op de Singels een voordeel. Doch ter tege
moetkoming in den '/a uur-dienst drie
standplaatsen van Eltax-taxi's. Blijken de
bussen te voldoen, dan wil de Eltax boven
dien gaarne uitbreiden.
Dan de kwestie der arbeidsvoorwaarden.
Deze zullen B. en W. regelen als bij Stads
verkeer. De loonen blijven echter vrij voor
de Eltax, maar zullen bedragen f20 p. w.
plus fooien, naar spr. kan verzekeren.
Het voorstel-Groeneveld kan z. i. niet
aangenomen worden, daar dan de regeling
met de Eltax zou vervallen, 't Gaat boven
dien nog alleen om de loonen, die echter
zullen zijn als aangegeven. Fooien zijn
niet verplichtend, doch voor taxis wel
redelijk, waar men gaan kan, waarheen
men wil, hetgeen niet mogelijk is per bus.
De heer GROENEVELD begrijpt niet,
waarom nu zijn voorstel niet wordt aan
vaard. Wit het college liever struisvogel
politiek voeren, voorziende dat het de loo
nen der Eltax niet zal kunnen verdedigen?
Spr. handhaaft zijn voorstel, dan doet de
Eltax het maar niet. Z. i. moet de ge
meente geld over hebben voor goede ver
bindingen en voor subsidie zal met een
ander wel tot een regeling zijn te komen.
Zou b.v. geen stadstram zijn in te leggen
op de bestaande lijnen van de N.Z.H.T.M.
en H.T.M. naar Tuinstadwijk en Haven, in
overleg met deze Mijen?
Z. i. geeft de Eltax niets, neemt zij alleen,
zij het dan niet van de gemeente doch van
haar concurrenten, die zij wil uitscha
kelen.
De heer MEYNEN wijst op het voordeel
der gemeente door vervallen der subsidie,
terwijl de verbindingen toch worden voort
gezet. Spr. zal daarom meegaan met B.
en W. Spr. vraagt nog of de Eltax ook de
regeling van Stadsverkeer met de N. Z.
H. T. M. overneemt?
De heer WILMER oordeelt de plannen
van den heer Groeneveld als de regeling
met de Eltax niet doorgaat, een slag in de
lucht. Spr. zal daarom de voorgestelde re
geling aanvaarden, trots de bezwaren. Het
voorstel-Groeneveld zal spr. blijven steu
nen, van oordeel, dat de Eltax zich niet
blijvend zal blijven verzetten tegen deze
redelijke voorwaarden, temeer, waar over
dienst- en rusttijden het college toch zal
worden gekend.
De heer ELKERBOUT meent, dat, waar
het een proef van een jaar geldt, dan ver
der kan worden gezien. Spr. zal het voor
stel-Groeneveld steunen.
De heer BOSMAN kan zich vereenigen
met toezicht op de dienstvoorwaarden, in
het belang van 't publiek, doch niet op de
loonen. Spr. wijst er nog op, hoe deze dienst
nooit loonend is geweest!
De VOORZITTER zegt, dat met subsidie-
verleening meer eischen zijn te stellen dan
zonder. Van struisvogelpolitiek is geen
sprake, daar ronduit wordt gezegd wat wel
en wat niet wordt gecontracteerd.
Dat de Eltax alleen neemt, is een on
juiste wijze van beoordeeling. Een aan
nemer dan, die voor de gemeente werkt
enz.? Door de Eltax is met de N.Z.H.T.M.
nog niet onderhandeld, kon zij nog niet,
waar zij de concessie nog niet had. Mis
schien kan dat nog.
Loonen is heel iets anders dan dienst
voorwaarden en spr. twijfelt ernstig of de
Eltax controle daarop zal aanvaarden. Het
college wil in dit geval de verantwoorde
lijkheid daarvoor niet dragen.
De heer KOOLE vernam, dat de bus
chauffeurs ook slechts 20 pCt. der ont
vangsten zouden verdienen en dat levert
lang geen f.20 op.
Het voorstel-Groeneveld wordt aange
nomen met 19—16 stemmen.
Voor de S.D.A.P. en de heeren Van Tol,
Eikerbout, Vos, Wilmer, Tobé, Lombert,
v. Weizen, Manders.
Het voorstel van B. en W. wordt dan
z. h. st. aanvaard.
NOG EENS HET UITBREIDINGSPLAN.
25o. Praeadvies op de voorstellen en
moties, ingediend bij de vaststelling van
het plan van uitbreiding voor deze ge
meente in de raadsvergadering van
6 November 1933. (73)
De heer SCHüLLER verdedigt hierbij
zijn beide voorstellen, luidende:
le. Ondergeteekende stelt voor, te be
sluiten de uitbouwen voor slaapkamers in
den kap. niet te doen plaats heben door
het maken van een gedeelte plat dak,
maar door de achterzijde der woningen
af te dekken door een dak iet een hel
ling van 35 graden.
2o. Ondergeteekende stelt voor, te be
sluiten de voorgestelde 14°'o woningen met
een goothoogte van 5 M., niet in minde
ring te doen brengen van het percentage
eengezinswoningen met een goothoogte
van 3,54.5 maar van het percentage
onder- en bovenwoningen.
Ter wille van de mogelijkheid van goed-
koopere woningen voor arbeiders zal hij
gedeeltelijk met B. en W. meegaan, doch
deze amendementen oordeelt spr. nood
zakelijk, anders kon de arbeiderswoning
bouw wel eens fataal worden in de toe
komst. Zeer uitvoerig licht hij beide voor
stellen toe, speciaal een warm pleidooi le
verend voor eengezinswoningen.
Hierna 5.40 uur schorsing.
AVONDZITTING.
De heer GROENEVELD verdedigt nader
zijn motie om geen bouwblokken te pro
jecteeren van meer dan 100 M. lengte
tegen het afwijzend praeadvies van
B. en W.
De heer WILBRINK is erkentelijk, dat
B. en W. voor een deel zijn tegemoet ge
komen aan door hem e.a, geopperde be
zwaren. Verbaasd is spr. echter over het
weinige perspectief van de heer Schriller
voor de toekomst. Daarover ontspint zich
een debat met den heer Schriller, die ont
kent gezegd te hebben, wat de heer Wil
brink hem toeschrijft. Spr. richt zich dan
tegen de mot.ie-Groeneveld.
De heer MANDERS is eveneens B. en
W. erkentelijk, gelijk vorige sprekers en
keert zich tegen de voorstellen Schriller.
Hij verdedigt nogmaals zijn voorstel om
te trachten met den heer C. C. v. d. Bosch,
tot een minnelijke schikking te komen,
doch waar deze zaak toch aan de orde
komt, neemt hij het terug.
Wethouder SPLINTER nrerkt op, dat de
heer Schriller een oud pleidooi nog eens
herhaalde, doch hij zal daarop niet terug
komen, zijn houding is bekend, Spr. be
strijdt beide voorstellen van den heer
Schriller, als ongewenscht en duurder
maken van den bouw.
Ook de motie-Kooistra betreffende een
goothoogte van 4 M. voor eengezinswo
ningen ontraadt spr. evenals de motie-
Groeneveld. Geprojecteerde straten van
200 M. lengte zijn bovendien zeer zeld
zaam.
De heer KOOISTRA verdedigt alsnog
zijn motie in het belang van betere
slaapkamers bij arbeiderswoningen.
Zeer uitvoerig repliceert de heer
SCHÜLLER ter verdediging van zijn voor
stellen. Rechts is voldaan, dus kan zwij
gen, spr. niet, al dringt de VOORZITTER
op uiterste kortheid aan.
Voorts repliceeren nog de heeren
MANDERS en GROENEVELD.
De VOORZITTER meent, dat als de raad
prijs stelt op afdoening der overige agenda
groote kortheid noodzakelijk is.
Hierop dupliceert kort de WETHOUDER.
De heer SCHÜLLER tripliceert kort.
De mottüe-Kooistra wordt verworpen
met 1916 stemmen. Voor de S.D.A.P. en
de heeren v. Tol, Eikerbout, Vos, Lombert
en v. Weizen.
Het voorstel-Groeneveld wordt ver
worpen met 2312 stemmen. Voor de
S.D.A.P. en de heer v. Weizen.
Het voorstel-SchülIer betreffende goot
hoogte wordt verworpen met 2213 st.
Voor de S.D.AP. en de heeren Vos en van
Weizen.
Het voorstel-SchüRer betreffende uit
bouw slaapkamers wordt verworpen met
2015 stemmen. Voor de S-D.AP. en de
heeren v. Tol, Eikerbout. Vos en v. Weizen,
MOTIE VAN STRALEN.
26. Praeadvies op de motie van den heer
van Stralen inzake de wijze van aanmel
ding door en uitbetaling van de onder
steuning aan door de Gemeentelijke Com
missie voor Maatschappelijk Hulpbetoon
gesteunde georganiseerde werkloozen.
(57);
De heer VAN STRALEN ls zeer teleur
gesteld door dit praeadvies. Hij begrijpt
de bezwaren niet tegen steun van M.H,
aan georganiseerden via de organisaties,
hetgeen in vele andere plaatsen wel ge
schiedt. Zijn idee leeft in alle organisaties
onverschillig van welke richting. Ook M.H.
heeft tot zijn spijt een afwijzend oordeel
gegeven met groote meerderheid. Te meer
klemt zijn motie, waar velen niet door
eigen schuld bij M.H. terecht komen doch
door toevallige omstandigheden, menschen
met gevoel van eigenwaarde. Spr. somt
eenige categorieën op.
Spr. gelooft, dat destijds zijn motie zon
zijn aangenomen, wanneer de heer Wilmer
de stemming niet had voorkomen.
Mevr. BRAGGAAR spreekt zich als min.
derheid van M.H. uit voor de motie van
Stralen. De verwerping is h.i. ook in strijd
met de gedachte van het reorganisatie
rapport van M.H. Het werk van M.H.,
toch reeds zoo groeiend, zou er boven
dien door worden verlicht.
De heer v. TOL verklaart destijds het
oog te hebben gehad op tegen werkloos
heid verzekerde oude georganiseerden,
niet op anderen en daarvoor is gezorgd.
De heer DE REEDE zegt op het stand
punt te staan, dat waar overheidsgeld
