75Jte Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 27 Maart 1934
Tweede Blad
No. 22705
STADSNIEUWS.
Burgerlijke Stand v. Leiden
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
TANDPASTA W
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
ROUWDIENST
KONINGIN EMMA.
EEN INDRUKWEKKENDE
PLECHTIGHEID.
In de stampvolle Pieterskerk.
In de statige Pieterskerk, welke tot de
I laatste plaats bezet was, is gisteravond
een plechtige, indrukwekkende rouw
dienst gehouden, waarin het verscheiden
van Koningin Emma is herdacht.
Ds. C. Hartwigsen opende deze samen-
1 komst met gebed, waarna lezing van Ps.
90 volgde.
Als volk- en lotgenooten, aldus begon
spr., zijn wij hier bijeen.
De Heer heeft ons bitterheid aange
daan, door één uit ons midden weg te
nemen, die ons zoo dierbaar was.
De krankheid, die wij hoopten dat van
voorbij gaanden aard was, is voor haar
een sterfbed geworden. Wij hadden niet
gedacht Haar zoo spoedig, na zoo'n kort
ziekbed, te moeten missen. God, die Haar
tot ons bracht heeft Haar van ons ge
nomen.
Na in 't kort te hebben herinnerd aan
het verscheiden van Koningin Sophie in
1877 teekende spr. het nieuwe huwelijk
van den Koning met de jonge Prinses van
Waldeck Pyrmont. Niet als een vreemde
linge wilde Zij echter zijn in het nieuwe
land, waar God Haar geroepen had. Zij
wilde één zijn met Haar volk. Toen Zij
zich dan ook met de zaken van ons volk
inliet, bleek het duidelijk hoe vatbaar Zij
hiervoor was. Bijzonder aangetrokken
voelde Zij zich tot zwakken, kranken, be-
hoeftigen.
Het kon niet uitblijven, dat door al
deze groote, goede eigenschappen, het oog
van het Nederlandsche volk op Haar werd
gevestigd. Met groote blijdschap is Zij dan
ook ingehaald. Een blijdschap, die zich
later omzette in. blijde jubel toen Prinses
Wilhelmina werd geboren. Dit Kind was
voor het Koningspaar een groote vreugde.
In ontroerende teekening schilderde ds.
Hartwigsen voorts het regentschap van
Koningin Emma, waarbij tevens de taak
nog kwam van opvoedster van Haar 10-
jarig dochtertje.
Haar taak als Regentes heeft Zij op
gevat zooals een Oranje, dat dient op te
vatten, de grondwet moet gehandhaafd
worden en daarvoor heeft Zij zeker ge
zorgd. Door de eenheid van ons volk heeft
Zij in de acht jaar van Haar regentschap
veel tot stand mogen brengen.
Vervolgens stond spr. enkele oogenblik-
ken stil bij de huldiging van Prinses Wil
helmina tot Koningin, hierbij het volle
licht latende vallen op het achteruittre
den van Koningin Emma. Groote belang
stelling bleef Zij echter aan den dag leg
gen voor wat van Nederland van belang
kon zijn. Bovendien is Zij Haar dochter
voorgegaan tot eerbiedbetooning tegen
over God.
In Koningin Emma is ons veel gegeven,
droevig zijn wij nu dan ook gestemd, nu
Uij ons is ontvallen.
Het gemoed wordt bewogen en daarom
rgen wij ook rouwen. Veel was ons in
I har geschonken, veel ook is ons in Haar
1 ontnomen.
Op Haar ziende met een droeven blik,
denken wij er aan, dat God groote dingen
door Haar aan het Nederlandsche Volk
heeft gedaan. God zij geprezen voorwat
Hij ons in Haar gaf. God, de Heere zij
met ons, gelijk Hij is geweest met onze
Vaderen, ook onder het bestuur van Ko
ningin Emma. Hij brenge het Nederland
sche Volk terug tot Zijn Woord, dat Ko
ningin Emma zoo gaarne diende.
Na het zingen van Ps. 99 1 en 2 voer
de ds. M. J. Punselie als tweede spreker
het woord, die na lezing van Gen. 23 3
en 4, begon met te herinneren hoe het
Abraham moeite gekost heeft, afscheid te
nemen van Sara. Hij zou missen wat tot
nu toe zijn leven had mooi gemaakt, zijn
vorstin was heengegaan. Abraham voel
de. dat de slag radicaal was, hy moest
het stof, dat lang de drager van zijn ge
luk was geweest, aan de aarde toever
trouwen. Een begraafplaats, als herinne
ring aan de lieve doode, wilde Abraham
hebben. En zooals Abraham heeft ook het
Nederlandsche volk in groote verslagen
heid stil gestaan bij den dood van de
Koningin-Moeder. Een gansch volk in
verschillende geledingen, één in dank,
staat stil in groote verslagenheid, nu dat
hart stil staat. Het heeft ons volk moeite
gekost om afscheid te nemen van zijn
doode.
Ook wij kunnen niet blijven toeven bij
dat stoffelijk overschot.
Zal nu dit leven zijn sporen gaan trek
ken?
Ons volk staat op een recht, een erf-
begraafplaats waar wij onze herinnerin
gen verankeren kunnen, en waar wij
Haar lichtend spoor ons telkens in den
geest kunnen roepen.
De geschiedschrijver zal dadelijk Haar
naam schrijven onder de grooten, die ons
Volk heeft gehad.
Het Nederlandsche Volk dankt Haar.
Maar ook God, Die Haar aan het Neder
landsche Volk heeft geschonken.
Voort willen wij gaan langs het lich
tende spoor door Haar nagelaten. Het
yerk van Koningin Emma is niet afge
broken al is het Haar uit de handen ge
nomen. Haar dienen is de triomf van
Haar leven geweest en dat is de zaadkor
rel geweest, die Koningin Emma in ons
nationale leven heeft gelegd.
Koningin Emma, aldus spr. voortgaan
de, roept het ons toe, o, mijn volk. alleen
door Hem te dienen leert gij dienen.
Geve God de Koningin, die bij dit ver
scheiden zoo onnoemelijk veel moet mis
sen, troost en kracht. Zij verloor in nog
Intensieveren zin Haar Koningin, Haar
Moeder.
Gelukkig echter is het voor Haar te
Jeten, zooals Zij dit Haar Volk dan ook
bekend maakte, dat God Haar Moeder tot
Zich geroepen heeft.
Na het uitspreken van deze rede, die
evenals de voorgaande, onder doodsche
stilte was aangehoord, speelde de orga-
$*st. de heer Mens, treurmuziek, waarna
nog gezongen werd Gez. 273 6 en 7.
De bijeenkomst, die een stemmingsvol
^rakter droeg en o.a. werd bijgewoond
S°?wden burgemeester, mr. A. v. d Sande
gakhuyzen, den gemeente-secretaris Van
wrijen, de wethouders Goslioga, Romijn
RECLAME.
8381
Koop geen Aspirin onder den prijs!
Denk eraan, dat de prijs waarschijnlijk
niet het eenige is, waarmee geknoeid
werd. Stel met het oog op een gering
prijsverschil uw gezondheid niet in de
waagschaal I Eisch de echte Aspirin
met het Bayer-kruis en met den
oranje hand om de verpakking I
Uitsluitend verkrijgbaar m de oranjeband-buisjes van
20 tabl. 70 ets en oraniezakjes van 2 tabl a 10 ets
en Splinter, vele gemeenteraadsleden en
Hervormde predikanten, die voor deze ge
legenheid in toga waren, de gemeente
commissie, de voltallige kerkeraad der
Ned. Herv. Gem. en voorts afgevaardig
den van het Leidsch Studentencorps, van
de V.V.S.L., van de Jeugdver. Nomateg en
enkele groepen padvinders, werd besloten
met het staande zingen van twee couplet
ten van het Wilhelmus.
DE BENOEMING VAN DR. J. N. BAK
HUIZEN VAN DE BRINK.
Teleurstelling van confessioneele zijde.
In het Hervormd Weekblad ,,De Gerefor
meerde Kerk" schrijft dr. J. Ch. Kromsigt
een artikel over de benoeming door
Minister Marchant van dr. J. N. Bakhuizen
v. d. Brink uit Kralingen tot hoogleeraar
alhier, als opvolger van wijlen prof. Eekhof.
Het volgende is aan artikel van dr. Krom
sigt ontleend:
Het mocht niet! de vraag onlangs
door ons gesteld, of de vacature van Prof.
Eakhof door een leerling en geestverwant
(dr. G. P. van Itterzon. predikant bij de
Haagsche Hervormde Gemeente) vervuld
zou mogen worden, is nu beantwoord. Het
mocht niet. terwijl de ethischen aan elke
universiteit rijkelijker bezetting hebben
dan hun positie wettigt. Een dat te meer,
omdat dr. Eekhof discipelen heeft ge
kweekt, die alleszins bekwaam zijn om zijn
profetenmantel te dragen (dr. van Itterzon
wordt zelfs genoemd de liefste leerling van
Prof. dr. Eekhof). Hier openbaart zich
anti-confessionalisme. Na de revolutie
heette de regeering in godsdienstig opzicht
neutraal, confessieloos. Daarom moest het
geheele openbare leven ook confessieloos
zijn, bijzonder de openbare onderwijs
inrichtingen van de laagste tot de hoogste.
In den doleantietijd werd de confessioneele
Prof. Kleyn benoemd. Zoo'n benoeming
bleef echter zonder uitzondering. Het anti-
confessionalisme toont nog gedurig zijn
macht. Ethisch schijnt nu de voorkeur te
hebben, zooals vroeger modern. Gerefor
meerd-anti-revolutionair kan ook nog wel,
maar het parool schijnt te blijven niet-
confessioneel. Evenals de niet-liberalen
vroeger, zoo gelden nu de confessioneelen
als zoodanig voor onwetenschappelijk, al
zijn er mannen als Prof Kleyn en Eekhof
en anderen om dezen regel te weerspre
ken
LEIDSCHE BESTUURDERSBOND.
Jaarverslag over 1933.
Aan bovengenoemd verslag is het volgen
de ontleend. Het bestuur bleef ongewijzigd.
Het ledental verminderde met 69 en' be
draagt thans 5266 waarvan 216 vrouwen
en 417 jeugdleden De algemeene toestand
is nog steeds zorgelijk.
In Januari 1933 hadden de bij de Be-
stuurdersbond aangesloten afdeelingen te
zamen 2039 werklooze leden (38 procent).
Dit aantal verminderde geleidelijk tot 1256
in Juli om daarna weer te stijgen tot 1771
in December 1933 (33Vt procent).
Het totaal aantal werkloosheidsdagen bij
onze aangesloten afdeelingen bedroeg niet
minder dan 415.235. Dit cijfer geeft wel een
ontstellend beeld van het tekort aan werk
gelegenheid.
Buitengewoon groote bedragen werden
uitgekeerd door werkloozenkassen en als
steun aan uitgetrokkenen.
Aan de werklooze leden onzer afdeelin
gen werd in 1933 in totaal uit de werk
loozenkassen uitgekeerd f. 181.052.79 (in
1932 f. 233.630.89).
De gemeentelijke steunverleening keerde
aan onze leden uit 481.546.30 (in 1932
f 397.824.04»
De totale uitkeeringen alleen aan de
leden der moderne vakvereenigingen be
droegen derhalve f. 662.599.09.
Verschillende pogingen werden in het
werk gesteld om verbetering te brengen in
de steunregeling, waarvan enkele met suc
ces werden bekroond.
De ontwikkelings- en ontspanningsavon
den en -cursussen konden zich in een
groote belangstelling verheugen terwijl ook
het bezoek aan de demonstraties en pro-
pagania-avonden goed was te noemen.
KON. VER. LITTERIS SACRUM.
Een schitterend resultaat!
Aan den in dit seizoen te Haarlem ge
houden internationalen tooneelwedstrijd
uitgeschreven door de Haarlemsche Too-
neelvereeniging „Jacob van Lennep",
nam, zooals reeds eerder gemeld, de Leid-
sche Kon. Tooneelvereeniging „Litteris
Sacrum" deel met de opvoering van
„Mejonkvrouwe De la Seiglière".
Wij vernemen thans, dat „Litteris" op
niet minder dan acht prijzen beslag leg
de, nl. de eerste prijs voor de beste op
voering, 4 eereprijzen, 3 personeele prij
zen (toegekend aan mevrouw Hageman
en de heeren De Wilde en Wisse).
Waarlijk een schitterend resultaat
voor den regisseur, den heer Hageman en
zijn vereeniging, waarmede wij deze kra
nige dilettanten, die zich tot zulk een
hoogte hebben opgewerkt, van ganscher
harte gelukwenscheal.
PROPAGANDA-AVOND DER AJ.C.
Rede van den heer Klaas Toornstra.
De afdeeling Leiden der Arbeiders
Jeugd-Centrale hield gisteravond in de
groote Stadszaal, welke nagenoeg geheel
bezet was, een propaganda-avond, waarin
de heer Koos Vorrink, voorzitter van het
hoofdbestuur der AJ.C. en der Soc. Jeugd
Internationale en toekomstig voorzitter
der S.D.A.P. een rede zou houden.
De afdeelingsvoorzitter, Jo van der Stal,
deelde in zijn openingswoord mede, dat
de spreker tot zijn leedwezen verhinderd
was zijn aangekondigde rede uit te spre
ken; in zijn plaats werd de heer Klaas
Toornstra, lid van het hoofdbestuur der
A.J.C.daartoe bereid gevonden.
De heer Toornstra zeide, dat deze avond
een onderdeel vormt van de actie, welke
gedurende de maand Maart over het ge
heele land wordt gevoerd onder de jong
socialisten, overal daar. waar het socia
lisme is doorgedrongen
Spr. zette vervolgens het doel der socia
listische jeugd-beweging uiteen, dat zijn
hoogtepunt vindt in de stelling, dat de
AJ.C. beoogt de algemeene ontwikkeling
en opvoeding van hapr leden. Het pro
gramma van hedenavond geeft van de
wijze, waarop de A.J.C. dit doel tracht te
bereiken, slechts een onvolledig beeld.
Immers de hier gedemonstreerde zang,
dans, declamatie en leekenspelen behoo-
ren in wezen niet thuis op de planken van
een tooneel, doch in de ontspannings-
poozen van den dagelijkschen arbeid der
A.J.C., welke gericht is op ontplooiing der
sluimerende levenskrachten in ieder jong
menschenkind, tot een zelfstandige, vrije
persoonlijkheid.
Jeugdbeweging is ondenkbaar zonder
het groote democratische levensbeginsel
van ieder individu om van zijn leven te
maken, wat er van te maken valt en
tezamen een betere maatschappij te vor
men dan waartoe het huidige geslacht in
staat bleek.
Wij willen onze jongens en meisjes op
voeden tot een betere samenleving, hen
vormen tot goede leden van de strijdende
arbeidersklasse. Het is niet onze schuld,
aldus spr., dat wij hen op zoo jeugdigen
leeftijd reeds betrekken in de levens
moeilijkheden maar die van de maat
schappelijke verhoudingen, welke ook kin
deren betrekt jn het productieproces,
waarin zij tot dezelfde prestaties worden
gedwongen als hun volwassen mede-
menschen. Het jonge kind leert niet alleen
al vroeg te beseffen wat werken betee-
kent; helaas ervaart het ook tot eigen
schade, wat werkloosheid beduidt.
De jeugdbeweging is evenmin te schei
den van den wil tot de liefde voor de
vrijheid. Onze jeugd kan zich naar eigen
aanleg en ambitie ontplooien, zich uit
leven in blije vroolijkheid. Hoeveel vol
keren in Europa zijn er, waar de klauwen
van het geweld deze vrijheden hebben
weggevaagd.
Spr. wekte met kracht op met hand en
tand deze levensvreugde vast te houden;
het zijn de glanspunten in onze jeugd,
waaraan wij later altijd in dankbare her
innering zullen terugdenken.
Aan het slot van zijn rede deed de heer
Toornstra een beroep op alle ouderen en
jongeren om eendrachtig naast elkander
te strijden voor een betere en gelukkiger
maatschappij en menschheid; een samen
leving bovenal, waarin plaats in voor vrij
heid (applaus).- ao
Het verdere gedeelte van het program
ma werd op aantrekkelijke wijze verzorgd
door leden der Leidsche A.J.C. en Roode
Valken, waarbij zang, dans. declamatie en
leekenspel elkaar in goedgekozen num
mers en volgorde afwisselden. Vooral de
geschiedenis van het levende standbeeld
oogstte daverenden bijval en was dan ook
een der glanspunten van den ook overi
gens welgeslaagden avond.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaats-examen
Indisch recht, de heeren P. S. van der
Lely (Haarlem) en G. L. Sirks (Den
Haag)doctoraal examen Indisch recht
de heer O. Sastroamidjojo (Leiden); can-
didaatsexamen wis. en natuurkunde (let
ter A) mej. C. L. M. Engelkamp (Rot
terdam) idem letter J) de heer R. J. H.
Praken (Den Haag)candidaatsexamen
Chineesch-Japansche taal de heer C. C.
Krieger (Leiden).
Ons bericht in ons blad van gisteren
omtrent het afscheid van 't Hoofd der
Openbare Jongensschool voor UL.O., den
heer P. A. Hibma, eischt eenige aanvul
ling. Van de leerlingen neemt de heer
Hibma afscheid in 't schoolgebouw, van de
ouders op Donderdagavond a.s. om 8 uur
in de kleine zaal van de Stadsgehoorzaal
(ingang Aalmarkt).
De bijeenkomst op Woensdag om 12 uur
in de beperkte ruimte van de constitorie-
kamer van de Doopsgezinde Kerk is be
stemd voor autoriteiten, personeel en col
lega's.
De Wethouder van Onderwijs, de heer
mr. A. Tepe, is verhinderd morgen spreek
uur te houden.
GEBOREN:
Hendrik, zn. van J. J. W, v. Went en P. J.
Rietbergen Abraham, zn. van A. G. v.
Lunsen en I. v. Houten Job Gerardus,
zn. van C. Duivenvoorden en W. C. v. Schie
Johannes Guillaume, zn. v. G. Dolmans
en J. H. Rummel Catharina Helena, dr.
van J. C. v. Leeuwen en A. G. Straathof
Catharina Aldegonda, dr. van J. G. J. Ver-
hey v. Wijk en C. Roem Dirk Jan Hen-
dricus, zn. van H. Prins en M. Munnik
Hendrik, zn. van W Ju en M. Hoogewoning
Rients, zn. van J. Bakker en N. J.
Semeyn Jametje, dr. van J. H. Tel jein-
en J. v. Oosten.
GEHUWD.
A. E. Habraken jm. en M. E. Momberg jd.
OVERLEDEN.
W. D. SimonisBezie, wede. 75 j. K.
W. P. Krom, m., 53 j. G. J. v. d. Poel, zn.
10 j. N. C. v .d. Tuin, dr. l»/i j. J. C. v.
d. Wijngaard—Galjaard, wede. 86 j. C.
Schouten, zn., 24 j. M. Serlier—Chris-
tiaanse, vr., 75 j. K. Muyzert—v. d. Sluis
YT, 66 i.
N.V. AMSTERDAMSCHE TOONEELVER.
Circus Knie, een circus-
geschiedenis in 4 bedrijven
van Carl Zuckmayer.
Wat van een op zich zelf vrij matig
gegeven gemaakt kan worden door een
nauw sluitend gezelschap als dat van van
Dalsum. dat zich geeft met al het kunst-
bloed. waarover het maar beschikt, het
wordt in Circus Knie weer eens bewezen.
Het tooneelstuk is immers van een melo
dramatische tendenz, dat men er soms
van zou rillen wanneer het spel niet
ervoor zorgde, dat het niet zoover kan
komen.
Melo-dramatisch op ouderwetsche wijze,
van tevoren iedere wending, die zich
zal voordoen, gemakkelijk te raden gevend,
nu en dan zelfs gekunsteld, zoo zouden
wij Circus Knie willen kwalificeeren. Het
geeft den zielestrijd van den circusdirec
teur Knie en zijn dochter Katharina. Hard
ploeterend en zwoegend weet Knie zijn
eeuwenoud circus overeind te houden, zij
het met kunst, en vliegwerk en soms half.
leege magen zijner medewerkers. Aan de
voortzetting van zijn levenswerk hangt
iedere vezel van zijn ziel Dan verlaat
zijn dochter het circus, dat haar tegen
staat om het aan te leggen met een rijken
heereboer, die haar natuurlijk wil trou
wen. Vol ongeduld wacht Knie haar terug
keer af, overtuigd dat zijn bloed niet kan
afdwalen, dat het circus ook in wezen
haar leven vult. Inderdaad komt zij terug
om haar huwelijk aan te kondigen.
Voelt Knie het of voelt hij het niet?
In ieder geval hoort hij het niet meer
uit haar mond, want als zij eindelijk be
sluit haar plannen, die hem den genade-
stoot zouden geven te vertellen, is hij
reeds zacht ingeslapen.
Ontredderd blijft het circus achter
doch dan ontwaakt in haar het, trots
haar eigen idee sluimerend circus-bloed
Knie en zij zal voortaan als leidster op
treden, brekend haar verloving met den
heereboer.
Overtuigend is alles geenszins, maar
van Dalsum en de zijnen spelen er over
heen. zij het toch ietwat geforceerd in
melo-dramatische richting. Zelfs van Dal-
sum als directeur Knie was het soms nog
even te machtig, om er geheel overheen
te komen. Frappant krachtig was Char
lotte Kohier als Katharina. Welk een
dramatische visie weet zij aan deze rol
te geven! Zij overwint iedere hinderpaal,
iedere zwakte in het trots alles hier en
daar rammelende stuk.
Hoe goed was als geheel het circus-
milieu getroffen met de armoedige wagens,
de armieterige piste! Men proefde op het
tooneel de circusgeur. Zuiver getypeerd
was deze omgeving van harde werkers
onder leiding van den man, die opgaat in
zijn metierZonder uitzondering slo
ten zich allen daarbij aan, speciaal de
clown van Jules Verstraete de oude Bibo
van Anna Sablairolles en de koorddanser
van Cruys Voorbergh.
Uit den toon viel de heereboer van Ph.
la Chapelle, die te naturalistisch ruw-
bonkig werd gehouden in deze sfeer, die
zwaar naar het melo-drama neigde, mede
door het chargeeren van enkele bijfiguren
als de commissaris van politie van van
Warmelo en de deurwaarder van Ben
Groenier.
Een goed bezet huis heeft de executan
ten hartelijk toegejuicht.
RECLAME.
8384
voor Uw tanden!
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Nog eens het Balkan-pact.
Heden brengt de Fransche minister van
buitenl. zaken Barthou een bezoek aan
Brussel om te onderhandelen met Hy-
mans.
In de Italiaansche dagbladen wordt er
de aandacht op gevestigd, dat in het Bal
kanpact een geheime clausule voorkomt,
die bepaalt, dat de Dodekanesos, welke
thans in bezit is van Italië, weer onder
Grieksch bewind moet komen. De Griek-
sche legatie heeft reeds een desbetreffend
dementi gepubliceerd, doch de Italiaan
sche bladen wijzen er met nadruk op, dat
de eenige manier om iedere ongerustheid
in dit opzicht weg te nemen bestaat in
het publiceeren van den tekst van het
pact.
ZWITSERLAND.
Verordening tegen beleediging van buitcn-
landscbe staatslieden en instellingen.
De Zwitsersche bondsraad heelt een
verordening uitgevaardigd tegen beschim
ping en beleediging van buitenlandsche
staatslieden en instellingen.
De verordening, die onmiddellijk inwer
king treedt, bepaalt dat persorganen, die
door ernstige overtredingen de goede be
trekkingen tusschen Zwitserland en an
dere staten in gevaar brengen, een waar
schuwing krijgen. Wanneer met deze
waarschuwing geen rekening wordt ge
houden, wordt 't verschijnen voor bepaal
den tijd verboden.
De bondsraad doet een beroep op de
kantons om drukwerken, afbeeldingen en
soortgelijke voorstellingen, die de goede
betrekkingen van Zwitserland tot and»-'
staten in gevaar zoudüTi bunnen brengen
uit te sluiten van verkoop of tentoonstel
ling, dergelijke geschriften of afbeeldin
gen voorloopig in beslag te nemen en op
te zenden aan den procureur-generaal, die
den bondsraad definitieve inbeslagneming
kan verzoeken. Het zelfde gelde voor uit
het buitenland geïmporteerde geschrften
met dezelfde tendenz.
BINNENLAND.
PLECHTIGE BIJZETTING VAN HJH. DE
KONINGIN-MOEDER. (Ie Blad).
173e Vergadering van Bloembollencultuur
(3e Blad).
Vrijspraak inzake de doodelijkc aanrij
ding met de Blauwe Tram te Den Haag.
(Rechtzaken, 2e Blad).
BUITENLAND.
De oud-president van den Oranje-Vrij
staat Reitz is overleden. (Tel., 2e Blad).
Rond het Stavisky-schandaal. (Buitenl.,
2e Blad).
Starhemberg wordt vice-kanselicr in
Oostenrijk. (Buitenl., 2e Blad).
FRANKRIJK.
Rond het Stavisky-schandaal.
De parlementaire commissie van onder
zoek naar de Februari-onlusten heeft een
resolutie aangenomen, waarin een beroep
op de regeering wordt gedaan onmiddellijk
de noodlge wettelijke of politioneele maat
regelen te nemen om bewapening in be
paalde vereeniglngen onmogelijk te maken.
Bij de moeder van Halnnaux, heeft een.
huiszoeking plaats gehad, waarbij een
koffer in beslag is genomen. Hainnaux,
alias Jo-Jo, heeft zich, zooals bekend,
nadat hij korten tijd verdwenen was, vrij
willig bij de politie aangemeld. Volgens
„ie Journal" heeft het onderzoek van zijn
bagage aangetoond, dat hij een reis naar
Engeland heeft gemaakt.
De rechter van Instructie heeft in ver
band met den moord op rechter Prince
mevrouw Romagnlno opnieuw aan een uit
voerig verhoor onderworpen, ten einde
verschillende verklaringen, die zij vroeger
heeft afgelegd, nader te toetsen.
De vroegere generaal Bardi de Fourtou
werd eveneens door den rechter vani
instructie gehoord.
De Fourtou speelde in verschillende
Stavisky-ondernemingen een leidende rol.
Toen na het verhoor een aantal foto
grafen op de binnenplaats van het Paleis
van Justitie Blitzhcht-opnamen wilden
maken wierp zich De Fourtou in een aan
val van woede op een dezer fotografen en
sloeg hem met een vuistslag neer. Het
slachtoffer was een oorlogsinvalide.
De woedende generaal werd door bewa
kers van het Paleis van Justitie terstond
gearresteerd.
Het politle-onderzoek inzake de belee
ning van de Stavisky-juweelen ln Londen
is in vollen gang.
Maandag slaagde de politie erin de ge
heimzinnige Engelsche danseres op te
sporen, die met de beleening ln verband
wordt gebracht. Zij ontpopte zich als Miss
Celia Nono, die vroeger in het Parijsche
variété van Stavisky optrad en thans ver
bonden is aan 't Londensche café Anglais.
Miss Nono, die drie en twintig jaar oud
is, zou met den secretaris van Stavisky,
Romagnlno in relatie gestaan hebben.
Toen Nono door een Journalist gevraagd
werd, of zij den secretaris gekend heeft en
de juweelen beleend heeft, weigerde zij
een antwoord te geven.
De Fransche juweelen-cxpert Seror heeft
inmiddels in Londen de in de bank van
leening van Sutten gevonden juweelen ter
waarde van 7000 pond onderzocht en foto's
daarvan naar Parijs gezonden.
Thans wordt ook nagegaan, of zich nog
meer juweelen van Stavisky in Engeland
bevinden.
o
OOSTENRIJK.
Starhemberg Vice-Kanselicr.
De sedert geruimen tijd gevoerde ver
trouwelijke besprekingen over de samen
voeging der Oostenrijksche weerformaties
zijn thans zoo ver gevorderd, dat publica
tie der definitieve regeling binnen enkele
dagen verwacht kan worden.
Naar verluidt zou de overeenkomst tus
schen bondskanselier Dollfuss, den bonds-
leider der Heimwehren Starhemberg en
den secretaris-generaal van het Vader-
landsche Front, Stepan, zonder deelne
ming van vice-kanselier Fey, ongeveer de
volgende regeling inhouden:
Alle afweer-organisaties, de Heimwehren
de Stormscharen. de Vrijheidsbond en de
Christelijk-Duitsche Turnorganisaties, wor
den samengevoegd tot een „weerfront" en
in het Vaderlandsche Front opgenomen.
Leider van het Weerfront wordt de bonds-
leider Starhemberg.
Het geheele Vaderlandsche Front komt
onder bondskanselier Dollfuss te staan
Vice-kanselier Fey en de leider der
Stormscharen, de minister van onderwijs
dr Schuschnlgg, hebben geen zitting in dé
leiding der afweerformaties. De afzonder
lijke organisaties blijven als onder-organi
saties binnen het kader van het Weerfront
voortbestaan, doch worden gereorgani-
saerd. Het Weerfront zal een zelfstandige
organisatie blijven en niet in de grond
wet worden opgenomen, doch doordat het
direct onder leiding van den bondskanse
lier staat, ter beschikking van de regee
ring zijn.
Het geheele Vaderlandsche Front wordt
tot een Oostenrijksche staatsbeweging
verklaard. Het aantal leden zal stelselma
tig verminderd worden, zoodat men aan
neemt, dat het Weerfront ln de toekomst
30 40 duizend man zal omvatten. Ten
aanzien van de financiën hoopt men een
regeling in den zin der regeeringswen-
schen te kunnen treffen.
Na Paschen zal Starhemberg vice-kan
selier worden, terwijl de tegenwoordige
vice-kanselier Fey dan tweede vice-kan
selier wordt
Naar de „Reichspost" meldt, heeft kar
dinaal Innitzer de Katholieke jeugdbon
den ter bescherming van de vaderland
sche belangen vereenigd in het „Oester-
reichische Jungfront".
Tot leider van het front is door den
kardinaal de op het gebied van het maat
schappelijk Jeugdwerk welbekende Jeugd
leider Hans Scheffel benoemd.
Het „Oesterreichische Jungfront" ver
tegenwoordigt thans de belangen der
Katholieke jeugd op vaderlandsch en
Blastebuiggrlijl: gebied,
