Handelsbetrekkingen
sschen Nederland en Indië
[jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 30 Januari 1934
Derde Blad
No. 22657
Uiteenzetting van prof. van Gelderen.
BINNENLAND.
GEMENGD NIEUWS.
KERK- EN SCH00LNIEUWS
O—
vraagstuk van de economische
elen ter bevordering van de han-
■kklngen van Nederland en Ne-
'h-Indié staat ln dezen tijd wei
Jddelpunt der belangstelling. Van
inten werd gevraagd: Wat kan
nd doen om de moeilijke positie
dié als een gevolg van de geheel
.de omstandigheden op de wereld
ivoor de voornaamste uitvoerpro-
ran Indië, zooveel mogelijk tever-
terwijl van andere zijde de vraag
'wordt: Ligt het niet op den weg
Nederlandsche en Nederlandsch-
je Regeering de Indische markt
mogelijk dienstbaar te maken aan
iet van Moederlandsche producten,
bij komt dan nog tenslotte als al-
ie lactor naar voren de kwestie in
i Indië en de Indische export een
jen en moeten spelen bij handels-
te onderhandelingen tusschen Ne
en het Buitenland,
egeeringspersdienst heeft naar aan
van die vragen het initiatief ge-
tot een bijeenkomst, welke ln een
ien van het Departement van Bui-
sche Zaken gehouden ls en waar
ior J. van Gelderen, hoofdambte-
[voor Economische Zaken ter be
ng van den Minister van Koloniën,
erzicht heeft gegeven van de voor-
te kwestie, welke op dit terrein
le orde zijn.
Actieve ondersteuning exporten.
moet aldus prof. Van Gelderen,
lobjecten onderscheiden,
de eerste plaats kan men bezien de
Ikheid van een actieve ondersteu-
pan de exporten naar het buiten-
i verband met handelspolitieke on-
kdelingen, door Nederland met
de landen te voeren. De Nederland-
Rezcering stelt zich daarbij op het
lunt dat bij de besprekingen inzake
Isverdragen ook bijzondere aan-
fial worden gegeven aan de Indl-
Vlangen. Wanneer Nederland met
iand onderhandelt over kwesties van
[uitvoer zal daarbij zeer speciaal de
van Indië in aanmerking komen.
Nederlandsch-Duitsche Verdrag.
meest recente voorbeeld hiervan
I Handelsverdrag met Duitschland.
tche redenen was het bij de
vie onderhandelingen niet mogelijk
title van de Indische exportproduc-
pdoende tot hun recht te doen ko-
harom is in artikel 7 van het slot-
:o! bepaald; dat binnen niet telan-
fld de handelsbetrekkingen tusschen
en Duitschland aan een afzonder-
1 beschouwing zouden worden onder-
Ten. Eind Februari zal deze kwestie
In behandeling genomen worden,
peciale delegatie zal dan belast wor-
pt bet voeren der besprekingen.
Speciale contact-commissie.
*r dagen zal worden ingesteld een
«Ie commissie van contact voor Eco-
sehe aangelegenheden. Deze commis
si tot taak hebben het Departement
Ptoloniën in deze materie voor te lich
Zij zal bestaan uit voormannen der
isatles en prominente figuren uit
Blende onderdeelen van het be
waar geen organisaties be-
Deze commissie zal dus bevatten
lenwoordigers van de cultures, han-
transport. Ook West-Indië zal ln
[commissie vertegenwoordigd zijn. De
Pier van Koloniën is voornemens
[contact-commissie op 5 Februari a.s.
hstaileeren.
Exporten binnen 't Koninkrijk.
tweede plaats kan men het vraag
van de actieve ondersteuning der
rten beschouwen in verband met den
[en uitvoer tusschen Nederland en In
de exporten binnen het Koninkrijk
|e vraag kan zóó gesteld worden; Is
l mogelijk, dat beide gebiedsdeelen van
[Koninkrijk meer dan tot dusverre af-
Tebied voor eikaars producten worden?
regeeringspolitiek zal gericht moeten
^op een wederzijdsche belangenbehar-
deze kwestie beschikt Nederland
meer wapens om Indië te helpen,
i omgekeerd.
P? YraaS: Wat kan Indië voor Neder-
Van differentieele rechten is
te verwachten, zooals spr. uit-
Contingenteeringen.
hi eer belang ls het systeem
B5PteerInS van den invoer van
j.,;® art'ke!en, op grond van de Cri-
pinvoer-ordonnantie.
vr™J?!i'ic'nnantle 15 in groote trekken
S®7e" met de Crisis-lnvoerwet in
tscbull van de meest essentieele
w! o echter ls. dat men ln In-
„Por. .contingenteeringen kent.
.eerste plaats heeft men de zoo-
6, oontingenteering, welke
Ifcten te ,el heeft overmatige im-
Staaï ran Ao611'. b|J wordt alleen het
Btteld ,„„5. 'ocgestanen invoer vasl-
Kd dr-?p sPeciflceeren uit welk
Karnaasïw kunnen komen.
K een YlnJl aat echter de mogelijk-
Klen Daaïhon^Ci0n.,tirlEenteerinS vast te
ven hoeveel de im worden aangege-
mogen herf uit eon bepaald land
Juist deze landen-
voor Indië van bij
een der Ien? Ook Nederland zal,
bepalingen J!n Van herkomst, van
e conhn„e^nnen P">f lteeren.
I Joel de rechtstreek6! 6611 hebben ten
■Sladip gevpptie,? bescherming van
isT^'bde bedrijven.
t SS tUd beleden tn16 RegeerinS er eenl-
*an cement te ef,g6Saan den in"
7 deze wijze aan de ngenteeren' om
de Padangsche cement
fabrieken een bestaansmogelijkheid te
laten. De positie van Japan op de cement
markt was geheel overheerschend gewor
den. Een andere contlngenteerlng uit
den laatsten tijd ls die van bier. Ook hier
wordt de Invoer naar de landen van her
komst gestabiliseerd.
Een derde contlngenteerlng bevindt zich
ln een stadium van voorbereiding, name
lijk die van katoenen en kunstzijden
sarongs.
Bij de te treffen contingenteerlngsmaat-
regelen zal de totale hoeveelheid, welke
mag worden Ingevoerd, worden beperkt ten
bate van de Indische bedrijven, terwijl ook
Nederland een aandeel ln den invoer zal
krijgen.
Wat de contlngenteerlng van gebleekte
katoen betreft, stelt de Regeering zich op
het standpunt, dat men de feiten geen
geweld mag aandoen. Het gaat niet aan
het groote aandeel, dat Japan als produ
cent van goedkoope stoffen waaraan
Indië ln dezen tijd meer dan ooit behoefte
heeft, zonder meer te negeeren. Echter
spreekt het vanzelf, dat men wril trachten
voor katoenen manufacturen, die niet die
nen tot kleeding van de armsten, de tex
tielmarkt te behouden.
Zeer spoedig is dan ook de invoering van
dezen maatregel te verwachten. Voorloopig
zal het een tijdelijke contlngenteerlng zijn
voor maximum tien maanden. Indië heeft
reeds een uitgewerkt voorstel gedaan en
binnen weinige dagen zal de Regeering
haar definitief oordeel er over geven.
Vervolgens behandelde prof. van Gel
deren de vraag: Wat kan Nederland doen
voor de export van Indische producten?
De differentleele rechten meende hl)
bulten beschouwing te mogen laten. Hij
wilde er slechts op wijzen, dat de Minister
van Financiën reeds eenigen tijd geleden
een verlaging van het recht op thee bij de
a s. Tarief-herziening aangekondigd heeft.
Nederland beschikt voorts over het wapen
van contlngenteerlng. Als voorbeeld hier
van noemde prof. van Gelderen de con
tlngenteerlng van veekoeken. Dit is voor
Indië een zeer belangrijk uitvoerartikel.
Nederland heeft nu aan Indië een zeer
ruim contingent toegestaan.
Monopolies.
Nederland beschikt ook over een sy
steem van monopolies, dat Indië niet kent.
Deze monopolies zullen ook ten bate van
Indië gehanteerd worden Het uitvoerend
orgaan is hierbij de Graan- en Meel-Cen-
trale. Zoo heeft men het aardappelmeel,
dat een monopolie-product is, belast met
een heffing, gelijk aan het invoerrecht op
taüioca om op deze wijze de concurrentie-
kansen van deze beide artikelen, bestemd
voor dextrinebereiding gelijk te maken.
Ook mais is een monoDolle-product,
waarop een heffing van f 1.50 per 100 K.G.
gelegd is. Van deze omstandigheid wil
men gebruik maken om een tastbare be
voordeeling van den Indischen invoer mo
gelijk te maken.
De rijst- en mais-voorzlening ln Indië is
zeer overvloedig. Men kan dit beschouwen
als een rechtstreeks crisisverschijnsel.
Zelfs is de toestand zoo, dat Java, een rijst
importeerend land, thans zelfs een rijst-
invoerverbod kan verdragen en dan nog
een exportabel overschot beschikbaar
heeft.
Zoowel voor de rijst als voor mais ls de
prijsdaling buitengewoon sterk Het mais-
overschot zal ongeveer 175000 ton bedra
gen. Wanneer er met dit surplus niets ge
beurt, zal de prijs nog meer dalen tot
groote schade van tallooze kleine produ
centen. Slechts een land ls er, dat van
deze prijsdaling zal profiteeren. Japan is
een groote afnemer van de Indische mals
en dit land zou de grootere productie tegen
de laagst mogelijke prijzen opkoopen en
daarmede aan de Inlandsche producenten
groote schade toebrengen.
Er Is slechts één middel, dat hier een
oplossing kan brengen: Nederland moet
het surplus opnemen. Dit zal dan ook ge
schieden. Een maatregel dienaangaande
zal binnen kort genomen worden. De uit
werking zal geschieden door de Graan-
centrale, met Inschakeling van de be
staande handelsrelaties en medewerking
van de scheepvaart. Verwacht mag wor
den dat deze maatregel een prijshoudende
werking zal hebben.
Ten aanzien van rijst ls de situatie moei
lijker. In ernstige overweging is een plan
om het quantum rijst, dat niet voor Java
en de Buitengewesten noodig is. eveneens
door Nederland te laten afnemen.
Verder is er het probleem van de Java-
suikerindustrle. De steun aan de bietsui
kercultuur heeft, zooals de Minister in de
Kamer onlangs heeft ongemerkt, de grens
van het economisch toelaatbare bereikt en
de vraag, of deze steunverleening nog wel
op dezelfde wijze voortgezet kan worden,
is thans voorgelegd aan een kleine inter
departementale commissie, onder voorzit
terschap van den w.n. directeur-generaal
van Landbouw.
Verwacht mag worden dat de commis
sie dezer dagen haar rapport aan de Re
geering zal aanbieden.
Onderhandelingen met Japan.
Met betrekking tot de ln voorbereiding
zijnde contingenteerlng van gebleekte
katoen, deelde prof, van Gelderen nog het
volgende mede:
Op een breede basis zullen spoedig on
derhandelingen met Japan gevoerd wor
den. Deze onderhandelingen zullen ln de
eerste plaats gaan over de voortzetting van
den tijdelijken conttngenteeringsmaat-
regel. Echter zullen de besprekingen niet
alleen gaan over katoentjes maar daar
naast ook het geheel van de handelsbe
trekkingen tusschen Indië en Japan be
treffen. Deze onderhandelingen zullen
reeds ln het voorjaar, vermoedelijk in
P. M. NIEUWENHUIS t
Dc directeur van de Arnhemsche tram
overleden.
Te Arnhem ls eergisteren op 52-Jarigen
leeftijd overleden de heer P. M. Nieuwen-
huls, directeur van de gemeent. electrische
tram aldaar. De begrafenis zal morgen om
2 uur plaats vinden op de begraafplaats
Moscowa.
UITVOERING OMZETBELASTINGWET.
De Minister van Financiën heeft ln
verband met art. 4 der omzetbelastlngwet
het volgende bepaald:
Handelaren, die bijkomstig fabrikant
zijn, kunnen, ook al voldoen zij niet aan
de voorwaarden, gesteld In par. 1 der
Ultvoeringsresolutle Omzetbelasting, wor
den beschouwd als fabrikant met een
afzonderlijke handelsafdeeling, als be
doeld is ln art. 4 der Omzetbelastlngwet,
onder de navolgende voorwaarden en
bepalingen:
a. de handelaar-fabrikant, dient vóór
15 Februari 1934 een daartoe strekkend
ongezegeld verzoek ln bij den Inspecteur
der Invoerrechten en accijnzen, binnen
wiens dienstkring het bedrijf gevestigd is;
b. de inspecteur kan de vergunning
verleenen onder voorwaarde, dat uitslui
tend de goederen, welke door den fabri
kant niet zelf zijn geteeld, voortgebracht,
vervaardigd, bereid of bewerkt en op 31
December 1933 bij den fabrikant ln voor
raad waren, worden geacht te behooren
tot de handelsafdeeling en die dus ver
der kunnen worden verkocht zonder be
taling van omzetbelasting;
c. de fabrikant ls gehouden dagelijks
een lijst van de verkochte goederen, wel
ke onder deze vergunning vallen, bij te
houden, een en ander volgens de voor
schriften en aanwijzingen, door den in
specteur, die de vergunnig verleent, in
verband met den aard van het bedrijf te
beoalen;
d. de vergunning vervalt 31 Maart 1934;
na dien dag moet ook voor de goederen,
welke tot den handelsvoorraad behooren,
bij verkoop omzetbelasting worden gehe
ven, behoudens het bepaalde ln punt 2
van het eerste lid van art. 18 der Omzet
belastlngwet;
e. bij gebleken misbruik kan de ver
gunning door den inspecteur worden In
getrokken.
BESPREKINGEN
TUSSCHEN NEDERLAND EN BELGIË.
Te Brussel werden gisteren op het De
partement van Bultenlandsche Zaken
drukke besprekingen gevoerd tusschen de
heeren Hymans, minister van bultenland
sche zaken, Van Cauwelaert, minister van
nijverheid en binneniandschen handel, en
Sao, minister van landbouw.
De chef van de afdeeiing Handelsover
eenkomsten van het Departement van
Buitenlandsche Zaken, de heer Suetens,
bracht den ministers rapport uit over de
besprekingen, welke hij heeft gevoerd met
de vertegenwoordigers van de Nederland
sche Regeering over het contingenteerings-
stelsel. dat Nederland zal invoeren.
De heeren Hymans, Van Cauwelaert en
Sao bespraken den invloed van de voorge
stelde Nederlandsche maatregelen op den
Belgischen landbouw en de zuivelpro-
ductie.
De heer Suetens, die na afloop van deze
conferentie nieuwe Instructies ontving, zal
onmiddellijk naar Den Haag vertrekken,
om die besorekingen met de Nederland
sche ambtenaren voort te zetten.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Snio" kwam gisteren op de thuis
reis te Diask aan.
De „Oehoe" (uitreis) is gisteren te
Djask geland.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Te 's-Gravenhage is op ruim 80-
jarlgen leeftijd overleden de gep. majoor
van het O.-I. leger, W. C. Schreyner.
Maart of April a.s. te Batavia aanvangen.
Een aantal experts zal zich daartoe uit
Nederland naar Indië begeven om ln sa
menwerking met de delegatie der Indische
Regeering de onderhandelingen te voeren.
De definitieve vaststelling van het verdrag
alsmede de parafeering en onderteekenlng
van het verdrag zal echter ln Den Haag
geschieden. Japan heeft een zeer belang
rijk invoer-overschot en de aandacht der
Japansche Regeering Is er op gevestigd,
dat meer evenwicht in de handelsverhou
dingen noodzakelijk Is.
Dis is het begin, zoo besloot prof. van
Gelderen zijn betoog. Eenzelfde houding
zullen wij aannemen tegenover andere
landen, o.a. met onderhandelingen met
Engeland en Duitschland.
De mogelijkheid van export van Neder
landsche boter naar Indië Is in den laat
sten tijd in studie. Een speciale commis
sie is daarvoor in het leven geroepen. Prof.
van Gelderen betwijfelde of het tot eenlg
resultaat zal leiden. Daar komt bij, dat
Australië zeer veel boter naar Indië expor
teert en onze relaties met Australië de
grootste voorzichtigheid vereischen, in
verband met de behandeling van onze
producten ln Australië.
Wat de Commissie-Bruins betreft, die
tot taak had het vraagstuk van de econo
mische samenwerking van Nederland en
Indië te bestudeeren en terzake aan de
Regeering advies uit te brengen, deelde
prof. van Gelderen mede. dat deze com
missie zeer bemoeilijkt is bli haar werk
doordat de feiten steeds dringender wer
den. Binnenkort zal het rapport der com
missie, dat een aantal suggesties zal be
vatten, aan de Regeering worden aange
boden.
OUDE MAN VERBRAND.
Te dicht bij het vuur gekomen.
Gistermiddag ontstond brand op de bo
venkamer van een woning aan de Barba-
rossastraat te Nijmegen, .waar de 69-jarige
Van der N een werkplaats heeft. Toen de
bewoners boven kwamen, vonden zij Van
der N. in lichte laaie, daar hij niet tljdi?
uit de brandende kamer had weten te
komen. Een drietal personen trok hem de
brandende kleeren van het lijf en droeg
hem naar buiten. De onmiddellijk gewaar
schuwde geneesheer achtte overbrenging
van het slachtoffer naar het Wllhelmina-
zlekenhuis noodzakelijk. De toestand van
Van der N. was gisteravond levensgevaar
lijk. De kamer ls gedeeltelijk uitgebrand.
Men vermoedt, dat dit noodlottig ongeval
ls veroorzaakt door het feit dat de man te
dicht bil het brandende vuur ls gekomen,
waardoor zijn kleeren vlam vatten.
DOOR HET IJS GEZAKT.
Twee jongens verdronken.
Te Joure zijn drie jongens op de vijver
van de bekende Heeremastate door het Ijs
gezakt. Na groote moeite konden zij op
het droge worden gebracht. Een der jon
gens kon zich huiswaarts begeven. De le
vensgeesten van de belde anderen. Sieber
Abma en Klaas Boersma, waren echter
reeds geweken.
DE FRAUDE TE BOXTEL.
Inzake de fraude bij het gasbedrijf te
Boxtel verneemt de N. R. Crt. dat de ver
duisterde bedragen veel grooter zijn dan
aanvankelijk gemeld ls.
Het is gebleken, dat verschillende ver
bruikers van lndustrlegas een brief hebben
ontvangen, dat zij geen gas meer konden
betrekken van 6 ct. per kub. M.. maar hier
voor den prijs van lichtgas moesten be
talen, zijnde 11 ct. De rekeningen werden
dan uitgeschreven op 11 ct., terwijl in de
boeken van het gasbedrijf 6 ct. stond ver
antwoord. Bij verschillende particulieren
waren twee gasmeters geplaatst. Door den
hoofdmeter ging slechts een weinig gas,
terwijl de bij meter het meeste gebruikte
gas aanwees. Of de aangesloten personen
met deze practijken op de hoogte waren,
ls uit het onderzoek nog niet komen vast
te staan. De aangeslotenen zouden dan het
verbruik der belde meters hebben moeten
betalen, terwijl ln de administratie slechts
het verbruik van den hoofdmeter voor
komt.
Ook zijn er nog perceelen aangetroffen,
waar gas werd verbruikt en waar geen gas
meter te vinden was. Het is nog geen uit
gemaakte zaak of hiervoor steekpenningen
zijn aangenomen. Er zijn gegronde ver
moedens, dat de betrokkenen van het ge
knoei op de hoogte zijn geweest.
Verder werden op het kantoor der gas
bedrijven nog stapels ..oninbare" kwitanties
aangetroffen Verscheidene zijn in werke
lijkheid geïnd. De rekening, waarvoor deze
wissels waren uitgeschreven, was echter
niet dezelfde en van een gelijk bedrag. De
verbruikers konden dit natuurlijk niet na
gaan. Het onderzoek in deze zaak is nog
in vollen gang en wordt met de grootste
nauwkeurigheid voortgezet.
De kantoorbediende Van B. ls op vrije
voeten gesteld, nadat zijn familie verzekerd
had. het verduisterde bedrag te zullen
aanzuiveren.
BUITENLANDSCH GEMENGD,
AUTOBUSONGELUK IN ITALIË.
Te Bergamo is een autobus, waarin 40
personen waren gezeten, tegen een paard
en wagen opgereden. De bestuurder van
de autobus verloor daarna de macht over
zijn stuur met het gevolg, dat de autobus
tegen een huis terecht kwam, dat ernstig
werd beschadigd. De brandweer moest de
Inzittenden uit den wagen halen. 20 hun
ner zijn gewond naar het ziekenhuis ver
voerd. Vier personen verkeeren ln levens
gevaar.
o
ERGER VOORKOMEN.
Een conducteur, die dienst deed op den
trein van Tring naar Euston (Engeland)
merkte op een gegeven oogenblik op, dat
de trein een buitengewone snelheid ver
kreeg, hetgeen hem onrustbarend voor
kwam. De man stelde de noodrem in wer
king, zoodat de trein tot staan kwam. Bij
onderzoek bleek, dat de machinist was ge
dood en de stoker ernstig was gewond
door het barsten van een stoombuls ln de
machine.
PREDIKBEURTEN.
VOOR HEDEN.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Chr. Geref. Kerk (v. Reedestraat)Nam.
7 uur, ds. de Boer van Leerdam.
VOOR WOENSDAG 31 JANUARL
AARLANDERVEEN.
Chr. Geref. Kerk: Nam. 7 uur, ds. Al
berts van Vlaardlngen.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Ned. Herv. Kerk (Jullanastraat)Nam.
half acht. ds. F. Kijftenbelt van Rotter
dam.
Lokaal van MandersloostraatNam. 71/4
uur, de heer Wijnen van Oldebroek.
KATWIJK AAN ZEE.
Oude Kerk: Nam. 7 uur, ds. Pras.
NOORDEN.
Ned. Herv. Kerk; Nam. 7 uur, de heer
A. P. de Jong van Krimpen a. d. IJssel.
NOORDWIJKERHOUT.
Ned. Herv. Kerk: Nam. half acht, ds.
Straatsma van Den Haag.
OEGSTGEEST.
H. Morschweg: Nam. half acht, Bijbel
lezing.
Pauluskerk: Nam. 7 uur, Bijbellezing.
WADDINXVEEN.
Chr. Alf. Gem. Nam. 7 uur, ds. Grisnlgt.
NED. HERV. KERK.
Aangenomen: Naar Burgwerd A. D.
Wumkes, cand. te Huizum.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen: Naar Schoonrewoerd. O.
van Noort, cand. te Westbroek Naar
Benschop J. W. Smitt, cand. te Bennebroek
Bedankt: Voor Oostkapelle en voor
Vleuten O. van Noort, cand. te Westbroek.
GEREF. GEMEENTE.
Tweetal: Te Terneuzen W. C. Lamaln te
Rotterdam-Zuid en M. Heikoop te Utrecht.
Bedankt: Voor Gouda en voor Mellskerke
M. Heikoop te Utrecht.
PECH OP VLIEGTOCHTEN.
De vliegster Maryse Hlltz die van Parijs
naar Tokio wilde vliegen, heeft aan den
Franschen minister voor luchtvaart getele
grafeerd, dat ze slecht weer had voorbij
Athene.
Het was haar onmogelijk Aleppo te be
reiken wegens den storm. Zij daalde dus
op normale wijze te Arsouz. Het vliegtuig
werd licht beschadigd door den wind.
De vliegster denkt de schade ter plaatse
te kunnen herstellen en de reis voort te
zetten.
Ook de Italianen die een vliegreis naar
Brazilië maakten, hadden pech.
Lombard!, een der piloten van de „Savoia
Marchetti". heeft aan den Itailaanschen
minister van luchtvaart het volgende tele
gram gezonden:
„Op het strand bij Natal gedaald. Het
toestel beschadigd maar de bemanning on
gedeerd. Gelieve de families hiervan ln
kennis te stellen".
Het vliegtuig was den 28sten Januari om
10 uur (Greenwich-tijd) uit Dakar vertrok
ken en was om 22 uur het eiland Fernando
Noronha gepasseerd. Tenzevolge van de
slechte weersgesteldheid, waardoor ook de
radloteleeraflsche dienst onvoldoende func-
tlonneerde. had het toestel reeds boven den
Oceaan met groote moeilijkheden te kam- I
pen gehad. I
OPHEFFING INSPECTIE GYMNASIA.
Een adres aan den minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen Inzake
de opheffing van het afzonderlijk Inspec
toraat over de gymnasia ls verzonden door
58 hoogleeraren of oud-hoogleeraren aan
de Rijksuniversiteit te Utrecht. Adressan
ten hebben met bezorgdheid kennis geno
men van de mlnlsterieele beschikking van
1 December JJ., waarbij het afzonderlijk
Inspectoraat over de gymnasia is opgehe
ven en onder de gezamenlijke inspecteurs
bij het middelbaar en voorbereidend hoo-
ger onderwijs is verdeeld, en wel eenerzijds
omdat het niemand ontgaan kan, dat de
deskundigheid, waarmede, dat toezicht zal
worden uitgeoefend onder dezen maatregel
aanmerkelijk lijden moet, wat tot nadeel
strekken zal voor het onderwijs aan gym
nasia en hoogere burgerscholen, zonder
onderscheid; anderzijds, en vooral, omdat
zij van dezen maatregel een nivelleerenden
Invloed verwachten, waarvan Inzonder
heid het gymnasium op den duur de nood
lottige gevolgen zal ondervinden, ook al
wordt door den minister een dergelijke
uitwerking niet bedoeld. ZIJ achten het
voor een tegenspraak vatbaar, dat ten
eerste de klassieke opleiding een eigen
plaats en een plaats van beteekenls In
neemt ln het Nederlandsche onderwijs
stelsel, maar dat ten tweede, juist omdat
z{l slechts voor een kleine minderheid van
de rijpere jeugd bestemd ls, en niet overal
verzekerd kan zijn, dat haar belangen vol
doende behartigd worden, door die bijzon
dere positie recht heeft op, althans één
deskundige, die door zijn ambtelijke werk
kring aangewezen en ln staat ls, om voor
die belangen op te komen, redenen waarom
zij den minister met den meesten aan
drang verzoeken, het afzonderlijk Inspec
toraat der gymnasia, door een klasslcus
bekleed, te willen herstellen.
Mocht evenwel de minister van meening
zijn, dat de toestand van 's lands finan
ciën, bedoelden maatregel, hoe onge-
wenscht ook, niettemin onvermijdelijk
maakt, omdat het langs dezen weg moge
lijk zal zijn, zich een juister oordeel to
vormen over de mogelijkheden van com
binatie en concentratie, dan zouden adres
santen, subsidiair willen verzoeken, dat
aan dien maatregel een tijdelijk karakter
gegeven worde, bijv. voor den tijd van
twee jaar bij wijze van detacheering. Zij
hebben de overtuiging, dat op deze wijze
de voordeelen, die de minister zich voor
stelt te bereiken, Inderdaad bereikt kun
nen worden, zonder dat de ernstige nadee-
len, die gevreesd moeten worden, van bllj-
venden aard behoeven te zijn.
OVERSTROOMINGEN IN CHILI.
Overstroomingen ten gevolge van het
smelten van sneeuw ln de bergen aan de
Chlleensch-Argentljn'che grens hebben tot
nu toe ongeveer 100 personen het leven
gekost. De schade wordt geschat op 30
mlllioen gulden.
NOODLOTTIG EINDE VAN EEN
HELMWEHRMANN.
Zondagavond werd tijdens een schouw
burgvoorstelling ln het Katholieke vereeni-
gingshuls in Dorn Birn (Oostenrijk) In de
pauze na het eerste bedrijf een stinkbom
in de zaal geworpen, welke bom een rook
wolk ontwikkelde. Terwijl het publiek In
de zaal zich betrekkelijk rustig hield, ont
stond op de gaanderijen een paniek. Een
Jongen van 19 Jaar, een Helmwehrmann,
klom op het dak van een loods. Een
wachtpost sommeerde nem eenige malen,
doch de Jongeman liep op het dak heen
en weer. De wachtpost schoot, met het
gevolg, dat de Helmwehrmann doodelijk
werd getroffen.
