74,te Jaargang
MAANDAG 29 JANUARI 1934
No. 22656
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEI DSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DÉR
PRIJS
AD VERTENT1EN 3
30 Ots. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bil een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week f.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2i35 4* portokosten.
it nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
bond van jonge liberalen
Voortzetting der 8ste algemeene
vergadering.
In de Zaterdagmiddag voortgezette
-[vergadering van den Bond van Jonge
beralen werden de verslagen van den
-retaris, mr. A. B. Adrian en van den
nningmeester, den heer J. D. Huibers,
jnveranderd vastgesteld.
1 In de feestelijke propaganda-vergade-
g welke des avonds eveneens in „Den
Brcht" werd gehouden, sprak prof. dr.
1. J. Polak uit Rotterdam over:
Gemeenschap, Individu Staat.
Het volgende is er aan ontleend:
Spr. achtte de geestdrift van de hier
rgaderde jonge liberalen voor de libe-
le denkbeelden eenerzijds een waarborg
oor de verjonging, die alle denkbeelden
-oral in dezen tijd behoeven, anderzijds
-n logenstraffing van de van vele zij-
en zoo vaak geuite frase, dat het libe-
-lisme niet meer in onzen tijd past.
Zij, die deze frase uiten, maken eerst
t liberalisme tot een caricatuur van de
erale gedachte en hebben dan gemak-
-lijk spel om het onwerkelijke van die
ïcatuur in het licht te stellen. Het is
rekers bedoeling, de waandenkbeelden,
e over de liberale wereldbeschouwing
"om worden verbreid, zoo veel mogelijk
"ht te zetten.
Men verwijt den liberalen gebrek aan
meenschapszin, verheerlijking van het
oïsme, ongebonden vrijheidsverlangens,
ardoor de zwakke aan den sterkere
"rdt overgeleverd, waardoor onzedelijk-
eid en tuchteloosheid hebben kunnen
"rtwoekeren.
Gebrek aan gemeenschapszin leidt men
an af uit den afkeer der liberalen tegen
atsingrijpen, uit den voorrang, dien zij
ven aan het particulier initiatief, dat
aak door eigenbaat der initiatoren wordt
-dreven. Dien persoonlijken eigenbaat
•it men dan als liberaal beginsel tegen-
er de sociale bedoelingen van de in-
ipende „gemeenschap".
Deze redeneering vereenzelvigt staat
meenschap, zooals men deze beide be-
'ppen zoo vaak met elkander verwart,
k de liberaal van den ouden stempel
aakt zich aan een dergelijke verwar-
ng schuldig als hij de bekende, onjuiste
ase uitspreekt, dat de individuen er niet
zijn voor den staat, maar de staat voor
de individuen. Noch het een, noch het
ander is waar, want beide, staat èn indi-
'duen, zijn er naar liberale opvatting
voor de gemeenschap.
Voorop moet staan de gemeenschap, de
welvaart, de materieele en geestelijke bloei
van de samenleving in haar geheel, in al
haar geledingen. Die gemeenschap is een
samengestelde eenheid, een organisch
geheel.
Maar niet elke samenstelling is een ge
meenschap in onzen zin. Slechts de sa
mengestelde eenheid, waarin de samen
stellende deelen door onderscheiden func
ties elkander aanvullen. Slechts in een
organisch, harmonisch, evenwichtig sa
mengestelde eenheid is voor ieder der
samenstellende deelen een functie weg
gelegd.
De Sociaal-democraten, die zoo hoog
opgeven van hun gemeenschaps-ldeaal,
bevorderen laag bij de grondsch egoïsme
In vereenigingen van gelijkbelanghebben-
den, die geen gemeenschap vormen. Zij
zien groepsegoïsme aan voor gemeen-
schapstreven. En de velen, die een bepaal
de politieke partij overheerschende macht
Willen geven met belemmering van elke
minderheidsuiting, bevorderen eveneens
slechts de doeleinden van gelijkdenken-
oen, maar niet van een gemeenschap.
Een onderdeel van het geheel is in de
samenleving, het individu, een centraal
9Ffaan is de staat. De staat is niet iden
tiek met de gemeenschap, hij is het cen-
D„K„.j}r^aan van de gemeenschap. Hij kan
vnïïi de gemeenschap besturen,
™ra hij een concreet, buiten de ge-
VR^Ohsp liggend .doel voor oogen heeft,
daarop ïlfkt geVa' 111 °°rl0SstÜd of wat
waar doeleinden moeten worden
l.die grootendeels binnen het
krlnht hggen, zijn het vooral de
reactie- en aanpassingsver-
rltke «i»8? d? onderdeelen, van de tal
die functioneerende organen,
be tin,t j doen ontwikkelen. Centraal
bassenrt ,an.l<: traag. te weinig aan-
Passenrt "aa6' te weinig aan-
en reeei I bekend met de prikkels
vêréa^ïf'iï6 zeer verrast door het on-
van bedrfi'f.aa?daar de m°derne stelsels
verdwbne Ï!er' gebaseerd op functie-
deliikhpia zehsta.ndigheid en verantwoor-
dat de de liberale gedachte.
tegenereeretïriï11^6' de ontwikkelende, de
schaDnii mi^et krachten in de maat-
indiv.d,: r,nrtienj omen van het strevende
kende tegen vee f bevorderende en beper-
Wakende reaew ünng van het evenwicht
trale orgaan a r den staat, het cen-
Hlemlt ™iiera kenteenschap.
waarin de int, Fik de verhouding,
vidu en staat vi Semeenschap, indi-
Primair, althan. gemeenschap is
toeven den htLi21?1111® het staatkundig
- der gemeenschap als
doel voor oogen houdt, zoolang de gemeen
schap geen werktuig, geen wingewest, geen
exploitatie-voorwerp van een despoot is.
Het krachtigste agens voor den bloei der
gemeenschap is het strevende individu,
dat echter in zijn streven wordt geprik
keld, geregeld en beperkt door het centrale
orgaan der gemeenschap, den staat.
Deze opvatting leidt tot tweeërlei stel
regels voor de politieke. Daar het individu
van zoo groote functioneele beteekenis is
voor de ontwikkeling en den bloei der ge
meenschap, moet het individu worden ge
bracht tot de hoogste trap van geestelijke,
zedelijke, stoffelijke ontwikkeling, die hij
vermag te bereiken.
Dit mag niet gaan ten bate van andere
individuen of groepen van individuen, hoe
talrijk of machtig ook, doch slechts ten
bate van de gemeenschap.
Ten bate van de gemeenschap is niet
hetzelfde als ten bate van den staat en
kan tevens zijn ten bate van individuen.
Sociale voorzorgen tot behoud van de
volksgezondheid, tot handhaving of ver
sterking van de volkskracht, tot vergroo
ting van de volksontwikkeling komen ten
goede aan de zwakkere individuen. Maar
die verzorging van de zwakke individuen
is slechts middel, geen doel.
Daarom zorgt de liberaal alleen dan
voor het individu, wanneer daardoor de
gemeenschap wordt gebaat, daarom laat
hij den sterken, die de gemeenschap niet
schaden, vrij baan. Is het voor de gemeen
schap noodzakelijk om de vrijheid van het
individu zelfs in sterke mate te beperken,
dan schroomt de liberale geenszins dat
te doen (vaccinatiedwang, leerplicht);
nimmer ligt hier een verlangen of een be
lang van personen of groepen aan ten
grondslag, doch enkel en alleen het heil
der gemeenschap in al haar geledingen.
Zoo staat de liberaal dichtbij en in het
centrum van hen, die begrijpen, dat een
natuurlijk organisme natuurlijke ontwik
kelingskansen behoeft, dat de beste krach
ten van dit organisme moeten worden ge
bruikt. tot heil van het geheel en van
alle, óók van de zwakkere samenstellende
deelen; in het centrum dus van de natio
naal denkende, de od de eenheid en de
welvaart van ons volk het oog richtende
Nederlanders, om het even of zij zich libe
raal, Christelijk-Historisch. Anti-Revolu-
tionnair, RoomschKatholiek, Vrijzinnig
democraat. Socialist, Nationaal Hersteller
of hoe ook noemen.
Resumeerende paste spr. zijn stellingen
toe op verschillende actueele vraagstukken
Daarna hield de penningmeester van het
hoofdbestuur, de heer J. D. Huibers. een
rede over
Liberalisme in moeilijke tijden.
Na het nationaal-socialisme in Duitsch-
land en het fascisme in Oostenrijk te heb
ben besproken, zeide spr., dat het fascisme
nog niet getoond heeft tot meer geluk te
leiden dan de democratie.
Een regeering die waarlijk regeert is
punt I van ons program en wij zijn er ons
van bewust, dat in eiken staatsvorm een
krachtige regeering noodig zal zijn en dat
dit de democratie niet uitsluit, integen
deel.
Oranje is ons symbool van gezag, van
nationale eenheid, maar ook van de vrij
heid.
Spr. bepleitte hierna het vrije ruilver
keer, nationalisme dat niet mag leiden tot
nationaai-egoïsme enz. Ook in 1934 be
hoort propganda gemaakt te worden voor
een spoedigen terugkeer tot het vrije ruil
verkeer. tot spoedig herstel van het oeeo-
nomische liberalisme. Bij ons bestaat het
besef, dat elke nieuwe belemmering in het
ruilverkeer, dus ook een belemmering van
Nederlandsche zijde, het herstel uit dit
moeras, welke depressie heet, moet tegen
houden. Laten wij niet meegaan met hen,
die monetaire experimenten bepleiten en
ons voor oogen houden, dat een inflatie
juist hen benadeelt, die steeds een gezond
financieel beheer nastreefden. Houdt uw
goud, is ook wat Van Nierop zeer terecht
heeft opgemerkt.
Corporaties, waarin juist het egoïsme
van den mensch naar voren komt, veel
sterker dan in welk parlement ook. houdt
men alleen in evenwicht door een dictator.
Een dictatuur is slavernij, slavernij eco
nomisch, maar vooral slavernij van den
geest. Spr. betoogde vervolgens, dat pro
tectie leidt tot fascisme en fascisme weer
tot protectie, een draaikolk waar wij bui
ten moeten blijven door een besliste af
wijzing, dus „Vrijhandel ook nu".
Wat moeten wij jongeren, die uit alle
oorden van het land bijeen zijn. doen met
onze zwakke krachten tegen zulke gewel
dige gevaren? Ik antwoord u, aldus spr.:
zoekt in ons land alle jongeren, die even
als wij denken, en vereenigt hen onder de
leus: vrijzinnige jongeren, uw plaats is in
den Bond van Jonge Liberalen.
Spr. eindigde met een variant op een
bekend spreker: Hier komt geen fascisme
zoolang er jonge liberalen gereed zullen
staan om dezen Burcht te verdedigen.
Het verdere gedeelte van den avond was
gewijd aan muziek en dans, met mede
werking van het gezelschap Els Keezer en
I muzikale medewerking van „The Blue
Lyres".
Huishoudelijke vergadering.
In de huishoudelijke vergadering van
den Bond van Jonge Liberalen is het be
leid van het Hoofdbestuur en den redac
teur met algemeene stemmen goedgekeurd.
In de plaats van den aftredenden voor
zitter mr. dj. Hollander, werd tot voor
zitter gekozen mr. H. L. van Zanten uit
Rotterdam. De aftredende hoofdbestuurs
leden mevr. Jeanne Fortanierde Wit en
ds. J. Luchies stelden zich niet herkies
baar De aftredende hoofdbestuursleden
mr. A. B Adrian te Utrecht en J. D. Hui
bers te Nijmegen werden herkozen. Als
nieuwe hoofdbestuursleden treden op de
heeren J. L. Verhagen te Rijswijk en B.
W. Haveman te Delft. De aftredende re
dacteur de heer A. J. Tom te Arnhem
stelde zich niet herkiesbaar. In zijn plaats
werd ds. J. Luchies te Walthermond tot
redacteur gekozen. Dr. F. Hollander en de
heer A. J. Tom werden tot eere-leden be
noemd.
Op den feestavond heeft prof. mr. C. W.
de Vries zijn critiek op het hoofdbestuur
in het openbaar geuit, toen dit het lid
maatschap van de Nationale Unie onver-
eenigbaar verklaarde met dat van den
Bond van Jonge Liberalen, ook in het
openbaar ingetrokken. Onder groot ap
plaus bood prof. De Vries daarna den voor
zitter een bestuurslint aan in de nationale
kleuren.
In de Zondagochtendzitting werd met
algemeene stemmen een motie van het
hoofdbestuur aangenomen, waarin als
overtuiging uitgesproken werd. dat het be
lang van den vrede en van de goede zeden
een internationaal en nationaal verbod
van alle particuliere wapenfabricage. on
danks de daaraan verbonden bezwaren,
dringend noodzakelijk maakt.
Vermelding verdient nog, dat de voorzit
ter van de Liberale Staatspartij „De Vrij
heidsbond", mr. W. C. Wendelaar in zijn
begroetingsrede op de vergadering van
Zondagmorgen op den voorgrond heeft ge
steld. dat de Nationale Gedachte in de
naaste toekomst op den voorgrond bij de
liberalen zal komen te staan. Wij moeten
aldus de heer Wendelaar deze regee
ring zooveel als eenigszins mogelijk is,
steunen. Dat wil natuurlijk niet zeggen,
dat wij het in alle bijzonderheden met de
regeering eens moeten zijn. Spr. deelde
mede, dat hij b.v. thans teleurgesteld was
door het antwoord van Minister Colijn op
de vraag van den heer Duys betreffende
het verbod van den N.S.B. De thans ge
nomen maatregel lijkt volgens den heer
Wendelaar veel op willekeur. Deze is voor
een liberaal moeilijk te aanvaarden.
De vergadering werd o.a. nog bijge
woond door mr. Harm Smeenge, mejdr.
E. C. van Dorp. prof. dr. B. D. Eerdmans,
mr. M. H. de Boer, wethouder van Utrecht,
mr. M. J. Rutgers, secretaris van de Libe
rale Staatspartij, mej. F. L. Josephy na
mens de Engelsche Jonge Liberalen en
mej. dr. M. J Baale namens de vrouwen
groep der L. S.
PROPAGANDA-FEESTVERGADERING
L. G. V.
De Leidsche Geitenfokkers-Vereeniging,
had j.l. Zaterdag voor leden een dona
teurs, een propaganda-feestvergadering
belegd, in ..Oud Hortuszicht".
Te even acht uur, opende de voorzitter,
de heer v. d. Broek, de bijeenkomst met
een kort woord. Spr. heette allen harte
lijk welkom, met name ook de genoodig-
den van zustervereenigingen; hij deed
mededeehng van berichten van verhin
dering, die waren ontvangen en sprak er
zijn leedwezen over uit dat de heer J. M.
v. d. Moolen, secretaris, die, zooals steeds,
weer de organisator was geweest van de
zen avond, door familie-omstandigheden
niet in staat was aanwezig te zijn. Spr.
reikte met een toepasselijk woord aan de
leden Bekooy en Holswilder, de medaille
uit van den Provincitalen Bond. welke
door deze leden op de gehouden ten
toonstelling was verworven.
Vervolgens hield de heer H Roest, land
en tuinbouwleeraar te Brielle. een lezing.
Hij schetste het nut en voordeel van de
geitenhouderij en den veredelenden in
vloed. welke uitgaat van den omgang van
den mensch met het dier en de waarde
van geitenmelk voor de volksgezondheid.
De rede werd met een dankbaar ap
plaus beloond, hetgeen de voorzitter mot
woorden van dank onderstreepte.
De heer Spaanderman deed hierna de
aanwezigen gieren van 't lachen.
Een kluchtig tooneelstukje van „Entre
Nous" verwekte een lach-epidemie in de
zaal.
In de pauze waren er eenige attractie's,
welke gretig aftrek vonden.
Even voor twaalf uur gaf de heer
Spaanderman zijn laatste nummertjes,
waarbij de uit volle borst meegezongen
refreintjes bewezen, hoezeer hij, samen
met den pianist, den heer v. Wel, er de
stemming in had gebracht.
De voorzitter verklaarde daarmede de
vergadering officieel gesloten, maar deel
de mee, dat er nog gelegenheid was voor
een onderling, gezellig samenzijn, waar
van nog zeer velen gebruik maakten.
Resumeerend kan worden gezegd, dat
de L.G.V. een uitnemend geslaagden pro-
paganda-feestavond achter den rug heeft
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Haarlemsche Boterhandel (f.), Oude
Rijn 178 a, Leiden. Hoofdzaak: Zomervaart
26, Haarlem. Margarinehandel Het filiaal
te Leiden is opgeheven.
Het Tegelhuis. Wilhelmlnastr. 60. Alphen
a. d. Rijn. Fabriek van verglaasde wand-
tegeis en geperste vloertegels. Opheffing
filiaal: Noordeinde 89 a, Den Haag,
LUSTRUMCOMMISSIE L.S.C.
De Lustrumcommissie van het L.S C. is
voor het jaar 1935 als volgt samengesteld:
M. Hudig, Praeses: G J. ter Poorten,
Ab-actis; R. Hoegen. Quaestor; L Loopuyt,
Assessor I; R. A. Levlsson Assessor II.
Dr. BOERSEMA.
Sinds begin Januari wordt dr. K H.
Boersema ln het Diaconessenhuis ver
pleegd. Een operatie werd door den patient
goed doorstaan: toch zal hij nog e enigen
tijd in deze inrichting moeten blijven. De
algemeene toestand is bevredigend.
Ds. JOH. JANSEN.
Gisteravond, na afloop van den dienst,
maakte ds. Jansen, Chr. Geref. pred. al
hier bekend, dat hij voor het beroep, dat
door de gemeente Amersfoort op hem was
uitgebracht, heeft bedankt. De zegenbede
uit Psalm 134 werd hem hierop door de
gemeente toegezongen.
ELISE SOER.
1854 30 Januari 1934.
Aan de velen, die Elise Soer tijdens haar
verblijf te Leiden hebben leeren kennen,
niet het minst aan die vrouwen van
heden, die als meisjes in de laatste jaren
van de vorige en de eerste van deze eeuw
leerlingen waren van de H. B. S. voor
Meisjes alhier, zal het beeld van de sym
pathieke vrouw .van de geliefde leerares,
die zoo heerlijk kon vertellen, dat men
geboeid aan haar lippen hing. nog leven
dig voor den geest staan, en het zal hun
interesseeren te vernemen, dat de oud
docente, de bekende schrijfster Elise Soer,
morgen 30 Januari, haar 8Qsten verjaar
dag in gezondheid en nog jong van hart
en geest (deed zij nog niet verleden jaar
een nieuw werk verschijnen?) hoopt te
vieren
Voor hen, die op dezen dag aan de jubi-
leerende hunne waardeering voor de
mensch, de schrijfster, de docente willen
toonen, deelen wij mede, dat het adres van
Elise Soer. die sinds een tiental jaren te
Lochem woont, is: Haitsma-Mulierlaan 13,
aldaar.
VER. VAN CHR. ONDERWIJZERSè
Voordracht van den heer p. Zijlstra.
De Vereeniging van Chr Onderwijzers
en Onderwijzeressen in Nederland en de
Overzeesche Gewesten, afd. Leiden, hield
Zaterdagavond in het Nut haar eerste bij
eenkomst in dit jaar. Een verblijdend
teeken was het, dat velen aan den oproep
gevolg hadden gegeven.
De voorzitter, de heer Bakema, las na
opening Matth. 18 16. waarna hij allen
hartelijk welkom heette en een goed Jaar
1934 toewenschte.
De heer P Zijlstra, oud-voorzitter der
Vereeniging, verkreeg, nadat de notulen
waren gelezen, gelegenheid zijn onderwerp
„Van spelen tot leeren", zulks in verband
met de vragen door het H.B. gesteld, naar
aanleiding van Het onderwijs in de eerste
twee leerjaren" in te lelden.
Nadat spr. het tiental vragen, door het
H B. gesteld, had voorgelezen, kwam spr.
lot de vraag of het onderwijs in de lagere
klassen ook gegeven kan worden door on
derwijzeressen, die dit geven op de be
waarscholen.
In den breede ging spr. na den speel- en
leerleeftijd, waarbij hij aantoonde, dat er
een groot verschil bestaat tusschen den
speelleeftijd 137 jaari en den school
leeftijd (714 jaar). Bij het spelen is het
een bezig zijn om het genot, dat bevre
diging vindt in zichzelf De eerste spelen,
(een eenvoudig spel met verschillende
voorwerpen) zijn spelen van de pas ont
waakte vermogens. Uitvoerig werd ver
volgens door den heer Zijlstra st'lgestaan
bij de biologische spelen, omdat daarin
juist de houding van het schoolkind ten
opzichte van de buitenwereld uitkomt
Het kind. dat alles opneemt op zijn
wijze, geeft ook alles weer op zijn wijze.
Als voorbeeld hiervan noemde spreker het
spelen van het meisje met haar pop
Alle begrippen omtrent het spel van
het kind vormen een grondslag voor zijn
latere ontwikkeling. Dat het kind op dezen
leeftijd geheel egocentrisch leeft, komt
ook duidelijk in zijn taal uit, hetgeen door
spr. met eenige voorbeelden werd geïl
lustreerd. In het laatst van den kleuter
leeftijd zien wij bij het kind de primitieve
discussie, welke vaak uitloopt op vechten
of schelden.
Sprekende over de teekenende zeven-
jaars verschijnselen, wees spr. er op. dat
organen en spierstelsel zich dan uiter
mate uitzetten; ook het hersengewicht
neemt op zevenjarigen leeftijd toe en
bereikt bijna dat van een volwassene Ook
treedt een andere persoonlijkheid bij het
kind op De houding wordt meer zelf
bewust. De meeningen, vaak gewaagd, zijn
niet meer ongegrond. Te midden van het
drukke verkeer kan ook de zevenjarige zich
vaak alleen redden.
Bezigheden van VToeger hebben geen
bekoring meer voor het kind. De mentali
teit is geheel verandrrd Het kind. dat. eerst
egocentrisch dacht, ziet nu dat de werke
lijkheid gansch anders is. Het kind wordt
BINNENLAND.
De loonsverlaging bij de spoorwegen;
de minister vraagt nog 5 pCt. per 1 Juni
1935. (Binnenland, 3e Blad).
Vice-admiraal Mac Leod in den ouder
dom van 96 jaar te 's-Gravenhagc over
leden. (Binnenland), 3e Blad).
De verjaardag van den Duitschen ex-
keizer. (Binnenland, 3e Blad).
Sportvliegtuig bij Heinenoord veron
gelukt; de bestuurder zwaar gewond.
(Gemengd, 3e Blad).
Muur ingestort tc Veghel; een arbeider
gedood. (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Het Fransche kabinet Chautemps is
afgetreden. (Buitenl., le Blad),
Bisschop Müllcr treedt op als kerk-dic-
tator. (Buitenl., le Blad).
Een rede van Stalin. (Buitenl., le Blad)
Dollfuss en dc Oostenrijksche socialis
ten. (Buitenl., le Blad).
ook critlsch, objectief waarnemend. Op
zevenjarigen leeftijd leert het rustig toe
zien, maar wil het hoe en waarom weten.
Het is volkomen in de periode, dat het
vraagt om leiding.
In het zevende jaar komen ook in den
denkvorm groote veranderingen. Eersto
proeven van het komend intellect doen,
zich op dezen leeftijd voor. Ook het be
wustzijn van de klaarblijkelijkheid open
baart zich; een nieuwe vraag-periode is
aangebroken. Spr. waarschuwt om de kin
deren, indien zij gaan vragen, niet met
een kluitje in het riet to sturen. Met het
kluitje stuurt men ook het kind van zich
af. Bij het leeren moeten wij ons aanslui
ten bij den geestesgroei van het kind.
Ontwikkelt het geheugen tot het zevende
jaar zich langzaam, wij zien dat in den
schoolleeftijd de groei van het geheugen
snel toeneemt. De eerste biologische eisch
is dan nu ook, dat veel kennis in woorden
wordt opgenomen en vastgelegd.
Heeft het speelkind het karakter van
den natuurmensch, het zevenjarige kind
wordt, door den omgang met de cultuur,
cultuurmensch.
Het onderwijs van het kind behoort aan
te vangen in het zevende leerjaar, terwijl
het onderwijs in de eerste klassen geen
radicale wijzigingen behoeft te ondergaan.
Elke onderwijzer (es) moet de gave bezitten
zich op het standpunt te stellen van den
onwetende. De onderwijzer moet zLch ge
heel geven aan zijn werk en dan zal er
ook zeker een sterke suggestieve werking
van hem uitgaan. Een van de mooiste
dingen in het onderwijs voor het kind is
ook. dat de onderwijzer de gave bezit van
de juiste beoordeeling van de geestesver-
houding van het kind.
Bij monde van den voorzitter werd de
heer Zijlstra bedankt voor zijn inleiding
waarna een onderhoudende bespreking
volgde.
Hierna werden nog eenige huishoudelijke
zaken afgedaan en werd door den secre
taris. den heer de Maaker het jaarverslag
voorgelezen.
o
EERSTE JAARFEESTVIERING DER
L. M. T. C.
Zaterdagavond vierde de Leidsche
Motor-Toering Club haar eerste jaarfeest
in de met tal eitjes en bloemen gezellig
ingerichte zaal van den heer W. F. van
Wijk aan de Hoogewoerd. In een korte
openingsrede heette de voorzitter, de heer
D. A. Cooiman alle aanwezigen welkom
en gaf daarna het woord aan den heer
Alb. Gerritsen, die met zijn band „The
Dutch Players" de taak had het talrijke
publiek dien avond aangenaam bezig te
houden, van welke taak zij zich uitstekend
gekweten hebben.
Een viool-solo van den heer Kleuten en
een saxophoon-solo van den heer Koren-
hoff, werden door het publiek naar waarde
geapprecieerd, terwijl de heer Gerritsen
met zijn repertoire het grootste deel van
den avond de lachers op zijn hand had.
Jammer alleen dat hij wel eens een tikje
te veel daarop speculeert.
Een prettige onderbreking in dezen
avond vormde wel een causerie door den
heer G. J. Bosch uit Leiden, lid van ver
dienste der K. N. M. V., die ons op vlotte,
pittige en vaak geestige wijze het een en
ander vertelde over „Motortoerisme in het
1 Buitenland". Door eenige staaltjes en
voorbeelden trachtte hij de belangstelling
vóór en de liefhebberij in de motorsport te
vergrooten en hij wees op de vele voordee-
len en de prettige wijze van reizen per
motor, wat blijkbaar door velen nog niet
genoeg of naar waarde begrepen wordt.
Na afloop van het officieele programma
werd onder leiding van den heer v. Wijk
nog tot aat in den nacht gedanst, terwijl
het „vroolüke rad van avontuur" velen
nog met een moolen prijs naar huis deed
gaan.
