Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Zevende Blad
Zaterdag 30 December 1933
Financieel Jaaroverzicht.
50
De vrouw van den brandweerman (btj de brandschel)*
„O gelukkig ben Je daar. Kijk eens, baby heeft zijn
eerste tandje 1" (Passing Show).
Jansen „Goeie genade Pleterse I We waren Juist
onderweg om Jou een gelukkig Nieuwjaar te wenschen I"
Pleterse: „En wij waren daarvoor naar Jullie op weg 1"
(Humorist)
Vrouw, tot haar man na nel resultaat van den nachte
lijken storm ln den tuin onderzocht te hebben: ..Nu
Hendrik, het eerste dat Je moet doen la die twee dozijn
beukeblokken voor de haard albestellen."
(Passing Show),
„Nou. Ik geloof tenslotte, dat die dokter ge!ljt[ had.
Hij zei, dat lk te zenuwachtig was om te chauffeuren."
(Lile),
Als de waterleiding bevroren la.
(Ulk).
Winkelbediende tot mevrouw die een cadeautje voor
haar man zoekt„Een zak-agenda voor 1934 Mevrouw 1
U ziet, „vroeg thuiskomen" op Iedere bladzij gedrukt
(Humorist).
Een jaar van teleurstellingen en nieuwe
verwarring Toenemende belemmering
van het vrije ruilverkeer Japan als
concurrent op de wereldmarkt Afhan
kelijkheid der Staatsfinanciën van
invoerrechten Invloed der invoer
beperkingen op den Nedcrlandsehen
export Teruggekeerd vertrouwen in
den gulden Koersherstcl op de
belcggingsmarkt.
Wanneer men aan het einde van het
Jaar een terugblik werpt op de flnan-
clëele en economische ontwikkeling ln
1933, dan kan men zich niet onttrekken
aan een gevoel van moedeloosheid. Wat al
teleurstellingen en nieuwe verwarring op
velerlei gebied heeft dit Jaar gebracht en
hoe weinig overzichtelijk ls de toestand
ook thans nog. Moeilijker dan ooit te voren
ls het geworden, eenige lichtpunten te
ontdekken, die tenminste voor de toe
komst eenlg perspectief openen op betere
verhoudingen. Geheel afwezig zijn deze
lichtnunten ook thans niet. ZIJ zijn
hoofdzakelijk te vinden ln de energieke
pogingen, welke handel en nijverheid ln
het werk stellen, om zich zooveel mogelijk
aan de nieuwe omstandigheden aan te
passen. Indien deze pogingen slagen, zal
een nieuwe basis zijn gelegd, waarop de
economische wederopbouw zich zal kun
nen voltrekken. Hierbij dient dan echter
het voorbehoud te worden gemaakt, dat
geen nieuwe gebeurtenissen van bulten af
het eeheele. moeizaam uit te voeren werk,
weder op losse schroeven komen zetten.
Juist het afgeloonen (aar heeft geleerd,
voor welke onaangename verrassingen de
flnaneiëele en economische wereld zich
van den een»n dag on den anderen ge
steld kan zien en welk een diepgaande
ontwrichting hiervan het gevolg kan zijn.
De grootste debetnost van het afgeloo-
pen jaar ls wel de mislukking van het
streven, om door internationale samen
werking te trachten, de moeilükheden te
ovprwlnnen. Nadat de in Juni te Londen
gehouden Economische Wereldconferentie
vrllwel zonder eenlg resultaat te hebben
bereikt uiteen moest geen, heeft het
autarkische streven voortdurend verder
om zich heen gcrenen. In nlaafs dat de
afzonderlijke staten en volkshulshoud'n-
gen den we" naar elkaar toe vinden, wor
den de scheldtn-slllnen hoe langer hoe
lan-er hoe verder door"etro'-t-en. Ieder
land wl! zoo veel mogeltik u'tvoeren. en
zoo weinig mo"eltlk invoeren. De middelen,
waarmede zll trachten, dit doel te berei
ken. zlln voldoende bekend: zi) bestaan
hoo'dzakelHk uit uitvoerverboden, cöntln-
gentserlngen, beschermende rechten en.
wat voor de wereldbu'shondlne het er"ste
is, valuta-denreelatie. De vrilheid van
den handel wordt hoe langer hoe meer
beoerkt: het vri'e geld- en devlezenver-
keer met verschillende landen behoort tot
het verleden.
Welk een lneriloenden Invloed de be
lemmering van het vrile ruilverkeer op de
wemldhuishoudlng moet hebben, wordt
duidelijk, wanneer men bedenkt, dat vóór
den oorlog vooral Europa het grootste deel
der overige wereld voorzag van in-
dustrlëele producten, terwijl aan den
anderen kant de overzeesche landbouw-
staten ons werelddee 1 de benoodlgde
levensmiddelen verschaften. Thans is
ieder land er op uit. zooveel mogeltik alle
verhruiktartlkelen zelf te produceeren,
onverschillig, of de geografische ligging of
de kIlmatolo"lsche gesteldheid hiervoor
geschikt, of de voorwaarden voor een ren
dabele bedrijfsvoering aanwezig z!)n. Door
het afsluiten van den Invoer uit andere
landen en het verleenen van regeerings-
suhsldles worden de aldus ln het leven ge
roepen hertrlifstikken kunstmatig opge
kweekt Het. oroducHe-apoaraat van het
desbetreffende land wordt. hierdoor
weliswaar hoe langer hoe kostbaarder en
de mogelhkheid, om oo de wereldmarkt
te concurreeren, dienovereenkomstig ge
ringer, maar men heeft de illusie, zich van
het buitenland „onafhankelijk" te hebben
gemaakt. Hiertegenover staat, dat de oude
productie- en distributie-installaties, die
wegens de onmogelijkheid van afzet in het
buitenland bulten bedrijf moeten worden
gesteld, voortdurend ln waarde vermin
deren. wat een aanzienlijk kaoitaalsvër-
lies voor de desbetreffende volkshulshbu-
dlng beteekent.
Men denke in dit verband slechts aan
onze Twentsche textielindustrie, die haar
afzet in het buitenland steeds meer be
moeilijkt. ziet en hiervoor slechts een zeer
gedeeltelijke compenseering gevonden
heeft ln de toeneming van de verkoopen
in het binnenland als gevolg van de con-
tlngenteerlngsmaatregelen, waartoe ook
ons land noodgedwongen moest overgaan.
Hier, als op zoo velerlei ander gebied, is
de groote concurrent op de wereldmarkt
Japan, dat meer dan eenlg ander land zijn
valuta misbruikt als wapen in den strijd
om afzetgebieden. De verdere daling van
den Yen tot ca. 48 cent, bij een pariteit
van f. 1.24, heeft de Japansche valuta-
dumDing nog belangrijk versterkt. Hoewel
de kosten van het levensonderhoud ln
Japan ln den laatsten tijd aanzienlijk zijn
verhoogd, zal het toch lang kunnen duren,
alvorens wederom een eenigszlns normale
verhouding is geschapen tusschen de pro
ductiekosten in Japan en in de meeste
overige landen. zoo deze tenminste ooit
weder hersteld zal worden.
Tot zoolang zal de Jaoansche concur
rentie een van de ernstigste struikelblok
ken vormen voor een opheffing van de
maatre"elen, die aan een teruekeer van
het vrije handelsverkeer tusschen de vol
keren in den weg staan.
Verschillende landen zijn er ln den laat
sten tijd toe overgegaan, door 't sluitcy
van onderlinge compensatle-verdravti
terug te keeren tot een soort van direrten
ru'lhandel en daarin hun heil te zoeken.
Een bevredigende oplossing ls d't wel n'et,
maar toch wllst het er op, dat toch alHid
weer nieuw* w"gen kunnen worden be
treden, wanneer de oude niet langer be
gaanbaar zijn.
Aan de Illusie van een opheffing of ver
lagrig der hooge Invoerrechten mag men
zich des te minder overgeven, omdat de
staatsfinanciën In tal van landen ln
voortdurend sterkere mate afhankelltk zlln
geworden van de opbrengst dezer rechten.
Ook in die landen waar niet van „protec
tionistische" tar'even kan worden gespro
ken, ls de opbrengst der Invoerrechten hoe
langer hoe meer de kurk geworden, waarop
de staatsfinanciën drijven. Zelfs ln ons
land hebben, ln de eerste elf maanden vap
dit jaar. de Invoerrechten het meeste geld
ln het laad le gebracht, en de opbrengst
van de Inkomsten blasting belangrilk
overtroffen. Met een cllfer van ruim f. 70
m'llioen. tegen nog geen f. 54 millloen aan
Inkomstenbelasting, leverden de Invoer
rechten bier te lande c'rca een vllfde oo
van het totale, aan he'astlngen door de
N"der!andsehe Schatkist ontvangen be
drag. In de meeste andere landen ls de
verhouding nog frapnanter.
In welke ma'» de Nederlandsche handel
met het buitenland door de verschillende
invoerbelemmerineen ls getroffen bWkt
wel idt het h'eronder volgende staatje van
onze buiten'andsche haod-lct-eweglhg ln
de eerste elf maanden, vergeleken bij de
dienovereenkomstige periode ln de drie
voorafgaande Jaren. Zooals men ziet. Is de
waarde van den uitvoer van f. 1801 millloen
ln 1930 tot f 673 m't"oen In 1933 terugge
gaan. d.l. dus met 58%. Voor een deel Is
deze sterke vermindering echter toe te
sehrllven aan de Inmiddels Ingetreden
prhsdallne: Immers ls de uitvoer tn hoe-
ve»!heid oercentsgewHs veel minder ge
daald, n.l. van 15 millloen tons ln de
eerste elf maanden van 1930 tot ca 12
m'tüoen in de overeenkomstige periode van
1973. d dus met slechts 20%.
Te"elHk»rft1rt Is de invoer in ons land.
wat. de hoeveelheid aanepst van 29 tot 22
mbticen ton d.' m-t ra 25" - eedaald. en
in waarde van f. 2.253 tot f. 1.102 millloen,
di. met ca. 60%.
Invoer II maanden.
1930
1931
1932
1933
1930
1931
1932
1933
Gewicht
(in tons)
29.175.086
27.489.618
22.213,989
22.167.266
Waarde
(in mill, guldens)
2.253
1.752
1.192
1.102
Uitvoer 11 maanden.
Gew.cht
(in tons)
15.284.314
15.643 059
12.724 813
11.932.734
Waarde
(In mill, guldens)
1.601
1.231
776
673
Uit de bovenstaande cijfers mag men af
leiden, dat Nederland, de algemeene
sierke Inkrimping van het internationale
handelsverkeer in aanmerking genomen,
in het afgeloopen jaar zijn plaats op de
wereldmarkt vrij goed heeft kunnen hand
haven. Dit is echter slechts mogelijk ge
weest door nieuwe opofferingen, wal de
gemaakte prijzen aangaat, blijkende u:t
een verdere vermindering van de waarde
van den uitvoer met ca. 13%, waartegen
over slechts een teruggang in hoeveelheid
stond van ca. 6%.
Hoe de uitvoer van fabrikaten zich in
den loop van het afgeloopen jaar, in ver
gelijking met de voorafgaande jaren, ont
wikkeld heeft, toont een door het Centraal
Bureau voor de Statistiek gepubliceerde
indexcijfer, dat gebaseerd is op de uitvoer-
cljfers van 50 fabrikaten, waarbij de ge
middelde in de jaren 1925/27 uitgevoerde
hoeveelheid als basis is aangenomen. Hier
bij verkrijgt men het volgende beeld:
1930
1931
1932
1933
Januari
109
96
63
57
Februari
89
79
53
115
95
67
61
90
60
54
85
50
50
78
57
52
104
86
57
51
Augustus
75
60
58
September
101
88
62
60
94
75
62
November
98
98
63
64
December
100
78
61
103
88
63
Uit deze cijfers zijn de moeilijkheden,
waarmede onze exportlndustrieen te kam
pen hebben, duidelijk af te lezen- Er blijkt
dat, dat de export van fabrikaten ln het
afgeloopen jaar een peil bereikt heeft, dat
opnieuw lager was dan ln 1932 cn dat niet
veel meer dan half zoo hoog was als hei
gemiddelde van 1930.
Tegelijkertijd kan echter uit het verloop
van het indexcijfer van maand tot maana
worden afgelezen, dat de export van fabri
katen ln Mei van dit jaar het diepste
punt had bereikt, en dat hU zich sinds-
d.en, met een kleine onderbremng ln Juli,
weder ln opgaande richting is gaan De-
wegen. Mag men hieruit aflet icn, dat het
aanpassingsproces ln onze Industrie zich
reeds zoo ver voltrokken heelt, dat het
dieptepunt der depressie als overwonnen
mag worden beschouwd? Wu zouden, de
talrijke nog bestaande factoren van onze
kerheid ln aanmerking genomen, deze
vraag niet zonder meer bevestigend dur
ven beantwoorden, vooral ook, omdat men
in het voorafgaande jaar eer dergelijke
beweging heeft meegemaakt, die ook weer
in het zand is verloopen.
Dit neemt niet weg, dat de n de boven
staande tabel tot uiting Komende opgaande
ontwikkeling van den export van 50 in-
dustrieele producten als eeu Hoopgevend
verschijnsel mag worden aangemerkt. Zij
geeft immers aanleiding om te vertrou
wen dat. wanneer het internationale han
delsverkeer een uitbreiding mocht onder
gaan, ons land hiervan een evenredig deel
zal weten te verwerven, zonder dat ook
onzerzijds zal zijn overgegaan lot" experi
menten op valutagebied als die, waartoe
men ln zoovele andere landen in de afge
loopen jaren zijn toevlucht heeft genomen.
Maar al te vaak onderschat men de be-
teekenis van een stabiele valuta in het
internationale ruilverkeer, en staart men
z.ch blind op de z g. voordeelen" van een
gedeprecieerde valuta voor de export-in
dustrie, voordeden, die voor een goed deel
illusoir worden gemaakt door afweermaat-
regelen tegen valuta-dumping door de
landen, waai heen de export zich richt.
Voor alles dient men zich echter reken
schap te geven van de schok, die een al
dan niet opzettelijke valuta-depreciatie
aan he1 verti ouwen toebrengt. De ontwik
keling in de Ver. Staten in het afgeloopen
Jaar beeft nog eens ten overvloede geleerd
dat men met op angst, maar alleen op
vertrouwen -tn werkelijk gezonde volks
huishouding ka" -pbouwen. De ln Ame
rika, na de opheffing van den gouden
standaard in Maart van dit jaar, onder
nomen pogingen, om door bederf van het
ruilmiddel en een hieruit voortspruitende
„vlucht in goederen" de prijzen omhoog
te drijven, kan wel als een volkomen mis
lukking worden beschouwJ. Er zijn echter
teekenen, die er op wijzen, dat de tegen
woordig voor den dollar verantwoordelijke
autoriteiten dit nog altijd niet inzien. Der
halve moet worden gevreesd, dat wij nog
niet aan het eind van de experimenten
op valuta-gebied in de Ver. Staten zijn ge
komen- De onzekerheid, welke te dien aan
zien nog steeds bestaat, vormt wel een van
de allervoornaamste factoren, die aanlei
ding geven, om de ontwikkeling in het
nieuwe Jaar met terughouding te beoor-
deelen.
Gelukkig is het wantrouwen tegen onze
valuta, dat ontstaan was dooi de vrees,
dat ons land het voorbeeld van Engeland
de Scandlnaafsche Staten, Amerika en
nog zoovele andere landen, zou volgen, ln
den loop van dit jaar volkomen geluwd,
dank zij de krachtige houding van onze
regeering en van de leiding der Neder
landsche Bank, die bij herhaling verklaard
hebben, den gouden standaard te willen
en te kunnen handhaven. De goudvoorraad
van onze circulatiebank is weliswaar van
f. 1032 millioen op 2 Januari 1933 tot circa
920 millioen aan het eind van het jaar
teruggegaan: daar hiertegenover «en
dienovereenkomstige vermlnacring der
direct opelschbare verplichtingen heeft
gestaan, ls de gouddekking van deze ver
plichtingen slechts van circa 81'/j tot c.a.
81% gedaald. De gouddekking der bank
biljetten bedraagt thans 102%%, tegen
104% ln het begin van het afgeloopen (au
Het energieke streven naar bezuinigiiij
op de Staatsuitgaven en de wetenschap,
dat de regeering zich volkomen bewusi ii
van de gevaren, die een niet-siaitende be
grooting voor de valuta opleveien, hebbel
eveneens bijgedragen tot een terugk
van het vertrouwen in de wandevastlieil
van den Nederlandschen gulden-
Op duidelijke wijze ls dit op de belcg
gingsmarkt tot uiting gekomen. In c a
loop van Juni had het heersonende wan
trouwen geleid tot een vlucht van de bt-
leggingsmaikt, waardoor de noersen vu
Nederlandsche staats- en gemeenteleenin-
gen, pandbrieven enz. tot een dieptepuntj
zijn gedaald. Zooals uit het hieronder vol
gende staatje blijkt, is sindsdien een
krachtig herstel ingetreden -:n kon het
jaar op vrijwel het hoogste niveau wordt"
gesloten.
Wij voegen hieraan de in dit jaar be
reikte hoogste en laagste koersen
eenige buitenlandsche fondsen toe, waar-
bi) vooral het krachtige koersherstel van
eenige buitenlandsche fondsen, na het b;-
reikte dieptepunt opvalt.
Dit herstel ls voor een deel t«
te schrijven aan de voor Nederland
sche houders van Duitsche fondsen be
vredigende regeling voor de transfer van
rente, vervallen in het tweede hairjMf
van 1933, waardoor zij over de volle 10»
zullen kunnen beschikken. Of ook voor
de ln den loop van het volgende jaar ver
vallende bedragen deze regeling sal wor
den gehandhaafd, moet, gezien de jongste
door den President der Rijksbank alge-
legde verklaringen, worden afgewacht
Engelsche staatsleeningen heoben gepro
fiteerd van de Jongste verbetering van
den Pondenkoers. terwijl daarnaast w
mentaliteit van Engelsche beleggers, om
ondanks het loslaten van den gone™
standaard „een Pond" als „een Fond zU"
blijven beschouwen, een steun voor tn^u
sche obligatiën vormt Franrche staais
fondsen daarentegen hebben eentgss>
geleden onder de ook in Frankrijk 8
voerde propaganda voor inflatie. waaJ".
de opeenvolgende Fransche regeer'i,
echter niet hebben toegegeven LcrwU'h
de tegenwoordige regeering zich eon ods
luut voorstandster van een stabiele vaiu-
heeft verklaard. lArtl
Wij stellen ons voor, het koersver p
op de aandeelenmarkt en de bij son
factoren, die hun invloed op de verse
lende afdeelinen der beurs hebben
gevoelen, in een volgend artikel
handelen.
Koersvrloop van beleggingswaarden-
30 Dec.
1932
Hoogste Laagste
1933
4'/s% Nederland '16
4% Nederland '31
3%% Nederland '11
3% Nederland
2'/i% N. W. S
6% Ned. Indlë A
5'/i% Ned- Indië
4Ned. Indlë (F.)
4Vs% Amsterdam
3% Rotterdam
4'/t% Alg. Hyp. Bank
4% Arnh. Hyp. Bank
Rotterd. Hyp- Bank
7% Dawesleening
5'/s% Youngleening (F.)
VI, Prf. Pfandbr. Bk
6"/. D. Rentebank
6'Wo Bewag
7% Kali Synd
7% Ver- Stahlw
4% Engl. Funding
7% België
5'/»% Denemarken
4Frankrijk
5%% Zweden
4% Erie Rrd
4% Norf. Western
4% Union Pacific
102 3/8
103
99 1/2
101
101
94 5/8
97
97 1/4
83
86
86 1/8
71 7/8
713/4
71 1/2
62 1/2
100
100 1/8
80
99 1/4
99 1/4
81 3/4
94 1/2
97
813/4
97
99 3/8
82
86 1/8
87 3/4
72
100
100
97
94 3/4
99 1/2
90
95
99 5/8
84
81
86 1/2
35
58
62 1/4
32 1/2
64
71 1/4
42 1/4
60
74 1/2
24 1/4
59 3/4
71
18 1/4
77
78 1/4
44 1/2
58
59 3/4
30 5/8
74 1/8
79
69 1/2
103 3/4
100 3/4
87 1/2
85 1/4
86 3/8
43
913/4
92
79 1/4
98
99 7/8
55
40
49
28
97 1/2
98 1/2
54
97
99
54 1/2
28 DCC.
1933
10215,15
100 3/1
951/3
841/2
69 7/8
951/2
951/4
89 3,4
953/f
811/8
991/2
931/4
97 7/8
491/2
551/2
61
34
683/8
31
763/8
93
523/4
623,4
701/8
33
615/8
62
2-'