ZANGDIENST
Flinke nette Jongen
KRUIDENIERSZAAK.
I.V.A.
Geijlenbeek's
w
W\
m
mh
$6
m
m
m
ixawaaaaaaxaxai
i
KINDERZANGKOOR „JONG HALLELUJAH"
L. Demmenie, Haarl.str. 164. Tel 1400
NED. CHR. REISVEREENIGING
Openb. Verkooping
GEOPEND:
„Den Grooten Ouden Deyl'j
2en Kerstdag Thé Dansai
DANCING
Drukkerij v. BRUSSE
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 23 December ljjjl
SCHAKEN.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
iiiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
AARZEL NIET LANGER
Voor slechts 15 cent per kilo
HEHRENWASCH. 8375
MODEL-WASSCHERIJ SPRüNK, N.V.
Levende Kerstboom
Cadeau!
Bij aankoop van 75 cent
KERSTARTIKELEN
LEESBIBLIOTHEEK
3278 tevens SCHRIJFBEHOEFTEN
P. C. WtNDT, Morschstraat 38
HOTEL-CAFE-RESTAURANT
3 6 UUR
Geen Entrée Telefoon 71678;
Coöp. Boeren'eenbank VOORHOUL
B
B
B
B
E
B
B
E
E
B
B
IN CONCORDIA
Het Leidsche Venduhuis
Laat Uw Camera
niet slapen
100 Visitekaart!
HUURT uw Stofzuiger
lbach Pian°
KONIJNENVEL^
De oplossing van het probleem van
Kohts en Kockelkorn Is: 1. La3. Na Pa3:
Volgt ba3:, Kc5 en Db4t. Na P.6 kar De2.
Aardig ls na te gaan waarom Lb4 niet kan.
DR. A. W. OALTTZKY.
Deutsche Schachzeltung 1810.
m
it?
A
üt
iü
H;
11
R
Wit begint en geeft mat ln drie zetten.
Wit: Kg5, Lf3, Pe6 en e7, a4, d2 en 16.
Zwart: Ke5. pl c5. c6. c7 en d3.
Hier volgt een rossespondentlepartlj tus
schen Brussel en Berlijn, gespeeld van
April tot November 1933.
Brussel Berlijn.
1. d4 Pf6
2. c4 e5
Verlaat het theoretisch pad. d5 ls niet
goed. daar dan het centrum te ver op
schuift.
3. de5: Pg4
4. e6 de6:
Deze zet (e6) ls van Tarrasch. doch min-
Aer goed. Beter ls direct e4.
5. Dd8: Kd8:
6. Pc3 Pc6
7. Ld2 Ld8
8. Pf3 Ke7
Zwart staat nu lang niet slecht.
9. h3 Pe5:
10. Pe5: Pe5:
11. e3 b6
12. Le2 Lb7
13. 0-0 h5
Zwart zal de witte koningsvleugel be
stormen.
14. PbS a8
DE ETHICA AAN HET ZIEKBED.
n.
In mijn laatsten brief zegde ik toe, nog
lets over de ziekenverpleging ln verband
met de ethische elschen rond het ziekbed
te zullen zeggen.
Wortman begint het desbetreffende
hoofdstuk met een eigenaardige tegen
stelling. In 1123 moest ln het Bartholo-
meus-zlekenhuls te Londen een huls-
meester aangesteld worden. Van dezen
functionaris werd geëlscht dat hij zou
zijn beleefd, vriendelijk, goed gehumeurd,
geduldig voor de zieken en gebrekkigen en
bereid om aan hun behoeften met warme
sympathie tegemoet te komen. Daartegen
over stelt hij dat na acht eeuwen de effi
ciëntie op den voorgrond ls getreden en ln
zekeren zin tegenover vroeger dus van
achteruitgang gesproken mag worden.
Hier zien wij dus weer de roode draad, die
door het geheele beek loopt, dat de ethica
aan het ziekbed hoogere waarden toekent
Om de a-toren niet vast te houden.
15. Pd6: cd6:
16. Tfdl g5
IWt wil in het centrum togenageeren.
17. Lb4 Tad8
18. Td2 Td7
Beter was f5 en Pf7.
19. Tadl Thd8
Wit heeft nu „beet" in het centrum.
Daarom nu:
20. f4
gf4:
Dit voorkomt g4!
21. ef4:
Pg6
22. Tfl
Ph4
23. Lh5:
Tg8
24. Tlf2
T7d8
Beter is Pf5,
25. f5
TgS
Na Pf5: volgt Tde2. dat indirect f7 be
dreigt. Ph6 kan niet wegens Ld2. Na ef5:
Tde2t. Le4, g4.
26. f6t
KeS
27. Lg4
d5
Er dreigde Le6:. fe6:.
f7t, Kf8, Td6:.
28. Le6:
d4
Ook nu kan fe6: niet.
29. Lg4
Pg6
30. Te2t
oogegeven.
Na Te5 komt Te5:, Pe5:, Te2. Na Pe5
volgt Tf5.
DR. P. FEENSTRA KUIPER.
dan de zuiver mechanische en weten
schappelijke Van den huismeester werd
gevergd, dat alle hinderlijk lawaai van de
zieken verwijderd gehouden werd, zoodat
zij op geen wijze gestoord werden als zij
ter ruste zijn. Inderdaad vinden wij ln
onzen tijd nog de tegenstelling, dat ln
groote, met name ln de academische zie
kenhuizen, nog altijd veel geklaagd wordt
over onvoldoende nachtrust voor de pa
tiënten. Ten deele is dit onvermijdelijk. Er
zijn altijd zieken, die ook des nachts hulp
noodlg hebben. Deze hulp kan niet steeds
geruischloos geschieden en als de zieken
hierdoor ln hun rust gestoord worden, die
nen zij te bedenken, dat zij mogeliik reeds
den volgenden nacht even hinderlijk voor
de overige zieken zijn. Maar er ziln ook
andere redenen, bijv., dat menige hoofd
verpleegster er prijs op stelt, dat des mor
gens als de zaaldokter of <a plus forte rai-
son) professor op de zaal komt, alle bedden
keurig opgemaakt moeten ziin en iedere
zieke model in het bed ligt. Om het zóó
ver te brengen begon men de zieken al
maar vroeger te helpen, zelfs kwam het
voor, dat te 2 uur in den nacht begon
nen werd. zoodat menige patiënt eerst
wachtte tot hij geholpen was, om pas
daarna te gaan slapen. Het kan niet ont
kend worden, dat in dergelijke omstan
digheden aan de techniek der verpleging
te veel waarde wordt toegekend en de
patiënt hiervan slachtoffer wordt.
In het beheer der ziekenhuizen hebben
kerk. overheid en wetenschap meermalen
om de suprematie gestreden. Onze zieken
huizen van tegenwoordig zijn voor een
goed deel wetenschappelijke Instituten,
waaraan de overheid meewerkt en de kerk
op de derde plaats komt. Maar de kerk is
met die plaats niet tevreden geweest en
zoo begrljoen wij het ontstaan van de ve'e
confessioneele ziekenhuizen. Daar toch
kon de uit godsdienstige overtuiging
voortspruitende hulp aan de zieken het
best tot haar recht komen. En de kerk is
gaan inzien, dat al stelt zij de dienende
liefde op de allereerste plaats, het oog niet
gesloten mag worden voor de eischen der
wetenschap, dat de verpleegster behalve
roeping, toewijding en menschenllefde, ook
kennis en kundigheid noodig heeft om
inderdaad afdoende hulp te kunnen geven.
Een harmonische samenwerking van ge
voel en weten van kerk en wetenschao,
blijft noodlg. Als deze beide het samen
niet af kunnen, dan behoort de overheid
hulo te bieden.
Uit dit alles blijkt duidelijk, van hoe
veel belang niet alleen de kennis maar
vooral de persoonlijkheid van het verple
gend personeel in de ziekenhuizen is. De
wetenschappelijke en technische opleiding
der verpleegster, door Mendelssohn als een
aparte tak van wetenschap onder den
naam „hypurgie" behandeld, mogen wij
niet gering schatten. Maar zij alleen is
niet voldoende. Evenals bij den arts zijn
gaven van hart en gemoed onmisbaar bij
het behandelen van en het optreden
tegenover den patiënt.
Een geheel nieuw tijdperk der zieken
verpleging is ingeluid door een vrouw,
Florence Nightingale, die gedurende haar
lang leven (1820—1910) reeds als een ster
heeft uitgeblonken en waarschijnlilk zeer
lang als een legendarische figuur bekend
zal blijven. Enkele feiten uit haar leven
mogen hier worden verteld en in de her
innering teruggeroepen.
Florence Nightingale was afkomstig uit
een zeer voorname Engelsche familie, die
zich niet bevredigd voelde door het ge
bruikelijke leven in die hooge kringen,
maar steeds gelegenheid zocht om in het
belang van misdeelden werkzaam te zijn.
Tijdens een verblijf met hare ouders te
Karlsbad leerde zij Pastor Fliedner en
diens vrouw kennen, die in Kaiserwerth
de eerste diaconesseninrichting hadden
gevestigd. Zij bleef daar drie maanden
en wist toen wat haar roeping was. Maar
het moest eenige jaren duren voordat zij
zich kon ontworstelen aan de traditie van
haar omgeving. Haar eerste zelfstandige
werkkring was die van directrice van een
tehuis voor zieke gouvernantes. Daar bleek
reeds, wat zij kon Maar' zij vergde van
zich zelf te veel en moest rust gaan ne
men. Niet lang echter. Want toen de
Krim-oorlog woedde en zij vernam hoe
gebrekkig de verpleging der gewonden
daar was. rustte zij niet voordat zij er in
geslaagd was toestemming te verkrijgen,
daarheen te trekken als hoofd van een
heel corps verpleegsters. Dit was iets ge
heel nieuws voor Engeland. Alleen in
Frankrijk kende men toen „Soeurs de
charité". Hetgeen zij in de Krim met haar
staf van 38 vrouwen heeft gewerkt en tot
stand gebracht, grenst aan het wonder
baarlijke Het uitvoerig relaas kan men
niet zonder aandoening lezen. Het klinkt
thans vreemd in onze ooren, dat zij van
de geneeskundige autoriteiten tegenstand
ondervond omdat voor soldaten zooveel
omslag niet noodig was. Maar de ver
wonde soldaten verafgoodden haar. Des
avonds ging zij altijd nog eens bij alle
zieken langs met een olielampje in de
hand. wat haar den eerenaam verschafte
van „the lady with the lamp". Men ver
haalt, dat de patiënten haar
kusten, welke bij dien rondgas i
muur gleed. Voor alle patiënten
de correspondentie naar huis on 251
zat na haar zware dagtaak een
van den nacht brieven te schrlhm
haar terugkeer van het oorl»,?„ Kd
heeft zij zich gewijd aan de «X0
der hospitalen, ook van de niet-2,
en bovenal van de positie en het r!k
der verpleegsters. Zij stichtte ae
school ln Engeland voor opleidli» j."?l
pleegsters. In alle kringen werden ul
adviezen op den hoogsten nrljs ei»J?f
De nagedachtenis van Florence" I
tlngale heeft men willen eeren door d'Jtl
richting van een naar haar genoemd. 31
ternationale stichting ter bevorderi."-,'!:
de voortgezette opleiding van verti„3
den. Voor die stichting heeft zich t
ook een Nederlandse!) nationaal r
gevormd (adres bij zuster A. Reine-;-~i
C. Hooftstraat 144. Amsterdam), da' -j
ten doel stelt, jaarlijks een of meer ië-J
landsche vemlegenden in staat te foïa
stellen haar onleiding aan den curso: ÏJ
het Bedford College te Londen voort
zetten, hetzij in meer sociale rldsj.
(wijkverpleging), hetzij in meer ade..i:l
tratieve richting (voorbereiding van J
dende functie, als directrice biW.l.
vo'doende hiidrpgen inkomen. V-an no»t
jaar een uitzending plaats vinden.
H»t leven van Florence Nightingale j
eon lichtend vóórheld voor au» tiid-n s»
a"een door wat zii nersoonliik heeft rJ
daan. want o'et ieder bezit de gaven c-|
zoo iet-s te volbrengen. maar voorna- i
door de gelukkige comhinatie van i
voorwaarden, waaraan de ethiek aait
ziekbed behoort te voldoen.
HAS
^^pilllllllllllllllllllllilinill
Steunt, bij gelijken prijs
en
De Nederlandsche Industrie,
Hiermede dient gij Vio land
En bestrijdt gij de werkloosla
0P TWEEDEN KERSTDAG (26 DECEMBER)
IN DE HOOGL KERK 4-5 UUR
Solistei Me]. AMMIK VKEAKXBOS wan Alkmaar
Declamatie! de lieer G. UltOAUSMA wan Alkmaar
Organist! de lieer t. AinMA 3282
Leiden Us. JOU. W. «KOOT EVZKItlXK
VRIJE TOEGANG PROGRAMMA VRIJ
NU DE TIJD WEER NIEUWE BOEKEN
VORDERT!!!! EN DE PRIJZEN ZOO
ENORM GEDAALD ZIJN!!!!
NOTULENBOEKEN
WASCHL1JSTEN
LEDENREGISTERS
KASBOEKEN
HUISHOUDBOEKEN
WEEGBOEKJES
LOOPBOEKJES
DUURKWTTANTIEBOEKEN EN KAARTEN
HUISHOUDMAPPEN
t jENDA's, BRIEFORDENERS. PERFORATEURS,
TABELLARISCHE BOEKEN IN GROOTE VER
SCHEIDENHEID, RINGBOEKEN, KAART
SYSTEMEN, BRIEFMAPPEN, ALFABETTEN.
Ziet U tegen de vorüneienissen van hït wasscbjn on
Is hat wassch n ïat den winterdag bezwaarlijk
KRIJGT U DE WASCH THUIS, helder
wit gewasschen, naar wensch gesteven en zóó vochtig, dat
zonder voor te drogen gestreken kan worden.
Tevens vragen wU Uw aandacht voor onze Afdeeling
BOORDEN 7 CENT. OVERHEMDEN 25 CENT.
WITTE SINGEL 14, TELEF. 1035. LEIDEN,
GARANDEERT U PRIMA AFLEVERING.
GROOTE FEEST- EN PROPAGANDA-AVOND op Vrijdag
29 December a.s. in de Stadsgehoorzaal te Leiden. Aanvang
20 uur precies. - Het Programma omvat o.a.: Films. Zang,
Declamatie, enz. Kaarten A f. 0.75 sted bel. verkrijgbaar
aan onderstaande adressen: Breestraat 15, Turfmarkt 11.
Deerenstraat 10, Witte Rozenstraat 28, Hooigracht 100,
Hoogewoerd 84. 3290
TE KOOP: nog enkele HEERENHUIZEN met voor- en achter
tuin, bev. 6 tot 8 kamers, badkamer met ingemetseld bad.
enz.; aan de De Laat de Kanterstraat, de Mei van Straaf-
kerkstraat en de Roodenburgerstraat.
TE KOOP: WINKELHUIS Mare No. 108.
TE HUUR: BENEDENHUIS aan de Rembrandstraat No. 5
(Huurprijs f.30.— per maand); BENEDENHUIS met tuin
a. d. Tpmatenstraat No. 12 (Huurprijs f.7.— per week).
TE HUUR: nog enkele MIDDENSTANDSWONINGEN aan de
Lage Morschweg, bev. 6 tot 7 kamers en zolder, voor- en
achtertuin (Huurprijs vanaf f.510.— per jaar.
Verder te koop: diverse prima objecten voor geldbelegging.
Hypotheek beschikbaar.
Inlichtingen bij a P. JANSEN, Oude Singel no. 20. Tel. 2271
2288
Krachtens art. 1223 B.W.
Notaris H. EERDBEEK te
Katwijk zal op Donderdagen
18 en 25 Januari 1934, bij op
bod en afslag, telkens des
voormiddags te 11 uur, te
Rijnsburg in het café „Cen
tral" aan de Vliet, in het
openbaar verkoopen, de na
volgende perceelen, alle ge
legen te Oegstgeest nabij
Rijnsburg:
1. Het HUIS aan de Sandt-
laan no. 3 kad. gem. Oegst
geest sectie B als een Noor
delijk aangeduid deel groot
ongeveer 1.52 are van no.
16J0, verhuurd voor f. 6.
per week.
2. Het HUIS aan de Sandt-
laan no. 2, met groote schuur
erf en grond, waarop vier
trekkassen (waarvan drie
met verwarmingsinstallatie)
naast en achter perceel 1,
kad. gem. Oegstgeest B als
een aangeduid middendeel
groot ongeveer 8.85 are van
No. 1609. In eigen gebruik
met uitzondering van de trek
kassen, welke mondeling ver
huurd zijn aan den heer L.
van der Sleet voor f. 150.
gedurende het seizoen der
tulpentrekkerij.
3. Het perceel GROND
naast perceel 2, met daarop
staande twee dubbele rozen-
kassen (waarvan een met
verwarmingsinstallatie), be
staande uit ketelhuis, schoor
steen, en waterreservoir) en
een warenhuis en een perceel
tuingrond, kad. gem. Oegst
geest sectie B als een restee-
rend deel van no. 16O0 en een
aangeduid westelijk deel van
no. 1113 te zamen groot on
geveer 14.50 aren.
4. Een perceel TUINGROND
naast perceel 3 en ten Zui
den van perceel 2. kad gem.
Oegstgeest sectie B als een
aangeduid middendeel groot
ongeveer 5.29 are van no.
1113.
5. Een perceel TUINGROND
met daaropstaande WAREN
HUIZEN naast perceel 4 kad.
Gem. Oegstgeest sectie B als
een resteerend Oostelijk deel
groot ongeveer 12.25 are van
no. 1113.
De perceelen 3, 4 en 5 zijn
ln eigen gebruik.
Grondbelasting 1933 voor
alle perceelen f. 36.70. Rljnl.
bundergeld 1933 voor alle per
ceelen f. 1.27.
Combinatie der perceelen
voorbehouden. Bezichtiging
Dinsdags en Donderdags van
25 uur nam. Betaling en
aanvaarding in den eigen
dom vóór of uiterlijk op 24
Februari 1934. Gelden voor
hypotheek beschikbaar.
Breeder bij biljetten om
schreven verkrijgbaar bij ge
noemden notaris, te wiens
kantore nadere inlichtingen
te bekomen zijn en kad. kaart
ter Inzage ligt. 3284
gevraagd voor Magazijnwerkzaamheden, leeftijd
'5 a 16 jaar. Br. Bureau v, d. Blad onder No. 3198
Door omstandigheden ter overname aangeboden een goed
beklante KRUIDENIERSZAAK met aanverw. art. die goed
bestaan oplevert in welvarend dorp nabij Leiden. Huurprijs
winkel en woning f. 7.— per week. Overname inventaris alles
inbegrepen f. 850,—. Br. aan J. D. VIS, Corresp. v. d. Blad te
Alphen a. d. Rijn, onder K. Z. 3243
plm. 1 Heter hoog 329!
Zoolang de voorraad strekt.
Van fabriek aan publiek.
HAARLEMMERSTRAAT 48
Het Bestuur verzoekt belanghebbenden de Voorstk J
L.R.-Boekjes vóór 30 Dcc. a.s. ten kantore der Bar:
leveren en de verschuldigde rente af te dragen.
Voor de goede orde zal de Bank gesloten zijn rat IK
11 Januari, terwijl de spaarboekjes op 9 en 10 Jan. Inge!?-
moeten worden voor bijschrijving van rente, waarop ge;
kan worden.
Bezitters der spaarboekjes van A tot G worden serres
9 Jan. tusschen 9 en 12 uur, van H tot L tusschen 2 en t ut
Op 10 Jan. van M tot S tusschen 9 en 12 uur en w
tot Z tusschen 2 en 6 uur.
Namens het Bestuur, L. VAN DER GEER, Diret»
c
E
B
B
B
B
oteenstraat 39 - LEIDEN - Telefoon I6lb
Zondag- en Maandagavond DANCING in Concordia.
Dansen om fraaie prijzen, ENTRÉE 3Q CENT.
DINSDAG 2en Kerstdag KERSTBAL in de feestelijk
versierde Danszaal van Concordia. - Dans-Instituul
ANTON DE GROOT.
Vele attracties Dansen om levende prijzen
MUZIEK HOFENK's PRIMA ORKEST.
Dat weet U: goedkoope consumptie.
HBINEKEN'S PRIMA BIEREN 20 CENTS PER GLAS
ENTRÉE 40 CENT.
DANCING! DANCING!
Burgsteeg 12 (naast Den burcht) Tel. 15tf
Da >elijks van 9-6 u. gelegenheid tot in
brengen van Goederen voor de volgende Veiling, des:®
wen ebt. m^t afhalen. De Veu Inmee-le»D. v. d. G'^n
3279
Ook met donker weer kunt
li mei onze hooguevoelige
fi i ms goede foto s maken.
Door Avond opnamen ln den
bnise ijken kring de
3UPER-PAN-FILMS
of met behulp van Vacu-Blits
Beide Kerstdagen tot
12 uur geopend
Foto- en Kinohandel
Breastr. 79 - Tel. 1851
hoof»
met env. f# 1.25 eD
HAARLEMiMERSTK.
3191
3292
(merk ..DIANA")
a 60 cent per week
in Z jaar uw eigendom
Vraagt miicntingen bu
J. SELS, 6364
X. Galgewater 2 Tel. 2592
H. ÜE NIE.
Nieuwe Rijn 57 - Tel. 1155
N.V. I.EJV1.C.O.,
•lare 104. I'elef. 2900 290)
P. LEPELAAR,
Vliet 44 Telef. 2419
Buitengewone aanbi^
van een prima knw5
voor f. 385.Langd.
Betaling in overleg.
w. BARNING
OUDE SINGEL 16.
HUISHOUnSitj*
Gevraagd nette Hms
In burgergezin, vad
omgeving dorp
P.G.. leeftijd 3!M5juj[1
of begin of half J- B j
Brieven Bur_ van dB
onder No. 7187a.
Ondergeteekende
hoogsten prts
konijnenvellen. ^;fls ent
bunzing, witte
Voorts veilend
J. MARIJT. flaven u,je«
Hoek Kalvermaf* geü»
7014a
