NI EUWJ AARS-AD VERTENTIEN
1934
f4»te Jaargang
ZATERDAG 16 DECEMBER 1933
No. 22622
I incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
I Meren 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Ifficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
Zaferdag 30 December
Nieuwjaarswenschen
Tof Vrijdag 29 December a.s.
Nieuwjaarswenschen
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DÊR ADVERTENTIEN g
I jj ots. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
Jaar agentschapjjen van ons Blad gevestigd zijn. Vöor alle
I andere advertentlën 36 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
I uitsluitend bi] vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
11,(1 een maximum aantal woorden van 30.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
DÈrectfe en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT 3
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week f.0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2:35 portokosten.
I warmer bestaat uit VIER Bhutot
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Lemeester en Wethouders van Leiden;
tón het verzoek van H. Hoppenbrou-
i0m vergunning tot het oprichten van
I limonadefabriek iin het perceel Apo-
teisdijk No. 12, kadastraal bekend Ge-
mtè Leiden, Sectie H No. 3340;
jeiet op de artikelen 6 en 7 der Hinder-
kennis aan het publiek, dat ge
ïnd verzoek met de bijlagen op de Se
isde dezer gemeente ter visie gelegd is;
mede dat op Zaterdag, den 30 Decem-
1933 des voormiddags te half elf uren
iet perceel Breestraat 125 (Bureau van
ntewerken) gelegenheid zal worden
(eren om bezwaren tegen dit verzoek in
[brengen, terwijl zij er de aandacht op
fcen, dat niet tot beroep gerechtigd
[rij, die niet overeenkomstig art, 7 der
lienret voor het gemeentebestuur of
fiijner leden zijn verschenen, ten ein-
lun bezwaren mondeling toe te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
Been. 16 December 1933.
2850
VERGADERING VAN DEN
{fMEENTERAAD VAN LEIDEN
op
MAANDAG 18 DECEMBER 1933,
des namiddags te 2 uur,
[bet gebouw „Tot Nut van 't Algemeen"
(Steenschuur 21).
2777
te behandelen:
Benoeming van 10 leden van de
Beentelijke Commissie voor Maatschap-
|ill Hulpbetoon. (264)
h Praeadvies op het verzoek van Mej.
|ff. S. Nagel om eervol ontslag als on-
rijzeres aan de opleidingsschool voor
aan de Langebrug A. (265)
lo. Voorstel in zake het verleenen van
I extra-ondersteuning in de Kerstweek
i daarvoor ln aanmerking komende on-
Jileunden en kastrekkende werkloozen.
(266)
EEN „GOUDEN" AGENTSCHAP.
[Morgen zal het juist 50 jaar geleden zijn,
■t thans wijlen de heer L. van Zonde-
werd aangesteld tot agent der N.V.
tirantiemaatschappij „De Nederlanden
1845,"
Eumi 40 jaar lang behartigde de heer
Zonderen dit agentschap met groote
djding. Toen hij in 1924 overleed, werd
i echtgenoote, mevr. E. J. van Zonderen
[Bos benoemd tot zijn opvolgster,
tider haar niet minder energieke lei-
S heeft het agentschap zich nog voort-
Phnd uitgebreid.
J* directie wilde op dezen dag dan ook
rV nalaten uiting te geven aan haar
po'o waardeering te haren opzichte en
_nch vertegenwoordigen door mr. Al-
j11, d:e zijn gelukwenschen vergezeld
g Man van de aanbieding van een gelds
.hta? onder couvert.
f", de velen, die verder nog kwamen
lubileerende agente geluk te wen-
bevonden zich o.m. notaris Stirm-
tad w'ens kantore wijlen de heer Van
deren vele jaren werkzaam was en de
l., Weeshoff uit Oegstgeest, oud-in-
eur van het ressort.
een zeldzaam jubileum.
Naar wij vernemen, zal op 10 Januari
L, 7 r'rma Wed. P, de Wilde en Zonen
if.jj™, «eestraat haar 125-jarig bestaan
hu Als bijzonderheid kunnen wij
Mn V <'e zaa^ steeds van vader op
0Tergegaan; thans staat reeds de
rh7n7atie mede aan het hoofd van
IWii Leldsche firma,
in» il1?Pen uader op dit jubileum
8 !e komen.
EVKelslu ITING KERSTM1SDRUKTE.
,18 December tot en met 24 De-
r* wnkrt 1 behalve op Zondag) mogen
a® keepend blijven tot des avonds
lag'„"j^e'Personeel van 18 jaar of ouder
«Bbw 18 December tot en met 24
I1"' ii» .^'s«„8€dureilde die periode 11 uur
|h"hw 62 uren per week arbeid ver-
L Eödlen
ïeill3tet !^n ?eze bepaling gebruik wordt
■•sschriit u haast de Arbeidslijst een
PtSaid.j, ,..anS®n, waarop de werk- cn
21Jn aangegeven.
GETUIGENIS-AVOND „KERK EN VREDE"
Redevoeringen van prof. Heering
en den heer Boschma,
De afdeeling Leiden en omstreken van
„Kerk en Vrede" had gisteravond in de
uitstekend bezette groote Stadszaal een
getuigenis-avond belegd.
Na een korte inleiding van den afdee-
lings-voorzitter, den heer Ten Hooven,
waarin deze zijn vreugde uitsprak over
de groote opkomst en wees op de wij
dingsvolle beteekenis van dit getuigenis,
gaf hij het woord aan den voorzitter van
het Hoofdbestuur, prof. dr. G. J. Heering,
die sprak over
„Evangelie en Vaderland."
Prof. Heering zeide, dat de bedoeling
van dezen avond is te getuigen voor de
leuze „Christus' kerk tegen den oorlog",
een leuze, die reeds lang vóór anderen
door sprekers vriend Hilbrandt Boschma
werd gepropageerd. Nadat spr. den zegen
over deze bijeenkomst had afgesmeekt en
gemeenschappelijk gezang van Evang. Ge
zang 270 1, wees spr. erop, dat zijn
onderwerp twee geheel verschillende
grootheden omvat. Men kan het evangelie
bezien uit het oogpunt van het vaderland
en omgekeerd; dat laatste wil „Kerk en
Vrede".
Het evangelie kent geen nationalisme,
wel vaderlandsliefde, doch het stelt het
koninkrijk Gods op den voorgrond. In het
geheele Nieuwe Testament wordt slechts
zevenmaal gesproken van het aardsche
en wel honderdzevenendertig maal van het
hemelsche koninkrijk. Het Evangelie is
gegrondvest op Christus, die zich stelt als
bemiddelaar tusschen God en den mensch.
Het gaat erom, dat wij staan midden in de
wereld, maar nochtans niet zijn van die
wereld, maar van God.
Spr. is geneigd om aan het vaderland
groote beteekenis en waarde toe te ken
nen. Ook spr. is met eerbied vervuld voor
de figuur van den Vader des Vaderlands,
maar Oranje was ook geen nationalist.
Hij was voor alles Christen. En hij kende
niet de problemen, zooals de moderne
oorlog ze opwerpt. Maar had hij ze wel
gekend, hij zou het monsterbedrijf van
een modernen oorlog niet hebben kunnen
en willen goedpraten, door er de vergif
fenis van den Hemel voor in te roepen.
Want hij was een man der barmhartig
heid. Wij kunnen de geschiedenis en den
Staat wel aanvaarden mits onder zekere
reserve; wij voelen ons één met het volk.
maar niet met een gedeelte daarvan. Wij
hebben ons vaderland lief. omdat het de
geestelijke en christelijke vrijheid sinds
eeuwen hooghoudt, maar wij verafgoden
het niet. Wij stellen ons niet op het stand
punt van een Hitler, die slechts den Staat
als eenig-zaligmakende factor kent. Dat
is ten eenenmale onvereenigbaar met den
grondslag der christelijke gedachte. Het
gevaar van het staatsabsolutisme Is, dat
het 't militarisme tengevolge heeft met
een volkomen voorbijzien van de oorlogs
gruwelen, welke hoe langer hoe afschrik
wekkender worden en lijnrecht indrui-
schen tegen alles wat het Evangelie be
veelt. Hoe zou Christus, verondersteld dat
Hij eens werkelijk op aarde kwam, staan
tegenover den huidigen oorlog? Zou Hij
in de menschheid van heden ten dage Zijn
volgelingen herkennen, die leven naar
Zijn gebod: Gij zult niet dooden?
Meent gij, zoo vroeg spr., dat gij mee
kunt doen aan het moderne oorlogsbedrijf
en tegelijkertijd kunt leven naar Godes
hoofdgeboden en in geloofsgemeenschap
kunt leven met uw naasten over de staat
kundige grenzen? Meent gij, dat gij geza-
melijk kunt bidden tot „Onzen" Vader, die
in de hemelen is een tegelijkertijd plannen
kunt beramen om elkander te verdelgen?
En ten slotte: meent gij, dat het doel de
middelen heiligt, wanneer de middelen zóó
verderfelijk zijn?
De kerk van Christus heeft tot taak in
vertrouwen op God en in de toekomst haar
steun aan den oorlog te onthouden.
Ons leven duurt slechts kort; daarom
is het onze plicht het te gebruiken in
dienst van Hem, Die het ons schonk en
Wiens Zoon ons voorging in het gebod an
deren lief te hebben als onszelven.
Laten wij, aldus besloot spr.. God bidden
om voorbereid te zijn op alles, maar niet
bereid om één stap terug te zetten op den
weg. die van God gevloekt is.
Nadat gezongen was Evang. Gezang
229 1 „Daar is uit 's wereld duist're
wolken. Een licht der lichten opgegaan,"
sprak de heer Hilbrandt Boschma over
„Het kruis of 't kanon".
Spr. las eerst voor 1 Corinthe 1 23 en
Galathen 6:2 en verduidelijkte deze
teksten met beelden uit den tegenwoor-
digen tijd.
Er bestaat tusschen het kruis en het
zwaard een geweldige antithese, doch bij
alle verschil is er toch deze overeenkomst,
dat niemand den oorlog om zijnszelfswil
liefheeft of begeert.
Spr. wil geen roerend verhaal schil
deren van de oorlogsellende, doch alleen
eenige getallen noemen en deze nader
onder de oogen zien.
De wereldoorlog van 1914'18 kostte
aan 12 millioen jonge menschen het leven,
terwijl daarnaast nog 18 millioen mannen
van honger en ellende of als slachtoffer
van besmettelijke ziekten omkwamen. Een
défilé van dit doodenleger zou langer dan
een jaar duren. Welk een matelooze hoe
veelheid leed is achter die onafzienbare
rijen verborgen! Hoe diep was de mensch
heid kort na den oorlog doordrongen van
vredesbegeerte en vredesbehoefte. Helaas
i ziet men desondanks hoe over de geheele
wereld de bewapening pp onrustbarende
wijze toeneemt.
De reden daarvan is geen andere dan
vrees. Christus heeft gezegd: „En die zijn
leven wil behouden, die zal het verliezen,
maar die zijn leven wil verliezen, die zal
het behouden": Velen willen wel den
vrede op aard'. Doch door weinigen wordt
het Kruis aanvaard. Onder „het Kruis"
verstaat spr. niet een bepaalde leer, doch
een middel om het kwade te bestrijden en
te overwinnen: niet met geweld, maar met
liefde.
Wij moeten leven naar het woord van
Paulus „Wordt niet door het kwade over
wonnen, maar overwint het kwade door
het goede".
Dat is niet altijd gemakkelijk, maar wie
Jezus volgt, moet lijden. Teveel wordt in
onze dagen gesproken over de macht van
de zonde en de schuld der menschheid, te
weinig over de verlossende kracht, welke
uitgaat van het Kruis.
Dat moet in ons geheele leven het richt
snoer zijn.
Afschaffing van den oorlog zal slechts
mogelijk zijn, wanneer de geheele mensch
heid zich op een hooger zedelijk standpunt
weet te stellen dan zij tot dusverre doet.
En dat zal op zijn beurt weer alleen mo
gelijk zijn, wanneer wij het Kruis als het
middelpunt van ons leven stellen.
De heer Boschma bad hierna het „Onze
Vader", waarna de bijeenkomst besloten
werd met gemeenschappelijk gezang van
Gez. 50 4.
DE CENTRALE ONDERLINGE.
Ledenvergadering.
In „In den Vergulden Turk" is gister
avond een openbare vergadering gehouden
van de Centrale Onderlinge, afdeelings-
rayon Raad van Arbeid. Deze vergadering
was zeer matig bezocht. Na de opening
door den voorzitter, den heer A. P. de
Rooy, en het lezen der notulen, hield dr.
E. J. Buning, directeur van de C.O. een in.
leiding over de uitvoering der Sociale Ver
zekering in 't algemeen en die der Ziekte
wet in het bijzonder Deze spreker trad op
in plaats van pTof. J. A. Veraart, die ver
hinderd was. Dr. Buning begon met een
kort overzicht van. het ontstaan der soci
ale wetten.
De ongevallenwet kwam eerst en heeft
tot heden toe uitstekend gewerkt. Het tot
stand brengen der Ziektewet had meer
voeten in de aarde. Eerst in 1930 is zij
tot uitvoering gekomen. De invaliditeits
wet kwam tot stand in 1913 De invalidi
teitswet is alleen een spaarkas, terwijl de
ongevalenwet het karakter van een ver
zekering draagt. Naar sprekers meening
heeft daarom de invaliditeitswet aanvul
ling noodig. Er ontstaat door dit verschil
in karakter allerlei moeite en geschil, om
dat er veel afhangt van de beslissing vol
gens welke wet uitkeering moet worden
verleend. De wetten moeten op elkaar
aansluiten en elkaar aanvullen.
Er zijn ook wel wegen om de uitkeering
der wetter meer efficient te doen geschie
den. De Ziektewet wordt uitgevoerd door
de Raden van Arbeid en door verschillende
bedrijfisorganisaties. Ook deze laatste wer
ken goed. Zou het niet eenvoudiger zijn
wanneer ook de Invaliditeitswet en de
ongevalenverzekering mèt de Ziektewet in
handen werden gegeven van één orgaan,
zoodat dus de bedrijfsvereenigingen alle
drie de wetten zouden kunnen uitvoeren.
Voor een monopolie voelt spr. niets. Meer
dere organen die de sociale verzekering
uit mogen voeren zullen er voor zorgen,
dat deze uitvoering zoo goed en zoo goed
koop mogelijk geschiedt.
Tenslotte wees spr. er op dat de Centrale
Onderlinge het karakter van 'n algemeene
bedrijfsvereeniging heeft. Het is geen vak-
bedrijfsvereeniging. De C.O. deelt de leden
in naar de verschillende groepen, naar het
risico dat ze zelf opleveren, niet naar het
vak. Naar sprekers meening heeft dit veel
voor.
Er volgde op deze uiteenzetting eenige
bespreking, waarbij dr. Buning nog ver
schillende inlichtingen gaf.
LEIDSCHE IJSCLUB.
Onderlinge wedstrijden in het
schoonrijden.
De Leidsche IJsclub hield gistermiddag
de onderlinge wedstrijden in het schoon
rijden voor paren, welke eenige dagen ge
leden wegens den dool moesten worden
afgelast. De weersomstandigheden waren
ditmaal ideaal: met zeer weinig wind, uit
het Noord-Oosten (die later neiging tot
krimpen toonde) en een kwikkolom, die
in den thermometer vrijwel constant om
het vriespunt dansten. Negen paren heb
ben, ten aanschouwe van een niet talrijk
publiek, voor een Interessanten strijd ge
zorgd, die voornamelijk boeide door het
betrekkelijk geringe onderlinge verschil.
Vergissen we ons niet dan waren de ver
richtingen over het algemeen minder op
vallend dan in den vorigen winter, toen
trouwens het winnende paar met hoofd en
schouders boven de anderen uitstak. Het
feit dat de baan van den dooi nogal te
lijden heeft gehad en daardoor on
danks de goede zorgen van het personeel
in minder fraalen staat was dan men
zulks in dezen winter gewend is, zal daar
aan wel niet geheel vreemd zijn geweest.
Hoe dan ook: er was spanning te over en
die bleef er tot het einde. De jury, be
staande uit de heeren Wernink en Janssen
ging den uitslag berekenen en nog altijd
verkeerde men volkomen in twijfel om
trent het resultaat. Alleen het paar: mej.
MeyerinkTh. van Helvert vormde daar
bij misschien de uitzondering, welke den
regel bevestigde. Dit duo toch had uitste
kend gereden: correct in stijl, regelmatig
en vlot, en de meerderheid der toeschou
wers zal aan hun overwinning dan ook
wel niet getwijfeld hebben. De jury bleek
tenslotte van dezelfde meening en kende
genoemd paar o. i. zeer terecht den
eersten prijs toe. Ziehier de totaal-uitslag,
waarbij wij er op wijzen dat er drie prij
zen waren, die met eenige toepasselijke
woorden in de bestuurskamer door den
heer Sillevis zijn uitgereikt: 1. mej. Meije-
rink en Van Helvert, 235 pnt.; 2. mevr. De
Groot en Van Hooff. 202 pnt.; 3. mej. Die
ben en Stallinga, 178 pnt.; 4. mej. Van
Velzen en De Goede, 174 p.; 5. mevr.
Koppen en Straatsburg, 168 p.; 6. mevr.
Key en Key, 16# p.; 7. mej. Dlrkse en van
de Woesteijne, 157 p.; 8. mej. Ritman en
Van Leeuwen, 141 p.; 9. mej. Van der
Lelie en Speet. 130 p.
Het was jammer dat de prijsuitreiking
niet in de tent geschiedde, waardoor het
publiek van den uitslag onkundig werd
gelaten.
Na de prijsuitreiking heeft de heer
Wernink nog medegedeeld dat de beide
jury-leden naar evenredigheid precies ge
lijk hadden gestaan in hun waardeering
voor het werk der deelnemers. Hij waar
schuwde verder voor een fout, die bijkans
voortdurend wordt gemaakt en dezen mid
dag (behalve bij de winnaars) bij allen
voorkwam, namelijk: naar omlaag te zien.
Stelregel moet zijn: de oogen van het ijs!
Kijk naar den horizon, de borst vooruit,
de rug hol! Daardoor wordt het zwenken
en zwaaien gemakkelijker en ontstaat er
een meer zwevende beweging, die het ge
heel ontegenzeggelijk ten goede komt.
MOTIE-VAN STRALEN.
Over brandstoffen aan werkloozen.
De heer v. Stralen heeft bij den Raad
volgende motie ingediend:
De Raad verzoekt B. en W. den minister
dringend toestemming te vragen tot het
verstrekken van extra brandstoffen aan
werkloozen en door Maatschappelijk
Hulpbetoon gesteunden;
tevens verzoekt de Raad B. en W. de
brandstoffenbons ook te verstrekken aan
de werkloozen, welke trekkende zijn van
hun werkloozenkas en die. na uitgetrokken
te zijn, voor steunuitkeering in aanmer
king komen en eveneens onmiddellijk over
te gaan tot het verstrekken van dekens en
kleeding aan hun, die daaraan behoefte
hebben.
BINNENLAND.
Een bijzonder jubileum van Het Heilige
Geest- of Arme Wees- en Kinderhuis te
Leiden (3de Blad).
Teraardebestelling van het stoffelijk
overschot van prof. mr. H. B. Greven.
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
Z. K. H. Prins Hendrik 25 jaar voorzitter
van het Nederl. Roode Kruis; huldiging te
's-Gravenhage (3de Blad).
Ncderlandsch-Duitsch handelsverdrag is
gisteren te 's-Gravenhage geteekend (Bin
nenland, 4de Blad en Laatste Berichten,
lste Blad).
De middenstandsbond en het cadeau
stelsel (Binnenland, 4de Blad).
Ons parlementair overzicht (4de Blad).
De Elfstedentocht begonnen; er zijn 340
toeristen-rijders en 189 wedstrijd-rijders
(Sport, lste Blad).
BUITENLAND.
Voortzetting der diplomatieke besprekin
gen (Buitenland, lste Blad).
Laatste Duitsche kabinetsraad van dit
jaar (Buitenland, lste Blad).
Eerste doodvonnis in Oostenrijk wordt
niet voltrokken (Buitenland, lste Blad).
CHR. ZANGVER. HALLELUJAH.
Bovengenoemde Vereeniging heeft ge
meend 1933 niet te mogen besluiten zonder
nog lets van zich te doen hooren; zij zal
op 20 December met een prachtig pro
gramma komen geheel gewijd aan de
Kerstmis met het sympathieke doel om het
batig saldo te bestemmen voor het Orgel
fonds der Kooikapel.
Wij verwijtzen voor verdere mededeelin-
gen naar een advertentie in het blad van
hedenavond.
o
DE PIETERSKERK.
In verband met de koude zal morgen
geen godsdienstoefening in de Pieterskerk
worden gehouden.
In de plaats hiervan wordt een dienst in
het wijkgebouw Rehoboth aan het Rapen
burg gehouden alwaar dr. J. C. S. Locher
zal voorgaan.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: H. Smits. Prinsessekade 3/4,
Leiden. Dames- en heerenmodeartlkelen.
Uittredend eigenaar: H. S. J. Smits, Den
Haag, d.d. 9 Dec. 1933. Wijziging handels
naam: Frans Bus.
BRUTALE INBRAAK.
In den afgeloopen nacht is ingebroken
bij den kruidenier K. W. aan den Haar
lemmerweg. De inbrekers bereikten vla
een achterpoort in de Frans van Mieris-
straat de binnenplaats en probeerden
eerst de stopverf van een ruit naast de
keukendeur te verwijderen. Toen dit te
lang duurde, besmeerden zij de ruit met
vet en drukten haar in, zoodat zij de keu
kendeur van binnen konden openen. Ter
wijl de bewoners op de bovenverdieping
rustig lagen te slapen, doorzochten de in
brekers het geheele huis. Zij probeerden
tevergeefs een bureau te forceeren en
openden daarna de winkellade, waaruit
zij een bedrag van f.5 ontvreemdden. Er
wordt verder niets gemist. De politie
stelt een onderzoek in.
Ook dit jaar sfellen wij weder de
gelegenheid open in ons blad van
fe plaatsen, legen den prijs van 75 cf.
van 1 lot 5 regels, elke regel meer 15 d.
des middags 12 uur kunnen deze
adverfenliën worden aangeboden.
Bij latere aanbieding wordt de
gewone advertentieprijs berekend.