Humor uit het Buitenland. LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad Zaterdag 11 Novemte, FINANCIEEL OVERZICHT. PARLEMENTAIR OVERZICHT FAILLISSEMENTEN r— Ei staat ui de krant dat van tedere honderd menschen die er op betrapt worden dat re ronder Kaartje reizen, er 75 vrouwen rijn Nou dal bewijst wat IK Ie altijd neb gereed dat vrouwen zuiniger rt)n dan mannen. (Woche un blid) Dochtertje van den circus-eigenaar, tot slangenbezweerder: Moeder laat vra gen ol re ooK even een boa-constrictor kan leenen om de wasch voor haar te wringen. (Strix) Ja IK ben schrijver en tevens schilder. Arme man! Het is een wonder, dat D nog niet heelemaal dood gehongerd bent. (Der Hummel) Verontwaardigde vader (een schaking verljdeij Heb ik Je niet vaak genoeg gezegd. Mlesje, dat J geen jongelui wil hebben omhangen? (Happy kj De Fransche regeering neemt stelling tegen inflatie - Aandrang tot valuta-stabilisatie in de Ver Staten - De Amerikaansche re- gccrlng zet baar inflatiepolitiek echter voort - Flauwe stemming voor Suikeraan- deelen op de Amsterdamsche beurs - Ver wachte introductie van aandcelen Unilever te Parijs Concentratie van Amerikaan sche Petroleumbelangen in het Verre Oosten. Er hebben zich in de afgeloopen week geen nieuwe gezichtspunten voorgedaan, die de stemming ter beurze ingrijpend hadden kunnen beïnvloeden. De fondsen- markt heeft dan ook haar lusteloos aan zien behouden geremd als zij ln haar on dernemingsgeest wordt door de heerschen- de onzekerheid op valuta-gebied. De vrees, dat de goudvaluta's tenslotte toch geen weerstand zouden kunnen bieden aan den van Amerikaansche zijde ultgeoefenden drang tot waardevermindering der munt eenheden In de geheeie wereld is welis waar eenigszlns geluwd nu de Fransche Min. v Finan. krachtig stelling heeft ge nomen tegen het lnflatlonlstlsche streven, dat ook ln bepaalde kringen van het Fran sche bedrijfsleven was doorgedrongen en dat bij de nieuwe regeering eenigen weer klank scheen te zullen vinden Meer wellicht dan ln eenig ander land ter wereld geeft men zich ln bevoegde fl- nancieele en ten deele ook ln politieke kringen in Frankrijk rekening van de ramp spoedige gevolgen, die een bederf van het ruilmiddel op den duur voor de volkshuls- houding ln haar geheel met zich moet brengen. Men herinnert zich maar al te goed. welk een toestand van ontwrichting het land heeft doorgemaakt, alvorens kon worden overgegaan tot stabilisatie van den franc op het verlaagde peil. dat een ver arming van een groot deel der bevolking met zieh heeft gebracht. Dit neemt niet weg, dat er nog altijd krachten aan het werk zijn die, hun voordeel ziend ln een waardevermindering der valuta de regee ring ln deze richting trachten te drijven. Men Iaat zich hierbij niet afschrikken door de ervaringen welke de Amerikaan sche regeering met haar experimenten op het gebied der valuta tot dusverre heeft ODgedaan en die maken, dat ln Amerika zelf hoe langer hoe meer stemmen op gaan ten gunste van een stabilisatie. De Guaranty Trust Co. of New-York, de groote Amerikaansche bankinstelling, heeft zich in haar Jongste maandoverzicht tot tolk gemaakt van de desbetreffende op vattingen. Ronduit verklaart zij dat de meest constructieve maatregel, die zou kunnen worden genomen ter aanmoedi ging van een verdere onwaartcche bewe ging van Industrie en handel daarin zou bestaan, dat Inmlddellljk de verzekering zou worden gegeven, dat een gezonde va- lu'aoolitiek zou worden gevolgd. Juist ln den Jongsten tijd ls het maar al te duidelijk geworden, dat het niet slechts het niveau der prijzen ls. maar vooral de bedrijvigheid in zaken, die de welvaart be paalt. Het blijkt hoe langer hoe meer. dat alle fraaie herstelplannen der regeering het land niet uit de depressie kunnen ver heffen. zoolang geen vertrouwen bestaat in het ruilmiddel waarin de transacties plaats vinden Anderzijds zijn ook geldge vers en beleggers niet bereid credieten te verstrekken, wanneer er eenlge twijfel be staat aan de waarde van het geld. waar- In zij zij het slechts een paar maanoen later betaling zullen ontvangen. De hoop. dat het bederf van het ruil middel aanleiding zou geven tot 'n „vlucht in de goederen", ls tot dusverre eveneens slechts op beperkte schaal verwezenlijkt. Juist ln den laatstcn tijd leggen de koo- pers groote terughouding aan den dag. Ondanks het feit dat het Pond voor den eersten keer sinds den oorloe de oude pari- telt ten opzichte van den dollar heeft over schreden houdt de orljsdallne op de aan deelen- de obligatie- en de grondstoffen markt in Amerika aan. Dit wijst er wel oo. dat er van de waardevermindering van den dollar, althans voor het oogenbltk. geen stimulans meer uitgaat Men heeft niet meer de overtuiging, dat men zich door middel van het aanhouden van grond stoffenvoorraden tegen de eevoleen eener inflatie kan beschermen Integendeel: veeleer bestaat de neiging zoo moee'lik over te gaan tot liquidatie van voorraden tene'nde de aldus verkregen middelen in het buitenland ln vell''held te brengen. Niet alleen ln het blnnenlandsche be drijfsleven komt deze aarzelende tendenz tot uiting; ook ln den handel met het bui tenland ls zii waar te nemen Op het tlld- Etip toen Amerika den gouden standaard buiten werking stelde, werd als een van de groote voordeelen een krachtige uitbrei ding van den export ln het vooruitzicht gesteld. Inderdaad ls de uitvoer van be paalde artikelen vergemakkelijkt door de waardedaling van den dollar. In zijn geheel heeft de Amerikaansche uitvoer sinds de opschorting van den gou den standaard echter slechts een matige uitbreiding te zien gegeven en in elk geval ls de toeneming van den export geringer geweest dan de stijging van den import in de Ver. Staten. Ofschoon men er zich in de Amerikaan sche kringen, die een terugkeer naar den gouden standaard bepleiten, volkomen be wust van ls, dat dit met groote moeilijk beden gepaard zou gaan, vooral nu de dol lar zoo'n sterke waardevermindering heeft ondergaan, meent men toch, dat dit voor de Amerikaansche regeering geen beletsel mag zijn, om op de „dwalingen taaars weegs" terug te komen. Wanneer de regee ring slechts definitief stelling zou nemen tegen valuta-inflatie, zou de dollar de ge legenheid hebben, te toonen, wat zijn „na tuurlijk niveau" zou zijn. Velen zijn van opinie, dat de dollar, al dus aan zich zelf overgelaten, zich snel ln de richting van zijn oude pariteit zou gaan bewegen. Natuurlijk moet rekening worden gehouden met de mogelijkheid dat in dit geval goederen en fondsen, welke tot dusverre ln de hoop op een inflationisti- sche prijsstijging zijn aangehouden, plotseling op de markt zouden worden geworpen, waardoor de prijsvorming tijde lijk gedesorganiseerd zou kunnen worden. Het is stellig deze overweging, die de Ame rikaansche regeering er voor een groot deel van terughoudt, tot een gezonde valuta-politiek terug te keeren en die haar een remedie doet zoeken ln het toepassen van verdere valuta-experimenten, die het land hoe langer hoe dieper in het moeras dreigen te voeren. Terwijl men zich een oogenblik aan de hoop had overgegeven, dat aan de plannen tot het aankoopen van goud in het buiten land geen uitvoering op groote schaal zou worden gegeven, ls het in den jongsten tijd duidelijk geworden, dat de Amerikaansche regeering voornemens ls. haar desbetref fende plannen coüte que coüte door te zetten. Zoo wordt het bereiken van over eenstemming met Engeland in de quaestie der oorlogsschulden door de Amerikaan sche inflatie- en goudpolitiek ernstig be moeilijkt. De „symbolische" betaling van 7millioen dollar, die Groot-Britannië op 15 December zal verrichten, en die slechts ca. 6 pet. van het werkelijk op dien datum vervallende bedrag uitmaakt, kan slechts beschouwd worden als een handig ge vonden vorm, om de mislukking der gehouden besprekingen te verbloemen. Essentieel is in de situatie niets veran derd en ln de toekomst zal de quastie der oorlogsschulden nog tot veel wrijving tus- schen de landen aanleiding kunnen geven. De beurs heeft dan ook in de berichten omtrent de voorloop voor de Britsche schuldbetaling aan Amerika getroffen regeling geen aanleiding voor een hausse stemming gevonden. Aan den anderen kant deed zich ook niet langer de vrees voor inflatie gevoelen, die de vorige week zoowel op de Parijsche als op de Amster damsche beurs aanleiding had gegeven tot aankoopen van aandeelen van onder nemingen, welke, naar men aannam, in de eerste plaats van een waardedaling der valuta profijt zouden trekken. Een en ander had tot gevolg, dat de koersen zich meerendeels in dalende richting bewogen. Wat de Amsterdamsche beurs betreft, oefende een tijdelijke flauwe stemming voor sulkeraandeelen een ongunstige uit werking op de geheeie markt uit. Een directe oorzaak voor de nieuwe koers daling ln de suikerhoek viel niet aan te wijzen, hetzij dan, dat de beurs vooruit was geloopen op een later bekend gewor den afdoening van Java-suiker naar Britsch-Indië tot opnieuw met 5 A 10 cent per 100 Kg. verlaagde prijzen, nadat slechts een week geleden de prijzen reeds met een gelijk bedrag waren verminderd. Deze herhaalde prijsverlagingen wijzen er wel op, dat de strijd om behoud van het belangrijke Britsch-Indië afzetgebied, dat aan de Java-sulker door de concurrentie dreigt te worden ontnomen, nog steeds voortduurt. Redelijke kans op een Ingrij pende verbetering van den toestand bin nen afzienbaren tijd bestaat er niet, ge zien de geweldige voorraden, welke de suikercultuur, ondanks de reeds doorge voerde oogstbeperkingen, te torsen heeft. Het lijstje van Java-suikeronder- nemlngen, die noodgedwongen tot liqui datie overgaan, wordt onder deze omstan digheden voortdurend grooter. Binnenkort wordt er weer een onder neming aan toegevoegd, de Cultuur Mij. P^nggoongredjo. De directie had weliswaar de voorkeur gegeven aan voortzetting van het bedrijf, waartoe evenwel nieuwe mid delen noodzakelijk waren, die de bankier der MaatschaDpij, de Internationale Cre- di-t- en Handelsver. „Rotterdam" slechts wilde verstrekken tegen vernandlng van den aanwezigen voorraad suiker. Aangezien obligatiehouders geweigerd hebben, hun toestemming aan het desbe treffende voorstel te hechten, waarbij do„ vendien van hen het offer van rentever laging en opschorting van de verplichting tot aflossing werd verlangd, ls het tot een conflict met de bankiers gekomen, die verklaard hebben, alle betalingen te zul len stopzetten. Een faillissement zal dan ook wel niet kunnen uitblijven, en hier door verdwijnt opnieuw een cultuuronder neming van het tooneel, die gedurende een reeks van jaren behoord heeft tot de goede dividendbetalers, en die in de pe riode der hoogconjunctuur zelfs eens een maximum-dividend van 150°/o had uitge keerd. Vrees dat een intrinsiek krachtige on derneming als de Handelsver. „Amster dam" een dergelijken weg zou kunnen opgaan, behoeft er natuurlijk niet te staan, zelfs wanneer de depressie in de suikercultuur nog jaren lang zou aanhou den. Dit neemt niet weg, dat men zich ln beurskringen begint af te vragen of de noteerng van dit fonds, gezien de tegenwoordige omstandigheden en de vooruitzichten, niet betrekkelijk veel te hoog ls. Ongetwijfeld looDen er in dit aandeel dan ook omvangrijke contramine- posities, welker afwikkeling zoo nu en dan steun aan den koers verleent. Zoo was het koersherstel. dat togen het mid den der week in H.V.A 's viel te constate ren, stellig voor een deel aan baisse-dek kingen te danken. Van industrieeie fondsen waren het aandeelen Unilever, die in de afgeloooen week in het middelpunt der belangstelling stonden, a's gevolg van geruchten om trent een binnenkort te verwachten in troductie der aandeelen op de Parijsche beurs. Voor zoover valt na te gaan gaan de desbetreffende voornemens n'et van de maatschaopi) zelf uit, doch zal een be paalde groep een ln haar bezit zijnd pak ket aandeelen voor deze intooducte aan wenden. De vraag, die ln den Jongsten tijd voor aandeelen Unilever viel waar te nemen, wordt in verband gebracht met de voorbereiding tot deze introductie. Op zichzelf is, beurstechnlsch bezien. een verbreeding van de markt voor een bepaald aandeel een heuglijk feit. Aan den anderen kant moet niet over 't hoofd worden gezien, dat een aandeel, dat on een buitenlandscbe beurs genoteerd wordt, veel meer vatbaar is voor een in vloed van algemeene factoren, d'e feltelhk geheel los staan van de waardeering van het fonds oo zichzelf. Hiervan vormen aandeelen Konlnkl'ike Petroleum wel een sprekend voorbeeld Nog meer dan door de koersbeweg'ngen te New-York, waar dit fonds vaak levendig verhandeld wordt, worden deze aandeelen beïnvloed door de stemming on de Pa rijsche beurs, waar het tot de betrekkelijk weinige buitenlandsche aandeelen be hoort, die er tot de officleele noteerng ziin toegelaten. Aanbod en vraag van Pa- riische zijde veroorzaken vaak koersbe- wegingen. die door de wckelüke ontwik keling van het bedrijf zelf geenszins wor den gewett'gd. en die niet zouden zijn In getreden. wanneer het fonds s'echts locaal verhandeld zou worden. Aan den anderen kant worden ongunstige knersbeweglngen te onzent vaak door Pariis ongevangen, hetgeen tot een zeker evenwicht in de koersvorming leidt. In de laatste week werd de stemming voor aandeelen Koninklijke tijdelijk on gunstig beïnvloed door berichten omtrent een samenvoeging der verkoonorganlsaties ln het Verre Oosten van de Standard Oil Co. of New-Jersey en de Soconv Vacuum Coroorat'on. waardoor naar men vreesde, de invloedsfeer der Ned. Tndtoche dochter- mii. van de Standard Oil. de Ned Kolo niale Petroleum Milzou toenemen ten nadeele van de Bataafsche. Later ver dween deze vrees, en meende men zelfs, dat de concentratie der Amerikaansche belangen in Indië door de Bataafsche niet ongaarne zou worden gezien. In verhand Mermed" kon de roteering voor aandeelen Koninklijke zich licht herstellen. Voor de andere beurrsfondsen deden z'ch geen speciale factoren gelden. Aan deelen Philips' waren eerder aan den flau- wen kant. hoewel ook hier later eeniee verbetering intrad. Zoowel rubber- als tahaksaanderien werden door de tljdetltke flauwe stemming voor suikerwaarden mee gesleept. On de oblleatlemarkt vormden Ned.-In dische staatsfondsen een uitzondering op de. in het algemeen goed prijshoudend tot vaste stemming. Voor den zooveelsten keer hebben geruchten geloopen omtrent »en voor Ind'ë te verwachten moratorium ge ruchten die. eveneens voor d°n znoveeKton keer. door de regiering categorisch zijn tegengesproken. Wel is de toestand der Ned -Indische staatsfinanciën allesbe halve fraai, doch men mag er od eer- trnnwpn. dat het nauwe verband dat tus- sehen het credlet van het Mo°dprland en zijn Koloniën bestaat op ztpbze'f reeds een waarborg vormt voor de verplichtin gen. die de koloniale regeering op zich heeft genomen. TWEEDE KAMER. ALGEMEENE BESCHOUWINGEN OVER DE RIJKSBEGROOTING. De ninister-president, dr. Coiljn heeft de sprekers bij het algemeen deoat beant woord. De tribunes waren stampvol. Hij constateerde al dadelijk, dat het ka binet tevreden kan zijn over de gevoerde discussie en over de wijze waarop de Ka mer het heeft ontvangen. De Minister begon zijn rede met de be handeling van enkele speciale punten. In zake het veelbesproken vraagstuk der cu mulatie van salarissen, of van salarissen met pensioenen, meent hij, dat er gewel dig wordt overdreven. Intusschen ls er een wetsontwerp in voorbereiding om de cu mulatie van pensioenen in één persoon te beperken. Bij een consequent toezicht op het bankwezen zou de Regeering verant woordelijkheden op zich laden, welke zij moeilijk kan dragen Wat de concentratie van kleine scholen betreft vertrouwt de Regeering dat ook bij het bijzonder onder wijs naar die concentratie zal worden ge streefd In de huidige omstandigheden ziet de Regeering geen kans over te gaan tot de stichting van een rijkskinderlonds. De Minister heeft nog eens de aandacht gevestigd op het groote belang voor het geheeie volk, om de gulden gaaf te houden en het budget sluitend te maken. Elk spoor van inflatie zou een zeer groot gevaar zijn, en zeer positieve nadoelen meebrengen. Daarom wenscht de Regeering volstrekt vast te houden aan den gouden standaard V/at de economische crisis betreft heeft de Minister er op gewezen dat wij in een structuur-crisis leven die fundamenteele veranderingen betreft in het economische leven. Hij ontkende, dat de zomer van 1932 het dienste punt zou hebben vertoond; ook daarna hebben de ongunstige verschijnse len zich voortgezet. Deze crisis zei de Minister heeft ook Nederland gedwon gen op handelsgebied een verkeerden weg ln te slaan. Wij zijn tot toestanden geko men, die zich ongetwijfeld voor langen tijd hebben vastgezet. De Regeering houdt haar volle aandacht gevestigd op bevorde ring van den export want zonder export kan Nederland niet leven: zelfs zal onze handelspolitiek daarvoor gewijzigd moeten worden, maar wat men precies zal doen ls niet te voren te zeggen De Minister deelde mede dat de Regee ring al heeft zij er zelf geen behoefte aan bereid ls een commissie van onder zoek in te stellen naar allerlei klachten op het gebied der vleeschfabricage. Tot een verlaging van de hypotheek-rente kan de Regeering niet medewerken, evenmin als aan de oprichting van een Industrie-bank. Inzake de economische samenwerking tusschen Nederland en Indlë zijn bepaalde plannen ontworpen en aan het oordeel van den Landvoogd onderworpen. Wat het uitvoeren van publieke werken betreft ver zekerde de Minister, dat. zoodra de Inge diende dekkings-voorstellen door het par lement zijn aanvaard, een beroep op de geldmarkt zal worden gedaan om geld te leenen (60 millioen) tot het u'tvoeren van werken ln 1934, waardoor 40.000 a 50.000 arbeiders al dadelijk werk zouden kunnen vinden Onder die werken zal ook zijn het droogleggen van den N.O.-polder van het IJsselmeer. De Regeering onderzoekt ook wat zij kan doen voor de jeugdige werk- loozen. Ook over de gezagshandhavlng heeft de m'.nlster-oresident gesproken. Hij rechtvaardigde het ontreden der Re geering tegenover de sociaal-democraten. Zoolang er een weermacht is, moet die weermacht volkomen betrouwbaar zitn en kunnen er ?een personen ln worden ee- duld. die niet betrouwbaar ziin. Als de ge zindheid onder de sociaal-democraten ver- Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop: 4»/. Nederland 1922 100 1/8 100 3/8, 100 1/16 VI,Nederland 93 7/8 94 3/4. 6'I, Ned.-Indlë 1922 A 89 11/16. 88 5/8. 4'V/n Ned.-Indlë 1931 84 3/8, 83 1/2. 4"« Amsterdam 89 1/4, 87 1/2. i'lt'ie Rotterdam 92 7/8, 93. Koloniale Bank 41. 38 1/2. Ned. Handel Mij. 47, 45. Ned. Ford 130. 127. rhilips, afgest. 227 1/2 220, 226 1/4, Unilever 84 1/4, 82 1/2, 84 1/2. Anlem 210. 215. Intern. Crrd en Handelsver. „Rotterdam" 90 1/2. 78, 81 1 2. Kon. Petroleum 177 1/2 172 174 7/8. Amsterdam Rubber 95 1 2. 911 '4 92 1/4. Ned. Scheepvaart Unie 43 1/2 40 1/4. Handelsver. .Amsterdam" 165 3/4, 156, 1581/2 Java Cut'uur 75 1/2. 65 72. Cu'tuur Mij. TJepner 92 1/2. 70. Dell Batavia Mij. 99 1/2. 89, 93. Deli Mij. 99 3/4, 92, 96. 94 7/8. andert. kan er voor de Regeerln: i ding ontstaan haar houding t« J Wat de ambtenaren betreft: geeD 1 ambtenaar heeft onbeperkte niiy dit klemt te sterker ln omen tijd l heeft de Regeering de ambtenartu* nerd; zij kunnen zelf zeer wel de der geoorloofdheid bepalen De R is overigens bereid ln het betreft bod het woord actie te vervangen tatie. Wat de nationaal-sociallsten' verklaarde de Minister zich be eens te overwegen of ook de o- sert onder de verboden verer (voor ambtenaren! zal worden otg maar het komt bij die overweglnt leen aan op het program van een ging maar ook over de middelen r> zij werkt, en in dit opzicht heelt doelde partij, volgens den Min weinig misdaan, nóch wat de or ring nóch wat het betreden van d" galen weg betreft. Alleen wanneer lijke middelen worden gebezicd s pact'l-Muesert worden verboden Intusschen verklaarde de Mi'* moet niet den schijn worden eewe partij-Mussert door de Reveerinr goedgekeurd want die schijn eens aanleiding kunnen worden pa-tij od de liist te plaatsen. Aan het eind van ziin rede Minister nog eens de vaagheid „corporatieve staat" in het licht t met beslistheid een „eenheid" al die men van staatswege aan het r> ODleggen en die, vooral in ons onmogelijk is dat ze alleen „op hof" gevonden kan worden. Het financieele beleid is vervol. Minister Oud toegelicht en verd: Hij heeft daarbij ln het bljz" eens de noodzakelijkheid verdedi'i crisisuitgaven, nu het Leeningslpé worden opgeheven, onder de ge- gaven te brengen. En hij deed ooi men, dat het Rijk er volstrekt n:etl voorstaat dan de gemeenten eo circulaire inzake de verminderlas werkloosheids-bijdragen daarom gerechtvaardigd was. Bovendien werkverschaffing en werkverrul tracht moeten worden, de werk!* kosten zooveel mogelijk te verlag de salaris-korting, hoe onaanrena" oo zichzelf, is niet te vermijden P8 ter deelde mede dat als er ln toekomst belasting-verlaging mot allereerst de suiker-accijns daaI aanmerking komt. Wil meenen met deze enke'e m_ llngen uit de rede van Minister ultteraard geen nieuws meer kof ten. te kunnen volstaan Het kabinet heeft, èn door de we'.ke er van uitgaat èn door digheden, een sterke positie Dat deze discussie overtuigend gebleken. VOLKENBONDS-IE AAN OOSTENRIJK. Bij den aanvang der vergaderlM den verschillende wetsontwerpen nomen. Daaronder was het wetsontwerp de deelneming van Nederland aan kenbonds-leening van Oostenrijk, Albarda heeft getracht, de «M van dit ontwerp geschorst te kru-- het oog op den in Oostenrijk oe= politieken toestand en hij stelde gt een motie voor. Maar de beere" horst en Schouten hebben aan__. het licht gesteld dat deze motie werd gemotiveerd een politieke w tie was teven de Oostenritkscne en daaraan wenschten zil nier werken Ook Minister de Qra g oordeel, dat er voor de motie nwj gen viel en betoogde in bepaalde bezwaren van den dat het verstrekken van dj* bondshulp aan Oostenriik in tj- vo'komen constitutioneel is a,Jf- De motie, eenizsz'ns in haar wüz'ed, zoodat zt1 geen zinspe bevatte op den toestand werd met 61 teven 19 stetn®',,^ oen, en het wetsontweru ten- 54 tegen 26 stemmen aangenom"- hagek Uitgesproken: ..«dei De NV. de Lood «rietelf te straat 30. R.-c. J. H. W. de C'ercq. A. J. Jordaans, te L» laan 27. R.-c. mr G. Hl cur. mr. F. D. L. Gunyiing- 4- VÜD Laer' .«den. [Jb van

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 14