C. STEiNZ
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 1 November
UIT DE OMSTREKEN.
I
AGENDA.
AALSMEER
DE INWIJDING DER NIEUWE
HULPKERK.
Vele sprekers.
Onder zeer groote belangstelling is de
nieuwe hulpkerk van de Ned. Herv. Qe-
meente ingewijd. Ds. H. v. d. Linde was
op deze voor de kerkelijke gemeente zoo
gedenkwaardige en tot grooten dank stem
mende ure haar voorganger. Tusschen
zegen en gebed werd door de gemeente
gezongen den Lofpsalm 105 1, waarna
de predikant zijn gehoor bepaalde bij het
geen in Eshra 3 te lezen is.
Gedacht werd eerst aan een steenen
gebouw, doch de ongunst der tijden dwong
van die plannen ar te zien. Zoo kwam
dan, uit den nood der tijden geboren, dit
houten gebouw tot stand. Ongetwijfeld,
zco zeide ds. v. d. Linde, heeft Qod de
Gemeente rijk gezegend om dit Huls hear
te willen schenken en het past om den
Schenker in dit Zijn Woning met innigen
dank tegemoet te gaan. Verder had de
predikant nog gelegenheid om de groote
offervaardigheid der G meen te in verband
met de stichting der nieuwe kerk te prij
zen. Nadat gezongen was Gezang 2 1,
werd eerst gesproken door den heer A. v.
d. Zwaard, namens het Orgelcomitó, waar
bij spr. het orgel aan de kerkvoogden over
droeg. De heer Luiten sprak namens de
commissie, welke zich beijverd had, om
do kerk in het bezit te stellen van doop-
en avondmaalstel. De heer N. Moleman
sprak namens kerkvoogden, 't Deed spr.
leed, dat de heer C. Verbeek aan het
ziekbed gekluisterd is. Dank bracht hij
aan allen, die in een of anderen vorm
aan de stichting van de nieuwe kerk had
den medegewerkt en wenschte, dat zij
tot rijken zegen zou mogen zijn. Ook
do predikant Dracht dank aan allen, in
zonderheid aan de colleges van bestuur
en beheer der kerk voor hun groote mede
werking. Nadat door de Gemeente staande
was gezongen Ps. 75 1, bood de heer
K. Stork in toepasselijke bewoordingen den
predikant een nieuwen kanselbijbel aan,
geschonken door milde gevers, waarna
staande werd gezongen Oezang 30 5. De
heer Rood werd gelegenheid gegeven tot
orgelspel, waarbij de Gemeente mocht
ccnstateeren do goede kwaliteiten van dit
instrument, waarmee de kerk te Aalsnv cr-
Oost geluk gevvenscht kan worden. Hier
na hield ds. v. d. Linde een predikatie
r iar aanleiding van Jesaja 56 7: „Mijn
Luis zal een Gebedshuis genoemd worden"
Wie tot God en kerk wil gaan, doe dat
in volle ootmoedigheid; zonder geloof en
gebed is het onmogelijk om Godc te be
hagen. Na dit door den predikant aan de
Gemeente gericht ernstig vermaan, werd
achtereenvolgens gesproken door den heer
Jb. Alderden Dzn., namens de Doopsgezinde
Gemeente; Pastoor Zwart, namens de Oud-
Katholieke Gemeente; ds. Heerma. namens
de Chr. Ueref. Gemeente en ds. Tonsbeek,
als consulent Allen feliciteerden zij de
Ned Herv. Gemeente met fle tot stand-
koming van haar tweede Bedehuis en
wensente ,dat het veel zou mogen bijdragen
tot de uitbreiding van Gods Koninkrijk,
inzonderheid in onze plaats. Nadat ds.
v. d. Linde den sprekers hartelijk dank
had gebracht voor hun sympathieke woor
den, zong de Gemeente Psalm 89 7,:
waarna met de zegebede de plechtigheid
beëindigd werd. De nieuwe kerk was op
dezen avond geheel bezet met geloovigen,
zoowel uit de gemeente als uit den om
trek. Ongetwijfeld kan de Ned. Herv. Ge
meente met de totstandkoming van dit
nieuwe gebouw, dat plaats biedt voor
onRcveer 6C0 personen, ge'ukgewcnscht
worden; het interieur is degelijk, onbe
rispelijk afgewerkt; alles is in wllte kleur
gehouden. Ok het e'.ectrische licht is zeer
practisch aangebracht, terwijl e:n centrale
de warmte in de kerk verzorgd.
Voor de verkiezing van een diaken
is door den kerkeraad der Geref Kerk
het volgende dubbeltal gesteld (a.fabetisch)
A. v. Brugge en G. G. Dekker,
—o
HAARLEMMERMEER.
Begrafenis van wijlen mej. Nelly Sparnaaij.
Onder zeer groote belangstelling had
op de algemeene begraaf plaats te Hoofd
dorp de ter aardebestelling plaats van
het stoffelijk overschot van Petronella
Hendrika Sparnaaij, die op een leeftijd
van 22 jaren door een noodlottig ongeval
verleden week op tragische wijze is over
leden. De overledene had vele vrienden;
zij was een zeer levenslustig, vroohjk en
buitengewoon sportief aangelegd meisje.
Van heinde en ver waren de belang
stellenden opgekomen; naar schatting wa
ren ongeveer 10CO personen op de be
graafplaats verzameld en een groote rij
van auto's en rijwielen was bij den in
gang van de begraafplaats opgesteld.
Achter den rouwstoet hadden zich aan
gesloten de burgemeester mr. Slob, de
gemeente-secretaris mr. Jansonlus en de
gemeente-veldwachter v. d. Leij met hunne
ecl tgenooten.
Bij tie geopende groeve werd het woord
gevoerd door den burgemeester, die wees
op do sterke contrasten, welke zich in
ons menschelijk leven oj>enbaren.
Ook hier doet zich dit geweldige con-
tiast voor, dat de burgemeestér aan den
vooravond van z'n belangrijken feestdag
indirect de oorzaak is geweest van den
piutsclingen dood van dit jonge meisje,
zoodat zijn blijdschap werd tot diepe
droefheid van een heele familie.
Spr. verklaarde mede namens den ge
meente-secretaris Jansonius en den ee-
mecn te-veld wachter van der Leij te willen
spreken van hun persoonlijke groote smart
door het geweldige ongeluk en hun deel
neming te betuigen aan de ouders en zus
ters en broer en den heer üreeve, die
zulke heerlijke huwelijksplannen met het
meisje heeft besproken en gemaakt voor
een blijde toekomst!
Tenslotte bracht spr. een laatsten groet
aan Nelly Sparnaaij en legde op haar
rat namens hun drieön eenige witte
Sloemen ne:r, die den burgemeester waren
geschonken op zijn feestdag.
H:erna werd het woord gevoerd door
ds. J C. Salverda, Ned. Herv. predikant
te Hoofddorp, die in een uitvoerige toe-
si. raak wees op het ernstige van deze
gebeurtenis en op de buitengewoon tra
gische omstandigheid, dat dit meisje bin
nen korten tijd als vierde kind in dit gezin
is verongelukt.
Hli sprak de bedroefde ouders en familie
leden woorden van troost toe en hoopte
dat zij in Gods wil zouden kunnen be
rusten. Tenslotte sprak dr. H. D. Nanninga
uit Hoolddorp alsvoorz. van de gymnastick-
vereeniglng, eenige gevoelvolle woorden
van deelneming met verzekering dat de
herinnering aan haar |>ersoon en buiten- i
gewone sportüefhebberij niet zou worden
vergeten. Een der familieleden bedankte
voor de gesproken woorden en de betoonde
groote belangstelling.
Ernstige botsing.
Op den Hoofdweg geraakte een auto
in den berm van den weg op een plaats
waar de grond drassig was, zoodat de
bestuurder, de heer G. uit den Haag
teneinde te voorkomen, dat het motor
rijtuig verder in den modder weg
zakte zich genoodzaakt zag het stuur
om te gooien en meer gas te geven, waar
door de wagen weder op den beganen
giond kwam. Hierbij kwam een wielrijder,
de heer K. met de auto in botsing. Aan
het hoofd verwond en met een gebroken
arm werd K. opgenomen en per auto naar
een ziekenhuis gebracht
Lather-herdenking.
Gisteravond werd in een lokaal van de
nieuwe bijzondere school aan de Burge
meester Amersfoordtlaan in de Badhoeve-
buurt alhier een Luther-herdenking ge
houden, waarbij als spreker optrad ds.
J. C. Salverda, Ned. Herv. predikant te
Hoofddorp.
Het ligt in de bedoeling deze eerste
godsdienstoefening die werd gehouden
tot het verkrijgen van groote belang
stelling voor het plan tot het vestigen
van een predikantsp'aa's bij de Ned Her
vormde Kerk in de Badhoevebuurt door
meerdere bijeenkomsten te doen volgen.
o
HILLEGOM.
Herdenking der Hervorming.
Gisteravond is hier ter gelegenheid van
den Hervormingsdag een dienst gehouden
in de Ned. Herv. Kerk. Daar trad ds.
Cupêdo uit Noordwtjk op, de heer Visser
speelde een orgel-solo en een groot ge
mengd koor zong eenige liederen. Het
kerkgebouw was geheel bezet.
Voor de ardeeling van den Nederl. Pro
testanten Bond trad in de zaal van het
Nutsgebouw op ds. P. van der Veen,
voorganger der Vrije Gemeente te Am
sterdam.
o
KATWIJK AAN DEN RIJN.
De maandelijksche extra collecte in
de Ned. Herv. Kerk alhier heeft f. 55.07
opgebracht
Gevestigd te Katwijk aan Zee,
v. Meiskade 80
Alt I S
Spreekuren 89 v.ra. en 12 n.m., onk
voor fondspatiënten. 9940
KATWIJK AAN ZEE.
DAPPERE MANNEN IN ZEE.
Een moedige redding.
Na de stormachtige dagen van verleden
week mag het volgende voorval, dat zich
bij het uitoefenen van de haringvisscherij
bij den logger K.W. 135 van de reederij
Nic. ParlevTict, schipper Jeroen de Hol
lander, heelt voorgedaan, wel aan de ver
getelheid ontrukt worden!
In den donkeren nacht zou de vleet gehaald
worden. Bij het inhalen daarvan Sioeg de
matroos Arie Zwanenburg, wonende In de
Adrianastraat alhier, over boord. Zijn be
houd heeft hij grootendeels daaraan te
danken, dat hij een zeer geoefend zwem
mer was. Liggende in de woelige zee
ontdeed hij zich van zijn groote zware
zeelaarzen en van zijn geolied goed. Zijn
broer Jan Zwanenburg, die zich ook aan
boord van dezen logger bevond, wilde
trachten hem te redden. Men bond hem
een lijn om zijn lijf en hij sprong in
de kokende zee. De bemanning bevestigde
van afstand tot afstand brails aan de iijn
om hem daarmee gemakkelijk drijvende te
houden. Hoewel deze zocht en zocht, kon
bil in de duisternis zijn broer niet ont
dekken: ten slotte werd hij weer binnen
boord getrokken. De logger bleef in den
omtrek kruisen en bij een draaiende be
weging hoorde men opeens weer luid
schreeuwen in zee. Eensklaps werd Arie
Zwanenburg voor aan den boeg bij het
schip opgemerkt. Met een groot schepnet
werd hij uit het water opgevischt. Dit
gebeurde juist op tijd. want de krachten
van den jongen man waren uitgeput, wat
niet te verwonderen was, daar hij met
zwemmen zich meer dan een halt uur,
en dat in een stormachtige zee, had weten
boven water te houden. Een woord van
waardeering komt toe aan zijn broer Jan,
die, hoewel hij er niet in slaagde zijn broer
te vinden, zich toch manmoedig in zee
waagde om hem te redden.
LISSE.
Strikjes-dag.
Door B. en W. is aan den R.K. Vrou
wenbond alhier vergunning verleend tot
het houden van e?n strikjesdag ten bate
van plaatselijke liefdadige instellingen
H. Prins t
Na een ongesteldheid van slechts enkele
dagen Is ten gevolgen van een ernstige
longontsteking overleden de heer H. Prins,
alhier. Met het verschelden van dezen In
gezetene ls heengegaan een der grootste
beoefenaren van het bloembollenvak. Tot
ver ln het buitenland heeft de overledene
zijn naam weten te vestigen.
De werkloosheid.
Naar wij vernemen beweegt de werk
loosheid in onze gemeente zich weer
eenigszlns ln den stijgenden lijn.
Distributie goedkoope margarine.
Wederom za) deze week een distributie
plaats vinden van goedkoope margarine
voor steuntrekkende werkloozen De distri
butie zal plaats vinden Donderdagmiddag
a s. ln het gebouw van de Gem. Arbeids
beurs.
Openbaar U.l.o.-onderwijs.
Thans ls door Ged. Staten goedgekeurd
het raadsbesluit tot opheffing der open
bare ULO.-school dezer Gemeente. De
ingebrachte bezwaren hiertegen werden
niet voldoende gegrond geacht om de
U.l.o.-school te handhaven.
Een droeve plechtigheid.
Gistermiddag om 2 uur had de ter
aardebestelling plaats van den zoo op tra
gische wijze om het leven gekomen 17-
jarigen zoon van den heer Westerink.
Velen hadden zich naar de Nieuwe Be
graafplaats begeven om van hun mede
leven en belangstelling blijk te geven.
Achter de stoet van familieleden hadden
zich aangesloten de leerlingen van de Am
bachtsschool te Leiden, waar de over
ledene onderwijs genoot; verder de Herv.
Knapenvereeniglng en leden der Jongel.-
Vereenlgtng.
Aan de groeve werd allereerst het woord
gevoerd door ds. G. Tichelaar, Ned. Herv.
pred. alhier, die ln ernstige en vermanen
de woorden wees op de broosheid van het
leven en woorden van troost sprak tot de
diepbedroefde ouders en familie.
Vervolgens voerden het woord de direc
teur van de Ambachtschool te Lelden en
de leeraar van den overledene. Door bel
den werden woorden van hartelijk mede
leven gesproken
De heer S. van Voorst sprak als leider
van de Hervormde Knapenvereeniglng en
wees op den weg die tot het eeuwige leven
leidt.
Ook door een lid van de Knapenver
eeniglng werden enkele woorden gespro
ken.
Aan het einde van deze droeve plechtig
heid werd gezongen Psalm 103: 8: „Gelijk
het gras ls ons kortstondig leven". Ds.
Tichelaar sprak namens de ouders, die
door de smart van dit verlies diep getrof
fen zijn, woorden van dank voor de vele
belangstelling.
Vervuld met deernis verliet men daarna
den doodenakker.
De jaarlijksche Uniecollecte voor het
Christelijk Onderwijs heelt in deze ge
meente met inbegrip van het gecollecteerde
aan den Rijndijk enz. onder Voorschoten
en aan den Rijnsburgerweg te Leiden
opgebracht de som van f. 217.25.
NOORDWIJK.
De werkloosheid.
Bij het alhier gevestigd correspon
dentschap voor arbeidsbemiddeling zijn
thans als werkzoekenden ingeschreven 480
personen n.l200 landarbeiders. 31 opper
lieden, 75 losse arbeiders, 63 vtsschers, 1
kellner. 9 metselaars, 27 schilders, 35 tim
merlieden 1 wagenmaker. 2 chauffeurs, 1
bakker, 1 loodgieter. 1 letterzetter, 1 ma
chinist, 1 stucadoor en 31 jongens beneden
18 Jaar.
o
NOORDWIJKERHOUT.
Bezuiniging op electriciteit.
Als bezuinigingsmaatregel zullen de 72
electrische lantaarns in het dorp en de
29 van dezelfde soort in „De Zilk", vroe
ger dan tot dusver worden gedoofd, waar
door de kosten der straatverlichting dalen
tot f.1300.
Een ontspanningslokaal voor werkloozen.
Plannen zijn in voorbereiding tot het
beschikbaar sle'.len van een ontspannings
lokaal voor werkloozen. De besturen cier
organisaties zullen voor hulsvesting zor
gen. De bedoeling is er verschillende cur
sussen te doen geven, wat tot heden nog
niet geschiedde. Een subsidie van de ge
meente van f. 400 is noodzakelijk geacht.
Ondersteuning van armlastige zieken.
In verband met den achteruitgang van
den tinantieelen toestand van vele inge
zetenen doen zeer vele zieken een beroep
op de gemeentekas voor betaling der
kosten van ziekenverpleging. Tot heden
waren de bijzondere armbesturen nog in
staat om enkele zieken voor hun rekening
te doen verplegen. De kassen raken echter
overal uitgeput, zoodat thans alleen onder
steuning aan armlastige zieken kan worden
verstrekt. Daarom wordt het noodig ge
acht dat in 1934 de gemeente voor f. 3060
zal bijdragen in de kosten van zieken
verpleging.
De aid. Noordwijkerhout van liet
Wit-Gele Kruis zal zonder subsidie van
de gemeente het consultatiebureau voor
zuigelingen niet langer in stand kunnen
houden. Een gemeente-subsidie van f. 4C0
wordt noodzakelijk geacht
OEGSTGEEST.
SPOEDEISCHENDE
RAADSVERGADERING.
Inzake gcldleeningen.
Onder voorzitterschap van Burgemeester
Gerrevink kwam gisteravond de gemeente
raad tn spoedeischende vergadering bijeen.
Afwezig waren de heeren: Weth. Zand
bergen, C. Bakker, C. P. J. Paardekooper
en mr. Sprey.
Na opening deelde de voorzitter mede
dat deze vergadering onder bijzondere
omstandigheden was bijeengeroepen, om
dat na de laatste ontvangen correspon
dentie, Inzake geldleenlngen (omstreeks
half vijf) neg heden een besluit genomen
moest worden.
Op verzoek van den Voorzitter werden de
notulen aangehouden tot de volgende ver
gadering
Hierna kwam de agenda aan de orde:
Voorstel van B. en W. tot conversie van
a de 4 7/8 lecning, oorspronkelijk groot
f. 151 000.—. proresto op 1 Februari 1934
f. 93.400 gesloten met het Pensioenfonds
voor Europeesche locale ambtenaren ln
Nederlandsch Indlë te 's-Gravenhage;
b de 4 7/8 leening, oorspronkelijk
groot f. 28 000.—, proresto op 1 Februari
1934 f. 17 200.— gesoten met de Bank voor
Nederlandsche Gemeenten te 's-Graven
hage.
Voorstel van B. en W. tot het aangaan
van een leening groot f. 150.000 a 4 3/8
pet. btj 'n koers van 100 "/o met de Levens
verzekering-maatschappij van ((De Neder
landen van 1845" te 's-Gravenhage. s
De Voorzitter las enkele stukken be
treffende de gevoerde correspondentie voor
en gaf op enkele vragen van de heeren dr.
Simon Thomas Kortmann en Uittenbo-
gaarn nadere toelichtingen.
De voorstellen werden zonder hoofde,
lijke stemming aangenomen Bij de rond
vraag vestigde de heer Kuyken de aan
dacht op den toestand van de sloot aan
de Duinzichtstraat. Een onderzoek zal
worden ingesteld. De heer Krulzinga In
formeerde naar de levering van de be-
noddlgde brandstoffen. De Voorzitter zelde
dat de levering-automatisch doorgaat.
Hierna sluiting.
RIJNSBURG.
De Bloemenhandel.
Ten gevolge van het slechte weer wordt
de kwaliteit van de nog te veld staande
bloemen steeds slechter en zal men spoe
dig zijn aangewezen op de kasbloemen,
hier voornamelijk de ka.grysan.hrn waar
van de kwaliteit zeer goed is. De tros-
grysanthen gaan inomen.eel voor 5—12 ct.,
de laatste Dahlia's brengen van 30—55
ct. op. Grootbloemige Grysanthen voor 6—
25 ct., naar gelang soort en kwaliteit.
Tritoma's f. 1.10—1.9). Sozen per bos 28—
46 ct.. Anjers 40—55 ct.
VOORSCHOTEN
Burgerlijke Stand.
Geboren: Wilhelmina Catharina, d. van
C. A. Doeswijk en W. C. Knijnenburg;
Johannes Adrianus, z. van C. P. Kriek
en J. M. Opdam.
Overleden: W. C. Doeswljk-Knijnenburg,
25 jaar; Wed. A. de Bruijn-Overdevest,
75 jaar: O. C. de Vos-van den Hoven.
WARMOND.
De Rattenbestrijding.
Hoewel door de ontrattlng van het
laboratorium Raltin een groote hoeveelheid
ratten is opgeruimd, komen den laatsten
tijd deze dieren weer talrijk voor.
Indien ook de omliggende gemeenten in
deze meer actief geweest waren, zou de
bestrijding dceltrefrender zijn, omdat thans
de ratten uit andere gemeenten die even
eens aan de plassen grenzen, gemakkelijk
overkomen. Geen kwaad zou tiet kunnen,
indien hieromtrent Rijks of Provinciale
voorschriften werden gegeven, te meer om
de gevreesde ziekte van Weil aldus te
bestrijden.
Tot havenmeester alhier is voor den
tijd van een jaar herbenoemd, de heer
B. G. Steekers, gemeente-bode.
WASSENAAR.
Postduiven.
In „Het Wapen van Wassenaar hield de
Postduivenver. „De Gevleugelde Vrienden"
eene algemeene ledenvergadering.
Na het openingswoord door den Voor
zitter en het voorlezen der notulen kwa
men diverse ingekomen stukken ter tafel
die voor kennisgeving werden aangenomen.
Hierop werd uitgebracht het Jaarvermag
door den Secretaris. Uit dit verslag ver
namen wij, dat de vereeniging er kern
gezond voorstaat, het ledental vooruitgaat
eveneens dat der donateurs.
Het Jaarverslag van den Penningmeester
werd met een applaus beloond daar deze
kans had gezien het boekjaar met een
groot batigslot af te sluiten Hierop deed
de rekencommissie verslag en maakte
melding van de navolgende kampioen
schappen:
Kampioen Oude Duiven, Korte afstand
J. P. Brederode; id, lange afstand vanaf
Orleans K. I. Waasdorp. Kampioen Gene
raal oude duiven K. I. Waasdorp. Jonge
duiven kampioen K. Scheffer. Kampioen
navlucht K. X. Waasdorp. Kampioen-Gene
raal 1933 K. I. Waasdorp. Winnaar wissel
beker voor oude duiven J. P. Brederode.
Winnaar wisselbeker jonge duiven K.
Scheffer.
Voorts een aantal eere-prijzen, door
diverse leden gewonnen. De bepaalde prij
zen werden door den Voorzitter onder een
toepasselijk woord aan de winnaars ter
hand gesteld. Tot hokcontroleur ln de
plaats van den heer C. Versteeg, die daar
voor had bedankt, werd gekozen de heer
L. J. Raaphorst Overgegaan werd tot ver
kiezing van 3 bestuursleden ln de vacatures
K. I Waasdorp, C. Versteeg en H. Ouds
hoorn, de eerste twee slechts herkiesbaar.
Gekozen werden de heeren K. I. Waasdorp,
C. Versteeg en W. F. Florusse. Aan de orde
was nu de bespreking over het houden
eener tentoonstelling. Besloten werd zelf
standig wederom een tentoonstelling te
organiseeren en wel in de eerste helft van
Januari 1934.
Ter vergadering werden reeds een 100-
tal duiven toegezegd, zoodat er weer
veel animo zal zijn! Voorts werd besloten
dat donateurs mede zullen mogen Inzen
den doch'aan een kleine extra bepaling
die voor hen geen bezwaar kan zijn, zullen
moeten voldoen. Hierop werd een tentoon
stellingscommissie gekozen bestaande uit
de heeren J. H. Groeneveld, J. L. de Groot,
H. Oudshcorn, L. J. Raaphorst, K. Scheffer
en C. Versteeg. Hierop volgde sluiting.
VERGADERING
„TUINBOUW EN PLANTKUNDE".
Lezing van prof. dr. Baas Becking.
In kasteel Oud-Wassenaar werd door de
afd. Wassenaar van de Konlnkl. Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde
in samenwerking met de Ver „Wassenaar
Vooruit" een bijzondere vergaderavond
gehouden waar door prof. dr. L. G. M.
Baas Becking een lezing werd gehouden
over het onderwerp: Het verband tusschen
Tuinbouw en Plantkunde.
Door den voorzitter van de afdeeling,
den heer Polderman werd namens de
belde genoemde vereenlglngen een kort
openingswoord gesproken.
Nadat aan prof. Baas Becking het woord
was verleend, zette deze uitvoerig uiteen,
dat de moderne plantkunde zeer veel ver
schuldigd ls aan ervaringen en methodes
in de practijk opgedaan. De algemeene
plantkunde ls zeer door den tuinbouw be
ïnvloed.
Spr. behandelde eerst „Wat heeft de
tuinbouw gedaan voor de Plantkunde" en
vervolgens „Wat heeft de plantkunde en
doet de plantkunde voor den tuinbouw?"
De plantkunde is feitelijk opgebouwd uit
oude ervaringen uit de praktijk Niemand
zal b v een geranium in den vollen grond
uitplanten. doch men plant deze ln een
pot. Dit heeft een oorzaak bv door de
wortels compact bijeen te houden, en den
HEDEN:
Leger des Hells (Hooigracht»!
vindersbazaar. 7'/« uur nam
Prediker: Samenkomst van j..
de heer Rosenberg. 8 uur nam
Zomerlust: Verg. der Markt
en Koopliédenbond „Ons Belanj
namiddag.
Donderdag.
Lege; des Hells (Hooigracht 31 J
vindersbazaar. V/t uur nam.
Prediker: Samenkomst van J,r
de heer Rosenberg. 8 uur nam.
Rehoboth: Geref. Bond. 8pr I
kema van Amstelveen; 8 uur nam. 1
Turk: Aandeelhoudersvcrgadchti I
ache Exploitatie Maatschappij VJ,I
rende Goederen, 4 uur nam.
Katwijk-aan-Zee (Gemee
Geref. Bond. Spr. ds. Pop van lil
7'/: uur nam.
BIOSCOPEN.
Casino-Bioscoop, Hoogewoerd, e I
„Drie Musketiers". F
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 J
Luxor-Theater, 8tatlonsweg, 81
„Seizoen in Cairo".
Woensdag en Zaterdag nam 2 J
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 «f
Trianon-Theater. Breestraat, 81
„Unschuld vom Lande".
Woensdag en Zaterdag nam, 2 r
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en|]
DIVERSEN.
Woensdag Inst, v Praeventleve 0
kunde- Consultatiebureau voor
kinderen. Halfdrie tot halfvier.
tegen dlphterie 45 uur nam.
Donderdags: lnst v. Praeventtpj
neeskunde: Consultatiebureau ;ooi|
hoüsten 7—10 uur nam.
Vrijdags: lnst. v. Praeventleve
kunde. Consultatiebureau voor l
keuze. 45 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondag;
ajxitheken wordt van Maandag
tot en met Zondag 5 Nov. a.s.
nomen door apotheek: C. B.
Nieuwe Rijn 18, telef. 523,
groei moeilijker te maken, met t
taat veel bloemen en weinig blad. Zcj
het met de potcultuur, en deze i
Japan al tot in bijzonderheden t
voerd.
Men teelt bij de Japanners eend
de peer der goden genaamd;
onrijp geplukt, is dan oneetbaai|
wordt in kamers waar houtskool
gestookt tot rijpe vrucht gebraclfi|
dan zeer fijn van smaak.
Zoo stond men in Califomlë t j
vraagstuk om de citroenen geel t
worden. Liet men ze aan de boot|
en rijp worden dan hadden i
waarde, daar de sappen en zuren
ker waren omgezet. Bjj proeven tl
groen geplukte citroenen in een
gebracht waar een petroled
brandde, in één nacht tot gele r
waren geworden, terwijl vruebte:
electrlsch verwarmd vertrek ne
nog even groen waren als versch
Dit werd uitgezocht en men km
ontdekking dat petroleum nan'
gassen ook etileen afzette, en fl
was slechts ln staat de vrucht
rijpen. Zoo ook heeft etileen
het forceeren en lengtegroel.
Reeds in de verre oudheid
onvruchtbare grond tot cultusn:»
worden gemaakt door het zaaln"1
ken. Het hoe en waarom wist
doch de feiten waren zoo Del
heeft dit onderzocht en er la uro
dat de wikken in haar wortelknc
stikstof en de benoodlgde bacteriën
lucht opnemen en weten te behou»
wordt er thans ln de Wierinzeraw"
ln het daarvoor bestemde Inborst»;
knolletjes bacterie gekweekt en
mengd te zijn met het zaalzaad
akker uitgespreid. Door den tuint
voorts de ertelljkheidsleer vertraag!
dt ervaring leerde dat vele tul»
ten door zaad niet eoorteebt
houden doch wel door andere
vermenigvuldiging als stekken.
Eerst voor kort ls de plantkunde
hiermede gaan bemoeien en zich
vragen het hoe en waarom. Zoo e:
steeds diverse boomen of planten
brulkte altijd als onderstand stmlw
dezelfde familie. Nu neemt men b
door de dwaaste combinaties te
Men ent een blauwe aster op een
en het gevolg ls dat, hoewel ne
wilde aster gelijk de tomaat hemen
jarig zijn, zij na enting overjarig w
Ontneemt men een hagedis den -
dan groeit aan de hagedis weer e
maar aan de staart groeit geen
Snijdt men een regenworm dooi
dan komen er twee regenwormen
Snijdt men echter een plant in-
dan groeien bijna alle stukje5
de oorspronkelijke plant.
Evenwel zijn hierbij ook
ringen. hn
Er Ls b.v. een boom genaamd ik
raadsel. Stekt men den kop. o
deze tot eenzelfde boom, doch na*"
men takken van de volgnde oroc»
zoo groeien deze gelijk, zooals k
oorsjarorütelljken boom waren f
terwijl, als men het laatste f
deze zich ontwikkelt tot een reen
slang, kruipende over den
Zoo heeft men ook de vers,c'
van de entbastaard bij de sou»,
mispel-meidoorn, Tomaat-alber?
maat-zwarte nachtschade enz.
Spr. wilde echter ook de ro
draaien en aantoonen dat de tui"»
veel te danken heeft aan de ri
b.v. de bemestingsleer met de g
van de nieuwste gegevens, de
de selectie die heeft geleld tot ne
gen van de standaard katoen.
daardgraan ln één woord het 51
ren van de staoelproducten
soeciale onderzoekingen, hv
Blaauw te Wageningen die door
ven heeft gemaakt, dat de Jj
geschikt werden om naar ne
halfrond te worden gezonden en
ces ln cultuur worden gebracm-
ui»
