LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 25 October Ijj
UIT RUSLAND.
TELEGRAMMEN.
DUITSCHLAND.
Hitier op verkiezingscampagne.
Gisteravond heelt Hitler in het Berlijn-
sche Sportpaleis gesproken. In de omge
ving van het Sportpaleis zag het zwart
van de menschen. In de stad waren nog
zestig zalen gereserveerd, waar gelegen
heid werd geboden om door de radio naar
de redevoering te luisteren. De rede werd
uitgezonden door alle Duitsche zenders en
ook door verschillende buitenlandsche,
vooral Amerlk. stations gerelayeerd.
Na een kort openingswoord van dr.
Goebbels ving Hitler zijn rede aan, welke
ruim anderhalf uur duurde.
De rijkskanselier begon met een terug
blik te werpen op de periode onmiddellijk
na den oorlog, toen Dultschland In ver
trouwen op de 14 punten van Wilson de
wapens had neergelegd. Natuurlijk, zoo
sprak hij, heeft de overwinnaar het recht
om over den vrede te beslissen, maar het
overwonnen land verliest daarmede het
recht niet op zijn eer en mag daardoor
niet tot een tweede-rangs natie gemaakt
worden. Onze tegenstanders hebben niet
beseft, wat het zou beteekenen, wanneer
de overwonnen natie het slachtoffer van
het bolsjewisme en marxisme zou worden
cn daarmede aan den chaos overgeleverd
zou worden.
Wat het bolsjewisme is, dat zien wij aan
den honger en de ellende der millloenen
in Rusland, waar de landbevolking in ver
houding tot de stad veel grooter ls.
Hitler vergeleek vervolgens de vredes
voorwaarden van 1919 met die van 1870,
zeggende, dat aan de schuld van den oor
log van 1870 geen twijfel kon bestaan.
Frankrijk heeft destijds zijn oorlogsschat
tingen in drie Jaren kunnen afbetalen.
Thans wil men een volk van 65 mlllioen
aan den wil der anderen onderwerpen en
voor eeuwig In knechtschap houden
Hitier besprak daarna de in de afgeloo-
pen 14 jaar gevoerde politiek en bracht
daarbij tevens de kwestie van den Pool-
schen corridor ter sprake, welke, zoo zeide
hij, door de overwinnaars slechts is inge
steld om Polen en Dultschland tot eeuwige
vijanden te maken, terwijl toch gemakke
lijk een andere oplossing had kunnen ge
vonden worden, die Polen en Dultschland
niet zoover van elkaar had gebracht.
Hetzelfde stelsel, zeide de kanselier is te
zien ln de financleele politiek der tegen
standers. De politici hebben ln de afge-
loopen 14 jaar voortdurend nieuwe ver-
jjlichtlngen onderteekend, waarvan zij wis
ten, dat zij deze niet zouden kunnen nale
ven, en waarvan ook de tegenstanders wis
ten dat Dultschland ze niet zou kunnen
naleven.
Dit diende uitsluitend, om na Duitsch-
land's politieke schuld tot een financleele
gemaakt te hebben, het land te knechten
onder de rentelasten.
Deze politiek ls ook toegepast inzake de
ontwapeningskwestie. Hitier betoogde, dat
Dultschland zijn verplichtingen van het
vredesverdrag Inzake de ontwapening vol
ledig was nagekomen, terwijl de andere
landen tot dusver hiertoe niet waren over
gegaan.
De geheele wereld is vol wapenen en de
hoeveelheid wapens wordt steeds grooter,
doch niet uit angst tegen het ontwapende
puitschland. maar uit wantrouwen tegen
elkander. Na de bewapening der andere
mogendheden te hebben belicht, legde Hit-
Ier nog eens den nadruk op den vredeswil
van het Duitsche volk en der natlonaal-
socialistische regeering.
In dezen geest motiveerde Hitler ook
Duitschlands uittreden uit den Volken
bond, waarbij hl] duidelijk deed blijken,
dat de andere mogendheden de verplich
tingen van het verdrag van Versailles in
zake de ontwapening niet zijn nagekomen.
Vervolgens ging hij over tot de economi
sche crisis, dfe weliswaar de geheele we
reld teistert, doch elders niet in die mate
als dit in Dultschland sedert jaren het
geval is.
Scherpe woorden sprak de rijkskanselier
tegen de Duitsche emigranten. Hij zeide
niet te kunnen begrijpen, hoe de groote
massa in het buitenland, lieden haar ver
trouwen kon schenken die de wereldopinie
vergiftigen en Duitschland sedert de natio
nale revolutie smaad aandoen en de we
reld ophitsen tot een boycot tegen Duitsch
land. welke tenslotte ook den anderen
landen schade moet berokkenen, omdat
Duitschland onder invloed van den boycot
minder van deze landen kan invoeren.
In verband daarmede maakte hij ook
gewag van de gruwelpropaganda tegen
Dultschland. Geen wereldrevolutie, zoo
zei hij, is zoo onbloedig verloopen als de
nationale Duitsche revolutie. Hier zijn
geen huizen verwoest, geen guillotines op
gericht. Slechts 50 personen hebben in de
revolutie den dood gevonden.
Hitier besloot zijn rede met een „smeek
bede" tot het Duitsche volk, tot het welk
hij nog nooit een smeekbede had gericht,
om de politiek der nationale regeering te
steunen bij de a s. verkiezingen, en op de
candidaten der NS.D.A.P. te stemmen. Ik
zelf, zoo besloot hii, zal nooit iets onder
teekenen, waarvan ik niet beslist weet, dat
ik het zal kunnen houden. Het Duitsche
volk wil niets anders dan zijn eer.
CHINA.
Verijdelde aanslagen.
De politie te Moekden heeft een com
plot ontdekt en verijdeld van een aanslag
op het Engelsche en Amerikaansche con
sulaat. In verband hiermede zijn reeds
negen Chlneezen gearresteerd en verdere
arrestaties zijn te verwachten. De samen
zweerders kwamen in groepen uit Noord-
China en zouden achtereenvolgens het
station en het Britsche en Amerikaansche
consulaat door bommen in de lucht laten
vliegen.
De politie kwam het complot op het
spoor door het ontdekken van een aan
tal nog niet ontplofte bommen in het sta
tion
Het doel van deze actie was een pro
test tegen den toestand in Mantsjoekwo.
VEREENIGDE STATEN.
Nieuwe toenemende moeilijkbeden.
Zooals reeds kort gemeld, is Wallstreet
vol wantrouwen tegenover de jongste
plannen van Roosevelt en dientengevolge
zal hij daar weinig of geen medewerking
vinden. Wallstreet meent, dat Roosevelts
onverwachte verklaring i z. de valuta van
Zondag, aan de dreigende landbouwers-
staking en andere moeilijkheden, voort
spruitend uit het program te wijten is.
Anderzijds meent men evenwel dat ook de
ontwikkeling ln het buitenland hierop van
Invloed is geweest, vooral de politieke toe-
STALIN.
(Nadruk verboden.)
De dictators van onzen tijd kunnen in
twee groepen verdeeld worden Sommigen
hunner hebben zich gehaast de hoogste
waardigheid in het land aan zich te trek
ken. Moestapha Kemal. de dictator van
Turkije, is „president" van de Turksche
„republiek" geworden; er worden voor
hem nu reeds monumenten opgericht.
Mussolini heeft den koning officieel wel
niet geheel verdrongen, maar in de prac-
tljk beteekent de koning niets meer, is
Mussolini een soort Caesar geworden. Bij
onze oostelijke naburen zien wij iets der
gelijks gebeuren. Er zijn echter ook
dictators, die niets om uiterlijk vertoon en
hooge titels geven, voor wie de macht de
hoofdzaak is. Zulk een dictator is de Pool
Pilsoedski en vooral Stalln.
Stalin (wiens eigenlijke naam Dzjoe-
gasjwili ls) bekleedt officieel slechts de
bescheiden functie van secretaris-generaal
van de bolsjewistische partij Het heeft
daarop lang geduurd, voordat de Wester
lingen (ook de Nederlandsche politici),
die meer naar den formeelen kant der
dingen kijken, hebben ingezien, dat die
Georgiër (Stalin is geen Rus, maar Geor
giër: hij spreekt het Russisch met een
Kaukasisch accent), die geen enkele staats
functie bekleedt, in werkelijkheid de on
beperkte regeerder van Rusland is. Rus
land wordt niet uit het paleis van den
„minister-president" Molotow geregeerd,
maar van uit de zesde verdieping van het
gebouw van het centraal-comité der bols
jewistische partij, waar de secretaris-ge
neraal Stalin zijn kantoor heeft. Dat is nu
eindelijk zelfs tot de meest formalistisch
gezinde Westerlingen doorgedrongen.
Daarom heeft Herriot tijdens zijn verblijf
in Rusland bijzonder groote waarde aan
het onderhoud met Stalin gehecht.
In de groote vertrekken van het secre
taris-generaal staan hooge kasten met het
archief van Stalln, het machtigste wapen
van den dictator. In dat archief is al het
geheime materiaal verzameld over eiken
vooraanstaanden communistischen leider.
Dat archief is een ware nachtmerrie voor
alle bolsjewistische machthebbers. Wan
neer een hunner al te veel onafhankelijk
heid begint te toonen, dan wordt hij naar
het secretariaat-generaal ontboden. Stalin
haalt het dossier van den ontbodene te
voorschijn, neemt eenige bijzonder com-
promiteerende documenten uit de map en
zegt:
„Zie je dat? Als je je fronde niet da
delijk staakt, dan begrijp je wat er ge
beurt."
De zondaar „begrijpt" inderdaad en
wordt gedwee als een lam. En aangezien
vrijwel iedere leider iets op zijn kerfstok
heeft, valt het den dictator niet moeilijk
ze allen klein te houden. Het archief van
Stalin wordt dan ook zeer goed bewaakt,
minstens even goed als de (overigens zeer
geringe) goudreserves van de Russische
Staatsbank.
De zondenregisters van de overige leden
der partij (er wordt nu voor elk lid der
bolsjewistische partij een speciaal dossier
samengesteld, waar alle gegevens van den
uitgebreiden spionnagedlensl genoteerd
worden) worden in de vertrekken van het
centraal-comité bewaard.
Het persoonlijk archief van Stalin be
vat bovendien de geheime rapporten van
alle staatsdiensten. Hij kan op elk oogen-
blik de beste en nieuwste gegevens over
een \vlllekeurig onderwerp krijgen. De
werkkamer van Stalin is het „allerheilig
ste" van den sovjet-staat. Het was veel
makkelijker in de particuliere vertrek
ken van den tsaar of van den sultan door
te dringen dan in die kamer van Stalin.
De dictator brengt daar het grootste ge
deelte van zijn tijd door. Hij werkt er soms
tot laat In den avond. Daar verleent hij ook
audiëntie, ontvangt hij de hoogste staats-
dignitarissen die hem rapport uitbrengen
daar deelt hij zijn bevelen uit, bepaalt hij
de te voeren politjek
Bijzonder veel belangstelling toont hij
nu voor de buitenlandsche politiek van
Rusland. Litwinow is slechts een mario
net. het is Stalin die alles bepaalt, Lit
winow is slechts de uitvoerder van Sta
lin's bevelen. De groote verandering in de
Russische politiek de breuk met
Duitschland en de vriendschap met Frank
rijk is door Stalin gedecreteerd. In een
autocratisch geregeerden staat kan het
overigens ook niet anders.
stand in Frankrijk met de hieraan ver
bonden vrees voor den Franschen franc.
De voorzitter van de National Farm Ho
liday Association. Milo Reno, had een
langdurige conferentie met den voorzitter
van een der voornaamste vakbonden van
spoorwegpersoneel, de Brotherhood of
Railway- and Trainmen, A. F. Whitney.
Reno verklaarde, dat de nationale boeren-
slaking zou worden voortgezet, ondanks
de verzekeringen van president Roosevelt,
dat de prijzen der landbouwproducten
zullen stijgen. Ook de boeren begrepen
echter, dat zij niets zouden kunnen berei
ken indien zij niet den steun hadden van
groote groepen arbeiders. Zijn conferentie
met Whitney had dan ook ten doel. het
wederzijdsch begrip voor eikaars strijd te
versterken en den moreelen steun van het
spoorwegpersoneel te verwerven voor den
strijd der farmers.
Roosevelts geldpolitiek kon op geen en
kele wijze het landbouwvraagstuk op
lossen.
Ickes de Amerikaansche minister van
Binnenlandsche Zaken, tevens admini
strateur voor den petroleumcode, heeft de
dagelijksche productie voor December cn
Januari bepaald op 2.130.000 vaten.
JAPAN.
De civiele luchtvaart Legermanocuvres
Het Japansche kabinet heeft besloten
2', millioen yen beschikbaar te stellen
voor de uitbreiding der Japansche civiele
luchtvaart. Het geheele net der Japan
sche luchtvaartmaatschappijen bedraagt,
met inbegrip van Mantsjoerije, ongeveer
6000 KM. De Japanners trachten thans
van'China een concessie te verkrijgen om
nieuwe luchtlijnen te openen tusschen
Tokio en Zuld-China. Tegelijkertijd zal
ook het Japansche luchtnet worden uit
gebreid tot Mongolië.
Onder de persoonlijke leiding van den
keizer zijn gisteren aan de Westkust de
jaarlijksche manoeuvres van het Japan
sche leger begonnen In totaal n-unen 3
legercorpsen, met ln het geheel 60.000 man
aan de manoeuvres deel.
In het persoonlijke leven is Stalln uiterst
sober. Alle beweringen over zijn zooge
naamde uitspattingen, orgleen enz., be-
hooren tot het rijk der fantasie. Zijn be
hoeften zijn gering. In tegenstelling met
Trotzky, die erg gesteld was op praal, die
graag in een groot heerenhuls woonae,
kostbare paarden bereed, dure auto's be
stuurde, stelt Stalin geen hooge eischen
aan het leven.
Hjj is gesloten, somber zwijgzaam.
Vrienden heeft hij niet. Hij gaat alleen
met de Georgiérs om, die hern ln zijn kin
derjaren hebben gekend, zijn oude mak
kers tijdens den revolutionna'ren strijd in
den Kaukasus. Doch ook tegenover hen
ls hij gesloten. Thuis ontvangt hij bijna
niemand. Zelf komt hij ook bij niemand
op bezoek. In het algemeen doet hij ai
het mogelijke om den afstand tusschen
hem en „gewone stervelingen" te onder
strepen. Zelfs met de familie van zijn
vrouw gaat hij niet om. En niet alleen
nu, na haar (eenigszins geheimzinnigen)
dood. maar ook tijdens haar leven.
Ook aan zijn eigen familie is hij weinig
gehecht. Zijn oude moeder, die te Tiflis
woont, wordt met eer bewijzen overladen.
Zij woont nu ln het paleis van de vroe
gere landvoogden van den Kaukasus, in
een luxe, waarvan de oude vrouw (haar
man was een gewone schoenlapper) wel
nooit zal hebben gedroomd, maar haar
zoon bezoekt haar nooit; zelfs tijdens
zijn verblijf in Tiflis vond hij het niet
noodig even bij zijn oude moeder aan te
loopen.
Alleen met den schrijver Maxim Gorky
gaat Stalln min of meer vriendschappe
lijk om. De dictator ziet zelfs tegen den
ouden schrijver op. Gorky is de eenige
persoon, by wien Stalin op bezoek komt.
Hij doet dit zelfs tamelijk vaak. Meestal
brengen de twee vrienden de avonden
onder vier oogen door. Dan voeren zij
lange gesprekken, waarvan de inhoud wel
voor altijd geheim zal Dlijven, omdat er
geen derde bij is en noch Stalln, noch
Gorky er iemand iets van vertellen. Te
Moskou ls men algemeen overtuigd, dat
Gorky op deze wijze een grooten invloed
op den loop der staatszaken uitoefent. In
moeverre dit waar is, valt niet te zeggen.
Om zijn vriend te verstroooien geeft
Gorky nu en dan een „partij." Men moet
hier alweer niet aan „uitspattingen" of
iets dergelijks denken. Het zijn gezellige
avondjes, waar in den regel alleen schrij
vers van eenige beteekenls bijeenkomen.
De gasten worden op een stevigen maal
tijd getracteerd en dat is waarschijnlijk
de grootste aantrekkelijkheid van die
avondjes: de hongerige sovjet-schrijvers
kunnen dien avond zooveel eten als zij
lusten. Er ls ook veel wijn, en daarbij
geen bocht.
De minder aantrekkelijke kant van die
avondjes bestaat daarin, dat Stalin nu en
dan naast een der gasten gaat zitten en
een gesprek met hem aanknoopt. Het is
wel een groote eer, maar de schrijvers
voelen er weinig voor. Vóór alles werkt
het bewustzijn, dat de persoon met wien
zij spreken de almachtige dictator is, dat
één woord van hem voldoende is om
iemand in de gevangenis te werpen, te
verbannen of zelfs ter dood te brengen,
remmend; de menschen voelen zich onbe
haaglijk. raken in de war. Daarbij komt,
dat Stalin er zeer vreemde begrippen over
„vriendschappelijke gesprekken" op na
houdt. Zijn gesprekken worden een soort
verhoor. En dat maakt het slachtoffer
nog angstiger. Stalin ziet het en wordt
woedend. Hij tracht het slachtoffer moed
in te spreken, laat hem veel wijn drin
ken, maakt „grapjes", die voor 't slacht
offer echter een zeer onaangenamen bij
smaak hebben. Het is dus geen wonder,
dat die gesprekken beide partijen onbe
vredigd laten.
Er zijn slechts weinig schrijvers, die
den moed hebben in gezelschap van Stalin
veel te spreken, met hem te drinken, te
schertsen. Zulke menschen genieten bij
den dictator begrijpelijkerwijs zekere
voorrechten. Tot die „uitverkorenen" be
hoort o.a. de schrijver graaf Al. Tolstoj
Deze Tolstoj (geen familie van Leo Tol
stoj) was Jarenlang tegenstander van de
bolsjewiki. publiceerde een paar boeken,
die fel antibolsjewistisch waren; daarna
besloot hij, dat het veel voordeeliger was
de bakens te verzetten; hij werd een vu
rige bewonderaar van het sovjet-regime
en een persona grata ln het Kremlin. Zijn
antecedenten zijn van dien aard, dat
niemand eerbied voor hem voelt. Hij is
echter een zeer begaafd man, wellicht de
knapste onder de bolsjewistische schrij
ver van onzen tijd.
Van eiken dictator wordt verteld, hoe
hij door een persoonlijk ingrijpen onrecht
herstelt, onderdrukten steunt enz. Over
Mussolini worden veel dergelijke verhalen
verteld, terwijl ook over Hitier zulke le
genden reeds ontstaan zijn. Van Stalin
zal niemand zoo iets vertellen. Daarvoor
is de man te somber, ongenaakbaar, ge
sloten. Dat neemt echter niet weg, dat hij
iemand in het verderf kan doen storten
en omgekeerd op een hoogte brengen,
waarvan de man nooit had durven droo-
men. Het is voldoende dat Stalln iemand
norsch aankijkt en de man is verloren.
Iedereen mijdt hem. Hij wordt onmiddel
lijk uit zijn betrekking ontslagen, kan
geen werk vinden, wordt door vrienden
en kennissen verlaten en wordt een paria.
Zelfs indien de al te ijverige administra
tie den man niet in de gevangenis stopt
of verbant, is het leven van zoo iemand
een hel. Het komt vaak voor dat het
siachtoffer zelfmoord pleegt om een einde
te maken aan zijn niet meer te dragen
bestaan. En daarbij kan het gebeuren,
dat Stalin niets tegen den man had, dat
hij eenvoudig slecht gemutst was. Heeft
iemand de ontevredenheid van Stalln
werkelijk gewekt, dan is de man verloren.
Daartegenover staat echter, dat een
vriendelijk woord van Stalln, een glim
lach voldoende is om den man ln het cen
trum van de algemeene belangstelling te
plaatsen. Plotseling ontdekt de man, dat
hij duizenden vrienden en bewonderaars
heeft, dat elke trust hem graag als direc
teur of ander functionaris had gezien, dat
hij talenten bezit, waarvan hij nooit eenig
vermoeden had. Is hij een schrijver, dan
vechten de uitgevers om zijn manuscrip
ten, stijgt zijn honorarium met sprongen
naar boven; de critici, die voordien in het
gunstigste geval een paar regeltjes aan
hem wijdden, schrijven nu ellenlange op
stellen over zijn werk, vergelijken hem
met de grootste Russische en brUenland-
sche dichters.
Stalln zelf glimlacht dan minachtend.
In zulke gevallen heeft hij zeker geen
ongelijk.
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY.
DE FRANSCHE CRISIS.
PARIJS, 25 Oct. (Reuter). De president
der Republiek heeft hedenmiddag zijn be
sprekingen tot oplossing van de regee-
nngscrisis voortgezet. Hij ontving de lei
ders der verschillende fracties van Kamer
en Senaat onder wie Tardieu, Leon Blum,
Louis Marln en als vertegenwoordiger van
Herriot, den onder-voorzitter der radicale
Kamerfractie, Delbes.
De algemeene Indruk uit de besprekin
gen die morgen zoo mogelijk zullen wor
den beëindigd, is, dat aan een radicaal
parlementair de vorming van een kabinet
zal worden opgedragen en dat hiervoor in
de eerste plaats senator Sarraut. en het
Kamerlid Chautemps in aanmerking blij
ven komen.
PARIJS, 25 Oct. (Reuter). De vrienden
van Renaudel en Marquet hebben beslo
ten geen minister-portefeuilles te aan
vaarden, indien deze door hen wordt aan
geboden
Deze beslissing is een logische gevolg
trekking uit het standpunt van de socialis
tische minderheden, zich niet buiten de
SFIO te sluiten.
UIT AMERIKA.
SAN FRANCISCO, 25 Oct. (Reuter). 500
Vertegenwoordigers van 12 staten hebben
hier vergaderd en de eerste vereeniging
van Amerikaansche goud-producenten op
gericht.
Het congreslid Engelbright verklaarde,
dat deze organisatie zou bijdragen tot het
economisch herstel, terwijl de speculatie
ln dollars zou worden bestreden.
WASHINGTON, 25 Oct. (Reuter). De
minister van Landbouw deelde mede, dat
de belasting op koren is vastgesteld op 28
dollarcents per bushel van 56 Engelsche
ponden. De belasting zal 5 November in
werking treden.
VERKIEZINGSONLUSTEN IN
EAST FULHAM.
LONDEN 25 Oct. (V.-D.) Vandaag
wordt een tusschentijdsche verkiezing voor
het Lagerhuis gehouden in het Londen-
sche district Eeast Fulham. Gisteravond
bereikte de verkiezingsactie der verschil
lende partijen haar hoogtepunt, waarbij
het dikwijls zeer rumoerig toeging en bot
singen ontstonden, die de politie herhaal-
lijk tot ingrijpen noopten.
Tot onlusten, waarbij de politie moest
ingrijpen, kwam het in het Gemeentehuis
van East Fulham, waar het woord werd
gevoerd door den conservatieven secreta
ris voor de financiën in het Ministerie
van Oorlog, Duif Cooper. Toen Duff Coo
per verklaarde dat Engeland den vrede
wenscht, werd hem gevraagd of de En
gelsche regeering dan bereid is de bom-
mardementsvliegtuigen af te schaffen,
waarop Cooper antwoordde dat hij niet
geloofde dat daardoor de vrede werd be
reikt. De oorlog is een kostbare en moord
dadige zaak, doch hij geloofde dat de En
gelsche regeering volkomen gelijk had,
wanneer zij niet bereid was, een bepaald
deel der Engelsche bewapening te beper
ken. Wanneer de Engelsche vloot en het
Fransche leger 's nacht zouden verdwij
nen. zou den volgenden middag de oorlog
in Europa verklaard worden.
Duff Cooper werd bij zijn rede herhaal
delijk door communisten en socialisten
geinterrumpeerd, terwijl een menigte bui
ten de zaal trachtte te bestormen. Bereden
politie moest tenslotte de menigte ver
spreiden en de zijsraten afzetten.
Ook op andere plaatsen in East Fulham
werden spreekgestoelten van conservatieve
propagandisten omver geworpen, werden
stinkbommen in vergaderingen geworpen
en moest de politie ingrijpen, waarbij
eenige personen gearresteerd werden.
LEIDER VAN DEN OPSTAND IN SIAM
GEDOOD.
BANGKOK, 25 Oct. (V.D.). - Een der
voornaamste leiders van den Siameeschen
opstand, Slddhi Songgram genaamd, ls
door een onderofficier neergeschoten, die
daarmee den op het hoofd der opstande
lingenleider gestelden prijs van zesduizend
gulden kreeg.
HZT SPOORWEGONGEVAL IN
FRANKRIJK.
PARIJS, 25 Oct. (Reuter). Het aantal
dooden bij het ongeluk met den sneltrein
uit Cherbourg, is tot 35 gestegen, dat der
gekwetsten tot 50 van wie vijf ernstig ge
wond zijn. Er Is een onderzoek ingesteld
doch de verantwoordelijkheid voor het
ongeluk kon nog niet worden vastgesteld.
De oorzaak van het ongeluk kon nog
niet onomstootehjk worden vastgesteld.
Men vermoedt evenwel dat het aan een
verzakking van de spoorstaven toe te
schrijven is.
De trein had op het oogenblik van het
ongeluk een snelheid van 110 K.M. per uur.
Dadouyt, senator van het departement
van de Manche, werd gered op het oogen
blik dat hij in de rivier de Iton dreigde
te verdrinken.
STORM OVER SPANJE.
SAN SEBASTIAN, 25 Oct. (Reuter). De
Spaansche Basken-kust is door hevige
onweers-stormen geteisterd. waardoor
groote schade werd aangericht.
In het plaatsje Renteria is geen huis
door de stormen en de overstroomingen
gespaard gebleven.
Twee vrouwen zijn verdronken.
DOOR VLOEIBAAR METAAL
GETROFFEN.
PARIJS, 25 Oct. (V.D.). Door het
weigeren van een technische installatie
werden vier arbeiders in de metaal-gieterij
van een fabriek bij Besancon door vloei
baar Ijzer getroffen. Twee hunner werden
op slag gedood, terwijl de belde anderen
levensgevaarlijk gewond werden.
HET RIJKSDAGBRAND-PRQQ
VERDER GETUIGENVERHOOR
Vandaag worden weer verschuw,
tuigen gehoord, die mededeelingen h-'
doen over het verblijf van Torgler,?
Bulgaren op den dag van den brand
Torgler's advocaat dr. Sack is «eej
wezig. De journalist Walter Oehme
wederom niet te zijn verschenen
het nationaal-socialistische Rijksdi"'
Frey uit Muenchen is niet aanwezig
Als eerste getuige wordt gehoord u
nation.-sociallstische RijksdagUd Ru 1
Karwahne uit Hannover, die op den
van den brand met Frey en den leider
bedrijfscellen Kroyer uit Linz in Oost»:^
in den Rijksdag was. Hij verklaart: o-
Februari kwamen wij tegen drie un;
middags door portaal II in het Rijk
gebouw om Kroyer den Rijksdag te
zien. In de antichambre van de zaai"
begrootingscommissie ontmoetten wij
de eerste maal den afgevaardigde Ter
met den beklaagde v. d. Lubbe, dien
toen natuurlijk nog niet kenden. Tos
maakte toen hij ons zag waarom p
onbekend een geheel anderen lqJ
dan gewoonlijk. De kalmte die bij hem
opvallend ls was volkomen verdwe
Torgler was bleek en schrok toen hij
zag. Rechts achter hem kwam de bekt
de die daar zit, v. d. Lubbe, die gerj
voor zich keek en niets opvallends had
gingen verder om de groote zaal te be
tigen, liepen echter verkeerd en kwL.
toen langs denzelfden weg terug dooi
antichambre. Bij het binnenkomen dooi
groote deur zagen wij ter zijde, aan
kant van de communistische fractlil.
mers. Torgler met een ander op de lea
bank zitten. Wij gingen de begrootings
in. doch Frey keerde nog eens terug
naar Torgler en zijn metgezel te
ken".
President: „Dat was dus de tweede
moeting met Torgler?"
Ged. Karwahne: „Torgler zat op
tweede bank voor de glazen deur op
leuning en rechts naast hem zat de andi
die ik niet meer ken omdat ik geen twe
maal heb gekeken. Frey was blijven sti
en had zich omgekeerd... Wij zijn toes
zaal binnengegaan, hebben deze bezichl
en gingen tenslotte naar de groote z
Tusschen vier uur en half vijf hebben
het gebouw verlaten".
President: „Wanneer is u opgevi
dat Torgler er zoo slecht uitzag?"
Get. Karwahne: „Reeds toen Tor;
aankwam, zei Frey: „Is dat niet Torgler1
en toen ik dat bevestigde zei hij wit
dacht: „Wat ziet die eruit". Daarna ze
wat over den man in zijn gezelschap".
President: „Waaraan hebt u v. d. H
herkend?"
NOG EEN SPOORWEGONGELUK.
PARIJS. 25 Oct. (V.D.). Op hettri^
Laroche-sur-Yon—Nantes ontspoorde e
werktrein, waardoor een spoorwegarbgl
gedood werd en eenige anderen werf
gewond.
FRANSCHE HAVENARBEIDERS TEGE)
HAKENKRUIS VLAG.
PARIJS, 25 Oct. (V.D.) Te St. Kaal)
weigerden de havenarbeiders het I"
burgsche stoomschip „August Thyssen" <d
lossen, zoolang de hakenkruisvlag wie
schip bleef waaien. De autoriteiten trail-
ten bemiddelend op te treden, doet e"
deel der havenarbeiders verklaarde, al|
men, indien anderen zich lieten ovem'
desnoods met geweld de lossing vb
schip zou verhinderen. De kapite: ijl
het schip heeft tot nog toe geweiwlƒ1
hakenkruisvlag neer te halen en
heeft ter voorkoming van incident
schermingsmaatregelen genomen.
De „Victoire" keert zich scherp tegen a
actie der havenarbeiders en verwij: ri
autoriteiten, dat zij dergelijke toestan.ef
dulden. Het blad vraagt zich af, Bi
gebeuren zou wanneer de havenarbëOT
te Hamburg of Napels een dergelijke MjjJ
diing tegenover buitenlandsche scW
zouden aannemen.
NAAR EEN GROOTE EENHEIDSP.tR™
IN JAPAN.
TOKIO, 25 Oct. (V.D.). - De coalh
tusschen de beide groote Japansche I»y
tijen de Seiyoekai en de Minselto heer
beide partijen zoo dicht tot elkaar
bracht, dat tusschen de leiders onderb»
delingen zijn geopend, die de m°6eri
heid openen, dat te zijner tijd de tw
partijen zullen fuseeren. waardoor de Pc
litieke macht in Japan bijna uitsluit^
in handen komt van één groote nation"
partij.
o
NOODWEER IN FRANKRIJK
PARIJS. 25 Oct. (Reuter). Stormen j
overstroomingen hebben ln verschel-a
dee'.er. van Frankrijk ernstige schade aa-'
gericht. Op eenige plaatsen in de vendj
is de bliksem ingeslagen waarbij een-o
personen om het leven zijn gekomen.
verschillende spoorlijnen is het ver»
gestremd.
DE STRIJD IN DEN GRAN CHAC0-
ASUNCION 25 Oct. (Reuter). DejW*
delijkheden in den Gran Chaco beo
opnieuw ernstige afmetingen aangeno--
Volgens een communique van het r
guaansche ministerie van oorlog heboeo.,j
de Boliviaansche troepen uit belang
stellingen verdreven.
VINGERAFDRUKKEN VERVANGEN' W
ISTANBOEL, 25 Oet. (Beuter).®)®
volgende volkstelling zullen var>
man en van Iedere vrouw ln Turktie
gerafdrukken worden genomen
De vingerafdrukken zullen ln ólaa
het portret op de identiteitskaarten
don aangebracht. ej
