UEIDSCK DAGBLAD Eerste Blad Donderdag 19 October 1933 BUITENLAND. TELEGRAMMEN. UIT DE BONTE WAERELD. DE ALGEMEENE TOESTAND. De Duitsehe verrassing - De mijnwerkers vergaderen. Gisteren is er Engelsche kabinetsraad gehouden. Hoewel geen olficieel communi que verschenen is verluidt, dat sir John Simon's houding te Geneve door het ge heele kabinet goedgekeurd ls. Ook zou de uitgilte van een witboek overwogen worden, dat documenten zal bevatten met betrekking tot de Jongste gebeurtenissen te Genève. Volgens de .Evening Standard" zou het doel vooral zijn, het verwijt, dat von Neu- rath aan het adres van sir John Slmon heeft gericht, te ontzenuwen, volgens het welk sir John Slmon het Dultsche stand punt niet voldoende aan de regeering der Ver. Staten heelt bekend gemaakt en ook dat de verklaring van sir John Slmon, dat Duitschland hoogere elschen had gesteld, onjuist zou zijn. In politieke kringen is men van opvat ting dat een publicatie van een dergelijk witboek gewenscht ls om de openbare mee- nlng ln staat te stellen, zelf een oordeel te vormen. Na afloop van de kabinetszitting is de minister van bultenlandsche zaken, sir John Slmon. naar Sandrlngham vertrok ken, teneinde den koning, op diens ult- noodlglng, rapport uit te brengen over de Jongste Internationale gebeurtenissen. Si mon's bezoek ten palelze kan twee of drie dagen duren. In gezaghebbende kringen te Rome wordt formeel tegengesproken dat de Italiaan- sche regeering de onderteekenaars van het pact van vier heeft bijeengeroepen of op het punt staat dit te doen, met het oog op de bespreking van het ontwapenlngs- vraagstuk. Men is te Rome van oordeel, dat de eenlg mogelijke houding op het oogenblik, afwachten ls. De vertegenwoordiger van Havas bij den Volkenbond weet mede te deelen, dat het besluit van Duitschland de Ontwapenings conferentie te verlaten Vrijdagochtend werd genomen, dus vóór de bijeenkomst van de algemeene ontwapenlngs-commis- sle. Het besluit uit den Volkenbond te tre den werd eerst des Zaterdags tegen den middag genomen toen in groote lijnen de inhoud van het exposé dien dag door Sir John Slmon gegeven, te Berlijn bekend was. In tegenstelling met zekere berichten, werd Mussolini niet gewaarschuwd, dat Duitschland dezen stap zou doen, HIJ zou hierover zijn misnoegen aan de Duitsehe regeering hebben te kennen gegeven. Het internationale mijnwerkerscomité, waarin ook Nederland vertegenwoordigd ls vergaderde gisteren te Brussel. Na een grondig debat over den Internationalen toestand op steenkoolgebled. heeft het co mité een resolutie aangenomen waarin op nieuw geprotesteerd wordt tegen de ver sterking der douane-belemmeringen en waarin een krachtige actie wordt geëlscht van het economisch organisme van den Volkenbond om de anarchie te beperken, dl op de markt heerscht en een einde te maken aan de protectionistische maatre gelen, die gevaarlijk zijn voor alle naties. De resolutie doet een beroep op de mijn werkers, opdat zij zich zullen aansluiten bij hun organisaties en deze versterken, ten einde voldoende macht te verwerven om hun oplossingen op te leggen aan het kapitalisme, waarvan het échec voor ieder een du'del'iv ""worden is Wat de arbeidsuren aangaat, vraagt het comité de spoedige biieenroeplng van een conferentie der drie partijen. DUITSCHLAND. Geen loonsverlaging en prijsstijging. De Duitsehe Katholieken.. Met het oog op het decreet van den Rijksminister van Arbeid ter zake van de loonpolitiek wijst de Rijksminister van Economische Zaken er onder herhaling van zijn reeds vroeger tot de economische organisaties gerichte vermaning thans o.k ln het openbaar op, dat thans evenals loonsverliooglngen ook prijsstijgingen op de binnenlandsche markt moeten achter wege blijven. Prijsstijgingen ztuden de maatregelen der Rljksregeerlng op het gebied der werkverschaffing en de daAr- mede beoogde economische opleving ln gevaar brengen. Zelfs wanneer de prijzen voor tal van producten door den strijd om het afzetgebied sterk gedrukt zouden zijn moet worden verwacht, dat ook een op zich zelf gerechtvaardigde verbetering der prij zen in den tegenwoordigen tijd wordt op den achtergrond gesteld. In oen artikel schrijft kardinaal Bertram o a.: Een buitengewoon ernstige en zware zorg drukt op vele duizenden trouwe katholieke christenen: de bezorgdheid om diegenen, die ln den vroegeren partijstaat die leiders volgden, die uit religieus plichts gevoel den geestel. strijd tegen marxisme en bolsjewisme in vermen trachtten te be werkstelligen, die zich aanpasten bij den vroegeren staat. Deze mannen, die het wel zijn van volk en staat, van religie en kerk. naar beste kunnen en in plichtsgetrouwe gehoorzaamheid Jegens de bestaande over heid, nastreefden staan ook thans gereed den nieuwen staat om der wille van het volk oprecht en trouw te dienen en ln eerlijke harmonie met de bestaande regee. ring hunne krachten en capaciteiten te geven voor het gemeenschappelijke red dingswerk. De elsch ls verre van ons men- schen te onttrekken aan een onomkoop bare rechtvaardigheid tegenover werkelijk strafbare handelingen, een gerechtigheid, die tegenstanders en vrienden met gelijke maat moet en die géén willekeurige uit zonderingen kent Ons deelnemend her derlijk woerd heeft betrekking cp die tal rijke mannen en vrouwen, die van zuiver karakter c~ van besten loyalen wil waren en zijn Tc' de leidende Instanties ln rijk en staat richtten wij het dringende ver zoek genomen harde maatregelen aan een ernstige, welwillende en bespoedigde her ziening te onderwerpen. BELGIE. Belangrijke kabinetsraad. Gistermiddag hebben de Belgische mi nisters een belangrijke kabinetsraad ge houden. Eerst werd een bespreking gevoerd over het wetsontwerp, waarbij het dragen van uniformen door politieke organisaties wordt verboden. De tekst daarvan werd goedgekeurd en zal hedenmiddag ln de Kamer worden Ingediend. De ministers hebben besloten het verbod om op 12 Nov. te Malmédy een socialistische betooging te houden te laten bestaan. Vervolgens heeft de raad van ministers een overeenkomst goedgekeurd met de mijndirecteuren. volgens welke een recht van tien franken per ton zal worden geheven op den invoer van steenkolen Deze regeling geldt tot 31 December 1933. Als gevolg hiervan zullen de werkgevers de loonsovereenkomsten niet opzeggen. De prijzen der kolen zul len niet worden verhoogd. De gemengde commissie der mijnen zal hedenmiddag Vergaderen om kennis te nemen van deze overeenkomst, waardoor het stakingsge vaar is geweken. o FRANKRIJK. Besluiten van Kamercommissies. De flnancleele commissie der Kamer heeft bij de besprekingen over de flnan cleele saneerlngswet met 22 tegen 9 stem men en vijf onthoudingen een aanvullend voorstel van den sociallstischen afgevaar digde Léon Blum aangenomen, waarbij de vervaardiging en de verkoop van oorlogs materiaal genationaliseerd wordt. De regeering zal voor de invoering van dit monopolie een gelijken termijn krijgen als te Genève voor den zoovenaamden proeftijd zal worden vastgesteld. De commissie van bultenlandsche zaken der Kamer was algemeen van meening, dat het Verdrag van Vier niet langer toepas selijk ls ten gevolge van den Duitschen stap Zij besloot Paul Boncour te hooren over de Dultsche elschen inzake het Saarge- bied. OOSTENRIJK. Het bezoek van Benesj. In het offlcleele communiqué der Oos- tenrljksche regeering, betreffende de sa menkomst van bondskanselier Dollfuss met Benesj wordt o.m verklaard dat de belde ministers op grond van de van Oosten- rljksche zijde reeds Ingediende desiderata zijn overeengekomen de onderhandelingen betreffende een aanvulling van het han delsverdrag zoo spoedig mogelijk aan te vangen. Binnen het kader der besorekingen over de algemeene handelspolitieke kwesties heeft een gedachtenwisselln? plaats ge had over het Italiaansche memorandum, waarbij een aantal kwesties werd opgehel derd." Ook de bondspresident Miklas heeft dr. Benesj ontvangen. Na het noenmaal, dat minister dr. Be nesj bij bondskanselier dr Dollfuss in het hotel ..Imperial" gebruikte heeft de Tsje- cho-Slowakische minister zich om 17 uur 10 naar Praag begeven. De bondskanselier vergezelde hem naar het station De och tendbespreking heeft twee uren geduurd. o ITALIË. Een mooie gift van den Duce De burgemeester van Milaan heeft van Mussolini 250 000 Ure ontvangen voor hulp aan daklooze arme Italianen. Honderden families, die thans in ge meentebarakken leven, zullen door deze gift van den duce, weer een eigen huls krijgen. o SPANJE. De komende verkiezingen. De regeermg heeft besloten, de gemeen teraadsverkiezingen. welke ln November zouden plaats hebben uit te steUen. wijl de Cortes-verklezinven op 19 November zijn vastgesteld en zij van oordeel ls, dat het volk niet voor twee zaken tegelijk geraad pleegd dient te worden De minister van binnenlandsche zaken heeft het aantal leden van de te kiezen Cortes op 449 vastgesteld. De Spaansche staatspresident senor Acala Zamora heeft 50.000 peseta's ge spaard op zijn dienstbeerooting Dit geld zal ln de schatkist worden teruggestort De president heeft een salaris van een mlllloen peseta's oer iaar en bovend'en een bedrag van 1 125 000 peseta's ter bestrij ding van ambtelijke onkosten, als het be wonen van het presidents-paleis. Zamora woont echter niet in het paleis, doch in zijn eigen kleine partlcuUere woning GRIEKENLAND. Tramstaking in Athene. Het trampersoneel te Athene is in sta king gegaan, waardoor het geheele tram verkeer stilstaat. De stakers elschten het weder in dienst nemen van 40 arbeiders die bij een vorige steking zl1n ontslagen De chauffeurs van de gemeentelijks autobussen hebben zich niet bij de stakingsbeweging aangesloten. -O TURKIJE. Huis der Republiek. Voor den Turkschen president, Kemal Pasja, zal een nieuw woonhuis gebouwd worden op een bodem van aarde it alle deelen van Turkije bijeengebracht. Aan alle steden en dorpen ln het land is verzocht, een kar met aarde, weggegra- ven van het marktplein voor dit doeleinde te zenden. Het huls zal geroemd worden .het huls der republiek", ter h dnnerlng aan de stichting van de republiek tien jaar ge leden. NOORWEGEN. Na de verkiezingen. Naar aanleiding van den verkiezings uitslag verklaarde minister-president Mohwinckel, dat zijn regeering slechts voor een motie van wantrouwen zal wijken. Tezamen met de boerenpartij heeft de arbeiderspartij de mogelijkheid een meer derheid te vormen, doch de positie der regeering ls in zooverre ongewijzigd, dat de arbeiderspartij ook voor haar over winning vroeger de sterkste fractie was geweest. In de burgerlijke pers komt de wensch tot uiting, een gemeenschappelijk front tegen een eventueele arbeldsregeering te vormen De verkiezingsnederlaag wijten de burgerlijke partijen aan de buitengewoon heftige revolutionaire agitatie der arbeld- derspartijen, vooral ln verband met de heerschende werkloosheid. ——o JAPAN. Wering van marxisten van de universiteiten. Officieus wordt medegedeeld dat tusschen het Japansche departement van binnen landsche zaken en het ministerie van on derwijs besprekingen worden gevoerd over de zuivering der universiteiten van com munistische en marxistische elementen. Volgens mededeellng van het departement van binnenlandsche zaken werden in de periode van 1 September tot 1 October j.l. te Tokio 362 studenten gearresteerd wegens communistische actie. ■o- VEREENIGDE STATEN. Straffen op overtreding der codes. Roosevelt heeft een decreet uitgevaar digd waarin straffen van 500 dollars en gevangenisstraffen tot zes maanden zijn opgenomen voor overtredingen der co des. In de regelende bepalingen betref fende de textielindustrie wordt vastge legd, dat geen nieuwe productieve ma chines mogen worden geïnstalleerd, uit gezonderd ter vervanging van reeds be staande. De Federal Trade Commission heeft een aanvang gemaakt met een on derzoek naar de salarissen van Ameri- kaansche zakenlelders in het bijzonder met betrekking tot geëmployeerden van maat schappijen met activa van meer dan een mlllloen dollars. o HET CONFLICT IN HET VERRE OOSTEN. Weer een incident in Mandsjoerije Toenadering tusschen China en Japan? De Russische consul-generaal te Charbln heeft bij de Mandsjoerijsche regeering ge protesteerd, omdat de Russische consul te Pogranitsjnaja, Jegerow, bij het overste ken van de grens door Mandsjoerijsche troepen ls beschoten. De Mandsjoerijsche grensautoritelten verklaren met betrekking tot dit incident, dat de consul geprobeerd heeft, zonder zich te legimiteeren de grens over te ste ken. Hierop heeft de grenswacht gescho ten. De consul en diens metgezel beant woordden dit vuur met revolverschoten. De aangelegenheid wordt onderzocht. Waarschijnlijk zal de Japansche regee ring een diplomatieke actie beginnen in verband met het feit, dat de Sovjetregee- ring thans een gedwongen tarief voor valuta n.l. twee yen 75 sen per dollar op legt aan Japansche stoombooten bij het heffen van tonnengeld, loodsgelden en andere rechten in Sovjet Russische wate ren in het Verre Oosten. De Japansche reedersorganisatle heeft kortelings ln ver band met deze aangelegenheid stappen gedaan bij de regeering. Er zijn belangrijke stappen gaande in de richting van vrede tusschen China en Ja pan, aldus meldt de correspondent van de „Daily Telegraph" te Sjanghai. De Japan sche gezant ln China, Arijosji, zou Dins dagavond uit Sjanghai vertrekken om te Peking deel te nemen aan besprekingen met het doel den wapenstilstand, in Mei te Tangkoe gesloten, aan te vullen. Deze besprekingen zullen hoofdzakelijk loopen over hetgeen er moet gebeuren met het overschot van het Noordoostelijke leger, maar zij kunnen er volgens den corres pondent eventueel toe leiden dat de Ja panners de passen ln den grooten muur aan China afstaan. In ruil zou dan van China worden verwacht dat het blijk zal geven van zijn goede trouw door geen troepen te onderhouden ln het Noordelijke gebied. Van het succes van deze onder handelingen hangen de onderhandelingen te Tokio af met den Chineeschen gezant Tsjlag Tso pin, die naar verwacht wordt, vóór half November zullen zijn De onder handelingen le Tokio loopen over de be langrijkere quaesties welke tusschen belde landen hangende zijn met inbegrip van de tariefproblemen en de beëindiging van de antl-Japansche gezindheid en de boycot in China. De Chineezen te Sjanghai verwachten niet dat Japan er bij deze gelegenheid op zal aandringen dat China den staat Mandsjoekwo erkent. Wel echter zal het waarschijnlijk staan op erkenning van de onafhankelijkheid er van in zooverre dat van China verwacht wordt elk denkbeeld op te geven van het op touw zetten van een veldtocht om het verloren gebied terug te krijgen, Uit Peking meldt de correspondent van de „Times", dat Fang Tsjen woe en Tsjl Hoeng tsjang, die aan het hoofd stonden van de ongeregelde troepen, die in de neu trale zone waren binnengedrongen, zich aan de Chlneesche regeering hebben over gegeven na door de Jananners met een bombardement van hun troepen te zijn bedreigd. Beide leiders zijn naar Tientsin overgebracht ln afwachting van hun voor genomen vertrek naar het buitenland Hun troepen zullen bij het Chlneesche leger worden Ingelijfd. De Chlneesche regeering heeft te Kan ton en te Sjanghai alle antl-Japansche demonstraties verboden. DE SANEERING IN AMERIKA. WASHINGTON, 19 Oct. (Reuter). Een besluit, waarbij de tariefcommissie uitge- noodigd wordt een onderzoek in te stellen en rapport uit te brengen over de kwestie van welke goederen de Invoer zou moeten worden beperkt ter voorkoming van druk king van het binnenlandsch prijsniveau, ligt ter onderteekening van President Roo sevelt gereed. PITTSBURGH, 19 Oct. (Reuter). De conferentie tusschen mijnwerkersbond en de Frick Company ter bijlegging van de staking is'mislukt, aangezien de Maat schappij weigert de elsch van de mijnwer kers tot erkenning van den vakbond in te willigen. Johnson en Roosevelt zullen in deze kwestie uitspraak moeten doen. NEW-YORK, 19 Oct. (Reuter). Vol gens de Herald Tribune heeft Roosevelt een onmiddellijk ln werking tredend in voerverbod van medicinale spiritualiën uit gevaardigd. Ook mogen deze spiritualiën niet in depot worden Ingevoerd, in afwach ting van de toestemming van den verkoop hiervan. De importeurs hadden verzocht 3 mil- lioen gallons van deze dranken te mogen importeeren. teneinde te voorzien ln de Kerst-behoeften. Men schat het verlies, dat de schatkist door dit verbod lijdt op 20 millioen dollar. SPIONNAGE IN FRANKRIJK. TOULON, 19 Oct. (Reuter). Alhier zijn twee personen gearresteerd, die uit het bureau van de marine documenten be treffende de nationale verdediging zouden hebben ontvreemd. De stukken zijn niet aan een vreemde mogendheid overhandigd. NEGER GELYNCHT. PRINCESS ANNE (Maryland), 19 Oct. (Reuter). Een duizendtal personen heeft de plaatselijke gevangenis geforceerd en zich meester gemaakt van een neger, die beschuldigd werd een oude blanke dame te hebben aangevallen. De neger werd gelyncht, waarna zijn Hjk door de straten werd gesleept. De politie dreef de menigte met behulp van de gummistok uiteen, waarbij ver scheidene personen gewond werden. o DE STRIJD TEGEN HET MARXISME. TOKIO, 19 Oct. (V.D.). De Japansche Minister van Binnenlandsche Zaken heeft in het Kabinet een wetsontwerp aan de orde gesteld, om alle actieve ambtenaren en beambten die Ud zijn van Marxistische of soortgelijke organisaties, uit den staats dienst te ontslaan. Gepensionneerden die tot deze organisaties behooren, zullen niet langer pensioen genieten. EINDELIJK REGENVAL IN NATAL EN TRANSVAAL. KAAPSTAD. 19 Oct. (V.-D.) Eindelijk ls een einde gekomen aan de verwoestende droogte, die in Natal en Transvaal o.a. den dood van millioenen schapen heeft veroorzaakt. In Noord-Natal en Oost- Transvaal is eindelijk regen gevallen, ge paard met hevige hagelstorm. In de uitge droogde rivierbedding staat weer water. Een groot deel van het land ls nog zonder regen, maar de vooruitzichten op verande ring der weersgesteldheid zijn gestegen. KRACHTIGE AARDSCHOKKEN IN PERU. LIMA, 19 Oct. (V.D.). De provincie Cara- baya werd gisteren opgeschrikt door een reeks krachtige aardschokken, waardoor op eenige plaatsen aardverschuivingen ontstonden en een aantal wegen en brug gen vernield werden. Voor zoover tot nog toe bekend is werd een persoon gedood en werden vijf personen gewond. Het verkeer en de telefoonverbindingen met de provincie Carabaya zijn grooten- deels verbroken. BESCHERMING DER ZWITSERSCHE INDUSTRIE. BERN, 19 Oct. (V.D.) - De Bondsraad heeft eenigen tijd geleden prohibitieve uitvoerrechten vastgesteld voor gebruikte machines uit de horloge-industrie om te voorkomen, dat bedrijven, die tengevolge van de crisis zijn stopgezet, hun outillage naar het buitenland verkoopen en op deze wijze bijdragen tot vergrooting van de bultenlandsche concurrentie tegenover de Zwitsersche horloge-industrie. Thans heeft de Bondsraad besloten deze prohibitieve uitvoerrechten ook van toe passing te verklaren op nieuwe machines voor de horloge-industrie. ZUID-AMERIKA. Ecuadors President afgezet. Volgens berichten uit Quito zou de Se naat van Ecuador met 19 tegen 4 stem men een motie hebben aangenomen, waarbij de president de Mera wegens wan gedrag van zijn ambt vervallen wordt ver klaard Als opvolger van de Mera wordt Mon- talvo genoemd. o SIAM. Beslissende overwinning der regeeringstroepen. De Slameesche regeering deelt mede, dat haar troepen gisteren op alle fronten een beslissende overrunning op de opstande lingen hebben behaald. De opstandelingen trekken volgens deze berichten onder voortdurend zwaar artillerievuur der regeeringstroepen langzaan, naar het Noorden terug. Het vliegveld Don Moeang, waarom hevige gevechten zlln geleverd, is door de opstandelingen ontruimd en Joo' regeeringstroepen bezet. DOODELIJKE PADDESTOELENVERGIFTIG1NO. KON1TZ, 19 Oct. (V.D.). Na het gebru:> van zelf gezochte paddestoelen werd e7; uit tien personen bestaand gezin te Ko»S ln den Poolschen Corridor ernstig Twee kinderen van 6 en 9 jaar e0 moeder stierven korten tijd later. De ovï rige zeven patlénten verkeeren in leveml gevaar. PARIJS 19 Oct. (V.D.). Na het eten», paddestoelen, die een werkloos arbeid» te Tours ln de bosschen in de omgevi», had gezocht, werd het geheele gezin jS met ernstige vergiftigingsverschljnselti Kort na overbrenging naar het ziekenhui stierven de beide kinderen, die drie q vier jaar oud waren. Men hoopt de beuk ouders in leven te kunnen houden. Ook te Névers stierven twee arbeiden na het gebruik van zelfgezochte padèi! stoelen. SNEEUW EN ONWEER IN ITALIS, MILAAN, 19 Oct. (V.D.) In de Italiaan, sche Alpen ln de Abruzzen ls de eerste sneeuw gevallen. De temperatuur is j„ heel Midden- en Noord-Italië sterk ge. daald. Aan de Rivièra hebben hevige on weersbuien gewoed en in de omgeving van Ancona en Imperia hebben hagelbuien groote schade aan de olijfgewassen aan gericht. o RUSSISCHE ESKADERVLUCHT NAAR PARUS. WARSCHAU, 19 Oct. <VX>.) Eenige Pool. sche bladen weten te melden, dat binnen kort als antwoord op het bezoek van den Franschen Minister voor de Luchtvaart aan de Sovjet-Unie, een Russisch eskader een bezoek zal brengen aan Parijs. Het eskader zou bestaan uit zeventig vliegtui gen van verschillend type. De te volgen route zou lelden over Warschau. Praag ea Bazel. Nader wordt gemeld, dat de hoofdzaak der Poolsche berichten juist ls, doch dat het aantal vliegtuigen dat aan de vlucht zal deelnemen, waarschijnlijk aanzienlijk kleiner dan zeventig zal zijn. Ook ls bet onwaarschijnlijk dat Bazel zal worden aan gedaan. aangezien er geen diplomatieke betrekkingen tusschen Sovjet-Rusland en Zwitserland worden onderhouden. VERSNELDE REORGANISATIE VAN HET JAPANSCHE LEGER. TOKIO, 19 Oct. (V.D.) Het Japansche Ministerie van Oorlog heeft een plan tot reorganisatie van het Japansche leger uit gewerkt dat oorspronkelijk pas ln 1935 uit. gevoerd zou worden. Tengevolge van de spanning ln het Verre Oosten zal de uit voering echter bespoedigd worden, zoodat de reorganisatie per 1 April 1934 voltooid zal zijn. Voor de moderniseering van het leger zal een speciaal bedrag van 9.134 000 yen worden uitgetrokken en bovendien zullen voor leger en vloot speciale credle- ten ten bedrage van 180 mlllloen yen beschikbaar worden gesteld. Speciale cur sussen zullen georganiseerd worden voor de opleiding van reserve-officieren bij it technische hulptroepen. -rv ULM's VLIEGTOCHT. I'"^r 60ERABAJA, 19 Oct. (Aneta). Ulm U hier hedenmorgen 6 uur 25 aangekomen en vertrok 11.12 naar Australië, nadat het toestel tweemaal in de modder was weg gezakt. SLAVENMARKT TE SAMARKAND. Men is geneigd te denken, dat de tijï van slaven en slavenmarkten voorbij is Maar dat het bedrijf ook thans hier en daar nog bloeit, leerden ons de gebeurte nissen in de Negerrepubl'ek Liberia, en nu brengt een bekend Engelsch tijdschrift een artikel van een man, die zelf als slaat op de markt van Samarkand ln Azië werd verkocht en die slechts door een toeval aan zijn noodlot kon ontsnappen. Voor de juistheid van zijn mededeelingen staat zijn goede naam borg, want hij Is nie mand minder dan de voorname Afghaan Sirdar Ikball AU Sjah. Samarkand is ook heden nog een stad van beteekenls, een belangrijke handelsstad, die 85000 inwoners telt: vroeger, onder den grooten veroveraar Tamerlan, die aan het einde van de 14e eeuw daar prachtig® gebouwen .paleizen en moskeeën liet op richten, heette de stad het „gouden Samar, kand". De Afghaan ln kwestie was op Afghaan- schcn bodem, in een dorp bij de grens van Oesbekië, met een aantal 'dorpelingen door een bende roovers overvallen, geboeid en naar Samarkand gesleept Onderweg de reis duurde veertien dagen kregen zij goede voeding en een dubbel rantsoen water, wat van groot belang was, daar de tocht door de woestijn voerde. Maar de gevangenen moesten natuurlijk in goede conditie blijven. Toen Ali Sjah aanvankelijk weigerde voedsel tot zich te nemen, werd hij door middel van de zweep gedwongen. Steeds geboeid kwam de troep in Samar kand aan, waar niemand zich over dat tooneel verwonderde. In een voorstad werden de gevangenen vervolgens te koop aangeboden, en ook daaraan nam niemand aanstoot. Zij werden op de markt gebracht bij een regenbak die door hooge trappen was omgeven, waarna hun werd bevolen, die trappen te bestijgen. Eén voor één werden zij zoo aan de voorbijgangers ten toon gesteld. Bij de vrouwen, die ook gevangen waren, was de koop gauw ge sloten. Zij brachten leder 30 Engelsche ponden op. Bij de mannen duurde de onderhandelingen langer en voor hen werd ook een lagere prijs betaald: een steik gebouwd man bracht 15 ponS op en voor Ali Sjah betaalde een oud koopman na lanfc sjacheren, 4 pond en een paard. AU Sjan had het overigens niet slecht ln zji® nieuwe functie: hij moest allen huishoude- lljken arbeid verrichten en vaak ook eca baby oppassen. Daar hl| spoedig bemerkte, dat een gang naar het bestuur van de stad hem eer(.®r zou schaden dan van nut zijn. begreep bij. dat de vlucht zijn eenige kans zou zijn Toen ter gelegenheid van een hanen gevecht ongeveer de geheele stad was Hit- gelonpen. waagde Ali Sjah een pog'ng en met succes Na vele ontberingen j® hebben geleden, kwam hij behouden lu zijn land terug. n1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 2