LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 16 October 1933
BUITENLAND.
VISSDHERIJBERICHTEN.
TELEGRAMMEN.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIIIIHIIIIIIIIIII
RECHTZAKEN.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Na de Duitschc verrassing.
Het groote gebeuren van het oogenblik
is natuurlijk de onverwachte Dultsche
daad, waarvoor wij in hoofdzaak verwijzen
naar het Derde Blad. Het schijnt dat de
rede, die de Engelsche minister Slmon
Zaterdagmorgen te Genève hield, den
doorslag bij de Dultschers heeft gegeven!
Het is dan ook frappant hoe de Dultsche
toorn zich weer eens tegen Engeland richt,
terwijl Hitier tegenover Frankrijk zelfs
zeer toegevend was. Het doet denken aan
de stemming bij het uitbreken van den
oorlog van 1914!
Over de rede van sir Slmon het volgende:
HIJ verklaarde het zUn plicht te achten
onder de huidige omstandigheden met de
grootste openhartigheid te spreken. Een
systeem van algemeen overeengekomen
ontwapening, dat onmiddellUk in werking
kon treden en loyaal zou worden uitge
voerd, zou voor de geheele wereld van de
grootste beteekenls zUn. Als vertegenwoor
diger der Engelsche regeering verklaarde
Slmon in den laatsten tUd herhaaldelijk
besprekingen te hebben gehad met verte
genwoordigers van Dultschland, FrankrUk,
Italië, Amerika en andere mogendheden.
Hieruit heeft de Engelsche regeering de
overtuiging gekregen, dat het zes maanden
geleden door haar voorgestelde plan van
MacDonald ln bepaalde richtingen moet
worden gewijzigd De in de toenmalige
ontwerpconventle voorgestelde 5-)arlge pe
riode moet op wensch van eenlge mogend
heden tot 8 jaar worden uitgebreid. Hier
tegen zUn ernstige bedenkingen gerezen.
Na afloop van deze 8-Jarlge periode moeten
twee beslissende kwesties verzekerd zUn:
le. De gezamenlUke ontwapenlngsmaat-
regelen der zwaar bewapende mogend
heden en 2e de uitvoering van het prin
cipe der rechtsgelijkheid binnen het kader
van een velllgssysteem.
Dit ls sedert December van het vorige
jaar het doel van de geheele ontwape
ningsconferentie.
Sir John Slmon verklaarde woordelijk:
Ik wil thans duidelijk verklaren, dat het
voorziene ontwapeningsschema door de
Engelsche regeering niet als gevredicend
wordt beschouwd en dat wij op den duur
onzen steun aan een dergelijk plan niet
kunnen waarborgen, wanneer niet de mate
van ontwapening door de ontwapening
der zwaarst gewapende staten precies en
gelUktlidlg ln de ontwapeningsconferentie
wordt bepaald en ook werkelijk doelmatig
is. De te handhaven hoeveelheid bewape
ning en andere bijzonderheden moeten
thans vanzelfsprekend langs den weg van
onderhandelingen en algemeene overeen
komsten worden geregeld.
Norman Davis zelde het ln eroote lijnen
eens te zUn met de uiteenzetting van Sir
John Slmon en hij wees erop, dat hij altijd
van meening ls geweest, dat de gelijkheid
van rechten alleen door de ontwapening
door andere staten en niet door herbe
wapening verkregen kan worden.
Paul Boncour verklaarde het met som
mige van Simons Ideeën eens te zijn Hij
stond echter op de noodzakelijkheid, dat
de periode van controle minstens vier jaar
zou duren. Dit ls volgens hem wenscr.elljk
met het oog op den polltieken toestand en
eveneens opdat men werkelijk na kan
gaan of de controle doeltreffend ls. Ook
hU wees erop. dat het doel der conventie
niet ls de herbewapening der andere
staten, maar veel meer de ontwapening
der sterk bewapende staten.
Von Rhelnhaben verklaarde tenslotte,
zUn regeering ln kennis te zullen stellen
van de verklaringen, die te Genève zyn
gehouden.
Daarop volgde de onverwachte Dultsche
stap 1 Alle Dultschers verlieten Genève
reeds
Het z.g. kleine bureau der Ontwape
ningsconferentie is gisterochtend in ge
heime zitting bU Henderson ln het hotel
„La Palx" bijeengekomen. Aanwezig waren
Henderson, Politls, Benesj en Avenol, de
minister van buitenlandsche zaken van
Engeland en Frankrijk, zoomede Norman
Davls en de Italiaan Markies Soragna met
hun naaste medewerkers De onderhan
delingen werden tegen den middag ver
broken en zijn om vijf uur voortgezet.
Betreffende het resultaat der ochtend
zitting, welke twee uren duurde, wordt
van Fransche zijde medegedeeld, dat uit
sluitend gesproken ls over de beantwoor
ding van de nota der Rijksregeering. Be
treffende de daartegenover aan te nemen
houding ls prlnclpieele overeenstemming
bereikt
Paul' Boncour verklaarde tegenover
Fransche persvertegenwoordigers, dat het
er thans om gaat, de verantwoordelijkheid
der Dultsche regeering vast te stellen. Dit
zal geschieden in een gemeenschappelijke
nota van alle mogendheden, welke heden
ln de zitting der hoofdcommissie zal
Worden aangenomen.
De zitting van gistermiddag duurde tot
B uur.
Het presidium heeft besloten, de hoofd
commissie heden voor te stellen, de confe
rentie gedurende een korte periode, onge
veer een week te verdagen.
Naar verluidt zou dit besluit vooral zijn
genomen op aandringen van Italië en
Amerika, die een gematigde houding zou
den wenschen aan te nemen. Men moti
veert het besluit met de mededeelire dat
men de afzonderlijke delegaties tijd wil
geven om zich met hun regeering in ver
binding te stellen en hun houding ten
aanzien van de nieuw ontstane situatie te
bepalen Of. wanneer zulks noodig zal zijn,
de hoofdcommissie ook na afloop van deze
eene week nog langer verdaagd zal wor-
rden, staat nog niet vast
In de bureauzitting is voorts de tekst
vastgesteld van de antwoordnota aan
Duitschland. Naar van welingelichte zijde
wordt vernomen, is de nota in zeer hoffe
lijke en zakelijke toon gehouden. De tekst,
die gisteravond nog door een kleine
redactie-commissie, waarin de vier groote
mogendheden Engeland, Frankrijk, de V.
Staten en Italië vertegenwoordigd zijn is
herzien, zal hedenmiddag ter goedkeuring
aan de hoofdcommissie worden voorgelegd
en door Henderson, den voorzitter der
Ontwapeningsconferentie, telegrafisch
naar Berlijn worden gezonden.
Italië vooral heeft de verdaging bepleit.
Off'eieel heet het van die zijde:
„Niemand ontkent dat die beslissingen
ernstig zlin. vooral wat de eventueele uit
vloeisels daarvan betreft, maar bij den
huldigen stand van zaken moet men den
toestand als zoodanig onder het oog zien
en nagaan hoe het mogelijk ls tot overeen
stemming te komen.
De Inhoud en de toon van de rede van
Hitier en de aan het Dultsche volk gerichte
boodschappen sluiten niet alle deuren,
aangezien daarin weder categorisch de
nadruk wordt gelegd op Dultschlands
wensch, mede te werken aan den vrede."
Mussolini schijnt alle kracht te willen
inspannen om het Pact van Vier te redden,
hoewel dit formeel ook niet meer bestaat
daar dit Pact immers onder den Volken
bond ls gebracht en Duitschland zich heeft
teruggetrokken daarvan.
Parijs zal daarin den Duce echter waar
schijnlijk niet dwarsboomen als Italië de
fundamenteele beginselen van het Fransch
Engelsch-Amerlkaansche front, geen her
bewapening, internationale controle en
proeftijd, onderschrijft.
Maar dan heeft Duitschland's wegloopen
geen zin, zoo het via het Pact van Vier
toch zou toegeven
o
DUITSCHLAND.
De „feesten" van den Zondag.
Te M-'nchen ls gisteren de eerste steen
geicgd van het „Haus der deutschen
Kunst". S.A., S.S., Stahlhelm landspolitie
en Hitlerjeugd, kunstenaars en studenten
waren reeds vroeg ln den ochtend op de
been. Tegen tien uur arriveerden bij de
groote tribune de eeregasten, o w, de Rijks
n.inlsters v. Neurath, dr. Goebbels en dr.
Schmllt. Het corps diplomatique met den
pauselljken nuntius aan het hoofd was
goed vertegenwoordigd. Voorts was aanwe
zig ex-konlng Ferdinand van Bulgarije.
Om 10 uur 20 verscheen Hitler, die eerst
de heeren van het corps diplomatique en
vervolgens de autoriteiten en hooge S.A.
en SS leiders begroette. De Rijkskanselier
h ela een redevoering, waarin hij er den
nadruk op legde, dat men zich geen her
stel van het Duitsche volk kan denken,
wanneer niet ook de Dultsche cultuur en
vooral de Dultsche kunst weer opstaat."
Vreeselljk zijn nood en ellende over ons
volk gekomen. Een trotsch bedrijfsleven,
eens bloeiend en rijk schijnt te vervallen.
MUUoenen vlijtige menschen worden door
den arbeldsnood gedoemd tot lediggang.
De proletarlseerlng sleurt steeds meer
nieuwe standen naar de diepte. De voegen
van onze maatschappij breken, ja zelfs aan
de poorten van den tempel van ons geloof
klop de vuist der dragers van een nieuwe
wereldverwoesting. Onraad en onvrede zijn
overal. Duitschland ls weerloos en rechte
loos. Het volk ls vervuld van versagen en
wanhoop. Ons heeft het lot de heerlijke
taak toebedeeld ln dezen nood te strijden,
de harten van deze versaagde menschen
weer te vullen met geloof en vertrouwen,
her bedrijfsleven op orde te brengen, de
millloenen nlets-doenden werk te geven,
de standen terug te trekken van de ver
nietiging. een nieuwe maatschappij op te
bouwen en haar vijanden met ijzeren vuist
te beteugelen, de natie, haar zakelijke,
moreele en cuitureele goederen in bescher
ming te nemen voor de elementen der
vernietiging. Een koene en trotsche missie!
De mer.sch leeft niet van brood alleen.
Wanneer wij de verheffing van ons volk
a^s taak van onzen tijd en van ons leven
gevoelen, dan zien wij voor ons niet alleen
het lijdende bedrijfsleven maar ook de be
dreigde cultuur. Niet slechts de nood van
bet lichaam, maar niet minder de nood
van de ziel. en wij kunnen ons geen we-
der-verheffing van het Dultsche volk den
ken. zonder de Dultsche cultuur en vooral
de Duitsche kunst."
Hitler legde daarop den eersten steen.
Ter gelegenheid van de onthulling van
een gedenksteen voor de strijders tegen het
separatisme te Honne a. d. Rijn, heeft
Rijksminister dl'. Goebbels gisteren op de
Himmerlch, een steil in het Rijnland af-
loopende 80 meter hooge rots, voor een
groot aantal belangstellenden en vaandel-
deiegatles een rede gehouden, waarin hij
degenen herdacht die zijn gestorven voor
de eenheid van het Rijk. Thans zouden zij
in ons werk de verwezenlijking kunnen
zien van datgene, waarvoor zij gestorven
Zijn, aidus Goebbels. Op het oogenblik
staat het Rijk weer voor een der moeilijk
ste beslissingen, maar wij zijn vol vertrou
wen, omdat de mannen, die Duitschland
thans regeeren, niets tekort laten doen
aan de eer der natie en het levensrecht
van het volk. Tot ieder, die hooren wilde,
wenschte Goebels over de oevers van den
Rijn te roepen: „Wij willen geen oorlog,
wij willen vrede. Wij willen een eerevrede,
die de eenige is, die van langen duur kan
zijn Wij willen niemand vernederen maar
wenschen ook niet vernederd te worden.
Wij zijn bereid, een streep onder het ver
leden te zetten maar wenschen, dat de
anderen ook daartoe bereid zullen zijn. Als
men ons vraagt: waarom verlaat gü dan
internationale conferenties, dan antwoor
den wijomdat wij daar niet heen zijn ge
komen om als tweede rangs natie behan
deld te worden. Dit is geen demonstratie
te een den vrede, maar een demonstratie
vóór den vrede. Als wij zeggen dat wij
geen ocrïog willen, dan vraagt de wereld:
waarom wilt ge dan wapens? Wij wen
schen echter geen wapens als de wereld
hetzelfde doet. Wat wij verlangen ls, dat
het weinige, dat men ons ln het verdrag
van Versailles heeft beloofd ook nageko
men wordt. Wij hebben de eerlijke bedoe
ling, ons volk niet in een nieuwen oorlog
te wikkelen. Wij willen een oplossing langs
den weg van onderhandelingen zoeken.
Als men ons tegenwerpt: ja, zoo spreekt
het offlcleele Duitschland, het volk ech
ter denkt anders, dan antwoord ik: neen,
hot volk denkt en spreekt precies zooals lk.
Om dat te bewijzen zullen we het oordeel
van net volk vragen op 12 November, en
het volk zal antwoord geven."
De plaatsvervanger van Hitler, Hess,
vaardigde de volgende beschikking uit.
In aansluiting op de verklaring van
Rijksbisschop Mueller, dat geen predikant
er schade van mag ondervinden, dat hij
niet behoort tot de geloofsbeweglng der
Deutsche Christen, beschik lk:
Geen nat.-soc. mag er eenlg nadeel van
ondervinden, dat hij niet behoort tot een
bepaalde geloofsbeweglng of confessie of
omdat hij in het geheel geen kerkelijke
gezindheid heeft. Het geloof is een hoogst
indlvidueele zaak, die leder slechts voor
zijn geweten heeft te verantwoorden. Ge
wetensdwang mag niet worden uitgeoe
fend.
En de Joden dan?
BELGIE.
Naar een uniformverbod
De mijnen.
De kabinetsraad heeft in principe een
verbod tot het dragen van uniformen door
leden van politieke partijen goedgekeurd.
De kwestie der steenkolenconventie
maakte voorts opnieuw het onderwerp
eener bespreking uit. De regeering beoogt
maatregelen te nemen, die zullen gelden
tot het eind van het jaar en het de steen -
kolenlndustrle mogelijk zullen maken de
huidige moeilijkheden te boven te komen.
De bestudeering der steenkolenkwestle zal
Woensdag worden voortgezet.
o—
FRANKRIJK.
3000 millioen francs voor werkloozenstcun.
Naar verluidt wordt thans de laatste
hand gelegd aan het regeeringsplan inzake
werkloozensteun, waarbij 3000 millioen
francs door middel van locale leeningen
zullen worden gebruikt.
OOSTENRIJK.
Optreden tegen de socialisten?
Gisteren is te Weenen een socialistisch
congres gehouden, dat voor de pers niet
toegankelijk wis. Er is daardoor weinig
uitgelekt. De toon schijnt echter fel tegen
de regeering te zijn gericht geweest, want
vice-kanselier Fey liet zich uit. dat de
regeering niet voornemens is 'n terugvallen
in een vroeger tijdperk te dulden. Het was
de laatste maal, dat dergelijke uitvallen
in Oostenrijk gehoord waren.
Dus een optreden tegen de socialisten?
RUSLAND.
6 Millioen menschen verhongerd.
Uit Warschau wordt gemeld, dat uit de
Russische Oekraïne bekend is geworden,
dat in den tijd van Januari tot Augustus
van dit jaar in de Oekraïne zes millioen
menschen den hongerdood zouden zijn ge
storven, dat is ongeveer 15°/o van alle In
woners van Sovjet-Rusland. Voorts zouden
ln denzelfden tijd ongeveer negen millioen
hongerende boeren hun dorpen hebben
verlaten en op zoek naar voedsel naar
andere gebieden in de Sovjet-Unie zijn ge
trokken. Eenige districten, zooals Winnlca
en Tschernigow zouden hierdoor bijna ge
heel ontvolkt worden.
De Sovjet-regeering te Moskou heeft
een bijzondere afdeeling voor de koloni
satie in het leven geroepen, welke tot taak
heeft, deze ontvolkte gebieden in de
Oekraine te koloniseeren.
DÈNËMARKÏËN.
Leger-reorganisatie.
De opperbevelhebber van het Deensche
leger heeft nieuwe voorstellen ingediend
voor de ontwikkeling en verbetering van
het Deensche leger, teneinde dit tot een
doelmatige up-to-dafë eenheid te maken,
waardoor tevens de werkloosheid in Dene
marken zou verdwijnen.
Het socialistische parlementslid Hans
Nielsen, tot dusver bekend om zijn paci
fistische streven, heeft zeer onverwacht
deze voorstellen goedgekeurd.
Nielsen, die de militaire deskundige van
de socialistische fractie was en steeds al
gemeene ontwapening heeft geëischt,
heeft thans in een interview verklaard,
dat hl] de voorstellen tot verbetering van
het leger zeer belangrijk acht. Nielsen
verklaarde zich voorts voorstander van
een verbond met de Scandinavische lan
den en alle andere democratische landen,
teneinde weerstand te kunnen bieden aan
de communistische en fascistische be
dreiging.
JAPAN.
Araki voor weerbaarheid.
De minister van Oorlog Araki heeft ln
een redevoering verklaard, dat Japan in
geval van een aanval paraat moet zijn. De
Japansche regeering moet de weerbaar
heid van het volk bevorderen en de mili
taire wetenschap populair doen worden.
Slechts een weerbare natie is in staat
haar bestaan te verdedigen. Generaal
Araki heeft het beschermheerschap op
zich genomen voor de te stichten Japan
sche vereeniging ter bevordering van de
militaire wetenschappen.
IJMUIDEN, 16 Oct.
V1SCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f. 0.70—0.50, Griet per
kist van 50 K G. f.26—14, Tongen per K.G.
f. 1.65—1.30, Middelschol per kist van 50
K.G. f.22, Zetschol f.27—24, Kleine Schol
f.20—4.60, Schar f. 13.50—13, Tongschar
f.30—22, Roggen per 20 stuks f.9, vleeten
per stuk f. 3.40—1.13, Pieterman en Poon
tjes per kist van 50 K.G. f. 5—3.60, Groote
Schelvisch f. 25, Middel Schelvisch f. 25
22, Kleinmiddcl Schelvisch!. 20—10, Kleine
Schelvisch f. 10—3 90, Kabeljauw per kist
vna 50 K.G f.15—1.75, Lengen per stuk
f. 1—0.60, Heilbot per K.G. f. 0.85—0.65,
Wijting per kist van 50 K.G. f. 4.70—2.50,
Koolvisch per stuk f. 0.78—0.12, Makreel
per kist van 50 K.G. f.11— 2.70.
1400 kisten versche haring f. 6.70—2 per
kist. IJM. 149 met 386 kantjes, KW. 52
met 72 kantjes pekelharing f. 9.80—5.60 per
kantje.
Aangekomen 15 Stoomtrawlers: IJM. 26
met f.2750, IJM. 7 met f.2350. IJM. 37
met f.4480, IJM. 179 met f.1930, IJM. 22
met f.2050, IJM. 158 met f.2090, IJM. 78
met f.2330, IJM. 31 met f. 4280, IJM. 115
met f.2660, IJM. 116 met f.2810, IJM. 117
met f.3010, IJM. 130 met f.1530, IJM. 55
met f.1550, RO. 16 met f.1710, RO. 15
met f.1640; 10 loggers: KW. 175 met f.570,
KW. 89 met f.492, KW. 60 met f.528,
KW. 178 met f.760, KW. 108 met f.520,
KW. 43 met f.850, K.W. 42 met f. 724,
KW. 124 met f.758, KW. 78 met f.lC64,
IJM. 204 met f.741; KW. 62 met f.340,
KW. 134 met f. 283 voor versche haring.
KW 151 met 510 kantjes, KW. 33 met
502 kantjes, KW. 121 met 370 kantjes,
KW. 67 met 459 kantjes, KW. 62 met
357 kantjes, KW. 47 met 527 kantjes,
KW 138 met 377 kantjes, KW. 52 met
360 kantjes, KW. 134 met 410 kantjes
pekelharing voor Kat.vijk-
NA DE DUITSCHE
VERRASSING.
DIVERSE MEENINGEN.
LONDEN. 15 Oct. (Reuter) In een
rede te Southampshire verklaarde Sir
Thomas Inskip, de procureur-generaal, dat
het een groote vergissing is thans te spre
ken over een dreigenden oorlog. De Vol
kenbond zal het vertrek van Duitschland
even goed overleven, als het vertrek van
Japan. Natuurlijk is de Bond hierdoor
zwakker geworden, doch niettemin blijft
de Volkenbond de belangrijkste factor voor
het verkrijgen en bestendigen van den
wereldvrede.
LONDEN, 16 Oct. (ReuterJ In diplo
matieke kringen ln Engeland wordt het
optreden van Duitschland zeer ernstig
genoemd.
Lord Snowden zelde, dat men hier met
zulk een geweldige gebeurtenis te doen
had, dat men nauwelijks wist wat men
zeggen moest. Hij kon zich niet verklaren,
waarom Hitler dezen drastischen stap
deed, waarvan de gevolgen niet te voor
spellen waren-
Bernard Shaw verklaarde, dat de stap
van Duitschland vrij onvermijdelijk was
en dat dit het eenige verstandige was wat
Duitschland kan doen.
Van den Volkenbond komt, volgens
Shaw, niets goeds: het is slechts een or
ganisatie tot het kleinhouden van Duitsch
land. Duitschland ls als een gevallen
paard: ieder zit het op den kop.
Lloyd George zeide, dat de Volkenbond
de ontwapeningskwestie zeer slecht be
handeld heeft. Engeland is ln deze kwestie
zeker niet vrij van verantwoordelijkheid.
Ik zie zeer helder in, wat Duitschland tot
dit besluit geleid heeft.
De „Star" schrijft dat de actie van
Duitschland vele problemen zal opwerpen,
doch dat zij de situatie zal vereenvoudigen
Deze Dultsche stap zal den Volkenbond
wellicht nieuw leven inblazen op een wijze
als nimmer te voren ls geschied.
De „Sunday Times" bevat een hoofd
artikel, getiteld „Duitschland's zelf-isole-
ment." In dit artikel wordt het uittreden
uit den Volkenbond een der grootste blun
ders van Duitschland in de geschiedenis
eenoemd. De sympathie, die gisteren nog
voor den Duitschen eisch naar gelijkheid
bestond, is heden verdwenen-
Of.schoon de toestand gevaarlijk is, acht
het blad hem toch niet hopeloos. Niets
moet met overhaasting geschieden en
Duitschland moet weer tot zijn zinnen
worden teruggebracht.
De „Sunday Referee" schrijft, dat het
eenige doel van Duitschland's optreden ls
over te kunnen gaan tot een snelle her
bewapening, hetgeen ernstige gevolgen
voor den vrede in Europa kan hebben.
Het blad stelt voor de ontwapeningscon
ventie zonder Duitschland te doen onder
teekenen en sancties tegen Duitschland toe
te passen. Het Duitsche besluit zal een
bewapeningswedloop in Europa tengevolge
hebben.
De Nationaal-Socialistische beweging in
Duitschland, aldus het blad, is echter be
vorderd door de weigering van Frankrijk
om toe te stemmen in een gelijkheid van
bewapening.
BERLIJN, 15 Oct. (Wolff). Namens de
Duitsche industrie heeft Baron Krupp von
Bohlen und Halbach aan rijkspresident
Hindenburg en rijkskanselier Hitier tele
grammen gezonden, waarin hij verklaart
dat de geheele Duitsche industrie in dit
moeilijke uur zich achter de rijksregeering
schaart.
WASHINGTON, 15 Oct. (Reuter). Het
departement van buitenlandsche zaken
heeft verklaard, dat de Vereenigde Staten
vast aaneengesloten achter zijn geallieer
den uit den wereldoorlog staat in het ver
zet tegen een herbewapening van Duitsch
land en in het steunen van het ontwape
ningsplan, dat Duitschland's uittreden uit
den Volkenbond heeft veroorzaakt.
NEW-YORK, 15 Oct. (Reuter), In hun
commentaar over den toestand uitten de
meeste bladen als hun meening, dat
Duitschland den Europeeschen vrede com
promitteert.
De „Herald Tribune" verklaart, dat het
dwaasheid zou zijn de crisis, waarin Hitler
Europa heeft gedompeld, te onderschatten.
De volksstemming in November is slechts
een flauwe grap, daar werkelijk stemmen
in het Duitschland van heden onmoge
lijk is.
De „New-York Times" is zeer pessimis
tisch en voorziet een politieke crisis
zóó erg als de Oude Wereld sedert het
einde van den wereldoorlog nog niet gehad
heeft.
De Baltimore Sun schrijft ten anzien
van het verlaten van Duitschland van den
Volkenbond, dat deze handeling de huidige
stemming van het verlies van het ver
trouwen ln de internationale werktuigen
kenteekent en een gedachtengang in het
leven roept, welke kan lijden tot een nieu
wen oorlog.
WASHINGTON, 16 Oct. (Reuter). Naar
de Herald Tribune bericht, wachten Roose
velt en Huil de reactie van Engeland en
Frankrijk op het Duitsche uittreden uit
den Volkenbond af, alvorens zelf hun defi
nitieve houding te bepalen.
Ondertusschen houdt Amerika vast aan
de verklaring van 12 Dec. 1932, waarbij de
Ontwapenings-conferentie werd hervat
met medewerking van Duitschland.
NEW YORK, 16 Oct. (Reuter). In een
rede te Boise ln den staat Idaho verklaarde
Senator Borah, dat „men thans een nieu
wen oorlog onder de oogen moet zien".
Borah is van oordeel, dat men geen
staat aansprakelijk kan stellen voor den
huldigen toestand, welke het gevolg is van
de politiek van vele staten.
Borah vraagt de overwinners van 1918
hun beloften van Versailles om te ontwa
penen uit te voeren.
PARIJS, 16 Oct. (V.-D.) In politieke
kringen gelooft men dat Minister-Presi
dent Daladier morgenmiddag in zijn rede
bij de opening van de Fransche Kamer
van de gelegenheid gebruik zal maken
om het Fransche standpunt ten aanzien
van de Jongste gebeurtenissen toe te lich
ten en te antwoorden op de groote rade
van Adolf Hitler.
De „Echo de Paris" weet zelfs reeds te
berichten dat Daladier den geheelen Zon-
riS'. aan öln rede heelt gewerkt. Het zou
ln de bedoeling liggen zijn rede In one I
werp voor te leggen aan zijn collega's 1» l
den Ministerraad, die DinsdagmorgS r
bijeen komt. Bovendien zal Daladier
zijn rede van de Kamer een votum van I
vertrouwen vragen voor de voorloopi»,
weigering van alle interpellaties over 4e I
Fransche buitenlandsche politiek
BOEDAPEST, 16 Oct. (V.-D.) Gistere» l
heeft bij Minister-President Gömbos een
buitengewone conferentie plaatsgehad
waarbij behalve de Minister van Buiten. I
landsche Zaken Kanya alle hooge beamb- I
ten van het Ministerie van Buitenlandsche
Zaken aanwezig waren.
Na afloop der besprekingen, die drit I
uur duurden, werd officieel medegedeeld I
dat de conferentie zlcb bezig heeft ge
houden met den toestand, ontstaan door
het zich terugtrekken van Duitschland
uit Genève. Er zijn geruchten verspreid"
dat Gömbös met den Minister van Buil
tenlandsche Zaken zou hebben gesproken I
over het volgen van het voorbeeld vanl
Duitschland door Hongarije. Het recee-l
ringsorgaan „Prester Lloyd" spreekt dezel
geruchten tegen. Was Duitschland, aldus I
dit blad. tot nu toe moreel geisoleerd, I
thans loopt het gevaar ook politiek gelso- I
leerd te worden. Er behoeft niet aan ee-1
twijfeld te worden, dat geen enkele staat I
ook niet Italië en Hongarije, het gewaagde
spel van Duitschland zal volgen.
ROME, 16 Oct, (V.-D.) Het verluidt,
dat Mussolini reeds Donderdag van het
voornemen van Duitschland in kennis
was gesteld, Mussolini moet Vrijdag nog
getracht hebben Duitschland althans nog
voor den Volkenbond te behouden.
Aangekondigd wordt, dat Italië de leden
van het vier mogendhedenpact en Ame
rika voor een conferentie zal ultnoodlgen,
TOKIO, 16 Oct. (V.-D.) De Japansche
Minister v. Oorlog, Araki, verklaarde dat
hij Dultschlands uittreden uit den Volken
bond als een groote politieke gebeurtenis
beschouwde, niet slechts voor Europa, doch
ook voor het Verre Oosten, aangezien daat
over de werkzaamheden van de Volken
bond dezelfde opvatting heerscht als in
Duitschland. De Volkenbond heeft ge
faald en is niet berekend op eenige taak,
die den vrede kan dienen.
In een persconferentie van het Japan
sche Ministerie van Marine werd ver
klaard, dat de Volkenbond door het uittre
den van Japan zijn beteekenls voor de
wereld had verloren en nog slechts een
vereeniging van Europeesche naties was
geweest. Thans, na het uittreden van
Duitschland, had de Volkenbond ook deze
beteekenls verlóren.
Van de zijde van het Japansche Depar
tement van Buitenlandsche Zaken wordt
met nadruk een bericht tegengesproken,
dat in de buitenlandsche pers de ronde
schijnt te doen, nj. dat- Duitschland Ja
pan zou hebben geraadpleegd alvorens
zijn besluit tot uittreding uit den Volken
bond bekend te maken. Dit gerucht wordt
een dwaze Insinuatie genoemd, aangezien
de Japansche buitenlandsche politiek geen
enkelen invloed ondergaat van eenige
wijziging in den Europeeschen toestand.
DE KOMENDE DUITSCHE
VERKIEZINGEN.
BERLIJN, 16 Oct. (Wolff). Van bevoegde
zijde wordt medegedeeld dat over de ko
mende Rijksdagverkiezingen ln een deel
van de pers verwarringwekkende berichten
zijn verschenen. Aangezien de vorming
van partijen verboden en strafbaar is, zal
op het stembiljet van de verkiezingen
slechts één partij, nml. de N.S.D.A.F. voor
komen. In de achter den naam van de
partij staanden cirkel moet door degenen,
die voor de Nationaal-Socialistische part!)
willen stemmen een kruis worden gezet
Zij, die geen kruis op het biljet invulle:
maken het ongeldig. Op het biljet van H
Volksstemming moet het woord ja of neen
worden aangekruist.
DE STRIJD IN DEN GRAN CHACO.
LAPAZ. 16 Oct. (Reuter). Albert Sala
manca, de zoon van den president van
Bolivia ls bij de gevechten in den Gran
Chaco gesneuveld.
HOOGE RAAD.
De zwendel in den naaimachinehandel.
De Hooge Raad heeft heden verworpen
de cassatieberoepen van A. M. en J. H. V.,
die resp. wegens uitlokking van verduiste
ring en heling door het Gerechtshof te
's-Gravenhage in de Leldsche naai
machinezaak veroordeeld zijn resp. tot 9
maanden en tot 6 maanden gevangenis
straf.
o
HAAGSCHE POLITIERECHTER.
Hedenmorgen stond voor den politie
rechter terecht mej. J. J. v. d. Sp. uit Lei
den, terzake van eenvoudige beleediging,
Verdachte ontkende het haar ten laste
gelegde.
De Officier van Justitie mr. Hoekstr3
eischte f. 10 subs. 10 dagen hechtenis. De
politierechter mr. Feith veroordeelde ver
dachte gezien de omstandigheden waar
onder het feit ls gepleegd tot een geld
boete van f. 3 subs. 3 dagen hechtenis.
De navolgende schepen zijn morgei
radlotelegraflsch te bereiken vla het kust-
statlon Schevenlngen Radio:
Boeloeran, Cottlca, Crljnssen, DemP0,
Flandria, Indrapoera, Joh. v. Oldenbarne*
velt, Kota Gede. Kota Nopan, Kota Tjan®.
Mam. v. St. Aldegonde, Stuyvesant, Zee-
landia.
Bij verzending van een radiotelegra®
via Schevenlngen Radio bedragen de W
tale kosten 44 ct. per woord.
2I
