TWEEDAAGSCHE VREUGDEROES
IN DESLEUTELSTAD
EEN VAN TAPTOE TOT VUURWERK
GESLAAGDE FEESTVIERING
LEfDSCH DAG31 AO - Derde Blad
Woensdag 4 October 1933
Het kindervariëté ijl de Stadszaal.
Wie als oudere Maandagavond een kijkje
heeft genomen lrt dié Stadsgehoorzaal, zal
zich verheugd -hébben over zóóveel kin
dervreugd!
De Variété-Voorstelling onder leiding
van den „Hof-artlst" Henri Nollcs, als
juichende inzet der feestelijkheden bracht
honderden jongens en meisjes tesaam in
de allerultnemendste stemming!
Daar was het blij geroezemoes van hooge
kinderstemmen, daar waren talloos vele
snel-kloppende hartjes en stralende oog
jes. bereid om alle heerlijkheden, die de
avond bieden ging, met volle teugen in
zich op te nemen.'
Een variété-voorstelling als voor groote
menschen. En wit voor een!
Henri Nolies kennen velen en men weet
dat hij iets goeds zal geven! 't Was een
voortreffelijke gedachte van het 3 Octo-
berbestuur een avond vol verscheidenhe.d
te brengen met clowns en goochelen, met
schaduwbeelden en veelsoortige muziek:
alles zaken, die de fantasie prikkelen en
die de kem der droom-illusie's van het
kind vormen!
Kan men zich een gezelliger beeld den
ken, dan een zaal met onbedorven kin
dergezichtjes, hunkerend naar de vervul
ling van hun stoutsche droomen?
Achlater, zullen ook zij wei letten
inzien, dat een clown niet altijd potsen
voor zijn plezier maakt en .zotte Henki"
liever op den beganen grond blijft, dan op
zijn wankele waschlijn te springen of zich
hardhandig over de vloer te wentelen!
Maar gelukkig zien zij nu nog slechts het
grappige gebaar, hooren niets dan de
dwaasheid der grap en zien alleen de
lachwekkende teekenlng van het potsier-
Hik gesmlnkte masker van den „domraen
August". ZIJ kunnen dan ook naar har
telust genieten van de grillen en grimas
sen. die van achter de podlumvoetllchten,
de volle zaal lngrijzen!
Zóó daverde dan ook de pret langs de
rijen bij ieder nieuw nummer: eerst de
meesterlijk-handig uitgevoerde schaduw
beelden. Artisbewoners verschenen in diep
zwart achter het witte doek: kwaadaardig
blaffende honden, schattige konijntjes, een
olifant, vogels en een zwaan, die zijn vee-
ren plukt ja, wat niet al! Een succes voor
den bezitter van zulke lenige handen, die
in bliksemsnel tempo steeds nieuwe ver
rassingen bedacht! Dan de grappige muzi-
Itale clown, de vallende man op de wasch
lijn. wiens acrobatische toeren werkelijke
bewondering verdienden, de geestige
scènes tusschen de twee Augusten. de dikke
en de dunne, die elkaar kranig voor de
gek hielden en heel wat eieren voor hun
geld opofferden! Degenen, die hun ge
schiedenis met het ei en de revolver volg
den, zullen wel begrijpen, wat we hiermee
bedoelen!
Tot slot een serie humoristische goo
cheltoeren. waarbij de kinderen zelf moch
ten. asslsteeren- een evenement apart!
Tjonge.... wét is er smakelijk en op
recht gsmuld van al dat schoons, evengoed
door de ouderen, die zelf ook nog wel eens
graag echt kinderlijk willen zijn! Voelen
we ons dan niet eigenlijk in een bovenste
beste bui komen?
Vooral ook de vele weeskinderen hadden
twee uren van het hoogste genot. Een
totaal andere wereld ging voor hen open!
Do Mond-Harmonica vereenlging ..Bravo"
speelde tusschen de nummers door de
aardigste liedjes kordaat en vol bravour:
in hun witte blouses en met hun mooie
uniformpetten op. zagen ze er kranig uit!
Met recht mogen ze er trotsch op zijn, tot
het opgetogen succes van dezen enthou
siasten avond zóó te hebben bijgedragen!
De heer Lou Westenberg had aan de
piano eveneens een belangrijk deel te
v vullen van dit daverend geslaagd kin
derprogramma, dat allen, zonder onder
scheid in de dankbaarste stemming naar
huis heeft doen gaan! Of de kinderen
gauw na zulk een festijn zijn ingeslapen,
weten we niet! Zeker is. dat de vaders en
moeders nog lang nadat het 3 October-
rumoer verstomd zal zijn en onze stad weer
tot de sleur van alle dag teruggekeerd 's.
nog een opgewonden opmerking zullen
•hooren van ..Weet jé nog wel, hoe de
gochelaar dat kunstje deed", of ho* de
bolle Bob den mageren Rob rr met zijn
Tc moet bij den directeur komen maar
zet vooral je hoed op" leelijk in deed vlie
gen!
Ja een avond als deze Is we een ge
beurtenis in het kinderleven: dèt is zeker!
Sedert eenlge jaren vo-mt
de taptoe
dc inzet van het jaarlijksch festijn van
Leiden's ontzet en de telkenjare groeiende
belangstelling is er het onweerlegbare be
wijs van dat dit nummer bij de Leide-
naars in den smaak valt
Zoo groot als de animo Maandagavond
was zagen wij het nog niet eerder. De
dreigende regenluchten ten spijt waren de
menschen bij honderdtallen naar de om
geving van het Kaasmarktterrein getogen
om van de opstelling van den stoet ge
tuigen te zijn, zoodat het ondanks de uit
stekende regeling door de politie op het
waarlijk niet kleine plein zoo vol was ais
een potje met Dieren. En al maar door
kwamen nieuwe troepen met ontplooide
vaandels en slaande trom aangemarcheerd
steeds dichter werd de menschenkhiwen
die daar «amenslroomde en het scheen
een onu!tvoerta"c taak om uit die chaos
een gefezelden ootocht samen te stellen
Maar de heer B. de Koning en zijn hel
pers hebben in dat opzicht by de middag
optochten voor heetere vuren gestaan.
Volkomen ordehjk werd de stoet gefor
meerd en nog zelfs iets vroeger dan was
beoaald zette de lange slang zich ln be
weging.
Voorop het muziekkorps der Koloniale
Reserve uit Nymegen, daarna het bestuur
dor 3 Octobervereenlglng, gevolgd door
het keurige korps van „Pro Patria". het
collegium van het Leidsche Studenten
corps. de besturen van V.V.S1 en Unitas
en daarachter een groot aantal leden van
hei L.S.C. met de vaandels der sub-ver-
eenigingen.
Het was werkeiyk niet wel doenlijk pre
cies na te gaan welke vereenigingen alle
maal vertegenwoordigd waren. Het waren
er ln ieder geval zeer vele. waarby dan
nog dient vermeld, dat meerdere vereeni
gingen deputaties van honderd en meer
leden telden Wanneer we ons aan een
schatting wagen van het totaa! aantal
deelnemers, dan gissen wij. dat wy met
drieduizend de waarheid dicht benaderen.
Van de vereenigingen noemen wy:
Brunhilde. Zondagsschool. Buurtvereen.
Eensgezindheid. R.-K. Sportvereen. De Ba
taven. Mondharmonica-Vereeniging Bravo,
Driehoeksmeisjes. Federatie afd. Zuid-Hol
land van de Ned Chr. Padvinderevereen.,
Ned Chr. Padvinders Ver. afd. Lelden,
Vereeniging de Leldsche Padvinders. Leid-
sche Wandel Sportvereniging, Chr Gym
nastiek Vereenlging .Jahn". Jeanne d'Arc,
Sportvereniging ..Klimop" Chr Histori
sche Jongerengroep, Chr. Vereen. Licha
melijk? Opvoeding Mondharmonica Ver.
Excelsior. Nationaal Jongeren Verbond,
Eerste Hulp by Ongelukken Sint Paulus
Troep Kath, Verkenners. R.-K. Wandel
club De Trekvogels, L.G.B. Uno-Sumus-
Animo. Chr. Oranje Vereenlging, Gerefor
meerde Jeugd Beweging, Chr. Gymnastiek
en Sc'nermvereeniging DOS, Turnclub
Aquaduct. Chr. Georganiseerde Werkloo-
zen. Zang zy onze leus,, L.SC. Sportclub.
Men houde het ons ten goede wanneer
wij wellicht een enkele vereeniging over
het hoofd hebben gezien
Langs Hooigracht. Haarlemmerstraat,
Prinsessekade. Breestraat en Steen
straat werd gemarcheerd naar het Ge
meentehuis. waar het geheele college
van Burgemeester en Wethouders zich in
dan stoet voege:- Vervolgens ging de lange
ry het voorby trekken in marsc'ntempo
van den optocht, vorderde meer dan een
kwartier! langs Kaiserstraat en Boisot-
kade naar de Jan van Houtkade. waar aan
den voet van het Monument een krans
werd gelegd en tenslotte naar het Van
der Werffpark. waar het standbeeld van
Leiden's dapperen burgemeester in het
licht van felle schynwerpers. aangebracht
door de Leidsche Installateurs Vereeniging
zonderling wit opplekte tegen den donke
ren achtergrond van den sterrenloozen
avondhemel en het geboomte.
Duizenden kykers sloegen vanaf den
overkant gade ho? de stoet fantastisch
verlicht door Bengaalsch vuur. het park
binnenstroomde en zich rondom 't stand
beeld opstelde Na dc kranslegging dcor den
voorzitter der 3-October Vereeniging. den
heer W van der Laan. blies het muziek
korps van de Koloniale Reserve een tap
toe en precies om elf uur werd weer afge
marcheerd naar de Kaasmarkt, waar de
stoet werd ontbonden. De inleiding van
de feesteiy'kheden had een schitterend
verloop gehad De belangstelling langs de
route was overal enorm groot en er
heerschte een stemming welke een belofte
inhield voor den dag van morgen Alleen
zal memzeen voor het naar bed gaan een
bezorgden blik op den barometer gewoT-
pen hebben, want ln dit opzicht leken de
perspectieven niet gunstig.
De reveille.
Deed het fraaie weer der laatste weken
reeds het beste verwachten het uitgezoch
te weer van gisteren overtrof nog de
stoutste verwachtingen van den grootsten
optimist. Het was in één woord schitterend.
Toen wy ons tegen zevenen ln den op-
trekkenden nevel die onze fraaie grach
ten zulk een verrassend en bekoorhjk as
pect geeft naar de Stadsgehoorzaal be
gaven om de reveille van het Politie-
Muziekgezelschap onder leiding van den
heer Bolderdyk by te wonen trof ons het
ongewoon groote aantal belangstellenden.
Een büzonder plechtig oogenblik is het tel
kenjare als d - eerste tonen van het
aloude Wilhelmus door de nog zoo stille
Breestraat klinken en den grooten feest
dag openen. Nauweiyks waren de laatste
klanken van het Wien Neerland's Bloed
weggestorven of de reeds in flinke mate
aangegroeide menschenmenigte stroomde
naar het Van der Werffpark en de Steen-
schuur. waar reeds velen zich in afwach
ting van
de koraalmuziek
een plaatsje hadden veroverd. Niet alleen
in het park en op de Steenschuur maar ook
in de vele motor- en roeibootjes was de be
langstelling voor deze historische stonde
groot. Polygoon en de Orion-revue waren
vertegenwoordigd door geluidsinstallaties
en filmoperateurs die de zangeressen en
zangers en het muziekgezelschap, alles
onder de bekwame leiding staande van den
heer Leo Mens resp. de vele autoriteiten,
waaronder de burgemeester en mevr. Van
de Sande Bakhuyzen tot doelwit hadden
gekozen, om van de vele fotografen niet te
spreken. De voorzitter .an liet comité-uit
zangers en zangeressen wees op de groote
historische beteekenis van de koraal-
muzlzk en memoreerde met biyd-
schap de steeds toenemende publieke be
langstelling. Na met enkele welgekozen
woorden den heer Smit te hebben bedankt
hechtte de burgemeester een krans aan
het standbeeld van zijn vermaarden voor
ganger.
Leden van de fascistische party-Baars
hebben eveneens een krans met oranje-
zwarte linten by het standbeeld neerge
legd.
Haring en Witte Brood.
Te 8 uur was inmiddels in het Waagge
bouw een aanvang gemaakt met een even
traditioneel onderdeel van het veelomvat
tend programma: het uitdeelen van de
feestgave haring en witte brood Niet min
der dan 2950 stadgenooten werden thans
gelukkig gemaakt, de Fa. Van Nelle reikte
thans ook weer koffie, thee en tabak uit;
een daad welke niet alleen door de orga
nisatoren maar ook door de direct betrok
kenen op hoogen.prijs wordt gesteld. Ook
hier gaf de burgemeester door zyn aan
wezigheid van zijn belangstelling bUjk.
Namens het L. S. C. werden de dames van
het comité ook dit jaar weder door den
praeses collegii met een heeriyke flacon
eau de cologne verrast.
Van alle kanten was ook hier de publieke
belangstelling overweldigend. Het op het
Waaghoofd opgestelde muziekgezelschap
„T. en D" onder beproefde leiding van
den heer Noordanus zorgde op kranige
wijze voor de muzikale opluistering.
Een vast onderdeel op het pro
gramma is geworden het springen van den
fontein op de Vischmarkt en dank zy de
heeriyke 'herfstzon was het dit jaar een
byzonder fraai schouwspel. Geen wonder
dan ook dat velen zich even uit de drukke
Breestraat afzonderden om hiervan rustig
te genieten.
Kinderpret op de Jan van
Houtkade.
"8?fl
Dat. was er ongetwijfeld, 't is ook piaar
niet fijn om in een heuschen ponny-wa-
gen een rit te maken, mee,te doen in een
echten wedstrijd in ringsteken en dan
bovendien nog kans te maken op een der
vele mooie pryzen. Om dan nog maar
niet eens te spreken van het prettige ge
voel om te weten, dat vader, moeder,
broers en zusjes, ooms en tantes en wat
verder in een familiekring thuis hoort,
achter de touwen moeten biyven en je
verrichtingen met belangstelling gade
slaan.
Eén ding was er, dat niet in den haak
was: de ponny-wagens zelf. Er waren er
drie: een op vier wielen en twee twee-
wielers. Maar de jeugd had al heel gauw
in de gaten, dat dc vierwieler veel min
der schokte dan de beide andere voer
tuigen en een rit in „de vier" dus veel
meer kans bood op een prijs. Hetgeen na-
tuuriyk heftige protesten u'tlckte, zoo
dat de commissie maai' eieren voor haar
geld koos en „de vier" buiten dienst stelde
De jeugd had haar zin; de wedstrijden
duurden nu wat langer, maar dat was
per slot van rekening eerder een voordeel
dan een bezwaar.
Na ettelijke beslissingsritten werden de
prijzen als volgt gewonnen.
Jongens van 1214 jaar: 1. E. Klinken
berg, 2 H. Koene, 3. J Jansen. 4 T.
Dieben. 5. P v. d Steen, 6. W. Eikerbout.
Meisjes van 1214 jaar: 1. Corry Nagel
2. Keetje Meiman, 3. Catrien v. d. Wyn-
gaard. 4. Corry Meiman.
Jongens van 1012 jaar: 1. H, Kret.'
2. H Walraven. 3. C v. Weizen. 4. T. H
Klinkenberg, 5. K. v. d. Steen. 6. H. Boot.
Meisjes van 1012 jaar: 1. Marie Later-
veer. 2. Lenie Zitman, 3. T- de Swart. 4.
Miep Abspoel. 5. Tootje van Heel.
De deelnemers-niet-prijswinnaars kre
gen allen een tablet chocolade.
Te tien uur werden in de verschillende
kerkgebouwen
de godsdienstoefeningen
gehouden In de oude, statige, tevens
hoog-traditioneele Pieterskerk, de kerk
waaraan immers dankbare herinneringen
uit 1574 zün verbonden, werd de dienst
geleid door dr. J. C. S Locher, die de
bange dagen van Leiden's beleg en ont
zet op ontroerende wyze in de herinne
ring terugriep. Spr's tekst voor deze ure
was Openb 12 vrs. 11.
Zeker zullen velen bü het zingen van
Ps. 9: „Ik zal met al nrijn hart den Heer,
Bhjmoedig geven lof en eer" terugge
dacht hebben, hoe eens op deze zelfde
plaats dit lied ook is'gezongen door een
schare van zwaar-beproefde Leldenaars,
maar die toen juichensstof te over
hadden.
Aan het einde van dezen dienst, die
o.m. werd bijgewoond door den burge
meester, den gem.-secretaris, eenige wet
houders en raadsleden en tal van profes
soren, werden twee coupletten van het
Wilhelmus gezongen.
Geen optocht?
Heeft U er wel eens over nagedacht, hoe
onze stad er op 3 October zonder optocht
uit zou zien? Ik heb er één keer van ge
droomd: 't was verschrikkeiyk
Een feestmenu zonder feestschotel.
Leege straten, gewone .gezichten, geen op?
gewonden gewemel van opgewekte men-
schenmassa's, geen tribune's, geen biy-
gespannen verwachtingl Leiden, op 3 Oc
tober als een gewone werkdag, zonder
feestgewoel, menschen als altyd van- en
naar werk gaand! Brr. 't Was een
nachtmerrie! OnbegrijpeUjk, dat een
mensch zóó raar kan droomen: eenvoudig
ontzettend, een 3 October zonder herden
king aan „Leiden's ontzet", zonder praal
wagens, schitterende costuums, muziek-
klanken of hutspotgeuren! Maar, geluk
kig.droomen zyn bedrog en ook nil is
m'n wonderiyke, verschrikkciyke belevenis
in slaaptoestand niet uitgekomen! Nie
mand wensch ik zoo'n akelige droom to?,
of misschien ook wél? Want 't is een feit,
dat je er driedubbel van geniet, als de op
tocht zich dan tóch door de straten windt!
Wél een optocht!
En wat voor een optocht!
.Oranje en Leiden": hoe wèlgekozen in
dit Jaar van de ..Zwyger-herdenking"! De
plaats der Oranje's in de historie onzer
stad kón de keuze gelukkiger zyn? Een
onvergetelijke blik in de geschiedenis, die,
dikwyis zoo snel vergeten wordt! Een
optocht, die herinneren zou aan de roem
rijke maskerades van weleer, die velei
malen glorieryke feiten in Leiden's leven
waren!
't Is weer goed geworden, prachtig zelfs:
vooral voor hen. die de historie liefhebban
en wie behoort daar eigenhjk niet toe?
Niet alleen werd de beteekenis van
Oranje voor de Sleutelstad geschetst:
men ging verder en diepte episode's en
personen uit het verleden op. die menigeen
vrywel onbekend waren en nu op stralend-
klare. historiegetrouwe wrtjze voor het oog
van het sterk geïnteresseerde nageslacht
opdoemden!
Kenners zyn hier aan 't werk geweest,
wien vrij niet genoeg dank verplicht zyn,
voor al hetgeen zij ons voorgetooverd
hebben!
Zoo vol gespannen aandacht als wy in
onze jeugdjaren de geschiedkundige boe
ken van een Molt. een Kieviet, Been. Lou-
werse of Stamperius verslonden, zoo intens
belangstellend hebben wy ditmaal de groe
pen gevolgd, waarin het veelszins merk
waardige en verscheidene leven uit vroe
ger tyden kleurryk en vol fantasie werd
uitgebeeld
Willem van Oranje als middelpunt!
Een fraaie, een belangwekkende keuze
was gedaan uit lang vervlogen eeuwen: het
verleden geplaatst in het heden en toch
niet detoneerend, integendeel dikwyis
harmonieerend in het aspect der oude stad,
met haar typische geveltjes en grachtjes,
beladen met traditie en terend op herin
nering na herinnering van strijd en over
winning, van leed en vreugde, van tijde-
lyke nederlaag en uiteindelijke glorierijke
zegepraal
En in het centrum van dit rijk gebeuren
van eeuw na eeuw was geplaatst de
figuur en de „blyde lncomste" van
Prins Willem van Oranje, Stichter der
Leidsche Hoogeschool, schenker van het
kostbaarst bezit der stad, waarmee hy voor
altyd een onverbreekbaren band tusschen
Oranje en Leiden schiep! De Leidsche
Hoogeschool. het middelpunt van weten
schap en cultuur, van waaruit jaar na jaar
het jong geslacht zijn kennis put! Prins
Willem van Oranje die langen tijd het ont
zet van Leiden beidde en eindelyk. den
4den October 1574 zijn vreugdevollen in
tocht deed om hier by Dirk Jacobsz. van
Monfoort op het Rapenburg zyn intrek te
nemen!
Prins Willem van Oranje, met zyn Lei-
denaars vereend, trotsch op hun trouw,
dankbaar voor hun liefde, één en ondeel
baar met de Leidsche burgerij, wier nood
en ontbering om zich van de Spaansche
overheersching te bevrijden, alle beschrij
ving tartten!
Willem van Oranje, wiens nazaten, tot
aan het huidige geslacht, de stad Leiden
in hun jeugd bezochten, Leiden, dat als
academiestad gekozen werd „ten aensien
van den grooten last ende noot van den
crijgh, by hemluyden in alder getrou-
wicheyt gesustineert ende gedragen", zoo-
als in het befaamde Octrooi van den 6den
Januari 1575 beschreven staat!
Hét moment van den dag!
Als ieder jaar is dan ook nü de optocht
het hoogtepunt van den drukbezetten dag
geworden
Het feestprogramma met de honderden
namen onzer Leidsche voorvaderen, die
ieder een meer of minder vooraanstaande
rol in de historie speelden, wekte reeds
hooggestemde verwachtingen op! Cyfers
zyn meestal droog en vervelend, maar de
korte vermelding, dat ongeveer 440 perso
nen, 5 praalwagens 4 karossen, een .gouden
koets" en 150 paarden zouden voorbytrek-
ken, sloeg bij voorbaat toch enorm in! En
de piaatjes in de Feestwijzer, evenals bet
pakkende reclamebiljet deden er nog het
hunne by, om de overtuiging te vestigen,
dat het ditmaal iets byzor.ders zou
worden!
Een geluk, dat de optocht pas 's mid
dags komt: men kan er zich den gan-
schen vryen morgen op verheugen! Hoe
meer de wijzers van de klok dan naar het
uur van éénen loopen. hoe meer de span
ning stijgen gaat! Zelfs voor de geblaseer-
den, die al 43 maal de over het gansche
land beroemde Leidsche optochten gade
sloegen, blijft het de 44ste keer een evene
ment! Men ziet stadgenoot zoowel als
vreemdeling zich al uren van te voren
achter hun ramen scharen of een plaatsje
bezetten op de lang te voren besproken tri
bune's. waar men by een kopje koffie
of soms al met iets prikkelendere! het
levendig gewoel der duizenden feestgan
gers en het cacophonisch gegalm der in
wonderlijke feestkleedil vermomde straat
zangers aan zich voorbij laat gaan! Ma"
zelfs die Wd van wachten is sn~l voorby,
want het Leidsche stratenbeeld is zóó on
gewoon, zóó afwisselend en veelzydig, dat
Iemand die den 3den October hier nog
nooit meemaakte, zich verbysterd dc oogen
uitwrijft en zich afvraagt, of die ingetogen
Leidenaars op dezen dag op eenmaal
stapelgek geworden zijn!
De eeuwen zijn teruggeweken!
Intusschen ly kt in de omgeving van het
Militair Invalidenhuis aan de Burggraven-
laan en in dat huis zelve, waar anders de
rust van tevreden ouden van dagen
heerscht. ook al een ieder en alles in rep
en roer te zyn! Hier zyn we plotseling in
een wonderhjke wereld verplaatst: de tijd
is achteruitgezet, de eeuwen zyn terugge
weken. de geschiedenis staat levend en
waarachtig voor ons, wy schrijden er zelfs
doorheen!
't Is even een merkwaardige gewaarwor
ding, van dichtby, achter schmink of
valsche baarden in een illuster personage
een doodgewone Leidsche bekende te her
kennen. Want men heeft zich van te vo
ren al zóó Ingeleefd in het geschiedkun
dig gebeuren, dat vertoond gaat worden,
dat deze ontdekking met alle waardee
ring voor het tegenwoordige geslacht
een moment teleurstellend en ontnuchte
rend werkt.
Neen: het sprookje moet sprookje blij
ven! 't Is beter deze gedachte onmiddellyk
van zich af te zetten en de schijn tot wer-
keiykheid te laten worden: mènschen te
zien. van Prins tot eenvoudig burger, van
Ridder tot lyfeigene, van Heer tot page,
die tezamen streden voor zaken, die z ij
goed achtten, in een tyd, die voor hen
minstens even heftig en bewogen was, als
het heden voor ons.
Want wat hebben die voorliggende
eeuwen veel beelden van stryd en beroe
ring te zien gegeven: zelfs de kleine greep
voorvallen die de optocht „Leiden en
Oranje" zou bieden, schonk 'n treffenden
indruk daarvan! De belegering van den
Leidschen Burcht in 1203, de Krygstocht
naar Utrecht en Deventer van onze voor
vaderen in 1456, de hulpverleening aan
Haarlem in 1573, de komst van den Prins
na het vreugdevolle ontzet in 1574 en Lei
den's verweer in 1672. het jaar waarin „de
regeering radeloos, het volk redeloos en
het land reddeloos" was, een tyd voor
velen nog tienmaal erger dan de tegen
woordige. Want kon er toén van feestvie
ren, als nu ook maar eenigszins sprake
zyn?
Er was eens
Zoo zetten wij de gedachte aan een
„verkleedpartij" resoluut van ons af. wil
len het verleden beleven als waarheid! En
het moet gezegd: de organisatoren heb
ben het ons in dit opzicht wél gemakkelijk
gemaakt! Dat zy daarby het advies moch
ten hebben van een by uitstek deskundige
als onze gemeente-archivaris mr. dr. Ver-
burgt. was een waarborg temeer, dat
ieder deelnemer zoo historie-getrouw als
mogelyk voor den dag komen zou!
Het bleek ons al spoedig, dat de
costuums tot in détails verzorgd waren:
in de wandelgangen van het vredige ge
bouw wemelden zy aan ons voorbij en de
dragers en draagsters der kostbare uni
formen, der kleurryke costuums hadden
rust noch duur, voordat zy volledig opge
tuigd waren! Daar gingen uren mee heen!
De „geuzenvendels" oefenden, om den tyd
te korten, dapper hun passen op de me
lodie van de modernste „schlagers". De
heele optocht stond nu eenmaal in 't tee-
ken van „Er was eens", daarom werd blijk
baar met mannenmoed het „Es war ein-
mal ein Musikus" gezongen! En allen mar
cheerden er duchtig op los!
Geuren, die herinneringen opwekten aan
de oude „verkleedkist op zolder" uit onze
jeugd, warrelden rond, een mengsel van
kamferballetjes, schmink en poeder.
Onze fotograaf liep onvermoeid heen en
weer om hier en daar interessante groepjes
te „snappen". Jong en oud bewonderde
elkaar en poseerde in de voordeeligste
houdingen.
Intusschen werd de stemming al beter
en beter, vooral ook omdat het zonnetje
lustig, ging schynen en de schitterende,
zwierige kleedij met pluimen en sjerpen
in het voordeeligste daglicht plaatste:
Jammer slechts, dat wy zoo hier
en daar moesten constateeren, dat som
mige deelnemers zich té weinig in hun
rol hadden ingeleefd: zij bleken niet eens
te weten, wie ze nu eigenlyk wel voor
stelden!
Naar een levend en sprekend geheel..»
Totdat plotseling een schok van opwin
ding de gelederen doortrilde: het sein tot
opstellen op de Burggravenlaan was ge
geven!
De drie fraaie karossen en de „gouden
koets", waarin Amalia van Solms. Mary
Stuart en de Heer van Heenvliet zouden
plaatsnemen, bespannen net trappelende
paarden, reden reeds aan! Burgemeesters
en schepenen bezetten deftig hun zetels,
Ada van Holland was 't mikpunt van veel
photografen, meer nog de voortreffelijk
getypeerde Willem van Oranje, om niet te
vergeten de aardige, frissche, jeugdige
Prinsjes, waaronder de fyne en in
nemende Willem IH, die op een
leeftijd. waarop tegenwoordig de la
gere of middelbare school bezocht
wordt, reeds ter studie aan de Leidsche
Universiteit togen! Het keurige studenten
vendel ln hun terra-cotta gekleurde
costuums stapte kranig in de pas aan,
anderen lieten hun wapens regelmatig op
den grond tikken, de dappere Pilgrim-
fathers onder leiding van John Robinson
schaarden zich rond hun trouwe May
flower, die de stormen van den oceaan trot
seerde, de beroemde Leidsche schilders,
w.o. Lucas van Leyden, Rembrandt van
Ryn en Jan Steen stelden zich op onder
hun schilderachtige Hollandsche wolken-
2—S