Het Internationale Pooljaat
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 23 September
BINNENLAND.
KUNST EN LETTEREN.
De Nederlandsche expeditie uit Groenland
en IJsland teruggekeerd.
WERKLOOZENKASSEN VOOR
KUNSTENAARS.
BEGROOTING VOOR SOCIALE ZAKEN.
750.000 subsidie voor het
Ned. Crisis-Comité.
Volgens de begrooting van Sociale Za
ken voor 1934 bedraagt de raming voor den
gewonen dienst f. 109.164.740 en voor den
kapltaaldlenst nihil.
Verder lezen wij ln de toelichting op
deze begrooting om.:
Voor den Gezondheidsraad wordt rond
f23.500 minder aangevraagd. Dit Is moge
lijk o.a. door reorganisatie en versobering.
Voor het Centraal Laboratorium en het
Rijks Serologisch Instituut is voor 1933
toegestaan 1.357.162; daaronder waren
twee posten, tezamen bedragend 1.76.670.
die ln 1934 niet terugkeeren. Blijlt
1.280.492. De minister ls van oordeel, dat
op organisatie en werkwijze dezer belde
instituten belangrijk kan worden bezui
nigd zonder vitale belangen te schaden.
HU heelt besloten de belde instituten
onder één leiding te plaatsen; daarvan en
van een verdere reorganisatie, waartoe hij
reeds opdracht gegeven heelt, verwacht
hij een besparing van 1.60.000.
Door reorganisatie en versobering wordt
op het RUkslnstltuut voor Pharmaco-
therapeutlsch onderzoek ruim 1.13.000 be
spaard.
Niet slechts werklieden en bedienden,
voor wie het Werkloosheidsbesluit 1917
geldt, ook kunstenaars hebben thans ln
ernstige mate van werkloosheid te lijden.
De minister meent, dat, naar analogie van
htegeen geschiedt voor en door werklieden
en bedienden, door en voor kunstenaars
werkloozenkassen ln het leven kunnen
worden geroepen; die kassen dienen uit te
gaan van vereenlglngen, welke waarborgen
bieden dat slechts werkelUke kunstenaars
Ud kunnen worden. Op de uit overwegin
gen van solidariteit door de leden bijeen
gebrachte bedragen zouden subsidiën van
Rijk en gemeenten kunnen worden ver
leend. Daarvoor ls op een bedrag van
f. 70.000 's Jaars gerekend. De helft hier
van zal terug dienen te worden ontvangen
van de gemeenten, waar de kunstenaars
leden woonachtig zUn; gerekend wordt dus
per saldo op een uitgave van f. 35.000
s Jaars uit 's Rijks schatkist. De minister
meent, dat als voorwaarde voor subsi-
dleerlng moet gelden, dat gedurende de
eerste 52 weken na subsldieerlng geen uit-
keerlng uit de kassen wordt verstrekt.
Wellicht zal voor dien overgangstijd nog
verdere bijdrage uit 's Rijks schatkist noo-
dlg zijn.
Voorts wordt f. 19.000 aangevraagd ter
uitvoering van plannen, die in vergevor
derden staat van voorbereiding zUn om
tuinders naar Canada te doen emlgreeren.
Voor den opbouw van Drenthe Is f. 40.000
aangevraagd en voor subsidie aan de Cen
trale Vereenlging voor den opbouw van
Drenthe eveneens 1.40.000.
De artikelen 128 t.m 131 (bUdragen voor
werkverschaffing f. 21.000.000; steunverlee-
nlng f. 25.000.000; moreelen steun f. 200.000
en als subsidie voor het Nationaal Crisis-
Comité 1.750.000) strekken tot vervanging
van het eene artikel, waarop voor werk
verschaffing en steunverleening over 1933
f. 3.754.580 ls toegestaan. Dit bedrag blijft
zeer verre beneden het benoodlgde, gelijk
reeds daaruit blijkt, dat bij suppletoire be-
grooting het artikel met f. 42 millioen ls
verhoogd. Ten einde een zuiver inzicht te
bevorderen van de elschen. die aan de
schatkist worden gesteld, worden voor 1934
de bedragen aangevraagd, die volgens ra
ming noodig zullen zijn.
NEDERLAND EN INDIë.
De economische verhouding.
Op den 24en accountantsdag, vanwege
het Ned. Instituut van Accountants, heden
te 's-Gravenhage gehouden, heeft de heer
Ch. J. I. M. Weiter, oud-minister van Kolo
niën, gesproken over „De economische ver
houding tusschen Nederland en Neder-
landsch-Indië".
Spreker verdedigde de volgende stel
lingen:
1. Handhaving van de tot dusver ln
Indië gevolgde tariefpolitiek, welke geen
onderscheid maakt tusschen goederen van
Nederlandsche en andere herkomst, ls om
economische en politieke redenen in het
belang van Nederland en van Neder-
landsch-Indië beide,
2. De bevordering van de economische
betrekkingen tusschen Nederland en Ne-
derlandseh-Indlë moet worden beschouwd
op den achtergrond van de lndustriali-
seerlng van het Oosten en de daarvan het
gevolg zijnde verplaatsing van den handel
van het Westen naar het Oosten.
3. De lndustrieele en commercieele ont
wikkeling van het Oosten dwingt Neder
land tot veel grooter en veel Intenser
activiteit op commercieel en industrieel
gebied dan tot dusver werd betracht.
4. Nederland behoort tijdig deel te ne
men aan het hidustrialiseerlngsproces van
het Oosten; Nederlandsch-Indië biedt
daarvoor ln verschillende opzichten gun
stige voorwaarden.
5. Een centraal instituut voor research-
werk op het gebied van handel en In
dustrie in het Oosten kan in hooge mate
bevorderlijk zijn aan uitbreiding van de
economische betrekkingen tusschen Ne
derland en Nederlandsch-Indië.
VEREENIGING VOOR GEMEENTE
BELANGEN.
Gisteren werd te Nijmegen de alge-
meene vergadering gehouden van de Ned.
Ver. voor Gemeentebelangen.
De voorzitter, de heer mr. S. J. R. de
Monchy, opende de goed bezochte verga
dering met een rede, waarin hij wees op
den ultgebreiden werkkring voor de ver
eenlging, welke zich de behartiging van de
gemeentebelangen ten doel stelt.
De drie aftredende bestuursleden de
heer mr. S. J R. de Monchy, mr. L. B. J.
van Oppen en G. van Andel werden her
kozen.
Hierna zijn een tweetal Inleidingen ge
houden, n.i. van den heer J. Bauman
(Overschie) over „De kosten van weg-
ongelukken" en van W. Drees (Den Haag)
cn C. Smeenk (Arnhem» over .Gemeente
lijke werkverschaffing".
's Middags werden de congressisten ten
Stadhulze ontvangen. Gisteravond werd
een gemeenschappelijke maaltijd gehou
den.
DE „ZEVEN PROVINCIËN.".
Overste Eikenboom gerepatrieerd.
Met het ms. „Dempo" van den Rotter-
damschen Lloyd. ls gerepatrieerd de ka
pitein-luitenant ter zee P. Eikenboom, de
gewezen gezagvoerder van Hr. Ms. „De
Zeven Provinciën", die zooals men weet,
hier te lande zal terecht staan voor het
Hoog Militair Gerechtshot ,tcr zake van
het gebeurde op het onder zijn commando
staande oorlogsschip.
Naar wij vernemen zal de Instructie in
deze zaak hier te lande gevoerd worden,
zoodat het nog gerutmen tijd kan duren,
vóór de zaak ln openbare behandeling
voor hert Hoog Militair Gerechtshof komt.
NEDERLANDSCHE VEREENIGING VOOR
ARMENZORG EN WELDADIGHEID.
Het Bestuur van de Nederlandsche Ver-
eeniging voor Armenzorg en Weldadigheid
stelt zich voor op 16 en 17 November a.s. te
's-Gravenhage een buitengewone alge-
meene vergadering te beleggen ter her
denking van het 25-jarlg bestaan der
Vereeniging.
Met betrekking tot deze herdenking ls
een eere-comlté gevormd, waarin zich be
reid hebben verklaard zitting te nemen, de
Ministers van Binnenlandsche Zaken,
Justitie en van Sociale Zaken, de Commis
sarissen der Koningin ln de Provincies, de
Burgemeesters van Amsterdam, 's-Graven
hage, Rotterdam en Utrecht, de Voorzitter
van de Algemeene Armencommissie, bene
vens de oud-voorzitters der Vereenlging de
heeren jhr. mr. J. W. G. Boreel van Hoge-
landen te Bloemendaal en jhr. mr. D. R.
de Marees van Swinderen te Groningen.
Voorts is bereids naar aanleiding van
dit jubileum door de Vereenlging een
prijsvraag uitgeschreven, terwijl ln op
dracht van het Bestuur een Gids voor
Maatschappelijk Hulpbetoon in Nederland
wordt bewerkt en bij deze gelegenheid zal
verschijnen.
WERKLOOZENSTEUN AAN
BOUWARBEIDERS.
De Landelijke Federatie van Bouwvak
arbeiders heeft ter kennis van de Regee
ring gebracht, dat zij de regeling voor de
tariefloonen aanvaardt, welke de Regee
ring geëischt heeft om werklooze bouw
vakarbeiders en bouwarbeidersorganisaties
deelachtig te kunnen doen worden in resp.
de crisis-steunregeling en den steun aan
de werkloosheldskassen. De Federatie heeft
bovendien de verplichting aangegaan, dat
zij leden, die zich niet zullen onderwerpen
aan de gestelde Overheidseischen, zal
royeeren. Naar aanleiding van een en
ander heeft de Regeering besloten met
ingang van 15 September j.l. de uitsluiting
der federatieleden van den werkloozen-
steun, welke gold voor de betrokkenen ln
het geheele land, op te heffen. (Tel
ONTSLAG BIJ DE NED. SPOORWEGEN.
Aan een groot aantal personen werk
zaam bij de Ned Spoorwegen, ls door de
directie ontslag aangezegd.
Het ontslag is gegeven met ingang van
het tijdstip, waarop de aanstelling voor
bepaalden tijd, welke zij in hun bezit had
den, ten einde loopt.
STOELTJES VOOR TRAMBESTUURDERS
Een proefneming door de Noord-Zuid-
Holl. Tramweg Mij. om alle tijtuigen met
een stoeltje voor de wagenvoerders uit te
rusten, heeft tot resultaat gehad, dat elk
betrokken rijtuigstellen van zulk een zit
gelegenheid voor den wagenvoerder zullen
worden voorzien.
NIEUWE MAATREGELEN BIJ DE H.T.M.
De personeelraad van de H.T.M. is voor
een bijeenkomst met de Directie der H.T.M.
bijeengeroepen op Dinsdag 26 Sept. a.s,
in welke vergadering o.a. de navolgende
Voorstellen behandeld zullen worden:
Conducteurs die den leeftijd van 40 jaren
hebben bereikt, niet meer op te lelden voor
de functie van conducteur-bestuurder.
Het uitbreiden van de zitsteunen op de
motorwagens, Het nemen van maatregelen
tegen z.e.n. „blinde passagiers". Verlenging
der draagtijden van dienst- en werkklee-
dlng
Verder de gelegenheid te openen het
personeel dat den 60 jarigen leeftijd be
reikt heeft, op dien leeftijd met vervroegd
ouderdomspensioen te pensionneeren of
voor deze beambten in afwachting van hun
recht op ouderdomspensioen een wacht
geldregeling te treffen.
DIETSCH STUDENTENVERBOND.
In zijn jongste vergadering besloot het
Dietsch Studentenverbond het onderstaan
de als zijn beginselverklaring te aanvaar
den:
Het Dietsch Studentenver %id
1. staat op het standpunt van de onver
brekelijke eenheid der Nederlandsche
volksgemeenschap als natie en van de
noodzakelijkheid voor het Nederlandsche
volk, zooals het besloten ligt binnen de
Nederlandsche taalgrens deze eenheid te
bevorderen, de Nederlandsche volkskracht
te ontwikkeien en de Nederlandsche volks
gemeenschap te versterken;
2. ziet het als zun taak op de hem toe
komende wijze deel te nemen aan de
handhaving en opbouw der Nederlandsche
Volksgemeenschap;
3. tracht zijn doel te bereiken door mid
del van de nationale opvoeding der
Nederlandsche academische jeugd;
4. neemt ten opzichte van Zuid-Afrika
de zelfstandigheid van de verwante
Afrikaansch-Dietsche volksgemeenschap
met haar eigen ontwikkelingsgeschiedenis
en haar eigen cultuurleven als uitgangs
punt en streeft naai de handhaving en
versterking van de cultuurbetrekkingen
tusschen de Afrikaansch-Dietsche en de
Nederlandsche volksgemeenschap.
FUSIE DER FASCISTISCHE
GROEPEN?
In een te Deventer gehouden vergade
ring van de NJS3. in welke de heer Van
Duyl optrad als spreker, deelde deze mede,
dat de N.S.B. voor 1/3 deel bestaat uit
Roomsch Katholieken. Voorts zeide hij dat
het geen verwondering behoelte te baren,
als binnen enkele dagen alle fascistische
groepen ln Nederland tot een groep wor
den vereenigd. (Tel.)
o
DE POSTVLUCHTEN.
De „Ijsvogel" (uitreis) is uit Boedapest
vertrokken en kwam te Athene aan.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Van bevoegde zijde vernemen wij dat
Prinses Juliana het voornemen beeft de
huwelijksplechtigheid te Den Haag bij te
wonen van Jkvr. E. Barones van Harden-
broek, Hare oud-Hofdame en deel te ne
men aan verschillende feestelijkheden,
welke in verband daarmede zullen plaats
vinden.
Gistermiddag is in het poldergemaal
te Steenwijkerwold, dat naar- minister Slo-
temaker de Bruine zal genoemd worden,
een gedenksteen geplaatst.
Minister Slotemaker de Bruine, die bij
de plechtigheid tegenwoordig was voerde
het woord.
Bij Kon. besluit is met 1 November op
verzoek eervol ontslagen H. H. H. van de
Venne als burgemeester van Montfoort;
zijn herbenoemd als burgemeester van
Oudenbosch P. J. A. Hoek; van Terhyden
W. A. J. v. d. Meulen; van Putten jhr. M.
L. van Geen; van Nieuw-Lekkerland F. M,
A, van de Rovaart; van 's-Gravenland mr.
D. J. A. baron van Harinxma thoe Slooten:
van Zouteland D. Kodde; van Goede en
Nieuwvliet M. Waghto; van Loosdrecht
jhr. Q. J. van Swinderen; van Emmen mr.
J. L. Bouma en van Stevensweert P. J.
H. Minkenberg.
TIJDSCHRIFTEN.
„Symphonia".
Van den Uitgever J. J. Lispet te Hilver
sum ontvingen wij het laatste nummer
van „Symphonia", tijdschrift gewijd aan
de muziek. Dit maandblad heeft een be
langrijke uitbreiding ondergaan. Er is een
nieuwe rubriek ingelascht betrekking heb
bende op 't Vlaamsche Muziekleven, welke
rubriek onder leiding staat van den be
kenden Vlaamschen musicoloog Prof. Fl,
v. d. Mueren, hoogleeraar aan de Univer
siteit van Gent. Verder is het tijdschrift
uitgebreid met het bijblad „Het Orkest",
bestemd voor artikelen en beschouwingen,
die het orkestspel en het orkestvereeni-
gingsleven betreffen.
Dit nummer bevat vele artikelen, die
op populalr-wetenschappelijke wijze zeer
veel wetenswaardig behandelt van be
lang voor musici en ontwikkelde leeken.
Kasvereeniging N. V.
Het gebouw van de Kasvereeniging N.V.
te Amsterdam is zeer belangrijk uitgebreid,
o m. zijn geheel nieuwe en moderne onder-
grondsche ruimten gebouwd. Dit werk is
thans gereed gekomen en in verband
daarmede is een boekwerk verschenen,
waarin in woord en beeld de uitbreidingen
worden geschetst. Het is ontworpen en
vervaardigd door de N.V. Nijgh en Van
Dltmar, die er volkomen in geslaagd zijn
een buitengewoon fraai en welverzorgd ge
heel te scheppen!
NIEUWE UITGAVEN.
Nog een Huldigingsalbum.
Ons werd toegezonden door de N.V.
Drukkerij „De Standaard" een in roto
gravure uitgevoerd herinneringsalbum van
liet Nationaal Huldigingsdefilé op 9 Sep
tember r.l. De talrijke plaatjes geven een
overzichtelijk bee'd van de gebeurtenissen.
De heer de Vlugt, burgemeester van
Amsterdam schreef een kort openings
woord.
Een waar sieraad voor de kinderkamer
is de verjaardagkalender, welke werd uit
gegeven door de nationale Levensverze-
king-Bank N.V. te Rotterdam.
Hij bestaat uit 4 platen van Rie Cramer,
voorstellende sneeuwvreugde, de weelde
van de groene wel in het voorjaar blijde
kinderen aan het strand en tenslotte een
najaarstafereeltje, waaruit weer duidelijk
preekt haar fijn gevoel voor kleuren.
Van Leer en Co. N.V. komt alle lof toe
voor de typografische verzorging van
dezen aantrekkelijken kalender.
Een noviteit, welke valt toe te juichen
is het huisorgaan „Schakeling", uitgege
ven door de N.V. De Zuid-Hollandsche
Boek. en Handelsdrukkerij te Den Haag.
Deze uitgave beoogt de schakel te zijn
tusschen den boekhandel en genoemd uit
geversbedrijf door vooraf kennis te geven
van de nieuwe tc verschijnen boeken.
Deze uitgave-nummers (het plan is
om elk voor- en najaar een dergelijk
nummer uit te geven) staan onder hoofd
redactie van W. J. A. Roldanus Jr., In de
boekenwereld 6tellig geen onbekende. Wij
wenschen den uitgever met deze fraaie
uitgave veel succes.
Bij de N.V. Maandblad „Succes" te Den
Haag is als Nr. 7 ln de serie „Practische
bibliotheek" verschenen: „Wat een kan
toorbediende moet weten" door J. J, Stark.
Prijs f. 0,45.
Van de hand van A. M. de Jong ver
scheen bij Em. Querido's Ultg.-Mij. te Am
sterdam een beschouwing over „Israël
Querido" de mens en de kunstenaar.
Bij denzelfden uitgever verscheen een
nieuwe roman van A. den Doolaard, geti
teld „De Herberg met het hoefijzer".
N.V. Hollandia Drukkerij Baarn:
„Moeder Zondervan" door H. Kesnig,
Bij Van Gorcum en Comp. te Assen ver
scheen een bundel „Polderland", een hand
vol klinkdichten (of wat ernaar rooit)
door J. J. Weebis (dr. J, H Wicherink).
Een doddig boek voor Jonge kinderen
met grappige teekenlngen om van te
smullen, heet „P. P. Koekelberg en zijn
Vriendjes" van A. D. Hildebrand. De tee
kenaar E. M. ten Harmsen van der Beek
geeft blijk ook voor dit genre een uitste
kende illustrator te zijn (ultg. Van Hol-
kema en Warendorf fce Amsterdam).
In .de Ge»e Brem Serie yan deze U.-M.
EEN ONDERHOUD MET DE
DEELNEMERS.
(Van een specialen V.D.-verslaggever).
Het internationale Pooljaar 19321933
behoort, voor zoover het de Nederlandsche
deelnemers betreft, weer tot het verleden.
Gisteren zijn zoowel de expeditieleden, die
te Reykjavik op IJsland waren gestatlon-
neerd, als de leden die op Groenland in
Angmagssalik verblijf hielden, terugge
keerd. Zooals we reeds meedeelden, is lui
tenant Van der Giessen per K.L.M. terug
gekeerd.
In den D-trein, die te 5.22 uur uit Olden-
zaal vertrok, hebben we met de leden van
beide expedities een onderhoud gehad.
Wachtmeester-vlieger Bosch, die IJsland
zoovele malen vanuit de lucht heeft be
keken, was direct bereid ons het een en
ander te vertellen en 't bleek dat hij be
halve een goed vlieger ook een aangenaam
en vlot causeur ls.
Blij weer in het land terug te zijn?
Natuurlijk, dat ben je altijd als je
Holland weer ziet. We hebben daar ln het
Noorden interessant en mooi werk gedaan,
maar ik zal nu toch blij zijn als ik voor
de variatie de Soesterbergsche vlieghei
weer eens onder me zie.
Hoe was het leven op IJsland?
We hebben het er met onze gezinnen
over het algemeen wel prettig gehad. De
bevolking is over het aigemeen heel ge
schikt en wanneer u denkt dat het een
onbeschaafd volk is, vergist U zich deer
lijk. Toen ik b.v. op 22 Mei een noodlan
ding moest maken op een klein stukje
land in de nabilheid van een boerderijtje,
kwam de boer direct toegesneld om me te
helpen en tot mijn groote verbazing wist
hij zich vlot in het Engelsch uit te druk
ken. Wat niet buitengewoon goed was, was
de voeding. Visch, visch en nog eens visch
afgewisseld door schapenvleesch. Groenten
zijn er zoowat niet te krijgen en de aard
appelen zijn zóó slecht, dat ze niet te eten
zijn. Het stadje Reykjavik is maar een
kiein plaatsje, maar wat vooral door den
modernen betonbouw geen onaardigen in
druk maakt. Veel vertier is er dan ook
niet 's avonds. Er "Hp twee tameliik mo
derne bioscopen. Wat wel merkwaardig is,
is dat hoewel het land drooggelegd is,
dronken menschen er toch geen uitzonde
ring zijn. Het smokkelen van jenever
schijnt daar nogal een lucratief bedrijf te
zijn. Trams bestaan er niet, maar autobus
sen wel en als de Hollanders met de wegen
kennis konden maken, zouden ze hier in
ons land heel tevreden zijn.
Waf, de v.'irike1" betreft die ziin uit
stekend gesorteerd in allerlei artikelen.
En hebben de autoriteiten hun me
dewerking steeds verleend?
We hebben niets anders dan de meest
mogelijke sympathie en medewerking on
dervonden. Vooral de Hollandsehe consul,
de heer Claessen, was de behulpzaamheid
in persoon.
Nu kwamen we op een onderwerp wat
voor een vlieger cn voor een meteoroloog
wel van het grootste belang is, n.l. 't weer,
en dat was. zoo vertelde de heer Bosch,
buitengewoon slecht geweest.
Gedurende het geheele verblijf van
veertien maanden bad slechts tien dagen
de zon geschenen. Ook de zomer was bui
tengewoon slecht.
De winter viiel verleden jaar reeds 4
September in. We moesten dan toe met 4
uur daglicht. In Juni en Juli schijnt de
middernachtzon dan kan je in bed je
krant lezen. Van het Noorderlicht hebben
we genoten. Dat ls een fantastisoh en on
vergetelijk gezicht
Hoe was het vliegterrein?
De afmetingen waren maar heel ma
tig, n.l. 200 bij 220 M. Door het mid'den
liep een greppel, waar we een brug over
hebben moeten slaan van 70 M. breed.
Ideaal was het veld dus niet en we heb
ben verschillende dagen niet kunnen vlie
gen van de sneeuw die er soms dik lag
en het terrein drassig maakte. De twee
vliegtuigen Fokker D. VII jaehttoestellen,
hebben zich uitstekend gehouden, het zijn
voor waarnemingen, zooals wij moesten
doen, buitengewoon goede toestellen.
Hoe is het vliegen boven IJsland?
Over het algemeen moeilijk. Het kan
er geweldig stormen en de remous is n.og
merkbaar tot op een hoogte van 5 a 6000
M Daar komt nog bij dat er voor even-
tueele noodlandingen weinig of geen ge
legenheid is, omdat het terrein te rotsig
is. Bij pech is een gesloten wolkendek in
Holland niet erg, als ie er door bent is er
overal wel een plaatsje om je „kist" neer
te zetten. Maar op IJsland is dat heel wat
anders.
Wat de resultaten betreft vertelde de
heer Bosch, dat déze ongetwijfeld spoedig
zullen zijn uitgewerkt, de waarnemingen
zijn regelmatig naar het Meteorologisch
Instituut opgezonden, waar dr Cannegie-
teg ze verwerkt. Onze laatste ondervindin
gen zijn reeds begin Augustus ln De Bilt
aangekomen.
Contact met de andere expeditie heb
ben we niet gehad en de verbinding met
de buitenwereld was maar matig goed,
eens in de week kregen we met een
Engelsche of Deensche boot kranten
jjost toegestuurd. We zijn dan ook ™r -
weer blij in Holland te zijn. f
De Groenland-expcditjf
Het werd voor ons tijd om afscheid t
nemen, want in het gedeelte van den trv!
dat naar Den Haag doorgaat, bevond»
zich de heeren H. P. Th. van LohuiaJ
candidaat in de wis- en natuurkunde i
A. de Bruïne, student in de technische nJ
tuurkunde en K. L. van Schouwenbim
student in de technische chemie led»
van de expeditie van het Internationu
Pooljaar 1933, die op Groenland verbS
hadden gehouden, en ook met hen wild»
wij nog een praatje maken.
Over het algemeen zijn we over de m
sultaten zeer tevreden, zoo vertelde Hi
heer Van Lohuizen Jr. Het weer heeft t
Angmagssalik, waar ons station gevesti-i
was, een zeer plaatselijk karakter
vooral wanneer we ln het bezit waren
weest van meer materiaal en meer waar'
nemers, zouden de wetenschappelijke rt.
sultaten van buitengewoon groot belap
zijn. Het spreekt vanzelf dat we onze aan.
teekeningen voor een groot deel nog m»
ten uitwerken.
Ook de heer van Schouwenburg was otJ
het resultaat van het magnetische wetl
niet ontevreden, doch, zoo voegde hij erts
het resultaat zal pas blijken na verged
knig met de uitkomsten van de ander!
stations. Het radio-onderzoek was, volger
den heer van Schouwenburg, zeer bei
digend.
Er zal nog geruimen tijd over heen
voor de generale resultaten worden gepi
bliceerd. De bedoeling is dat één inter,
nationaal rapport zal worden uitgebracht
We stapten nu van het wetenschaope
lijk gedeelte af, om het een en andertl
vragen over het leven en de belevenlsai
on Groenland. Angmagssalik ls maar ea
klein plaatsje, eigenlijk meer een neder,
zetting, waar 70 Deensche kolonisten ach
hebben gevestigd. Het is de hoofdplaat!
van het district. Behalve onze expeditit
waren op Groenland nog Fransche ej
Deensche expedities. De voorbereidimej
voor onze expeditie hebben in alle opzich
ten aan de verwachtingen voldaan.
Zooals U weet is voor het PoolIlchM
werk een studiereis naar Denemarken o
Finland vooraf gegaan aan ons bezeti
aan Groenland.
Hoe was de voeding?
We hadden oorspronkelijk gedacht
voornamelijk van gedroogde groenten tt
leven, maar daar ls weinig van gekomen
Ons hoofdvoedsel bestond uit erwten f»
boonen, die ln den eenigen winkel van het
plaatsje in ruime mate te krijgen wares
Voorts natuurlijk visch in alle soorten e
vogels, vooral sneeuwhoenders is een let
ter eten. De bevolking is buitengewoon
aardig en hulpvaardig.
Aanvankelijk hadden we natuurlijk mod-j
lijkheden met de taal. maar langzamer-|
hand leerden we ons wel verstaanbaar na
ken en de beheerder van den winkel (t
radiotelegraftst en een Groenlandsclie do
minee traden alls tolk op.
Het klimaat beviel ons uitstekend zfl
zoo goed dat er, naar onze meening, Wj
een Kurort kion worden gevestigd.
Een dokter is er niet te vinden, de ie
volking helpt zich over het algemeen zdl1
wel en het sterftecijfer is er tame®
laag.
Voor ons werk waren de weersomstaa-
disheden op Greenland buitengewoon f»
Stig, Het was een van de „beste" wink»'
sedert 15 jaar. Er was veel sneeuwval
de temperatuur was zoo nu en dan laf*
dan de laatste 15 jaar is waargenomen
De thermometer daalde zelfs tot 22 pi-
den Celsius onder nul.
Hoe was de verbinding met de W'
tenwereld?
We zaten volkomen geïsoleerd
maal per Jaar komt er een schip, en f
eenige verbinding voor ons vormde de r»-
dio. Het radiostation in Denemarken k«-
den wij duidelijk hooren, zoo kwamen s*
ook van de groote gebeurtenissen
Duitsehland op de hoogte en hoorden
van het voorgevallene op „De Zeven PM*
vinolën". Ook hebben we verschillen'1
keeren de korte-golf van den Phohi-»n-
d-er gehoord, 's Zomers zijn middel-Euro-
peescha stations niet of nauwelijks t? hoe-
ren. 's Winters ls het eohter anders W
kortegolf-stations tusschen 200 en 400
zijn duidelijk waar te nemen.
De trein had intusschen Amersfoort te
reikt. De heeren Bosch en Van den L. icn
stapten hier uit. Op het perron werd hen
een ware ovatie gebracht. Hartelijke ba»'
drukken en bloemen vertelden hoe welk»
zij waren temidden van hun vrienden
Dr. Cann.egieter. kolonel Van Santen,
luitenant Visch, de secretaris-ceM-iV
meester van het comité tot vestiging van
een Aerologisch Station nabii Revfcjav:5'
waren mede op het perron aanwen!?
Heden zullen de militaire vüesers
Soesterberg worden gehuldigd.
verscheen een gezellig boek voor kinderen
van 10 jaar en ouder van J. Riemens—
Keurslag „Mijn oom uit Engeland". Illus
traties van Ella Rlemersma.
A. W. Bruna en Zoon's Uitg. Mij.:
„Het gestolen Halssnoer" door George
Goodchild, geautoriseerde vertaling van H.
Overakker.
Voorts verscheen bij deze Ultg. Mij. „Een
moderne Comedie", het vervolg op de zoo
bekend geworden Foryte Sage van John
Galsworthy. „The modern Comedy" be
staat uit de deelen: „De Witte Aap", „Stille
Vrijage", „De zilveren lepel". „Zij, die voor
bijgaan" en „Zwanenzang", Het geheel
werd herzien en voor Nederland opnieuw
bewerkt door jhr. R H. G. Nahuys.
Bij J. J. Romen en Zonen te Roermond
verscheen een boekwerk in 2 deelen: ,De
Dienende Pedagogiek" door dr. J. W. J.
Geerts M.S.C. Methodiek en techniek ter
verkrijging der voor den groei doelmatige
oef' hing.
Van dezelfde uitgevers vermelden
P. Hilarion Thans (minderbroeder) ->ve
tellen I" en „Onder de Kaja-Ka.las
Zuid Nleuw-Guinea" door H. ,ri,|
M.S.C.welk werk is verrijkt met W
interessante fotografieën.
Andrles Blitz, uitgever Amsterdam
„Het „weteaschappelijk" antl-sen»11-' rj
weerlegging en vertoog, door dr
Polak.
J. B. Wolters' Uitg. Mij., Gronln?'"^
Dr. F. Muller Jzn, en dr. J. H. TWf
knopt Grieksch-Nederl. WoordenJ0---
Mr. dr. H. W. C. Bordewijk, ,.Gr'DU
glnselen der Economie".
Dr. W. M. v. d. Scheer. Nieuwere J»
ten in de behandeling van gecstesJ-j,
A. Broers en J. Smit Jr,, jingoisc" -
woordenboek. »akea-
Dr. L. C. Hofman, Het Neder'
recht, 3de afl. „erN?'
Dr. L. C. Hofman, Het Neder'
tenjssenrecht, deel L
