Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD Derde Blad i Zaterdag 23 September I933
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
Aanstaande: Ik weet wel, dat Je altijd allerliefst
Yoor me geweest bent, Adrle, maar werkelijk, lk ben niet
erg gesteld op het uiterlijk van Je voorouders tusschen
1682 en 17601 (Humorist).
Hoe kom Je aan dat blauwe oog?
Nou, Je kent dat elegante melske, dat vlak bij het
golfveld woont en waarvan de man in China Is?
Ja, waarom?
Nou, hl] Is nipt ln China. (Humorist)
Commensaal: Nu goed dan, lk zal mee komen, maar
*t ls voor 't eerst dat lk het eens echt lekker warm' ln
dit bed heb. (De Humorist),.
Pietje, lk word verondersteld Je een pak slaag té)
geven, omdat JIJ oneerbiedig tegenover Je moeder bent,
geweest. Ik bewonder Je moed. lederen keer als lk op
dit kussen sla. moet Je schreeuwen. (Passing Show).'
Bezorgde Inbreker: Ik breng Uw man maar weer
naar bed, dame, de arme uil huivert zoo!
(Humorist).
Ben lk de eerste man die Je ooit gekust hebt?
Waarom ste'len Jullie Jongens toch allemaal die
dwaze vraag? Natuurlijk ben Je het, liefste.
(Humorist.)
Verdere koersdaling van den dollar
Nieuwe disconto verlaging der Nederland-
•che Bank Het vertrouwen ln den gul
den vast verankerd Eenige teckencn
van economische opleving ook in ons land
Gunstige indruk van Troonrede en
Millioencn Nota De Rubberrestrictie in
een verder stadium.
Een verdere waardevermindering van
den dollar en een nieuwe disconto-verla
ging door de Nederlandsche Bank; dit
waren twee belangrijke feiten op finan-
ciëel gebied in de afgeloopen week, waar-
tusschen oppervlakkig gezien weinig ver
band bestaat, maar die juist in hun
onderlinge verhouding waard zijn, nader
to worden bekeken. Het besluit van de
Nederlandsche Bank tot verlaging van
haar rente-tarieven vormt Immers een
scherpe tegenstelling met de houding, die
onze circulatiebank gedwongen was, aan
te nemen, toen enkele maanden terug de
dollar aanzienlijk in koers daalde.
Destijds moest de Nederlandsche Bank
er nl. toe overgaan, haar disconto bij her
haling te verhoogen, teneinde een dam op
te werpen tegen den druk, die op den gul
den werd uitgeoefend door de weg
vloeiing van kapitaal uit ons land, als ge
volg van de vrees, dat Nederland vrijwillig
of gedwongen het voorbeeld van andere
landen tot opheffing van den gouden
standaard zou gaan volgen. De thans
plaats gevonden disconto-verlaging wijst
er niet alleen op, dat er van deze vrees
niets meer overgebleven is, maar zelfs dat
do situatie Inmiddels een algeheele wijzi
ging heeft ondergaan.
De angst voor een eventueele depreciatie
van den gulden heeft plaats gemaakt voor
een stemming van volkomen vertrouwen
in ons ruilmiddel. Dit leidt er toe, dat hoe
langer hoe meer kapitalen, welker beleg
ging men ln het buitenland niet „veilig"
acht, naar ons land vloeien, om hier op
geld- of kapitaalmarkt te worden uitgezet.
Deze beweging wordt natuurlijk in de
hand gewerkt door een verdere waarde
vermindering van den dollar, die ou eeni-
gen afstand door het Pond Sterling wordt
gevolgd. Dientengevolge dient men reke
ning te houden met de mogelijkheid, dat
de reeds thans te constateeren kapitaal-
vlucht uit Amerika en Engeland naar Ne
derland hoe langer hoe grooteren omvang
zal aannemen.
Op zich zelf moet zulk een beweging, als
uiting van vertrouwen in onzen gulden,
natuurlijk met bevrediging worden be
groet. Aan den anderen kant is Juist ln
de laatste jaren gebleken, welke gevaren
zulke, gemakkelijk ln beweging te bren
gen bultenlandsche kapitalen vormen voor
het land, waar zij tijdelijk zijn onderge
bracht. Men herinnert zich wellicht dat
de valuta-moeilijkheden van Engeland, dde
dit laind tenslotte tot opheffing van den
gouden standaard hebben gebracht, zeer
sterk in de hand zijn gewerkt door de
plotselinge terugtrekking van een groot
deel van het buitenlandsche tegoed te
Londen waardoor de druk op het Pond en
tegelijkertijd het wantrouwen in de Engel-
sche valuta nog verder is toegenomen.
Ook in ons land hebben wij bij vorige
gelegenheden zij het op meer beschei
den schaal dan in Engeland den na
deeligen Invloed ondervonden van het
plotselinge terugtrekken vam hier uitge
zette buitenlandsche gelden. Men mag dan
ook aannemen, dat de Nederlandsche Bank
de t.oestrooming van buitenlanidsoh geld
niet al te zeer wenscht aan te moedigen:
integendeel, dat zij er den voorkeur aan
geeft, den stroom eenigszins te keeren, en
wel in dier voege, dat zij de uitzetting van
buitenlandsche gelden in ons land door
een verdere verlaging van haar renteta
rieven minder attractief maakt
Natuurlijk had zij tot deze vierde dis
conto-verlaging in nog geen drie maanden
tijds niet kunnen overgaan, wanneer de
toestand van de geldmarkt nipt voortdu
rend ruim was gebleven. Particulier dis
conto noteerde de laatste dagen voor de
disconto-verlaging 11/16 h 13/16 Vo, geld
op prolongatie ca. 1%. De marge tusschen
de officleele rentetarieven en die op de
open markt was dus groot genoeg, om een
verdere disconto-verlaging volkomen te
wettigen, en zelfs thans nog blijft de marge
steeds zoo ruim, dat de Nederlandsche
Bank nog gemakkelijk op den ingeslagen
weg zal kunnen voortgaan.
In den toestand op onze geldmarkt zal
vermoedelijk eerst dan wijziging komen
wanneer handel en industrie weer ln rui
mere mate een beroep op de markt zul
len doen ter voorziening in hun geldbe
hoeften. Voorloopig bestaat hierop nog
weinig kans. Integendeel; er is nog altijd
overvloed van vlottende middelen, die
vroeger fa het productie-proces werden
aangewend, doch waarvoor onder de te
genwoordige verhoudingen geen emplooi
Is te vinden.
Intusschen mag het als een moedgevend
verschijnsel worden aangemerkt, dat hier
en daar. ook in ons land, eenige teekenen
van opleving zijn waar te nemen. Zog
blijkt, uit een door het Centraal Bureau
voor de Statistiek ingesteld onderzoek naar
den bedrijfstoestand. dat in het tweede
kwartaai van dit jaar verschillende onder
nemingen een zekere vermeerdering van
de bedrijvigheid te ziien hebben gegeven.
Deze vond veelal haar oorsprong in sei
zoeninvloeden doch daarnaast hebben
deels ook andere omstandigheden tot ver
meerdering van werk bijgedragen. Zoo
waren er b.v. fabrieken die haar afzet
door verdere prijsverlaging wisten te ver-
grooten, of waar de toeneming der bezet
ting voor een deel kwam door vervaardi
ging van nieuwe artikelen. Soms was er
een stimuleerende invloed op de vraag
merkbaar van verwachte prijsstijging ln
verband met het duurder worden van
grondstoffen.
De export van een aantal artikelen, was
grooter dan verleden jaar. Hier en daar
kon men bemerken, dat meer dan tot dus
verre voorkeur werd gegeven aan de Ne
derlandsche producten, terwijl in een aan
tal branches fa meer of mindere mate de
gunstige invloed werd geconstateerd van
de contingenteeringsmaatregelen. Over het
geheel genomen daalde de werkloosheid
niet onbelangrijk en kwam zij in Juni iets
beneden het cijfer van Juni 1932.
Dit neemt fatussche® niet weg, dat ook
ln Juni de werkloosheid in verschillende
bedrijfsgroepen nog wel grooter was dan
verleden jaar Ondanks de gedeeltelijke
opleving bleef het algemeene peil van de
bedrijvigheid nog zeer laag en hadden tal
rijke ondernemingen en verscheidene be
drijfstakken in hun vollen omvang nog
steeds te kampen met een groote malaise,
mede als gevolg van de zich toespitsende
export-moeilijkheden. die nog zijn toege
nomen door de opkomende nieuwe valuta-
concurrentie van Dultschland, door mid
del van de ..Sperrmarken".
Er zijn dus nog altijd genoeg factoren,
die er toe nopen, een gereserveerde hou
ding aan te nemen ten aanzien van het
tempo, waarin een economische verbete
ring zich zal kunnen voltrekken
De onzekere toestand op valutagebied
in de Ver. Staten vormt nog altijd een
van de grootste belemmeringen op den
weg naar een algemeen economisch her
stel. Met zooveel woorden heeft de Ame-
rikaansche regeering dezer dagen te ken
nen gegeven, dat het tot een crediet-,
resp. een valuta-inflatie zal komen, ais
uiterste middel, om een verbetering in het
bedrijfsleven door middel van een prijs
stijging te forceeren. nu het „Nira"- en
„code"-systeem hiertoe niet in staat is
gebleken. De depreciatie met meer dan
30°/«, die de dollar reeds had ondergaan,
is de Amerikaansche regeering dus nog
steeds geen voldoende „stjjgiulans" -.a hei
gevaar, dat men hoe langer hoe verder op
den weg naar opzettelijk bederf van het
ruilmiddel zal gaan, wordt voortdurend
grooter.
De ontwikkeling van den toestand ln de
Ver. Staten en op iets beperktere
schaal ook in Engeland heeft wel dui
delijk in het licht gesteld, dat een waar
devermindering van de valuta ook al niet
het panacee voor economische kwalen
vormt, dat velen er in hebben willen zien.
Dat de Nederlandsche regeering er niet
aan denkt, het toe te passen, is herhaal
delijk betoogd, zoowel in verklaringen uit
regeerlngskrlngen al sdoor den Presi
dent van de Nederlandsche Bank. Toch
was in den jongsten tijd zoowaar opnieuw
in binnen- en buitenland het gerucht ver
spreid, dat in de Troonrede inflatie-plan
nen zouden worden aangekondigd. Het
onzinnige van dergelijke geruchten was
gemakkelijk aan te toonen; toch heeft het
een goeden indruk gemaakt, dat de Troon
rede „gewaagde proefnemingen op mone
tair en economisch gebied" positief van
de hand wijst. Men mag benieuwd zijn,
voor hoe lang hierdoor aan de versprei
ders van de bedoelde geruchten het zwij
gen is opgelegd.
Ook overigens is de krachtige toon, die
de Troonrede ademt, op de beurs met
groote bevrediging waargenomen. Het
zelfde geldt voor de Millioenen-nota, voor
zoover het betreft het daarin tot uiting
komende streven naar besnoeiing der
uitgaven, al had men gaarne de belasting
maatregelen gemist, waardoor het reeds
zoo zwaar belaste bedrijfsleven nog een
grooteren jast zal krijgen te torsen. Vooral
de in het vooruitzicht gestelde couponbe
lasting. die de beurs direct raakt, zal nog
aan heel wat critiek onderhevig zijn. Het
zal voor de regeering inderdaad niet altijd
gemakkelijk zijn, om 'n billijke regeling te
vinden voor bepaalde gevallen, die zich in
de practijk zullen kunnen voordoen. In
tusschen is een der grootste bezwaren
tegen de couponbelasting niet ondervan
gen, doordien aan particulieren niet zal
worden toegestaan, de aan couponbelas
ting betaalde bedragen in aftrek te bren
gen van den aanslag in de inkomstenbe
lasting. De zoo zeer becritiseerde dubbele
belastingheffing is dus niet vermeden.
Onder den invloed van de disconto-ver
laging der Nederlandsch Bank eenerzijds
en de Troonrede en Millioenennota aan
den anderen kant was de stemming op de
belegglngsmarkt wederom gunstig. De
Rotterdamsche leeningen hebben zich
eenigszins kunnen herstellen van de koers
daling in de voorafgaande week, die,
naar men weet, het directe gevolg was van
het besluit, om de coupons der doliarlee-
ning met goudclausule in papieren dollars
uit te betalen. Toch blijft de stemming
voor obligatiën Rotterdam minder gunstig
dan voor die der meeste andere gemeenten
en vooral voor Staatsfondsen. Te vermel
den valt een nieuwe inzinking in de koer
sen der Indische dollarleeningen, die zich
dus blijkbaar nog steeds niet aan den In
vloed van het koersverloop van den dollar
hebben kunnen onttrekken, al hebben zij
hiermede feitelijk niets meer uitstaande.
De buitenlandsche dollarleeningen. voor
zoover zij in gouddollars lulden of de goud-
clausule ervoor niet in acht wordt geno
men, hebben in vollen omvang den Invloed
van de verdere depreciatie van den dollar
ondervonden. Zelfs was de koersdaling
voor dollarleeningen percentsgewijze nog
aanmerkelijk grooter dan voor den dollar,
doordien vele houders, die tot nu toe hun
doliarobligatiën hadden aangehouden, in
de jongste ontwikkeling van den valuta-
toestand in Amerika aanleiding vinden,
deze alsnog van de hand te doen.
De Amsterdamsche aandeelenmarkt
heeft in de afgeloopen week wederom een
weinig ganimee"d aanzien gehad. Belang
rijke veranderingen hebben de 'ipersft
niet aangetoond, doordien de omzetten
uiterst beperkt zijn gebleven.
De eenige afdeeling, waarin van een be
paalde stemming kon worden gesproken,
was die der rubberaandeelen, die gevraagd
waren op het bericht, dat in een dezer
dagen gehouden vergadering van de Rub
ber Growers' Association, de groote ver-
eeniging van Engelsche rubberproducen-
ten, de leden zich voor een controle op de
rubberproductie hebben uitgesproken. Ovei
de wijze, waarop deze dient te geschieden,
moet intusschen nog nader overleg worden
gepleegd, voor welk doel een Commissie is
gevormd, die zich met de Nederlandsche
producenten hierover zal hebben te ver
staan.
Voor de Engelsche planters komt slechts
een beperking van de productie ln aan
merking, terwijl de Nederlandsche belan
gen een beperking van den uitvoer meer
gewenscht achten, in verband met een
voor de lnlandsche productie te treffen
regeling. Het schijnt echter, dat een over
eenstemming hierop niet behoeft te stui
ten. Ook zal de quaestie van een verscherp
te Engelsche concurrentie als gevolg van
daling' van het Pond de verdere restrictie
besprekingen, naar men verwacht, niet In
den weg staan. Het groote strijdpunt blijft
het vraagstuk der contingenten, d.w.z. het
aandeel van den totalen uitvoer, dat op
rekening van de Engelsche en de Neder
landsche producenten zal komen. Het Is
nog niet bekend, of te dien aanzien reeds
eenige toenadering tusschen het Engelsche
en het Nederlandsche standpunt is ver
kregen.
Aandeelen Koninklijke Petroleum heb
ben deze week slechts weinig belangstel
ling getrokken, mede doordien de vraag
van Fransche zijde is verminderd, nu de
Parijsche beurs in het algemeen al een
even lusteloos verloop heeft gehad als de
meeste andere fondsenmarkten. Eenlgo
ontstemming veroorzaakten de berichten,
dat de Duitsche regeering maatregelen
overweegt, om Dultschland moeeliik geheel
onafhankelijk te maken van den Invoer
van petroleum en petroleumproducten uit
het buitenland
Eenerzijds wil men de productie van
ruwe aardolie in Dultschland zelf zooveel
mogelijk uitbreiden, terwijl men daarnaast
de winning van benzine uit steen- en
bruinkolen door het verleenen van sub
sidies zal bevorderen. De I.G. Farben-
industrie, die reeds over groote installaties
voor het vloeibaar maken van kolen" be
schikt. zal hier wél bij varen.
De overige afdeelingen der beurs geven
weinig aanleiding tot een afzonderlijke
bespreking Suikeraandeelen waren stil en
brokkelden in koers af. Ook in tabaksaan-
deelen is weinig omgegaan, Van in-
dustriëele fondsen waren „Philips" tame
lijk prijshoudend. Unilever daarentegen
waren onnieuw gedrukt.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
5'/» Nederland 1932 2e leening 1011/16,
100 3/4, 101.
6°/» Ned. Indlë le emissie A 1922 94 3/8,
90 15/16
7»/o Dultschland 1924, 42 1/4. 39 3/8, 40
Youngleening 36 5/8, 37 3/8, 36 7/8. 37 3/4.
5'/. Engeland 1937. 75, 70V>.
4'/. «/n Amsterdam 1933, 93 1/8, 92 92 3/8.
Koloniale Bartk, 56'/!, 571/2, 54,
Nederlandsche Ford 137, 138, 133
Philips Gem. Bezit 188, 191, 179'/-, 180
Unilever 81 3/4, 77. 77 3/4.
Anlem Nat Bezit 215 3/4, 222, 217.
Redjang Lebong HD'/e, 114
Koninklijke 182 1/4, 172, 173.
Amsterdam Rubber 96 3/4, 97 1/2, 92, 92«/i.
Nederlandsche Scheepvaart Unie 54, 47'
H.V.A 196 181>/>. 183.
Ned. Ind. Suiker Unie 64 1/4. 60.
Dell Batavia Mij 125 3/4, 112 1/4
Dell MIJ. 115. 102.
Senenbah Mij 1381/4. 128
Telaga Patengan 122, 117 3/4.
HALCYON LIJN.
STAD ZAANDAM, 22 September V. Almerit
te Vlaardingen.
MAATSCHAPPIJ NEDERLAND.
poelau tello, thuisreis, 21 September
te Valencia.
HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJN.
REGGESTROOM, 22 September van Ham
burg te Amsterdam.
KON NEDERL STOOMB. MU.
MEROPE, 21 September van Hamburg te
Amsterdam.
ACHILLES, 21 September van Livorno n.
Napels.
CERES. 21 September van Tanger naar
Algiers.
HERCULES, 20 September van Kingston
(J.) naar Galveston v.o.
JUNO, 21 September van Trlëst n- Fiunv
NEREUS, 21 September van Kopenhagf-'
naar Aarhuus.
OBERON. 22 September van Bristol te
Amsterdam.
ORPHFUS, 21 September van Danzig tt
Stettin.
STELLA. 22 September van Amsterdam
te Rotterdam.
TT^TTPTnr1 -"i vnn A'exsUlrirl"
TIBERIUS, 21 September van Alexandrl!
naar Jaffa.
SIMON BOLIVAR. 22 September van Am
sterdam naar W. Indlë.
KON HOLL LLOYD.
WATERLAND, thuisreis, 21 September
n.m. 3 uur van Montevideo.
MIJ. OCEAAN.
POLYPHEMUS, Java naar Amsterdam,
20 September n.m. van Marseille.
ROTT. LLOYD.
BALOERAN, uitreis, 21 September van
Colombo.
SIBAJAK, thuisreis, 22 September van
Singapore.
BUITENZORG, uitreis, pass. 21 September
Ouessant.
KOTA AGOENG, uitreis, 22 September te
Singapore.
KOTA BAROE, uitreis, pass. 21 September
Suez.
KOTA GEDE, thuisreis, pass. 21 September
Gibraltar.
DEMPO. thuisreis. 22 September van
Gibraltar.
HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN.
DJAMBI. uitreis, 21 September v. Napel®.
HOLLAND-AFRIKA LIJN.
KLIPFONTEIN, 22 September van Kaap
stad naar Mosselbaai.
SPRINGFONTEIN, thuisreis, pass. 21 Sepa
nm. 10 uur Ouessant.
DIVERSE STOOMVAARTBERlCHTtr,
YILDUM, 21 September van Rotterdam te
Archangel.
ALBIREO, Tyhe naar Archangel, pa®®-
September Honnigsvaag.
BATAVIER H, 22 September van Botte*
dam te Gravesend-
ALBION, m.s. is op de Theems fa
varing geweest met de Westminster01
doch bekwam geen schade.
im!iiF'g''!ï^'iir^limrg]ianiT^fF]!iïrTFnïïn¥?ïï^p*j^i?
