Ga vandaag
nog over op
Qegarandeerd 100zuivere
Virginia en de beste Sigaret
voor Uw gezondheid!
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 2 September 1
BUITENLAND.
SPORT.
KERK- EN SCH00LNIEgs
ERNSTIGE AANRIJDING BIJ MONSTER.
Oude man zwaar gewond.
De 68-Jarlge C. A. Dljkhuyzen uit Mon
ster. die gistermorgen omstreeks half zes
met een rijwiel zonder licht den Haagweg
overstak, ls door een auto, komende uit
Den Haag, aangereden. De man oekwam
een schouderontwrichting, verscheidene
wonden aan het gelaat en een gebroken
arm. Na door de doktoren Den Hollander
en Kleypool te zijn verbonden, ls hij per
auto naar het ziekenhuis te Den Haag
overgebracht. Den chauffeur treft geen
schuld, daar de wielrijder zonder licht en
zonder teekens te geven den weg was over
gestoken. Vad.
TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
Op den straatweg bij de Zeehavenlaan
te Dordrecht verloor de heer M. v. S„ uit
Bolnes, toen hij wilde remmen, de macht
over het stuur van zijn auto. De wagen
botste tegen een boom en werd zwaar be
schadigd. De directeur van den Genees
kundigen Dienst constateerde, dat de be
stuurder een zware borst kneuzing had op-
gelóopen en voorts wonden aan belde
armen en de linkerknie.
BOTSING TUSSCHEN KAR EN AUTO.
Gistermiddag omstreeks half vijf is de
voermanskar van J. Hoensclaar uit Alver
na nabij de brug over het Maas-Waal
kanaal op den weg NijmegenGrave door
een auto aangereden. De schok was zóó
hevig, dat de voerman van zijn kar ge
worpen werd en het paard op hol sloeg.
H bleef bewusteloos op den weg liggen cn
bleek een dubbele schedelbreuk te hebben
gekregen. Op last van dr. Woltering is hij
onmiddellijk naar het St Canlsiuszleken-
huis te Nijmegen overgebracht.
Zijn toestand is levensgevaarlijk.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Koning Boris te Parijs.
Koning Boris van Bulgarije die verge
zeld werd door den Bulgaarschen gezant
te Parijs, Bataloff, heeft een onderhoud
gehad, dat vijf kwartier duurde met den
Franschen premier Daladier.
Tijdens het onderhoud, dat op vriend
schappelijke wijze werd gevoerd en in het
geheel geen protocolair karakter had. wer
den de verschillende aspecten der Oost-
Europeesche politiek uitvoerig besproken.
Begeleid dóór Daladier begaf de koning
zich om kwart voor zeven weer naar zijn
auto en reed naar het ministerie van bul-
tenlandsche zaken, waar hij in tegen
woordigheid van Batoloff een onderhoud
had met Paul Boncour.
President Lebrun bood den koning en
zijn echtgenoote een diner aan.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
VLOEDGOLF IN MEXICO.
In de nabijheid van San Alezo in den
Mexicaanschen staat Veracruz was een
aantal vrouwen bezig de wasch uit te
spoelen in de rivier Pasode Macha, welke
langs de stad stroomt, toen plotseling een
hooge vloedgolf over den oever sloeg
Zes vrouwen en negen kinderen werden
door het terugloopende water de rivier In
gezogen en verdronken.
In verscheidene Mexicaansche Staten ls
door het water reeds groote schade aan
gericht.
De buitenwijken van Mexico City zelf
staan bijna geheel blank. Een groot deel
der lichte, uit hout opgetrokken, hulzen is
door het water meegesleurd. Honderden
personen zijn hierdoor dakloos geworden.
GALERIJ INGESTORT.
Te Alwur (Britsch-Indië) is tijdens een
godsdienstoefening een galerij ingestort.
Zestien personen werden gedood en tal
rijke ernstig gewond.
GROOTE BOSCHBRAND IN Z.-SPANJE.
Uit Malaga wordt gemeld, dat in de
buurt van Ronda een boschbrand is uit
gebroken, die tengevolge van den hevigen
wind krachtig aangewakkerd wordt. De
pogingen om het vuur te stuiten, hadden
tot nu toe slechts weinig succes. De schade
wordt nu reeds op meer dan een millioen
peseta's geraamd. O.a. zijn veel kurkeiken
een prooi der vlammen geworden
CYCLOON OVER CUBA.
Een cycloon is over Cuba losgebroken.
Nadat de Noordkust geteisterd was is
de cycloon over Havanna neergestreken
De daken vlogen van de huizen en de deu
ren werden weggerukt. Berichten van de
kustplaatsen maken melding van enorme
schade.
Het stoomschip ..Mauretania" met een
groot aantal toeristen aan boord, dat op
weg was naar Havanna, heeft zijn koers
gewijzigd om den 3torm te ontgaan.
Het Britsche stoomschip Josephine
Gray" is in den storm geraakt cn zendt
noodsignalen uit, Het heeft 28 personen
aan boord.
ONTPLOFFING AAN BOORD
VAN ENGELSCH TANKSCHIP.
Tengevolge van een ernstige ontploffing
aan boord van het Engelsche tankschip
„Athelqueen" in de buurt van de Oshina-
eilanden zijn vijf opvarenden gedood.
ATHLETIEK.
LEIDSCHE WANDELSPORT-VEREEN.
De 50 K.M.-bckermarsch op I October.
Aan dezen afstandsmarsch, welke geor
ganiseerd ls ter gelegenheid van het 2-
jarig bestaan van de L.W.S V, kan door
ieder worden deelgenomen, die den leeftijd
van 16 jaar heeft bereikt.
Het parcours dient afgelegd te worden
in den tijd van 10 uur. De start zal plaats
hebben 's morgens 10 uur vanaf den thee
tuin „Oud-Hortuszicht". Het parcours zal
nader bekend gemaakt worden
Als belooning ontvangt iedere deelnemer
een prachtig bekertje, speciaal voor den
marsch vervaardigd, terwijl verschillende
extra-prijzen zullen worden uitgereikt Bo
vendien ontvangt iedere Vereenlging. die
met minstens 10 man en leider den marsch
zonder uitvallers volbrengt, een vereeni-
gingsprijs. Door verschillende stadgenoo-
ten werden reeds prijzen beschikbaar ge
steld.
Teneinde de deelnemers in de gelegen
heid te stellen zich nog eens duchtig te
oefenen, heeft de L.WS.V besloten haar
trainingstochten voor ieder open te stellen.
Deze zullen worden gehouden op Donder
dagavond te 7.30 uur en Zaterdagmiddag
2.30 uur. Vertrokken wordt vanaf Hooge-
woerd, hoek Bolwerkstraat, alwaar kleed
gelegenheid en fietsenstalling aanwezig is.
Voor verdere hilzonderheden wordt ver
wezen naar de betreffende circulaires,
welke evenals nlle inlichtingen den marsch
aangaande, bij 't bestuur en aan de start
plaats te bekomen zijn. Secretaris is de
heer H. de Groot, Jan Lievenstraat 11a,
DUITSCHLAND.
De partijdag der Nazis te Neurenberg
Artikel tegen Torgler.
Op den partijdag der Nazis is gister-
middag een proclamatie van Hitler voor
gelezen. De Furhrer schetst daarin den
zin van den nat. soc. partijdag aldus:
1 den leider de mogelijkheid te bieden
met de geheele partijleiding in persoonlijk
contact te treden;
2. de partijgenooten opnieuw met hun
leiding in contact te brengen;
3. allen opnieuw in hun vertrouwen in
de overwinning te sterken;
4. de groote impulsen te wekken in gees
telijk en psychologisch opzicht voor de
voortzetting van den strijd.
Het grootste geluk wordt het in de
proclamatie genoemd, dat men thans het
Duitsche volle met het nationaal-socialis-
me kan vereenzelvigen. In het begin van
dit jaar waren er weken, dat men aan den
rand van de bolsjewistische chaos stond.
De groote geschiedenis-onderzoeker
Mommsen noemde de Joden in het leven
der volken een ..lerment van ontbinding".
In Duitschland was deze ontbinding reeds
zeer ver voortgeschreden. Het nationaal-
socialisme heeft zich hiertegen teweer ge
steld, overtuigd van de groote innerlijke
waarde van de cultuur der Europeesche
volken en van het Duitsche volk. Zooals
het fascisme het Italiaansche volk heeft
gered, heeft het nationaal-socialisme het
zelfde voor het Duitsche volk gedaan.
Thans rust op de partij de geheele verant
woordelijkheid voor den loop der Duitsche
geschiedenis. Het werk, dat de beweging te
verrichten heeft, is van reusachtigen om
vang.
Vooraan staat de overwinning der werk
loosheid.
Het is noch logisch, noch moreel te
rechtvaardigen, op den duur van de wer
kenden een deel van de vrucht van hun
arbeid weg te nemen, om hen die niet
werken te onderhouden. Niemand lieeft
het moreele recht te eischen dat anderen
werken om zelf niet te moeten werken,
ieder heeft het recht te eischen, dat de
staat middelen en wegen vindt om een
leder werk te verschaffen. De middelen
die het nationaal-socialisme aanwendt,
zijn weergaloos In de geschiedenis.
Het is natuurlijk mogelijk dat-een maat
regel niet goed blijkt te zijn, maar des te
noodzakelijker is het dan elke afbrekende
kritiek te verhinderen, want of er duizend
critici zijn, is onverschillig, doch niet on
verschillig is het of een volk door hen te
gronde wordt gericht. Het verstand en de
vastberadenheid mogen het volk er voor
bewaren ooit weer de leuze van het recht
der vrije kritiek aan te heffen, waardoor
het zijn liefde voor de innerlijke vrijheid
van denken en willen zou verliezen
Hitler roert in zijn proclamaties nog de
kwestie van het geleidelijk verdwijnen der
Duitsche landen aan, waarbij de wet op
het instellen van rijksstadhouders het
eerste antwoord was aan de querulanten
tegen de eenheid en grootheid der Duit
sche natie. Het huidige Duitsche rijk be
rust niet meer op de Duitsche landen of op
Duitsche stammen, doch op het geheele
Duitsche volk en een het geheele Duitsche
volk omvattende nationaal-socialistische
partij. Noch Pruisen of Beieren of eenig
ander land zijn pijlers van het huidige
rijk, doch de eenige pijler is het Duitsche
volk en de nationaal-socialistische bewe
ging Deze beweging is derhalve niet de
conservator van de landen van het ver
leden. doch de liquidator ten gunste van
het rijk van de toekomst.
Wee het Duitsche rijk wanneer ook
slechts theoretisch de vorming van een
opriositie met betere grondslagen en betere
logica en dus met meer recht denkbaar
was. Alleen die beweging ls in de toekomst
veilig, wier macht logisch onaantastbaar
is. Daarnaast zal het nationaal-socialisme
zijn heroïsch karakter moeten behouden,
dat liever eiken noodtoestand voor lief
neemt, dan ook maar ten aanzien van één
als juist erkend beginsel te capituleeren.
Hitier besloot zijn proclamatie met een
waarschuwing, dat de leiding van het land
nooit tot een stroeve machinerie zou mo
gen verstarren doch altijd levend zou
moeten blijven. Het Duitsche volk moest
slechts blijven gelooven in den strijd, die
de Schepper ons liet vervullen, die in alle
levende wezens de zucht tot zelfbehoud
had gelegd. Hitier eindigde met een heil-
roep op het Duitsche volk cn op de
nationaal-socialistische partij.
In het Kulturvereinshaus vergaderde de
cultureele sectie van den partijdag.
De vergadering werd geopend met eenige
muziekstukken, uitgevoerd door het rijks-
symphonie-orkest.
Alfred Rosenberg, de leider van de bui-
tenlandsche politieke afdeeling der
N S.D.A.P.. opende de bijeenkomst met een
begroeting van Hitier en de eeregasten.
Daarna hield de rijkskanselier een uit
voerige rede. waarin hij o.m. zeide, dat de
nationaal-socialistische revolutie einde
Maart was afgesloten voor wat de alge-
heele overname van de lolitieke nacht
betreft. Dit wil echter geenszins zeggen,
dat daarmede ook de strijd der wereld
beschouwingen een einde heeft gevonden.
Wereldbeschouwingen, aldus Hitier. zien
in het bezit van de politieke macht slechts
de voorwaarde voor de vervulling van haar
eigenlijke zending
Het nationaal socialisme ls een wereld
beschouwing. Doordat het de raenschen
in een organische gemeenschap brengt.
RECLAME.
CHIEF WHIP
wordt het de partij van hen, die overeen
komstig hun wezen tot een bepaald ras
behooren. De wensch van het nationaal-
socialisme is, dat de cultureele leiding van
het Duitsche volk de beteekenis verhoogt
van dat ras, dat door zijn heldenmoed en
alleen dank zij zijn innerlijke structuur
uit een conglomeraat van verschillende
bestanddeelen het Duitsche volk het eerst
geschapen heeft.
Wil het nationaal-socialisme zijn eigen
lijke taak vervullen, zoo besloot Hitier zijn
rede. dan zal het den Duitschen menseh
uit de diepte van een zuiver materialisti
sche levensbeschouwing moeten omhoog-
heffen, om waardige vertegenwoordigers te
vormen van wat wij onder het begrip
„menseh" verstaan.
Alfred Rosenberg sprak het slotwoord.
Door een nauwen gang van enthousiaste
menschen schreed daarna de Fuehrer, ge
volgd door zijn getrouwen, naar buiten,
waar het gejubel der menigte tot een
orkaan aanzwelde.
De S.S. en S.A. hadden veel moeite, om
de menigte met vriendelijke woorden
achteruit te dringen en voor Hitler den
weg vrij te maken. Door eindelooze men-
schenrijen reed Hitler, toegejuicht als nooit
een vorst tevoren, naar zijn hotel terug.
De Berlijnsche bisschop dr. Schreiber is
gisteravond op 61-jarigen leeftijd over
leden.
De Deutsche Allgemëine Zeitung publi
ceert In haar Zaterdagochtendeditie een
artikel onder den titel: „Torglers ..Alibi"
afleidingsmanoeuvre der comm misten
vóór de brandstichting!" Het blad schrijft
hierin: „Tot'de van brandstichting in den
Rijksdag beschuldigden behoort, zooals
bekend is, de vroegere leider der commu
nistische fractie Torgler. Torgler heeft
het met bijna meesterlijke virtuositeit
klaargespeeld de sporen der misdadige
actie der communisten uit te veegen Bin
nen het kader van deze afleidingsma
noeuvre valt ook een redevoering, welke
Torgler op 23 Februari 1933 in de laatste
zitting van den ouden Pruisischen staats
raad heeft gehouden. Hij probeerde
daarin behalve woeste gemeenheden te
uiten tegen de nationaal-socialistische
regeering. zich ook een alibi te ver
schaffen voor komende communistische
misdaden. Zijn uiteenzettingen, welke men
toentertijd nog niet heeft kunnen begrij
pen en die door de spannende gebeurte
nissen der Februari-dagen niet de noodig»
aandacht trokken, spraken voor zich. Hij
verklaarde o.m.: „Voor deze uiteenzetting
passen echter mededeelingen en geruch
ten, welke ons dezer dagen zijn geworden
en welke ons kenbaar maken, wat "oor de
komende dagen tot 5 Maart nog ie ver
wachten is. Men heeft ons medegedeeld,
dat een paar dagen voor de verkiezing
ik weet niet op 2 of op 3 Maart een
aanslag op den heer Adolf Hitler in scène
zal worden gezet. Hem zal daarbij niets
overkomen, maar het zal zoo ongeveer
lijken op den aanslag op Wilhelm I welke
de socialistenwet tengevolge heeft gehad
Aldus zal een Ideologische voorbereiding j
worden getroffen voor een woeste ophit- I
sing tegen de communisten en de commu
nistische partij, de ideologische basisvoor
mandaatintrekkingen en andere verboden,
welke men in het voornemen heeft en
welke op deze wijze zouden moeten wor
den voorbereid."
De .D.A.Z." voegt hieraan toe: „Deze
redevoering is op 23 Februari 1933 gehou
den. Op 27 Februari ging de Rijksdag in
brand. Het is niet onze taak het hoogste
Duitsche gerechtshof voor te zijn bij de
veroordeeling van den beschuldigde Torg
ler. het is evenwel onze plicht openlijk
vast te stellen, dat reeds op 23 Februari
de leider der communistische fractie
Torgler de communistische en Joodsche
wereldpers het wachtwoord voor de Hetze
heeft gegeven, welke na de schandelijke
misdaad van den Rijksdagbrand in de
wereld wordt bedreven. Torgler heeft vol
gens de beruchte methode der communis
ten geprobeerd de te plegen misdaad voor
te stellen als een provocatie, om zich
daarmede zelf een alibi te scheppen Zijn
bedoeling ls doorzien en het zou hem
thans zeer zeker liever zijn geweest. Indien
de gemomoreerde redevoering niet zou
zijn gehouden.
Het ls een artikel, geheel gebaseerd op
blnnenl terrein, want evengoed kan men
redeneeren. dat Torgler goed had gezien!
Een eindoordeel schorte men op tot
later.
FRANKRIJK.
Do-ut-des-beginsel.
Het Fransche kabinet heeft besloten
voortaan invoercontingenten toe te staan
voor die landen, welke meer evenredigen
Invoer uit Frankrijk toestaan (do-ut-des-
beginsel in de contingenteering). Ten einde
echter niet heelemaal te breken met het
vroegere stelsel van handelspolitiek, zal een
vierde van de contingenten toch nog naar
evenredigheid van de invoeren van vorige
Jaren verleend worden.
De ministerraad heeft besloten het
nieuwe, do-ut-des-beginsel te aanvaarden,
nadat gebleken was. dat verscheidene lan
den dit beginsel hadden doorgezet en daar
mede blijkbaar geen inbreuk hadden ge
maakt op het principe van de meestbe-
gunstiging.
ENGELAND.
De oppositie tegen de Valera
Gandhi uit de politiek?
Frank Demott, de leider van de natio
nale centrumpartij, heeft aan Cosgrave en
generaal OTDuffy voorgesteld een commis
sie van 12 leden te benoemen om te gera
ken tot de stichting van een Vereenigde
Iersche partij in oppositie tegen de Valera.
In de commissie zouden 5 leden van Cos-
grave's partij, 4 van Demott en 3 van
OT>uffy zitting nemen. De nationale Cen
trumpartij is reeds begonnen in al haar
afdeelingen propaganda te maken voor
het denkbeeld.
Men stelt pogingen in het werk, om
Gandhi over te halen, zich uit de politiek
terug te trekken en zijn leven te wijden
aan de zaak der onderdrukte kasten.
Gandhi heeft ten deze ec,liter nog geen
beslissing genomen.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Talrijke huiszoekingen bij Nazis.
De politie te Marienbad, geassisteerd
detectives, heeft talrijke huiszoekingen
daan bij leden der nationaal-socialistl
partij. Een aantal vuur- en steejroa-
werd hierbij in beslag genomen. Drie
sonen werden gearresteerd.
In de nabijheid van de gemeente
maul werd In een sloot langs den weg
geladen pistool gevonden, dat waars
lijk door den moordenaar van prof,
slng op diens vlucht is weggeworpen.
De veiligheidsdienst In de omgeving
stad is met honderd gendarmes onder
ding van vier officieren versterkt.
Verschillende bladen dringen aan op
verbod der Nazi-partij.
OOSTENRIJK.
De strijd tegen de Nazis.
De Qostenrijksche regeering heeft thans
een formeel verzoek gericht tot de Itali
aansche regeering om uitlevering van
Hofer, den uit de gevangenis te Innsbruck
bevrijden Nazi-leider en van de personen,
die hem bevrijd hebben. Ofschoon de Ita
liaansche regeering nog niet officieel op
dit verzoek geantwoord heeft, verluidt uit
bevoegde kringen te Rome, dat zij het
van de hand zal wijzen, omdat zij Hofer
e s. als politieke misdadigers beschouwt.
Het bondswetblad publiceert de verorde
ning inzake de reeds aangekondigde In
voering van een contingent soldaten met
korten diensttijd naast het bestaande
bondsleger.
De leden van dit militaire hulpcorps
staan onder de militaire wetten en voor
schriften. Hun actieve diensttijd duurt in
het algemeen hoogstens zes maanden en
hun diensttijd, na groot verlof, één jaar.
De manschappen worden op grond van
vrijwillige aanmelding in dienst genomen.
De actieve stand van het bondsleger en
het militaire hulpcorps zal tezamen 30.000
man bedragen.
Het militaire hulpcorps is als een tijde
lijke organisatie gedacht. Met het aan
werven van manschappen wordt de eerst
volgende dagen reeds begonnen. Volgens
den tegenwoordigen stand van het bonds
leger zullen ongeveer 8000 man in dienst
worden genomen.
Tien hoogleeraren en docenten aan de
universiteit van Weenen richtten in een
te Berlijn uitgegeven geschrift scherpe
aanvallen tegen de politiek van Dollfuss.
Hoe deze daarop zal reageeren?
JAPAN.
Een Groot-Aziatische jeugd-liga.
Als gevolg van een bezoek aan Mand;]
rije van 1200 studenten van Japair
universiteiten, is een nieuwe politieke o
nisatie opgericht, genaamd de Gr
Aziatische jeugd-liga.
Talrijke jeugdige personen uit Mand.'
koeo zijn lid geworden van deze nie
vereeniging, welker slagwoord is
voor de Aziaten".
Het doel der vereeniging is:
Het verbleken van het inter na tiofl
bestel, dat onder Europeesche en Mi
kaansche machten is opgesteld.
Het teeken te geven voor den ops'"
van Azië tegen Europa en Amerika.
de ware menschelijke natuur hebben t
stikt en onlusten en complicaties in
deel van de wereld hebben verwekt.
Te werken voor den wereldvrede en
wedergeboorte van Azië.
Hidejiro Nagata, de vroegere burgeme
ter van Tokio en leider der Japansches
denten-delegatie, heeft gewezen op
ware beteekenis van de financieele ii
van Amerika en de Europeesche lard
Deze buitenlandsche hulp legt aan C
nieuwe buitenlandsche verplichtingen
en belemmert de ontwikkeling var.
nationaal gevoel.
Daarom kan Japan hiertegenover
onverschillig blijven. Het is noodzakei
de aandacht van de intellectueele Chl
zen te vestigen op de gevaren van
internationale controle op hun land.
De jeugd van Japan, China en Man
joekoeo moet zich daarom aaneensluit
om geestelijke en economische banden
schen de drie landen tot stand te breng
BULGARIJE.
Ontslag van vrouwelijke leerkrachten
De Bulgaarsche minister van opvoeding
Boyadjleff heeft aangekondigd, dat alle
vrouwelijke geëmployeerden van zijn mi
nisterie per 1 October as. ontslagen zul
len worden. Haar plaatsen zullen worden
ingenomen door werklooze mannelijke
onderwijzers, die een hulsgezin te onder
houden hebben.
Met ingang van denzelfden aatum zullen
alle onderwijzeressen bij de staatsscholen
door mannelijke leeraren worden ver-
yjng:k,
EGYPTE.
treedt de premier af?
Naar de „Times" uit Cairo meldt kan
aftreden van den Egyptischen pr®'
Sidky Pasja ieder oogenblik worden
wacht. Hij zal den koning onmiddellijk
zijn terugkeer uit Frankrijk zijn ontsl
aanvraag overhandigen. De andere nu
ters hebben tevergeefs getracht, hem
zijn voornemen af te brengen. Indien
koning het ontslag aanvaardt, zal wan
schijnlijk een coalitie worden gevonn
waaraan alle partijen met uitzonden
van de Wafd-partij zullen deelenem
Wie de functie van premier op ?lcb
nemen, is nog niet bekend.
VEREENIGDE STATEN
Ford maakt zijn eigen code-
Volgens een bericht uit Washington he®
Henry Ford besloten, de onderhandel
gen met de regeering af te breken en
eigen code voor zijn 40.000 arbeiders en
ployés op te stellen. In de door hem 1 ysB
gestelde code wordt gewag gemast
aandeel in de winst en loonsverhoogmt -
van 15 tot 20 pCt., een verhoog™-
geen zijner concurrenten kan geven.
NAGEKOMEN PREDIKBEURT^
VOOR ZONDAG.
NIEUWKOOP.
Ned.-Herv. Kerk: Voorm 10 uur er'
halfacbt ds Van Wijngaarden ai>
Geref Kerk: Voorm. halfeif ds f
Oude Wetering en nam halfacht a.~-
der uit Bodegraven.
Rem. Kerk: Voorm. 10 uur ds. j^i
