Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 2 September Ij
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Dorpeling. Ik zou daar niet zoo blijven liggen als ik U
was. De radio heeft Juist een „Weest op uw hoede" uit
gezonden. (Humorist)
Bankier: l.-en, ik heb in de laatste vijftien jaar geen
voet in een schouwburg gezet
Tooneelspeler: Zoo! Dan Is U een der oorzaken, dat ik de
laatste vijftien jaar geen voet in een bank heb gezet.
(London Opinion)
Vrouw. Wat een prachtig vuurtje heb Je gemaaktl
Man: Ja. ik 'e.... Ik heb er per ongeluk de boter in
laten vallen. (London Opinion)
Fuifnummer: Wel sapperioott Dat ls de grootste petro-
leumbron, die Ik ooit gezien heb.
(Loudon Opinion)
Amerikaansclie valuta politiek afhankelijk
van de vorderingen der herstclcampagne
Het pond sterling onder den druk van
seizoeninvloeden Gedeprimeerde stem
ming op de goederenmarkten Amerika
laat den uitvoer van in het binnenland
geproduceerd goud vrij Geen gevaar
voor de goudvaluta's Vaste stemming
op de aandeelenmarkt.
De koersbewegingen van den dollar en
het pond sterling hebben in den-Jongsten
tijd opnieuw in het middelpunt der be
langstelling gestaan. Een nieuwe scherpe
koersdaling van deze beide, van hun goud
anker geslagen valuta's heeft de vrees
doen toenemen, dat wij nog steeds niet aan
het eind zijn van de valuta-ellende; zelfs
werd weer ernstig de mogelijkheid onder
het oog gezien van een „wedren" tusschen
dollar en pond op den weg naar waarde
vermindering. Voor het oogenbllk ziet het
er naar uit, alsof de bezorgdheid ln laatst
bedoeld opzicht wel eenigszins overdreven
is. Het feit, dat de Gouverneur der Bank
van Engeland zich naar de Vereen. Staten
heeft begeven en daar met den Amerlkaan-
schen President en de Federal Reserve
leiding den toestand heeft besproken,
wijst er op zich zelf wel op, dat ln Engel-
sche bevoegde kringen gestreefd wordt
naar een geest van wederkeerig vertrou
wen en van samenwerking.
Dat de besprekingen geen direct resul
taat hebben opgeleverd, behoeft geen ver
wondering te baren, wanneer men bedenkt,
dat de monetaire politiek van president
Roosevelt niet op zich zeil staat, maar
vrijwel geheel afhankelijk is van de vorde
ringen. die zijn campagne voor econo
misch herstel maakt De Amerlkaansche
regeering heeft immers reeds herhaalde
lijk te kennen gegeven, dat zij zich voor
haar valuta-politiek niet wenscht vast te
leggen, alvorens zij beter zal kunnen over
zien. hoe de herstel-campagne verloopt.
Vandaar dan ook de vaagheid, waardoor
haar verklaringen uitmunten en waaruit
het eene oogenbllk kan worden afgeleid,
dat nog steeds op „gecontroleerde inflatie"
wordt aangestuurd, terwijl een volgenden
keer verklaard wordt, dat „voorlooplg"
geen Inflatie-plannen bestaan.
In werkelijkheid hebben de betrekkelijk
geringe resutaten, die de herstelpogingen
tot dusverre, hebben opgeleverd on
danks de optimistische uitingen van offi-
clëele zijde, tot gevolg, dat de regeering
reeds doende is, het bedrijfsleven een
nieuwe impuls te geven door maatregelen
op monetair gebied. Aan de banken is
opgedragen. 0111 vrijgeviger te zijn bij de
credietverstrekking aan het bedrijfsleven,
„teneinde dit door de moeilijke overgangs
periode heen te helpen", terwijl tegelijker
tijd, ter verruiming van de credietbasis,
besloten werd tot een aanzienlijke verhoo
ging der annkoopen van Amerlkaansche
staatsobligatien door de Federal Reserve
banken
Ofschoon aan deze beide maatregelen
inflationistische tendenzen niet vreemd
zijn, moet toch worden geconstateerd, dat
het tot een „daadwerkelijke Inflatie" op
groote schaal tot dusverre nog niet ts ge
komen terwijl de vroegere herhaaldelijk
naar voren gebrachte plannen tot vermin
dering van de goudwaarde van den dollar
voor het oogenbllk eveneens op den ach
tergrond zijn geraakt. Dit moet vermoede
lijk daaraan worden toegeschreven, dat de
Amerlkaansche regeering de kapitaal
markt niet wil verontrusten, die zij zoo
zeer noodig heeft voor de bevrediging van
haar geldbehoeften ter dekking van het
tekort op de begrooting en voor de finan
ciering der uitvoering van openbare wer
ken Mocht, zij er echter niet in slagen, in
deze behoeften door het plaatsen van
staatsobligatien op de open markt te voor
zien, dan zal de Amerlkaansche regeering
er vermoedelijk niet voor terugdeinzen, de
biljettenpers in werking te stellen, ten
einde de benoodlgde middelen te verkrij
gen. Het vooruitzicht, dat het hiertoe te
eeniger tijd zal moeten komen, blijft als
een dreiging boven de valutamakt hangen
en oefent een sterken druk op den dollar
koers uit, doordien de speculatie, als ge
woonlijk, op deze mogelijkheid vooruit
loopt door het aangaan van nieuwe baisse-
transacties.
De daling van den Pondenkoers is aan
geheel andere oorzaken toe te schrijven,
zij het ook, dat er een psychologisch nauw
verband tusschen de beide „papier
valuta's bestaat, dat tot gevolg heeft, dat
het Pond Sterling gemakkelijk ln het kiel
zog van den dollar wordt meegetrokken.
Haar oorsprong vindt de jongste koers
daling van het Pond echter voor een groot
deel in factoren van zuiver technischen
aard, nl. in de gewone seizoen-invloeden.
In den herfst pleegt het Pond Sterling
immers altijd aan sterken druk blootge
steld te zijn. doordien ln dien tijd groote
hoeveelheden tarwe, katoen enz. van over
zee worden betrokken, ter betaling waar
van Ponden moeten worden verkocht.
Het. Engelsche valuta-egalisatiefonds,
dat tot kort geleder, scherpe fluctuaties in
den Pondenkoers had weten te vermijden
door telkenmale op de deviezenmarkt te
interveniëeren. heeft aan den druk, die
door de seizoeneischen op het Pond worden
uitgeoefend, geen weerstand kunnen of
willen bieden en heeft dus toegelaten, dat
het Pond op een lager niveau dan tot dus
verre is aangeland. Het bezoek van den
Gouverneur der Bank van Engeland aan
de Ver. Staten schijnt in de eerste plaats
ten doel te hebben gehad, de Amerlkaan
sche autoriteiten te bewegen tot een ge
meenschappelijke actie ter controleering
van de valuta-beweging zooals tot dusverre
eenzijdig door het. Engelsche valutafonds
was geschied. Of een overeenkomst in
dezen zin tot stand zal komen, moet ech
ter worden betwijfeld, aangezien de Ame
rlkaansche regeering, als boven opge
merkt. haar handen vrij wenscht te hou
den, teneinde zoo noodig bij haar strijd om
het economische herstel van het valuta
wapen gebruik te kunnen maken.
De onzekerheid, die ten opzichte van de
toekomstige koersontwikkeling van doilar
en pond bestaat, heeft een deprimeeren-
den invloed op de goederenmarkten uitge
oefend. De prijsdaling ls tot dusverre wel
iswaar nog binnen beperkte grenzen ge
bleven. maar men vraagt zich af, of voor
sommige artikelen een scherpe terug
gang voor het eind van het jaar wel ver
meden zal kunnen worden. Een groot deel
van de voorafgaande prijsstijging is, naar
men weet, toe te schrijven geweest aan de
depreciatie van den dollar en de hierop
gevolgde vorming van groote voorraden
door Amerikaansche ondernemingen.
Deze invloed kan zich natuurlijk niet
blijvend doen gevoelen. Bovendien vreest
men. dat ondernemingen, welker voorra
den te groot zijn gebleken, nu de ver
wachte aanzienlijke stijging van het ver
bruik is uitgebleven, er >oe zullen over
gaan, hun surplus van de hand te doen en
dit te eerder, omdat zij ln de meeste ge
vallen nog groote winsten, uitgedrukt in
papieren dollars. kunnen maken. Een
Amerikaan b.v., die rubber gekocht heeft
0 ca. 31/4 3'/t d. per lb., of tin tegen
£210 220 per ton. op een tijdstip toen
hij voor één Pond Sterling $3 80 moest
betalen, zal thans, wanneer hij deze pro
ducten verkoopt, voor elk Pond Sterling
ca $4.50 terug te krijgen. Het komt er dus
voor hem weinig op aan, wanneer de prijs
ln Ponden inmiddels eenigszins gedaald is;
in papieren dollars kan hij een groote
winst incasseeren.
Van het feit, dat het bij dergelijke
transacties slechts om schijnwinsten gaat.
geeft men zich in de landen met gedepre-
cieerde valuta klaarblijkelijk nog altijd
weirig of geen rekenschap.
De effectenbeurs heeft weder in sterke
mate onder den invloed van de bewegin
gen der valuta's gestaan. De verwachting,
dat het in Amerika nog tot een verdere
opzettelijke waardevermindering van den
dollar zal komen, heeft men bevestigd
meenen te zien door-het besluit van Presi
dent Roosevelt, om den uitvoer van het
ln Amerika geproduceerde goud weer toe
te staan. In werkelijkheid moet men ech
ter aannemen, dat de desbetreffende
maatregel geenerlei velband houdt met de
valuta-politiek. De bedoeling ervan is
klaarblijkelijk uitsluitend, om de Amerl
kaansche goudmijnen in staat te stellen,
tegen de hooge bihfenlandsche prijzen
goud te verkoopen, in plaats van ze, als
lot dusverre, te dwingen, hun goud op
basis van de oude pariteit van den dollar
aan de Federal Reservebank af te staan.
Het eerste gevolg van den maatregel zal
dan ook wel een belangrijke stijging van de
winsten der Amerlkaansche goudmijnen
zijn. gepaard gaande met een stijging
hunner koersen.
Dat de uitvoer van het in Amerika ge
produceerde goud de landen, die aan den
gouden standaard hebben vastgehouden,
in moeilijkheden zou kunnen brengen, zoo
als men in sommige beurskringen meent,
kunnen wij werkelijk niet inzien. Integen
deel: een toeneming van het aanbod van
goud op de open markt zal de goudprijs
eerder doen dalen, wat de handhaving van
den gouden standaard nog zal vergemak
kelijken. Overigens heeft de Gouverneur
van de Belgische Nationale Bank dezer
dagen nog eens voor de juistheid van de
door de „goudlanden" gevolgde politiek in
het licht gesteld, waarbij hij er ten over
vloede op wees, dat de verantwoordelijke
autoriteiten in deze landen niet alleen
overtuigd zijn van de noodzakelijkheid van
de handhaving van den gouden standaard,
maar dat zij ook volkomen in staat zijn,
hun tot dusverre gevolgde valuta-politiek
voort te zetten. Hoeveel beteekenis men in
Amerika zelf. ondanks het verlaten van
den gouden standaard nog altijd aan het
bezit van goud hecht, blijkt wel uit de
jongste verscherping der bepalingen tegen
het goudhamsteren, waarop niet alleen
hooge geldboeten, maar zelfs gevangenis
straf is gesteld.
Hoe dit ook zu, de beurs meende in den
jongsten Amerikaanschen maatregel gaar
ne als stimuleerenden factor voor het aan-
koopen van aandeelen, die dan ook over
de geheele linie een stijging konden boe
ken. In tegenstelling met vorige dergelijke
gelegenheden is de koopbeweging voor
aandeelen ditmaal niet gepaard gegaan
met een groot aanbod voor vaste rente
dragende fondsen. Dit mag wel gelden als
een aanwijzing, dat het vertrouwen in
onzen gulden, na de goede ervaringen, die
men in den laatsten tijd met onze valuta
heeft opgedaan, toch wel veel vaster ver
ankerd is. Het is te hopen, dat het niet
zal gelukken, nieuwe onrust op de valuta
markt te verwekken en hierdoor houders
van Nederlandsche staatsfondsen en der
gelijke „goudgerande" waarden weer tot
een noodelooze vlucht uit de obligatie-
markt te drijven, vaak met groote koers
verliezen. die door een rustige beoordee
ling van de werkelijke verhoudingen ver
meden hadden kunnen worden.
In de afgeloopen week hebben Neder
landsche staatsfondsen zich goed in koers
kunnen handhaven; voor sommige soorten
zijn de noteeringen zelfs verder opgeloo-
pen. Daarentegen bestond eenig aanbod
in sommige gemeente-leeningen, zoo b.v.
in de obligatien Amsterdam, waaraan de
jongste uiteenzetting omtrent de ongun
stlge flnancieele positie van de hoofdstad
natuurlijk niet vreemd is. Indische lee
ningen waren verdeeld, doch met vaste
grondstemming, vooral voor de dollar
soorten. Het schijnt, dat het aanbod van
Amerikaansche zijde dat langen tijd een
druk op de koersen heeft uitgeoefend, is
opgehouden. Zoo is de 6"/o dollarleening,
die tijdelijk beneden de 80"/» was gedaald,
geleidelijk weer gestegen tot circa 95'/i°/o.
De 5Vi% dollarleening had een dienover
eenkomstig koersverloop.
Van de buitenlandsche soorten waren
Belgische leeningen gevraagd, op de bo
venbedoelde uiteenzetting van den Gou
verneur der Nationale Bank. Duitsche lee
ningen waren veronachtzaamd, terwijl
de Amerikaansche soorten met den koers
van den dollar op en neer zijn gegaan.
Van de koersstijging op de aandeelen
markt hebben vooral petroleumaandeelen
geprofiteerd, waartoe een verdere prijs-
verhooging voor ruwe petroleum in de
Ver. Staten het zijne heeft bijgedragen.
Aandeelen Koninklijke waren vooral ge
vraagd van de zijde van Parijs, waar dit
fonds officieel wordt genoteerd en waar
het. bij een speculatieve opleving, altijd
in het middelpunt der belangstelling
staat. De positie van de petroleumindustrie
zelf geeft nog altijd weinig aanleiding
voor een optimistische beoordeeling. Met
name blijft het nog onzeker, welken in
vloed de door de Amerikaansche regee
ring genomen maatregelen op de bedrijfs
resultaten der petroleum-ondernemingen
zullen uitoefenen. De ln de voorgeschreven
„code" vervatte voorschriften betreffende
loonen en werktijden, zullen moeten leiden
tot een verhooging der productiekosten,
terwijl hiertegenover een controle op de
verkoopprijzen wordt beoogd, door het
vaststellen van een vaste verhouding tus
schen den prijs van de ruwe olie en dien
van benzine. Af te wachten blijft of de
regeeringsmaatregelen de petroleumonder-
nemingen niet zullen beletten, te profi-
teeren van de verbetering, die in de
laatste maanden op de petroleummarkt
te constateeren is geweest en die zich
heeft weerspiegeld in de gunstige finan-
cieele resultaten, die eenige Amerikaan
sche petroleummijen in den jongsten tijd
hebben gepubliceerd.
Voor industrieeele aandeelen was de
stemming in de afgeloopen week ook mee-
rendeels gunstig, hoewel hierin niet veel
is omgegaan. Ook voor cultuurwaarden is
de handel beperkt gebleven; aandeelen
H.V.A. konden een lichte koersstijging boe
ken, wat geen verband houdt met den
toestand van de suikermarkt. De vooruit
zichten van de suikermarkt immers kun
nen nog allesbehalve gunstig worden ge
acht; het wordt hoe langer hoe duide
lijker, dat de Java-suikerindustrie zich
zal moeten Instellen op een vermindering
van haar afzetmogelijkheden. Een voorstel
tot liquidatie van de suikerfabriek „Poer-
woredjo" kan als een symptoom van de
tegenwoordige verhoudingen worden be
schouwd. Tegenover de verdere verslechte
ring van de positie der Java-suikercultuur
staat een verbetering van den toestand
op de theemarkt, die tot gevolg heeft, dat
verschillende Indische suiker-ondernemin
gen weer met eenige winst kunnen wer
ken. De H.V.A.. met haar thee-onderne
mingen, profiteert hiervan eveneens.
Tabakken zoowel als nibberaandeelen
waren vrijwel geheel verwaarloosd, en de
koersen zijn niet belangrijk veranderd.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
3°/n Nederland 82 3/8, 83 1/8.
4'Ned.-Indië 88"., 89'/;.
4% Amsterdam 1933 92 3/8,91 1/2.
4' ';°/n Rotterdam 88 1/2 90.
Kolqniale Bank 61, 63 3/4.
Ned. Ind. Handelsbank 57 1/4, 61 3/4 61.
Javasche Bank 193, 209 1/2.
Aku 26 1/2, 29 1/2.
Ned. Ford 137 1/2, 141.
Philips' Gem. Bez. 174 3/4, 183.
Alg. Exploratie 124 1/2, 126 1 2.
Koninkl. Petroleum 175, 180 1/2
Amsterdam Rubber 89 3/4, 1011/2.
Bandar Rubber 771/8, 80.
Ned. Scheepvaart Unie 55 1/2, 59 1/4.
Stoomv. Mij. „Nederland" 54. 58.
Handelsver. „Amsterdam" 202 1/2 207 1/4.
Tjepper Cultuur 139, 1151/4.
Deli Batavia Mij 140, 137.
Senembah 142 1/4, 145.
SILVEK-JAVA-PACIFIC LIJN.
KOTA RADJA, 31 Aug. van New Orleans
Calcutta.
TOSARI, 31 Aug. van Pacific Kust
Rangoon.
KON NEDERL. STOOMB MIJ.
VAN RENSSELAER, uitreis, pass 31 Ai
Ouessant.
ACHILLES, 31 Aug. van Vigo n- Lissaix
ARIADNE, 31 Aug. van Danzig te Stett
BERENICE. 31 Aug. van Tarragona na
Valencia.
BODEGRAVEN, thuisreis, 30 Aug, te
lao.
EUTERPE, 31 Aug. van Bilbao naar Ss
tander.
HEBE, 31 Aug. van Kopenhagen iu
Aarhuus.
MARS, 31 Aug. van Oran te Paierzc
MEROPE, 31 Aug- van Messina na
Setubal.
NEREUS, A'dam naar Kopenhagen, pa
1 Sept. Holtenau.
ORESTES, Middl. Zee naar A'dam, pas
1 September v.m. 12 uur 15 Dungeness
TIBERIUS, 1 Sept. van A'dam te R dal
ULYSSES. 31 Aug. van Varna naar Cc
stanza.
VESTA, 31 Aug- van Lissabon n. A'dam
POSEIDON. 31 Aug. n.m. 10 uur 30 r
A'dam te Hamburg.
FAUNA, 30 Aug. van Puerto Barrios na
Monte Christi.
VENEZUELA, 31 Aug. van Madeira nai
Barbados.
AJAX. 31 Aug. van Hamburg te A'dam
JAVA—NEW-YORK LIJN,
PALEMBANG. 30 Aug. van New York nai
Philadelphia.
KON, PAKETV. MIJ.
BARENTSZ, 31 Aug. van Tamatave nai
Mauritius.
MAATSCHAPPIJ NEDERLAND.
POELAU ROEBIAH. uitreis. 30 Aug.
Singapore.
TAJANDOEN. thuisreis, pass. 30 At
Perim.
TABINTA, 1 Sept. van A'dam n. Hambtir
MIJ, OCEAAN.
PROMETHEUS, Java naar A'dam. P"
31 Aug. Gibraltar.
HALCYON LIJN.
STAD HAARLEM. Melilla naar Re10
pass. 31 Aug Ouessant.
HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJN
MAASKERK. uitreis, 1 Sept. te Borden»
HOLLAND-AFRIKA LIJN
NIJKERK. Uitreis, 31 Aug. te Durban.
RIETFONTEIN, uitreis, pass 1 Sept. 1
singen, van Antwerpen.
KON. HOLL LLOYD.
MONTFERLAND, thuisreis, 31 Aug. n ro-
uur van Las Palmas.
ROTT. LLOYD.
KEDOE, Norfolk naar R'dam, pass. 31 au*
Lands End; wordt 2 Sept. v.m. 6 uur
R'dam verwacht.
HOLLAND—AMERIKA LIJN
DINTELDIJK, R'dam naar Pacific
31 Aug. te Willemstad.
DIVERSE STOOMV AARTBERICBT^
SOESTERBERG. Newport n. Dakar. P3»
30 Aug. Barry Island.
HOOGLAND, 31 Aug. van Hamburg
Shields. Ih,
BERKEL, 28 Aug. van R'dam te hum
MERULA. 29 Aug van Curacao te R0.u o0.
DUIVENDRECHT, Tuapse naar
mouth, pass. 30 Aug Gibraltar.
KATENDRECHT, Constanza n. Kou^
29 Aug. van Istanboul.
'lil
GRUTTO, 31 Aug. van R'dam tc •""tj
BATAVIER VIH, 29 Aug. van Jerse>
Bordeaux. fl
LEKHAVEN, naar Philadelphia- t3#
Aug. 2 uur 5 v.m. 400 mijlen We
Valencia
JONGE ANTHONY. 27 Aug. van
Valencia
Genu»
Ü-J
Vrouw tot haar man, die uit vlsschen zal gaan: Je
weet het. Jan, ik lust geen paling, geen snoek, geen
baars, geen voren en geen zeelt. Die mag je dus niet
vangen (London Opinion)
Stem van binnen: „Pas op en denk er aan dat ie de
grasmachine optilt als Je naar buiten gaat"
(Passion SI wt