Nieuwe Leidsche Stadhuisplannen.
!l«te Jaargang
WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1933
No. 22524
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
VISSCHERIJBERICHTEN.
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EEDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
I cm. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
„re advertentlën 35 Cts per - regel Kleine Advertentlën
fcsTultend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
I een maximum aantal woorden van 30.
Jcasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
peren 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per week t.0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Inommer bestaat uit DRIE Bladei
EERSTE BLAD.
DE NIEUWE SPOORLIJN
LEIDEN—ALPHEN—GOUDA.
Opening hall Mei 1934.
_r wij vernemen staat het thans vast,
met den a.s. zomerdienst (15 Mei 1934'
tie uwe spoorlijn LeidenAlphen aan
[Rijn—Gouda geopend zal worden,
hn onze gemeente naar Gouda komen
[tstreeksche treinen te loopen, zonder
lappen.
treinen zullen stoppen te Waddinx-
i en Boskoop; sommige treinen ook te
gsluis.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
ieuwe inschrijving;
lleeschwaren- en Conservenfabriek de
rtreek, Hazerswoude Rijndijk. Eigenaar
Zandvoort, Leiden.
Ipheffing:
totorbootdienst Ph. A. Gordijn v.h. Joh.
Mark, Schiestraat 31, Noordwijk-Bin-
beurtvaart.
ïijzigingen:
tension Bouw „Elvira" tot exploitatie
l onroerende goederen Rembrandtweg 7,
prdwijk. Overleden commissaris L. A.
len, Den Haag, dd. 9 Mei 1933.
Kluit, fa. J. P. Sasse, Breestraat 114,
pen: banketbakkerij, kokerij. Ophef-
filiaal Breestraat 110, Leiden,
■aamlooze Vennootschap Fabriek van
Tien Dekens v.h. J. Scheitema Jansz.,
pe Singel 58, Leiden. De statuten zijn
,.!igd.
[an Nico Roest, Oude Zeeweg 22, Noord-
a. Zee; kunsthandel en damesmode-
Overleden eigenaar J. N. Roest, dd.
IT. 1932.
(itematlonale Kunsthoorn Industrie
Veurscheweg 21, Voorschoten. Uittre-
i commissaris W. F. Vonck, 's-Graven-
Nieuwe directeur Jhr. Chr. Ct. Hora
a, Wassenaar. Nieuwe commissaris-
wed. C. H. A. SchellekensKlasens,
rijk en mevr. C. J. C. Hora Siccama
Ier, 's-Gravenhage. Procuratie verleend
p J. Th. F. Langerhorst, Den Haag
|P.l.
iebrs. F. J. A. en C. C. van Beukering,
:enmarkt 36. Leiden; bouwondernemers.'
[handelszaak is verplaatst naar Voor-
i Laan van Leeuwensteyn 65.
ONZE BOUWKUNDIGE MEDEWERKER OVER HET
WERK DER NIET UITGENOODIGDE ARCHITECTEN
- Met ingang van Vrijdag 1 September
[wordt de depot-chef van tractie, de
S W. Bals bij de Ned. Spoorwegen te
Jdrecht overgeplaatst naar het station
A alhier.
Mej. A. W. S. van der Lelie alhier, is
s-Gravenhage geslaagd voor 't examen
pdenarbeid.
Naast de vijf, door de Raadhuis-Advies-
Commissie uitgenoodigde, architecten heb
ben nog eenige anderen, zonder daartoe
opdracht te hebben ontvangen, hun
krachten aan een plan voor een nieuw
Leidsch Stadhuis beproefd. Het is één der
bewijzen dat de Leidsche Stadhuiskwestie
in ruimen kring de architectenwereld bezig
houdt.
Als voornaamste van deze op eigen risico
ingezonden plannen, mogen we die noe
men van de gebroeders Nieukerken.
Ofschoon wij den plattegrond slechts
oppervlakkig hebben bestudeerd, treft on
middellijk de zeer overzichtelijke indee
ling. Door een weliswaar niet groote
vestibule komt men in een ruime hal, die
toegang geeft tot een antichambre, welke
tot één ruimte kan worden verbonden met
de burgerzaal. Zeer gunstig hierbij gelegen
is de raadzaal.
Het representatieve gedeelte van het
Stadhuis is zonder twijfel zeer goed en
organisch gegroepeerd. De gang, alleen in
gebouwd aan de Breestraatzijde en licht
ontvangend van de binnenplaats, is aan de
Vischmarktzijde en aan de Westzijde langs
den buitenmuur geprojecteerd. De dienst
vertrekken met de vertrekken der chefs
annex, liggen dus voor een groot deel aan
de rustige ruime binnenplaats d:e over
vloedig licht waarborgt. Een opvatting in
dien geest vonden we bij geen der andere
plannen. Toch kan zij ons de plattegrond
opvatting van den heer Blaauw niet doen
vergeten.
De exterieur-ontwerpen zijn prachtig
geteekend en ten overvloede fraai.geaqua
relleerd. Doch wie zich een vergelijkend
oordeel wil vormen, dient deze kleurtjes,
die zeer suggestief werken, weg te den
ken, alleen op de vormen te letten, die ook
bij de anderen zwart op wit zijn, en zich
daarna af te vragen, in hoeverre het plan
zich voor hem handhaaft. En dan mee-
men wij, dat er inderdaad wel een zekere
monumentaliteit valt te waardeeren aan
de Vischmarktzijde, dat ook de afsluiting
van het binnenplein goede kwaliteiten be
zit. Alles getuigt van een grondige kennis
der oude stijlvormen, evenals dat bij het
Koloniaal Instituut in Amsterdam, door
dezelfde architecten ontworpen, het geval
is. Groote oorspronkelijkheid kunnen we
er evenwel niet m zien. Ofschoon aanslui
ting met den ouden gevel vrij goed is, wil
ons het overgangsmoment, de toren, niet
bevallen. Die Gothische galmgaten, die
ingezwenkte helmvorm, en opengewerkte
Renaissancesfeer, vinden wij als geheel
wat te opdringerig.
Ook meenen we, dat de Vischmarktgevel
door de daarop geplaatste torens wat
overdadig aandoet.
Twee stadgenooten, de heeren Lamberts
en Aanstoot hebben ook een ontwerp in
gestuurd, waarmee ze blijk geven, de
moeilijke opgaaf met ernst en liefde te
hebben bestudeerd. De plattegrond ls re
delijk goed ingedeeld. De hoekoplossing
van het oude en nieuwe gedeelte is tame
lijk goed. doch zonder bijzondere verdien
ste. De toren is flink ontworjien, doch de
bekroning in verband met de eischen van
't programma, te modern.
Originaliteit ontbreekt niet aan deze be
kroning evenmin als aan de opvatting van
den Vischmarktvleugel. Doch met zijn
hooge over alle verdiepingen doorloopende
ramen past deze slecht bij het oude ge
deelte De interieurschets van de Burger
zaal toont dat de ontwerpers streefden
naar monumentaliteit.
Het ontwerp van den heer Van den
Boogaerd beschouwen we geheel als fan
tasie. Uit niets blijkt, dat hier veel reke
ning is gehouden met een hoofdeisch van
't programma: behoud van den Breestraat-
gevel. De hoofdlijnen van dezen gevel zijn
behouden gebleven, doch in details is alles
sterk gewijzigd!
Streng symmetrisch is lLnks en rechts
het gebouw veel hooger gedacht dan 't
vroeger was Uit het lagere middengedeelte
rijst één zeer hooge middentoren omhoog,
geflankeerd door twee torens die wat lager
zijn, Eén goed geplaatste hooge toren zou
niet hinderen. Men denke slechts aan de
hooge belfroots van sommige Vlaamsche
hallen. Doch deze dan nog te flankeeren
door twee iets minder hooge dat lijkt ons
toch van 't goede te veel. Vischmarkt
zijde en Breestraatzijde zijn volmaakt ge
lijk gedacht. Deze streng doorgevoerde
symmetrie lijkt ons niet gewenscht in 't
Leidsche stadsbeeld.
Nog fantastischer is het ontwerp van
'den heer Koot, een wonderlijke platte
grond met ovalen. De hoofdlijnen van den
Breestraatgevel zijn hier nog meer veran
derd dan bij 't plan Van den Boogaerd.
Zij zijn nu niet meer dan een herinne
ring, een vaag schema: Lieven de Key
gewrongen in een kubistisch dwangbuis.
De toren doet denken aan een Chineesche
pagode, behalve dat hij lang zoo bevallig
niet is. En eindelijk denkt de heer Koot
zich dit ontwerp geheel uitgevoerd in rood
en blauw,
We zouden deze fantasie in een passen
de Stngeving wel eens gerealiseerd willen
zien doch niet te Leiden aan de Bree
straat!
tip-,
t plan van het architectenbureau van nieukerken te den haag,
GEZIEN VANAF DE VISCHMARKT.
Op 26 Aug. e.k. zullen de navolgende
officieren van het 6e reg. veld-art. met
groot Verlof vertrekken: de res. Ie luite
nants N. J. Braadbaart. P. O. F. M. Cre-
mers, H v. 't Hof, L J. Kraamwinkel, L.
V. Ledeboer, C. M. Seret en H. Schotborgh.
Aan den vischwedstrijd voor werk-
loozen welke morgenmiddag te 2 uur in
het Nieuwe Kanaal bij den Hoogen Rijn
dijk wordt gehouden, zullen 115 personen
deelnemen. De ongeveer 90 prijzen wor
den Vrijdagmorgen tusschen 10 en 12 uur
uitgereikt in het daartoe welwillend be
schikbaar gestelde ..Concordia".
Gisteravond te kwart voor elf is de
29-j. motorrijder F. F. op de Haarlemmer
straat geslipt waardoor hij ae rechtervoet
verstuikte. Door den E.H D. is hij naar het
ziekenhuis overgebracht.
Gistermiddag te twee uur is de 31-j.
timmerman H. P., werkzaam aan de N.V.
meelfabriek „De Sleutels" van een 5 M,
hoog dak gevallen: hij kreeg een Wond
aan het been en was eenigen tijd bewus
teloos. Ter observatie is hij naar het
Diaconessenhuis overgebracht. Bij infor
matie vernamen wij, dat zijn toestand be
vredigend is.
IJMUIDEN, 23 Aug. 1933.
Tarbot per kilo f. 1.40—1.21, griet per
kist van 50 kilo f. 4823, tongen per kilo
f. 2.00—1.15, zetschol per kist van 25 kilo
f. 3228, kleine schol f. 235.40, schar
f. 10.50—4.80, roggen per 20 stuks f. 8—6,
vleeten per stuk f. 2.900.40, pieterman en
poontjes per kist van 50 kilo f. 7.906.00,
groote schelv. f. 3130, middel schelvisch
f. 30—29, kleinmiddel schelv. f. 3115,
kleine schelv. f. 165, kabeljauw per kist
van 125 kilo f. 6438. gullen per kist van
50 kilo f. 16lKjOgfigen per stuk. f.-ir36
f 0.48, heilbot^^rkilo f. 1.25, wijting per
kist van 50 kilo f. 4.602.00, koolvlsch per
stuk f. 0.330.24, mtrfcréél per kist van 50
kilo f.9—6.50.
Aangevoerd 1037 kisten versche haring.
Prijzen van f. 6 904.20 p. k.
Aangekomen 7 stom trawlers: ON 90 met
f.3322, HC 238 met f.3120, RV 46 met
f.3209, IJM 48 met f.3375, IJM 90 met
f.2172, IJM 16 met f.3628, IJM 49 met
f.4191, en 1 logger IJM 204 met f.941
besomming.
DE VERJAARDAG VAN H.M. DE
KONINGIN.
Viering ten paleize Soestdijk.
De Koningin, de Prins en de Prinses stel
len zich voor, den verjaardag van Hare
Majesteit door te brengen ten paleize
Soestdijk.
SALARISKORTING VOOR
RIJKSPERSONEEL.
Met een minimum van 5 pet.
Naar de „Volkskrant" meedeelt zal bij de
reeds toegepaste tijdelijke kortingen een
nieuwe gevoegd worden van 5 petzoowel
voor de gehuwden als de ongehuwden.
Bovenalen wil volgens genoemd blad, de
regeering de reeds bestaande extra-3 pro
cent-korting voor de ongehuwden verhoo-
gen en wel met één procent meer voor elk
Jaar boven den 25-Jarigen leeftijd tot een
maximum extra-korting voor ongehuwden
zal zijn verkregen van tien procent op
32-jarigen en hoogeren leeftijd.
RAAD VAN BEROEP VOOR DE
BEVRACHTINGSZAKEN.
Gisteren geinstalleerd.
Gisteren vond te 's-Gravenhage de
installatie plaats van den Raad van Be
roep voor Bevrachtingszaken, welke ls
Ingesteld op grond van de wet van 5 Mei
1933 om te komen tot een evenredige
vrachtverdeeling in de binnenvaart.
De Raad van Beroep werd namens den
Minister van Economische Zaken geïnstal
leerd door den Directeur-Generaal van
Handel en Nijverheid aan het Departe
ment van Economische Zaken, den heer
dr. H. M. Hirschfeld.
In zijn rede wees dr. Hirschfeld er op,
dat deze Raad voor een bij uitstek moei
lijke taak komt te staan, daar immers deze
wet een geheel nieuwe materie bevat en
toegepast moet worden op verhoudingen,
die soms uiterst gecompliceerd kunnen
zijn. Het is aan den Raad om door zijn
jurisprudentie bij hare toepassing eenheid
te scheppen
De heer J Warner, voorzitter van den
Raad van Beroep, die de rede beantwoord
de, nam daarna de leiding van de werk
zaamheden van den Raad op zich.
Wij kunnen nog meedeelen, dat het
secretariaat gevestigd is: Bezuidenhout-
scheweg 107, 's-Gravenhage.
NEDERLANDSCHE REISVEREENIGING.
Negenduizend nieuwe leden in ruim
7 maanden.
Als blijk dat nog niet alle Nederlanders
slechte tijden doormaken, vermelden wij
dat de Nederlandsche Reisvereeniging
dezer dagen haar 9000e nieuwe lid sinds
1 Januari 1933 inschreef,
SMEDENPATROONS.
De Bond van Smedenpatroons in Ne
derland houdt te Apeldoorn zijn dertigste
algemeene jaarlijksche vergadering. Er zijn
90 afdeellngen vertegenwoordigd.
Bij de opening gistermiddag waren aan
wezig namens het gemeentebestuur van
Apeldoorn de heer E. W. van Tolédo wet
houder van openbare werken; namens het
rljksnljverheidslaboratorium ir. H. Gree-
vers en zijn assistenten de heeren F van
Essen en S. Sytsma.
De heer A. Hofmeyer sprak namens de
ontvangende afdeeling een woord van
welkom.
De voorzitter van den bond. de heer A.
J Hogenbirk (Heemstede) wees er op. dat
in deze 30 jaar de beteekenis van het
handwerk meer en meer op den achter
grond was geraakt door de machine, wat
ook op het smidsvak in Nederland zijn
stempel heeft gedrukt. De smedenstand
heeft zich echter aan de omstandigheden
weten aan te passen, doch zal het verlo
ren terrein nooit terug kunnen winnen.
In dit verband gewaagde spreker van het
belang van het rijksnijverheidslaborato-
rium.
De heer J. C. van Straaten ('s-Graven
hage) werd: gekozen tcft voorzitter van het
ondersteuningsfonds voor de leden van
Bond van Smedenpatroons, in de plaats
van den heer W. de Vries. (N.R.Ct.)
PROF. ANEMA LID VAN PERMANENTE
HOF VAN ARBITRAGE.
Als lid van het Permanente Hof van
Arbitrage is door H M. de Koningin aange
wezen prof. mr. A. Anema. hoogleeraar
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, lid
van de Eerste Kamer der Ste ten-Generaal.
PROV. STATEN VAN ZUID-HOLLAND.
Het Centraal Stembureau heeft benoemd
tot lid der Prov. Staten van Zuid-Holland
in de vacature, ontstaan door het overlij
den van den heer C. Warnaer, d.en heer G.
van Andel te Zuidland.
BINNENLAND.
Een nieuwe tijdelijke salariskorting voor
het rijkspersoneel? (Binnenland, le BI.).
Installatie van den raad van beroep voor
dc bevrachtingszaken. (Binnenland, le BI.)
Te Voorburg is een auto tegen de tram
gereden; de autobestuurder werd gedood.
(Gemengd, 3e Blad).
De stand der landbouwgewassen is over
het algemeen gunstig. (Land- en Tuin
bouw, 3e Blad).
BUITENLAND.
Een Hongaarsche verklaring over Rïc-
cione. (Buitenland, le Blad).
De Iersche organisatie der blauwhemden
buiten de wet gesteld. (Buitenl. le Blad).
Het aantal Duitsche werkloozen in een
jaar tijds met 2 millioen verminderd.
(Buitenl., le Blad).
NIEUWE LUCHTLIJN
AMSTERDAM—HULL.
Nog geen geschikt vliegterrein
gevonden.
Naar de „Tel." verneemt heeft de KL.M.
besloten een nieuwe luchtlijn te openen
tusschen Amsterdam en Huil. Deze lucht-
verbinding zal in Engeland aansluiting
geven op de luchtlijnen met Manchester,
Liverpool en Leeds. In Amsterdam heeft
men aansluiting op de internationale
luchtlijnen.
De uitvoering der plannen, waartoe de
medewerking der Imperial Airways is ver
kregen, ondervindt nog eenige moeilijkhe
den doordat men nog geen geschikt vlieg
terrein heeft gevonden, doch dit bezwaar
hoopt men te ondervangen. De route, welke
dwars over de Noordzee genomen zal wor
den. zal men in twee uur vliegen.
Bij aankomst 's morgens te circa 9 uur
op Schiphol van het K.L.M vliegtuig, zal
de Hull-lfjn verbinding hebben met Ber
lijn, Hamburg. Scandinavië en Parijs.
CONGRES VAN DANSLEERAREN.
Te Nijmegen wordt thans in het dans
instituut Koenders een driedaagsch inter
nationaal congres van dansleeraren ge
houden De deelnemers, o.w. uit België,
Engeland. Frankrijk en Zwitserland, zijn
gisteren officieel ten gemeentehuize ont
vangen.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Rijstvogel" op thuisreis is van
Karachi vertrokken en te Bagdad geland.
De „Ijsvogel" is gisteren op de uitreis
van Jodphur vertrokken en te Calcutta
geland.
o
VERSPREIDE BERICHTEN.
H. K. H. Prinses Juliana heeft gisteren
ót vergadering van den Raad van State
bijgewoond.
Te Utrecht is in den ouderdom van
56 jaar overleden ir W. C van Manen,
oud-directeur der Hollandsche Beton
Maatschappij, thans president-commissa
ris dier Mij. en van de Hollandsche Aanne
ming Mij.
UIT NED. OOST-1ND1E.
MEER VAARGELEGENHEID VOOR
MARINEMATERIEEL.
BATAVIA. 23 Aug. (Aneta). De gemach
tigde voor de afdeeling Marine verklaarde
ln den Volksraad dat overleg met het
Opperbestuur plaats vindt teneinde meer
vaargelegenheid voor het materieel te
scheppen, zonder verhoogfng van kosten
voor Ned.-Indië.
Besloten is tegen het einde van dit jaar
twee jagers naar Nederland te dirigeeren,
terwijl de Jagers „Van Nes" en „Banckert"
dan zullen uitkomen.
DE PENSIOENKORTING.
BATAVIA. 23 Aug. (Aneta). Een telegra
fisch protest van den Pensioenbond der
Indische ambtenaren en den Koninklijken
Bond Bendor tegen de pensioenkorting,
zal tegelijk met het desbetreffende wets
ontwerp door den Volksraad worden be
handeld.
