Jaargang
VRIJDAG 18 AUGUSTUS 1933
No. 22520
}IEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
GEMENGD NIEUWS.
Burgerlijke Stand v. Leiden
Het voornaamste Nieuws
van heden.
BUITENLAND.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENT1EN
ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
xentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
njïertenSën 35 Cts per regeL Kleine Advertentlën
end bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts.
maximum aantal woorden van 30.
volgens postrecht Voor eventueele opzending van
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* toot
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week 1.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.11
Franco per post 1.2.35 portokosten.
ner bestaat uit DRIE Bladea
EERSTE BLAD.
Instelling stadhuisplannen
foeester en Wethouders van Leiden
ter algemeene kennis, dat de
van de 5 uitgenoodlgde archl-
oomede alle verder nog ingezon-
men met Ingang van 28 Augustus
or het publiek zullen zijn tentoon-
fin het Stedelijk Museum „De La-
1
tentoonstelling zal geopend zijn
i werkdag van des voormiddags 10
I des namiddags 5 uur en op Zon-
van des namiddags 12'/« uur tot
ate van de afdeeling Leiden van
Jsis Comité zal een gering entree-
prden geheven en wel van 25 cents
hde den voormiddag (1012'/= uur)
j 10 cents gedurende den namiddag
i uur).
bezichtiging op Zaterdagmiddag
Ichter geen entreegeld geheven
5644
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STHYEN, Secretaris.
onstelling stadhuisplannen
fclannen betreffende den Stadhuis-
uilen binnenkort ln de .Lakenhal"
|et publiek worden tentoongesteld,
verwijzen hiervoor naar de boven-
officieele kennisgeving van B.
a. jansen hendriks
Iden ouderdom van 57 jaar is te
fer (N.Br.) plotseling overleden de
Jansen Hendriks, die van Novem-
1914 af als leeraar ln het smeden,
[erken, teekenen en materialenken-
kbonden was aan de Leidsche Am-
jschool.
stoffelijk overschot is vandaag te
fel ter aarde besteld.
LIJKJE AANGESPOELD.
Illijkje van den 10-jarigen J. K., die
Bgmiddag te Noordwijk-aan-Zee
|erlijk verdronken ls, is Woensdag
ten Zuiden van IJmuiden aange-
j alwaar het door de justitie in be-
Berd genomen. Gistermorgen ls het
B naar de ouderlijke woning aan de
Ja at. alhier ovegebracht.
en miniatuur wereldstad.
ppmerkelijke bezienswaardigheid.
i bezoek aan de mlniatuur-wereld-
I in vrije uren vervaardigd door den
tl. T. Huisinga te Veendam gedurende
pen, zal meenigcen werkelijk interes-
In' Op kunst.ga wijze is een geheele
|in elkaar gezet, met een paleis, een
lraal, fabrieken, werkplaatsen, spoor-
jen en 'n Zeppelin, die zich langs drij-
wolken voortbeweegt, een oud-
bdsche scheepswerf, een raadhuis
«antsoen, fonteins, winkels en straten
Pjn: een stadje in optima forma, en
lin beweging, voortgedreven door de
Tische centrale.
f1 draait en is in leven; het stads-
Ter, met trams, wielrijders en voet-
es begroet den bezoeker reeds bij het
meiden van de „Concordia" zaal,
I een en ander staat opgesteld. In den
lder jaren heeft de stad zich steeds
prcid, ieder jaar kwam er een gebouw
■en nieuwe ingenieuse vinding bij!
pnds is alles verlicht.
PSie, volhardendheid, kundig vak-
'JP hebben hier iets alleraardigst
and gebracht! Men geniete rustig van
~er over een oppervlakte van 13 M2.
/■en gebracht, want ieder oogenblik
pi nieuwe ontdekkingen gedaan. De
^"hstad is reeds in vele plaatsen van
tentoongesteld en de kunstzinnige
Ruiger werd met tallooze bekronin-
°nd! En dat is volkomen verdiend!
DE ZIEKTE VAN WEIL.
lWenunen aan den Hooge-Rijndijk
ontraden.
L&Lteur van den Geneeskundigen
nttheidsdlenst deelt ons mede, dat
le'n leval van Weii's ziekte is aan-
ladorit Patiënt heeft gezwommen in
tolen M'°°t ln 11611 stadspolder bij
t h?rtfe dez« sloot verbinding heeft
"atien i n" en Schiekanaal, moet het
om den „lutine '-schat.
Roestklomp bereikt.
Gistermorgen is de sleepboot „Neptunus"
met het geheele personeel uitgevaren naar
het „Lutine"-terrein. Door den Westen
wind was het niet mogelijk den tweeden
cylinder op den toren te plaatsen. In den
toren is echter zeer belangrijk werk ver
richt, nJ. de groote zuigbuis is zoodanig
verlengd, dat men den roestklomp, waar
onder zich het goud bevindt, kan bereiken
haar kind achtergelaten.
Een dame uit Den Haag is te Amster
dam in de vestibule van het Centraal Sta
tion aangesproken door een Duitsche vrouw
die een kind van ruim een half jaar op
haar arm droeg. De Duitsche vroeg aan de
Haagsche, of zij even het kind wilde vast
houden, terwijl zij naar de retirade ging.
De Haagsche dame voldeed aan dit ver
zoek, maar tot haar stijgende verontrus
ting zag zij de vrouw niet terug komen.
Ten einde raad heeft zij het kindje naar
het politieposthuis in het Centraal Station
gebracht, waarna dekinder-politie het
heeft overgenomen en het in het Burger
weeshuis een plaatsje heeft bezorgd. De
kinder-politie zoekt thans naar de Duit
sche vrouw. De Haagsche dame kon slechts
een vaag signalement van haar geven.
de automobilist reed door.
Gistermiddag is een 19-jarig meisje uit
Rotterdam, dat bij de familie T. te Oss
is gelogeerd, op den Oyenscheweg door een
auto gegrepen. Het slachtoffer kreeg ver
wondingen aan hoofd en schouder. Zij
werd naar het ziekenhuis gebracht, doch
kon. na verbonden te zijn, weer naar haar
familie terugkeeren- De automobilist is
zonder om te zien doorgereden.
bevrachtingscommissie
voor de binnenscheepvaart.
Ten kantore der Bevrchtingscommissie
alhier (Breestraat 6163. telefoon 1990),
zijn vanaf Maandag 21 Augustus de vol
gende formulieren verkrijgbaar:
I. Aanvrage voor bevrachtingsboekje,
m. Aanvrage om goedkeuring voor
vaste relaties en tankvaart,
HIA. Aanvrage om goedkeuring voor
campagnevervoer.
IV. Aanvrage tot ontheffing voor beurt
vaart.
Het kantoor der commissie is geopend
van 9 tot 12 en van 14 tot 17.50 uur.
Het District der Commissie omvat de
gemeenten: Leiden. Ter-Aar, Alkemade,
Alphen a. d. Rijn. Benthuizen, Hazers-
woude. Katwijk. Koudekerk, Leiderdorp,
Leimuiden, Nieuwkoop. Nieuwveen, Noord-
wiik, Noordwiikerhout, Oegstgeest, Rijn-
zaterwoude. Rijnsburg. Sassenheim, Val
kenburg. Voorhout, Voorschoten. War
mond, Woubrugge, Zevenhoven en Zoe-
terwoude.
vischwedstrijd voor werkloozen
De inschrijving voor den vischwedstrijd
voor werkloozen blijft geopend tot mor
genavond aan het secretariaat Van Len-
nepstraat 2. Er bestaat ook voor dezen
wedstrijd, welke a.s. Donderdagmiddag in
het Nieuwe Kanaal plaats vindt, groote
animo.
handelsregister
kamer van koophandel.
Wijziging: J. van de Gevel, Rhijngeester-
straatweg 52, aannemer van baggerwerken
en grondwerken. Overleden eigenaar: J.
v. d. Gevel dd. 29 Juni 1933.
ZWEmïIlrlchtlhS
aldaar
Onze stadgenoot, de heer J. H. M. v.
Lieshout, geslaagd commies der Registra
tie en Domeinen wordt met ingang van 1
September a.s. verplaatst naar het Depar
tement van Financiën te 's-Gravenhage.
Onze stadgenoot, de heer F. D. Noest,
alhier, is geslaagd voor het examen land
bouwkunde L.O.
Eerste-luitenant P. J. M. Schoonen-
berg. van het 6de regiment veldartillerie
alhier keert morgen van zijn detachee
ring bij het regiment genietroepen tot het
volgen van een pioniercursus in de leger
plaats bij Zeist, naar hier terug.
Onder leiding van kapitein D. M.
Lucardie, van het 2de regiment veld-artil-
lerie, zal van 21 tot en met 26 dezer to de
legerplaats bij Oldebroek een schietcursus
voor beroepsofficieren worden gehouden,
waaraan ook de 1ste luitenant J. van
Waning van het 6de regiment veld-artil-
lerie zal deelnemen.
Het 4de regiment infanterie alhier
zal van 21 tot en met 26 dezer te Waals
dorp worden gelegerd tot het houden van
vervolgoefeningen in samenwerking met
de regimenten grenadiers en Jagers.
Gisteren stonden bij de Arbeidsbeurs
alhier 2489 (v. j. 2805) werkzoekenden in
geschreven.
storm op het ijselmeer.
Tusschen Stavoren en Enkhuizen zijn
gistermiddag eenlge zeiljachten door den
storm overvallen. Het zeiljacht Smart, met
zeven opvarenden, komende van Stavoren,
met bestemming Amsterdam, sloeg van
zijn anker en strandde op een leidam van
het Krabbersgat. Terwijl de Urker motor-
botter 228 te hulp snelde sloegen de gol
ven over het jacht. Het gelukte den Urkers,
het jacht vlot te maken en te Enkhulzen
binnen te brengen.
Ook het zeiljacht Zonnewind heeft in
nood verkeerd. Dit vaartuig kwam van
Lemmer met bestemming Amsterdam en
is door den Urker botter 158 te Enkhulzen
binnen gebracht. Vad.
EEN AANRIJDING EN EEN DIEFSTAL.
Wij lezen in de Zwolsche Crt.:
Eergistermiddag reden een drietal meis
jes uit Zwartsluis door de Veerallee in de
richting van Zwolle, toen haar een auto
tegemoet kwam. Ongeveer gelijktijdig wer
den zij ingehaald door een personenauto,
waarvan de bestuurder pas op het laatste
moment de tegemoet rijdende auto be
merkte. Het gevolg was, dat hij het drietal
naast elkander rijdende meisjes aanreed.
Een van haar bleef bewusteloos liggen en
moest in een lunchroom worden binnen
gedragen. Na hier weer bij kennis gebracht
te zijn werd de patiënte per auto over
gebracht naar dr. Klinkert, die het meisje
verder behandelde. De andere meisjes had
den alleen eenige schaafwonden opge-
loopen. De automobilist vervolgde zijn weg
zonder naar de aangeredenen om te zien.
Een tweetal heeren, die bij de meisjes
behoorden, hadden even de rijwielen tegen
een hek geplaatst. Even later kwamen ze
tot de minder aangename ontdekking, dat
hun rijwielplaatjes waren gestolen-
MAN DOOR GASSEN BEDWELMD.
Gistermiddag is de 32-jarige arbeider J.
Augustijn uit Hansweert, bij het afdalen
in een der sluisdeuren te Wemeldinge,
welke moest schoongemaakt worden, door
gassen, die zich daar verzameld hadden,
bedwelmd. Na een half uur werd het
slachtoffer door een duiker die een gas
masker had voorgedaan, gevonden. Twee
doktoren hebben nog geruimen tijd ge
poogd, de levensgeesten op te wekken, doch
men is hier niet in geslaagd. Het slacht
offer was gehuwd en vader van twee
kinderen.
PARATYPHUS.
Te Smilde zijn gevallen van paratyphus
geconstateerd. In verband daarmee heeft
de burgemeester de bevolking gewaar
schuwd geen ongekookt drinkwater te
drinken of rauwe groenten te gebruiken.
(Msb.)
o
BUITENLANDSCH GEMENGD.
AMUNDSEN'S VLIEGTUIG
GEVONDEN?
De „Dagens Nytheter" verneemt uit
Oslo:
In Tromsö loojjen geruchten, dat vis-
schers, die van het Bereneiland aldaar zijn
aangekomen, het .vliegtuig van Roald
Amundsen, de „Latham", in hun netten
zouden hebben opgevlscht.
De Fransche consul te Tromsö heeft
zich met de visschers, die naar hun woon
plaatsen zijn teruggekeerd, in verbinding
gesteld. Naar de juistheid hunner verkla
ringen zal een onderzoek worden ingesteld.
De visschers zouden verscheidene deelen
van het wrak zoover boven water gebracht
h»bben, dat zij den beslisten indruk had
den, deelen van een verongelukt vliegtuig
voor zich te hebben.
Een ander vliegtuig dan dat van Amund
sen, is. voor zoo ver men weet nabij het
Bereneiland niet verongelukt.
Amundsen was indertijd, zooals men
weet ter redding van de verongelukte No-
bile-bemanning opgestegen. De zwaarbe
laste machine verongelukte onderweg.
DURE DUIVEN.
In België zijn 350.000 duivenhouders, al
len behoorende tot den werkenden stand
en vooral wonend in de fabrieksdistricten.
Van die duivenhouders zijn er 100.000 wer
keloos en nu heeft men van 500 van hen
uit de streek van Charleroi den steun In
getrokken, omdat zij duiven hielden, dus
geld uitgaven voor hun vermaak. Als dat
overal wordt toegepast, zullen de ontelbare
„duivenmaatschappijen" bij onze Zuide
lijke buren in opstand komen. Want voor
Belgen, Vlamingen zoowel als Walen, is de
duivensport wat voor de Engelschen de
wedrennen, en voor de jongeren de voet
balwedstrijden zijn. Vad.
BEKEND BERGGIDS OMGEKOMEN.
Reuter meldt uit Zermatt, dat de be
kende Zwitsersche berggids Franz Doch-
matter uit St. Niklaus met een Ameri-
kaanschen toerist is verongelukt. Zij daal
den van den 4512 meter hoogen Weisshorn
af en stortten in een afgrond van ongeveer
400 meter diep. Een troep gidsen is op weg
om de lijken van de verongelukten te ber
gen.
NOBELPRIJZEN VAN DIT JAAR.
Iets kleiner dan in 1932.
Volgens een mededeellng van de Nobel-
stlchtlng zullen de Nobelprijswinnaars van
I dit jaar 1421 kr minder krijgen dan die
van verleden jaar. Elke prijs zal dit jaar
170331 kr. (ongeveer 72 000 gulden) be
dragen. De kleine vermindering van den
pi Ijs ls ontstaan doordat de beleggingen
van de Nobelstichting minder rente heb
ben opgebracht. Anderzijds is het pril zen
fonds (uit welks rente de Drijzen worden
uitgekeerd) met rond 167.000 kr. tot plm.
31709 0 34 kr. gestegen.
AMERIKAANSCHE VLIEGERS
NAAR ITALIË?
Een wensch van Roosevelt.
Naar verluidt, heeft president Roosevelt
ter gelegenheid van het bezoek van het
eskader van Balbo de meening uitgespro
ken. dat de Amerikaansche luchtvloot het
bezoek der Italiaansche vliegers behoorde
te beantwoorden.
In marinekringen wordt medegedeeld,
dat de nieuwste soort Amerikaansche ma
rinevliegtuigen voor dit doel het meest ge
schikt zouden zijn.
o
GRENZEN DER ZWEEFVLIEGERIJ.
Prof. Georgi uit Darmstadt doet
interessante mededeelingen.
Het Wolff-bureau meldt uit Darmstadt,
dat prof. Walther Georgi van de Tech
nische Hoogeschool aldaar, tevens direc
teur van het „Deutsche Forschungstnstitut
für Segelflug" zich over de mogelijkheden
van het zweefvliegen heeft uitgesproken.
De statische zweefvlucht, die beoefend
wordt door gebruik te maken van aanwe
zige luchtstroomingen is zeker reeds op
alle bijzonderheden onderzocht.
Onder de in Duitschland heerschende
kiimaat-invloeden zouden volgens prof.
Georgi nog de volgende bijzondere presta
ties mogelijk zijn.
a. bij onweersvluchten een afstand af
leggen van ongeveer 500 km als uiterste;
b. de grootste hoogte omstreeks 4500 m.;
c. als duurvlucht zal het record van
Güttsche (16 uur 47 min wel een normale
grens zijn. Een prestatie als die van den
student Schmitt, die ruim 29 uren in de
lucht bleef, zal zeker een heel hooge uit
zondering blijven.
Het probleem der dynamische vlucht, het
zvrfiven dus zonder gebruikmaking van op
stijgende luchtstroomingen beoordeelt
prof. Georgi heel sceptisch. Er is. meent
hij, hierbij alleen sprake van een hoogst
belangwekkend vlieg-experiment zonder
eenige practische beteekenis voor verdere
hoogere prestaties.
Mogelijk dat, als hoogste uiting van
kunstvliegen, dit motorloos vliegen nog
eens een rol zal spelen.
Volgens prof. Georgi zullen ln de naaste
toekomst Alpenvluchten per zweeftuig de
aandacht vragen: dwars over de Alpen
bijv., het zweven over het Noorden en
Noordwesten van de Vbor-A'.pen, van Wee-
nen tot aan de Fransche Jura en dan ten
slotte zeker ook zweefvlieg-expedities in de
tropen.
BANKOVERVAL IN AMERIKA.
Te Booneville (Arkansas) hebben roo-
vers een Inval gedaan in een bank, waar
van een vrouw presidente is. De bandieten
drongen het bankgebouw binnen en sloten
de presidente en haar personeel in een
kelder op. Zij ontkwamen met een aan
zienlijk bedrag.
DE WERVELSTORM OP JAMAICA.
Het aantal dooden tengevolge van den
wervelstorm, die Jamaica heeft geteisterd,
wordt volgens een Reutertelegram uit
Kingston op 70 geschat. De schade aan de
plantages en farms raamt men op f 400.000
Alle bruggen te Kingston en St. Andrew
zijn weggeslagen of beschadigd.
VRACHTAUTO MET VOETBALLERS
VERONGELUKT.
Te Neunburg bij Schwarzhofen (Beieren)
verongelukte een vrachtauto welke bezet
was met voetballers.
Twee en twintig personen werden ge
wond Bij 'n zwaargewonde bestaat levens
gevaar
GEBOREN:
Marinus Johannes, zn. van H. A. Koenen
en M. Brouwer Jacobus Jilles, zn. van
H. Brandt en M. J. de la Rie.
GEHUWD:
H. J. Reijst, jm. en W. G. Roelofsen, jd.
ONDERTROUWD
G. Schotel, jm41 j. en C. v. Ronkel, jd.
28 j. H. J. N. v. Oosten, jm. 28 j. en J.
P. Christiaanse, jd 26 j.
OVERLEDEN
M. C. J. Schuurman, zn., 12 j. M.
Klein—JJoesbuig Lannooy, wede. 95 i.
BINNENLAND.
Plannen tot regeling: der personeelszaken
door samenwerking tusschen de gemeenten
met meer dan 40.000 inwoners; er wordt
een Centrale Raad ingesteld. (Binnen
land, 3e Blad.)
De verlaagde uitkeering uit het gemeen
tefonds; de gemeentebegrootingen in het
gedrang. (Binnenland, 3e Blad.)
Crematie van dr. H. Bos op Wcstcrveld.
(Binnenland, 3e Blad.)
Hardzeilen in Sneek; tweede dag. (Sport
le Blad.)
BUITENLAND.
De Duitsche maatregelen tegen buiten-
landsche scheepvaart-maatschappijen
Engeland protesteert te Berlijn- (Buiten-
land, le Blad.)
Het aantal werkloozen in de Vereenigde
Staten in 4 maanden met ruim een mil-
lioen gedaald. (Buitenland, le Blad.)
Een Amerikaansch luchteskader naar
Italië? (Buitenl. Gemengd, le Blad.)
Het vliegtuig van Amundsen zou ge
vonden zijn. (Buitenl. Gemengd, le Blad.)
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Duitschland en de buitenlandsche
Scheepvaartmaatschappijen.
Britsch protest te Berlijn.
De maatregelen van de Duitsche regee
ring inzake de buitenlandsche scheep
vaartmaatschappijen geven tot steeds
scherpere protesten aanleiding. Men weet
dat het hier o.m. beperkende bepalingen
betreft voor Dultschers, die met vreemde
schepen willen varen. Overal voelt men
zich hierdoor gedupeerd en behalve
Amerika mengen ook Engeland en Neder
land zich in het koor der tegen-actie voe
rende landen. Gisteren heeft zelfs de Brit-
sche zaakgelastigde te Berlijn opdracht
gekregen officieel bij de Duitsche regee
ring te protesteeren! Hij heeft er op ge
wezen dat de Duitsche houding een in
breuk beteekent op artikel 18 van het
Britsch-Duitsche handelsverdrag van 1924
en dat Engeland onder deze omstandig
heden genoodzaakt zou kunnen worden
eveneens maatregelen te nemen om haar
scheepvaart te beschermen. Ei* wordt te
vens gevraagd naar de juistheid van be
richten, volgens welke de Duitsche regee
ring een bepaling overweegt, waarbij de
uitvoer van goederen uit Duitschland met
buitenlandsche schenen wordt verboden.
Inmiddels wordt vernomen dat het rijks
ministerie van economische zaken de ver
tegenwoordigers der buitenlandsche
scheepvaartmaatschappijen heden tot een
bespreking heeft uitgenoodigd. Spoedig zal
dus bliiken of de Duitschers van plan zijn
de zaak oo den spits te drijven en het op
een conflict durven laten aankomen.
Volgens een officieele mededeeling der
Italiaansche regeering hebben de onder
handelingen over een verdrag van poli-
tieken aard. die tusschen Italië en de
Sovjet-Unie ziin gevoerd, een gunstig ver
loop gehad Waarschijnlijk zal aan het
eind van deze maand de opderteekening
van dit verdrag plaats hebben.
Het betreft hier de in Mei jJ. door de
reis van den Russischen ambassadeur te
Rome Potemkin naar Geneve en Moskou
ingeleide onderhandelingen, die nadien
eenigen tiid erp^t.aakt zijn, doch die f,l,OTna
weer zijn hervat.
FRANKRIJK.
Communistische spionnageorganisatie
ontdekt?
Volgens de Parijsche bladen is de politie
door een toeval op het spoor gekomen van
een belangrijke communistische propa
ganda- en spionnage-organlsatie. Bij een
binnenbrandje liep de bewoner, zooge
naamd een boekhouder, ernstige brand
wonden op. Bij het oDruimen van de ka
mer ontdekte de politie een groote hoe
veelheid communistisch materiaal, waar
onder rapporten over de werkzaamheid
van de communistische partij in Frankrijk
en Duitschland en in de koloniën, leden
lijsten en ander politiek materiaal, even
eens vele geweerpatronen en verscheidene
honderden militaire handboeken en sta
ten. De zoogenaamde boekhouder, die bij
het eerste verhoor met het oog op zijn
toestand alle Inlichtingen weigerde, heeft
vroeger bij het Fransche leger gediend, dat
hem echter te Metz heeft afgedankt.