Uit den Leidschen Raad.
74s,el Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 25 Juli 1933
Derde Blad
No. 22499
x—
Het klein-goed afgedaan Het Bewaarschoolonderwijs.
I De reorganisatie van Maatschappelijk Hulpbetoon.
punten 1 t/m 16 worden behoudens
-opmerkingen z. h. st. aangenomen.
(Vervolg van gisteren.)
voorstel ln zake het verleenen van
irlijksch subsidie aan het Comité
itandhouding van een consultatle-
j voor moeilijke kinderen te Lelden,
B praeadvies op de voorstellen van
beer Jac. Wilbrink en Mevr. C. P.
de Does tot het verleenen van
sldie aan genoemd Comité. (125)
I0uw BRAGG AAR—DE DOES kan
éét. vereenigen met het prae-advies
f en W. Zij doet een ernstig beroep
n minste de f.600 subsidie te ver-
l en doet daartoe een voorstel; an-
lu het werk niet voortgezet worden,
«eer WILBRINK kan zijn stem niet
faan het verzoek van mevrouw Brag-
boewèl hij het werk in het consui-
reau zeer waardeert. Spr. zou willen
_1 met de voorgestelde f.300, daar
voldoende acht.
.eer VAN ES vraagt zich af, wat het
3u nu werkelijk noodig heeft. Volgens
atste verslag was er een tekort van
eer f.369. Met wat goeden wil zou
ureau met een subsidie van f300 dit
Bog wel kunnen toekomen,
houder ROMIJN verklaart, dat het
e van B. en W. groote sympathie
f het Comité koestert; desondanks zal
eer zuinig met subsidie moeten zijn.
j nood zou volgens spr. met een sub-
'"van i. 300 kunnen wordten voorzien,
vrouw BRAGG AARDE DOES leest
ichrijven voor van ds. Kuilman, waar-
je in zijn kwaliteit van voorzitter van
bmité verklaart dat met f. 300 subsi-
het bureau niet behoorlijk kan uit-
j nog eenige discussie wordt het voor-
I van mevr. BraggaarDe Does (sub-
1 van f 600) verworpen met 1815 st.
Brop wordt conform het voorstel van
i W. besloten.
JC. Voorstel Inzake verhooging van de
||de afdeeling Leiden der Vereeniging
Verbetering van het Lot der Blinden
iderland en zijn Koloniën toegekende
lie- (126)
ithouder GOSLINGA wijst naar aan-
van een opmerking van mevr. De
Cler er op. dat het vraagstuk van onvol-
dige arbeidskrachten op dén duur in
[eheel ernstig onderzocht zal worden,
ïform besloten.
Voorstel tot het verleenen van een
Edie aan de Vereeniging tot Vcrzor-
Ivan kleine Kinderen over 't Jaar 1933
(149>
nform besloten.
Praeadvies op de motie van den
E. J. Coster in zake het verleenen van
gratificatie aan leden van het opge-
Leidsch Muziekcorps, tevens prae-
les op een verzoek van D. C. Jansen
Jte het verleenen van een wachtgeld
jen andere uitkeering in verband met
(werkzaamheden bij dat muziekcorps.
(150)
H heer COSTER verdedigt zijn voorstel
ier.
heer GROENEVELD sluit zich hierbij
het Leidsch Muziekcorps was toch
I voortzetting van de schutterijdie niet
1 particuliere instelling was. Men heeft
verzekerd, dat de directeur wèl een
ionderingspositle heeft.
Pet houder GOSLINGA acht het ver-
ird in te gaan. op het denkbeeld van
heer Coster, om de gelden die nog
•ter zijn te verdeelen onder de jongeren
de ouderen'n subsidie van de gemeente
'erleenen. Een uitzonderingspositie van
directeur bestaat niet. deze wordt
igs den gewonen weg gesteund.
Je heer GROENEVELD dient een motie
I de wenschelijkheid uitsprekend van een
pilicatie,
heer v. EECKE is tegen een derge-
£e regeling. Het grootste deel heeft een
bestaan. Alleen de directeur heeft
t noodig en heeft langs anderen weg het
wegen.
Be' voorstel-Groeneveld wordt vervror-
met 1914 stemmen,
foor de SDA.P. en de heeren v. Wel-
Coster, v. Tol.
voorstel van B. en W. wordt zihst.
Ogenomen.
Ho. Voorstel van den heer IJ. Kuipers,
i Burgemeester en Wethouders te ver-
-jtken uitvoering te geven aan het door
go Raad aangenomen voorstel in zake de
F'uig over 1932 op de loonen van het
jr'Oneel van de zweminrichting aan het
In-Schiekanaal (104 en 127)
MJe heer KUIPERS vraagt, waarom het
PJoomen raadsbesluit niet door B. en W.
^uitgevoerd. Dat was toch hun plicht. Nu
PWanderen B. en W. opeens zijn voorstel
een motie, die zij niet willen uitvoeren.
I ftlknehemhèn dat B' en W' hun houdinS
Ixn72?0uder pOSLINGA zegt, dat de heer
foutieve uitleg geeft van de
j>5we'\<!n B- en W. waarschuwen den
e consequenties daarvan; dat
f0?1 recht- zelfs hun plicht,
zon korting toegepast; waarom
raad zw,^^06^ mcM;ten zijn? Kan de
hii Jeens vergissen? Vooral niet
destlbb: aantal stemmingen, als
Kuiers j0ndh toe» het voorstel-
het hesiiTi™ aanvaard? Handhaving van
gevoi„,: n S,Ur,7OCjen tot niet te overziene
voor dl?'dan Been uitzondering
toepassing^ Broepje, doch algemeene
voorstel heen nog eens zijn
heeft bes(rerfo7 I^Bd. de wethouder het
v»o^ui i„rCom hHetktsde hccr KuiPers rijn
tpkomen.' en w»le er op terug
ordenin^'^treffenri .w»2iBi:nB van de ver
Wgst TOor sociale laken.^meente^ik5e,r.
^tandlghcde?Rri'chN hUh, t0C' dat de
"hi maatregel van
bovenaf, waaraan de raad niet heeft me
degewerkt. Moet de gemeente nu maar
eenvoudig ook verslechteren? Als gezorgd
wordt voor geen verdere onbillijkheid, wil
hij daarover heenstappen en daarom lijkt
het hem gewenscht, dat wordt vastgelegd
dat een lidmaatschap van een vroegere
organisatie meetelt van de 12 maanden.
Voorts wil hij ook de bepaling van 52
weken loslaten.
De heer VAN WELZEN meent, dat de
voorgestelde bepalingen van 52 weken het
opnemen van jonge menschen in de
steunregeling illusoir maakt. Aan deze
verslechtering zal hij zijn stem niet geven.
Met den heer v. Stralen kan spr. accoord
gaan.
Ook de heer ELKERBOUT steunt den
heer v. Stralen. Overigens is het voorstel
conform de billijkheid.
Wethouder ROMIJN zegt, dat billijkheid
alleen voorzit in dit voorstel, die de heeren
v. Stralen en Eikerbout ook erkennen tot
zijn vreugd. Totnogtoe is het standpunt
van B. en W.. dat tijd in een andere orga
nisatie meetelt en dat blijft onveranderd.
Maar laat de heer Van Stralen een voor
stel doen, dan zal hij voorstellen het in
praeadvies te nemen.
De elsch van 52 weken is algemeen voor
alle werkloozenkassen. Spr. betreurt dan
ook en een andere beschouwing, vooral
voor de jongeren, lijkt hem gewenscht,
doch dit kan nu niet incidentieel ge
schieden.
De heer VAN STRALEN ziet geen reden
voor een voorstel na de toezegging van
den wethouder inzake het medetellen van
het lidmaatschap van andere organisaties,
die hem voldoende is. Andere gemeenten
vragen heel wat minder dan 52 weken,
vandaar zijn opmerkingen in dezen.
De heer SCHüLLER doet een vraag over
de redactie van het eenige artikel en
vraagt nog eenige inlichtingen.
De heer WILBRINK acht het billijk, ge
let op dit medetellen, dat iemand een jaar
werkzaam is geweest in het bedrijf.
De heer ELKERBOUT wijst op bezwaren
tegen dit laatste. Hem is overigens de
toezegging van den wethouder inzake het
medetellen voldoende. Misschien is over
de 52 weken nog eens te denken.
De WETHOUDER zegt. dat hetgeen nu
is opgemerkt slechts academische waarde
heeft. Het oude standpunt wordt gehand
haafd en de heer Schüiler kan dus tevre
den zijn. De kwestie der 52 weken zal nog
wel eens herzien worden.
Conform wordt dan besloten. De heer
v. Weizen wil geacht worden te hebben
tegengestemd.
HET BEWAARSCHOOLONDERWIJS.
23o- Voorstel:
a. inzake de opheffing van de open
bare bewaarschool aan de van der Werf-
straat;
b. inzake de overplaatsing van de open
bare bewaarschool aan de Groenesteeg
naar het schoolgebouw aan de Haverstraat
en het aanbrengen van eenige verande
ringen aan dat gebouw;
c. inzake het verbouwen van de be
waarschool in het Elisabethshof;
d. tot beschikbaarstelling van gelden
voor het aanbrengen van de sub b. be
doelde veranderingen aan het schoolge
bouw aan de Haverstraat en voor de sub
c. bedoelde verbouwing van de bewaar
school in het Elisabethshof;
e. tot wijziging van de verordening van
30 Januari 1933 (Gem. Blad No. 1), rege
lende het openbaar bewaarschool onder
wijs in de gemeente Leiden;
f. tot wijziging van de verordening van
30 Januari 1933 (Gem. Blad No- 2), rege
lende de voorwaardn, waaronder ten be
hoeve van bijzondere bewaarscholen sub-
sidi uit de Gemeentekas wordt verleend:
g. in zake het verleenen van subsidie aan
het bestuur van de Gevers-Deutz bewaar
school te Oegstgeest;
h. tot ontbinding van de Commissie voor
de bewaarscholen;
i. tot benoeming van 9 leden van de
nieuwe Commissie van Toezicht op de be
waarscholen;
j. om de tot den Raad gerichte bewaar
school-verzoeken voorloopig als afgedaan
te beschouwen;
k. om de desbetreffende motte van den
heer T- Groeneveld niet aan te nemen.
1134)
De heer VOS zegt. dat hem gebleken
was, dat aan het Plantsoen een kind be
neden den leeftijd was toegelaten. BIJ
onderzoek bleek er nog een ander derge
lijk geval!! Hetzelfde deed zich voor bij
andere bijz. scholen, zelfs zóó, dat er
aparte klasjes voor waren. Dat noemt spr.
een oneerlijke, concurrentie en ontdui
king, die z.i. gestraft moet worden met
inhouden der subsidie. Spr. vraagt een
volledig onderzoek, dat dan bij de begroo
ting zou kunnen worden behandeld.
De heer MANDERS: als de kinderen
maar niet meetellen, zegt het niets!
De VOORZITTER: het is buiten de orde.
De heer DE REEDE staat sceptisch
tegenover het practisch resultaat van deze
uitgaven, doch hij zal meegaan, waar
blijkbaar een accoord is bereikt. Met uit
gaven voor het bewaarschool-onderwijs
zal men echter zeer voorzichtig moeten
zijn.
Thans komt wel uit. dat het loslaten
der subsidieering niet zoo verstandig was,
al erkent hij den nood der tijden als fac
tor daarbij. De verordening wordt z. i.
zeer scherp doorgevoerd, hetgeen den wet
houder siert. Eenige soepelheid is toch
echter wel gewenscht.
De heer GROENEVELD erkent, dat er
wel eenige verbetering in de voorstellen is
gelegen, doch voldaan is spr. niet, want
er blijven toch maar 3 openbare bewaar
scholen tegenover de 11 bijzondere. Van
gelijkstelling is dus niet veel te bespeu
ren. Hij handhaaft derhalve zijn motie
inzake openb. bewaarscholen in Haagweg-
kwartier en Tuinstadwij k.
Kan, nu toch verbouwd wordt, de gas
verlichting niet worden vervangen door
eiectrische?
Voorts heeft spr. bezwaar tegen de sa
menstelling der commissie, daar van de
9 leden slechts 1 soc.-democraat zou zijn,
trots het aanvaarden van de evenredig
heidsidee door den raad.
De heer WILMER meent, dat practisch
de voorstellen van B. en W. het openb.
onderwijs ten goede zullen komen.
Verder willen B. en W. voorloopig allen
verderen bouw stopzetten en spr. zal dit
steunen met het oog op de gemeente-
financiën, hoezeer hij gaarne nieuwbouw
gewenscht oordeelt. Dit om het ergere, het
loslaten van dit onderwijs, te voorkomen.
Wethouder TEPE wil na de juiste ver
dediging door den heer Wllmer slechts
kort zijn. De flnancieele toestand alleen
dwingt tot deze voorstellen, waarvoor hij
ook niet warm loopt, al wordt voor het
openbaar onderwijs toch nog gedaan, wat
ln de gegeven omstandigheden te doen
was. In ieder geval zullen de 3, al blijven
het er 3. veel beter zijn, ln leder opzicht,
al liep het aantal leerlingen met meer
dan 100 terug. Maar, zooals gezegd, de
gelijkstelling brengt het voorstel niet door
de tijdsomstandigheden. Spr. hoopt op
betere tijden.
In de vervanging van gas door elec-
trisch licht is reeds voorzien. Wat de com
missie betreft, deze omvat geen politieke
partijen, alleen bepaalde groepen van per
sonen, doch daarbij is zooveel mogelijk
nog naar evenredigheid getracht. De op
merking van den heer Vos zal spr. onder
zoeken.
De heer GROENEVELD is inzake de
samenstelling der commissie niet bevre
digd, wier adviezen voor hem geen waarde
zullen hebben.
De voorstellen a t/m. h worden z. h. st.
aangenomen.
Benoemd worden in de commissie mevr.
C. Bey—Vergaast, de heeren J. R. ter Wee,
prof. dr. C. C. Berg, J. Plu, mej. A. N.
Ingeneeger, mej. E. G. Bos, de heer dr. J.
Munk, mej. D. C. E. Voltman en de heer
pastoor J. C. Vijverberg.
Sub j wordt z. h. st. aangenomen.
De motie-Groeneveld wordt verworpen
met 1813 stemmen.
Vóór de S.D.A.P. en de heeren v. Wei
zen en Vos.
Hierna schorsing.
AVONDZITTING
Maatschappelijk Hulpbetoon.
24o. Voorstellen naar aanleiding van het
rapport van de Commissie in zake reorga
nisatie van den dienst voor Maatschappe
lijk Hulpbetoon. (152)
Mevr. BRAGGAAR—DE DOES is van
meening. dat dit reorganisatieplan zijn
oorsprong vindt in het begrootingsdebat
van eenige jaren geleden, nJ. van 1931/32,
waaraan spr. ook eenige onaangename
herinneringen heeft. Men voelde dat er
verandering plaats moest vinden, ook al
wilde men niet een onderzoek naar het
door haar geuite. Spr.'s fractie was daarom
ook eerst tegen. Toch durft spr. dit rapport,
noemen een goed rapport, ernstig strevend
naar verbetering. Daarnevens blijkt er ook
uit, dat zij niet allemaal leugens heeft ver
teld!
Haar lof sluit niet in. dat zij het rapport
geheel kan onderschrijven, doch dat mocht
niet verwacht worden. Allen tevreden te
stellen is nu eenmaal niet doenlijk. Doch
naast dit raport behoort een straffe ult-
voering onder vaste leiding, wil men resul
taten zien.
Het rapport bevat drie hoofdfactoren
volgens B. en W.:
Ie de normen; 2e de verlichting der le
den van M.H.: 3e de geneesk. dienst. Het
eerste is ongetwijfeld juist. Het tweede is
minder juist, want de leden zijn immers
nog in gunstiger positie dan de gesteunde,
voor wie alles gedaan moet worden wat
eenigszins kan.
Niet eens is spr. er mee, dat laatste 2
leden raadsleden zullen zijn. Zij wenscht
drie. ook waar de gemeente toch de gelden
voteert.
Spr. kan zich vereenigen met uitstel in
zake de beslissing of een man of een vrouw
aan het hoofd moet staan. Alleen de ge
schiktheid moet heslissen. Spoed met de
reorganisatie is echter gewenscht.
Spr. gaat dan ln op enkele onderdeelen.
Tegen beperking van den arbeid der com
missie heeft spr. geen bezwaar, doch wel,
dat allen, ook die kerkelijk niet meeleven,
eerst naar de diaconieën worden verwezen
Dat is noodeioos zwaar. En bij gemengde
huwelijken is het nog erger! Spr. dient een
voorstel in, dat M.H. zal onderzoeken, of
en zoo ja hoeveel, aanvragers van steun
van diaconieën of andere instellingen ont
vangen.
Met bijzonder genoegen constateerde spr.
dat in het rapport een eigen oordeel kun- I
nen vellen door de leden van M.H. wordt
aanbevolen, sedert men haar had verweten
thuis een bijkantoortje te vormen van
M.H. En met de gelegenheid op beroep! Het
beroep op tact etc. bij het onderzoek zou
spr. gaarne behalve voor crisis-slachtoffers
voor allen willen zien toegepast en vandaar
zou spr.'s fractie voor de technische afdee
ling de voorkeur geven aan een 2e klasse
met een salaris van f. 2600f. 3000 ln
plaats van het voorgestelde (3e klasse en
f.2000f.2400), speciaal ook, waar deze
ambtenaren den directeur zal moeten ver
vangen.
Spr. meent opbouwend critiek te hebben
gesproken en hoopt, dat deze reorganisatie
den betrokkenen ten goeden mag komen,
die het zoo brood-noodig hebben. Aan de
commissie, die het plan uitwerkte, brengt
spr. alle hulde, die daardoor tevens spr.
zelve rehabiliteerde. Dit plan zal tenminste
voor de betrokkenen den toestand zoo dra
gelijk mogelijk kunnen maken.
De heer WILBRINK dankt allereerst den
aanwezigen opsteller van dit rapport voor
zijn groote zakelijkheid. Het spijt spr.
daarom dubbel, niet geheel mee te kunnen
gaan. Eveneens betreurt spr., dat mevr.
Braggaar zoozeer de een naar zich toe-
haalt. Zij had beter het persoonlijk ele
ment kunnen uitschakelen. Ook met het
oog op de practische toepassing straks!
Wederzijdsch vertrouwen is dan zaak.
Spr. komt dan tot zijn voorstellen. Aller
eerst het volgende:
Ondergeteekende stelt den Raad voor het
College op te dragen voorstellen in te
dienen om de Gemeentelijke Commissie
voor Maatschappelijk Hulpbetoon te doen
bestaan uit 10 leden, waarvan ten hoogste
3 raadsleden en verder 7 leden uit de bur
gerij, allen te benoemen door den Gemeen
teraad met een Wethouder als Voorzitter,
aan te wijzen door het College van B. en W.
Drie raadsleden al is hij zelf geen ge
gadigde! acht hij. waar het rapport dit
ook aanbeveelt, het beste, temeer waar de
gemeente immers de gelden verstrekt en
moeilijkheden toch in den raad zullen ko
men en dan diverse fracties een woord
voerder met kennis van zaken zullen heb
ben.
Voorts het volgende, dat voor hem nog
grootere beteckenls heeft:
Ondergeteekende stelt den Raad voor
aan de secretaresse van de Gemeentelij ke
Commissie voor Maatschappelijk Hulp
betoon. mej. A. M. de Vries, als vergoeding
voor de extra werkzaamheden aan de
reorganisatie verbonden, een persoonlijke
toelage te verleenen f. 125,- per kwar
taal, tot 'n maximum van twee kwartalen.
Een oproeping te doen voor directeur
van Maatschappelijk Hulpbetoon op een
zoodanig tijdstip, dat deze uiterlijk binnen
zes maanden na aanneming van de
reorganisatievoorstellen ln functie kan
treden.
Spr. kan zich niet Indenken, dat men
eerst iemand een bedrijf laat reorganlsee-
ren. om dan later iemand daarboven te
stellen. En bovendien, betaling per kwar
taal. zooals B. en W. voorstellen, zou voed
sel geven aan de idee. dat de ambtenaren
in eigen voordeel rekt. zoo eenige stag
natie zou Intreden.
Waar spr. twee kwartalen voorstelt, is
dit om B. en W, zooveel mogelijk tegemoet
te komen Doch de rechte man een
directeur I zal zoo vlug mogelijk op de
rechte plaats moeten worden gesteld. De
wethouder moet z.i. blijven staan boven
den directeur, moet niet zelf den dienst
in handen nemen, want dat belet een ob
jectieve beoordeeüng. En dit klemt te
meer, waar voor een reeks van Jaren do
reorganisatie zal gelden. Een directeur is
zekerder dan een wethouder! De laatste is
afhankelijk van zooveel factoren als nlet-
herklezen als raadslid, daarna als wet
houder en dan wisseling van porte
feuille! Zoo spoedig mogelijk een directeur
aan tc stellen lijkt spr. gewenscht. Een
vrouw in deze functie zal z.i. moeilijk zijn
te vinden.
Waarom laten B. en W. het in het mid
den of de directeur een man of een vrouw
zal zijn? Is er aanwijzing in de laatste
richting?
Tenslotte hoopt ook spr. dat deze reor
ganisatie ten goede zal komen aan de
beproefde mede-burgers en dat de raad
ook daardoor zal worden ontlast.
De heer VALLENTGOED sluit zich aan
bij de hulde aan de commissie doch brengt
tevens hulde aan mevr. Braggaar, die den
stoot gaf voor deze reorganisatie.
Met de voorstellen Wilbrink zal spr.
meegaan. Ook spr. prefereert in deze
functie een man.
De heer COSTER vraagt of deze dienst
niet is te combinceren met dien voor so
ciale zaken gelet op de tijdsomstandig
heden.
De heer KOOLEN kan zich niet er mee
vereenigen dat de Geneesk. Dienst inzake
armenzorg geheel opgaat ln ME Nader
zet spr. dit uiteen. Het principe kan hij
echter accepteeren.
Dc heer DE REEDE heeft tevergeefs ln
de commissie gezocht een vertegenwoor
diger der Herv, Diaconie, die bijkans zoo
veel uitkeert als alle andere samen. Met
zeer veel genoegen heeft hy echter het
rapport gelezen en het abuis heeft zich
niet gewroken. Daarom alle hulde voor het
werk der commissie.
Het praeadvies van B en W. is daar
naast eenigszins teleurtellend door te veel
in de ruimte te laten. Zi. is snelheid bij
de reorganisatie zeer gewenscht. ook voor
de betrokkenen. Daarom betreurt spr., dat
de leiding niet direct wordt aangevat en
hij steunt volledig het voorste] Wilbrink
Van gratificaties is spr. geen vriend
en hij oordeelt deze voorbarig. Beter ware
het zoo deze verviel.
De heer BOSMAN heeft eveneens alle
lof voor het rapport, al betreurt hij, dat
als deskundigen rijn genomen twee direc
teuren van M.H. uit groote steden, die nu
gevolgd worden. Gaame had hy ook een
vertegenwoordiger gezien uit een plaats
met Leiden te vergelyken. Hü vreest daar
om, dat de instelling de krachten der stad
te boven zullen gaan, temeer waar de ty-
den toch wel eens zullen veranderen. Voor
den opzet heeft spr. daarom weinig sym
pathie.
De kwestie van directeur of directrice
hangt af van de persoon. Maar is deze
direct zoo noodig? Sp. gelooft dat niet,
want deze reorganisatie gaat toch in be
paalde richting. Degenen, die nu de lei
ding hebben, moet men deze laten.
Spr. voelt voorts eerder meer voor min
der raadsleden dan meer. Het werk moet
biyven aan deskundigen, los van politiek
De heer WILMER sluit zich aan by de
hulde aan wethouder Romyn. die dit rap
port opstelde, dat zoo algemeen wordt ge
prezen, afgezien van enkele onderdeelen.
Z.i. stond de critiek van mevr, Braggaar
los van dit rapport. Haar procedure in
zake z.g niet-kerksehen lijkt spr. in strijd
met de wet Wat geneesk armenzorg be
treft, thans wordt slechts in principe be
slist.
De heer Bosman vergat aan te toonen
waarin Leiden dan te duur zal zyn. Zeker
niet ten opzichte van de salarissen, al vast!
Wat betreft directeur of directrice, ook
spr. wil dit in het midden laten.
Met het voorstel Wilbrink over dc mogc-
ïykheid van maximum drie raadsleden
gaat spr. accoord, evenals met diens an
dere voorstel zii het op ietwat andere
motieven, nl. omdat hij prijs stelt op spoed!
En die wordt bevorderd door het tweede
voorstel Wilbrink. Enkele salarissen zou
spr. ook binnen zes maanden willen her
zien, zij zyn te laag.
De heer v STRALEN noemt dit rapport
zeer belangrijk. Nu zal toch ook de werk-
wyze kunnen veranderen behalve de ver
andering van naam (B A. in M.H.) zooals
zijn fractie reeds zoo lang voorstond. Uit
het rapport tracht spr. dit nader aan te
toonen. Nog beter zou zyn geweest, M.H.
te maken alleen ter voorziening van nood-
aruftigen, niet meer voor wcrkloozen. het
geen ook elders niet is gehandhaafd. In
conclusie XI kan zi. een gevaar liggen
voor den steun aan werkloozen 'nl. min
der dan den werkloozensteun
Jammer vindt sprdat ook de Werk.
inrichting niet hlerby in het geding is
gebracht, die ook gereorganiseerd moet
worden. Was dit niet te combineeren ge
weest ter bezuiniging, bv één directeur
voor beide instellingen?
In conclusies vm en IX ziet spr. een
tegenstelling ten aanzien van de behan
deling van werkloozen Spr vraagt hoe
de wethouder deze conclusies opvat
Enkele onbillijkheden hadden tegelijker
tijd kunnen zyn opceheven. Niet toege
past is b.v. een scheiding tusschen georga-
niseerden en ongeorganiseerden wat be
treft controle via de organisaties en het
stemDelen: het laatste trots eenige toe
zegging.
De heer v. ECK komt op tegen de cri
tiek op mevr. Braggaar, al steunt hij de
hulde voor het rapport. Zonder deze cri
tiek zou z.i. de commissie er niet zijn ge
komen! En met geen woord wordt nu van
haar gerept, trots zeer scherpe aanvallen
en beschuldigingen wegens haar critiek,
die niet zijn teruggenomen!
Spr. mist in het rapport echter waar
borg dat gegaan zal worden ln de door
zyn fractie gcwenschto richting. Z1. moet
Armenzorg ook zyn: iets goed maken wat
deze maatschappy bedierf. Het rapport
brengt verbeteringen, hy zal dat niet ont
kennen. doch do objectiviteit, waarvan
sprake is, is zJ. niet te vinden, al kan men
streven naar benadering daarvan. De
Armenraad te laten advlseeren over de
leidraad, soit. doch dit lichaam zal den
toon aangeven, en daartegen komt spr. op
Alleen filantropen mogen niet de leiding
geven, dat moet zi. de gemeenteraad doen,
al wil de heer Bosman dit lichaam uit
schakelen. HIJ zal een voorstel in dezen
geest doen.
Een tweede bezwaar heeft spr. Z.i. moet
de raad toch ook beslissen ln het uitgeven
der gelden By M. H. komen terecht de
gereclasseerden en hy vreest dat dit nog
erger zal worden. In 3 jaar tyds is het be
drag meer dan verdubbeld. Daarom moet
de raad ook beslissen ln toepassing van dc
leidraad, in M. H. kan een onlzaggciyko
opvoedende kracht zitten, en dientenge
volge moet de commissie uit den raad
worden samengesteld opdat ook dc arbei
ders meespreken. Alleen de raad kan de
noodlge gelden voteeren, kan de noodigo
waarborg geven voor voldoende uitkeering.
Publieke controle moet cr zyn. Ook ln dit
opzicht dient spr. een motie in.
De heer VAN ES wcnscht niet mede to
doen aan de hulde aan mevr. Braggaar.
Uit alles biykt, dat het haar niet te doen
was om reorganisatie doch om meer steun
(En ln dit opzicht voorriet ook dit rap
port nog niet, dat zal de toepassing nog
moeten leeren.) Het voorstel Wilmer, Wil
brink en Beekenkamp bracht dit rapport
De gemeent. Armenzorg zal zi. by M. H.
moeten komen. Aankloppen by M. H. mag
geen schande zyn!
Mevr. Braggaar sprak met kennis van
zaken en gespeend van handigheidjes,
doch spr. komt op tegen haar zlenswyze
inzake niet-kerkschen en haar wyze van
optreden te harer informatie. Verder keert
spr. zich tegen dc opvattingen van den
heer v. Eek Inzake Armenzorg. Verschil ln
bezit van middelen zal cr altyd blijven,
zelfs ln een soc.-dem. heilstaat
Met den heer Bosman hoopt spr. eens
op betere tyden en daarom steunt hy diens
aandrang tot zuinigheid.
De voorstellen Wilbrink zal spr. steunen.
De heer v. WELZEN meent, dat de cri
tiek van mevr. Braggaar de directe aan
leiding is geweest voor de reorganisatie,
die is afgedwonen door de diepgaande on
tevredenheid der arbeiders. Spr. komt
vervolgens op tegen den plicht van 2 x
stempelen, die funest werkt cn het zoeken
van arbeid belemmert. Zelfs vrouwen
moeten thans stempelen! Spr. wil 1 x
stempelen met vrijstelling voor vrouwen-
De heer BERGERS wil meedoen ln het
koor van hulde aan de commissie en aan
den wethouder.
Met een gratificatie voor de secretaresse
had men beter kunnen wachten tot na
afloop der reorganisatie. Met het oog op
zuinigheid vraagt spr. of er geen direc
teur is te vinden onder het gemeente-
personeel?
Ging het om geen raadslid of drie
raadsleden, hy zou het eerste kiezen, maar
nu er al een raadslid is. geeft hy de voor
keur aan drie.
Met den heer Wllmer oordeelt spr. de
huidige loonen by M.H.-personeel te laag.
De heer ELKERBOUT prijst evenzeer
de commissie, doch het schynt, dat B. en
W. van het rapport een kapstok willen
maken, waar zij spreken over geruimen
tyd enz., terwyi z.i. Juist spoed gewenscht
is Daarom had eerst een directeur moeten
zyn benoemd en dan gereorganiseerd. Met
het voorstel Wilbrink zal spr. meegaan, ook
wat de gratificatie betreft, al bleef deze
beter achterwege.
De loonen van het personeel zyn te
laag. het is zJ. ook een crisis-loon en
spoed in verbetering Ujkt hem dienstig.
Wethouder ROMIJN dankt allereerst
voor de hulde de commissie gebracht, die
in staat is gebleken een rapport uit te
brengen, dat toch algemeen instemming
vindt, trots eenige critiek, waarop spr. dan
even ingaat. De opmerking van den heer
de Reede over de samenstelling der com
missie erkent spr. als juist, doch hy heeft
het gebrek van een dergeiyk vertegen
woordiger toch weten te ondervangen.
De critiek van den heer Bosman kan
spr. niet onderschrijven Beide deskundi
gen zyn genomen om hun deskundigheid
die zeer groot ls. Er is dan ook geen
schablone-wcrk geleverd der groote plaat
sen. integendeel, alles ls zuiver onder
zocht ln verhouding tot de plaatseiyko
toestanden.
Spr. komt dan tot den heer v. Eek, die
de meest prlnclpieele bestrijding gaf van
het rapport. Principieel was altijd de con
troverse: houden aan de armenwet of
deze verlaten. Het laatste wil de heer v.
Eek. terwijl volgens het rapport de ar
menwet de grondwet ls voor de materie.
Dat ls niet te combineeren en het collego
zal daartoe ook geen poging doen. het zou
dan in zyn plicht te kort schieten.
Als waarborg wil de heer v. Eek de
leidraad doen samenstellen door den raad
en de commissie alleen uit den raad doen
kiezen, om voor het forum der openbaar
heid alles te kunnen behandelen.
Hoe dan te handelen met tact en kiesch-
heid? Dat ontgaat spr. ten eenenmale.
Dan is de armenwet heelemaal van de
baan! Spr. gelooft ook niet,, dat het
standpunt van den heer v. Eek is dat der
S. D. A. P. ln het algemeen.
Gelukkig hoorde spr. uit de fractie ook
andere geluiden, erkennend dat goedo
resultaten kunnen worden verkregen door
deze reorganisatie, hetgeen spr. onder
schrijft.
Eerst dan enkele details. De heer Wil
brink wil drie raadsleden, waarvan B. en
W. zyn afgeweken uit practische overwe
gingen. Van de raadsleden wordt al veel
gevergd an het werk in M. H. is moeilijk.
Nu is in ae raadscommissie al veel absen
teisme (mevr. Bragaar valt daar niet
onder)al kan spr. dat biliyken, het
steunt het college juist. De beslissing ech
ter laat hy den raad.
Mevr. Braggaar wil M. H .een onderzoek
doen instellen naar particuliere steun. Het
zou verkeerd zyn, afgezien van het legaal
bezwaar volgens de armenwet. Geen aan
vrage kan worden behandeld dan na
overlegging eener kerkeiyke verklaring.
Eerst daarna ls er rede voor verder cmder-
Spr. breekt hier 11.40 uur zyn rede
af om deze hedenmiddag voort te zetten.