6te Jaargang MAANDAG 10 JULI 1933 No. 22486 Leidsch Crisis-Comit?. STADSNIEUWS. BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. VACANTIE-ADRES LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER AD VERTENTIEN 30 Cts. per regel voor advertentiëD uit Lelden en plaatsen waar agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiëD 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindspiein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT^ Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35; per week 1.0.18 Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f.2.35 portokosten. Dit nnmmer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. Giro No. 188690. Heden ontvingen wij per kas: 28e collecte H. B. S. voor Meisjes f. 16.50. AUTOTOCHT VOOR OUDEN VAN DAGEN. Morgen, Dinsdag, zal de j aarlij ksche tocht met de oudste inwoners van Leiden, dank zij de medewerking van 80 autobe zitters, plaats vinden. Het is niet mogelijk geweest, aan alle liefhebbers voor den rit een plaats te gunnen: voor de 450 oude menschen, die zich hadden opgegeven, zou het dubbele aantal auto's noodig geweest zijn. Het Comité heeft daarom gemeend, allereerst die menschen te moeten mee nemen, die nog nooit mee geweest zijn; daarna zijn de gestichten aan de beurt gekomen en tenslotte heeft men de aileroudsten uitgezocht. Voor de gebrekkige kinderen is even als andere jaren, weer een autobus be schikbaar gesteld. Nu bleef nog precies de helft der oude menschen over. Moesten die oudjes weer een heel jaar wachten, wéér twaalf maanden uitkijken naar het beloofde pretje? Er zijn zooveel arme stakkers bij, die nog wel moeizaam een paar straten ver kunnen sukkelen, maar van „een dagje uit" is bij hen geen sprake. Er is gelukkig een oplossing gevonden, om aan alle ouden van dagen een gezei- iigen middag te bereiden. De heer Hofenk heeft aan het Comité welwillend de boot „Concordia" aangeboden voor een rond vaart, zoodat als vervolg op den autotocht een boottocht zal plaats vinden op Zater dag 15 Juli. Wij vermoeden, dat deze oudjes wel evenveel zullen genieten van het varen op de Kager- en Brasemer- meren, van de versnaperingen, die op de boot zullen worden aangeboden, als hun collega's van den autotocht. Een woord van dank past hier voorzeker aan den heer Hofenk, door wiens vriendelijkheid aan zooveel oude menschen een groote teleurstelling bespaard blijft. De kaarten voor den boottocht zullen in den loop dezer week worden rondge bracht. o PARKCONCERT. Donderdag 13 Juli a.s. zal de Muziekver- eeniging ,,P. C. en L." directeur de heer H. Bolderdijk. het 10e concert geven voor den Bond van Leidsche Harmonie en Fan- fare-Vereenigingen in het Plantsoen (Mu sis Sacrum) 's avonds 8 uur precies. Stoelen zijn verkriigbaar tegen den ge ringen prijs van vijf cent. Het oubliek wordt beleefd verzocht gedurende de uit voering niet te loopen. Bij onverhoopt uitstel zal hiervan na zes uur bekendheid aan worden gegeven bij de brugwachtersposthuizen Politiebureau Zonneveldstraat. Politieposthuis Steen straat en aan het Postkantoor. Programma. 1. Chant de Glolre, marsch. Z, Baius. 2. Zerom. ouverture. H. Moratin 3. Souvenir de Campine, fantasie. 4. Secret de Sphinx, ouverture symDhonique C. Cadenne 5 La Dame Blanche fantasie. Boieldieu. Pauze. 6. Marche des jeunes gardes. V. Daumers. 7. Le Secret de la Bohémienne. ouverture. r. Masserd. 8. Le Moulin sur le Fensch. aubade N. Werkmuster 9. La Primarosa wals. B. Salion. 10. Chez ma tante fanaisie, Jan Bat. De rijksklerken der directe belastin gen W de Vries en P C. Hollewijn alhier, zijn bevorderd tot adjunct-commies Het Academisch Historisch Museum is vanaf heden tot 18 September lederen werkdag geopend van 9—12 uur en van 1'/. —5 uur nam. Zaterdags van 9—12 uur. Zaterdagmiddag is de 16-jarige W L in de zweminrichting De Zijl" op heeter- daad betrapt toen hij een portemonnaie wilde ledigen van een bezoeker die zijn kleeren in een der kamertjes had opge hangen. De politie heeft proces-verbaal opgemaakt. Zaterdagavond werd de hulp der poli- tie ingeroepen voor een twist ten huize van G F. H. aan de Hooigracht. Deze'wilde echter niets van de interventie ->er politie weten en ïine den agent te lijf. waarop deze eenige rake klappen met den gum mistok uitdeelde Tegen den 46-iarige H. werd proces-verbaal opgemaakt wegens mishandeling. DE ALGEMEENE TOESTAND. Nog altijd pessimisme. Over 't algemeen blijft ten aanzien der Londensche Conferentie pessimisme over- heerschen. De Amerikanen blijven ijveren voor voortzetting der Conferentie. Huil zeide o.a.: Een aantal vraagstukken kunnen met voordeel worden besproken, zoo verhooging van prijzen, credietpolitiek, overeenkom sten van producenten, verbod van invoer beperkingen, represaillemaatregelen en dergelijke na-oorlogsche verschijnselen. Iedere natie zal er voordeel van hebben, wanneer men vereenigd tegen de econo mische uitputting iets kan bereiken. Als men de gelegenheid laat voorbijgaan wegens voorbijgaande moeilijkheden, dan zou men recht door de geschiedenis wor den gevloekt De goudlanden houden echter voet bij stuk! Zaterdagmorgen is in het gebouw van de Banque de France, onder voorzit terschap van den president van die Bank de conferentie van de vertegenwoordigers van de centrale banken van de landen, welke den gouden standaard handhaaf den, begonnen. Aan deze conferentie namen deel de presidenten van de Foolsche bank, de Nederlandsche bank, de Zwitsersche Natio nale Bank, de Belgische Nationale Bank, de Italiaansche Nationale Bank, de Tsje chische Nationale Bank, alsmede de directeur van de Bank voor Internationale Betalingen. Het doel van deze conferentie was, de maatregelen te bespreken, welke de goud landen kunnen nemen ten aanzien van den toestand, welke is geschapen door het verlaten van den gouden standaard door verscheidene landen. Na afloop werd een communiqué gepu- blicerd, dat aankondigt, dat de gedachten- wisseling' geleid heeft tot volledige over eenstemming omtrent de middelen om de verklaring der regeeringen ten gunste van de volledige handhaving van den gouden standaard aan de tegenwoordige paritei ten onbeperkt uit te voeren. De betrokken instellingen gullen onmid dellijk de technische maatregelen toepas sen, waarvan de bijzonderheden in de vergadering vastgesteld zijn. Volgens een telegram van de „New- York Herald" zou de stabilisatie van den dollar waarschijnlijk verschoven worden tot het jaar 1935. Als voorwaarde voor de stabiliseering stelt president Roosevelt een redelijke stij ging der goederenprijzen en een sluitende begrooting. Aan het eind van het op 30 Juni afgeloopen dienstjaar vertoont de be grooting echter nog een tekort van 1700 millioen dollar, dat tot 500 millioen kan worden teruggebracht De bekende Senator Borah, die pas her steld is van een operatie, keurde de hou ding van president Roosevelt volkomen goed. vooral zijn monetaire politiek en verklaarde: Roosevelt is een man die vol hulpmiddelen zit. Volgens een ,Universal"-bericht zou Roo sevelt beslist hebben dat Amerika niet toetreedt tot het Permanente Hof in Den Haag en niet zal deelnemen aan overeen komsten inzake uitvoerverbod van wape- Zaterdag 15 Juli a.s. zal het 40 jaar geleden zijn, dat de heer J Zandvliet als letterzetter in betrekking kwam bij de N.V. Boek- en Steendrukkerij Eduard IJdo, alhier. Met ingang van heden zijn bij het 6e regt. Veld. Artrie alhier gedetacheerd de reserve-luitenants de Fresnery en Luijmen van 2 R.V.A., van Eijck van 4 R.V.A., de Kat Angelina en Steijnis van 7 R.V.A., Straub van Konijnenburg en Caspers van 8 R.V.A. Genoemde officieren zullen van 1722 Juli een cursus volgen in de L B O en gaan op laatst genoemde datum met groot verlof. De Voldersgracht is een fraaien win kel rijker geworden; in perceel 9 opent morgen de heer A. de Wit een zaak In kinderwagens. Vouwwagens, haarden, kachels en stofzuigers van vrijwel alle be kende merken. Door de moderne installa tie is hier zeker sprake van een uitne mende verbetering, temeer wijl achter den grooten winkel nog een flink magazijn is gelegen. Over de aanwezige collectie artikelen behoeven wij verder niets te zeggen. De groote verandering, die tot uitbreiding noopte, zegt genoeg. Wij wenschen den heer de Wit veel succes in zijn nieuwe zaak. Morgenmiddag wordt het filiaal Haar lemmerstraat 214 van de Coöperatie Vooruit" na een algeheele restauratie heropen:! De winkel heeft een grondige metamorphose ondergaan en maakt met zijn wit-gepleisterde muren en grijze bete geling een keurigen indruk. De installatie voldoet aan hooge hygiënische eischen: stofvrije etalagekast, glazen vitrines, enz,, terwijl het geheel aesthetisch volkomen bevredigt. Den aannemer Van der Laken komt daarvoor een woord van hulde toe; dit moge zich uitstrekken tot de heeren Van Houten en Lichtvoet en Schoonder- gang. die respectievelijk de electrische en winkelinstallatie verzorgden. Zaterdag zjjn in de zweminrichting ,De Zijl" 2187 baden genomen. nen, Een andere politiek zou in tegen spraak zijn met de nieuwe Amerikaansche politiek der buitenlandsche politieke fso- leering. Leidende democraten verklaren in dit verband, dat de Londensche conferentie definitief heeft bewezen, dat Amerika van Europa geen medewerking welke ook, te verwachten heeft. De nieuwe Amerikaan sche regeerineskoers wordt volledig onder steund door de beide partijen der Veree- nigde Staten. FRANKRIJK. Het parlement op reces Rede van Daladier. De Fransche Kamer en de Senaat zijn Zaterdagmiddag op reces gegaan. Beide Huizen hebben hun werkprogramma af gemaakt en de wetsvoorstellen over wijn bouw, graanbescherming en de reorga nisatie der Spoorwegen goedgekeurd- De Huizen zullen weder bijeenkomen op 12 October In de Kamer trachtte de recht- sche afgevaardigde Marin de sluiting der zitting te verhinderen, echter zonder succes. Minister-president Daladier heeft tij dens een congres van de socialistische afdeeling te Apt een redevoering uitge sproken. waarin hij de belangrijkste poli tieke gebeurtenissen van den laatsten tijd besprak. Spr. begon met eenige woorden te wij den aan den financieelen toestand van Frankrijk, dien hij voortreffelijk noemde. Het deficit op de begrooting is sedert hij premier werd, verminderd met 10 milliard francs. De positie der staatsfinanciën, die nog in Februari zeer critiek genoemd moest worden, is intusschen zooveel ver beterd, dat men thans volkomen in staat is de vervallende verplichtingen na te komen en dat aan liet eind van deze maand de helft zal worden terugbetaald van de Engelsche leening. Het financieele saneeringsproces is echter nog niet beëin digd. De regeering is vast besloten den frank te verdedigen en geen aanval op de Fransche valuta toe te laten. Wat de buitenlandsche politiek betreft zeide Daladier, dat de Volkenbond de steunpilaar vormt van de Fransche poli tiek. Wij willen bewust den vrede. Wij wij zen de politiek der isoleering van het nationalisme en de illussie af. Wij geloo- ven ook, dat een regeering niet het recht heeft zich te mengen in de binnenland- sche aangelegenheden van een andere mogendheid en zich te laten leiden door motieven, die voortvloeien uit de ver schillen van politieke heerschappijen Wij zullen zelf dergelijke inmengingen in ons leven niet dulden. Wanneer echter op internationale programma's een mensche- lijk probleem wordt aangesneden, moet de Fransche regeering haar stem doen hooren en zal zij ook in de toekomst- haar stem doen hooren, getrouw aan den geest der vrijheid en der gerechtigheid. Wat het ontwapeningsvraagst.uk betreft, herhaalde Daladier het Fransche stand punt, waarbij hij met nadruk er op wees, dat Frankrijk niets verweten kon worden in verband met de verdaging der onder handelingen. De vrede is bevorderd dooi de afsluiting van het viermogendheden- pact, dat echter niet het vastleggen van een politiek beteekent. Franknjks politiek wordt veeleer voortgezet. Frankrijk is voornemens de hartelijke onderhandelin gen met een grooten nabuurstaat voort te zetten, welke staat het initiatief heeft genomen'tot het Viermogendhedenpact en waarvan Frankrijk door al te lang du rende misverstanden gescheiden is ge weest. Verder gaande herinnerde Daladier aan de ratificatie van het Fransch-Russische nonagressiepact en de daarop volgende uitwisseling van militaire attaché's be nevens de economische onderhandelingen waarvan men voor beide landen uitste kende resultaten hoopte. Na in het kort te hebben gewezen op de waarde van nauwe betrekkingen met de Vereenigde Staten en het streven naar uit den weg ruimen van de be staande meeningsverschillen, zeide Dala dier, dat de Fransche diplomatie in per manent vriendschappelijk contact met de Engelsche diplomatie werkt. In economisch opzicht wil Frankrijk noch een gesloten huishouding, noch autarkie. Frankrijk is er van overtuigd, dat de terugkeer tot de economische sta biliteit en de regelmatigheid van den goe- derenruii afhankelijk is van de stabiliteit der valuta's. Te Blois in het departement Doir et Cher sprak de minister van buitenland sche zaken, Paul Boncour, voor den bond der radicaal-socialisten, de eveneens her innerde aan de tot stand gekomen over eenkomsten. speciaal de Kleine Entente, het Viermogendhedenpact, het Oostelijk non-agressiepact en de definieering van medewerking heeft verleend De minister voor de bcgrooting Lamou- reux heeft gesproken te Saint Pourdain in het departement Allier. Hij gaf een uiteenzetting van de financieele politiek der regeering en constateerde een ver betering in de belasting-ontvangsten. Op den vooravond van de mislukking der Londensche conferentie, zal het meer dan ooit onontbeerlijk zijn de financiën volledig te saneeren. wil men althans de stabiliteit van den franc bewaren. Der halve zullen de Kamer en de Senaat begin October bijeenkomen om over het thans in voorbereiding zijnde sociale wetsont werp te beraadslagen. DUITSCHLAND. Toch een concordaat gesloten. Tenslotte heeft von Papen toch te Rome succes gehad. Met het Vaticaan is een con cordaat geparafeerd! Het concordaat bestaat uit 35 artikelen. De katholieken zouden er volgens dit con cordaat vanaf zien zich politiek aaneen te sluiten en de groepen van katholieke actie die uitdrukkelijk slechts een confessio neel karakter mogen dragen worden on derworpen aan de controle van den staat. De kerkelijke eigendommen worden ge heel door de regeering erkend. Strict con- fessioneele vereenigingen zullen zijn toe gelaten. De Kerk zou eenige vrijheden ont vangen ten aanzien van onderwijs. De reeds bestaande concordaten met Beieren, Pruisen en Baden zouden door dat met het rijk worden vervangen. De diplomatieke vertegenwoordigingen zouden worden verminderd tot één enkele ambassade van het Duitsche rijk. Priesters moeten zich van alle politiek onthouden alsmede vereenigingen op gods dienstig gebied en vereenigingen van pries ters en leeken. Omtrent de toegelaten ver eenigingen zal een nader accoord worden gesloten. Katholiek godsdienstonderwijs op de scholen is verplicht in districten, waar de meerderheid der bevolking katholiek is. De Paus behoudt volledige vrijheid in zake de keuze der bisschoppen en deelt zijn keuze aan de regeering mede. Aan het kerkelijk huwelijk moet het burgerlijk huwelijk voorafgaan. Von Papen gaf volgende verklaring „Het concordaat tusschen den H. Stoei en het Duitsche Rijk is geparafeerd. Dit feit heeft historische beteekenis, omdat voor de eerste maal sedert de stichting van het Rijk, dit laatste zijn juridische ver houding tot den H. Stoel regelt, hetgeen tot nog toe aan de Duitsche landen voor behouden was. Niet minder belangrijk is echter, dat de beide hooge overheden, van wier samen werking het welzijn der volkeren afhangt, nl. het gezag van Kerk en Staat, in dit verdrag elkander hun door God verordi neerde invloedssferen wederzijds waarbor gen en tegenover elkaar begrenzen, om in des te grooter harmonie de geestelijke, cultureele en politieke welvaart van het land te dienen. De duidelijke omschrijving der bevoegd heden zal in de toekomst eiken twist tus schen Staat en Kerk voorkomen. Ik ben daarom overtuigd, dat het geslo ten concordaat de belangrijks zending der Kerk bevorderen zal, maar ook in aanzien lijke mate den binnenlandschen vrede, het Duitsche volk en de wording van den Duitschen Slaat zal bevorderen". De Rijkskanselier heeft het volgende telegram aan vice-kanselier Von Papen gericht: „Ontvang. Mijnheer de vice-kanselier, ter gelegenheid van het succesvolle sluiten van 't Nieuwe Verdrag tusschen 't Duit sche Rijk en de Katholieke Kerk mijn op rechten gelukwensch en mijn dank". Von Papen is Zaterdag uit Rome ver trokken. Hij zal waarschijnlijk heden te Berlijn aankomen. In aansluiting op dit concordaat heeft Hitier volgende beschikking uitgevaar digd: Door het sluiten van het concordaat tusschen den H. Stoel en het Duitsche Rijk, schijnen mij voldoende waarborgen gegeven, dat de Rijksonderdanen van Roomsch-Katholiek geloof zich voortaan zonder voorbehoud in dienst zullen stellen van den nieuwen nationaal-socialistischen staat. Ik benaal daarom: le De ontbinding voor die Katholieke organisaties, welke door het concordaat erkend zijn en die zonder instructie der Rijksregeering ontbonden zijn. moet on middellijk ongedaan worden gemaakt 2e Alle dwangmaatregelen tegen leiders dezer organisaties worden opgeheven. Een herhaling dezer maatregelen is in de toe komst verboden en zal gestraft worden. Ik ben gelukkig in de overtuiging dat, thans een periode ten einde gekomen is, waarin helaas slechts te vaak godsdien stige en politieke belangen in schijnbaar onoplosbare tegenstelling geraakt waren. BINNENLAND. Prinses Juliana te Londen; receptie in liet Nederlandsche gezantschap. (Binnen land, 3e Blad). De financieele moeilijkheden te Zaandam (Binnenland, 3e Blad). Drie hofsteden afgebrand te Bommel (Gemengd, 3e Blad). Twee groentenvaarders tc Amsterdam verdronken. (Laatste Berichten, le Blad). De saneering in het blocmbollenbcdrijf (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND Pessimisme houdt de overhand ten aanzien der Londensche conferentie. (Bui- tenl. en Tel., le Blad). Duitschland sluit een concordaat met het Vaticaan. (Buitenl., le Blad). Redevoeringen van Fransche ministers (Buitenl., le Blad). Verkiezingen in Finland. (Buitenl., 1: Bi.) Ernstige spoorwegongevallcn in Duitsch land en Spanje. (Buitenl. Gemengd, 3e BI. en Tel., le Blad). Het tusschen het Rijk en de Katholieke Kerk gesloten verdrag zal ook op dit ge bied het herstel van den vrede dienen, waar allen behoefte aan hebben. Ik hoop, dat de regeling der kwesties, die het Evangelische geloof aangaan, bin nenkort deze daad van pacificatie geluk kig voltooien zal. intusschen zijn te Wattenscheid de Cen trumleden uit den raad verwijderd! Gisteren hebbeh weer eenige S.A.- defiles etc. plaats gehad. Te Dortmund was Hitier aanwezig: hij hield de tradioneele rede. De zoon van de gewezen president Ebert is gearresteerd en naar een concentratie kamp gebracht. De „Taegliche Rundschau" is weer voor drie maanden verboden. ENGELAND. Standbeeld voor lord Carson Naar vrede in Indic. Zaterdag is te Belfast op den heuvel voor het nieuwe parlementsgebouw een standbeeld onthuld voor Lord Edward Carson, den voorvechter van de afschei ding van Ulster van den Ierschen Vrijstaat en zijn blijvende verbinding met het moederland. Meer dan 20.000 Oranjeman nen woonden de onthulling bij. In wijde kringen in Indic heerscht de hoop, dat de binnenlandsche vrede weldra zal worden hersteld en de actie van bur gerlijke ongehoorzaamheid gestaakt,. Vorige maand zijn 1800 politieke gevani genen in vrijheid gesteld. De eenige in vloedrijke personen, die nog gevangen zitten, zijn Jawaharlal Nehru en Vallablai Patel, want naar men weet zijn ook Gan dhi en zijn verzorgster Aney Naidu reeds in vrijheid gesteld. Gandhi's voorstel, dat alle politieke ge vangenen onmiddellijk zouden worden vrijgelaten in ruil voor een definitieve op heffing van de actie der burgerlijke onge hoorzaamheid. heeft geen steun gevonden bij de regeering van Indlë. In officieele kringen hoopt men, dat Gandhi, zoodra hij weer krachtig genoeg is. om zich met den toestand bezig te houden, zijn vollen invloed zal aanwen den om de actie voor onbepaalden tijd, wellicht volledig, te doen opheffen Vergeet niet gedurende Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden. ■No. Ondergeteekende - wonende -(straat) wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf" t m-opgezonden tc hebben aan onderstaand, adres:

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1