[pinksteren
Een halve eeuw huwelijkstrouw.
74»te Jaareanp
ZATERDAG 3 JUNI 1933
No. 22456
HEUW FEUILLETON
1 het Paleis van den Koning
Leidsch Crisis-Comité.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
ASTRONOMISCHE WAARNEMINGEN
IN OOST-AFRIKA
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERIEN11EN:
cw oer regel voor advertentie!) uit Leiden eD plaatsen
Isiar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
■andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
I,insluitend BIJ vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
Ito een maximum aantal woorden van 30
IIncasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
Inleven 10 Cts porto te betalen - Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35: per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post t. 2.35 portokosten.
nummer bestaat uit VIER Bladea
EERSTE BLAD.
I Maandag, Tweeden Pinksterdag,
Ll ons Blad niet verschijnen en
Lllen onze Bureaux gesloten zijn.
DE DIRECTIE.
Heden beginnen wij met de
Lblicatie van een nieuw, boeiend
feuilleton, getiteld:
|en liefdesgeschiedenis aan 't hof
lui koning Philips van Spanje.
Giro No. 188690.
Heden ontvingen wij per kas:
|h.B.S. voor Meisjes 27ste collecte f. 17.60
Directeur van den Gemeentereini-
js- en Ontsmettingsdienst brengt ter
|:meene kennis dat. in verband met de
ihterdagen het ophalen van huisvuil uit
juerceelen, welke gewoonlijk op Maan-
1 worden bediend, nu zal plaats hebben
[Woensdag d.a.v.
sswoners van die perceelen worden der-
k.re verzocht Dinsdag geen emmers aan
[straat te doen plaatsen.
De Directeur.
J. H. DE JONG
Leiden. 3 Juni 1933. 2022
o
HINDERWET.
(Burgemeester en Wethouders van Lei-
Ier;
Gezien het verzoek van de N.V. Neder-
pische IJsco van Vereenigde Banketbak-
s om vergunning tot het oprichten van
[er inrichting voor het vervaardigen van
esumptieijs in het perceel Heerengracht
9 en 11. kadastraal bekend Gemeente
[uien Sectie C.. No. 1802;
[Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hin-
frwet;
[Geven kennis aan het publiek, dat ge
temd verzoek met de bijlagen op de Se-
Jfetarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
lalsmede dat op Zaterdag, den 17 Juni
f33 des voormiddags te half elf uren in
*1 perceel Breestraat 125 (Bureau van
fmeentewerken) gelegenheid zal worden
(tseven om bezwaren tegen dit verzoek
1 te brengen, terwijl zij er de aandacht
i vestigen dat niet tot beroep gerechtigd
pa zij, die niet overeenkomstig art. 7 der
Bcderwet voor het gemeentebestuur of
fn zijner leden zijn verschenen ten einde
bezwaren mondeling toe te lichten
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 3 Juni 1933 2021
GOUDEN ZAKENJUBILEUM.
Dinsdag 6 dezer is het 50 jaar geleden,
dat de heer W. F. van der Reyden Sr In
het perceel Nieuwe Rijn 53 een banket
bakkerij oprichtte. De zaak breidde zich
geleidelijk uit en na 24 jaar, dus in 1907
bleek het noodig naar een grooter pand
om te zien. Dit vond de heer van der Rey
den in het perceel Nieuwe Rijn 43. waar de
welbekende zaak nog heden ten dage is
gevestigd. De oprichter bleef daarna nog
15 jaar aan het hoofd van het bedrijf,
doch droeg daarna de leiding over aan
zijn zoon, den heer W. F. van der Reyden
Jr., die in den loop der jaren verschillende
verbeteringen aanbracht, maar overrigens
de beproefde oude lijn volgde, waarlangs
zijn voorganger de zaak tot stijgenden
bloei had gebracht Hij werd daarin steeds
trouw terzijde gestaan door zijn echt-
genoote, die het hare tot het zakelijk suc
ces heeft bijgedragen. Wij wenschen het
echtpaar v. d. Reyden toe, dat hun winkel
èn bij het publiek én in de Leidsche ban
ketbakkerswereld nog vele jaren een
goeden klank moge hebben.
Ter gelegenheid van dit jubileum wordt
aan de koopers een aardige reclame ver
strekt. Men moet zelf maar eens gaan
zien, waaruit deze bestaat, 't Is zeker de
moeite waard!
GEMEENTELIJKE KWEEKSCHOOL
VOOR ONDERWIJZERS.
Eindexamen 1ste groep.
Geslaagd de dames: J. J. van Driesten,
C. A. Hissink, A. M. van der Hoeven, J.
B. C. Otto en A. J. Paats, allen alhier.
EXAMENS PONTSCHOOL.
Voor het examen steno-typen in de
Ned. taal (130 lettergrepen per minuut),
afgenomen door den Algem. Stenografen-
Bond, slaagden: de dames J. W Hofman
te Katwijk aan Zee, A J. Meyer. E. J. C. v.
Zwieten en de heer P. P v. d. Voort. Lisse.
Idem voor steno-typen in de Engelsche
taal: mej. G. von Ronnen. Idem voor ma-
chineschrijven: de dames B. Cancerinus,
C. M. C. Bourgonje. M. A. de Bruyn. B.
Dros—Van Nierop. Oegstgeest, M Verbij,
G. P. de Vries, Warmond, en de heeren
A. P. W. Scholtz, P. G. v d Voort, Lisse,
allen leerlingen der Pontschool, Steen-
schuur 14.
Waar geen woonplaats is vermeld, is
deze Leiden.
LEIDSCHE ASTRONOMEN NAAR
BRITSCH-OOST-AFRIKA.
N. Z. H. T. M.
Jaarl. vergadering van aandeelhouders.
In de gisteren gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders in de
N.V. Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg-
Maatschappij werd verslag uitgebracht
over het afgeloopen jaar en werden de
balans en winst- en verliesrekening per
31 December 1932 goedgekeurd.
De winst- en verliesrekening sluit, met
inbegrip van het nadeelig saldo over het
jaar 1931 (f. 115.784 09), met een nadeelig
saldo van f. 108.065.22.
Dividenduitkeering heeft niet plaats
(als vorig jaar)
De aan de beurt van aftreden zijnde
commissaris, de heer jhr. dr. H. G. van
Holthe tot Echten, werd herkozen.
zal het vijftig jaar ge-
ÜYfrnp WHZ/G OtOUgCllOOVLU XOUWU
v5n «n mej. Maria Blansjc, wonende
hou® i mstraat 7, zich in den onder -
hun hu»e^ven> waarna op 20 Juni 1883
de revest werd voltrokken. Seiden zijn
ben een ruisies reeds gepasseerd en heb-
HeWWdtkzaam leven achter den rug.
een henT bruidegom tengevolge van
«enige jaren geleden overkomen I
ongeval sinds gcruimen tijd niet meer in
staat werk te verrichten, zoodat hij se
dert dien gedwongen rust „geniet Uit
hun huwelijk werden vijf kinderen ge
boren, die hun ouders met een twintigtal
klein* en twee achterkleinkmdeien ver
blijdden. Zij allen zullen zich ongetwij
feld beijveren om het gouden bruidspaar
twee recht feestelijke weken te bereiden-
Een onderhoud met Dr. C. H. Hins.
Zooals wij reeds eerder meldden, zijn
dr. C. H Hins, observator en drs. G. van
Herk, hoofdassistent aan de Leidsche
Sterrewacht, dezer dagen hier ter stede
teruggekeerd van hun reis naar Britsch-
Oost-Afrika. waar zij van 1931 af astrono
mische waarnemingen hebben gedaan.
Het doel van onze expeditie vertelde
ons gisteren beridwillig dr. Hins was
om langs een nieuwe methode met een
daarvoor speciaal gebouwd Instrument te
trachten een declinatiesysteem op te bou
wen van de Noord- tot de Zuidpool en vrij
van de tot heden bestaande fouten, welke
het gevolg waren van atmosferische
refractie en instrumenteele buiging
Om die methode te kunnen toepassen
was het noodzakelijk zoo dicht mogelijk
bij de aardequator waarnemingen te
doen en omdat deze dicht bij den horizon
moesten geschieden, was het wenschelijk
als waarnemingspost een hoog punt op
aarde uit te kiezen.
Mede op grond van meteorologische ge
gevens viel de keuze op het Kenya-gebied
in Britsch-Oost-Afrika, waarvan Nairobi
de hoofdstad is.
De expeditie vertrok in Juli 1931 der
waarts en nadat ter plaatse een nader
onderzoek was ingesteld, werd als waar
nemingspost een heuvel uitgekozen, eenige
mijlen verwijderd van het gehucht Equa
tor en dicht bij den hoofdweg tusschen
Nakuru en Eldoret. De Juiste plaatsbepa
ling is 2 u. 22 min. Oosterlengte en 1000
Meter ten Zuiden van den aardequator.
Ofschoon de ligging een tropische tem
peratuur zou doen vermoeden, was dit
allerminst het geval, want u moet niet
vergeten aldus dr. Hins dat we 3000
meter boven den zeespiegel zaten en dus
zoowel 's morgens als 's avonds de kachel
noodig hadden.
Nadat de plaats was bepaald, konden
wij gaan bouwen. Dit ging ook zoo ge
makkelijk nog niet. want eerst moest van
den hoofdweg af een weg dwars
door de wildernis worden gebaand, waar
langs ons materiaal kon worden aange
voerd Eerst werd" een zware betonnen
plaat aangebracht ter grootte van 3X5
Meter: daarop verrezen twee betonnen en
vervolgens twee baksteenen pijlers en
daarop werden tenslotte onze voornaam
ste twee instrumenten gemonteerd; te
weten het nieuwe azimuth-instrument en I
de Leidsche Zenith-telescoop om de juiste
astronomische breedte te bepalen.
Verder bestond ons instrumentarium uit
een chronograaf, verscheidene chrono
meters en een nog al uitgebreide radio-
ontvanginrichting voor het dagelijks één-
of tweemaal opnemen van de tijdsignalen
van een der groote Europeesche sterre-
wachten, waarvoor wij steeds op Bordeaux
afstemden.
Ten behoeve van de waarnemingen
hadden we een eigen electrische lichtlei-
dlng aangelegd. De stroom werd geleverd
door een accumulatoren-batterij, welke op
haar beurt weer geladen werd door een
electromotor, die ten huize van onzen op
eenigen afstand wonenden gastheer, een
farmer, stond opgesteld.
Half November 1931 konden wij met de
eerste waarnemingen beginnen, waarvan
wij er tot begin Maart 1933 met het azi
muth-instrument ongeveer tweeduizend
hebben verricht. De gemiddelde duur eener
waarneming bedroeg circa 20 minuten.
Collega van Herk deed in dien tijd eenige
honderden waarnemingen met het Zenith-
instrument. In verband met het feit. dat
onze instrumenten zoo laag mogelijk bij
den horizon moesten worden opgesteld,
moest ook ons gebouwtje aan bijzondere
eischen voldoen. Daarom construeerden
wij een naar weerszijden met behulp van
contra-gewichten afschuifbaar dak. ter
wijl de houten zijwanden geheel konden
worden omgeklapt.
Al deze constructies waren evenwel zóó
uitgevoerd, dat de stabiliteit der instru
menten daaronder niet in het minste leed.
Over de wetenschappelijke resultaten
der expeditie kon noch mocht dr Hins
zich uitlaten. Hoewel het jaar 1932 voor
astronomische waarnemingen exceptioneel
slecht was veel slechter dan de meteo
rologische inlichtingen over dit gebied
deden verwachten was zijn algemeene
indruk gunstig. Er is bereikt, wat van
deze expeditie verwacht mocht worden,
vooral wanneer men in oogenschouw
neemt, dat het hier betrof een experiment
met een geheel nieuwe methode, welke in
hoogste instantie bedoelde slechts een
bescheiden schrede dichter te brengen
bij de oplossing van het hoofdprobleem.
NED. TENTOONSTELLINGSTRETN.
De Nederlandsche Tentoonstelllngstreln.
waarover al een en ander door ons gepu-
-iliceerd is. komt Zaterdag 24 en Zondag
25 Juni alhier cn zal dan op het stations
plein geplaatst worden, waar de rijdende
..expositie" te bezichtigen zal zijn.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
N.V. Meelfabriek „De Rijn" v.h. firma
wed. T J. Bots, Utrechtsche Jaagpad 2,
Leiden. Overleden commissaris L. A. Roo-
zen, Den Haag, dd. 9 Mei 1933.
POST EN TELEGRAAF OP
2DEN PINKSTERDAG.
De wnd. directeur van het post-, tele
graaf- en telefoonkantoor alhier brengt
het volgende ter kennis:
Op den 2den Pinksterdag zal het kan
toor zijn opengesteld als op Zondagen.
Er vinden op dien dag één briefpost- en
een pakketpostbestelling plaats, in ver
band waarmede de gelegenheid tot afha
ling van correspondentie, zooals die op
Zondag bestaat, op den 2den Pinksterdag
niet wordt gegeven.
De buslichting vindt plaats als op Zon
dagen.
DE BIOSCOPEN.
Trianon-Theater. Carl Schentröm en
Harald Madsen. in de film Pensiongas
ten" Pat en Patachon en in de wandeling
Watt en Watt vieren voor de pauze
groote triomfen en doen de zaal door hun
koddige avonturen en onverstoorbaar kal
me gezichten daveren van het lachen. Het
fiension ..Kolendamp" waar vasten de
grootste maaltijd ls. Is dan ook voor deze
komische Denen een bij uitstek geschikte
omgeving!
In de tot in alle onderdeelen fijn ver
zorgde filmKalserwalzer" doet Martha
Eegerth ons weder genieten van haar spel
en zang Zij wordt hierin oa bijgestaan
door Willy Eichberger Paul Hörtiger,
Hansi Niese en de schier onmisbare Szóke
Szakall De film toont ons een snel ont
vlambaren ouden graaf (Paul Hörbiger),
die echter zeer te lijden heeft van zijn
zoon (Willy Eichberger) die telkenmale
als papa weer een verovering heeft ge
maakt en van olan ls te trouwen het
geen gemiddeld enkele malen per week
schijnt te geschieden opduikt en de
vermeende aanstaande echtgenoote van zijn
vader van het terrein doet verdwijnen!
Tenslotte verovert Mlzzi. een kellnerin,
(Martha Eggerth) èn het hart van den
zoon èn dat van den vader; die wanneer
het jon ze paar getrouwd ls geen last meer
zal kunnen ondervinden van zoonlief en
naar eigen believen zal mogen huwen.
Daarnaast staat de figuur van den Boeda-
pester fabrikant Leitner (Szöke Szakall).
die alle moeelijke moeite doet om den
keizer te zien en daardoor de film on-
vroolljkt met onbetaalbare, oergeestlge
scènes.
Luxor-Theater. Aan de Duitsch spre
kende film .Titanen der lucht" schijnt
vrijwel de geheele Amerikaansche lucht
vloot te hebben medegewerkt, 't Is een
verbazingwekkend en overdonderend
schouwspel! Vanaf het groote moederschip
der marine vliegen de toestellen af en
aan men ziet ze bij tientallen tegelijk
duikelen en wenden en glijden door het
luchtruim en de vermetelheid der onver
schrokken piloten brengt een adembe
klemmende sfeer, die gelukkig meer dan
eens door een geestiee noot in het dra
matische verhaal wordt onderbroken
Wallace Beery heeft gestalte en voorko
men mede om de hoofdrol te vervullen van
den ruwen zeeman van goeden Inborst, die
uit naijver een jongeren collega op
zettelijk in moeilijkheden brengt om hem
later ten koste van eigen leven te
redden Met onmiskenbare bekwaamheid
teekent Beery den norschen en toch pocu-
lairen ..Windy" te voeten uit en zijn merk
waardige zeemansfllosofie en ongezouten
humor veroorzaken orkanen van vermaak.
Heel sterk spel geeft hij tenslotte bij zijn
laatste vlucht als hij alles in de waag
schaal stelt om twee gewonde kameraden
te helpen Titanen der lucht" ls In
haar genre één der best gespeelde en
fraaist geregisseerde films van het laatste
jaar. waarin, naast Wallace Beery. onder
meer Clark Gable Conrad Nagel en Do-
BINNENLAND
Rede van dr. Colijn in de Tweede
Kamer: sterke bezuiniging en nieuwe be
lastingen. (Pari Overzicht 4e Bladl.
De weclde-vcrtcrinesbelasting wordt op
genomen in het ontwerp-omzetbela-sting.
(Binnenland 4e Blad).
Overzicht der Noordzee-visscherij van
Januari tot en met Mei. (Binnenland. 4e
Blad).
Te Den Haag is, 44 jaar oud, overleden
de bekende gymnastiek-lceraar en leider
der Olympische dames-ploeg, A. van Zand
vliet. iSport, 3e Blad).
Twee vliegtuigen te Soesterberg vernield.
(Gemengd, 3e Blad).
Auto te Bergen-Binncn op schoolkinde
ren ingereden; één zwaar en vier lichtge
wonden. (Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND
De Transfer-conferentie te Berlijn be
ëindigd. (Bultenl. Ie Blad).
Chamberlain over de Economische We
reldconferentie. (Bulten!.. Ie Blad).
De wet op de religieusc orden in Spanje
bekrachtigd. (Buiten! Ie Blad)
Ernstig spoorwegongeval in Bosnië.
(Bultenl Gemengd 3e Blad).
Een fabricksontnïoffing in Californic
eischt 20 dooden. (Tel.. Ie Blad).
rothy Jordan hun medewerking verleenen.
Een film van een dikwijls scherpe reali
teit die een bezoek aan het Luxor-Theater
volkomen waard ls.
Er ls een Interessant bijprogramma met
een geestige klucht „De Prinses en de
loodgieter" vóór de pauze.
Casino-Theater. „Kameradschaft" is
een film van een heel bijzonder genre,
welke de volkenverbroedering in beeld
brengt en onder 't buitengewone vakman
schap van den kunstenaar Pabst tot stand
is gekomen. In sobere verteltrant stel t hij
de Dultsche mijnwerkers In de Dultsche
mUnen en hun Franscbe collega's ln de
Fransche kolengangen tegenover elkander.;
doch dan heeft er eensklaps een ontplof
fing plaats in de Fransche mijn. De Duit-
schers kennen nu geen landsverschll meer
en snellen hun Fransche broeders te hulD.
In een beklemmende snanning volgen de
beelden elkander od totdat tenslotte de
Fransche geredden hun Dultsche redders
verbroederd naar de grens terugbrengen,
waar aan den eenen kant Grenze" en aan
den anderen kant „frontlère" staat te le
zen. maar de mijnwerkers kennen die
grenzen niet Voor hen blijven mijnwer
kers mijnwerkers van welke nationaliteit
ze ook zijn
Een Drachtig eDos van de broederschap
der volkeren is dit kunstwerk. „Kamerad
schaft" dat eerlijk en diep menschelilk ls
en niet nalaten zal indruk te maken. Zulke
films ziet men graag voor een tweede
maal.
In 't verdere programma loopt „Onder
de roode lantaarn" een spannende film.
De voornaamste twee instrumenten waarmede dr. C. H. Hins en drs G van Herk
in Britsch-Oost-Afrika hun astronomische waarnemingen verrichtten nl 't zenith-
en azimuth-instrument, waaraan wij hierboven een artikel wijden.
