Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 3 Juni 19;
FINANCIEEL OVERZICHT.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
ZIJ: D Iaat me aan de zee denken
HIJ: Wild. romantisch ontemoaar....
ZIJ Nee, maar u maakt me draaierig
(Humorist)
Pech voor die twee kerels, om met dien slaap
wandelaar te moeten kampeeren, want ze durven
hem niet wakker te maken en hij neemt gewoonlijk
de tent mee. (Humorist)
Ik heb zoo'n Idee, dat dat Tsjaikowskv is.
Is dat alles Wij hebben glstera ond
Barcelona gehad. (Köln. Hl.)
fcv.
Vrouw: Piet, liefste, zit mijn rugzak recht?
(Humorist)
Een van onze reizigers heeft de vorige week nog een order
van tweehonderdduizend gulden geboekt
Schep niet zoo op
t Is heusch waar Ik zal le de herroeping laten zien
(London Opinion)
Man (tot z'n zenuwachtige vrouw): „Werkelijk Allee,
het is verschrikkelijk met le Je vraagl me om Je ergens
heen mee te nemen waar le niet de kans loopt door
auto's overreden te worden en nu ben Je nog niet
tevreden." (Happy Mag.)
Transferbesprekingen te Berlijn - Rente
betaling op Duitsche obligation op geblok
keerde rekening - Dc goudclausule in
Amerika officieel buiten werking gesteld
- Gunstiger stemming voor binnenlandschc
obltgatiën - Nieuwe hausse op de aan-
deelenmarkt - Rendementsmogelijkheden
van aandeelen Philips Bevredigend jaar
verslag der Koninklijke Petroleum Mij.
Te Berlijn worden thans besprekingen
gehouden, van welker resultaat het zal
afhangen, welke offers van houders van
Duitsche obllgatiën zullen worden ge
vraagd. Of juister is het misschien te
zeggen, „welke offers aan deze houders
zullen worden opgelegd". Immers zelf
zullen de obligatiehouders, die hun geld
middelen ter beschikking van de Duitsche
openbare lichamen en ondernemingen
hebben gesteld, weinig in te brengen
hebben. De besprekingen worden gevoerd
tusschen de Duitsche autoriteiten, de bul-
tenlandsche bankinstellingen, die credie-
ten op korten termijn in Duitschland heb
ben uitstaan, en de buitenlandsche emlt-
tenten van Duitsche leeningen, terwijl
ook andere vertegenwoordigers van obli
gatiehouders, ter behartiging van hun be
langen, zl)n uitgenoodigd. Tot de Neder-
landsche delegatie b.v. behooren o.a. eenige
leden uit de „Commissie voor de Fondsen",
welke door de Vereeniglng voor den Ef
fectenhandel te Amsterdam is benoemd.
In werkelijkheid is het karakter der
conferentie echter van zoodanigen aard,
dat de „behartiging van de belangen van
obligatiehouders" zich op zijn hoogst
daartoe zal kunnen beperken, dat de eene
groep van crediteuren niet boven een
andere groep bevoorrecht zal worden. In
principe stond echter reeds vóór den aan
vang der Conferentie vast,, dat de obli
gatiehouders zullen moeten berusten in
het „transfermoratorium", dat door de
Duitsche autoriteiten wordt opgelegd.
Van Duitsche zijde is er van den be
ginne af aan de nadruk op gevestigd, dat
de besprekingen slechts van „Informatie
ven" aard zijn, d.w.z. dat de Rijksbank
zal verklaren, welke maatregelen zij denkt
te zullen nemen, om ter bescherming van
den Mark, het overmaken van gelden naar
het buitenland voor rente en aflossing
van leeningen, te verbieden. Op de confe
rentie zijn dan ook niet eens de lichamen
en ondernemingen, die de leeningen In het
buitenland hebben opgenomen, vertegen
woordigd. Het doet er ook niets toe. of
men een obligatie bezit van een lichaam
als het Duitsche Kali-syndicaat, dat uit
de opbrengst van zijn verkoopen uit het
buitenland meer dan voldoende buiten
landsche betaalmiddelen ontvangt voor
het nakomen van zijn leeningsverplich-
tlngen, dan wel af men houder is van
een obligatie van een of andere Duitsche
gemeente, die met financieele moeilijk
heden te kampen heeft en in het geheel
geen inkomsten in buitenlandsche valuta
heeft. Over de hoofden van gefdnemers
en van geldgevers heen benaalt de Rijks
bank. wat het Duitsche Rijk in zijn geheel
aan buitenlandsche deviezen wil en kan
missen voor betaling van rente en aflos
sing op in het buitenland opgenomen
leeningen, onverschillig door wie.
Bij den aanvang der Conferentie heeft
Dr. Schacht nog eens een uitvoerige uit
eenzetting gegeven van de oorzaken, die
tot den huldigen toestand hebben geleid.
Behalve op de fatale gevolgen van het
vredesverdrag wees hij hierbij ook op de
belemmering van den uitvoer uit Duitsch
land, door de afsluiting der grenzen van
verschillende staten. Over het eandeel
van Duitschland zelf ln deze politiek van
economisch chauvinisme, dat in het toe
nemende autarkische streven ln Duitsch
land in zoo sterke mate tot uiting komt,
heeft dr Schacht wijselijk gezwegen
Hoe dit zij, men staat thans voor de
ongelukkige omstandigheid, dat de goud
en deviezenreserves der Duitsche Rijks
bank zoo zeer zijn ingekrompen, dat de
dekking der bankbiljetten nog slechts 8"/o
draag:. Dat deze ongunstige positie tot
dusverre nog nauwelijks tot uiting is ge
komen in den koers van den Rijksmark,
die zich op een niveau van circa 58 cent
beweegt, is alleen daaraan toe te schrij
ven, dat het geldverkeer met Duitschland
zoo sterk aan banden is gelegd. Wanneer
het geld vrijelijk uit Duitschland zou mo
gen worden uitgevoerd, zou de Mark in
een ommezien een buiteling maken, die
de koersdaling van den dollar waarschijn
lijk verre in de schaduw zou stellen.
In werkelijkheid is de Mark reeds thans
aanzienlijk in waarde gedaald. De „Sperr-
marken". dat zijn die, welke op grond van
de reeds bestaande voorschriften niet uit
Duitschland mogen worden geëxporteerd
en alleen, en dan nog zelfs in beperkte
mate, op bepaalde voorwaarden voor
transacties in Duitschland zelf mogen
worden aangewend, worden tegen een
prijs van circa 30 cent verhandeld. Het ligt
in de bedoeling, de rente en aflossing der
buitenlandsche obligatiën ook, geheel
of ten deele in zulke „Sperrmarken"
te voldoen. Daarnaast is er een plan
opgedoken, om in plaats van deviezen
voor rente en aflossing in Marken lui
dende obligatiën te verstrekken, die in
het buitenland verhandelbaar zou
den zijn.
Het is intusschen de vraag, of het
mogelijk zou zijn. in het buitenland een
markt voor zulke obligatiën te vinden; in
elk geval zouden zij ongetwijfeld met een
aanzienlijk disagio worden verhandeld, tot
tijd en wijle de algeheele toestand in
Duitschland mocht verbeteren.
In hoe sterke mate ons land bij de z.g.
„Transferquaestle" van Duitschland is be
trokken, blijkt wel daaruit, dat van het
totale bedrag der Duitsche buitenlandsche
schuld ad 19'/i milliard Mark niet minder
dan 3.4 milliard op rekening van Neder
land komt, waarvan 1.87 milliard bestaat
uit leeningen op korten termijn, en 1.56
milliard uit credieten op korten termijn.
Hoewel het reeds lang te voorzien was,
dat het tot 'n stopzetting der overmaking
van rente en aflossing op Duitsche leenin
gen zou komen, hebben de koersen dezer
leeningen toch nog den invloed onder
vonden van den aanvang der „transferbe
sprekingen'' en de d.»ar gedane mededee-
lingen. Na een verdere koersdaling viel
later eenig herstel te constateeren.
Behalve voor Duitsche obligatiën was de
stemming gedurende het grootste deel der
afgeloopen week ook gedrukt voor Amerl-
kaansche en andere in dollars luidende
leeningen, op de verdere koersdaling van
den dollar en de indiening van 'n wetsont
werp in de Ver. Staten, waardoor de goud
clausule buiten werking wordt gesteld.
Hoewel tot dusverre de goudclausule toch
reeds niet was toegepast, zoodat de aan
neming van het wetsontwerp slechts een
formeele bevestiging van een reeds be-
staanden toestand is, heeft de weinig
elegante wijze, waarop de Amerikaansche
regeering zich aan eenmaal aangegane
verplichtingen onttrekt, doch een zeer
Pijnlijken indruk gemaakt. Het rechtsge
voel wordt ln den laatsten tijd wel op een
zeer zware proef gesteld.
Op de binnenlandsche beleggingsmarkt
was de stemming goed prijshoudend tot
vast. vooral voor staatsobligatién. De
directe vrees voor inflatie hier te lande is
wel geheel verdwenen. Eenerzijds hebben
de beschouwingen in het jaarverslag van
de Neerlandsche Bank hiertoe het hunne
bijgedragen, aangezien mr. Trip hierin
nogmaals op ondubbelzinnige wijze bet
inflatie- en het reflatiestreven veroordeelt,
en wijst op de noodzakelijkheid van de
wederinvoering van den gouden standaard
in de landen die hun ruilmiddel losge
maakt hebben van het goud.
Wel legt ook mr C)p 'n zijn jaarverslag
den nedruk op het verband dat oos'aat
tu; t( her de valuta en de staatsfinancisn,
waarbij hij wijst op het groote belang van
het ir orde brengen van de staatshuishou
ding. Maar Juist aiorop aarsluitend Mvam
Cc leiklaring van de nieuwe. Neieriand-
sche regeering, waaruit duidelijk de wil
spre> kt het niveau van d. staatsbu.-h.ui-
ding te verlagen en niet voor vergaande
bezuinigingsmaatregelen en invoering van
nieuwe belastingen, terug te schrikken. Ook
deze ve'-klaring reeft op dt beurs een gun
stiger indruk gemaakt.
Ondanks het Veidwijnci. van de vrees
voor inflatie hier te lande heeft de aan-
deelenmarkt te Amsterdam in de afgeloo
pen week een hausse te zien gegeven, van
nog veel grootere afmetingen dan die,
welke in de voorafgaande weken was inge
treden. Een werkelijk stevige basis vooi
deze sprongsgewijze koersstijging is niet
aan te wijzen. Hoofdzakelijk vaart men
hierbij ln het kielzog van Amerika, waar
de inflatieroes weer hoogtij heeft gevierd.
Een der Amerikaansche inflatie-gevolgen
is een aanzienlijke stijging der prijzen op
de productenmarkten, niet slechts uitge
drukt in gedeprecieerde dollars, maar ook
ln goud omgerekend.
Of men hierbij te doen heeft met een
verschijnsel dat zich. wanneer de inflatie
injectie een keer heeft uitgewerkt, zal
weten te handhaven, is de vraag. In elk
geva! kunnen verschillende ondernemingen
profiteeren van de hoogere, thans geldende
prijzen. Dit is bv. het geval met de Ned.
Indische rubberondernemingen, die dan
ook sterk in koers zijn gestegen. Hierbij
moet worden opgemerkt, dat de prijsstij
ging voor rubber, behalve aan de dollar-
depreciatie, ook moet worden toegeschre
ven aan de nieuwe plannen tot beperking
der productie, al zijn deze nog niet in een
vergevorderd stadium gekomen.
Suikeraandeelen trokken ook groote,
voornamelijk, speculatieve, belangstelling
De verbetering van den suikerprijs te New
York zal. wanneer zij aanhoudt, ook tot
een stijging der verkoopprijzen van de
Nivas, de verkoopcentrale voor Java-suiker
moeten leiden en deze mogelijkheid wordt
thans in de koersen verdisconteerd. Vooral
in aandeelen Handelsver. „Amsterdam"
nam de koersstijging een sinds lang niet
meer gekenden omvang aan. Op één dag
bedroeg de koerswinst 6 op den daarop
volgenden dag weer 14 Natuurlijk kon
de geheele koersstijging niet behouden
blijven, doordien winstnemingen een druk
uitoefenden.
In de industriëele afdeeling ging het
nauwelijks minder levendig toe. Hier gaven
aandeelen Philips den toon aan, eveneens
met een sprongsgewijze koersstijging. Het
deze week betaalbaar gestelde dividend
van 6 kon gemakkelijk ingehaald wor
den, waarna de koersstijging nog verderen
voortgang maakte al kon deze niet geheel
worden gehandhaafd.
De uiteenzettingen in de jaarvergade
ring van Philips hebben weinig nieuwe
gezichtspunten geopend. De directie ging
in op eenige punten, die door critici van
het verslag waren opgeworpen, waarbij
zij mededeelde, dat het koersverlies, dat
ditmaal ten laste van de exploitatiereke
ning is gebracht, f. 400.000 heeft bedragen.
Bij de behandeling van de statuten
wijziging, die de terugbetaling op de aan
deelen van f.250 per stuk omvat, heeft
zich een uitvoerig debat ontwikkeld met
een aandeelhouder, die een voorste) had
Ingediend tot verhooging van het pri
maire dividendpercentage, waardoor het
aan aandeelhouders op het in normale
waarde verminderd aandeel uit te keeren
winstaandeel niet zou veranderen. Het
voorstel werd verworpen, nadat het be
stuur zijn afwiizend standpunt hierop
nader had toegelicht Wij merken in dit
verband op. dat de rendementsmogelijk
heden voor de aandeelen. welker nominale
waarde thans tot f. 750 wordt verminderd,
vermoedelijk niet zooveel geringer ziln
dan op de vroegere aandeelen van f 1000.
Immers is Philips in het laatste jaar niet
in staat geweest, het bedrag, dat thans
voor de terugbetaling wordt aangewend,
in het bedrijf aan te wenden, terwijl op
zulke liquide middelen evenzeer een noe
menswaardige rente kan worden gemaakt.
De winst van het concern zal dus door de
onttrekking van het op de aandeelen
terug te betalen bedrag niet veel vermin
deren en de aandeelhouders zullen een
evenredig deel hiervan ontvangen.
Aandeelen Koninklijke Petroleum kon
den eveneens een aanzienlijke koerswinst
boeken. Eerst deed zich hierbij naast
de factoren van algemeenen aard de
gunstige invloed gevoelen van berichten
uit de Ver. Staten, waaruit bleek, dat
natuurlijke oorzaken, n.l. het doordringen
van water in eenige honderden petroleum-
bronnen in het rijke Oost-Texasgebied, de
zoo zeer gewenschte productie-verminde
ring bevorderen. Later in de week ging
van het toen gepubliceerde jaarverslag
een stimuleerende uitwerking uit. Blijkens
dit verslag is de productie der Koninklijke
Shellgroep weliswaar, als gevolg van de
vrijwillig toegepaste productiebeperking,
ca. 10 millioen beneden die van 1931 ge
bleven, maar de uitkomsten van het be
drijf zijn niet bij die van het vorige jaar
ten achter gebleven. De netto-winst heeft
f. 28.30 millioen bedragen, tegen f. 27.91
millioen vorig jaar.
Ook ln het afgeloopen jaar is men niet
voor koersverliezen op Ponden gespaard
gebleven; de Koninklijke heeft dus geen
gevolg kunnen geven aan haar voorne
men, om de f. 11 millioen, die het vorige
jaar aan de reserve waren onttrokken tot
dekking van een deel van het koersverlies,
weer aan te vullen uit de winst als ge
volg van een eventueele stijging van het
Pond. Men zal zich herinneren, dat de
Koninklijke, bij de Ponden, die als gevolg
van bedrijfstransactie reeds in haar bezit
waren, aan het eind van het vorige jaar
nog een belangrijk bedrag aan Ponden
had bijgekocht, in de hoop, door een
koersverbetering van het Pond de gele
den verliezen te kunnen dekken. Deze
valuta-speculatie heeft niet de verwachte
resultaten gebracht; doordien het Pond
opnieuw in koers is gedaald, moest een
verder koersverlies geboekt worden van
f. 6'/i millioen.
De kaspositie van de Koninklijke Shell
groep is nog krachtiger dan in hetvoriee
jaar. De liquide middelen in verschillende
munteenheden, waaronder begreoen be
leggingen in obligatiën, schatkistpapier
enz. bedroegen begin Mei j.l. berekend
tegen de koersen van dat tijdstip het
equivalent van meer dan 51 millioen
Pond Sterling, gelijk aan f. 422.80 millioen
tegen f.343 millioen in het vorige jaar.
Het verslag bevat geen mededeelingen
over de gevolgen van de depreciatie van
den dollarkoers voor het bedrijf in zijn
geheel. Aangezien de Koninklijke Shell
groote verplichtingen in dollars heeft uit
staan, zal zij hieruit aan den eenen kant
zeker voordeel trekken, te meer wanneer
zij inderdaad de goudclausule niet mocht
toepassen. Of zij tot dit laatste, voor zoo
ver dollar-obligatiën Koninklijke en Ba-
taafsche in Nederlandsch bezit betreft,
kans zal hebben, zal door den Nederland-
schen rechter worden uitgemaakt in een
proces, dat binnenkort aanhangig zal wor
den gemaakt, en welks resultaat van
principieele beteekenis zal zijn, ook voor
andere dollarobligatiën van Nederlandsche
debiteuren.
De andere afdeelingen der beurs hebben
zich bij de algemeene stemming aange
sloten; er trad een scherpe koersstijging
in. die slechts ten deele later te loor
ging.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
4°/o Nederland 1933 97 3/4—98'/-.
4'/»»/o Ned-Indië 86 3'4- -89 5/8.
Dawesleening 43'/-- -42'/!42 7/8.
Youngleening 37 11/16—34 1/4—36 3/8.
4»/o Kon. Petroleuro 78'/s7677.
6°/o Pruisen 32 3/8—29
Ned. Handel Mij 661/4—701/4—691/4.
Ned. Ford 147'/i—141—147'/i.
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
Volgens oude gewoonte werd er vrwgi
aan het personeel van de boeren hier i
de omgeving tijdens de groote voorjaa
lammerenmarkten een dagje vrijaf gqe
ven om aan de lammerenmarkt een üt
zoek te brengen en zoo kon men ln ra
ger jaren menig jong paartje (meidem
knechten) uit de boerenbedrijven 5
aantreffen en werd er door deze joql
's middags nog een beetje nagefuiï!
langen tijd was evenwel met deze trÜ
gebroken. Gistermorgen echter zagen1
hier weer een 4 tal jongelui, „stijfs
armd" tusschen de lammerenhokken 51
reeren. Dit ontging niet aan de anis
boeren en men wees er dan ook op, dat f
nog een stuk traditie was uit den goeii
ouden tijd. En met recht. Dat was nog ti
den tijd dat het marktleven in alle ni
voortgang kon hebben, toen men nog t»
het veege lijf behoefde te bergen, zooii
nu wanneer men even buiten de voetpa
den treedt, groote kans maakt onder ara
of electrische tram te geraken.
Uit den tijd dat de boer nog person»
kon betalen en zijn weideloammeren kocnj
met bijna 100 t>ct. zekerheid er f. 5 a tl
weidgeld mee te verdienen en alzoo eet
groot deel der pacht of hypotheekrente
mee te voldoen. Doch ook met deze -
laatste traditie is gebroken door oen
crisis en we hopen dat het tweetal ouder-
wetsche jonge paartjes dat gisteren een
oude recht weer verkrijgt dat hij zijn loon
symptoom moge zijn dat ook den boer tie-
cud erecht weer verkrijgt dat hij zijn lood
krijgt voor de zorgen aan zijn Jonge
weidelammeren. Eenige jaren is daar oir
geld op toegelegd.
Gisteren was er echter op de schapen-
afdeeling wat beter handel, dank zij dai
België weer gelegenheid tot invoer had ge
geven. Voor enkele groote slagersbedrij™
te Brussel, Antwerpen en Mechelen trouwe
afnemers van onze markt, werd er gis
teren, zij het op consent, weer een fun»
kwantum gekocht. De prijzen waren da»
ook wat beter en de aanvoer werd schoon
geruimd. In het noorden des lands -
Leeuwarden en Zwolle deelde men
deze gunstige jjositie nog niet, doch men
mist daar ook de kwaliteit die de expor
teurs voor deze afnemers noodig
Op de afdeelingen gebruiks- en weioe-
vee was het voor de melkkoeien een bui
tengewoon stille handel en moest er aw
de kooplieden verlies worden genome
Weidevee ook flauw, doch er was hien
tenminste nog een beetje omzet, up
slachtvee-afdeelingen was er evenwei e
goede vraag. De voorraden werden alles
plaatst, op eenigszins vastere pruso»
Nuchtere en vette kalveren met iu
handel, lagere prijzen en ook ln de va
kens was de handel allesbehalve bevreo
gend. De prijzen voor magere mestvars
flauw en biggen overtuigend lager.
VAN DER s'
Philips Gloeilampen 1571/!l®-'
160V- ex div.—170—162'/!.
Unilever 95 1/4—100 1/4—98'/!.
Kon. Petroleum 159'/i171
Amsterdam Rubber 79'/!90'/.---
Bandar Rubber 55—69 -68 1/4.
Oost Java Rubber 91 1/4103.
Ned Scheepvaart Unie 59 3/4—63-u
Vorstenlanden 42 5/85349 3/4. g j
Handelsver. .Amsterdam" 212'/»
—229'/i.
Javasche Cultuur 139—150—141
Dell Batavia Mij 143-150—146'
Deli Mij. 134'/»—148-142.
Ngredjo 153—170—164V».