•piÏJNHARDrs
fe Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 27 Mei 1933
Vierde Blad
No. 22450
FINANCIEEL OVERZICHT.
Alléén echt
P Buitenl. Weekoverzicht
HET nieuwe ministerie.
0JT OORDEEL DER INDISCHE PERS.
-eta meldt uit Batavia:
yonder volgen verschillende pers
ten van de in Ned.-Indië verschij-
0e bladen:
net „Soer. Handelsblad" wenscht Ned.-
geluk met de benoeming van den
Colijn tot Minister van Koloniën,
meent ten aanzien van het Kabinet
t dit een samenraapsel is van divergee
rde opinies. Om dezen reden verwacht
blad van dit Kabinet weinig.
pe „Indische Courant" schrijft: De heer
lltn'maakte er van wat er van te maken
5 met oriëntatie naar buiten voor wat
eft de voornaamste portefeuilles, het-
duidelijk tot uitdrukking komt in de
oeming van den heer jhr. mr. A. C. D,
Graeff op den post van Buitenlandschc
ten. Het blad is verheugd over deze be-
ming.
pe verdeeling van de andere portefeuil-
is slechts van belang voor de levens
waarheid van het Kabinet. In dit ver-
-d zegt het blad „dat het geen schrijn-
t voor de toekomst bevat."
pe „Java Bode" meent, dat er alle reden
voldoening is.
De portefeuille van Koloniën had niet in
tere handen kunnen komen dan die van
n heer Colijn, van wien het blad minder
-enstand tegen bepaalde bezuinigings-
annen verwacht dan van zijn voor-
nger.
De benoeming van den heer De Graeff ls
-ral belangrijk met het oog op de ont-
eling van den Pacific waarbij Japan
bijzonder naar voren springt.
Het .Bat. Nieuwsblad" hoopt, dat de be-
gmgspolitiek op zulk een wijze zal
den gevoerd, dat Ned.-Indië een be-
-nbaar land blijft, weshalve ook op de
akliggende inkomstenbronnen dient te
rden gelet.
Het blad is verwonderd over het feit,
t de nieuwe premier slechts één gepro
beerde bezuinigingspropagandist (de
,r Kalff) naast zich schaarde, van den
i Oud verwacht het blad namelijk
Tnamelijk besnoeiiing op de begrootin-
van Defensie.
In afwachting van daden heeft het blad
zwaar hoofd in een langdurig bestaan
het Kabinet, zulks met het oog op de
ogene samenstelling van het Mi
me.
•t ..Nieuws van den Dag v. N. I." meent,
t de economische crisis wel langer zal
en dan dit crisis-kabinet.
Eet blad verwacht van de vrijzinnige
ters weinig meer dan bezuiniging op
weermacht.
benoeming van den heer De Graeff
'st, volgens het blad, dat de Belgische
tie op den achtergrond wordt gescho-
en daarentegen de Pacific-problemen
:en voorgrond worden gebracht.
et blad acht den heer Oud als Minis-
van Financiën een zwakke plek in het
■kinet.
Het „A. I. D. de Preangerbode" schrijft,
het land den heer Colijn dank ver-
tddigd is voor de samenstelling van dit
'rogeen, krachtig, nationaal Crisis-
binet.
Het blad meent, dat de resultaten van
t Kabinet met vertrouwen kunnen wor-
tegemoet gezien. De heer Colijn op
n post van Koloniën versterkt het ver-
uwen in binnen- en buitenland. Van
n post zal de heer Colijn tevens kun-
n toezien op het Ministerie van Bin-
landsche Zaken, dat thans onder lei-
g komt te staan van iemand die tot
"ver alleen in zijn eigen partij be-
d was.
De voornaamste taak welke het Mi
serie zich zal moeten stellen wordt ge-
rmd door herstel en handhaving van
t Gezag, en bereiking van een sluitende
ooting.
De „Deli Courant" juichte reeds het
"ste gerucht omtrent het optreden van
n heer Colijn als Minister van Koloniën
en wees reeds Woensdag j.l. op de be-
kenis daarvan voor Ned.-Indië en de
ksfinanciën. Bovendien zal het Plein
"en afzienbaren tijd een bewindsman
pig hebben, die volkomen op de hoogte
van de draagkracht en nooden van
ed.-Indië en scherp kan vaststellen tot
■ar de verantwoordelijkheid voor den
ng van zaken in Ned.-Indië te dragen is.
Wat het Kabinet in zijn geheel betreft,
het blad niet enthousiast, maar het
"ft dit Kabinet een even goede kans als
'ke andere samenstelling ook.
De ..Locomotief" noemt het Kabinet een
g™ct van de noodzaak tot samenwer-
8 van alle voor de vorming van een
»eering in aanmerking komende bur-
whjke partijen, waarbij de zwakke ver-
enwoordiging van den Vrijheidsbond en
sterke representatie van de Vrijzinnig-
roocraten opvalt.
-{* benoeming van den heer De Graeff
Minister van Buitenlandsche Zaken is
i„ ^teh a's de voortzetting van het
-mc'pe om Buitenlandsche Zaken buiten
Partij-kwesties te houden en verder als
•"aanwijzing van het inzicht dat de
«uic-problemen en de positie van Ned.-
„7 de komende periode zeer groote
"tocht zullen vragen.
aanvaarding door den heer Colijn
de portefeuille van Koloniën geeft
■"-li bewindsman in het, aan de belang-
'ungsfecr van het parlement grooten-
onttrokken Departement van Kolo-
A»elegenheid tot het voeren van een
- iïia Persoonlijke politiek, welke den
n dsman, die elders zooveel water in
wijn zal moeten doen, ongetwijfeld
zal wezen.
WpW de afwezigheid van den heer
„v.elen zal teleurstellen is de gevon-
Pdigend 'ne V00r Ko'oni®n on,5e"
OW-' Jlhfang Timoer" is niet enthousiast
vin nvi aanvaarding van de portefeuille
Nad n» en door den heer Colijn. Het
den heer Colijn een der meest
heemi v Hollanders. Vooral voor de
t~aoho beweging zal deze verande-
Ïcbi PPJdh zijn. Het blad is verder van
r, dat de heer De Graeff de juiste
id mii 'uiste plaats zal zijn in ver-
De valuta-stabilisatie opnieuw op losse
- Herleving van het inflatie-
f®""1! dc„ Ver. staten - Toeneming
T bedrijvigheid in de Amerikaansche
whnmmtr InTlocd Tan de valuta-
chommchngen op de productenmarkten
L„i! oek naat het Amerikaansche
bankwezen - Onzekere toestand der
Petroleummarkt - Vaste stemming
ter Beurze.
Ofschoon de grondstemming ter beurze
Sr.ïLS de A'Reloopen week bijna voort
durend vast is gebleven, was de omvang
van den handel toch veel minder groot
dan in den eersten tijd na het loslaten
van den gouden standaard in de Vereen
Staten. Men heeft voor het oogenblik weer
meer oog voor de factoren van onzeker
heid, die vooral op internationaal politiek
gebied bestaan, waarbij vooral de teleur
stelling over de Fransche houding in de
kwestie der ontwapening. hoewel op
zichzelf psychologische gemakkelijk ver
klaarbaar, een deprimeerenden invloed
heeft uitgeoefend Hierbij komt, dat de a s
besprekingen over de particuliere schulden
van Duitschland niet anders dan met be
zorgdheid tegemoet gezien kunnen wor
den, omdat het resultaat ervan, hoe dan
ook. wel zal neerkomen op het eischen van
meer of minder groote offers van obli
gatiehouders. Als derde, en belangrijke
factor, moet worden vermeld, dat de voor
bereiding voor de Economikhe Wereld
conferentie, die een tijd lang in de goede
richting scheen te zullen gaan, in den
jongsten tijd weer op een dood spoor
schijnt te zijn gekomen.
In het begin dezer week viel uit de be
richten, welke uit de Ver. Staten en uit
Engeland binnenkwamen, op te maken,
dat de plannen, om tot een gemeenschap
pelijke stabilisatie der valuta's dezer beide
landen te komen, aanzienlijke vorderingen
hadden gemaakt. Gesproken werd van een
„valuta-wapenstilstand" tijdens den duur
der Economische Conferentie, waarop dan
een definitieve stabilisatie, resp. terugkeer
tot den gouden standaard, zou volgen.
Inmiddels is echter gebleken dat de tegen
stellingen nog lang niet overbrugd zijn.
Het afwijkende standpunt heeft hoofd
zakelijk betrekking op de verhouding tus-
schen den dollar en het pond sterling, die
als basis voor de stabilisatie zal dienen.
In de Ver. Staten wenscht men blijkbaar,
dat de dollar gestabiliseerd wordt in de
verhouding van 4 i tot het pond ster
ling. terwijl Engeland daartegenover sta
bilisatie in verhouding van 3.50 to- 1
wenscht. Aangezien de tegenwoordiger
koers van den dollar ten opzichte van het
Pond ca. 3.90 bedraagt, komt het Ameri
kaansche standpunt dus daarop neer, dat
men met de depreciatie van den dollar nog
iets verder wil gaan, terwijl de Engelschen
daartegenover willen, dat de stabilisatie
op een hooger peil dan het thans bereikte
plaats vindt. Op deze wijze is het geheele
vraagstuk der stabilisatie weder op losse
schroeven komen te staan.
De mogelijkheid, dat Amerika zich aan
het Engelsche standpunt zal aanpassen,
lijkt vooralsnog zeer gering. Integendeel
wijzen de jongste berichten uit de Vereen.
Staten er op, dat men daar te lande nog
verder den kant van inflatie op wil gaan.
Men vreest er blijkbaar, dat de waarde
daling der valuta in den tot dusverre be-
staanden omvang nog niet voldoende is
ter „stimuleering" van 't zakenleven. Wel
iswaar zijn er in verschillende bedrijfs
takken in Amerika aanwijzingen van een
opleving, die wellicht ten deele aan sei
zoeninvloeden moet worden toegeschreven,
maar toch voor een deel ook het gevolg is
van de kunstmatige stimulans, die een i
depreciatie der valuta pleegt te geven,
al kan zulk een verbetering uitteraard
slechts van tijdelijken aard zijn.
De bedrijvigheid in de Amerikaansche
ijzer- en staalindustrie vooral is sterk toe
genomen. De productie in deze tak van
nijverheid is thans ca. 40% grooter dan in
den overeenkomstigen tijd van het vorige
jaar. Ook in de automobielindustrie zijn
de orders toegenomen, wat weder een
gunstigen invloed heeft uitgeoefend op de
activiteit in de rubberindustrie. De groote
Amerikaansche fabrieken van rubberban
den en andere rubberartikelen werken
weder op volle capaciteit, en er zijn er
zelfs, die met vier ploegen nacht en dag
werken. De textielindustrie heeft eveneens
haar productie kunnen opvoeren, waarvan
de kunstzijde-industrie, na een tijdelijke
inzinking, ook heeft kunnen profiteered
Terwijl deze uitbreiding van den omvang
van zaken tot bevrediging stemt, heeft de
prijsontwikkeling in den jongsten tijd een
minder gunstigen indruk gemaakt. Een
lichte verbetering in den koers van den
dollar heeft zich nl. onmiddellijk weer
spiegeld in een daling van de prijzen op
de productenmarkten. De prijs van harde-
winter tarwe te New-York b v. is^ na een
verbetering van 86 1/4 cents weer ingezakt
tot 78 3/8 cents per bushel: de katoen-
noteering is van 8 75 weer teruggeloopen
tot 8.25 dollarcents.
Blijkbaar acht men het onder deze om
standigheden in de Ver. Staten noodzake-
yijk een nieuwe inflatie-injectie toe te
dienen. Aan de Federal Reservebanken is
opdracht gegeven, hun aankoopen van
staatsfondsen te hervatten, waardoor dus
opnieuw een grootere hoeveelheid ruil
middelen in omloop wordt gebracht. Ook
voor financiering van het werkverschaf
fingsprogramma zullen nieuwe uitgiften
van bankpapier plaats hebben. De aan
kondiging van deze verdere inflatie-maat
regelen heeft den speculatieven weerstand
van de markten versterkt, en tot een prijs
herstel voor tarwe, katoen enz. geleid. De
koersdaling van den dollar, waarmede dit
gepaard is gegaan, heeft zich ook op de
New-Yorksche fondsenmarkt in n meuwe
koersstijging weerspiegeld. De speculatieve
hausse-beweging is nog aangewakkerd
door de bereidwilligheid, waarmede de
banken leeningen de makelaars ter
financiering van beurstransacties ver
strekken. in de laatste weken zijn deze
makelaarsleeningen ^middeld met 75
millioen dollar per week toegenomen.
De koersstijging te New-York zou, zon
der den indruk van de verbetering m het
bedrijfsleven en de nieuwe waardedaling
van den dollar wellicht nog verder om
zich heen hebben gegrepen, waie het niet.
dat maatregelen van 0Jer^f'd^"?g)„, °p
het gebied van het bankwezen tot terug
houding aanleiding ?°hden hebben gege
ven. De Commissie uit de Senaat voor het
onderzoek der situatie in het bankwezen
heeft haar werkzaamheden ook uitge
strekt tot het bekende bankhuis J. P.
Morgan.
Hoewel men van meening is, dat zoo
wel de organisatie als de bedrijfspolitek
van deze firma de toets der critiek zal
kunnen doorstaan, is men toch bevreesd,
dat de methoden, die bij het onderzoek
worden toegepast, groote schade aan het
Amerikaansche bankwezen in het alge
meen zullen kunnen toebrengen Zoo is
reeds verlangd, dat de bank een lijst zal
overleggen van deposanten van meer dan
honderdduizend dollar, alsmede van de
cliënten, aan wie bijzondere faciliteiten
bij de verstrekking van leeningen zijn toe
gestaan. Een en ander beteekent feitelijk
een aantasting van het bankgeheim, die
door Amerikaansche financieele kringen
met bezorgdheid wordt gadegeslagen.
De vaste stemming, die in de laatste
dagen op de New-Yorksche beurs viel
waar te nemen, heeft niet nagelaten, ook
de Europeesche fondsenmarkten gunstig te
beïnvloeden. Ook de Amsterdamsche
beurs heeft hiervan dc uitwerking onder
vonden, zij het dan ook. dat de koers
stijging zich hier hoofdzakelijk tot enkele
speciale fondsen heeft beperkt, terwijl ook
de omvang van zaken gering is gebleven,
mede in verband met het onderbreken
van den handel door Hemelvaartsdag.
Ondanks een tijdelijke Inzinking verlaten
de meeste leidende fondsen de week toch
op een hooger niveau.
Voor aandeelen Koninklijke Petroleum is
dit echter niet het geval, al werd ook
voor dit fonds de stemming in het midden
der week gunstiger, als gevolg van een
verhooging van den prijs voor ruwe Penn
sylvania petroleum, die in verband werd
gebracht met een lichte vermindering der
dagelijksche productie van ruwe petro
leum in de Ver. Staten in de laatste week.
In vergelijking met de voorafgegane sterke
stijging der voortbrenging valt deze ver
mindering intusschen vrijwel in het niet.
In de week, geëindigd op 22 April j.l., had
de Amerikaansche petroleumvoortbren-
ging, dank zij de toegepaste strenge re
strictie, slechts nog 1.795.000 vaten per
dag bedragen: in de op 12 Mei geëindigde
week was zij echter gestegen tot het
record van 2.733.850 vaten per dag, waar
op een vermindering tot 2.705.300 vaten
is gevolgd.
De sterke stijging der Amerikaansche
petroleumproductie heeft de overeen
komst, die in de onlangs te Parijs gehou
den conferentie van internationale petro-
leumproducenten was gesloten, weer op
losse schroeven geplaatst. Vooral in de
kringen der Roemeensche petroleum-in-
dustrie, waar men zich groote opofferin
gen heeft moeten getroosten, heerscht
ontevredenheid. Deze vindt zijn oorzaak
in het feit. dat als gevolg van de uitbrei
ding der productie in de Ver. Staten de
benzineprijs in Roemenië sinds Januari
37%% is gedaald, die van ruwe olie zelfs
62%, hoewel de Roemeensche producenten
tot de in Parijs overeengekomen sterke
inkrimping der productie zijn overgegaan.
De internationale overeenkomst loopt
einde Juni af. en het staat te bezien, of
de Roemenen tot een vernieuwing bereid
zullen zijn, wanneer dc productie in de
Ver. Staten inmiddels niet aanzienlijk
mocht worden ingekrompen.
Een ongunstigen invloed op het koers
verloop van aandeelen Koninklijke heeft
ook de publicatie van de resultaten der
Shell Union Oil Corporation, de Ameri
kaansche ondermaatschappijin het eer
ste kwartaal van dit. jaar uitgeoefend,
te meer. omdat de ontwikkeling in het
tweede halfjaar van 1932 de hoop op een
gestadigen vooruitgang had opgewekt.
Het eerste kwartaal van dit jaar blijkt
een bruto bedrijfsverlies te hebben gelaten
van 1.44 mill, dollar, waarbij nog 6.66 mil
lioen dollar komt voor diverse afschrijvin
gen en 1 14 millioen dollar aa.n rente op
de obligatïeleeningen. zoodat het eerste
kwartaai is afgesloten met een netto-be
drijfsverlies van 9.24 millioen dollar, tegen
slechts een verlies van 2.74 millioen dol
lar in de overeenkomstige periode van het
vorige jaar. Ook de kaspositie is iets ach
teruitgegaan; op 31 Maart j.l. bedroegen
de totale kasmiddelen 23.8 millioen dollar,
tegen 26.55 mill. doll, op 1 Januari j.l. Voor
de financieele resultaten van de Konink
lijke Petroleum Mij. zijn de resultaten van
deze belangrijke dochteronderneming na
tuurlijk van groote beteekenis.
Van de industrieele aandeelen hebben
vooral Ned. Ford en Philips' Gloeilampen
weer een aanmerkelijke stijging kunnen
boeken, terwijl Unilever daarentegen per
saldo nog iets in koers is teruggegaan.
Wat Philips betreft, heeft het jaarverslag
nog nagewerkt, tezamen met de in het
vooruitzicht gestelde terugbetaling op het
aandeelenkapitaal van f. 250 per aandeel.
Een aandeelhouder heeft thans een voor
stel ingediend ter behandeling op de a.s.
algemeene vergadering van aandeelhou
ders. dat beoogt, het primaire dividend
percentage voor de preferente en de ge
wone aandeelen zoodanig te verhoogen
dat het bedrag van het dividend op de
aandeelen met een nominale waarde van
f.750 gelijk zal bliiven aan dat, hetwelk
op de aandeelen vóór de terugbetaling zou
zijn uitgekeerd. De directie heeft zich niet
bereid verklaard, het voorstel over te ne
men. en onder deze omstandigheden moet
worden afgewacht, of het op de aandeel
houdersvergadering de verelschte meer
derheid van stemmen zal vinder.,
Ned Indische suikeraandcelen zijn tij
delijk ongunstig beïnvloed door een ver
laging van den verkoopprijs door de Ja-
vasciie verkooporgaoisatie, de N.I.V.A.S.,
waaruit blijkt, dat de suikermarkt in Ned.-
Indië zich geheel onafhankelijk van het
prijsverioop te New-York ontwikkelt. Later
kon ook voor sulkeraandeelen eenig her
stel intreden.
Rubberaandeelen hebben niet belangrijk
in koers gefluctueerd. De grondstemming
was echter bijna voortdurend vast. Eener-
zijds hebben de berichten betreffende een
uitbreiding der rubber-industrie in de Ver.
Staten een gunstizen invloed uitgeoefend
aan den anderen kant stimuleerden de ge
ruchten over een voortzetting der bespre
kingen. om tot een internationale beper
king der rubberproductie te komen, door
uitwerking van een plan. dat ook de In
stemming van de orincioieele tegenstan
ders van rubberrestrictie, alsmede die der
Ned. Indische regeering zou kunnen ver
krijgen.
RECLAME.
MIJNHARDT'S
ZENUW-TABLETTEN
Buisje 75ct
MIJNHARDT'S
HOOFDPIJN-TABLETTEN
Buisje30en 60ct.
MIJNHARDT'S
KIESPIJN-TABLETTEN
Buisje30en 60ct
MIJNHARDT'S
LAXEER-TABLETTEN
Doos 60ct.
MIJNHARDT'S
MAAG-TABLETTEN
Buisje 75ct.
MIJNHARDT'S
,SALMIAKen HOEST-TABLETTEN
Doozen 20 en 30ct.
MIJNHARDT'S
KEELPIJN-TABLETTEN
Flacon30 en 60 ct.
MIJNHARDT'S
SANAPI RIN-TABLETTEN"
Kou - en Pijn verdrijvers
^BuisjeAO en75ct._
met den na am
op de verpakking.
1535
Steunt, bij gelijken prijs
en kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
Te dien einde moet in de eerste plaats
rekening worden gehouden met het feit,
dat verschillende producenten nog niet in
productie zijinde aanplantingen hebben
met veredeld materiaal, waarvan ln de
toekomst per oppervlakte een grootere op
brengst mag worden verwacht dan van de
oude aanplar.tingen. Indien men zich bij
hot opmaken van een restrictieplan zou
baseeren op den tegenwoordigen omvang
der productie, dan zouden Juist die produ
centen. die gestreefd hebben naar een
sterke verlaging van den kostprijs, ln de
toekomst in he.t nadeel komen. In verband
hiermede zal men zich moeten baseeren
op de productie, die in de toekomst zal
kunnen worden bereikt, en naar het ..Hbld'
verneemt, zou als zoodanig het vermoede
lijke cijfer voor 1938 worden aangenomen.
Men meent thans een prlnctpieele oplos
sing in dezen zin te hebben gevonden,
hoewel over den vorm nog geen overeen
stemming bestaat, terwijl natuurlijk nog
moet worden afgewacht, of de vereischte
medewerking van de regeering met het
oog op de inlandsche productie kan wor
den verkregen. Tabaksaandeelen zijn nau
welijks in koers veranderd, en in deze af-
deeling is weinig omgegaan.
Op de beleggingsmarkt was de stemming
eveneens gunstiger, waaruit wel blijkt dat
de ongerustheid met betrekking tot den
gulden weer vrij wel verdwenen ls. Ge-
meenteleeningen hebben zelfs een krach
tige verbetering kunnen boeken, terwijl het
herstel voor Nederlandsche staatslenin
gen. die trouwens minder van de vooraf
gegane koersdaling te lijden hadden ge
had, beperkter is gebleven. Duitsche obll-
gatiën werden aanvankelijk gunstig be-
invloed door de betere internationale at
mosfeer, maar al spoedig trad een nieuwe
koersdaling in, die verband houdt met de
onzekerheid over de a.s. besprekingen
over de particuliere Duitsche schulden te
Berlijn.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
4% Nederland 1933 97 1/4 98 1/4.
6% Ned. Indië B. C 92 3/8 91 9/16
7% Dawesleening 44 1/4 4643 1/4
5'/i% Youngleening 37 1/4 40 36 3/4
5% Amsterdam 1932 93 1/8 96.
4% Amsterdam 1931 81 3/4 85 3/8.
4% Rotterdam 1931 801/16 815/8
Ned: Ford 128'/; 139 1/4.
Philips Gem. Bez. 150 157% 150 154.
Unilever 95 5/8 961/4 94% 94 3/4
Ned. Kabelfabriek 265/ 159'/;,
Kon. Petroleum 159% 160 157 3/4 158";
Perlak Petroleum 87 3/4 92 90.
A'dam Rubber 74 5/8 76% 74 5/8.
Kon. Ned. Stoomboot Mij 13% 15'/;.
Handélsv. ..A'dam" 206'/: 211)»/; 205 3/4 208
Javasche Cultuur 137% 135 136.
Deli Batavio Mij. 139 141 140'/;
Deli Mij. 130 3/4 133 131.
Temoeioes 143 155.
Pangheotan Thee 53'/; 58.
'X KAN VERKEEREN
Breeroo's oude spreuk: 't kan verkeeren,
blijft toch altijd waar! Men zie ten be
wijze slechts naar den gang van zaken
te Genève ter Ontwapeningsconferentie.
De gansche situatie is daar omgekeerd
als een blad op den boom! Was het nog
heel onlangs, dat Duitschland vrijwel ge-
isoleerd stond tegenover de geheele wereld
thans zijn de bordjes verhangen. Op de
rede van Hitler, die al zoo'n ommekeer
ten goede oefende, zijn daden gevolgd, die
Duitschland volledig uit zijn isolement
hebben verlost. Het accepteerde Mc Do
nald's plan niet langer als basis voor
onderhandeling .doch ook als basis voor
een overeenkomst, hetgeen, practlsch ge
sproken. neerkomt op een aanvaarden
daarvan! Ook ln onderdeelen toonde het
zich zeer coulant, het nam b v- a"e '"Si-
diende amendementen vrijwel terug zonder
eenige reserve van beteekenis.
Vanuit Amerika was een nieuwe aan
sporing daartoe gekomen in een interes
sante rede van den vertegenwoordiger ter
conferentie Norman Davis. Officieel werd
daarin bevestigd, hetgeen reeds geruimen
tijd officieus verluidde: Amerika is bereid
om zijn tot dusver gehandhaafde neutra-
liteits-houding te verlaten. Weliswaar niet
zoover, dat het zich aansluit bij den Vol
kenbond, maar toch in gematigden vorm.
Het beteekent voor de landen, die steeds
hebben gehuldigd het standpunt: veilig
heid eerst" een geduchten steun in den
rug, hetgeen van Duitsche zijde handig
naar voren ls geschoven. Edoch, de groote
voorstander van genoemd standpunt,
Frankrijk, toonde zich nog allesbehalve
tevreden en kwam in het schuitje
terecht, dat zoo pas door Duitschland was
verlaten, dat der volkomen isolatie....
Paul Boncour hield een rede, die hij
beter achterwege had kunnen laten; hij
stootte allen af door op een stokpaardje
terug te komen, dat ieder reeds lang als
afgedaan beschouwde, nX door nog eens
aan te bevelen alle aanvalswapenen niet
te vernietigen, doch ter beschikking te
stellen van den Volkenbondliefst en daar
gaat het om, in de landen, die ze mo
menteel bezittenWat zou er dan van
dc ontwapening terecht komen?
De toestand is dus thans zoo, dat niet
langer Duitschland verkeert in de onaan
gename positie van te worden gedood
verfd als degene, die het odium der mis
lukking der conferentie heeft te torsen,
doch Frankrijk!
Maar, gelukkig ls het laatste woord nog
niet gesproken en we verwachten, dat
tenslotte ook van Fransche zijde nog wel
concessies zullen worden gedaan. Wat kan
het toch winnen bij een recalcitrante
houding te volharden? Immers niets! In
tegendeel verliest het veel; om te begin
nen de sympathie van alle andere grooteri
en, zondert men Polen en de Kleine
Entente uit, van alle kleinen eveneens,
en, bovendien, het drijft Duitschland naar
bewapening. Duitschland heeft duidelijk
verklaard, dat het genoegen neemt met
een etappe-gewijze ontwapening der ove
rige. thans nog bewapende landen, doch
dat het. zoo het daartoe niet komt, zich
zelf zal gaan bewapenen tot het niveau
der wei-bewapenden. En het meent dat
oprecht, zoodat Frankrijk Duitschland in
de armen van Mars drijft, zoo het een
overeenstemming belet. Op steun bij ver
zet daartegen behoeft het dan natuurlijk
niet te rekenen; eigen schuld zal men het
toevoegen
De wereld leeft snel en misschien zal
het beeld daar aan het schoone meer van
Genève spoedig weer andere fascetten
toonen. Het aantal moeilijkheden is toch
legio en bij handig gebruik daarvan
De tijd voor een overeenstemming is
echter heel krap toegemeten, wil men ten
minste de Economische Wereldconferentie
aanvangen met een accoord inzake dc
ontwapening! Als de goede geest maar
eens vaardig wilde worden over de leiders
en de geleide volken. Ook het Vler-
mogendheden-pact blijkt nog geenszins in
kannen en kruiken te zijn, zooals aan
vankelijk verluidde. Hoewel de juiste
situatie daar minder duidelijk ls. schijnt
het niettemin dat ook hier Frankrijk, uit
deferentie voor zijn bondgenooten, de
spelbreker is!
Als de nood het hoogst is, gebeurt er
wel eens, wat tevoren uitgesloten scheen,
laten we ons daarmede troosten!
Dat ziet men ook weer eens bewezen
in het Verre Oosten! Totnutoe weigerde
China hardnekkig met Japan alleen aan
de groene tafel ter bespreking te gaan
zitten; met de Japanners voor de poorten
van Peking en Tientsin is het plotseling
anders geworden! Het laat zich begrijpen!
Gezien den gang van zaken had China
geen kans op daadwerkelijke hulp van
buiten, hoezeer de belangen van diverse
mogendheden in het gedrang kwamen. De
absolute onmacht der sovjets ls te duide
lijk gebleken om van die zijde iets te ver
wachten en van Amerika? Ook daar is de
geneigdheid om in te grijpen zoo gering,
dat de kans daarop gerust kan worden
uitgeschakeld, ook al houdt het zijn vloot
in den Stillen Oceaan. Wat bleef het in
wendig nog steeds verdeelde Hemelsche
Rijk toen anders over dan door den zuren
appel heen te bijten. Het gaat in de eer
ste plaats nog slechts om een wapenstil
stand, doch daaruit zullen verdere bespre
kingen moeten voortvloeien, wil men tot
een bevredigend slot geraken. Ook Tokio
schijnt het inluiden van wapenstilstands
onderhandelingen niet onwelkom, want
men weet daar langzamerhand, dat een
leger in oorlog. en dat ls het feitelijk
toch' maar al te zeer den toon aan
geeft en beslissingen forceert, die niet op
het gedachte program stonden! En een
bezetting van beide genoemde plaatsen
kon Japan slechts brengen ln ongedachte
moeilijkheden, zonder direct voordeel. Een
voortdurende bezetting is Immers uitge
sloten!
Keeren wij tenslotte nog even terug tot
ons eigen werelddeel om te constateeren,
dat de z.g. Anschluss-idee, dus de inlij
ving van Oostenrijk bij Duitschland in
welken vorm ook, geheel van de baan ls.
Dollfuss is beslist aan de winnende hand.
in Oostenrijk en dat zegt in dit opzicht
genoeg! Het nationaal-soclallsme wordt
daar bestreden te vuur en te zwaard vol
gens de moderne begrippen althans en
daarbij geniet de bondskanselier, hoezeer
overigens ook op voet van oorlog met de
socialisten, hun zljdelingschen steun1
