|PRE»EURC 748te Jaargang MAANDAG 22 MEI 1933 No. 22446 I NIEUW GEÏLLUSTREERD KINDERVERHAAL. STADSNIEUWS. BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENT1EN: ,0 ctj. ner regel voor advertentlëD uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zUn voor alle èmdere advertentlën 35 Cts pet regel Kleine Advertentlën I nttslultend btj voorultbetahng Woensdags en Zaterdags 50 cts Hi een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van blagen 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer s cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:] Voor Lelden per 3 maanden t. 235; per week t. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week .0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. I nummer bestaat uit DRIE Bladea EERSTE BLAD. Morgen zullen wij een aanvang naken met de publicatie van een kieuw geïllustreerd Kinderverhaal. Het is getiteld: De avonturen van Wo-Wang en Simmy. DE DIRECTIE. WOEKERBESTRIJDING. nCHTING LEIDSCH BORGSTELLINGS FONDS Een dankbaar werk. In de onder voorzitterschap van Mr. P. Pijnacker Hordijk gehouden vergade- jng van het Bestuur van de Stichting jïiasch Borgstellingsfonds heeft de secre- 5, de heer P. A van Aggelen, directeur de Gemeentelijke Hulpbank (Gem. |fer.!; van Leening en Geldsehietbank), islag uitgebracht van de werkzaamhe id van het fonds over 1932. bn dit verslag is het volgende ontleend: iH't jaar 1932 is voor de stichting ■tórom een werkzaam jaar geweest. I't' fonds heeft vele economisch zwak- hun moeilijken levensstrijd kun- k steunen. he wijze van woekerbestrijding is een klbaar werk 'Het fonds behoefde ook dit jaar slechts enkele gevallen als borg te betalen, paruit blijkt, dat degenen, voor wie het inds borg heeft gestaan, dit ook ten volle aard waren. Ito de samenstelling van het Bestuur pm eenige verandering. I De heer prof mr. D. v. Blom verzocht, jegens onverwachte vermeerdering van ferhaamheden, ontslag als bestuurslid. |t ontslag is hem op de meest eervolle klize verleend. Prof. dr J H. Boeke werd tot lid van let Bestuur benoemd. I Het Dag. Bestuur kwam 24 maal bijeen. I De secretaris hield eiken Zaterdagmid dag van 35 uur spreekuur in het ge- Touw Nieuwsteeg No. 4. I Door het Das Bestuur werden 512 (v. j. pi schriftelijke aanvragen voor een prestelling behandeld. I Alle aanvragen werden nauwkeurig Jiderzocht. '123 (v. j. 426) aanvragen voor eenborg- ptling tot een gezamenlijk bedrag van 131790.— (v. i. f. 36563.50) werden inge- lillied. Het grootste aantal der aanvragers lesfond uit fabrieks- en vakarbeiders Ten einde een geldleening mogelijk t.e paken. werden derhalve vele gezinnen die pooi- omstandigheden als ziekte eezine- ►ermeerdering, verhuizing, hanrielsseld, M'whaffing van kleeding. beddegoed, lecikanten, vernieuwing van huisraad etc. J® een bepaald tiidstio geld noodig hart- pen en credietwnardig waren, aan een vorstelling geholncn Hot bestuur heeft, ook dit jaar meer ooien de behulnzame hand kunnen bie- Jen aan personen, die gebukt gingen poer financieele verplichtingen, welke zij "P 21ch hadden genomen °9 (v. j. ïoo) van de schriftelijke aan lagen voor een borgstelling moesten wor- nen afgewezen, omdat: #as-' aanvra£er n'et credietwaardig tMr de reden waarvoor men een borg stelling noodig had. niet beantwoordde Mn het doel der Stichting: L.e ue aanvrager geen ernstige pogingen l p Tea aar. om een borg te vinden T?t °P voor de woekeraars! irat f eze waarschuwing nog steeds niet liiv is' bleek wederom uit een erger- v:".Heyal van woeker, waarvoor in het terpen r °nZe bemiddeling werd inge- ijr?„mand 'sende 12 jaar geleden een be- tna—Jaï en moest hiervoor elke dat f.6.— aan rente betalen, zonder echter de hoofdsom verminderde de hLXas 1161 slachtoffer niet mogelijk dat hu i?? lneer>s terug te betalen.zoo- i iaar lang doorging met iedere In tntLJ}e. rente te betalen of wel *n totaal f. 864 dit te, zeggen, dat, zoodra wij met onmirtïuiui? kennis werden gebracht, er kaakt een eind aan hebben ge- er\aètClï5 s9baamte had het slachtoffer zijn simT-ibouden deze zaak eerder met GelukwieuJer ot met ons te bespreken. nraVHii de Geldschieterswet aan Op het „,S^e«n een eind kan maken ibedriij enen van het geldschiefers- ,n Weth vergunning van Burgem. 'fevangeni jat n'et minder dan twee iaar Boete tienduizend gulden Poorlljke'mprill, eyenwel noodig een be- Oe woeker merjlng van het publiek. dle de duisternis zoekt, zal wel talrijke nieuwe vormen trachten aan tG nemen, om daardoor de werkinc van de wet te ontgaan. Men schrome niet deze gevallen ter onzer kennis te brengen. In het begin van het jaar 1932 werd door enkele leden van ons Bestuur het initiatief genomen om te komen tot een Landelijke vereeniging voor woekerbe strijding. Dit had tot gevolg, dat onder leiding van mr. dr. G. v. d. Bergh op 30 April 1932 is opgericht de Nederlandsche Veree niging voor Volkscredietwezen en Woe kerbestrijding te Amsterdam. Er werden tot ons, uit onderscheidene gemeenten, verzoeken gericht, om inlich tingen te verstrekken over de werking van het Borgstellingsfonds, waaraan wij steeds gaarne hebben voldaan. Naar het voorbeeld van onze Stichting zijn reeds een aantal Borgstellingsfondsen opgericht. In het verslagjaar kwamen tot stand het Apeldoornsch-, het Nijmeegsch- en het Utrechtsch Borgstellingsfonds, ter wijl in Den Haag, Groningen en Den Bosch plannen zijn ontworpen om tot een Borgstellingsfonds te komen. De rekening en verantwoording van den penningmeester, pastoor G A. Smit sluit in ontvangst en uitgaaf met een bedrag van f 2629.46; de kapitaalrekening met f 23292.85. Voor de medewerking welke het bestuur in het afgeloopen jaar in zoo ruime mate he»ft mogen ondervinden, zegt het harte lijk dank. PARKCONCERT. Het tweede concert van den Bond van Leidsche Harmonie en Fanfare Vereeni- gingen zal morgenavond gegeven worden, 8 uur precies in het Plantsoen (Musis Sacrum) door het „Leidsche Politie-Mu- ziekgezelschap, directeur de heer M. Bol- derdijk Stoelen ziin weer voor den gerin- gen prijs van vijf cent te verkrijgen. In den vervolge zullen in alle brugwachters posthuizen op den dag van het concert kaarten hangen waarop vermeld „Heden avond Concert in het Plantsoen". Mocht het door het weer noodzakelijk zijn een concert uit te stellen, dan zullen, in plaats van bovengenoemde kaarten op de zelfde adressen kaarten hangen waarop „Concert van Hedenavond uitgesteld". Daar een dergelijk besluit zoo laat moge lijk genomen zal worden zal dit bericht eerst na zes uur 's avonds worden bekend gemaakt. Programma 1. Fersévérance, marsch L. Vermeulen 2. Ouverture Procida Fernabd Andri°n 3. Contes et Legendes A Govaert 4. Nord et Sud, marsch C. Feike 5. La Dame Blanche, fantaisie, Brildien Pauze. 6. Kavewee-marsch-marsch, Adr, J. Maas 7. Ouverture Romantique „Cleopatra", F. J. Schweinsberg 8. Doux Mystère, grande Valse. A. Kom 9. Faust Mozaïque de 1' opera Gounod 10. Finale. VEREENIGING VAN ZEEUWEN „LUCTOR ET ERIERGO Een waardig besluit. Zaterdagavond JJ. hiald mevr B. van Beynumvan Essen uit Den Haag een lezing met lichtbeelden voor bovenge noemde vereeniging. Met het vertoonen van eenige stadsgezichten voerde de ge achte spreekster haar auditorium ineens midden in Rome. de eeuwenoude stad. Zij bracht de aanwezigen terug naar honder den jaren vóór Chrtoen Romulus en Remus, volgens de legende, gezoogd wer den door een wolvin en zoodoende in het leven bleven, om. groot geworden zijnde, de grondvesten te leggen voor het latere Rome. Spr. liet zien, hoe de eerste muur in 't vierkant gebouwd werd door Romulus en Remus en later deze muur meer ver plaatst werd op de 7 heuvelen, waarop de eigenlijke stad gebouwd is aan den oever van de Tiber. Spr. toonde, wat er over gebleven is van de oude Vesta-tempel, waar het eeuwige vuur brandde, dat moest worden onderhouden door de Vestaalsche Maagden (dochters van rijke patriciërs). Verder liet zij den grooten heirweg zien, soeciaal aangelegd voor de overwinnaars, die langs dezen weg hun zegetocht hiel den naar het kapitool met den tempel van Jupiter. Nog daarna de poorten van Drusus, en Titus; de zuil van Trajanus, de Via Appia met de grootsehe grafmo numenten: geweldige waterwerken: het machtige Colosseum. gebouwd onder Vesoasianus. de arena, plaats biedend aan 100 000 toeschouwers, waar de volks spelen plaats vonden onder de eerste keizers en waar de eerste Christenen hun bloed vergoten hebben Spr leidde de toe hoorders vervolgens ook naar de duistere catacomben, waar zooveel stomme getui gen zijn van vroeger leed en ellende. Ook liet spr verschillende reliefs zien, waar aan men den snellen vooruitgang van de kunst in die tijden kon waarnemen. Zoo heeft spr. gedurende een paar uur met haar prettige stem en aangename vertel trant de hoorders geboeid en nog veel meer gezegd dan er in dit verslag kan worden opgenomen. Mej. Boone zong ge durende de pauze met haar mooie stem eenige liederen, welke zeer in den smaak vielen De heer Labrijn dankte de geachte spreekster voor haar schitterende voor dracht en de .Zeeuwsche nachtegaal" voor haar zang, waarna men nog een poosje genoeglijk bleef praten Met dezen avond werd het seizoen op aangename en tevens leerzame wijze afgesloten. PROF. TENDELOO ONDERSCHEIDEN. Prof. dr. N. Ph. Tendeloo, hoogleer aar aan de Universiteit alhier is benoemd tot eerelid van de Pathological- Society van Philadelphia. UITVOERING „EERSTE LEIDSCHE KLUCHT- EN REVUE-GEZELSCHAP". Een avond voor elck wat wils. Zaterdagavond gaf bovengenoemde ver eeniging In de concertzaal „Concordia" een buitengewonen variété-avond, waar voor veel belangstelling was. Muzikale medewerking voor dezen avond werd verleend door „The Hofenk's Band" onder leiding van den heer Gé Hofenk Nadat dit gezelschap zich eenige malen op zeer verdienstelijke wijze had doen hooren en er zoodoende de juiste stemming had Ingebracht, verscheen te ongeveer halfnegen de voorzitter, de heer J. G. van Heuzen voor het voetlicht en heette alle aanwezigen, in het bijzonder de genoodigden der verschillende zuster verenigingen hartelijk welkom. Spreker sprak verder den wensch uit dat ieder een gezelligen avond mocht hebben en het programma in den smaak zou vallen. Als opening van een groot en geva rieerd orogramma volgde het ODtreden van mej. T Groenendijk (soubrette), die eenige liedjes ten beste gaf, waarvoor zij, evenals het daarna ontredende accord°on- duo „Horree-Pijnakker" een dankbaar apnlaus in ontvangst hadden te nemen Ter afwisseling volgde de onvoering van twee dolle kluchten in één bedrijf ..Fen knap stel" en „M'n doove oom", door Ni- cola Rosier. In dit laatste stukie waren het mej. Holwerda en de heer C. Groenen dijk. die den grondslag legden voor een daverend succes. Het programma zou niet volledig zijn. wanneer er niet in stond vermeld het ontreden van den heer J G. van Heuzen die zooals altijd met zijn liedjes bet publiek wist te pakken. Tenslotte volgde het ontreden van het danspaar Gavke-Stada" dat eenige keurige dansen te zien gaf Dat deze avond een pleizirige is ge worden, is te danken aan de animo, waar mede alle medewerkenden zich van hun vrifwillige taak hebben gekweten Een gezel'ig bal onder leid'ng van den heer Evert Castelein bracht het einde van c?»7°n avond, waarvan velen genoten hebben en waaron het gezelschap met ge negen kan terugzien. Tot slot rest ons nog te vermelden, dat de dames bloemen in ontvangst hadden te nemen en de regie in handen was van den heer Nard Boer. VER. VAN CHR. ONDERWIJZERS. Lezing van prof. dr. F. RL Th. Böhl. Op uitnoodiging van de plaatselijke afd. van de beide Chr. Onderwijzers-orga nisaties hield Zaterdagavond prof. dr. F. M. Th. Böhl in het Nut een lezing over „De opgravingen in Palestina en Syrië" Voor deze bijeenkomst bestond zeer groote belangstelling. De voorzitter van de Ver van Chr On- derwijzerslessen) in Nederland en Over- zeesche Gewesten, de heer Zijlstra, sorak na lezing van een gedeelte uit Psalm 73, een openingswoord. waarin hij deze samenkomst teekende als een vergade ring, waarin de historie spreekt tot het heden. Prof Böhl, hierna 't woord verkrijgend, sprak een inleidend woord, waarin hij er op wees, dat de taak van de historie niet alleen een taak is van den mpnsch. maar van de geheele menschheid Het zal vanavond dan ook gaan om uitbreiding van onze kennis omtrent het leven van de mensehen in de oudheid Spr. toonde voorts aan hoe het volk Israël in de jaren 1200 v. Chr. weinig invloed had op het politieke leven, maar hoe zijn invloed lag meer op geestelijk terrein. Egypte. Babylonië en het rijk van de Heilisten hadden in die dagen 't meest te zeggen. In een drietal tijdperken ziet spr. de historie onderverdeeld: de oudheid. 3000 jaren v Chrdaarvoor was het prae- bistorie: de middeleeuwen 1900 j v. Chr.. die in menig opzicht een inzinking ver toonden en de nieuwe tijd 1200 j. v. Chr., toen He begrippen wereldmacht naar boven kwamen. Israël heeft op religieus geb'ed toen veel beteekend Het verlangen om er met spade en houweel op uit te trekken vond zijn oor zaak in het willen zien van de historische werkelijkheid in dit land van den Bijbel. Aan de hand van 'n groot aantal licht- be-ldrn gaf prof Böhl vervolgens een uiteenzetting van de opgravingen in Pa lestina Met groote aandacht werd deze uiteen zetting, waarbij vele bekende plaatsen uit den Bijbel werd stilgestaan, gevolgd Ongetwijfeld is voor de aanwezigen aan veel. wat tot nu toe alleen maar uit de geschiedenis uit den Bijbel tot hen sorak, door het aanschouwen van historische foto's nieuwe kracht en luister biieezet geworden. o Niet de heer W. van Weerlee, doch G. van Weerlee is geslaagd voor het diploma electrotechniek van de school van het Ge nootschap M. S. G. DE ALGEMEENE TOESTAND. Naar verdere ontwapening. De zitting welke de hoofdcommissie der Ontwapeningsconferentie Zaterdag gehou den heeft, heeft de verwachtingen, dat thans zoo spoedig mogelijk practische on derhandelingen zouden worden gevoerd, nog niet in vervulling doen gaan. Ondanks zijn ijverige bemoeiingen slaagde Henderson er niet in. een verte genwoordiger van een der groote mogend heden op de lijst der sprekers te krijgen. Slechts vertegenwoordigers van eenige kleinere staten hebben het woord gevoerd, die stuk voor stuk kwamen verklaren, dat na Roosevelt's boodschap en Hitler's rede, een betere atmosfeer voor de werkzaam heden der conferentie geschapen is. Vooral de vertegenwoordigers van Nederland, Zwitserland en België uitten zich in dezen geest. De Nederlandsche gedelegeerde, prof. Rutgers, bepaalde zich ertoe, het antwoord van H M. de Koningin der Nederlanden op de boodschap van president Roosevelt voor te lezen. De Zwitsersche bondsraad, Motta, sprak zijn bijzondere voldoening uit over de rede voering. welke door Nadolny is gehouden en wees erop, dat de Duitsche delegatie thans het Engelsche plan als basis voor de toekomstige conventie heeft aanvaard, waarmede Dultschland een buitengewoon groot bewfjs van zijn wil tot positieve medewerking heeft gegeven. Thans, aldus besloot Motta, is het van belang te ver nemen, of de Vereenigde Staten bereid zijn. toe te treden tot een algemeen con sultatief pact. De vertegenwoordiger van Noorwegen, Lange besprak de kwestie van het oorlogs materiaal. Volgens hem moesten alle aan valswapenen volledig worden afgeschaft, daar de staten, die groote voorraden daar van willen behouden, van de anderen niet kunnen verlangen, dat zij daarvan zullen afzien. De Belgische gedelegeerde, Bourquin, verklaarde, dat Hitier door middel van Nadolnv's rede de hinderpalen, welke den voortgang der conferentie in den weg stond, heeft weggenomen. Tenslotte werd nog het woord gevoerd door de - -delegeerden van Denemarken en Finland. De volgende zitting der ontwapenings conferentie zal hedenmiddag worden ge houden. Behalve sir John Simon is ook Paul Boncour naar Genève vertrokken terwijl eveneens voor deze week een belangrijke rede van Norman Davis is aangekondigd. Het belooft te Genève een spannende week te worden. Naar het socialistische blad ..Populaire" verneemt, zou de Fransche regeering zich in den loop van een Zaterdag gehouden kabinetsraad principieel hebben uitge sproken voor aanvaarding van het Engel sche ontwapeningsplan. waarbij echter door den minister van Marine krachtig verzet werd geboden. Daladier heeft ten slotte in zijn kwaliteit van minister van oorlog een formule doen aannemen, vol gens welke Frankrijk toestemt in het plan- Mac Donald onder de volgende voorwaar den' 1. Organisatie van een internationale ontwaneningscontrole. 2. Etappegewijze uitvoering der ontwape ning. Wanneer op deze basis een overeenstem ming bereikt kan worden, dan verplicht Frankrijk zich onmiddellijk lederen aan bouw van land-, zee- en luchtwapenen Zaterdagmiddag hebben de leerlingen van de zesde klasse der school van de Eer ste Leidsche Schoolvereenlglng in het Noordeinde onder leiding van het hoofd, den heer Douma en een der onderwijze ressen een bezoek aan ons bedrijf gebracht. Bij de politie zijn twee onbeheerd gevonden rijwielen te bevragen. De politie heeft proces-verbaal opge maakt tegen zekeren G alhier wegens beleediging van een ambtenaar in functie. De politie heeft twee Alphenaars aangehouden. J. S. en P. B die op de Zaterdagsche markt kousen hadden ge stolen. Gisteravond omstreeks kwart voor twaalf bevonden zich eenige personen op de Hooigracht nabij de banketbakkerij van de firma van A. Een van hen wilde een versnapering halen uit de aldaar op gehangen automaat, doch kreeg daarbij ruzie met een winkeljuffrouw, die hem z i. te weinig wisselgeld teruggaf. De man wond zich hierover zóó op, dat hij een ruit intrapte, door de opening naar bin nen drong en de juffrouw een klap in het gezicht gaf Daarna stapte hij weer naar buiten, waarop het gezelschap zich in verschillende richtingen verspreidde De daders zijn echter bij de politie bekend. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen Volwassen Datum Dagen personen Kinderen Tol. 15 Mei Maandag 41 41 16 Mei Dinsdag 47 47 17 Mei Woensdag 48 48 18 Mei Donderdag 48 48 19 Mei Vrijdag 43 43 20 Mei Zaterdag 45 45 BINNENLAND. Indrukwekkende bijeenkomst der Nijvcr- dalsche bevolking. (Binnenland, 3e Blad). De beteekenis van het Nederlandsche Veehouders- en Zuivelbedrijf. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad). BUITENLAND. Ook Frankrijk wil RIc Donald's ontwa peningsplan aanvaarden onder twee voor waarden. (Bultenl., Ie Blad). Het vier-moven (lh I-tl en-pact een feit (Buitenl., Ie Blad). Proclamatie der Belgische regcering. (Buitenl., Ie Blad). Nieuw Chineesch-Japansch incident. (Buitenl., Ie Bladl. RECLAME. GA NAAR DQRUERSfEEG, LEIDEN, (EL 1322 'NPAA* STEUNSCHOENEN EN HET LEED IS GELEDENI 8770 stop te zetten. De Fransche regeering zal overigens een vast tijdstip eischen voor het bijeenroepen, resp. het organiseeren van de Internationale controle. Wanneer deze controle is ingevoerd, ver plicht Frankrijk zich het verbod van de zoogenaamde aanvalswapenen te aanvaar den en is dan bovendien evenals de andere mogendheden bereid, alle voorhanden zijnde aanvalswapenen te vernielen of te internafionaliseeren. Deze voorstellen zouden volgens het ge noemde blad tegen nen minister van marine, die op de noodzakelijkheid van vlootultbrelding had gewezen, zijn goed gekeurd met krachtlgen steun van den minister van luchtvaart Pierre Cot. P-.ul Boncour, aldus ten slotte het blad, zal dit standpunt onmiddellijk na zijn aankomst in Genève vertegenwoordigen. Zoo dit juist blijkt, zou wederom een be langrijke stap voorwaarts zijn gedaan! En dit te meer, waar te Rome eveneens een groot feit werkelijkheid schijnt te worden: Mussolini's voorstel tot een vier- mogendheden-pact moet daar aanvaard zijn! Dit Is bereikt, nadat Mussolini bespre kineen had gevoerd met den Duitschen minister Goering. die Inmiddels al weer thuis Is met het grootkruis van de orde van St Mauritius hem door den Italiaan- schen koning verleend, en met de gezan ten van Engeland en Frankrijk! Voor heden is een belangrijke rede van Mussolini aangekondigd. Blijkbaar is ook het verzet der Kleine Entente overwon nen! De Volkenbondsraad heeft zich wederom bezig gehouden met het conflict om den Gran Chaco in een zitting welke meer dan twee uur duurde. Behandeld werd een voorstel, om een commissie van onderzoek naar den Gran Chaco te zenden, ten einde een stakine der vijandelijkheden te bewer ken en een scheidsrechterlijke orocedure met goedkeuring van beide partijen voor te bereiden De vertegenwoordiger van Paraguay nam het voorstel aan. De gedelegeerde van Bolivia daarentegen verklaarde dat hij eerst zijn regeering raonort uitbreneen en niéuwe instructies ontvanven moest. De Voilkenbondsraad. wiens leden een stemmig het voorstel goedkeurden, werd vervolgens verdaagd. BELGIE. RIanifest tot het volk. In verband met de voorgenomen actie der Belgische regeering inzake de onlanss verleende volmachten richt zij een mani fest tot het Belgische volk, waarin zij den huldigen toestand schetst en een beroep doet op een ieders medewerking orr. het land uit den economischen en financieelen nood te redden. De Belgische regeering zegd dat zij In geen geval haar toevlucht zal nemen tot desastreuse maatregelen, zooals Inflatie frankontwaarding, of gedwongen conversie van staatsleeningen. De regeering verzoekt den belasting plichtigen zoo spoedig mogelijk en zonder de wettelijke termijnen af te wachten hun belasting te betalen. Evenals bij particuliere bedrijven mogen in den staat de uitgaven de inkomsten niet te boven gaan Het zal dus noodig zijn die uitgaven te beperken en die beperkingen zullen belangrijk moeten zijn De regeering doet een beroep op allen, om de gevolgen dier bezuinigingen moedig te drager

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1