fc Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 6 Mei 1933
Derde Blad
No. 22433
BINNENLAND.
de kabinetscrisis.
versnelde bruggenbouw.
GOUDEN ECHTPAAR TE ALPHEN.
FINANCIEN.
Dr COLIJN WENDT ZICH TOT
VERSCHILLENDE FRACTIES.
jaaar wij vernemen heelt dr. H. Colijn
[verband met de hem verleende opdracht
vorming van een parlementair kabi-
t zich gewend tot de navolgende Tweede
jnerfracties: de Roomsch-Katholieke. de
Kj.revolutionaire, de Chr. Historische,
Liberale en de vrijz.-democratische met
Jrzoek. zoo mogelijk a.s. Dinsdagavond
ju," opvatting te mogen vernemen over
door hem ontworpen regeeringspro-
|ln Het Volk" bepleit de voorzitter der
ciaal-democratische Kamerfractie, ir. J.
Albarda. de formatie van 'n democra-
jch kabinet onder leiding van den katho-
fcen afgevaardigde Van Schaik. Het
le?;t belangwekkende in dit pleidooi is de
{■jedeeling dat de S.D A.P eventueel aan
combinatie zou willen deelnemen. Na
verschillende partijen de bezwaren te
lebben opgesomd -gaat de heer Albarda
Jus voort:
|Dc moeilijkheden zouden allerminst be
jaard blijven aan de S.DA.P.. die zich re- j
Inschap zou hebben te geven van de zeer
o!e bezwaren en risico's voor haar,
in een tijd als dezen aan deelne-
Jjna aan een regeering verbonden
(Maar al deze moeilijkheden mochten
fch niet doen terugdeinzen voor een ern-
bge poging.
IDE POLITIEK IN DEN AETHER.
HMSTER REÏMER KEURT DE UIT-
ZENDING VAN COMMUNISTISCHE
PROPAGANDA GOED.
|0p de vragen van den heer Boon in ver
end met eenigc zinsneden, voorkomende
1 de door den heer L. L. H. de Visser op
I April JJ. uitgesproken radio-rede en be
lettende het nemen van een beslissing ter
ike van het weren van politiek bij Radio-
radingen, heeft de heer Reymer, mi
er van Waterstaat, geantwoord:
ondergeteekende heeft aan de poli-
partijen, die aan de verkiezingen
[tlnamen en daarvan blijk gaven door
indienen van canöidatenlijsten, gele-
iheid gegeven tot uitzending, door mid-
van den radio-omroep, van verkie-
igsredevoeringen. Daartoe is op zijn ver-
tic door den Radio-raad in overleg met
1 omroepvereenigingen een regeling ge-
plfen met betrekking tot de toewijzing
zendtijden aan de politieke partijen,
fchet aandeel, dat de ondergeteekende
uitzending van verkiezingsredevoe-
heeft gehad. Hij heeft zich niet
fciproken of op eenigerlei wijze bekend
feilt, dat hij de uitgezonden verkie-
iK'iae van den heer L. L. H. de Visser
[overeenstemming acht met de in art. 9
i iet Radio-reglement genoemde nor-
van veiligheid van den Staat en van
(cr.bare orde of met de door hem in de
rste Kamer afgelegde verklaring, dat
i einde moet komen aan alles, wat op-
(lend is, het gezag ondermijnt en wat
Betamelijk is.
(Immers de controle op de uitzendingen
den radio-omroep wordt uitsluitend
geoefend door de Radio-omroep-con-
commissie, die zich daarbij alleen
|ag laten leiden door hetgeen krachtens
Telegraaf- en Telefoonwet 1904 in het
pdio-controlereglement is voorgeschre-
ondergeteekende meent, dat tijdens
debatten in de Volksvertegenwoordi-
g omtrent het vraagstuk van de poli-
c in den aether wel tot uiting is geko-
n. dat, hoe men ook overigens over de
tering van de politiek in den aether mocht
plcen, de gelegenheid om gedurende be-
palde tijdvakken, bijv bij verkiezingen,
plitieke beginselen ook ir. de radio te ver-
digen, ten volle moest blijven bestaan en
t daarbij, met inachtneming overigens
jan de in de wet gestelde normen, de vrfj-
Peid van meeningsuiting in zoo ruim mo-
plljke maten moest worden gehandhaafd.
1 Dit vooropstellende en er rekening mede
"oudende, dat elke partij, die voor den
"crofoon komt, zal trachten de begin-
en, welke in haar leven, zoo scherp mo-
lijk omlijnd naar voren te brengen, kan
pe ondergeteekende zich vereenigen met
Je opvatting van de Radio-omroep-con-
Irole-commissie, die zich op het standpunt
beeft gesteld, dat. nu aan de Communis
tische Partij Holland zendgelegenheid
gegeven was. zij bij de beoordeeling van
Oe al of niet toelaatbaarheid van de rede-
poenng uiteraard niet buiten beschouwing
pnocht laten, dat ook deze partij in haar
■inzending haar beginselen mocht uitdra
gen, zooals dat ook met de andere partijen
h*:t geval was.
Nadat aan enkele bezwaren der com-
nissie tegen den vooraf overgelegden tekst
«gemoet gekomen was. achtte de commis
sie in de rede geen gevaar aanwezig voor
°e. ve'hgheid van den Staat, de openbare
orde of de goede zeden.
-N BESLISSING VAN
MINISTER REYMER?
ES AANZIEN VAN POLITIEK EN RADIO
p.'jp minister van Waterstaat, de heer
her j1; heeft zich tijdens de mondelinge
dn h gingen in de Tweede Kamer over
ipntie ®^00tin8 van het Staatsbedrijf der
Ki k Telegrafie en Telefonie voor
nemen? verhlaard om het initiatief te
Idanim!' n .d'rrhe te komen tot een zoo-
of E in het midden latende
Ce r,?if. J,zlfln8 daarvoor noodig is dat
nit din °P askere hoogte voortaan
f daarvoor i?.et£er wordt Seweerd, dat hij
van den n e® eerste plaats het advies
adv!» hL Radl°raad zou inwinnen, welk
«ie L, ia?F1Jken invloed op de beslls-
niederieii en dat hij van dit advies
Onder eZ0V doen ^n die Kamer,
shii there ninS van gisteren heelt
«en schrilJfn 5en Vo°"itter der Kamer
van het ia?" n toekomen (vergezeld
hijlagei ter f van den Radio-raad, met
®cr' beslLssint i van de door hem geno-
tiek in derf ?ed- n °Pzlchte van de poh-
finkken ter ad!°_omr°ep, met verzoek die
leden ter ?LJf® trouwelijke inzage van de
i griffie neder te leggen.
UITEENZETTING VAN DE
REGEERING.
Waarom tolheffing voorkeur verdient.
Een dag voor de ontbinding der Staten-
Generaal heeft het demissionaire kabinet
nog bij de Tweede Kamer de Memorie van
Antwoord ingediend in zake de wetsont
werpen voor versnelden bruggenbouw De
regeering zet daarin uiteen hoe zij zich
den bouw der vier bruggen over onze
groote rivieren ter bevordering van de
verbinding tusschen het Noorden en het
Zuiden van het land denkt, waar de brug
gen precies zullen komen, hoeveel zij ieder
waarschijnlijk zullen kosten en welke mo
tieven er haar toe hebben geleid den voor
gestelden vorm voor de uitvoering van het
werk te kiezen.
Wat de veren betreft meent de regee-
ving dat deze, wellicht in gewijzigden vorm
zullen blijven bestaan; de veren zullen n.l.
voor het plaatselijk verkeer van belang
blijven, terwijl de bruggen, die buiten de
bebouwing komen te liggen, het door
gaand verkeer tot zich zullen nemen. Voor
Rotterdam »cht de regeering de tunnel
verbinding toch noodzakelijk, al zal de
brug het havenverkeer reeds vergemakke
lijken.
De plaats van drie der vier bruggen is
bepaald. Die voor de brug te Moerdijk ligt
reeds vast, namelijk pl.m. 600 M. beneden
de spoorbrug aldaar. Hetzelfde geldt voor
die te Dordrecht, waar een ligging on
middellijk beneden de spoorbrug uitandere
mogelijkheden is gekozen, terwijl die te
Rotterdam volgde uit het spoorweg- en
wegenplan, dat opgemaakt is door den
dienst der Stadsuitbreiding in samenwer
king met de Nederlandsche Spoorwegen.
De plaats van de brug over de Noord is
nog niet definitief vastgesteld. Zij hangt
toch samen met het tracé van den nieuwen
weg door den Alblasserwaard. waarover
nog zeer onlangs een nader onderzoek door
de Kamer is gevraagd, dat nog niet in
allen deele is afgeloopen.
Ter specificatie van het totale bedrag
van f. 21 millioen dat de vier bruggen zul
len vorderen, deelt de regeering thans
mede. dat volgens de raming de brug over
den Moerdijk f. 6 100.000 zal vorderen, die
bij Dordrecht f. 3.800.000, die bij Rotterdam
f. 8 200.000 en die bij Hendrik Ido Ambacht
f. 2.900.000
Bij de bepaling van den vorm waarin
met overheidskapitaal een vennootschap in
de gelegenheid zal worden gesteld de brug
gen te bouwen en te exploiteeren moest
er rekening mede worden gehouden, dat
deze maatschappij niet alleen als bouwster
zal optreden, maar tijdens het bouwen
gedurende ongeveer veertien jaar de wer
ken zal onderhouden en exploiteeren met
inbegrip van tolheffing.
Het werk wordt onder controle van den
Staat verdeeld over de daarvoor in aan
merking komende constructiewerkplaatsen
op grond van ondershandsche aanne
mingscontracten. De prijs wordt bepaald
op de basis van den kostprijs, waarbij van
winst en afschrijving van gebouwen en
fabrieksterreinen wordt afgezien. Nu de
hoeveelheid werk belangrijk zou worden
uitgebreid, zouden in deze combinatie ook
een aantal scheepswerven worden opgeno
men voor wie de tijdsomstandigheden al
even nijpend zijn als voor de constructie
werkplaatsen.
Voor den onderbouw kan ook de particu
liere aannemer geheel tot zijn recht
komen als ontwerper. Het ligt toch in het
voornemen om bij het aanbesteden van
den onderbouw volgens een plan van den
Rijksdienst gelegenheid open te stellen
voor het doen van aanbiedingen volgens
een eigen ontwerp, waarbij de hoofdafme
tingen en belastingvoorschriften dezelfde
zijn.
Het is niet de bedoeling, dat de op te
richten N.V obligaties zal uitgeven. De
regeering zal haar het benoodigde kapi
taal ter beschikking stellen tegen den
rentevoet, waarvoor zij zelf leent. Gaat de
regeering er toe over leeningen op korten
termijn om te zetten in leeningen op
langen termijn, dan wordt de schuld van
de N.V. aan den Staat met hetzelfde per
centage belast als de Staat voor die schuld
zelf moet betalen.
Men stond voor de keuze den bruggen
bouw te financieren met tolheffing of den
brugbouw langzaam uit het Wegenfonds
uit te voeren en dus de heffing van veer
gelden en het veel kostbaarder met het
verkeer over de veren samenhangende
tijdverlies laten bestaan.
•De brug beoosten Rotterdam is in de
eerste plaats bedoeld voor het doorgaand
verkeer: de tunnelbouw is een op zichzelf
staand vraagstuk, dat geheel samenhangt
met de plaatselijke havenontwikkeling. De
regeering is daarom van meening, dat men
havenverkeer en doorgaand verkeer het
beste dient door beide elk op zichzelf te
bevorderen, hetgeen te meer aan te beve
len is, omdat de brug wordt betaald uit de
wegenbelasting en deze toch bezwaarlijk
kan dienen voor bevordering van haven
verkeer.
De brug over de Noord zal in samen
hang met den weg door den Alblasser
waard zoo noordelijk mogelijk worden
gebouwd.
Ten aanzien van het gebruik van Neder-
landsch fabrikaat volgt de regeering reeds
geruimen tijd de gedragslijn dit zooveel
doenlijk te bevorderen Een globale raming
van het gebruik van buitenlandsch mate
riaal doet zien dat dit ongeveer 20 pet.
van de bouwsom vraagt.
HET HANDELSVERDRAG
MET DUITSCHLAND.
Slechte resultaten voor den haringhandcl.
In dc „N.R.Crt." wordt gemeld, dat men
gemeend heeft dat door de nieuwe han
delsovereenkomst met Duitschland het
Duitsche invoerrecht op haring is terug
gebracht tot 65 pCt. van 9 Mark. Thans
blijkt echter dat onze onderhandelaars
zich hebben vergist met „netto" en „bruto"
gewicht, niettegenstaande belanghebben
den, d w z. reeders en handelaars, de
i egeeringsonderhandelaars goed hebben
ingelicht.
De 100 KG. ton netto werd verwisseld
niet 100 KG. bruto en hierop werd een
verlaging toegestaan ad 65 pCt. per 9
mark. zoodat het resultaat is, dat men
voor het groote Engelsche fust een in
voerrecht heft van 9 mark en voor het
20 pCt. kleinere fust M. 8.19 moet be-
talen!
I Hoe bedroevend zulk een resultaat dan
ook voor onzen handel moge zijn, een nog
grootere teleurstelling trof belanghebben
den. In eep communiqué wordt vermeld,
dat, gezien de niet gestabiliseerde valuta
ran de overige naai' Duitschland haring -
I exporteerendc landen, de Duitsche regee
ring zich niet gerechtigd achtte thans in
een verdrag met Nederland het invoer
recht op haring definitief vast te leggen.
Als een soort van vergoeilijking schrijft
daarover den directeur-generaal van
handel en nijverheid, dat zulks natuurlijk
niet zeggen wil. dat de Duitsche regeering
thans onmiddellijk tot een verhooging van
het invoerrecht op haring zal overgaan,
i doch dat het gevaar, dat zulks zal ge
schieden, wanneer op op monetair gebied
i geen stabiliteit optreedt, niet denkbeel
dig is.
Thans staan de reeders aan het begin
van het seizoen; over enkele maanden be
gint de groote uitvoer naar Duitschland
Voor tienduizenden menschen beteekent
dit al dan niet werkloosheid.
De re tiers dienen nu te besluiten al dan
niet er haringvisscherij uit te varen
Duitschland betrekt nagenoeg 60 pCt. van
enze vangsten. Dit alles is uit den treure
aan onzen regeeringsonderhandelaars be
kend gemaakt, doch men heeft het niet
noodig geacht een deskundige bij bedoelde
onderhandelingen te Berlijn aanwezig te
doen zijn; men was immers voldoende op
de hoogte!
Duitschland geeft voor een moment 80
pfennig per vat prijs, doch behoudt zich
het recht voor om, op welk moment dan
ook, het invoerrecht op haring verder te
verhoogen en onze onderhandelaars, die
c.i. toch dienden te weten welke belangen
op het spel stonden en zulke goede troeven
in handen hadden, hebben daarmee ge
noegen genomen!
Wij meenen, dat daartegen ernstig moet
worden geprotesteerd.
Van andere zijde vernemen wij, dat de
Reedersvereeniging voor de Nederland
sche haringvisscherij en de Bond van Ne
derlandsche haring-exporteurs tegen
Woensdag a s. een spoedeischende leden
vergadering in Den Haag hebben belegd
met als onderwerp Protest tegen het
handelsverdrag NederlandDuitschland
I unv
Hierboven plaatsen wij een foto van het
echtpaar van Klaveren-v. d. Graaf wonen
de Z. Nasseaustraat 18 te Alphen aan den
Rijn. dat 17 Mei a.s zijn gouden huwe
lijksfeest hoopt te herdenken. De bruid en
i de bruidegom, die juist samen l1eeuw
1 tellen zijn beiden nog goed gezond, alleen
is de bruid wat gebrekkig ter been Dit
laatste is echter geen belemmering voor
haar om haar huishoudelijke plichten
uitstekend na te komen. Zoo goed als ge
heel zelfstandig weet zij haar huishouding
te beredderen. De bruidegom is bijzonder
kras en nog iederen dag werkzaam aan de
betonfabriek van de fa F. P. Bos en Zn.
te Alphen, waar hij reeds 47 jaren onafge
broken in belvekking is geweest. Per rij
wiel begeeft hij zich dagelijks naar zijn
werk en ziet er niet iegen op dank mede
zijn opgeruimd humeur om af en toe per
fiets een reisje te gaan maken naar zijn
familie in de omgeving. Om b.v. 's middags
in het Schaftuur even van zijn werk uit en
terug naar Koudekerk te fietsen naar zijn
ruim 80 jarige zuster is voor hem heel ge
woon. zooals zijn dochter ons vertelde!
Ongetwijfeld zullen de 2 kinderen van het
echtpaar er wel vooi' zorgen dat 17 Mei
voor Vader en Moeder niet ongemerkt
voorbijgaat! Wij wenschen 't genoegeltjke
echtpaar een mooien dag toe!
PERSONEEL VAN REVOLUTIONAIRE
RICHTING BIJ DE ARTILLERIE-
INRICHTINGEN.
Mag niet tegelijkertijd een leidende functie
in openbare lichamen bekleeden.
Naar van bevoegde zijde wordt verno
men heeft de directie van de artillerie-
inrichting aan de Hembrug van den mi
nister van Defensie een brief ontvangen
waarbij de leden van het personeel, die
aangesloten zijn bij een van de partijen
van revolutionaire richting en die in ouen-
bare bestuurslichamen van Rijk provincie
of gemeente een leidende functie hebben
voor de keus worden gesteld om bij de ar
tillerie-inrichting ontslag te nemen of
voor die openbare functie te bedanken.
Hierbij worden ook de Soc -Dem Arbei
derspartij en het N.V.V begrepen Dit zal
ten gevolge hebben, dat de heeren P
Brand, wethouder te Zaandijk ,C de Dood
wethouder van Oostzaan en K Onrust
raadslid van die gemeente die allen aan
de artillerie-inrichtingen werkzaam zijn
in een van de beide aangegeven richtingen
zullen moeten besluiten.
Deze maatregel geldt, met het oog op
den aard van het bedrijf alleen voor de
artillerie-inrichtingen. (N.R.Ct.)
TEGEN COMMUNISTISCHE
„BEROEPSOPRUIERIJ."
Parlementaire actie te wachten.
Wij lezen in ,X>e Tijd";
Zijn wij wel ingelicht dan zou er van
den Vrijheidsbond en vrijzinnig-democra
tische zijde een parlementair initiatief te
wachten zijn om aan de communistische
beroepsopruierij een einde te maken. Men
zou niet alleen verscherping van het Reg
lement van Orde. maar ook nog andere
maatregelen in den zin hebben
Naar men weet, heeft de verdediger der
opruiers vcor den Zeekrijgsraad het „een
bedroevend feit" genoemd; dat ..-ginds in
het Moederland onder bescherming van de
onaantastbare wet onschendbaarheid
wordt verleend aan vier personen, van wie
drie misdadigers zijn en de vierde zich ^ver
schil:!; achter wettelijke bescherming
Getracht wordt deze schande m het
parlement te voorkomen.
VERHOOGDE INVOERRECHTEN.
De heer Kortenhorst stelt vragen aan
minister Verschuur.
De heer Kortenhorst heeft aan den mi
nister van Economische Zaken en Arbeid
de volgende vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat de
Amerikaansche en Engelsche regeeringen
I vóór de economische conferentie van Lon-
i den ten aanzien van een aantal artikelen,
waaronder eenige, die voor Nederland van
zeer groot belang zijn. de toch reeds hooge
invoerrechten wederom sterk hebben ver
hoogd?
Acht de minister het onder deze om
standigheden niet gewenscht, dat Neder
land tegen deze wijze van handelen een
protest doet hooren en zijn medewerking
aan de totstandkoming van het door Ame
rika voorgestelde tarievenbestand ont
houdt?
CONTINGENTEERING VAN SCHOEISEL
Ingediend is een wetsontwerp ter be
krachtiging van den maatregel, houdende
regeling van den invoer van schoeisel en
leestklaar schoenwerk.
In de toelichting wordt er op gewezen,
dat de contingenteering in de afgeloopen
periode een uitgesproken gunstig effect
heeft gehad Het aantal arbeiders in een
reeks van bedrijven, die regelmatig worden
onderzocht, steeg van 6195 op 1 October
1932 tot 6659 op 1 Maart 1933, het verloop
en het aantal arbeidsuren was iets min
der gunstig.
Ook in de komende maanden blijft de
minister de ontwikkeling van den toestand
regelmatig volgen.
Aan de hand van hem ter beslissing
gekomen gegevens zal hij eventueel in
staat zijn te beoordeelen of een wijziging
der contingenteeringspercentages nood
zakelijk is.
1 DREIGEND CONFLICT IN HET
STEENDRUKKZRSBEDiilJF.
i Het orgaan van den Ned. R.K. Grafische
Bond schrijft
In het Steendrukkersbedrijf, waar sinds
1914 onafgebroken een collectieve arbeids
overeenkomst heeft gegolden, dreigt het
thans mis te loopen Wel heeft het in den
loop der contractsjaren nog een enkelen
keer bij de contractonderhandelingen ge
haperd, doch uiteindelijk wisten partijen
j elkander weer te vinden en kwam een
i nieuwe regeling tot stand.
Na een vierjarig contract, van 4 Juni
1929 tot 30 April 1932, waarbij de loonen
in twee etappes met f. 2,- werden verhoogd
en de vacantie eveneens in twee etappes
op 8 dagen werd gebracht, werd verleden
jaar een nieuwe C.A.O afgesloten, waarbij
een loonsverlaging van f. 3- voor alle
toongroepen werd aanvaard, met een con-
i tractsduur van één jaar. Deze C.A O. liep
30 April van dit jaar af, waarbij de werk
gevers opnieuw een loonsverlaging hebben
bedongen, nl. voor de groep lithografen
f. 2,-. voor de groep ofsettdrukkers f. 3,-,
I voor alle andere groepen f 1.-, benevens
I een vermindering der vacantieperiode van
i 8 tot 6 dagen en nog verder gaande ver
slechtering der verkregen rechtspositie
j voor de werknemers.
Van werknemerszijde is gepoogd tot con-
tractsverlenglng te komen, waarbij hun
nerzijds een bereidverklaring in uitzicht
was gesteld voor medewerking aan maat
regelen, die tot een betere prijsstelling en
bedrijfssaneering hadden kunnen leiden.
Toen dit aanbod niet werd aanvaard -
althans voor het oogenblik niet zijn ook
van werknemerszijde nog voorstellen ïnge-
aiend. nl. een beperkte leerling-toevoer,
vermindering der overwerkuren, indeeling
van een tweetal nieuwe vakgroepen in
loonklassen, benevens een voorstel om te
komen tot een kortere werkweek, waarbij
werkgever en werknemers de loonschade
elk voor de helft zouden dragen. De werk-
1 nemersvoorstellen wam er op gericht het
groot aantal werkioozen weer een kans t(i
geven in het bedrijf te werk gesteld te
worden
De toegepaste loonsverlagingen in 1932
bedroegen volgens het werkgeversorgaan,
voor de velschillende vakgroepen van 7
tot 12i/4u'o. Met wat nu geeischt werd, zou-
i den deze percentages van bijna 12 tot ruim
I 16"/» stijgen, ongeacht de vermindering der
vacantie en andere verslechteringen, die
waren voorgesteld.
Echter zijn in 1932 talrijke z.g. boven-
minima-loonen aan belangrijke verlagin
gen onderhevig geweest, zoo zelts. dat de
groep volwassen lithografen een gemid
delde verlaging van f. 5.40 onderging Deze
werknemers, die zich, evenals de andere
vakarbeiders in dit bedrijf, in een 1012
jarige leer- en halfwasperiode voor hun
werk moeten bekwamen, hebben dus wel
groote offers gebracht voor de bedrijfs
saneering en den bedrijfsvrede
Bij de gevoerde onderhandelingen werd
geen overeenstemming bereikt, waarna de
leden der respectievelijke werknemers
bonden in de gehouden vakgroepsverga
deringen het standpunt der werknemers
delegatie volkomen hebben onderschreven
en het complex werkgeversvoorstellen heb
ben afgewezen. Echter werd vrijheid ge
geven tot verdere onderhandelingen, waar
bij eenige concessie van werknemerskant
niet geheel uitgesloten behoefde te worden
geacht.
Inmiddels is Maandag 1 Mei een con-
tractlooze periode ingetreden.
Waar de werknemersbonden in dezen
toestand niet wenschen te berusten, is de
mogelijkheid zeer groot, dat een ernstig
conflict zal uitbreken, waarbij de werk
nemers beoogen tot afsluiting van een
nieuwe C.A.O. te komen.
EEN ERNSTIGE ZIEKTE IN ONZE
DENNENBOSSCHEN.
De Nederlandsche Heidemaatschappij
schrijft aan de N.R.Crt.:
Dit jaar heeft zich op onrustbarende
wijze de dennenschotzlekte in onze jonge
bosschen verbreid. Deze ziekte wordt ver
oorzaakt door een zwam, die in de naal
den woekert, waardoor deze bruin worden
en afvallen. Op de afgevallen naalden ont-
wikkelen zich de fructificatie-organen. die
het volgende jaar voor verdere besmetting
zorgen.
Zoolang de knoppen der dennen nog niet
gedood zijn, komen in Mei de nieuwe
naalden weer uit en wordt het bosch dus
weer groen en kan het zich herstellen,
maar de geheele beplanting heeft toch een
armelijk uiterlijk en, wanneer de ziekte
i ook volgende jaren aanhoudt, is ze verlo
ren of wel ze wordt zoodanig verzwakt, dat
ze door insecten (dennenscheerder, snuit-
kever i wordt gedood of althans sterk ge-
I havend.
In Drente ls de schotziekte reeds eenige
jaren zoo sterk verbreid, dat de aanplant
van dennen bedenkelijk werd In het mid
den des lands kwam ze elk voorjaar slechts
matig voor, in Noord-Brabant en Lim
burg deed ze tot nu toe zeer weinig schade.
Wie thans de Veluwe opgaat, zal daar op
veel plaatsen een bedroevend verschijnsel
waarnemen Bij Arnhem, Woeste Hoeve,
Beekbergen, Laag Soeren, Stroe, Otterloo
en Hoenderloo, overal dorre, roodbruine
bosschen. Het zijn vooral de jonge planten,
die er sterk van te lijden hebben. Ook in
den Achterhoek hebben de jonge dennen-
bosschen ernstig te lijden.
Noordelijk van den straatweg Apeldoorn-
Amersfoort schijnt de ziekte minder hevig
te woeden, dan meer zuidelijk
De dennenschotziekte is in de jonge be
plantingen reeds lang bekend. Ook op de
zaai- en verspeenbedden doodde ze in
enkele weken millioenen jonge planten.
Door besproeiing met zgn. Bordeauxsche
pap (kalkmelk met kopersulfaat) heeft
men daar de ziekte geheel onder de knie
gekregen Of dit sproeien in de beplantin
gen practisch uitvoerbaar is en financieel
te verdedigen, staat te bezien.
In ieder geval wil de Nederlandsche
Heidemaatschappij het in overleg met den
Plantenziektekundigen dienst beproeven.
HET CONFLICT BIJ DE KLM.
De piloten hebben hun ontslagaanvrage
verzonden.
De piloten van de KLM., die Dinsdag
avond reeds hebben besloten tegen 1 Juli
a.s. hun dienstverband met de K.L.M te
beëindigen, hebben gisteren aan dit be-
sluit uitvoering gegeven.
De ontslagaanvragen zijn aan de directie
der K L M. verzonden.
KLEINHANDELAREN' IN MARGARINE.
Te Amsterdam vergaderde de Nederl.
Bond van Margarine-kleinhandelaren.
Besproken werd de vraag welke stappen
moeten worden gedaan om de handelaren
voor een economische ondergang te be
hoeden Alle mogelijke wegen waren reeds
beproefd, echter zonder resultaat De te
genwerking van fabrikanten zoo werd ge
zegd. die den marearinehandel tot een
staatsmonopolie hebben gemaakt neemt
men een der voornaamste oorzaken Ten
slotte werd een bestuursvoorstel met alge-
meene stemmen aangenomen.
GERRITSEN EN VAN KEMPEN.
In de algemeene vergadering van aan
deelhouders der N.V. Kon. Ned. Fabriek
van gouden en zilveren werken Gerritsen
en Van Kempen zal worden voorgesteld
het dividend te bepalen op 15°'o (v.j. 20"/u).
De netto-winst ter verdeeling bedraagt
f.99.572 (v.j f. 136,498). Het saldo der
winst- en verliesrek bedraagt f. 172,874
(f. 267.197) vermeerderd met de onverdeel
de winst over 1931 ad f.68 (f.311) totaal
f 172.942 (f. 267.509). waarvan f. 73.369
(f. 131.0101zal worden aangewend voor
koersverlies zilver, afschrijving en reserves.
AMSTERD. BALLAST-MAATSCHAPPIJ.
Het saldo der exploitatie-rekening be
draagt f. 723.126 (vorig jaar f. 1.135.205).
Het dividend wordt vastgesteld op 5 pCt.
vorig jaar Vfc pCt.l
ONZE TELEFOONNUMMERS:
REDACTIE1507
2500 (op 2 lijnen)
DIRECTIE en ADMINISTRATIE
