BERICHT. 74»te Jaargang DONDERDAG 13 APRIL 1933 No. 22414 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN OFFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts. oer .egel voor advertentlën alt Leiden en plaatsen waar agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere aJvertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën uitsluitend bi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bi) een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 1(1 Cts porto te betalen - Rewilsnummer 5 Cts Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:] Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35: per week t. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „018 Franco per post f. 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. Morgen, Goeden Vrijdag, verschijnt ons Blad niet en zijn onze bureaux den geheelen dag gesloten. DE DIRECTIE. OPHALEN HUISVUILNIS. De Directeur van den Gemeentelijken Reinigings- en Ontsmettingsdienst brengt ter algemeene kennis, dat, in verband met den Goede Vrijdag, het ophalen van huis vuilnis uit die perceelen, welke gewoonlijk op Vrijdag worden bediend, nu zal plaats vinden op Zaterdag d.a.v. Bewoners van die perceelen worden der- I halve verzocht Vrijdag geen emmers aan I de straat te plaatsen. Leiden, 13 April 1933. De Directeur, J. H. DE JONG. 9236 NAAR DE BOLLENVELDEN. De Duitsche Rijksspoorwegen zullen de volgende week verscheidene goedkoope extra-treinen via UtrechtWoerden naar Leiden laten loopen voor een bezoek aan de bloeiende bollenvelden tusschen Leiden en Haarlem. PAASCH-WIJDINGSDIENST MAREKERK. De Jeugddienstcommissie hield gister avond in de Marekerk een Paasch-wij- dingsdienst. Als voorganger trad op prof. dr. F. W. Korft, hoogleeraar alhier. Na gemeentezang en het voorlezen van enkele schriftgedeelten, betrekking heb bende op het lijden van Christus, sprak prof. Korff naar aanleiding van Matth. 21 vers 9 en 12 aSpreker had zijn predikatie in twee deelen verdeeld, n.l. toejuiching en reiniging. Wie Goeden Vrijdag en Pa- schen niet viert, mist de goede dagen van de Kerk, aldus een gezegde van Luther. Paschen doet ons den Koning zien. die uitgaat ter overwinning, den Man van Smarte, die ons tot in den dood toe heeft liefgehad. Wij worden dan weer herin nerd aan den Gekruiste, ole is opgewekt. Overal in de wereld klinkt het thans: Hosanna de Zone Davids! Gezegend is hij cle komt in den naam des Heercn, doch dit Is veelal slechts uiterlijk en niet vol doende. Waar wij om moeten bidden is, dat ons harte wordt een tempel Gods en dat Jezus ons hart wil reinigen. Wij moeten vinden de rechte verhouding tot God. De toejuiching is goed, doch eerst moet plaats hebben de reiniging van ons hart. dan pas kan de toejuiching eerst oprecht geschieden. Na deze predikatie volgde orgelspel en gebed, waarna deze dienst besloten werd met het zingen van Gez. 49 vrs. 1 en de Nieuw-Testamentische zegenbede. WORDT LID DER DRIE-OCTOBER-VEREENIGING. En wordt het vandaag nog! Het bestuur der 3 October-vereeniging heeft op ruime schaal in Leiden en naaste omgeving circulaires verspreid, waarin het den volke kond' doet van zijn voornemen om in de a.s. viering van Leiden's Ontzet ten nauwste het feit te betrekken, dat dit jaar de geboortedag van Prins Willem I wordt herdacht. Wil zij dit feit echter kunnen herdenken op een haar waardige wijze en In overeen stemming met de belangrijkheid van dezen voor ons land en onze stad zoo gedenk- waardigen datum, zoo zal zulks hare fi- nantieele draagkracht zeer zeker te boven gaan. Wil zij in de a.s. Mei-vergadering met een behoorlijk plan voor den dag komen, zoo moeten velen met hun lid maatschap zulks mogelijk maken. Het be drag van het lidmaatschap behoeft hier voor geen bezwaar te zijn; immers dit bedraagt slechts f. 1,50 per jaar. Daarvoor beeft men tevens toegang voor heer en dame tot het vuurwerk op het gereser veerde gedeelte van het feestterrein en reductie bij verschillende feestelijkheden. Het bestuur hoopt en vertrouwt, dat vele stadgenooten als gevolg van deze opwek king omgaand hun naam en adres op de bijgevoegde antwoordkaart zullen invullen, welke ongefrankeerd kan worden ver zonden. i Leidenaars, beschaamt dat vertrouwen niet! Dan zal de dag van morgen voor den penningmeester onzer populaire 3-October- vereeniging in dubbel opzicht een Goede Vrijdag zijn. MILITARIA. De Majoor op non-actie A. P. Unl is met ingang van 1 Mei a.s. als Majoor-Hoofd- Instructeur bij het 4e Reg. Inf., in ac tieven dienst hersteld. Op 24 April a.s. zal in alle garnizoenen een herdenkingstoespraak tot de troepen worden gehouden ter gelegenheid van den geboortedag van den Prins van Oranje. Na deze toespraak is er voor het verdere gedeelte van dien dag dienst als op Zon dag. Van de militaire gebouwen zal de vlag worden uitgestoken. De officleele herdenking te Amsterdam zal worden bijgewoond door deputaties van officieren en onderofficieren van de korpsen van Leger en Vloot. KINDERFEEST ORANJE-HERDENKING. Ter herdenking van den 400sten ge boortedag van Prins Willem I van Oranje heeft de „Gem. Commissie voor het kin derfeest op 31 Augustus" op Maandag 24 April a.s. des morgens om 10 uur in de Stadszaal een kinderfeest georganiseerd. De kinderen komen tezamen op de Kaasmarkt en marcheeren van daar naar de Gehoorzaal, waar de beteekenis van dezen dag op populaire wijze zal worden uiteengezet. Voorts zullen films worden vertoond, een koortje optreden en versnaperingen worden rondgedeeld. De uitvoering wordt, evenals op 31 Augustus, zoowel in de groote zaal ais in den foyer gegeven. NEDERLANDSCH FABRIKAAT. De vereeniging „Nederlandsch Fabri kaat" maakt reeds sedert November 1932 een rondreis door het land met films over de Nederlandsche industrie. In meer dan 80 gemeenten zijn al voorstellingen ge geven en het succes bleek overal buiten gewoon groot. Thans komen op 18, 19 en 20 April resp. Leiden Noordwijk en Voorschoten aan de beurt, en als de voorteekenen niet be driegen, dan zal ook hier een doelmatige propaganda voor het Nederlandsch pro- ducht gemaakt kunnen worden, daar de volle medewerking is verkregen van auto riteiten huisvrouwen en winkeliers. Alhier wordt de voorstelling gegeven in de Stadsgehoorzaal. Muziek en een koste- looze verloting zullen de voorstelling op luisteren. Door korte toesDraken tusschen de films zal nog eens de nadruk gelegd worden op de noodzaak, aan het Neder landsch fabrikaat de voorkeur te geven. LE1DSCHE SPAARBANK. Jaarverslag over 1932. Aan bovengenoemd jaarverslag is het volgende ontleend: In het afgeloopen jaar kwam de zenuw achtige onrust van het publiek die in 1931 zoo zeer tot uiting kwam tot staan. Men bracht zijn spaarpenningen weder om met het oude vertrouwen naar de bank toe. Het te goed der inleggers bedroeg op 1 Vermeerderde door Januari 1932 f 8.080.431.29 Inlagen metf4.821.861.29 rentebijschr. met f 219.334.30 f 5.041.195.59 f 13.121.626.88 verminderde door terugbeta lingen metf 5.122.772.94 f 7.998.853.94 overgebracht naar Reserve niet opgevraagde posten f 1.093.08 31 December 1932 f 7.997.760.86 Op de rekening Postchèque- en Giro dienst werd gedurende het jaar 1932 ge stort voor bijschrijving op de rekeningen van inleggers of wegens salarissen, pen sioenen .enz. f. 661 391.01 en beschikt resp. overgeschreven f. 661.195.20 waardoor deze per 31 December 1932 sluit met een saldo van f. 12 963.79. In effecten werd voor een waarde van f. 10 000 belegi}. Een bedrag ad f. 258 730 75, berekend naar de balanswaarde op 31 De cember 1931 werd verkocht resp. afgelost met een bedrag van f. 289.124 50. zoodat hierop een batig saldo van f. 30 393.75 ver kregen werd. Ten gunste van de ..Reserve voor koersverschil van effecten" kon f. 378 084.20 bijgeschreven worden. De reke ning effecten »eeft derhalve een saldo op 31 December 1932 van f 3 656.220 38. Het saldo belegd in hvootheken bedroeg per 31 Dec 1932 f 5.109.870. Gedurende het boekjaar werden 123 spaarbusjes meer teruggebracht dan afge geven. Aan het eind van het boekjaar be droeg het aantal in bruikleen gegeven busjes 1401 Het daarmede gespaarde be drag f 34 204 46 Den lsten Maart 1928 werd een afhaal- dienst aan onze instelling in werking ge steld On dien dag begonnen met 305 aan geslotenen was dit aantal oo 31 December 1928 gestegen tot 905 on 31 December 1929 tof 1206 on 31 December 1930 tot 1451 on 31 December 1931 tot 1*75 op 31 Decem ber 1932 cedaa'd tot 1387 Het bedrag dat on deze wiize in 1932 werd gespaard, bedroeg f. 170.016, in 61869 posten. De gekweekte rente bedraagt f 414.748 06 Te goed over 1932 f 114 050 94 Af reeds verantwoord in 1931f 100 580.70 Rente in reke ning-cour. met Nederl. Bank f 34.517.32 f 528.799.- waarvan aan de inleggers ver goed in den loop v. 't jaar f 6,124.68 op 31 Dec. '32 bijgeschreven f 219 334.30 135 098.02 393.700.98 f 225.45898 Voordeelig saldo f 168242. Door de belangrijke waardevermindering der landerijen, en de bijzonder lage prij zen die de boeren voor hun producten ontvangen, werd het wenschelijk geoor deeld, voor eventueele verliezen op in hy potheek belegde bedragen, een som van f. 50 000 te reserveeren. Het bedrag der Reserve ad f489 018.70 werd behalve met de rente ad f. 21.872.65 od dit fonds en f 400 door uitloting van effecten vermeerderd met het voordeelig saldo van het hoofdkapitaal ad f 72 324 69 (totaal f 94.597 34). De reserve sluit daar door met een saldo van f 583 616 04 uitma kende 7.30°'o van het inlegeerskaoitaal en 15 96'"» van het effectenbezit der Spaar bank. De rekening van het hoofdkapitaal sluit met een voordeelig saldo van f. 72.324 69. De rente welke dit jaar gemiddeld van het hoofdkapitaal werd gemaakt bedroeg 4.598 percent In 1931 was dit 4.345 percent. De rente aan inlegvers vergoed bleef on veranderd oo 3"/o bepaald. Het saldo te goed der inleggers bedroeg 1 Januari 1932 f 8.080 431.29 31 December 1932 f 7.997.760.86 dus minder f 82.670 43 Het aantal inleggers bedroeg 1 Januari 193? 18 977 31 December 1932 18.585 Overgebracht naar de Reserve niet opgevraag de posten179 18.406 dus minder571 Het bedrag der inlagen be droeg over 1931 f 6.118.180 34 over 1932 f 4.815 736 61 minder ingelegd f 1.302 443.73 Het bedrag der terugbeta lingen was over 1931 f 7.367.270.68 over 1932 f 5.122.772.94 minder terugbetaald f 2.244.49774 Als nieuwe inleggers werden ingeschre ven in 1931 1883 in 1932 1309 dus minder 574 Het aantal inleggers, dat in den loop des jaars hun te goed geheel terugnam, bedroeg in 1931 1797 in 1932 1880 dus meer 83 Gedurende het boekjaar 1931 was het aantal inlagen 32001 in 1932 22978 dus minder 9023 In den loop van het jaar 1931 had den 25354 terugbetalingen plaats in 1932 22286 dus minder 3068 ALG. NED. FASCISTENBOND. Politieke redevoeringen van de heeren Swemmelaar en Mulder. Op uitnoodiging van de Leidsche afdee- ling van bovengenoemden bond hebben gisteravond in de geheel gevulde Nutszaal de heeren A. J. O. Swemmelaar en D Mul der redevoeringen gehouden, resp. over „Democratie, fascisme en de verkiezingen" en „Waarom fascisme?" In verband met eventueele onregelma tigheden. had de politie voor het gebouw verschillende ordemaatregelen genomen, terwijl ook in de zaal een aantal recher cheurs had plaats genomen. De belangstel ling was zoo groot dat velen moesten wor den afgewezen. Nabil' het podium waren H. K. H. Prinses Juliana benevens eer afbeeldingen van H M. de Koningin en aantal oranie-zwarte vlageen ooeebaneen. De wnd.-voorzitter de heer J. C. F. Heli- wig opende met een woord van welkom en het verzoek om de orde te handhaven Wie zich daarean niet houdt wordt verwijderd. (Aoolaus). Het eerst kreeg hierna de heer Muider uit Utrecht bet woord die wees on den groei van het fa«ei*me Deze toenemende invloed is onvetwüfeld eehoren uit den gepst der tiidsometandiei-edpu waartpeen allerwegen verzet ontstaat Snr vleit zich geenszins met de hoop. dat het pad van het fascisme over rozen zal gaan maar de groeiende belangstelling is er het bewijs van, dat de tijd niet ver ts. dat de Inter nationale duizendvoudig wordt overstemd door ons oude Wilhelmus (Applaus). De strijd van het fascisme gaat In de eerste plaats tegen de Marxisten de communisten en hun wegbereiders de soc'aal-democra- ten. Wij zullen niet rusten aldus sor. voordat ons land gezuiverd is van het vuil dat anarchie en goddeloosheid als zijn idealen beschouwt zooals in Rusland. Een stem: Dat lieg je! In Italië. De roeper wordt door zwarthemden met behulp der politie uit de zaal verwijderd. Spr. stond vervolgens stil bij de arbeids voorwaarden in Rusland en keerde zich daarna tegen de sociaal-democratie welk stelsel spr. volksbedriegerij en demagogie noemde. Roode pers en omreepvereenigin- gen zijn stelselmatig bezig 't laatste restje nationaal gevoel dat ons volk bezit, te vergiftigen. Sor. waarschuwde hen dit ge vaarlijke spe! niet verder door te voeren want er staan thans reeds duizenden jon gemannen gereed om den troon van ons Vorstenhuis desnoods met opoffering van eigen leven te verdedigen Men spreke niet van provocatie, want volgens sor. is het houden van godslasterlijke tentoon stellingen e.d. een slag in het aangezicht van het geheele Nederlandsche volk en daarom een tergende provocatie. Spr wees vervolgens op het toenemend verzet onder den boerenstand waarover hij zich ver heugde. Te lang reeds heeft de regeertng verzuimd de belangen van deze belang rijkste groep van ons volk naar behooren te behartigen. Het fascisme heeft twee factoren: de constructieve welke leidt tot vorming van den comoratleven staat en de negatieve, de destructieve factor welke bestaat in vernietiging van het doorgevreten indivi dualisme. De Nederlandsche fascisten moeten de mentaliteit van het volk brengt dat met zich zich althans voorlooplg lyoalen tot de in tweede instantie genoemde factor. Eens zal de tijd komen dat na Italië en Duitschland ook in Nederland het fascisme zegeviert. (Aoolaus en geroep: Nooit!) Onze beweging wil den klassevrede. een maatschappij, waarin geen plaats is voor beroepsoartiioolltici. Spr. besloot aldus: Wij vinden het roode ongezond; daarom oranje-blanje-bleu, zwart front". (Geroep: Rood front). Na een korte pauze waarin gelegenheid bestond tot het indienen van schriftelijke vragen was het woord aan den heer Swem melaar. Democratie noemde spr. een schoonklin kende leuze een theorie welke gebaseerd is op de erfenis der Fransche revolutie: gelijkheid; een theorie, welke alles wat zich boven het middelmatige verheft naar be neden haalt en slechts rekening houdt met kwantiteit inoiaats van met kwaliteit. De algemeene kiesdwang vormde de be vestiging van het democratische stelsel, dat leidde tot verloochening der persoonlijk heid en aanleiding gaf tot corruptie. Met leuzen heeft men de massa georganiseerd, wier zwaartepunt ligt in de vakvereenlgin- gen. De werklooze arbeiders moeten de hooge salarissen voor de partijbonzen op brengen. Dat in Duitschland onder het huidige fascistisch régime nog werkloos heid bestaat is niet de schuld van het fas cisme maar van de democratie welke ja renlang de zaak verknoeid heeft. Onder den schijn van gelijkheid zet men de kinderen tegen de ouders, de arbeiders tegen de autoriteit van den patroon op. behalve bij de N.V. de Arbeiderspers. (Na herhaalde interrupties wordt weder om een persoon uit de zaal verwijderd). Er is allerwegen een roep om een ster ken man maar spr vraagt zich af wat die man kan bereiken, wanneer hij toch weer strandt op het systeem. Alleen op heffing van het verouderde parlementaire stelsel kan tot verbetering leiden Waarom de A.NJF.B. dan toch mededoet aan deze verkiezingen? Omdat men om een stal te kunnen reinigen er eerst moet binnen gaan. Wij zullen daar verschijnen als de ODenbare aanklagers van het Nederland sche volk als voorstanders van het alge meen nationaal belang boven de sectari- sche partijpolitiek. De fascistische staat wil de macht en de saamhoorigheid van het volk in den hoog- sten juridischen vorm idealiseeren. Hiervoor is noodig de organisatie van een nationale eenheid en dus ook opheffing van den klassestrijd. Daarvoor is echter ook noodig een bestuur, dat het algemeen belang stelt boven het nartij- of eigenbe lang. waarvoor het corporatieve stelsel de grootste waarborgen biedt. In dit beste! wordt het zwaartepunt verlegd van de helft plus een heeft gelijk." ook al zitten daar dwazen onder naar keuze van bij uit stek deskundigen. De democratie leidde tot de verzwakking van het gezag zooals de gebeurtenissen met De Zeven Provinciën" hebben bewe zen. Democratie brenet schiin-vriiheid; het fascisme met zijn orde en tucht waarach tige vrijheid waarbij bandeloosheid uitge sloten is. (Gefluit). Het Nederlandsche volk staat thans voor de keuze: de uiterste conreouentie van de democratie, het communisrre of het an dere uiterste, het fascisme Tusschenweeen als liberaal-nationaiisme of nationaal-libe- raiisme voeren weer terug naar de partii- kliek. Tenslotte gaf spr. een aantal voorbeel den van Dolitieke voorltcbt'n® door andere nartiien inzonderheid de SDAP Sor besloot met een onwekkine om on 26 April zijn stem uit te brengen op hem. BINNENLAND Steun aan de bloemhollenkweekers: de Tweede Kamer komt Woensdag bijeen. (B'"oenland, 3e Blad). Het aantal candidaten voor de Tweede Kamer-verkiezingen. (Binnenland, 3e Bi.). Orde en rust in Indië zijn, volgens de regeering, gewaarborgd. (Binnenland, 3e Blad). Restauratie van de Nieuwe Kerk te Delft noodzakelijk; een oproep om steun. (Bin nenland, 3e Blad). Het Unilever-concern in 1932. (Finan ciën, 2e Blad). Paaschtijd is Bollentijd; opgave van verschillende route's door de bollenstreek. (3e Blad). BUITENLAND De komende besprekingen te Washing ton. (Buitenl. en Tel. Ie Blad). Von Papen en Goering te Rome. (Bui tenland, le Blad). Pleidooi van Mussolini voor wijziging der vredesverdragen. (Buitenl. le Blad). De in Rusland gearresteerde Engelschen staan terecht. (Buitenl. le Blad). die met den bezem In de hand de stal lil het parlement zal reinigen. (Applaus en geroen van rood front). Tijdens de verdere beantwoording der vragen werden wederom eenlge personen, die interrumpeerden, uit de zaal verwij derd. De rumoerige vergadering werd besloten met het zingen van het Wilhelmus, waar bij de communisten de Internationale in zetten. Na afloop bleef het nog gerulmen tUd ln de omgeving van het Nutseebouw rumoe rig, maar een sterke politiemacht voor kwam wanordelijkheden. De sprekers en eenige andere fascisten weiden onder bescherming der politie in de richting Den Haag gebracht. WERKLOOZENONTSPANNING. Voor een goed bezette zaal van „Con cordia" heeft de Tooneelvereenlging „Tot Ieders Genoegen" gisteravond een herha ling gegeven van haar door ons reeds be sproken uitvoering van Zaterdag. Ook thans oogstte de kranige vereeniging met het kluchtspel „Na scheiden verblijden" veel succes. De Wethouder van Fabricage, de heer J. Splinter Gzn., is verhinderd Zaterdag spreekuur te houden. Op 15 April a.s. hoopt de heer A. C. Sloos, Pieter Huibershof 12, den dag te herdenken, waarop hij voor 50 Jaar in dienst trad als kuiper bij de Gebr. Lalcber. De wachtmeester Verboom van het 6e R.V.A. Is van begin April en de maand Mei gedetacheerd bij de school voor res.- officieren Onbereden Artillerie te Utrecht. Cand. Johs. Bronsgeest van hier, hoopt Zondagavond 2 Juli a.s. Intrede te doen als predikant der Ned Hervormde Gem. te Giessen-Oudekerk, na aldaar des morgens bevestigd te zijn door ds. K. H. E. Gravemeijer, van Den Haag. De tweede ploeg der lichting 1932 van het bereden gedeelte van het 6de regiment veldartillerie alhier vertrekt 1 Juli met groot verlof. Naar wij vernemen zullen met de as. Zomerdienst der Ned. Spoorwegen op ver schillende baanvakken (ook op het baan vak LeidenWoerdenUtrecht) de oude 3-assige 3de klasse rijtuigen door nieuwe 4-assige rijtuigen worden vervangen. Deze rijtuigen hebben niet alleen een rustiger gang, maar zijn ook geriefelijker ineericht. (Met W C. en wascheeleeenheid) Op de hoofdlijnen wordt ook een groot aantal nieuwe 3de klasse riituleen met de nieuwste verbeteringen in dienst gesteld, terwijl ook de 3de klasse rijtuigen in de treinen naar het buitenland weer belang rijk verbeterd zullen worden. Gisteravond omstreeks kwart over negen heeft een agent van politie zekeren J. K. wegens openbare dronkenschap op de Princessekade gearresteerd en naar het nieuwe politieposthuis aan de Steenstraat overgebracht. Dit geschiedde blijkbaar niet naar den zin van het publiek, dat een dreigende houding aannam, zich voor het posthuis verzamelde, het plantsoentje ver- traote en de deur beschadigde. Eerst nadat oer auto versterking was gearriveerd slaagde de politie erin de menigte uiteen te drijven Van uit het ou- bliek werd met steenen naar de agenten geworpen, die daaron dp sabel trokken en verscheidene gpvoelige klannen uitdeelden. Een der belhampl.s moest, in het nnsthuis worden verbonden: teeen twee personen werd proces-verbaal oneemankt respectie velijk wegens vernieling en verzet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1