LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad Donderdag 30 Maart 1933 GEMENGD NIEUWS. SPORT. Sproeten komen vroeg in Sprutol. Bij alle Drogisten. VRAGENRUBP'IK. KERK- EN S0H00LNSEUWS. FAILLISSEMENTEN. RADIONIEUWS. NEGEN PERSONEN BEDWELMD. Ernstige gevolgen van ontsnappend chloorgas. In een opslagplaats aan den Cruquius- weg op het spoorterrein achter de Blan kenstraat te Amsterdam, in gebruik bij den groothandel in chemicaliën Wljnhöff. Van Gulpen en Larsen, heeft gistermiddag te ongeveer kwart voor vijf een ongeval plaats gehad, dat ln zijn gevolgen van ernstlgen aard ls geweest. Toen enkele werklieden, die in deze op slagplaats aan den arbeid waren, een cy linder optilden, ls, vermoedelijk door een zwakke plek in den wand van dit appa raat, een lek ontstaan, met het gevolg, dat de inhoud, die uit chloorgas bestond, met kracht ontsnapte. Van de in de opslagplaats aanwezigen zijn een paar personen door den invloed van het gevaarlijke gas bedwelmd geraakt en dit geschiedde tevens, toen 't gas naar buiten ontsnapt was. op den Cruouiusweg met een aantal passeerende menschen, mannen, vrouwen en kinderen, bij wie het gas ln de ademhalingsorganen drong, zoo dat de meeste van hen het zeer ernstig te kwaad kregen. In het geheel ziln negen personen door het chloorgas verrast ge worden: van twee mannen was de toestand bepaald ernstig: zii zijn dan ook door den Geneeskundigen Dienst naar het zieken huis vervoerd. De overige slachtoffers konden bij om wonenden op hun verhaal gebracht wor den; het valt echter te bezien, of zi1 er wel zonder verdere nadeelige gevolgen van dezen onverwachten gasaanval zullen afkomen. BRANDEN. BUITENLANDSCH GEMENGD. ROOFMOORD BIJ BRUNSWIJK. Gisternacht is een roofoverval gepleegd op bakker Kuehne uit Rothemuehle. Doo- delijk gewond werd Kuehne, badend in zijn bloed op ongeveer 600 M. van Rothe muehle aangetroffen. Al zijn geld was ge roofd. Van de daders ontbreekt ieder spoor. DE STAKING BIJ FORD OPGEHEVEN. Na een conferentie met de directie heb ben de stakers bij de Fordfabrieken te Dagenham in Kent besloten vandaag weer aan het werk te gaan. Gisteravond omstreeks tien uur is brand uitgebroken in een perceel aan de Dam- kade te Zaandam, waarin gevestigd is het sigarenmagazijn van den heer W. Koch. De geheele voorraad en de winkelinven taris ziln in de vlammen opgegaan. De brandweer kon de rest van het pand, waarin ook een winkel van de firma De Gruyter gevestigd is, behouden. Door onbekende oorzaak ontstond gister middag om één uur brand in de opslag plaats van den brandstoffenhandelaar E. op de Rattenberg te Aalten. Het vuur vond in het aanwezige materiaal gretig voedsel, zoodat het gevaar voor de woning, be woond door twee gezinnen zeer groot was. Met twee stralen beperkte de brandweer het vuur tot de opslagplaats. Deze brandde geheel uit. De N.R.Crt. meldt: Dinsdagnacht omstreeks drie uur is door onbekende oorzaak brand uitgebroken in de boerderij van den landbouwer A. Rib- bens in den St. Maartenspolder onder de gagmpme Hopv«m. De brandweren uit Öudenbosch en Hoeven kon niets uitrich ten. daar nergens in de nabijheid water te vinden was. De schuren en stallen waren spoedig een prooi der vlammen. Ook het woonhuis is tot den grond toe afgebrand, j De geheele veestapel, bestaande uit veer- I tig stuks hoornvee en zes paarden, kwam i in de vlammen om. Ook alle landbouw- i werktuigen gingen verloren. Verzekering dekt de schade. Gistermorgen te half negen ls in de groote schuur van de boerderij te Noord- Terheyden bewoond door F. Bastiaanse, brand uitgebroken. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat men er niet in v-op fo ro^nn 7orHqf tw,Tl<',2 koelen, twaalf varkens en acht kalveren in de vlammen zijn omgekomen. Alle land bouwmachines gingen verloren Het vuur sloeg over naar het woonhuis, dat even eens geheel is uitgebrand. Met groote moeite wist men een deel van den inboedel in veiligheid te brengen De aanzienlijke schade wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt. Eergisteravond is tijdens afwezigheid van de bewoners brand ontstaan in de boerderij van den landbouwer G. van Doorn te Rossum. De boerderij werd ge heel ln de asch gelegd. Inboedel en land bouwwerktuigen gingen verloren. Het vee kon worden gered. Verzekering dekt de schade. o DOODELIJK ONGELIJK TE VL AARDINGEN. Toen men gisteren te Vlaardingen bezig was met het lossen van erts uit 'n Fransch stoomschip heeft een 36-jarige arbeider van een griioer die werd neergeslagen, een klap tegen het hoofd gekregen ten gevolge waarvan de dood spoedig intrad. De man was gehuwd en vader van twee kinderen. BLOEDIGE SMOKKELINCIDENTEN AAN DE SILEZISCBE GRENS. In verband met het naderende Paasch- feest is het smokkelen aan de Duitsch- Poolsche grens enorm toegenomen. Bij Neu-Repten ging een smokkelaarsbende van vijftig personen over de grens. De grenswachten maakten van hun vuur wapens gebruik, waarbij een smokkelaar werd gedood en één zwaar gewond. De be volking van het grensplaatsje koos partij voor de smokkelaars, zoodat de grens beambten versterking moesten halen. Pas toen slaagden zij erin acht smokkelaars te arresteeren en een deel der smokkelwaren in beslag te nemen. Tusschen Tarnowit-z en Boruschwitz trachtten dertig smokkelaars, die voor namelijk roziinen en vanille smokkelden, over de grens te komen. Ook hier moest de grenswacht versterking halen alvorens zii prin slaavden den leider van de bende en zeven smokkelaars na een langdurige ve-vrOertrip te arresteeren Gisternacht werd aan de grens tusschen Linine en Cbrnnaezow een smokkelaar uit Schwientochlowitz door de grenswacht neergeschoten. HET VLIEGONGEVAL BIJ DIXMUIDEN. Een bizondere correspondent van de „Dany Express", die per vuegtuig uit Lon den naar de plaats des onheus is gevlogen, scnryft nog het volgende over de ramp bij Dixmuiden De tragedie voltrok zich in enkele mi nuten. Een landbouwer, Leopold van den Berghe, die op het veld aan net werk was, zag het vliegtuig naderen. Het vloog op een hoogte van duizend meter. Plotseling zag hij, hoe iemand uit het vliegtuig naar beneden sprong. Het toestel dook en cir kelde daarna in het rond. alsof het de vlammen, die inmiddels zichtbaar werden, van zich wilde afschudden. Een ander lichaam stortte spoedig daarna neer uit het brandende toestel. De landbouwer dacht, dat het een vrouw was, daar haar kleeren door den wind als een parachute opbolden. Op een afstand van honderd meter van de plaats, waar hij aan het werk was, viel zij neer en even later volgde haar het brandende vliegtuig. Onmiddellijk snelde de landman toe maar de hitte was zoo ontzettend, dat het niet mogelijk was den vuurgloed te nade ren. Het lijk van den man, die het eerst uit de machine sprong, werd enkele honder den meters van de plaats, waar de „City of Liverpool" neerstortte, gevonden. Miss Thompson, die zooals bekend, even eens uit het vliegtuig sprong, kwam te recht op een hoogspanningsdraad, waar door haar beenen letterlijk van 't lichaam werden afgesneden. Naar de correspondent van de „Daily Herald" meldt, schijnt zij een voorgevoel /an de ramp gehad te hebben, toen zij zich ae vorige week van Londen naar Brussel begaf om haar zuster, die daar woont, te bezoeken. Tegen een kennis had zij ge zegd: „Ik heb een voorgevoel, dat er iets zal gebeuren. Ik voel mij nerveus en hoop, dat het geen waarschuwing is". De piloot laat niet alleen twee dochter tjes, resp. van twee en vier jaar achter, maar zijn vrouw verwacht over drie weken een derde kind. Kapitein Leleu was sinds 1926 bij de Imperia] Airways in dienst. Aanvankelijk vloog hij op het traject Cairo—Karachi en later op de Europeesche trajecten. In to taal had hij 4000 vlieguren gemaakt. De radio-telegrafist, mr. Stubbs. was 24 jaar oud en reeds vier jaar bij de Imperial in dienst. Het laatste ongeluk met een machine van de Imperial Airways had plaats in October 1930, toen de „City of Washing ton" bij Boulogne in een dichten mist neerstortte. Vier personen kwamen daarbij om het leyen en twee personen werden ernstig gewond. Zeven personen verloren het leven, toen de „City of Ottawa" in Juni 1929 in het Kanaal neerstortte en in December 1924 werden acht personen gedood, toen een ander vliegtuig van de Imperial op het vliegveld van Croydon verongelukte. Sir Philip Sassoon, de Engelsche onder minister van luchtvaart, heeft gistermid dag in het Lagerhuis het vertrek van den inspecteur van ongelukken naar België meegedeeld en de toegevendheid van het Huis verzocht tot diens voorlooolg rapport zou zijn ingekomen. Na een hetuiging van deelneming met de slachtoffers en hun nabestaanden zeide Sir Philip, dat dit het eerste ongeluk in de laatste 31 maanden is geweest en de maatschappij in dien tiid biina 100.000 passagiers heeft vervoerd over een totalen afstand van ruim 4 mil- lioen mijlen. Het publiek had gelukkig het vertrouwen in de betrouwbaarheid van den dienst niet verloren en gistermorgen was het vliegtuig naar Pariis vol bezet geweest en eenige passagiers hadden zelfs moeten wachten. o TERUG TOT RIJKDOM. Doordat de Zuidslavische regeering dezer dagen een particuliere schuld uit den oor log heeft uitbetaald, is een zekere Michael Bardigin van de grootste armoede plotse ling tot rijkdom teruggekeerd. Tijdens den oorlog verkeerde Bardigin ln zulk een welstand, dat hij in staat was groote giften te doen aan het Servische fonds voor hulpverleening en ook geld kon voorschieten aan een Servische missie in Rusland. Door de bolsjewistische revolutie geruï neerd, bedelde hij om brood in de straten van Moskou, om ten slotte via Polen naar Frankrijk te vluchten. Nog steeds was in zijn bezit een schuld bekentenis voor 300.000 gouden roebels die hij aan het eind van den oorlog aan de Servische gedelegeerden in Moskou had geleend. Daar de Servische regeering ech ter niet meer bestond, wanhoopte hij er aan het geld ooit terug te krijgen. Ten slotte waagde hij het zijn schuldbe kentenis te toonen aan de Zuidslavische legatie te Parijs, die hem voldoende geld verschafte om naar Belgrado terug te rei zen. Hier kwam de zaak voor de rechtbank en het slot was, dat aan Bardigin terstond een derde gedeelte van de geleende som werd uitbetaald, terwijl het resteerende deel weldra zal volgen. CHINEESCHE ZEEROOVERS. Uit Nioetsjang, in Mantsjoerije, wordt gemeld, dat Chlneesche zeejoovers in drie jonken het vuur hebben geopend op het Engelsche s.s. Nawtsjang", dat daar in de haven voor anker lag. Veertien roovers klommen aan boord van het Engelsche schip. Zij bedreigden de Chlneesche be manning en namen vier Europeesche offi cieren gevangen. VOETBAL. NEDERLANDSCH ELFTAL SAMENGESTELD. VOOR DEN WEDSTRIJD TEGEN BELGIË Van Reenen speelt middenvoor. Het Nederlandsch elftal, dat op Zondag 9 April a.s. te Antwerpen tegen België uit- somt, is als volgt samengesteld: Doel: Van der Meulen (H.F. C.), aan voerder; Achter: Weber (A. D. O.) en Van Run (P. S. V.). Midden: Pellikaan (Longa), Anderiessen (Ajax) en Van Heel (Feyenoord). Voor: Wels (Unitas), Bonsema (Veloci- tas), Van Reenen (Ajax), Van der Broek (P.S.V.) en Van Nellen (D.H.C.). Als reserves zijn aangewezen: Van Male (Feyenoord). Diepenbeek (Ajax), J, Pauwe (Feyenoord), Nagels (Enschede) en Vente (Neptunus). De Ajaxled P. van Reenen speelt nu dus midvoor en de steeds zeer chauvinisti sche Amsterdamsche voetbalwereld is in een zwijmel van vreugde, zóó zelfs, dat de „Telegraaf" hedenmorgen schrijft, ..dat stoute droomen thans verwezenlijkt zijn!" Van Reenen heeft zich nooit in de gunst van de Keuze-Commissie mogen verheu gen omdat hij zich aan de gestelde voor waarden niet wilde onderwerpen. Onlangs echter toen Lagendaal opnieuw te Am sterdam gefaald had. zag de Ajaxied (die inmiddels spoedig naar U.V.V. overgaat) zijn kans schoon en hij schreef toen een brief aan de Commissie, waarin hij zich tot volledige medewerking bereid ver klaarde. Dat hem thans een plaats ln de nationale ploeg wordt ingeruimd valt vol ledig te billijken. De samenstelling der voorhoede leverde den laatsten tijd weer vele moeilijkheden op en wat is logischer dan dat men nu Van Reenen eens weer op de belangrijke midvoorpiaats probeert? Dat hij een uitstekende clubspeler is staat vast. Dat hU alA internationaal eveneens van groot nut kan zijn., kan hij op 9 April te Antweroen bewijzen Moee zijn op name leiden tot versterking onzer ploeg! OEFENWEDSTRIJD TE ROTTERDAM. Walsall met 21 geslagen. Ongeveer 17.000 toeschouwers zijn gis teren ln het Sparta-stadion te Rotterdam getuige geweest van den wedstrijd tus schen het voorloopig Ned. elftal en de En gelsche 3e klasse-beroepsclub Walsall. Al heel kort na het begin eaf Vente met een goed schot aan het Bondselftal de leiding en toen een back niet voldoende wegwerkte, voerde Van der Broek den stand op tot 20. Daarna zakte het spelpeil en ook na de rust was het een zeer matte vertooning van weerszijden. Het einde kwam met 21. Walsall bleek wat men noemt een „harde ploeg" te zün. die de fijne combinatie miste. In de Nederland- sche ploeg presteerde de voorhoede/ na het eerste halfuur, niets meer. Alleen Vente deed af en toe goed werk. De halflinle plaatste slecht, ofschoon het verdedigen van Van Heel en Anderies sen steeds goed bleef. Weber en Van Run waren betrouwbaar, al deden ze het wat kalm aan. Doelman Van Male verdedigde zijn doel werkelijk uitmuntend. Zwak wa ren in onze ploeg vooral Bonsema en Na gels .ook Van der Broek Dresteerde weinig. Mannssen viel eveneens tegen. Pelikaan liep vrijwel den geheelen wedstrijd naar zijn vorm te zoeken. Dat de Enzelschen tegen dit slecht spe lende Nederlandsche elftal niet konden winnen, ook niet toen ze in het laatste kwartier, ruw gingen spelen zegt al ge noeg Van hen was niet veel te leeren. MILITAIR ELFTAL 6e R.V.A. Evenals de vorige jaren is nu ook weder om onder leiding van de wachtmeesters Grondel en v. Well een militair elftal van het 6e Reg. Veld Artillerie samengesteld, dat speelt onder den naam van „Het 6e R.V.A.". Eventueele vereenigingen die tegen het 6e R.VA. wenschen te spelen worden ver zocht zich te vervoegen bij de wachtmees ters Grondel of v. Well. INTERACADEMIALE WEDSTRIJDEN. Begunstigd door buitengewoon fraai weer, werden in het Sportpark Welgelegen te Utrecht de eerste wedstrijden gespeeld van het interacademiaal tournooi. De uitslagen waren: Eerste ronde: Utrecht IUtrecht n 5-0; Amsterdam-Leiden II 15: Lelden I-Delft n 9—0; Wapeningen 1-Wageningen n 3—1 Groningen-Delft 13. Tweede ronde: Leiden I-Leiden n 9—1. U.V.S.-COMB.6e R.V.A. 2—2 Een sterke U.V.S.-combinatie speelde gisteren tegen het elftal van het 6e R.V.A. Beide ploegen speelden een vlotten wed strijd en de uitslag, een gelijk spel (22), geeft de verhouding goed weer. De leiding was zeer goed. JAPAN OP ZOEK NAAR GOUD. Een aantal gepensioneerde Japansche marine-officieren heeft het plan opgevat om de 38 Russische oorlogsschepen, die tijdens den Russisch-Japanschen oorlog door admiraal Togo tot zinken zijn ge bracht en groote bedragen aan goud en gouden munten aan boord hebben, te lichten. Met de „Swaroff" en de „Alexander HI", die op den bodem der zee ten Noord-Oos ten van het eiland Oktnoshima liggen zal worden begonnen. De kosten van het lichtingswerk worden geschat op 500.000 yen en de waarde van het te bergen goud op 200 millioen yen. Indien dit work succes nnievert, za! men overwegen ook het lichtingswerk aan de andere wrakken te beginnen. KORFBAL. VRIENDSCHAPPELIJKE WEDSTRIJD. Gistermiddag had in den speeltuin Oos terkwartier" een wedstrijd plaats tusschen twaalftallen van de speeltuinver: „Noor- dockwarticr" en Onrinrkwartler". Rust 2—0 voor Oosterkwartier, einde 60. BRIDGE. LEIDSCHE H.B.S.-VEREEN. „EMTÉGEËS". „Emtégeës" had gisteravond voor de leden van haar bridge-afdeeling in „Huize Feenstra" een bridge-drive georganiseerd, welke vlot en gezellig is verloopen. De eerste prijs werd behaald door het paar R, de Wilde—B. v. d. Zanden. 2850 pnt„ terwijl de overige prijzen werden gewon nen door: 2. J. F. MeijeraanK. Verbeek 2180 pnt.: 3. J. DuyvendakW. M. E. Noach 2010 pnt. en 4. A. BoschD. ten Cate Brouwer 1950 pnt. o BILJARTEN. D.O.S. (HAAG-POORT v. CLEEF (LEIDEN) De uitslag van den wedstrijd D.O.S. (Den Haag)—P. v. d. Cleef om den wisselbeker luidt: pnt. brt. h.s. gem. B. Teegelaar 155 22 23 7.04 H. Jungeling 200 22 57 9.09 G. M Teegelaai 175 21 59 8.33 H. Buytendorp 123 20 19 6.15 W. F. K. 65 17 12 3.82 A. v. Randen 150 17 62 8.82 A. L. Iterson 58 19 26 3.05 A. v. d. Ven 125 19 21 6.57 D.O.S. 598 car, P. v. Cieef 453 car. Woensdag 12 April: P. v. CieefD.O.S. o LEIDSCHE BILJARTBOND. Het wedstrijd-programma voor de extra eomp. L.B.B. voor April luidt: Eerste afdeeling. 6 April: Holiandta 2't Gr. laken 1. 12 April: Hollandia 2P. v. Cleef 1. Tweede afdeeling. 4 April: 't Gr. laken 2D.O.S. 2: P. v. Cleef 2—Hollandia 3. 11 April: P. v. Cleef 2—D.O.S. 2: O.G.— 't Gr. laken 2. 18 April: 't Gr. laken 2Hollandia 3. LISSER BILJART-KRING. De verdere beslissingswedstrijden der 2de klasse lulden: G. Pater 150 38 17 3.94 J. Duivenvoorden 97 37 11 2.62 P. Duivenvoorden Sr. 150 29 21 5.17 G. Pater 134 28 21 4.71 De laatste uitslagen voor de 3de klasse luiden: A. v. Dijk (Luto) 100 33 29 3 Jac. de Bruyn (O. G.) 72 33 9 2.18 Th. Duivenvoorden (Exc.) 100 30 19 333 Th. v. Tol (Luto) 60 30 13 2.— Th.Duivenvoorden (Exc.) 100 28 13 3.57 H. Warmerdam (O.G.) 75 37 11 2.02 J. Bosch (Vlos) 100 36 12 2.77 Th. Duivenvoorden (Exc.) 83 36 12 2.30 De eindstand in de 3de klasse luidt: gesp. gew. veri. h.s. gem. W. Vaneveld 9 8 1 22 3.33 Th. Duivenvoorden 9 7 2 22 3.66 Th. v Tol 9 6 3 18 3.15 A. v. Dijk 9 5 4 29 3.32 N. v. Velzen 9 5 4 30 2.90 J. Bosch 9 5 4 17 2.19 J. de Bruin 9 4 5 13 221 J Obdam 9 3 6 18 2.45 H. Warmerdam 9 1 8 11 2.06 J. v. Diest 9 1 8 22 1.93 Kampioen W. Vaneveld O. G. Hoogste serie 30 N. v. Velzen, L.U.T.O. Hoogste gem. 6 25 A. v. Dijk. RECLAME. het voorjaar, koopt tijdig een pot R9.S2 A. F te L. Naar ons wordt medege deeld, bestaat hier ter stede wel degelijk een afdeeling van den Alg. Ned. Fascisten- bond (groep Baars). Het adres van den afdeelingsleider is L J.P. Frank. Rapenburg 51 waar nadere inlichtingen omtrent blad en beweging te verkrijgen zijn. Abonné Ons is geen schilder Oliver bekend, doch wel Waldemar Friedrich Olivier 17911859. Omstreeks 1820 was deze bij Friedrich Overbeck, Cornelius en anderen te Rome, waar de heeren hun ateliers hadden in een vervallen klooster van St. Isidore en daar vooral religieuse onderwerpen schilderden. Hun spotnaam was aldaar de „Nazarehners", een bijnaam die later de naam werd voor de roman tische religieuze richting ln de schilder kunst in het tijdvak der romantiek. In 1829 was Olivier in München, waar hij werkte aan de fresco's in de Nibelungen- zaien en 't Kon. slot. Bijzonder bekend is hij geworden door zijn „Volksbllderbibel" (1832) Verder schilderde hij o.a. een „Op standing" in de kerk te Niemeck voor de Dom te Naumburg een „Christus" en ver schillende landschappen met bijbelsche voorstellingen, waarvan stukken aanwezig zijn in 't Museum te Bazel. A. J. H. te L. Dat is onjuist. A. P. te L. Is onder correspondentie destijds medegedeeld. PREDIKBEURT. BOSKOOP. Evangelisatie (Bewaarschool Kerkstr.): Donderdagnam. 8 uur, ds. H. Siegers van Utrecht. NED. HERV KERK. Beroepen: Te Den Ham: I. A. van Nie, Hoogeveen; Ten Boer: B. Bruins, Heme- lum (Fr.); Wetsinge-Sauwerd: P. Beyer, Overschlid; Buiksloot: (toez.) Jac Tref. fers te Marken; Dlnteloord: (toez.) J. van Dorssen, Nieuw-Belerland. GER. KERKEN. Bedankt: Voor Wormer: R. W. Huizing, te IJsseimulden. VRUEVANG GEM. Beroepen: Te Ierseke, J. Leep, cand. te Gouda. RECLAME. PLOTSELINGE DOOD VAN BACTERIËN BETEEKENT PLOTSELING EINDE DER VERKOUDHEID. Verkoudheid, griep, influenza worden veroorzaakt door bacteriën, die Uw adem halingsorganen binnendringen en zich daar snel vermenigvuldigen. Het nieuwe middel Karsote Inhalatie zal deze bacte riën in minder dan 10 minuten volkomen vernietigen. U behoeft daartoe slechts wat Karsote op een zakdoek te sprenkelen en de verfrlsschende, bacteriën-doodende dampen op te snuiven, welke zich dan in Uw ademhalingsorganen verspreiden. Kar sote opent de verstopte neusgaten, ver wijdert hinderlijk slijm achter uit de keel en verzacht de ontstoken sliimvliezen. Uw verkoudheid is btjna onmiddellijk verdwe nen en ge ademt weer gemakkelijk. Karsote is verkrijgbaar bij alle apothekers en dro gisten a f. 0 90 per flacon (zakformaat) en f. 1.50 per flacon (2 x de kleine maat). 8254 Opgeheven wegens gebrek aan actief: J. Bijland Lisse. G. Tates. Sloterweg 885. Haarlemmer meer. J. H. Rovers. Haarlemmermeer. HET BANDFILTER EN HAAR BETEEKENIS. Het selectiviteitsvraagstuk wordt in de technische tijdschriften van alle landen ter wereld besproken, iedereen en overal zoekt men naar de beste oplossing van het schier onoplosbare probleem. Het meest doeltreffende middel is tot nu toe het bandfilter. Zelfs de zeefkring houdt de stations die met steeds grootere energie gaan wer ken er niet uit, terwijl de toestellen met 3 of meer afgestemde kringen zoo selectief zijn, d. w. z. zooveel van de frequentie-zijbanden afsnijden dat de weergave kwaliteit tot onder het toelaat bare afzakt. De op deze wijze verkregen selectiviteit is niet te accepteeren, omdat het altijd nog beter ls een prima geluid te hebben van 10 stations dan een slecht geluid van 20. Het bandfilter geeft echter een groote mate van selectiviteit met behoudt van de volle 100°/o kwaliteit. Het succes dat het bandfilter In Amerika oogstte heeft zich ook in Europa voortgezet. Er is ech ter een groot verschil tusschen de golf lengte situatie ln Amerika en hier, waar mede met de constructie rekening gehou den moet worden. Het feit, dat twee zwak gedempte, op precies dezelfde frequentie afgestemde, trillingskringen bij niet al te losse koppe ling een resonantiekromme met 2 maxima doet ontstaan, die boven en onder de grondgolf liggen, wordt bij het bandfilter zoo benut, dat de beide maxima slechts zoover uit elkaar gelegd worden als de bandbreedte van de gemoduleerde zend- golflengte verlangt. Het bandfilter bestaat uit twee hoog- frequentafstemkringen waarvan de dem ping zeer gering gehouden wordt. Hier door alleen wordt de noodige steilheid van de resonantiekromme (selectiviteit) bereikt. Ook bij een tot het uiterste op gevoerde afstemscherpte wordt niets van de zijbanden afgesneden. Dit juist is 't bijzondere van het bandfilter en blijft de weergave haar volle frequentiebereik be houden. Aanvankelijk was het bandfilter slechts bruikbaar, Indien het om de ont vangst van één bepaalde golflengte ging, slechts dan werd de gewenschte band breedte bereikt. Onder of boven deze golf lengte was de bandbreedte te smal of te breed. Er is slechts één mogelijkheid om een bepaalde bandbreedte te behou den over het geheele golflengte gebied, n.l. door'een sneciaal gebouwde koppel spoel. Omdat dit technisch niet uitvoer baar was heeft men hiervan afgezien. Een goede oplossing werd gevonden dooi de kODpeling trapsgewijze te doen veranderen zoodat de mogelijkheid ontstond bij een en dezelfde golflengte verschillende band breedten in te stellen. Over het algemeen geschiedt de instel ling zoodanig, dat de nabijgelegen zen ders zoover teruggedrongen worden dat zij niet meer kunnen storen. Niet alleen in theorie, doch ook in de radio-practijk blijkt alleen het bandfilter bestand te zijn tegen de wassende vloea der energieverhoogingen en het zich nog steeds uitbreidende getal der omroepsta- tions. Ook de gevoeligheid wordt niet ver minderd integendeel zelfs belangrijk ver hoogd. Met een zeer kleine ongunstig gelegen stads-antenne is het zelfs moge lijk een 40—50 stations prima en storings vrij te ontvangen. Twee zeer goede toepassingen van nee bandfilter in Nederland zijn: het ■Amron- Bandfiltpr Chassis" en de „Varaband cue op het gebied van zelfbouw wel het besre vertegenwoordigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 10