dag 3i»fe Jaargang
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1933
No. 22353
ize Knipselprijsvraag.
F
ICIEELE KENNISGEVING
leunt met Uw
m soGj Leidsch
gaven
Crisis-Comité
Het voornaamste Nieuws
van heden.
ASFALT-WEGEN
Eco nomische wegen
VISSCHERIJBERICHTEN-
SCHEEPSVERBINDINGEN.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
lts. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zUu v°?r ®!.'e
:re advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlen
iltend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 cts.
.en maximum aantal woorden van 30
.sso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
ren 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:)
Voor Leiden per 3 maanden f.2.35; per week f. 0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 portokosten.
mmer bestaat uit DRIE Btadea
EERSTE BLAD.
verband met het groot aantal
lingen op onze Advertentie-
el-prijsvraag hebben wij be-
i nog
ig extra-prijzen van f. 2.50
ikbaar te stellen. - De uitslag
ons Blad van Vrijdag worden
j.d gemaakt.
DE DIRECTIE.
DIENSTPLICHT.
iksch onderzoek van verlofgangers
erl U re der landmacht.
wee":'Burgemeester der gemeente Leiden
erbij bij deze ter kennis van de betrok-
- W« rlof"an3crs dat- behoudens onvoor-
omstandigheden, in Juni a.s. het
Blue Ef jsch onderzoek zal plaats hebben
nd-meW gewone dienstplichtigen der land-
j j van de lichtingen 1921 en 1924.
s amen! s en tijd van het onderzoek zujlen
bekend worden gemaakt.
De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN
in, 1 Februari 1933.
4925
"fHP:ren is geheel onverwacht, ten kan-
1153'an .ztin patroon notaris H. M. A.
Wiidï in den ouderdom_ van 83 jaar
st"-
1-8.20
{«.en de heer J. W. P. Licht,
jeer Licht was ruim 62 jaar als klerk
oemd kantoor werkzaam en daaren
Omrotr j"" Kan
;eesen -l«durende
meer dan een halve eeuw
t. oo -
io:.-?e!egenheid van deze jubilea werd
lian. 'ee iaar geleden de gouden medaille
473 li-ten aan de Orde van Oranje Nassau
3: CoK'nd.
ir - 1! den heer Licht, is een typische fi-
piano'i it het milieu der verkoopingen en
i v I Leidsche straten verdwenen,
rette «lie hem van nabij gekend hebben
Ante aan hem de herinnering bewaren
t MüK J braaf en rechtschapen mensch.
I - l stoffelijk overschot zal a.s. Zater-
1 uren °P .Rhijnhof" worden ter
en 333 'Sesteld.
itwerpS^B
M3S«j
ViooM
handelsregister
-KAM LR VAN KOOPHANDEL
.v,'Wfr 'nso|wjving. Den Oudcn's
ms .nkantoor, Plantsoen 27 Leiden, com-
L ïandel in effecten.
M - lnaarTh' c- den Ouden, Leiden.
lté e" o 3
zant -
en hlf'
aulC^j
on 5 .«L^n...
uuu CCil uaivc CCUW
ager in dienst der Vereeniging van
e Notarissen.^
AFSCHEID VAN DEN HEER D. BOSMA.
Als hoofd der O. L. School
Vronwenkerksteeg A.
In een drukbezochte vergadering van
ouders van leerlingen en onderwijzend
personeel heeft de heer D. Bosma gister
avond afscheid genomen als hoofd der
O. L School Vrouwenkerksteeg A, wegens
zijn benoeming als hoofd aan de oplei
dingsschool voor Ui.O. aan de Lange-
brug.
In zijn openingswoord riep 't scheidende
schoolhoofd speciaal het welkom toe aan
den heer Riks, die in zijn plaats als hoofd
is benoemd.
De leerlingen uit de vijfde en zesde
klassen zongen vervolgens op uitstekende
wijze een aantal schoolliederen, welke
korte zanguitvoering ook door de ouders
zeer op prijs werd gesteld.
Mej. de Zwart, onderwijzeres aan de
school, hield vervolgens een lezing over:
„Hoe leeren wij kinderen het lezen", waar
in zij uit haar rijke ervaring in de eerste
klas op een lagere school op eenvoud'ge,
boeiende wijze vertelde. Tot in bijzonder
heden gaf de spreekster een uiteenzetting
van de methode met het leesplankje Hoo-
geveen. waarmede al vertellend en repe-
teerend tenslotte tot het lezen uit het
boekje wordt overgegaan, waarin ook alle
figuren, menschen en dieren van de
plaat en leesplank voortdurend voorkomen.
Als al deze stof is doorgewerkt kunnen de
kinderen na de.noodige oefening vrijwel
alles lezen.
Ook hier kunnen huis en school elkaar
echter aanvullen, door de kleintjes ook
thuis hun kwartiertje lezen te gunnen, al
is dat dan ook soms hinderlijk voor de
andere huisgenooten.
Om er in te slagen in drie maanden tijd
met deze eenvoudige hulpmiddelen veertig
kinderen lezen te leeren, is zeker geen ge
ringe taak, aldus de heer Bosma in zijn
woorden van dank.
In de pauze hadden de ouders de gele
genheid het werk van hun kinderen te zien
en zich met de onderwijzers te onder
houden, waarvan als steeds een dankbaar
gebruik werd gemaakt.
Na de pauze was het oogenblik aange
broken om afscheid te nemen.
De heer Bosma herinnerde daarbij aan
den eersten keer, in 1922, toen spr. voor de
ouders stond, die nier een oudercommissie
hadden gevormd, zooals overal In verband
met de aangenomen wetswijziging tot
stand kwamen. De ouders stonden toen
nog zeer gereserveerd tegenover 't nieuwe
instituut. In de school Vrouwenkerksteeg
A werd het standpunt ingenomen, dat het
hier goed zou gaan. En dat is uitgekomen.
De eerste schoolcommissie werd nog ln de
oude school ingesteld, die al spoedig aan
het werk trok en steeds het contact met
de school heeft onderhouden. Spr. herin
nerde er aan, dat in 1924 tot den bouw
van de nieuwe school werd besloten, die ln
1926 op feestelijke wijze werd geopend Dit
nieuwe gebouw is zeker van grooten In
vloed geweest op den gang van zaken aan
deze school.
Spr. herinnerde dan aan den band, die
ook jaren nadat zij van school zijn ge
gaan, nog tusschen oud-leerling en onder
wijzer blijkt te bestaan. Dat is voor ons.
onderwijzers, het mooiste resultaat van
ons werk. aldus spr. Naast, en boven het
leeren hebben we aan de kinderen iets te
geven van hart tot hart.
Spr. riep de dames en heeren van het
onderwijzend personeel, die zijn heenge
gaan, in herinnering terug. Zij hebben
zich met hart en ziel aan hun taak ge
geven.
Dat spr. vele nieuwe ouders ziet, ver
heugde hem, omdat deze school in een
stadsgedeelte staat, dat langzamerhand
ontvolkt raakt. Niettemin is het aantal
nieuwe inschrijvingen grooter dan verle
den jaar
Spr. hoopte, dat ook in de toekomst de
ouders deze school zullen blijven geden
ken. Spr wenschte tenslotte allen het
allprhp<?tp
Namens de ouders richtte de heer Bleiji
woorden van hartelijken dank, zoowel
voor het genoten onderwijs als voor as
leiding op de ouderavonden. Namens alle
ouders werd den scheidenden hoofdonder
wijzer eenige practische geschenken aan
geboden. vergezeld van de beste wen-
schen voor zijn nieuwe betrekking.
Namens 't onderwijzend personeel sprak
de heer Wolfslag.
U bent voor ons altijd een hoofd en col
lega geweest, aldus spr die met warme
menschelijkheid ons steeds behulpzaam
waart. Namens het onderwijzend personeel
bood spr. eveneens een blijvend geschenk
aan. terwijl ook nog bloemen op tafel
prijkten.
De heer Riks, het nieuwe schoolhoofd,
richtte zich hierna tot de ouders en riep
aller steun in.
De heer Bosma dankte tenslotte op ge
voelvolle wijze voor de woorden en ge
schenken. die des te grooter waarde krijgen
omdat zij een offer beteekenen van de
ouders, waarvan de meesten nauwelijks
een dubbeltje kunnen missen.
Hierna kwamen de ouders den heer
Bosma nog persoonlijk de hand drukken.
LEIDSCHE SPAARBANK.
Bij de Leidsche Spaarbank is in de
vorige maand (Januari 1933) ingelegd
f. 438.676.50 en terugbetaald f. 295.407,94;
139 nieuwe 'nleggers zijn ingeschreven en
149 boekjes werden geheel uitbetaald.
Het te goed der 18396 inleggers, inclu
sief 1385 deelnemers aan den Afhaaldienst
bedroeg einde Januari 1963 f.8 141 037 70.
In 4702 posten is in deze maand door
den Afhaaldienst f. 13.418.50 ontvangen.
HET LAAT-ANTIEKE TOOVERWEZEN.
Lezing van prof. dr. Preisendanz.
In het Rijksmuseum van Oudheden
hield gisteravond prof. dr. K. Preisendanz
uit Karlsruhe, over dit onderwerp de
eerste der reeks aangekondigde voorjaars
lezingen. De spreker behandelde uitvoerig
liet volks- en bijgeloof van de eerste
eeuwen onzer jaartelling, waarin het too-
verwezen en de demonologie hun hoogte
punten bereikten en waarin het toover-
wezen en de demonologie hun hoogtepunten
bereikten en waarin de geheele wereld,
zoowel de heidensche als de vroeg-Chris-
telijke, vol was van de voorstelling van
bovennatuurlijke krachten, van de werk
zaamheden van geesten en demonen. Toen
ontstonden ook talrijke tooverboeken in
het Grieksch en in het Egyptisch; daaruit
putten de practisch werkzaam zijnde too-
venaars hun recepten voor allerlei soorten
van magie en tooverij, als bijv. voor het
toebrengen van schade, om een openbaring
te verkrijgen en in den dienst der liefde.
Eerst in de laatste eeuw zijn zulke boeken
en papyrusrollen uit de graven en uit het
2and van Egypte weer te voorschijn geko
men en steeds weer vond men bewijzen
voor den bloei van dit antieke tooverwezen
op papyrusbladen en looden tafeltjes-
Uit deze bonte wereld van het volks
geloof en van de algemeene godsdienst
vermenging, zooals die zich het
duidelijkst in Egypte en in Rome
openbaarden, behandelt de spreker eenige
der belangrijkste en meest karakteristieke
verschijnselen aan de hand van een groot
aantal lantaarnplaatjes uit de eigen ver
zameling van den spreker en illustreert
deze met onbekende, vaak bizarre en gro
teske voorstellingen uit de werkplaatsen
der Hellenistisch-Egyptische magie, die
haar wonderlijken invloed, de eeuwen
door bijna onveranderd doet gelden, tot
op onzen tijd toe.
De spreker, die zelf uitgever is van het
Corpus der Grieksche tooverpapyri, wees
met nadruk ook op de buitengewoon be
langrijke tooverpapyri, die het Rijks
museum van Oudheden bezit, welke hij
bij zijn talrijke bezoeken aan Leiden
serieus bestudeerd en in het afgeloopen
jaar ook in het tweede deel van zijn werk
uitgegeven heeft.
Ter gelegenheid van deze voordracht
zijn enkele dezer papyri in het museum
voor het publiek tentoongesteld.
NIEUWE INZICHTEN OVER ONZE
VOEDING.
In de kleine zaal van de Stadsgehoorzaal
heeft gistermiddag en gisteravond de heer
W. H. Verhoeff, directeur der Pomona's
Voedsel Uitzending, te Utrecht, een cau
serie gehouden over bovengenoemd onder
werp. Allereerst besprak spr. het onver
breekbare verband, dat bestaat tusschen
den algemeenen gezondheidstoestand en
de samenstelling van ons voedsel er op
wijzende, dat een teveel van enkele stof
fen een storing in de spijsvertering en
daardoor niet zelden een ongesteldheid kan
veroorzaken, maar evenzoo een tekort.
Noodzakelijk is het daarom, dat weten-
schaopelijk de verschillende verhoudingen
worden bepaald, waarbij spr. wees op de
nieuwe inzichten. Hechtte men vroeger
groote waarde aan het eiwitpercentage in
het voedsel, thans zijn de medici daarvan
teruggekomen en wordt het vitaminen-
gehalte van grooter belang geacht Tevens
wees spr. op de noodzakelijkheid van een
diepe ademhaling en een nauwkeurige
huidverzorging Beide oefenen een niet te
onderschatten invloed uit op de spijsver
tering en dienen daarom zorgvuldig te
worden gadegeslagen en behandeld Na een
korte pauze lichtte spr. de door Pomona
in den handel gebrachte voedingsmiddelen
nader toe wijzende op hun doelmatige sa
menstelling.
NED. VER. VAN HUISVROUWEN
AFD. LEIDEN.
Gistermiddag had bovengenoemde ver-
eeniging in haar clublokaal wederom een
theemiddag georganiseerd. Nadat de pre
sidente mevrouw J. RomijnSjollema den
talrijk opgekomen leden nog de allerbeste
wenschen van het Bestuur voor het
nieuwe jaar had aangeboden, kreeg de
spreker van dezen middag, de bekerde
letterkundige uit Antwerpen, Lode van
Gent (Oscar Tijtgat) het woord. Deze ver
gastte de aanwezigen in zijn sappige
moedertaal op menig staaltje van echt
„Vlaanlsche humor" en menige lach werd
getooverd oo de gezichten van zijn toe
hoorsters. Hoe bleek uit alles zijn groote
liefde voor het Vlaanderenland en zlin
naieve doch juist in haar naieviteit zoo
godsvruchtige bevolking met haar gulle
lach. Spreker eindigde ziin gezellige cau
serie met „Humor" van de Genestet:
„Een rijke taal vol geest en ingehouden
(tranen,
Vol zin ook zeer geschikt tot leeren
(en vermanen,
Mits maar de vrienden haar verstaan,
Want velen klinkt ze als Grieksch; voor
(and'ren weer profaan".
GEVONDEN VOORWERPEN.
Huissleutels, Lipssleutel, damesceintuurs,
handschoenen, rijwielbelatingplaatje in
etui, portemonnaie met inhoud, kinder-
taschje met inhoud, damestaschje met
inhoud, pakje inhoudende paar dames
kousen poppenmutsje, motorjas. ijzeren
1 KG. gewicht, gouden armband rieten
handkoffer gouden ring, mand waarin
handdoek, actentasch, overhemd, man
chetknoop vulpenhouder, koffertje met
inhoud, zilveren dames-armbandhorloge,
padvindersriem, paardenzweep, pakje ge
merkt Hoensbroek. paar nieuwe jongens
schoenen. kindermursje, bankbiljet a f. 10.-
rozenkrans roeiboot. R.K. kerkboekje
gummie-regenjas. naaizakje. shawl, auto
band. zilveren dames-vulpotlood, zilve
ren ringetje, zilveren speldbroche, zilveren
vulpotlood oliespuit, bruine lage schoen,
handbeschermer van een rijwiel, 2 bank
biljetten a f. 10.—, zakmas, zilveren arm
band, tasch met inhoud van de firma de
Boer, tafelkleed, vulpotlood, witte muts,
chauffeurspet, dameskaart Leidsche IJs
club, rolletje muziekstukjes, lederen riem,
schaats, eenig klein geld, R.K. medaille,
gouden medaillon met damesportret, zil
veren broche met haar.
Gevonden in de Electrische Tram
(Stadslijn).
Paar handschoenen, wollen das, zilveren
dames-vulpotlood.
Gevonden in een autobus van Stads
verkeer-
Portemonnaie met inhoud, actentasch.
handschoen, parapluie, shawl, vilten
hoedje.
Gevonden in het Postkantoor.
Huissleutel.
Terug te bekomen en inlichtingen te
verkrijgen ten politie-bureele alhier, eiken
werkdag, behalve Donderdag en Vrijdag,
tusschen l en 3 uur n.m.
EERSTE NEDERLANDSCHE
FOLKLOREDAG.
Zooals wij onlangs berichten heeft het
Ned. Nationaal Bureau voor Anthropologic
besloten om op 6 Februari a.s. hier ter
stede een „Nederlandsche Folkloredag" te
organiseeren welke ten doel heeft studen
ten en verdere belangstellenden in kennis
te brengen met de nationale taak, welke
op folkloristisch gebied in ons land is te
verrichten en waarop door deskundigen
het nog zoo weinig bewerkte studieveld
der Nederlandsche volkskunde veelzijdig
zal worden belicht De agenda voor deze
bijeenkomst, welke zal worden gehouden
in het groot-auditorium der Universiteit,
luidt als volgt:
10.30: Opening door prof. dr. J. Huizlnga
rector-magnificus.
10.45—11.45; D. J. van der Ven. Inleiding
tot de samenstelling van den Nederland-
schen Volkskunde-Atlas (met lichtbeelden)
11.45—12.30: Bezichtiging van tentoonge
steld materiaal welwillend ter beschikking
gesteld door prof. dr. A. Helbok, leider van
de „Zentralstelle des Atlas der deutschen
Volkskunde, te Berlijn.
12.302.00: Gemeenschappelijke koffie
tafel.
2,00—2.45: Dr H Th. Fischer, Neder
landsche Adat.
2.45—3.30: Dr P. W. J. van den Berg.
Kerk en Volksleven.
3 304.30: Gedachtenwisseling
4.30: Sluiting door prof. dr. J. de Vries.
Voor dezen eersten Nederlandschen
Folklore-dag is op initiatief van prof. dr.
J de Vries een comité van aanbeveling ge
vormd. waarin de volgende personen zit
ting hebben genomen:
Mr. A. van de Sande Bakhuyzen. voor
zitter van het college van curatoren der
Universiteit. Prof. dr. J. Huizinga, rector-
magnificus. prof dr. A. W. Nieuwenhuis.
Prof. dr. J. A. J. Barge Prof. dr. L. Knap
pert. Prof. mr. D. van Blom, Prof. dr. Ph.
S vaai Ronkel voorzitter der Maatschappij
van Nederlandsche Letterkunde. Mr. dr. J.
W. Verburgt archivaris der gemeente Lel
den. M. A. Beek voorzitter Theologische
Faculteit van studenten. H. N Boon voor
zitter Litteraire Faculteit van studenten.
Dergelijke vergaderingen zullen ook wor
den gehouden te Utrecht. Groningen en
Amsterdam.
Onze stadgenoot, de heer J. W. van
Dalfsen, slaagde aan de Technische Hoo-
geschool te Delft voor het ingenieurs
examen voor scheikundig ingenieur.
Kapitein J. L. van Dam, commandant
der treinafdeeling van de Ille artillerie
brigade te 's-Hertogenbosch, wordt 1 April
overgeplaatst bij het 6e regiment veld
artillerie alhier.
Bij beschikking van den Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen is
aan A. M van Stinriaan Luïscius op zlin
verzoek eervol ontslag verleend als hoofd
assistent. bij de psychiatrie aan de Rijks
universiteit alhier en is als zoodanig
tijdelijk benoemd F. G. H. Miinnich, arts,
thans assistent.
In aansluiting op ons bericht van
gisteren betreffende den veetrein Gro
ningen—Zwolle, vernemen wij nog nader,
dat zoodra in het voorjaar de drukke vee
markten beginnen in de plaats van dezen
veetrein Dinsdags een veetrein van Gro
ningen naar Leiden zal loooen. welke te
15.31 van Groningen vertrekt Aankomst
te Leiden te 11.13.
Ook deze trein zal worden aangewezen
voor het vervoer an wagens vee. bevracht
volgens het stukstarief zonder verhooging.
De firma P. Westdorp en Co. hee't in
het perceel Morschstraat 34 een handel
ingericht in nieuwe naaimachines, met
instandhouding van de zaak in tweede
handsch machines in het perceel 56. Alle
soorten le klas merken en prima onder
deden zijn in den overzichtelijk ingerich-
ten winkel voorhanden.
BINNENLAND.
Over den pensioensaftrek der Leidsche
ambtenaren. (Gemeentezaken, 3e Blad).
De korting op de Indische pensioenen;
een vergadering te Amsterdam. (Binnen
land, 3e Blad).
Minister Verschuur over de Neder
landsche Varkenscentrale (Land- en Tuin
bouw, 2e Blad).
Vrouw en drie kinderen te Rijswijk door
hollend paard ernstig gewond. (Gemengd,
3e Blad).
Groote vernieling door het ijs op Urk.
(Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND
Nu Hitler in Duitschland regeert. (Bui-
tenl. en Tel., le Blad).
De vorming van het Fransche kabinet
Daladier. (Buitenl., Xe Blad).
Geen coalitie in Zuid-Afrika tusschen
Smuts en Tielman Roos. (Buitenl., le Blad),
RECLAME.
Meester zei tot kleine Jantje:
Maak jij eens een korten zin"
Met de woorden: ECONOMISCH,
DUURZAAM, IDEAAL er in.
Kleine Jantje liet zich daad'lijk
Van zijn beste zijde zien;
Hij zei kortweg: ASFALTWEGEN
Meester zei: je hebt een 10. 4879
Voor de afdeeling Leiden en Omstre
ken van het Alg. Ned. Verbond zal a.s.
Vrijdagavond dr. C Donges uit Dillenburg
een lezing houden over Willem I in zijn,
vaderland Dillenburg 1568-1572".
Dr. Dönges, conservator van de Histori
sche Vereeniging te Dillenburg en van het
Wilhelmsturm-Mu^eum aldaar heeft van
het leven van Willem van Oranje bijzon
dere studie gemaakt. De in Nederland min
der bekende betrekking van den Prins tot
zijn geboortestad is een aantrekkelijk on
derwerp te midden van de vele geschied
kundige feiten, die bij de geboorte-herden
king dit jaar worden te berde gebracht.
Men zie ook de advertentie in dit Blad.
IJMUIDEN, 1 Februari.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f. 1.50—1.40; Griet per
kist van 50 K.G. f.3216; Tongen per KG.
f. 1.50115 Groote Schol per kist van 50
K G. f. 17.5012.50; Middelschol per kist
van 50 K.G. f.2315.50; Zetschol per kist
van 50 K.G. f.2417; Kleine Schol per kist
van 50 K.G. f.236.50; Bot per kist van
50 KG. f. 7.506; Schar per kist van 50
K.G f. 12.508; Kabeljauw per kist van
125 K.G. f 3526: Gullen per kist van 50
K.G. f. 12—7; Wijting per kist van 50 K.G.
f 4.70—3.60; levende Kabeljauw f. 3 30
0.90 per stuk; Gul f. 0.77—0 18 per stuk:
Leng f. 3 60 per stuk.
En 7 loggers: IJM. 268 met f.1011;
SCH. 102 met f.649: SCH. 201 met f.808;
KW. 172 met f.826: KW. 112 met f.775;
KW. 42 met f. 1377; KW. 167 met f. 1450;
4 Kotters; E. 409 met f.373; E. 442 met
f. 321E. 238 met f. 1171E. 369 met f. 1252,
1 stoombeuger: VL. 197 met f.1131.
De navolgende schepen zijn morgen
radiotelegrafisch te bereiken via het kust-
station Scheveningen Radio:
Christiaan Huygens, Cottica, Dempo,
Flandria, Indrapoera, Joh. v. Oldenbarne-
velt, Klipfontein, Kota Agoeng, Kota
Tjandi, Lemaire, Marn. v. St. Aldegonde,
Poelau Laut, Poelau Roebiah, Rietfontein,
Sibajak. Simon Bolivar, Statendam Vene
zuela, Zeelandia.
Bij verzending van een radiot.elegram via
Scheveningen Radio bedragen de totale
kosten 44 cent per woord.