73ste Jaarcanp WOENSDAG 4 JANUARI 1933 No. 22329 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. 0FF1CIEELE KENNISGEVING Leidsch Crisis-Comité. STADSNIEUWS. BINNENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. ASFALT-WEGEN Economische wegen BUITENLAND. L A A/ D LEIDSCH DAG BLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts. per regel foor advertentlën uit Lelden eD plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts. PRIJS DEZER COURANTj Voor Leiden per 3 maanden f.2.35; per week I 0.18 Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zUn, per week „0.18 Franco per post 1.2.35 portokosten. oit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis, dat door hen de beslissing op het verzoek van: a de N.V. Meelfabriek „De Sleutels" om vergunning tot het oprichten van een meelfabriek In het perceel Tweede Looier straat Nis 39/45, Sectie A. Nis 1152 en 1296; b. de N.V. B"ik- en Courant- en Handels drukkerij voorheen J. J. Groen en Zoon om vergunning tot het oprichten van een drukkerij in het perceel Pieterskerkkoor- steeg No. 18 en Langebrug No. 83, Sectie G. Nis 1528 en 751; c. J. Karstens om ver gunning tot het oprinchten van een druk kerij In het perceel Hooigracht No. 35. Sec tie I. No. 572; d. W. de Lange om vergun ning tot het uitbreiden van de brood- koek- en banketbakkerij in het perceel Jan Llevenstraat No. 5, Sectie K. No. 4159 is verdaagd. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 4 Januari 1933. 3308 POSTGIRO No 188690. Personeel G. W-: f. 3.20. ZILVEREN JUBILEUM. Van den heer B. Hageman. Heden herdacht de heer B. Hageman, hoofdvertegenwoordiger den dag, dat hij 25 Jaren In dienst was bij de N.V. Meelfa briek „De Sleutels" v/h De Koster en Co. Op het directiekantoor werd hij toege sproken door den directeur, den heer A. de Koster, die met eenige waardeerende woor den den jubilaris een geschenk onder cou vert aanbood. Op het kantoor was de woordvoerder de heer A. Verboog, die den jubilaris namens kantoor-, laboratorium- en reizigersperso- neel een paar antieke Japansche borden ten geschenke gaf. In een der fabrieksgebouwen sprak de heer Ir. Bol den jubilaris namens het fa- brlekspersoneel toe, eveneens onder aan bieding van antieke Japansche en tinnen borden. De jubilaris dankte met eenige welge kozen woorden. ZILVEREN JUBILEUM. Vandaag herdacht onze stadgenoot J v. Kooperen, gasstoker lste klasse, zijn zil veren jubileum in dienst der Stedelijke Lichtfabrieken alhier. Van Kooperen trad aanvankelijk als cokesrijder in dienst, doch werd spoedig daarna werkzaam gesteld in de stokerij. Hedenmorgen is de jubilaris bij afwezig heid van den directeur, toegesproken door den adjunct-directeur, ir. P. Fehmers, die hem in hartelijke bewoordingen geluk- Wenschte met dezen dag. Den verderen dag had de jubilaris vrijaf om het feest in huiselijken kring voort te zetten. TOONEELAVOND VOOR WERKLOOZEN. De Leidsche Dilettantenclub heeft op Dinsdag a.s. in het gebouw „Concordia" ©en tooneelavond georganiseerd, welke bedoeld is als ontspanningsavond voor Leidsche werkloozen. Opgevoerd zal wor den het geestige blijspel in 3 bedrijven „Gebroeders Kalkoen" van Gerard Nielen. Bij voldoende belangstelling en deze hjkt ons bij voorbaat verzekerd! zal het bestuur een tweede uitvoering geven. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL Opheffingen: Crediet- Handel- en Assu- rantie-Maatschaopij 's-Graver.hage-Leiden. Breestraat 10a Leiden. H. N. Arnold, Hugo de Grootstraat 6, Leiden. Sigarenhandel. Wijziging: Broodfabriek .Ceres" J C v Heusden. Oude-Rijn 11 Leiden Brood- en beschuitbakkerij. Uittredend eigenaar- J C. van Heusden. Leiden dd. 1 Jan. 1933 GEDENKPENNING WILLEM DE ZWIJGER Naar wij vernemen zal Vrijdag, den dag, dat hier ter stede de herdenking van den 400sten geboortedag van Willem de Zwijger plaats heeft, een gedenkpenning worden uitgegeven. DE WILLEM VAN ORANJE-HERDENKING Een Bijbel in de Universiteitsbibliotheek tentoongesteld. In de Leeszaal van de Universiteits- Bibiiotheek alhier wordt bij gelegenheid van de herdenking van den 400-sten ge boortedag van Willem den Zwijger, ten toongesteld de Bijbel die Prins Willem bij de stichting van de Academie in 1575 aan haar ten geschenke gaf als „grondslag voor de toekomstige bibliotheek" funda- mentum futurae aliquando bibliothecae, zooais in den oudsten Catalogus van de Bibliotheek, die van 1595 is, gezegd wordt. Het is de viertalige Bijbei kort te voren door Plantijn uitgegeven in 8 zware folianten het toenmalige standaardwerk voor de kennis van de grondteksten. Een voornaam gestelde Latijnsche inscriptie op den titel van elk der acht deelen herdenkt het geschenk en den schenker Deze inscriptie wordt ook in den oudsten Catalogus van de Bibliotheek vermeld. Vertaald luidt zij aldus: „In dit groote heelal, dat wij allen be- studeeren, is niets waardiger dan de mensch, in den mensch niets waardiger dan de deugd, onder de deugden geen waardiger dan de godsdienst: in den godsdienst dan het heilige Woord Gods; hetwelk, in deze acht deelen volkomen begrepen, de dobrluchtige en onvergelijke lijke Prins Wilhelmus van Nassouwen aan deze opgroeiende Academie als een gelukkig begin ten geschenke gaf. Eeuwig leve zijn roem, leve de School, leve de Godsdienst". Als tastbaar bewijs van den band tus- schen Oranje en de Leidsche Academie wordt dit kostbaar reliek zorgvuldig bewaard. Voor het Mereurius-diploma Engel- sche Handelscorrespondentie slaagde te 's-Gravenhage de heer A. H. Broers, alhier. De heer H. L. A. Boom, rijksklerk ten kantore van de hypotheken, het kadaster en de scheepsbewijzen, alhier, slaagde te 's-Gravenhage voor het examen van ad junct-commies, vermeld in art 145 Amb- tenarenbesluit. Onze oud-stadgenoot J. Houwer, die sedert 5 jaar dienst heeft gedaan als do- litie-opziener bij de Veldpolitie te Soe- kaboemi (Java) is benoemd tot inspecteur van politie 2de klasse aldaar. De heer E. Anchu-Hendschuch, Pa penstraat alhier, heeft als herinnering aan de Chineezen-ellende een beeld ge maakt van het Pindamannetje der Maars- manssteeg. Hij is geneigd zijn product tegen vergoeding van den kostprijs af te staan aan personen of vereenigingen, die de Pinda-Chineezen willen steunen, die zich met den verkoop willen belasten. In den afgeloooen nacht hebben drie studenten uit laakbare baldadigheid een spiegelruit van den banketbakkerswinkel der firma Van A. aan den Nieuwe-Rijn vernield. De politie heeft tegen de daders proces verbaal opgemaakt. In de cijfers over de Leidsche Spaar bank is Maandag een storende fout ge slopen. Het tegoed der inleggers bedroeg eind December niet f. 997.760,86. doch f. 7.997-760,86. Hedenmorgen werd de ongeveer 30-jarige mevr. "an V., terwijl zij aan tafel zat, plotseling door haar hond aan gevallen, die haar ernstige verwondingen in haar gelaat toebracht. Hevig verschrikt begaf zij zich naar het Acad. Ziekenhuis, waar de wonden werden uitgewasschen en verbonden. De hond is, daar men een aanval van hondsdolheid vreesde, afgemaakt. INVOERING VERRESCHRIJFDIENST DOOR P.T.T- Onderling telegrafeeren tusscben particulieren rechtstreeks over huil telefoonaansluitingen. In beginsel is door den P.T.T.-dienst be sloten om, voorloopig op proef, door mid del van verreschrijf-verbindingen, gele genheid te geven tot onderling particulier telegraafverkeer, over telefoon-aanslui tingen, zoowel in locaal als in interlocaal verkeer. Naar men zich zal herinneren is vooraf door demonstratie van in bedrijf zijnde toestellen op de Jaarbeurs te Utrecht in September jl. en door schriftelijke en per soonlijke gedachtenwisseiing met daar voor in aanmerking komende instellingen de belangstelling gepeild voor dezen nieuwen verkeersvorm. De opgedane ervaringen, zijn van dien aard. dat het bedrijf thans tot de aan schaffing van een eersten voorraad toe stellen zal overgaan. Het jaarabonnement voor huur van de apparatuur van een dergelijke verre- schrijf verbinding zal f.480 bedragen, met inbegrip van onderhoud en controle der toestellen- Voor het gebruik van de verbin ding zal het gewone telefoongesprekken- tarief in rekening worden gebracht met toepassing eventueel van een tijdtarief voor locaal verkeer. HET CONFLICT IN DE WOLINDUSTRIE. Loonsverlaging met 5 In de gisteren te 's-Gravenhage gehou den bespreking van partijen, betrokken bij het geschil in de wollenstoffenindustrie te Tilburg zijn door den rijksbemiddelaar in het 4de district, prof. Aalberse, de vol gende voorstellen gedaan: le. de minimum-uurloonen zuilen in plaats van met 7Va pCt. met 5 pCt. ver laagd worden; 2e. de kindertoeslagen zullen verhoogd worden met dien verstande, dat voor het derde kind 75 cents en voor elk volgend kind f. 1 toeslag op het weekloon zal wor den gegeven, ongezien het aantal werk uren per week; 3e. de loonsverlaging zal niet toegepast worden op uurwerkers beneden 24 jaar en uurwerksters beneden 19 jaar, doch door stopzetting der periodieke verhooging zul len deze categorieën in een nieuwe loon schaal vallen. Na de besprekingen is door den rijks bemiddelaar een vierde punt aan dit voor stel toegevoegd, hetwelk partijen telegra fisch is medegedeeld; 4e. voor de vacantiedagen zal aan alle arbeiders het loon uitbetaald worden. DEVIEZENREGELING MET DUITSCHLAND. De regeling treedt 10 Jan. in werking. Door het departement van Economische zaken en Arbeid wordt de volgende toe lichting op het protocol tot regeling van de betalingen, voortspruitende uit het goede renverkeer tusschen Dultschland en Ne derland. verstrekt: Ten einde eenlgszins tegemoet te komen aan de moeilijkheden, die de in Duitsch- land bestaande deviezenregeling voor den Nederlandschen uitvoer naar dat land medebrengt, is tusschen de Nederlandsche en de Duitsche regeering een overeen komst gesloten, die op 10 Januari 1933 in werking zal treden en waarvan de inhoud reeds werd bekend gemaakt. Voor zoover rechtstreeks van belang voor den Neder landschen exporthandel komt deze over eenkomst op het volgende neer: In Duitschland gevestigde firma's en in stellingen. die in het bezit zijn van een al- gemeente „Devisengenehmigung" overeen komstig de Duitsche voorschriften, en wier bedrijf tot dusver heeft medegebracht, dat zij goederen uit Nederland betrekken, ver krijgen de bevoegdheid om voor zoover de hu-n overeenkomstig de Duitsche voor schriften maandelijks toebedeelde bedra gen niet toereikend zijn om die goederen te betalen, het boven de toebedeelde be dragen verschuldigde te voldoen door stor ting in Rijksmarken bij de Reichsbank te Berlijn op een speciale rekening van de Nederlandsche Bank N.V., ten gunste van hun crediteuren in Nederland. In Nederland gevestigde firma's en in stellingen. die in het bezit zijn van een al gemeene „Devisengenehmigung" overeen komstig de Duitsche voorschriften voor het innen van bedragen, die hun door Duit sche importeurs wegens goederenleveran ties verschuldigd zijn. verkrijgen de be voegdheid om de bedragen waarover zij volgens de Duitsche voorschriften niet kun nen beschikken, in Rijksmarken te doen storten op bovenbedoelde rekening van de Nederlandsche Bank N.V. bij de Reichs bank te Berlijn. Het is niet uitgesloten, dat ook in Duitschland of Nederland gevestigde fir ma's en Instellingen, die niet in het bezit zijn van een algemeene Devisengenehmi gung". van bovenbedoelde faciliteiten zul len kunnen gebruik maken. Aanvragen daartoe zullen in elk afzonderlijk geval moeten worden gericht tot de Duitsche autoriteiten en zij zullen door deze van ge val tot geval worden beoordeeld. De Nederlandsche Bank zal de Marken, waarover zij aldus de beschikking ver krijgt. volgens een met de Reichsbank ge troffen regeling gebruiken en de tegen waarde in guldens, onder aftrek van een kleine provisie voor haar bemiddeling, ter beschikking stellen van de Nederlands.he exporteurs, te wier gunste de stortingen bij de Reichsbank hebben plaats gehad en wier namen en adressen -aar door de Reichsbank zullen worden opgegeven. De bovenbedoelde regeling die, zooals gezegd, op 10 Januari a.s. in werking treedt geldt tot 31 Maart 1933. Wanneer zij 14 dagen vóór dezer, datum niet door één der partijen is opgezegd wordt zij ge acht stilzwijgend voor onbepaalden tijd te zijn verlengd met dien verstande, dat het aan elk der beide partijen zal vrijstaan de overeenkomst op te zeggen met inacht neming van een termijn van veertien da gen, waarna zij op den viiftienden en op den laatsten dag van dezelfde maand op houdt te gelden. Aan de Nederlandsche exporteurs die meenen bij de meergenoemde regeling fc^at te kunnen vinden wordt aanbevolen, zich ter zake met hun Duitsche afnemers in verbinding te stellen. Voor het geval men er prijs op stelt, even'ueele verliezen, voort komend uit dubbele valuta-omrekening te vermijden wordt in overweging gegeven de facturen in Marken in te stellen. De vóór de totstandkoming van deze re geling verleende vergunningen tot recht- streeksche verrekening blijven onvermin derd van kracht Ook in de toekomst zal door de betrokken autoriteiten voor derge lijke rechtstreeksche verrekeningen ver gunning kunnen worden verleend. CONFLICT IN 'T CONFECTIEBEDRIJF? Loonsverlaging van in totaal 10 pCt. aangekondigd. Men deelt ons van werknemerszijde mede: De voorstellen tot loonsverlaging van 7'/2 procent en 2procent op 8 Jan. en 1 Juli 1933. door de confectiefabrikan- ten te Amsterdam gedaan, zijn in een personeelenvergadering onder leiding van het bestuur van de afdeeling Amsterdam van den Bond in de Kleedingindustrie be handeld. Uit de vergadering werden, nadat van bestuurszijde het nieuwe werkgeversvoor- stel was toegelicht, ernstige bezwaren ge uit tegen het voorstel van de Vereeniging van Confectiefabrikanten. Verplaatsing van het werk naar lagere series, verhoo ging van werkeischen, zonder dat deze com pensatie vonden in verhooging van het loon over 1932, hebben een dusdanige stemming gekweekt, dat het voorstel van de Vereeniging van Confectiefabrikanten met algemeene stemmen werd verworpen. Men was voorts van oordeel, dat het thans voorgestelde niet afweek van de in eerste instantie voorgestelde loonsverlaging van 10 procent en 5 procent op 1 Januari en 1 Juli 1933 onder aftrek van eventueele loonsverlaging, die in 1932 reeds was ge geven. Aan de werkgevers is heden door het bestuur van den Bond in de Kleeding industrie in een gemotiveerd schrijven de afwijzing van het voorstel medegedeeld. Wanneer de werkgevers hun standpunt handhaven, dan zal op 8 Januari as. een omvangrijk conflict het gevolg zijn. DE STAKING IN IJMUIDEN Beperkt tot de leden der federatie. Tusschen de Reedersvereeniging en den Nederlandschen Bond van Christelijke Fabrieks- en Transportarbeiders is inzake de havenarbeiders en zeelieden te IJmui- den overeenstemming bereikt, zoodat le den van dezen Bond niet in staking zullen gaan. Wat betreft de overeenkomst voor de zeelieden, heeft de Reedersvereeniging de tegen-voorstellen van den Bond aan vaard en inzake de losregeling heeft zij de door haar voorgestelde wijzigingen voor een nieuw contract teruggenomen, zoodat het lossen der treiters op de oude voor waarden zal geschieden. De staking blijft dus beperkt tot de leden der IJmuider Federatie en omvat daardoor ongeveer 750 man. HET HAAGSCHE APOLLO-THEATER IN EXECUTIE. Vier ton geboden. Gistermiddag is ten overstaan van nota ris mr. S. K. W. M. van Lier het Apollo- Theater te Den Haag met belendende win kelhuizen en bovenhuis aan de Spuistraat Nos. 1919a en 2121a in het Venduhuis der Notarissen aan de Nobelstraat in vei ling gebracht als gevolg van de bekende financieele manipulaties van den directeur E. V. Szn. De bioscoopzaal, met 766 zitplaatsen, met orkestruimte en tooneel en bijbehoorende vertrekken, is in volle exploitatie. Toen gistermiddag de veiling geschiedde, was de bioscoop zelf geheel gevuld met toeschou wers voor de filmvoorstelling. In het. venduhuis viel slechts één hamer slag: de makeiaarsfirma J. C. P. Door- schodt en Zn. deed een bod van f 400.000 en er was niemand die het waagde daar boven te gaan. In één minuut was de inzet geschied. Dinsdag 10 Januari zal de gun ning plaats hebben. WIJZIGING WINKELSLUITINGSWET. Binnenkort een voorstel. Enkele weken geleden heeft de minister van Economische Zaken en Arbeid in de Tweede Kamer medegedeeld, dat de regeering het vraagstuk van de wijziging der Winkelsluitingswet ernstig in studie had genomen. Naar wij vernemen, zal een beslissing van de regeering dezer dagen tegemoet gezien kunnen worden. Zijn wij wel inge licht, dan betreffen de wijzigingen, welke van regeeringszijde wenschelijk worden geacht, in het bijzonder de Zondag sluiting. (Tel.) VERSPREIDE BERICHTEN. Gisteren is te Gouda een bijzondere lagere school van de Staatkundig Gerefor meerde partij geopend. Ds. Kersten heeft bii deze gelegenheid een openingsrede ge houden. Heden herdenkt prof. dr. Joh. Wes- terdijk de eerste vrouwelijke hoogleeraar in ons land, haar 50sten geboortedag. Bij K. B. zijn in den Boschraad op nieuw benoemd tot lid en voorzitter E. J. Bergsma, voorzitter van den Alg. Ned. Wielrijdersbond. Touristei. rond <oor Ne derland te Arnhem; tot leden ir. J. P. van Lonkhuyzen. directeur der Nederlandsche HeidemaatschaoDij te Arnhem en dr. J. Th. Oudemans te Putten en is benoemd tot lid J. C. van Beek, burgemeester der gemeente De urne. BINNENLAND Begrafenis van het stoffelijk overschot van den Leidschen oud-hoogleeraar dr. J. C. Kluyver (Laatste Berichten, le Blad.) Mogelijkheid van onderling telegra feeren tusschen particulieren over de telefoonaansluiting. (Binnenland, le BI.) Het conflict te IJmuiden; de toestand heden belangrijk gewijzigd (Binnenland en Laatste Berichten, lste Blad). De deviezenregeling met Duitschland. (Binnenland, le Blad.) Het Dominikaner-klooster te Zwolle af gebrand; ook de kostbare bibliotheek ver loren; de kerk vatte vlam maar werd be houden (3e Blad en Laatste Berichten, le Blad.) Te Kameren (N. Br.) is in den ouderdom van 87 jaar overleden prof. L. Lindeboom. (.Kerk- en School, 2e Blad.) Te Numansdorp is een landbouwer bij een roofoverval vermoord; de daders zijn ontkomen. (Laatste Berichten, le Blad.) BUITENLAND Sjanhaikwan thans inderdaad door de Japanners bezet. (Buitenl. en Tel., le BI.) De komende verkiezingsstrijd op Ierland (Buitenland, le Blad.) Henri de Jouvenel Franscht gezant te Rome. (Buitenland, le Blad.) De agenda voor de a.s. zitting van den Volkenbondsraad. (Buitenland, le Blad.) Brand aan boord van het groote Fran- sche mailschip de „Atlantique". (Tel., le Blad.) RECLAME. Moge er voor drie en dertig Voor in de sterren staan, Dat üw leven en Uw auto 3288 Over ASFALTWEGEN gaan. DE ALGEMEENE TOESTAND. Het conflict in het Verre Oosten De agenda voor den Volkenbondsraad. De Japanners hebben thans Inderdaad Sjanhaikwan bezet. Aan deze bezetting is een groote Japansche aanval voorafge gaan, waaraan werd deelgenomen door 4000 man infanterie, cavalerie, met zeven vliegtuigen, twee torpedojagers en 20 stuks veldgeschut. Nadat door het artillerievuur een groote bres in den muur was gesla gen, gingen de Japanners tot den storm aanval over, welke evenwel door de Chi- neezen werd afgeslagen. De tweede aan val der Japanners heeft evenwel succes gehad. s. v -'5 "^AIEXANDROWIK Van de stad zou niets overgebleven zijn dan een rookende puinhoop, waartusschen zich de verkoolde lijken van 500 soldaten en tal van burgers bevinden. De Chineezen verklaren, dat bij den definitieven aanval gistermiddag de mu ren van de stad onder het helsche bom bardement van de artillerie en de oorlogs schepen instortten en 'n weg baanden voor de infanterie en cavalerie. Een woest gevecht werd in de straten geleverd. Een Chineesch bataljon van 500 man werd in de pan gehakt. Brandbommen veroor zaakten tal van branden, in wier schijnsel een gevecht werd geleverd van man tegen man, tot de Chineezen zich terugtrokken op de tweede verdedigingslinie, 2 K.M. bui-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1