1933
NIEUWJAARS-ADVERTENTIEN
NIEUWJAARS-ADVERTENTIËN
J3stfi Jaargang
WOENSDAG 28 DECEMBER 1932
No. 22323
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
lllllllilillllllllilllllllilllll»
Zaterdag 31 December
Nieuwjaarswenschen
Tof Vrijdag 30 December a.s.
Nieuwjaarswenschen
llllllllMIIIBlIiMlilllBlBIllllBlMIM
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LETOEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. ner regel voor advertentleD uit Leiden en plaatsen
waar agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertenilen 35 cts per regel Kleine Advertentlën
uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
bij een maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Lelden per 3 maanden 1.2.35; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat alt DRIE Blade*
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lelden
|brengen ter algemeene kennis, dat door
ben vergunning is verleend aan: a. W. Cou-
wenberg en rechtverkrijgenden tot het op
dichten van een door electromotoren ge-
Ireven inrichting ten behoeve van het
Icafé-restaurant in het perceel Breestraat
No. 84, Sectie G. No. 141; b. de firma L. J.
Castelein en rechtverkrijgenden tot het
loprichten van een brood- en banketbak
kerij in het perceel Lage Rijndijk No. 9,
Sectie K. No. 3746; c. L. J. van Velzen en
rechtverkrijgenden tot het oprichten van
■en smederij in het perceel Oude Varken-
narkt No. 4, Sectie F. No. 750; d. F. C. van
der Stoel en rechtverkrijgenden tot het
|oprichten van een zuivelinrichting in het
lerceel de Genestetstraat No. 124. Sectie
[O. No. 676; e. J. de Jong en H. Kruit en
Rechtverkrijgenden tot het oprichten van
len stoomwasscherij in het perceel Rijn-
!en Schiekade No. 101, Sectie M. No. 3685.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester
J. A. VAN DER STOK,
loco-Secretaris,
.eiden, 27 December 1932. 2819
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat door
hen de beslissing op het verzoek van:
a. de N.V. Leidsch Dagblad om vergunning
'ot het oprichten van een drukkerij in het
|perceel Witte Singel No. 1, hoek Noord
eindsplein, Sectie M. No. 3669; b. de N.V.
"Koninklijke Nederlandsche Grofsmederij
om vergunning tot het oprichten van een
[grofsmederij, ijzer- en metaalgieterij, mo
delmakerij, draaierij, bankwerkerij, koper
slagerij, constructiewerkplaats en scheeps-
Ibouwwerf in de perceelen Zuidsingel
No. 66, Sectie A. No. 1289 en C. No. 1789;
c. de N.V. Koninklijke Nederlandsche
Grofsmederij om vergunning tot het op
richten van een kettingsmederij in het
«rceel kad. bekend Sectie N. No. 453, ge
legen in de Waard; d. de firma J. J.
"jantz en Zn. om vergunning tot het
oprichten van een lakenfabriek in de per-
leelen Oude Singel Nis 86. 88, 90. 92, 102,
106 en 108, Volmolengracht No. 18. Lange-
Jgracht Nis 7 t/m 29, Sectie B No. 2930;
e. de N.V. Leidsche Duinwater-Maat
schappij om vergunning tot het oprichten
van een werkplaats voor reparatie van
watermeters met fitterij in het perceel
Haverzaklaan No. 13a, Sectie A No. 1115,
is verdaagd.
J. SPLINTER Gzn.,
Weth. loco-Burgemeester.
J. A. VAN DER STOK,
loco-Secretaris.
Leiden, 28 December 1932. 2821
Ook dif jaar stellen wij weder de
gelegenheid open in ons blad van
te plaatsen, tegen den prijs van 75 ct.
van 1 tot 5 regels, elke regel meer 15 ct.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIII
des middags 12 uur kunner. deze
advertentiën worden aangeboden.
Bij latere aanbieding wordt de
gewone advertentieprijs berekend
WÊÊÊHgmmKmmmmmmmÊmmtÊÊÊmfmmmmmmKm
DE HEER C. PELTENBURG Pzn.
Wordt heden 80 jaar.
De heer C. Peltenburg Pzn
Zooals wij reeds gisteren berichten, her
denkt de heer C. Peltenburg Pzn., direc
teur van de N.V. Boekhandel en Drukkerij
voorheen E. J. Brill vandaag zijn tachtig
sten verjaardag.
Aan een artikel, dat van de hand van
den heer J. B. J. Kerling dezer dagen in
*tet „Nieuwsblad voor den Boekhandel"
Verscheen, ontleenen wij het volgende:
«Het ls alleen den zéér sterken gegeven
dezen hoogen leeftijd te bereiken, en het is
ook lang niet voor iedereen een voorrecht
zoo oud te worden. Van mijn vriend Pel
tenburg ms>g ik dit echter wel zeggen,
want als men dagelijks op dien leeftijd
nog met zooveel energie en werklust naar
zijn dagtaak kan gaan, dan is men zeker
niet te beklagen. Peltenburg begon zijn
loopbaan in den boekhandel in 1866 bij
Hazenberg te Leiden, vervolgens ging hij
naar Den Haag bij de Firma Thierry en
Mensing, in de „Vijf Vocalen" gelegen in
de Schoolstraat. Hij werkte daar samen
met den heer C. van Wermeskerken.
Daarna werkte Peltenburg in 1872 bij
G. Th. Bom, te Amsterdam, om vervolgens
weer bij Hazenberg terug te keeren, waarop
hij op verzoek van wijlen den heer F. de
Stoppelaar in 1880 bij de Firma E. J. Brill
in dienst trad.
Zooals men kan lezen in Kruseman's
Bouwstoffen, onder de hoofdstukken der
„Persoonlijke Waardeering" is genoemde
zaak oorspronkelijk gesticht door S. J.
Luchtmans, waarin in 1806 de bekwame
boekdrukker Jan Brill opgenomen werd,
die in 1821 Mr. J. T. Bodel Nyenhuis, een
bloedverwant van Luchtmans. als mede
werker kreeg; tevens kwam Evert Jan
Brill, zoon van Jan Brill als hulp er bij.
In 1848 vond een liquidatie der zaak plaats,
met een enorme fondsveiling Daarna
richtte E. J. Brill een zelfstandige zaak op,
onder zijn eigen naam, gesteund door de
relaties van Luchtmans. Hij kreeg groote
vermaardheid door het drukken van wer
ken in Oostersche talen. Na zijn overlijden
in 1871 werd de zaak overgenomen dooi
den heer A. P. M. van Oordt, die zich
eenigen tijd later associeerde met den heer
F. de Stoppelaar. In 1896 is de Firma in
een N.V. omgezet, met beide firmanten als
Directeuren, en in 1898 werd Peltenburg
onder-directeur. In 1900 werd hij even
eens Directeur. In 1904 stierf de heer
v. Oordt, en 8 Juni 1906 de heer de Stoppe
laar. Van dien datum af is Peltenburg als
eenig Directeur werkzaam. Toen wist men
nog niet van een 8-urigen werktijd, en er
werd van 's morgens tot 's avonds door
gewerkt, dit „doorwerken" zit Peltenburg
nog in het bloed, en dat beteekende voor
hem zeer veel bij het aanvaarden van het
directeurschap, hetgeen hij met vaste
hand deed, volkomen doordrongen van het
feit, dat hij aan het hoofd kwam te staan
van een zaak met een wereld-reoutatie,
en ook volkomen het „noblesse oblige" in
deze functie beseffende. Want men heeft
slechts den Bondscatalogus op te slaan om
getroffen te worden door de overtalrijke
namen van geleerden, vooral op Orienta-
lisch en Ethnographisch gebied, wier wer
ken hij het licht deed zien. Welk een
moeite en zorg zijn er verbonden aan vele
publicaties van het gehalte zooals door
zijn zaak uitgegeven worden. Om maar
iets te noemen een der laatste werken:
den Codex Geogranhiae van Ptolemaeus!
Een geleerde kan een buitengewoon boek
schrijven, maar dan hangt het zeer veel
af van den uitgever hoe dat werk de
wereld ingaat! En daarvan kan men op
aan. dat alles wat uit het groote gebouw
der N V. E. J. Brill onder leiding van haar
directeur van de pers komt, er goed ver
zorgd uitziet. Met zijn nog steeds scher
pen blik weet hij de zaak van a tot z te
beheerschen. Er zou zooveel werk uit het
buitenland niet komen, als de zetterij,
vooral voor Chineescbe en andere Ooster
sche talen, niet zoo goed ware ingericht.
Geen enkel Orientalist over de geheele
wereld zal dit onbekend zijn.
Van rust gaan nemen in de gewone
beteekenis van het woord, had al sedert
lang sorake kunnen ziin bij Peltenburg.
maar het schiint dat het „Repos ailleurs"
ziin dQvies geworden is. Toch zou ik hem.
dien ik zoo tal van jaren on het moeizame
Dad der uitgeverij heb zien voortgaan nog
menie iaar van werkzame rust gunnen
Het zal voor ziin opvolger een kranig stuk
werk zijn in zijn voetstappen te treden.
DE VERDUISTERING BIJ HET
CENTR. ISRAEL. WEESHUIS.
Op verzoek van vele schuldeischers heeft
mr. S. van Oven te Den Haag het faillis
sement aangevraagd van den wegens ver
duistering gearresteerden heer V.
Door het College van Regenten zal Zon
dag 15 Januari te Amsterdam een verga
dering gehouden worden, ter uiteenzetting
van den toestand van het Centr. Israël.
Weeshuis alhieV. Besloten is een groote
guldens-actie te organiseeren. om mede
op deze wijze de verdwenen f 112.000 terug
te krijgen.
NAVORDERING VAN 20 OPCENTEN
OP DEN SUIKERACCIJNS.
Van officieele zijde gewerd ons volgende
uiteenzetting:
Ingevolge het dezer dagen door de
Eerste Kamer der Staten Generaal aan
genomen wetsontwerp houdende o.m. be
palingen tot navordering van 20 opcenten
op den suikeraccijns, wordt er de aan
dacht op gevestigd dat:
Met ingang van 1 Januari 1933 zullen
worden „nagevorderd" twintig opcenten
op den suikeraccijns van voorraden grooter
dan 500 K G.: welke in het vrije verkeer in
eene opslagplaats aanwezig zijn, alsmede
van hoeveelheden suiker met ingang van
dien datum in vervoer naar eene zoodani
ge bergplaats.
Onder opslagplaats is te verstaan ieder
gebouw, erf of besloten terrein. Indien
iemand in dezelfde gemeente meer dan
één opslagplaats in gebruik heeft, worden
deze voor de toepassing dezer wet als één
opslagplaats beschouwd.
Voorraden grooter dan 500 K.G zijn
over de „volle" hoeveelheid aan navorde
ring onderworpen.
De gebruiker of hoofdgebruiker van
eene opslagplaats, waarin aan navordering
onderworpen hoeveelheden suiker voor
radig zijn of waarnaar deze in vervoer
zijn, zijn verplicht daarvan op 2 Januari
a.s. of telkens den eerstvolgenden dag na
den dag van inslag tegen ontvangbewijs
schriftelijk aangifte te doen bij den Ont
vanger der Accijnzen over de gemeente
waarin de opslagplaats gelegen is.
Deze aangifte moet zijn onderteekend
en moet bevatten*
a. naam en woonplaats van den aan
gever;
b. aanduiding van de opslagplaats
waarin de suiker zich bevindt;
c. de voor navordering in aanmerking
komende hoeveelheid suiker, in iedere
opslagplaats aanwezig.
HANDELSREGISTER
KA.MEK VAN KOOPHANDEL
Wijzigingen:
N.V. Leidsche Exploitatie Maatschappij
van Onroerende Goederen, Stationsweg
18, Leiden. Uittredend president-commis
saris mr. W. J. M. Brantjes van Rijn. Nij
megen. Uittredend commissarissen mr. E.
J M. H Bolsius. Leiden en L. van dei-
Laan. Leiden. Nieuwe voorzitter v. d Raad
v commissarissen G. E. van der Werff Jr.,
Amsterdam. Nieuwe commissarissen H. C.
J Kouwenhoven, Rijswijk en B. C. van den
Berg 's-Gravenhage.
W. P. Hanselaar. Levendaal 163, Leiden;
kruidenierswaren en aanverwante artike
len. Uittredend eigenaar W. P. Hanselaar,
Leiden d.d 15 Oct. 1932 Wijziging han
delsnaam in H. van der Velden.
W. P. Hanselaar voorheen L. Boot, Hoo-
gewoerd 44. Leiden; borstelfabrikant. Bij
voegen uitgeoefend bedrijf: winkel in
borstelwaren en aanverw. artikelen.
GEMEENTELIJKE VERSLAGEN.
BINNENLAND.
De werkverschaffing en de vorst-steun-
regeling. (Binnenland, le Blad).
De plannen tot herdenking van het
700-jarig bestaan van Arnhem. (Binnen
land, le Blad).
Verduistering van f. 30.000 door een
procuratiehouder te Veendam. (Gemengd,
3e Blad).
BUITENLAND
Verscherping van het conflict tusschen
Peru en Columbia. (Buitenl., le Blad).
Regeeringscrisis in Bulgarije. (Buitenl.,
le Blad).
De Belgische Kamer keurt de financieele
wetten goed. (Buitenl. en Tel., le Blad).
De Fransche Kamer achter de regeering
Boncour. (Buitenl., le Blad),
Over het jaar 1931.
Verschenen zijn de volgende gemeente
lijke verslagen over het jaar 1931.
1. Gemeentelijke geneeskundige- en ge
zondheidsdienst. Hieraan zij het volgen
de ontleend:
Het aantal sterfgevallen bedroeg 834,
waarvan 262 uit andere gemeenten De
sterfgevallen waren als volgt verdeeld:
Mannen (afkomstig uit Leiden 258; uit
andere plaatsen '53.
Vrouwen (afkomstig uit Leiden) 333; uit
andere plaatsen 109.
Beneden den leeftijd van 1 jaar stierven
85 kinderen, waarvan 53 uit andere plaat
sen. Van deze kinderen zijn er 16 uit Lei
den en 38 uit andere Dlaatsen (resp. 50%
en 71.69%) overleden aan oorzaken welke
met de voeding geen verband hielden
Volgend staatje geeft een overzicht van
de zuigelingensterfte in Leiden, vanaf het
jaar 1926
Sterfte beneden het jaar per 1000 le
vend aangegevenen
1926 33.31
1927 27.22
1928 39.74
1929 33.19
1930 33 60
1931 23.02
De in 1931 heerschende diphterie-epide
mie vertoonde neiging tot dalen zoo-
dat de Caeciliabarak den 17den Januari
gesloten kon worden. Toch bleef tot einde
Maart het aantal aangiften nog te hoog.
In het geheel zijn 30 patiëntjes in de ba
rak verpleegd met 654 ver plee gdagen. De
kasten per verpleegdag zonder afschrij
ving en onderhoud bedroegen f 2.59 p. d.
Tegen pokken werd in totaal 31 perso
nen ingeënt
Voor kostelooze genees- heel- en ver- i
loskundlge hulp werden 662 kaarten uitge
reikt waarvan 253 gezlnskaarten en 409
persoonskaarten. 25 aanvragen werden af
gewezen.
Het aantal onderzoekingen verricht in
het Instituut voor Tropische geneeskunde
bedroeg 650. Aan 16 personen werden ge
heel of gedeeltelijke door de gemeente ge
bitten verstrekt. Door 9emi-artsen werden,
onder toezicht van den stadsvroedmeester
800 verlossingen in de stad geleid terwijl
295 alhier wonende vrouwen in het Acade
misch Ziekenhuis werden geholpen.
Door de vereeniging Hulp In de Huis
houding" werd 180 maal hulp verleend aan
kraamvrouwen, waarvan 100 gevallen voor
geraeenterekening. Door de R.-K Ver. voor
Kraam ver zorging werd in 94 gevallen hulp
verleend en in 32 gevallen voor rekening
der gemeente. In de particuliere zieken
huizen werden 28 patiënten voor rekening
der gemeente geopereerd, te weten: St.
Elisabethziekenhuis 24: Diaconeseenhuis 4.
In de Anna-künlek werden 4 patiënten ge
opereerd voor rekening der eemeent-e
Zeer veel specialistische hulp werd ver
leend. evenals maatschappelijke hulp. De
wijkverpleging kenmerkte zich wederom
door drukke bezigheden. Bij het Consul
tatiebureau voor zenuw- en geestesziekten
werden nieuw ingeschreven 65 patiënten,
tegen 63 Ln het vorig iaar.
Op de Consultatiebureaux van de Ver
Zuigelingenzorg werden in totaal inge
schreven 904 kinderen Het a stal bezoe
ken bedroeg 5016; dat der kleuters 385.
Door de diverse vereeni-einzen werden
137 kinderen naar buiten uitgezonden. De
Eerste Hulp bij Ongelukken deed in 406
gevallen dienst.
Op de scholen werden door de school
artsen 31081 kinderen nagezien: afwezie
was de leerling 1772 maal In het geheel
werden 3785 briefjes uitgereikt op 478
sc o len
Aan 14 gezinnen werd door de Stichting
tot Beheer en Exploitatie van Woningen,
een betere woning verschaft; 62 gezinnen
ontvingen een toeslag op de huur; 44 uit
het daarvoor bestemde fonds.
Voor Leidsche kleuters werden 8 plaat
sen gereserveerd ln de Leidsche Buiten
school. Door de stadszeneesheeren werden
225 bezoeken gebracht In totaal werden
192 lijders vervoerd. De beëedlgde stadsge-
neesheeren verrichtten 27 lijkschouwingen.
Zij onderzochten 61 personen de Directeur
van Ged. Geneeskundigen- en Gezond
heidsdienst onderzocht 14 oersonen In to
taal werden 30846 schoolbaden cn 60647 di
verse volksbaden gebruikt De onkosten der
Volks- en Schoo^d^n bedroegen f 11505.20
de uiteaven f. 13727 82
Het Gemeentelijk Gymnasium. Het
aantal leerlingen bedroeg op 1 Jan. 1931
175 jongens en 56 meisjes. Bil het einde
van den cursus bedroeg dit aantal 169 ion-
gens en 54 metsles Od 4 Beot. 1931 be
droeg het aantal leerlingen 196 lonzens en
73 meisjes. Ter voorziening het gebreïc
aan ruimte werden verschillende voorzie
ningen getroffen. Het verslag vestigt de
aandacht on de onvoldoende wijze waarop
het Gvmnac'um is gehuisvest.
Gemeentelijke Kweekschool voor Onder
wijzers en onderwijzeressen. Het aantal
leerlingen bedroeg aan het begin van het
jaar 94 n.l. 46 mannel. on 48 vrouwel De
nieuwe cursus begon od 1 Sent met 107
leerlingen n.l 61 ioneens en 46 meeles.
Met groote opgewektheid werd het 50-
iarie bestaan der school gevierd. De cur
sus 19311932 ving aan met een getal van
21 leerlingen
Uit het verslag van de Dlaatselilke Com
missie van Toezicht od de -rholen voor
Midde" aar Onderwiis over 1931 blijkt dat
de H BS. m°t 5-1arigen cursus werd be
zocht door 232 iongens en 55 meisjes waar
van resn 93 en 12 uit de buitengemeenten
afkomstig waren. De Chr hbs werd be
zocht dnor 136 lon^ens en 30 meisles ,de
R.-K HBS te'kïe 138 leerüp^n 182
musics volgden de lessen aan de Me:sles-
H BS 82 dezer kwamen uit de buitenge
meenten.
AANRIJDING.
Onze stadgenoot de motorrijder v. d. M.,
werd op den Rijksstraatweg hoek Hout-
laan onder Wassenaar aangereden door
een personenauto bestuurd door den heer
M uit Den Haag De heer v. d M bekwam
een lichte hersenschudding en een rech
terbeenbreuk en werd naar het Diacones-
senhuls alhier vervoerd Auto en motor be
kwamen belangrijke schade.
DE TREINENLOOP MET OUDE
EN NIEUWE JAAR.
Vanaf Zaterdag 31 Dec. 1932 tot en met
Maandag 2 Januari 1933 zuilen de Neder
landsche Spoorwegen tusschen Rotterdam-
Den Haag-Leiden-Haarlem Amsterdam en
Utrecht--Zwolle--Groningen- - Leeuwarden,
verschillende vóór- en volgtreinen laten
loopen terwili de gewone treinen versterkt
zullen worden.
AUTOBOTSING.
Gisteravond te 8 uur vond op den Rijns-
burgerweg hoek Oegstgeesterlaan een
aanrijding plaats tusschen 2 personen
auto s, n.l. die bestuurd door den heer M.
B. uit Aalsmeer en den wagen van den
student L. S. P. alhier. De auto van M B.
moest per kraanwagen worden wegge-
