(te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 23 December 1932
Vierde Blad No. 22321
jjRLEMENTAIR OVERZICHT
BINNENLAND.
Wollen Kousen
Zijden Kousen
Zijden Kousen
Wollen Heerensokken
EERSTE KAMER.
VERHOOGING VAN
INVOERRECHTEN.
-j het ontwerp inzake het heffen van
opcenten op een deel van de tarieven
fa verworpen en aldus een regeerings-
ontstaan?
.en.
,t heeft wel een oogenblik gedreigd,
er is niets van gekomen.
-h hing er een sfeer van spanning,
gisteren het debat werd voortgezet,
heer Pook heeft verklaard, dat hij
Miinister van Financiën gaarne zou
-n gesteund; maar het was hem niet
eHjk. De liberalen zouden hun stem
dit ontwerp onmogelijk kunnen geven.
Fock verklaarde zeer te zullen betreu-
wanneer de Minister in een verwer-
t aanleiding zou vinden om heen te
n, want 's Ministers verdiensten voor
1 land zijn groot, maar toch konden de
ralen het niet met hun verantwoording
reenbrenven om het ontwerp te steu-
n en de liberale leider heeft dan ook de
ende bezwaren tegen deze tariefsver-
ging nogmaals in het licht gesteld. In
t bijzonder wees hij daarbij op de na-
len. aan het hoogere recht op thee ver-
nden, waardoor naar zijn vaste overtui-
iK het theegebruik aanzienlijk zal ver
deren. en men bovendien tot de min-
soorten zijn toev'uoht zal nemen,
re oud-landvoogd wees er op, dat er in
dië zeer ernstige bezwaren tegen dit
ee-recht bestonden; heeft zelfs niet de
vernenr-generaal er een telegram tegen
-nden? De heer Fock nam het den Mi-
ster nog al kwallik, dat hij in de Tweede
mer een veel welwillender houding aan-
m tegenover het bier dan tegenover de
ee: in Indië is men hierdoor pijnlijk ge-
offen geweest.
Welnu:
tegenover Indië noemde mr. Fock dit
iwerp „een onvergeeflijke fout".
Maar de christelijk-historische heer Pol-
ma kwam tot een andere conclusie, want
stond op het standpunt, dat men zoo
ng mogelijk de Regeering moet steunen
haar streven naar bezuiniging. En om-
t hij de bezuiniging van dit ontwerp
•lstrekt noodzakelijk vond, zou hij er
T stemmen, ondanks bezwaren welke hij
tegen had.
En tot een ongeveer gelijke conclusie
am de heer Van Lanschot, de leider der
tholieke fractie, die echter niet namens
'in geheele groep sprak maar die zich
oor het ontwerp uitsprak, omdat het
echts voor één jaar geldt en financieel
oodzakelijk is. Op dit oogenblik een con-
ict uitlokken tusschen de heele Regeering
en de Eerste Kamer is een politiek waax-
an ik zei de heer Van Lanschot niet
ensch mee te doen. En ook de heer Ter
aar verklaarde een kabinets-crisis op dit
genbilk erger te vinden dan dit wetsont-
■erp. maar de heer Koster zag daar niet
rgen op en bestreed de opcenten.
REDE VAN DEN MINISTER.
De Minister van Financiën heeft zijn
etsontwerp met overtuiging verdedigd. De
door den heer Blomjous gevraagde verkla-
'~g dat het Verdrag van Ouchy niet zou
orden geratificeerd, alvorens het tarief
technisch zal zijn herzien, verklaarde de
Minister niet te kunnen geven, omdat hij
kd verband tusschen die beide ontkende.
Maar wél zei de Minister, dat de ratifica
tie niet zal plaats hebben dan nadat En
gland. Frankrijk en Duitschland ver-
Baard zullen hebben met die afwijking
van de meest-begunstiging accoord te
gaan.
En:
daarna heeft de Minister, op de bekende
gronden, het ontwerp nog eens aanbevo
len, en zulks in hoofdzaak om twee rede
nen. Ten eerste: het ontwerp is fiscaal
noodzakelijk. Ten tweede: het duurt
slechts één jaar. Het zou onverantwoorde
lijk van de Regeering zijn om de 23 mil-
lioen van het ontwerp prijs te geven, zei
de Minister. Intusschen deelde hij nog
mede dat aan zijn departement verschil
lende denkbeelden in onderzoek zijn ook
het denkbeeld van een omzet-belasting
Met een voorstel tot technische herziening
van het tarief za! zooveel mogelijk spoed
worden betracht beloofde de Minister.
Tegenover mr. Fock heeft de Minister
met kracht ontkend, dat hii (inzake de
thee) niet genoegzaam op de Indische be
langen zou hebben gelet: de Minister ver-
wiem met eenige verontwaardiging de te
genstelling tusschen Nederland en Indie
bij dit ontwerp. De Minister beslont met de
mededeeling. dat zich bij verwerping een
ernstig conflict tusschen de Eerste Kamer
en het kabinet zou voordoen, want bet ka
binet zal zich bij verwerping niet kunnen
neerleggen.
Het wetsontwerp is hierna door de
Kamer met 25 tegen 21 stemmen
aangenomen. Er tegen stemden de lin
kerzijde en de katholieke heer Van Ussel-
muiden. Tevoren had de heer Blomjous
verklaard, dat de toezeggingen des Minis
ters hem hadden bevredigd.
De vergadering werd hierna gesloten.
Aan het begin was nog zonder stemming
aangenomen de steunregeling voor de
groente-verbouwers.
TWEEDE KAMER.
DE RIJKSKWEEKSCHOOL TE
'S-HERTOGENBOSCH.
De Rijkskweekschool voor onderwijzers te
's-Hertogenbosch zal worden opgeheven.
De motie- VanZade'hoff welke zich te
gen die opheffing uitsorak en waarover
ben vorigen dag de stemmen hadden ge
staakt (4343) werd thans met één stem
Meerderheid verworpen47 tegen 46 Voor
Je motie stemden de linkOTziide de staat
kundig-gereformeerden de heer Peere-
anom (herv. ger) en mej. Katz (christ.-
Mst.) Het wekte aan de linkerznd" v»el op-
dat twee andere recht°ct>p l*vten ae
"Geren Möller en Langman. die Woensda?
v°Qr de motie hadden gestemd, nu waren
^e»?ebleven.
^g Kamer heeft de Onderwiis-begrooting
met 57—33 stemmen goedgekeurd.
allerlei wetsontwerpen.
»Jï?arnaiwaren aan de orde o.a. de vol
gende wetsontwerpen:
1. Wetsontwerp Naturalisatie van P. J.
Bogle en 19 anderen.
2. Wetsontwerp Naturalisatie van F. W.
Bex en 19 anderen.
3. Wetsontwerp Onteigening van percee-
i«n. erfdienstbaarheden en andere zake
lijke rechten, noodig voor den bouw van
een nieuw raadhuis en het verbreeden van
de Koornbrugsteeg te Leiden.
4 Wetsontwem B»v-ootlng van het Ge
meentefonds voor 1933/1934.
5. Wetsontwerp Wijziging en verhooging
van het zevende hoofdstuk B der Rijks-
begrooting voor 1931 (Verschillende onder
werpen).
6. Wetsontwerp Wijziging en verhooging
van het zevende hoofdstuk A der Rijksbe-
grooting voor 1931 (Verschillende onder
werpen).
7. Wetsontwerpen Regeling van den in
voer van: lo. kousen en sokken; 2o. tapij
ten, tapijtgoed, karpetten loopers. kleedjes
en matten; 3o. naaigaren; 4o. tafel- en
servetgoed handdoeken en ander huishoud
goed. zoowel afgepast als aan het stuk,
beddelakens en slooDen.
8. Wetsontwerp Regeling van den invoer
van schoeisel en leestklaar schoenwerk.
9. Wetsontwerp Nadere wijziging en aan
vulling van Afdeelin? III der begrooting
van Nederlandsch-Indië voor 1932.
10. WetsontwerD Regeling van den in
voer van metaaldraadgloeilampen.
11 Wetsontwerp Wijziging en verhooging
van het tiende hoofdstuk (oud Hoofdstuk
V) der Rijksteer ooting voor 1932 (Steun
aan de griendcultuur).
..12. Wetsontwerp Bepalingen omtrent het
vervoer en de nederlagen van suiker.
13. WetsontwerD Wijziging van de Alge-
meene Wet betreffende de heffing der in
voerrechten en accijnzen.
14. Wetsontwerp Tijdelijke voorziening
met betrekking tot het ter beschikking van
de Regeering stellen van personen bij wie
tijdens het begaan van een strafbaar feit
gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke sto
ring der geestvermogens bestond.
15. Wetsontwero Wijziging van de tarie
ven van gerechtskosten in strafzaken, waar
van de -gewone rechter kennis neemt.
HET LEIDSCHE
ONTEIGENINGS-ONTWERP.
De wetsontwerpen 1 tot en met 7 werden
zonder debat of stemming aangenomen.
Ook het ontwerp inzake onteigening van
den raadhuisbouw te Leiden en voor het
verbreeden van de Koornbrugsteeg ging
zonder meer onder den hamer door.
Het schriftelijk verslag over dit ontwerp
luidde aldus:
„Bij het afdeelingsonderzoek van het
wetsontwerp bleek tegen den inhoud daar
van geen bezwaar te bestaan. Verscheidene
leden spraken echter den wensch uit, dat
bij de afdoening van deze zaak thans een i
zoo groot mogelijke spoed zal worden be
tracht, opdat spoedig de onzekerheid worde
opgeheven, waarin nu reeds geruimen tijd
zü verkeeren, die hun zaken drijven in de I
perceelen, welke voor onteigening in aan
merking komen".
ONTWERPEN INZAKE DE
CONTING ENTEERING
Zooals steeds ontstond ook nu weer eenig
debat bij de contmgenteerings-ontwerpen.
en speciaal bij dat inzake schoeisel en
leestklaar schoenwerk.
De Minister heeft, in antwoord op ver
schillende opmerkingen, verklaard, dat hij
deze contingenteering ruim opvat en hij
stelde bovendien in het licht, dat reeds nu
de werkgelegenheid in de schoenindustrie
eenigszins toeneemt. Intusschen verklaar
de hij zich bereid, met eenige opmerkingen,
zoo mogelijk, bij de uitvoering rekening te
houdeh.
Aangenomen natuurlijk.
En het ontwerp inzake de contingentee
ring van den invoer van gloeilampen ging
er zelfs zonder één woord van debat door.
STEUN AAN DE
GRIENDCULTUUR.
Eenig debat ontstond ook bij het ont
werp betreffende een steunregeling voor
de griendcultuur.
De Minister wees er op, dat hij bij de
indiening van dit ontwerp is gedreven,
grootendeels althans, door de zucht om de
werkgelegenheid in deze cultuur te behou
den en hij beloofde dan ook alles te zullen
doen, om het gebruik van Nederlandsch
teen te bevorderen. En hij zou tevens on
derzoeken, of ook niet de rietcultuur ge
holpen moet worden.
Aangenomen, evenals 12 en 13.
PSYCHOPATEN.
Bij het wetsontwerp inzake tijdelijke
voorziening „met betrekking tot het ter
beschikking van de Regeering stellen van
personen, bij wie tijdens het begaan van
een strafbaar feit gebrekkige ontwikkeling
of ziekelijke storing der geestvermogens
bestond" heeft een korte gedachtenwisse-
ling plaats gehad, waarbij Minister Donner
een amendement overnam, over, wanneer
een misdrijf voor de vierde of volgende
maal wordt gepleegd, beschikbaarstelling
mogelijk te maken, ook als het een ver
mogensdelict betreft. De Minister heeft
overigens de bedoeling van het ontwerp
verdedigd, om de psychopaten-wetten niet
toe te passen bij vermogensdelicten.
Het ontwerp is met 45 tegen 14 stemmen
aangenomen.
AVONDVERGADERING.
BEGROOTING VAN HET
WEGENFONDS.
Op de begrooting van het Wegenfonds
kwam, als elk jaar, een groep sprekers los,
gelijk vliegen op suiker.
Het was aan het slot der middagverga
dering al begonnen en het feest werd
des avonds voortgezet.
De lievelings-onderwerpen van elk
jaar kwamen terug: primaire, secundaire
en tertiaire wegen; een groot wegenplan;
uitvoering van belangrijke werken; een
verkeersfonds; nieuwe wegen in verschil
lende deelen des lands; bruggen over ver
schillende rivieren enzoovoorts. enzoov.
Prof. van der Bilt klaagde hierbij, dat de
Minister wat meer en wat sneller had
moeten werken op dit gebied, maar daar
tegen kwam de heer Lockefeer op; hij
meende dat de Minister juist hard heeft
overcompleet
van onderofficieren.
Volgorde voor dicnstverlating.
In de eerstvolgende Legerorders is op
genomen een mlnisterieele beschikking,
waarbij uit overweging, dat tengevolge
van de in de vredes-organisatiën der in
fanterie en der artillerie aangebrachte
wijzigingen een overcompleet is ontstaan
aan onder-officieren bij die wapens, en
voorts uit overweging dat het, gelet op
den omvang van genoemd overcompleet,
in het belang van den dienst wenschelijk
is. om bij het ontslag van de betrokkenen
niet toe te passen de volgorde, aangeduid
in het eerste lid van art. 20 van het
reglement voor de militaire ambtenaren
der Kon. landmacht, is bepaald, dat als
overcompleet zullen worden beschouwd en
achtereenvolgens eervol uit den militairen
dienst worden ontslagen de onderofficieren
der Infanterie en der artillerie, die op 1
April 1933 in den zin van den Pensioenwet
voor de landmacht een werkelijken dienst
tijd zullen hebben:
lo. van 35 of meer jaren;
2o. van 34 of meer, doch minder dan 35
jaren;
3o. van 33 of meer, doch minder dan 34
jaren;
4o. van 32 of nleer, doch minder dan 33
jaren;
5o. van 31 of meer, doch minder dan 32
Jaren:
6o van 30 of meer, doch minder dan 31
laren;
met dien verstande, dat:
lo. niet verder zal worden gegaan, dan
noodig blijkt om het overcompleet in den
door belanghebbenden bekleeden rang of
in een hoogeren rang op te heffen, en
2o. dat in het geval, dat men twee of
meer personen van denzelfden rang of de
zelfde functie de diensttijd in volle jaren
gelijk is, het eerst voor ontslag in aan
merking komt hij, die niet gehuwd is, en
dat ook nimmer geweest is; vervolgens de
weduwnaar of gescheiden man. die geen
kindertoelage boven zün jaarwedde geniet,
en daarna de overigen, terwijl in deze
laatste groep de volgorde voor ontslae zal
worden bepaald naar den werkelijken
dienst in jaren, maanden en dagen nauw-
keurie berekend, waarbij een grootere
diensttijd vóór een kleineren zal gaan.
LOONKORTING TE ROTTERDAM.
Twee pet. voor gehuwden en 5'/! pet. voor
ongehuwden ingaande 1 Maart a.s.
B. en W. van Rotterdam stellen voor
teneinde het belangrijke tekort op de be
grooting te dekken f. 900.000 te bezuini
gen op de loonen en salarissen van het
gemeentepersoneel door een korting in te
voeren van 2°/. voor de gehuwden en 5V«
pet. voor de ongehuwde ambtenaren.
DE POSTVLUCHTEN.
De „Ijsvogel" is te Rangoon aangekomen
De „Pelikaan" (thuisreis) is gisteren te
Cairo aangekomen.
De „Snip", gisteren van Schiphol ver
trokken, is tie Marseille geland.
DE WINKELSLUITINGSWET.
het voorstel van den heer vos
c.s. algemeen bestreden.
RECLAME.
SALARIS-VERBETERING BIJ DE
„KONINKLIJKE".
Naar het Vad. verneemt, gaat de Ko
ninklijke met 1 Januari de salarissen ver
beteren: het eerst zijn de lage salarissen
aan de beurt, dan komen de salarissen der
getrouwden en eindelijk ook zij, die meer
verantwoordelijk werk doen en nu al drie
jaar in belooning voor hun werk niet ver
der kwamen.
De verhoogmgen zijn voorloopig voor
een jaar vastgesteld.
gewerkt en aanspraak maakt op den eere-
titel van „de bruggenbouwer". De heer
van der Bilt verdedigde het denkbeeld van
snelverkeerswegen, waarlangs een deel van
het verkeer kan worden afgeleid en sprak
de hoop uit, dat de nieuwe verbinding
Amsterdam—Den Haag beoosten (en niet
ten westen van) Leiden zou worden aan
gelegd. De heer van Voorst tot Voorst wees
op onhoudbare toestanden ten platten-
lande en vroeg om een weg van Rotterdam
naar Lent bij Nijmegen, door de Betuwe.
Er kwam een kampioen aan het woord
vcor wegen in Limburg; er stond een
strijder op het spreekgestoelte voor wegen
in Overijsel: weer een ander pleitte voor
Friesland; de meeste provincies kregen een
beurt. Ook om rijwielpaden werd gevraagd
en om viaducten, en eenige sprekers be
tuigden ingenomenheid met den voorge
nomen bouw van de brug over den Moer
dijk. Reeds noemde men andere bruggen
op. die aan de beurt dienen te komen, als
de Moerdijk-brug gereed zal zijn.
Minister Reymer heeft getracht alle
sprekers bevredigend te beantwoorden.
Maar toch moest hij beginnen met te
zeggen, dat ook aan het Wegenfonds min
der kon worden toegewezen dan in andere
jaren. Hij gaf verder toe. dat er ten aan
zien van de verdeeling der werken over
het land ontevredenheid bestaat. In het
Noorden zegt men dat het Noorden, in het
Zuiden dat het Zuiden wordt achterge
steld, maar wat is daaraan te doen? Het
belangrijkste verkeer moet het eerst onder
handen worden genomen, dat is in het
Westen en in het midden des lands, maar
daarom worden de andere deelen nog niet
verwaarloosd.
De Minister beloofde verder het aanleg
gen van spoorwegovergangen (bruggen of
viaducten) zoovee! mogelijk te zullen
bevorderen Het denkbeeld van de z.g. snel-
verkeers-wegen wordt met aandacht ge
volgd. Ook wieleroaden worden aangelegd,
want bij de stijging van het verkeer zijn
die zeker niet overbodig De meeningen, of
klinkers beter zijn dan asDhalt. blijven
zeer uiteen looDen. De provinciale besturen
kunnen de tertiaire weeen-verbetering ter
hand nemen op grond van de bijdrage
van 35"/» uit het Wegenfonds, welke zij
ontvangen. Verder kan het Rijk met deze
bijdrage niet gaan.
De begrooting is daarna zonder hoof
delijke stemming aangenomen
HAGENAAR.
Recht van initiatief misbruikt?
Aan het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over het voorstel van wet van den
heer I. H. J. Vos ca. tot wijziging van
eenige bepalingen van de Winkelsluitings
wet 1930 wordt ontleend, dat men alge
meen van oordeel was, dat door de voor
stellers een onjuist gebruik was gemaakt
van het recht van initiatief en dat indie
ning van het onderhavige wetsvoorstel
achterwege had dienen te blijven.
Men wees er op, dat geruimen tyd voor
den datum van indiening van dit voorstel
bekend was, dat de minister van Econo
mische Zaken en Arbeid aan het Econo
misch Instituut voor den Middenstand het
verzoek had gericht, een onderzoek in te
stellen naar de ervaringen, opgedaan bij
de toepassing van de wet op de winkel
sluiting, in het bijzonder voor wat betreft
de Zondagssluiting in 's-Gravenhage en
Rotterdam.
In de Mem. van Antwoord op hoofdstuk
I aan de Kamer toegezonden op 3 Nov. J.l.
heeft de regeering toegezegd een wets
wijziging of een wijziging in de practijk
der uitvoering te zullen bevorderen, mocht
het bovengenoemd onderzoek daartoe
aanleiding geven.
Op grond van deze beide feiten achtten
deze leden het dan ook onverklaarbaar,
dat dit initiatief-voorstel met zulk een
haast is ingediend en wel op 10 Nov. d.a.v.
Algemeen drong men er bij de voor
stellers met klem op aan het voorstel als
nog terug te nemen.
Verscheidene leden vroegen zich voorts
af of de voorstellers wel de eerst geroepe
nen zijn een initiatiefvoorstel in deze
materie in te dienen. De liberalen hebben
zich immers veelal als principeele tegen
standers van de winkelsluiting doen ken
nen. Tegen dit verzet heeft het beginsel
der winkelsluiting de overwinning behaald,
zoodat thans de overgroote meerderheid
van de bevolking en de winkeliers voor het
principe is gewonnen. Naar het oordeel
dezer leden ligt het meer op den weg der
voorstanders van een bepaald beginsel de
noodige stappen te doen tot het wegnemen
van sommige fouten, welke bij de practl-
sche uitwerking van dat beginsel zich
hebben getoond.
Verscheidene leden wilden niet ontken
nen. dat aan de winkelsluitingswet, zooals
die thans geldt, technische fouten kleven.
Naar hun oordeel is dit echter niet een
eigenaardigheid van deze wet, doch bij
vrijwel iedere nieuwe wet doet zich dit
verschijnsel voor. Zij meenden dat, wan
neer op grond van in de practiik gebleken
bezwaren een technische herziening noo
dig is, deze niet mag plaats hebben, dan
nadat een diepgaand onderzoek naar de
bezwaren heeft plaats gehad. Van een
dergelijk onderzoek door de voorstellers
is echter niets gebleken.
Van verschillende zijden werd ernstig
bezwaar gemaakt tegen de materialistische
tendenz, welke het initiatief-voorstel ver
toont. Het voorstel schijnt de zedelijke
waarden, welke door de wet op de winkel
sluiting zijn verkregen, te vergeten, en
tast het begnsel van de Zondagsrust
in de kern aan. Het voorstel beoogt voor
1 een belangrijk deel verruiming van ver
koopgelegenheid op Zondag. Daarmede
gaat het lijnrecht in tegen de bedoeling,
die bij vele Kamerleden voorzat, tijdens de
behandeling van de winkelsluitingswet.
Verscheidene leden verklaarden de ver
ruiming van de verkoopgelegenheid op
Zondag niet te kunnen aanvaarden. Eerder
zouden zij in tegenovergestelde richting
willen gaan en het verbod van verkoop op
Zondag nog willen verscherpen. Zoo zou
den zil de café's op Zondag gesloten willen
zien. Zij zouden meer voelen voor een later
stellen van het sluitingsuur op werkdagen
In verband met de voorgestelde verrui
ming van de verkoopgelegenheid op
Zondag voor de Israëlieten meenden ver
scheidene leden er aan te moeten herinne
ren, dat destijds bij de voorbereiding van
de wet op de winkelsluiting zeer omstan
dig is nagegaan, wat een juiste compen
satie zou zijn voor degenen, die op den
Sabbath sluiten. Het resultaat hiervan is
geworden het thans geldende eerste lid
van art 5. Naar het oordeel dezer leden
moet hieraan niet meer worden getornd.
Verscheidene leden waren daarente
gen van oordeel, dat de comDensatie, welke
de bestaande wet voor Israëlieten en
zevende dagadventisten kent. niet geheel
voldoende is te achten. Enkele andere
leden wezen er op, dat zij de geheele com
pensatiegedachte misplaatst achten.
Best Merinos ijzersterk
Marinos extra stroDg
Fijn wollen Lama.
0.89
1.25
1.75
Prima Waschzijde. 0.69
Waschzijde i-mat1*25
Bemberg-mat zeer fijn L45
3
geplateerd
W.Z. met Macco, zeer sterk 0.49
Wasclizjjdo met flor 0.89
Dito extra lijn 1-25
Fantasie, beslist sterk 0.50
A. Parmentier's Mag.
Breestraat 128 - Telef. 1936
ig«^^
PER LUCHTSCHIP NAAR INDIE.
Belangwekkende lezing van ir. Bronsing.
In een door de afdeeiing Verkeer en
Verkeerstechniek van het Kon. Instituut
voor Ingenieurs te Den Haag gehouden
bijeenkomst heeft de heer ir. W. Bronsing,
directeur van de stoomvaartmaatschappij
„Nederland" en voorzitter van het syndi
caat voor luchtschipver keer met Ned.-In-
die gisteren een lezing gehouden over „De
verbinding met Ned.-Indië te water en
door de lucht".
Spreker zeide dat de huidige overtochts-
duur voor de post bedraagt 21 dagen per
trein en schip en 9 dagen per vliegtuig.
Het is de taak van den reeder om de snel
heid zóó te kiezen, dat een schip wordt
ontworpen, waarvan het hoogstrmogelijke
rendement verzekerd zij.
Met schepen van 24 mijl zou de reis van
Amsterdam naar Batavia te volbrengen
zijn in ongeveer 14 dagen, indien het tra
ject AmsterdamGenua per spoor wordt
afgelegd. Wordt van Amsterdam naar
Suez gevlogen en eveneens het traject
Belawan—Batavia per vliegtuig afgelegd,
dan zal de reis met een dergelijk schip 10
dagen duren.
Bij een vergelijking met hetgeen de
luchtvaart kan bieden, wees spr. er nog
op, dat moge het zeeschip althans op
den duur het in snelheid tegen het
luchtverkeer moeten afleggen, de zee
schepen waarschijnlijk toch nog een reeks
van jaren een comfort kunnen bieden dat
in het luchtverkeer niet te bereiken is,
zoodat het verweer van het zeeschip te
genover de luchtvaart dan ook voor een
groot gedeelte gezocht zal moeten worden
in een opvoering van het comfort aan
boord.
Vervolgens overgaande tot de behande
ling der luchtschepen, wees spr. er op, dat
de luchtschepen naar Indië onderweg nog
een steunpunt (tusschenstation) zullen
aandoen voor het bijvullen van brandstof,
en dan zullen met een luchtschip van
200.000 m3 Inhoud ca. 100 passagiers kun
nen worden vervoerd.
Daar de technische moeilijkheden geen
beletsel meer zijn voor een luchtschepen-
dienst, zooals de regelmatige vaarten van
de „Graf Zeppelin" ook reeds bewezen
hebben, zal, indien de reis van dr. Eckener
aantoont, dat de meteorologische toe
standen geen beletsel zijn, de financieele
kant van het vraagstuk, dus het antwoord
moeten geven op de vraag, of men bin
nenkort met luchtschepen naar Java zou
kunnen varen.
Vergelijkende passageprijzen luiden als
volgt: eerste klasse: zeeschepen f.1000,
luchtschepen f. 1500, vliegtuigen f. 2400.
Bij deze kostenvergelijking behandelde
spr. tevens de exploitatie van een speciaal
postvliegtuig, dat een maximum snelheid
zou kunnen krijgen van 360 km. per uur
en een kruissnelheid van 300 km, per uur.
Dit vliegtuig zou in pl.m. 50 uren van
Amsterdam naar Batavia kunnen komen,
dus over 4 dagen verdeeld, per dag 12
uur moeten vliegen, hetgeen overeenkomt
met de trajecten Amsterdam-Cairo, Cairo-
Karachi, Karachi-Rangoon en Rangoon-
Batavia.
De rondreis met een dergelijk vliegtuig
kost f. 23 000 tegenover f. 50.000 voor een
passagiersvliegtuig.
Het tegenwoordige luchtrecht, dat door
het publiek wordt betaald, komt uit op
ongeveer f. 30 a f. 40 per kg. en de post,
die per vliegtuig wordt vervoerd, is onge
veer 300 kg., zoodat uit en thuis een be
somming val ruim f. 20.000 wordt ge
maakt of nagenoeg de kosten van een
rondvlucht. Het vliegtuig kan 500 k.g .ver
voeren.
Hoe de verdere ontwikkeling ook moge
zijn, het is volgens spr. In ieder geval ge-
wenscht om de vertrektijden der Indië-
vliegtuigen zóó in te richten, dat zooveel
mogelijke aansluiting wordt gegeven op de
passagiersschepen van de Stoomvaart-Mij.
„Nederland" en Rotterdamsche Lloyd in
Suez. Door die aansluiting wordt de gele
genheid geboden, om Indië in 14 dagen te
bereiken. Bovendien geeft die verbinding
de gelegenheid om de post, die thans over
Genua gaat, met slechts weinig extra
kosten (10 a 15 ct„ per 20 gram) ook in
14 dagen in Indië te krijgen.
Wat luchtschepen aangaat, hebben be
rekeningen aangetoond, dat met deze
schepen gevaren kan worden tegen lagere
passagetarieven dan met de huidige vlieg
tuigen. De vraag rijst dan ook of onze
regeering niet verstandig zal doen een
landingsterrein en een hal voor luchtsche
pen te bouwen, zoodra de plannen om met
de luchtschepen op Indië te gaan varen
vasteren vorm zouden gaan aannemen.
Is dat het geval en neemt de Ned. Indi
sche regeering ook een dergelijk stand
punt in. dan behoeven de hallen en lan
dingsterreinen dus niet alléén door den
dienst tusschen Nederland en Ned.-Indië
bekostigd te worden en kan het tarief
voor passagiers belangrijk lager worden.
GEEN STAKING BIJ PALTHE.
Het personeel der N.V. Palthe te Almelo
heeft in een gisteravond gehouden ver
gadering besloten niet te staken met
ingang van de volgende week, doch het
tusschenvoorstel der directie te aanvaar
den.
Het voorstel kwam neer op een loons
verlaging van 5"/o, welke ingaat de tweede
week van Januari en voorloopig loopt tot
1 Mei 1933. Gedurende deze periode zal
geen verkorte werktijd of een rouleering-
systeem worden ingevoerd, of indien zulks
toch het geval mocht zijn. zal het volle
loon worden uitgekeerd. Daarna treedt
een rouleeringsysteem in werking, hetwelk
door de arbeiders is gekozen boven ontslag.
Deze regeling geldt voorloopig tot Sep
tember 1933.
VERSPREIDE BERICHTEN.
,o~rJhr' J' Hesselt van Dinter heeft tegen
18 Januan a.s. ontslag aangevraagd als
e^Nootdorp" van d€ gemeente Pijnacker
