DEMONSTRATIE E.H.B.O.
Kite Jaarcanp
WOENSDAG 14 DECEMBER 1932
No. 22312
Iiiommer bestaat uit DRIE Blade*
EERSTE BLAD.
(ficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Iets. ner regel voor advertentlën uit Leiden en nlaatser.
iar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
ïlere advertentlen 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
kuitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
reen maximum aantal woorden van 30
itssso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
ïteven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week X. 0.1*
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
VERGADERING VAN
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op
I MAANDAG 19 DECEMBER 1932,
des namiddags te 2 uur,
|tt gebouw „Tot Nut van 't Algemeen"
(Steenschuur 21).
te behandelen: 1962
icadvies op het verzoek van J. Broeze.
frvol ontslag als hoofd der school aan
sdusastraat B. (273)
Jcoeming van een hoofd dier school
(de Medusastraat B. (274)
HINDERWET.
bgemeester en Wethouders van Leiden
ten ter algemeene kennis, dat door
pergunning is verleend .'an: a. W. Th.
Vrgèrs en rechtverkrijgenden tot het
fehten van een inrichting voor het be
ien van vleeschwaren met rookerij en
brij in het perceel Pieter de la Court-
L: No. 24, kadastraal bekend. Sectie
Mo. 4306 (ged.l; b. de N.V. Leidsche
fpkalkbranderij „Trio" en rechtver-
fcnden tot het oprichten van een kalk-
iderij op het perceel Zoeterwoudsche-
Ino. 25, kadastraal bekend Sectie O.
Il72 en 175; c. J. A. Meyers en recht-
pijgenden tot het oprichten van een
«rplaats voor petroleum in het per-
iMichielstraat No. 18. kadastraal be-
JiSectie H. No. 3369; d. de N.V. Leidsche
(ufacturenhandel van Vroom en Drees-
en rechtverkrijgenden tot het op-
kten van een confectie-atelier en een
[feerderij in een complex perceelen.
pgen aan de Aalmarkt Nis. 22—28.
irsmanssteeg No. 7. Breestraat No. 82
Wanden makers steeg Nis. 2. 4 en 6, ka-
bekend Sectie G. Nis. 1644, 1723.
134, 1752, 137, 138, 136, 131, 1288
(1332 2010
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN Secretaris,
ba, 14 December 1932.
®STE LEIDSCHE E.H.B.O.-BRIGADE.
I Welgeslaagde demonstraties van een
nuttig instituut.
onlangs hier ter stede Eerste Leid-
fe E.H.B.O.-Brigade trad gisteravond
f' het eerst naar buiten op door het
pen van demonstraties op „Den Burcht",
pet verloop is voor de organisatoren een
Jledig succes geweest, want niet alleen,
it de belangstelling, ook van de zijde dei-
rariteiten zeer bevredigendwas, maar ook
i demonstraties slaagden naar wensch
I het geheel vestigde den indruk, dat hier
ptig-willende en goed gedisciplineerde
►nnen en vrouwen aan het werk waren,
e voorzitter, dr. E. Renaud heette van te
ta de vele belangstellenden in de
Oanbeurs van harte welkom, in het
tonder dr. M. D. Horst, directeur
1 den Gem. Geneeskundigen Dienst,
pi hij dankte voor zijn verleende mede-
■Ndng en degelijke adviezen; den hoofd
acteur van politie, den heer Eskens (de
lemeester was evenals de commis
saris van politie verhinderd), den heerA.
M. de Blauw, dir. van Gem, Werken, den
brandweer-commandant Verhoog en den
onder-commandant van Lith, de leden
der R.K. Gymnastiekver. ,De Bataaf", ir.
G. L. van Klinkenberg, directeur en ir. J.
Stokhuizen, hoofdingenieur der Sted.
Lichtfabrieken, den heer J. A. C. A, Erke-
Iens, die zich bereid verklaarde de demon
stratie met het zuurstofapparaat te geven,
de heeren van den Veiligheidsdienst der
Lichtfabrieken dr. Stuurman, directeui
van het Openbaar Slachthuis, die anato
mische preparaten voor de demonstraties
beschikbaar stelde, den commandant van
de militairepolitie, de leden der zuster-
brigade uit Voorschoten, de bestuursleden
van de Zijl, de Leidsche Zwemclub en
last not least van de Leidsche Reddings
brigade uit wier midden het initiatief tot
het vormen van een E.H B.O.-brigade is
ontstaan en deze gedachte aanvankelijk
heeft uitgewerkt.
Totdat de groei zoo'n vlucht nam, dat
de brigade zich als zelfstandige verceni-
ging afscheidde.
Dr. Renaud gaf vervolgens een over
zicht van doel en wezen der Brigade, wier
leden thans allen één jaar les hebben ge
had. Het uiteindelijk doel is een brigade
te formeeren van uitsluitend gediplomeer
de krachten, die bereid zijn bij dag en
nacht eerste hulp bij ongelukken te ver-
leenen.
De Leidsche brigade is finantieel geheel
op zich zelf aangewezen en tot in onder
deden georganiseerd volgens de coöpera
tieve gedachte. Er zijn momenteel acht
groepen elk van vier personen, die op hun
beurt een groepleider hebben doch die
een voor een in staat zijn deze zoo noodig
te vervangen.
Opdrachten worden door den chefleider
uitsluitend via den souschef-leider en
groepleider tot de leden verstrekt; ver
zoeken van de leden bereiken hem in om
gekeerde volgorde.
Teneinde in geval van nood zoo spoedig
mogelijk hulp te kunnen verleenen, is een
tot in de puntjes uitgewerkt alarmsysteem
ontworpen, waarbij de stad in vijfrayons
wordt verdeeld en elk lid (verreweg de
meeste zijn telefonisch bereikbaar!)
precies weet, wat hij doen moet Bij de
aanneming van nieuwe leden worden aan
de moreele opvattingen en gedragingen
van de candidaten hooge eischen gesteld.
Spr. stelde vervolgens aan de acht
groepleiders een gesloten envelloppe ter
hand en vestigde er daarbij de aandacht
op, dat de samenstelling der opdrachten
den leden totaal onbekend is, zoodat de
demonstratie het karakter draagt van een
volkomen onvoorbereide oefening.
Daarna begaf het gezelschap, geiscor-
Daarna begaf het gezelschap, geëscor-
bovenop „Den Burcht" waar e leden korten
tijd gelegenheid kregen hun opdrachten
te bestudeeren en de werkzaamheden te
verdeelen.
Korten tijd later waren ijverige
handen druk in de weer om het achttal
gewonden wier kwetsuren over het
algemeen uiterst gecompliceerd waren, te
verbinden.
Stil en rustig ging ieder zijn gang: de
groepleider fluisterde zacht zijn bevelen;
hoofden werden verbonden; beenen en
armen gespalkt; kunstmatige ademhaling
en toediening van zuurstof toegepast,
iedereen wist precies wat hij of zij doen
of laten moest. Kortom, vér binnen het
vastgestelde maximum van 10 minuten was
elk slachtoffer transport-klaar.
Na afloop werden de brancards met de
verbonden slachtoffers onder het flikke
rend schijnsel der flambouwen naar be
neden gedragen. De lucht in de zaal scheen
hen goed te doen. want nauwelijks be
neden, stonden de zwaarstgewonden plot
seling op en staken een sigaret op!
Dr Renaud heeft tenslotte allen be
dankt, waarna dr. Horst nogmaals zijn
groote ingenomenheid met het tot stand
komen dezer brigade uitsprak en bij voort
during zijn volledige medewerking toe
zegde.
KL
Foto H. Jonker.
DE WILLEM VAN ORANJE-HERDENKING
Het verloop der plechtigheid.
De plechtige herdenking van de geboorte
van Prins Willem van Oranje welke H. M.
de Koningin en de leden van het Konink
lijk Huis met hun tegenwoordigheid wil
len yereeren. is nader bepaald op 6 Ja
nuari a.s. te halfdrie in het Groot Audito
rium. Het programma is als volgt:
1. Opening door den Rector-Magnificus.
2 Zang (oud Vaderlandsche liederen)
door een dubbel-kwartet van studenten,
onder leiding van den heer R. Boer.
3. Historische rede van den hoogleeraar
in de Vaderlandsche geschiedenis prof. dr.
H. T. Colenbrander.
4. Zang.
5. Slotwoord van den Rector-Magnificus.
ONTSLAG VAN DEN HEER J. BROEZE.
Als hoofd der O. L. School Medusastraat B.
B. en W, stellen voor op verzoek eervol
ontslag te verleenen aan den heer J.
Broeze. als hoofd der O. L. school aan de
Medusastraat B.
Tevens bieden B. en W. volgende voor
dracht aan voor opvolger:
lo. J. Hokkeling. hoofd eener bijzondere
lagere school te Boskoop; 2o. J. van der
Walle, hoofd eener openbare lagere school
te Noordwolde; 3o. D. Janssen, hoofd eener
openbare lagere school te Zalt-Bommel.
MILITAIRE MUTATIES.
De reserve-tweede-luitenants J. v Kessel,
C. Lourens. M. Pont J. Frangois. F de
Stoppelaar en P J L Bodaert. allen van
het 4de regiment infanterie alhier en C C.
van Hensbereen P. O F M. Cremers L.
V. Ledeboer ,B. J. A. Herweyer H. van 't
Hof en N J. Braadbaart. allen van het 6de
reg. veld.-art. alhier zijn met ingang van
1 Januari as. benoemd tot reserve-eerste -
luitenants bij hun tegenwoordig korps.
j rx wurrht" bii fakkellicht 'n demonstratie van eerste hulp-
toont hoe een der ^achtoffers" on-
belangstelling woedt verbonden.
N. Z. H. T. M.
Driemaandelijksche conferentie van
directie en vakorganisaties.
Gistermiddag had in het Hoofdkantoor
der N. Z. H. T. M. aan de Leidschevaart, te
Haarlem de gebruikelijke driemaandelijk
sche conferentie plaats van de Directie
met de drie Vakvereenigingen van het
personeel.
In de eerste plaats kwam ter sprake de
vraag, gesteld van de zijde van het per
soneel: voor welke functies zal het perso
neel ter standplaats Hillegom. dat thans
dienst doet op de stoomtramlijn Leiden-
Haarlem en dat na electrificatie van die
lijn in aanmerking komt voor eene over
plaatsing naar een der standplaatsen
Voorburg, Leiden en Haarlem, aangewezen
worden, alsmede welke plaatsen zal het
innemen op de desbetreffende anciemü-
teitslijsten? De directeur zette uitvoerig
uiteen, welke voornemens. behoudens
eventueel alsnog aan te brengen correc
ties van geringen aard. te dien opzichte
bestonden, waarmede de personeelverte-
genwoordigers hunne instemming betuig
den.
Vervolgens kwam ter sprake de oplei
ding tot „chauffeur" in verband met de
binnenkort te verwachten wijziging van
de- 4 Haarlemsche tramlijnen in autobus-
lijnen. De directeur deelde mede, dat de
chauffeursplaatsen zooveel doenlijk zou
den worden ingenomen door de tengevolge
van de vorenbedoelde wijziging vrijko
mende personeelleden, waarbij zoo moge
lijk rekening gehouden zal worden met
eventueele verzoeken van andere perso
neelleden, die hetzij voorkeur blijken te
geven aan die functie, hetzij bereids be
kwaam zijn in het besturen van autobus
sen. Het voornemen bestaat, om de af
richting door eigen personeel te doen ge
schieden, mogelijk na eenig psychotech
nisch onderzoek. De bedoeling is om de
vervanging der tramlijnen geleidelijk te
doen geschieden en dienovereenkomstig
eveneens de africhting.
Wederom kwam ter sprake de positie
van het z.gm. hulppersoneel, ten opzichte
van wie de maatschappij een voorstel met
betrekking tot het eventueel oproepen
voor het verrichten van werkzaamheden
aan de vakvereenigingen had gedaan, deze
laatste verklaarden zich in hoofdzaak met
het voorstel te kunnen vereenigen.
De Directie deelde op een desbetref
fend verzoek mede. geen wijziging te kun
nen brengen in de korting op de bezoldi
ging van het personeel, waartoe in Juni
1932 na overleg met de Vakvereenigingen
was overgegaan.
Langs informatorischen weg werd ge
vraagd, hoe de Directie stond tegenover
een eventueele vervroeging van den da
tum van ouderdomspensionneering. Daar
over werd uitvoerig van gedachten gewis
seld. waarbij op den voorgrond trad, dat
er eigenlijk geen gegronde aanleiding voor
een aergelijken maatregel aanwezig is.
Eveneens werd overeengekomen, om
vooralsnog geen wijziging te brengen in
het bestaande z.g.n. groot en klein over
leg met de Vakvereenigingen, nadat de
Directie te dezer zake een tweetal toezeg
gingen had gedaan; deze besprekingen
hadden plaats naar aanleiding van het
gedane verzoek om over te gaan tot de
instelling van een Personeelraad,
Tenslotte werden door de Directie nog
uitvoerige inlichtingen gegeven omtrent
verscheidene indlvidueele aangelegenhe
den betreffende het overgenomen en nlet-
overgenomen personeel der 2e Noord-
Holl. Tramweg Mij. in Waterland en had
de gebruikelijke rondvraag plaats, waarbij
alsnog overleg werd gepleegd omtrent
onderwerpen van minder belangrijken
aard.
RIJNSBURG, DORP EN ABDIJ.
Lezing van mevr. EerdbeekClaasen,
Voor de Vereeniging „Oud-Lelden" trad
gisteravond in het Stedelijk Museum „De
Lakenhal" mevrouw M. L. H. Eerdbeek
Claasen op met een lezing:
Rijnsburg, dorp en abdij. Spr. behandel
de chronologisch de verschillende tijd
perken en gebeurtenissen uit de geschie
denis van het dorp.
Het dorp in zijn vroegsten tijd be
grensd door den Ouden Vliet en den Rijn,
zou wel van Romeinschen oorsprong kun
nen zijn, doch om hierover tot zekerheid
te komen, zijn de gegevens onvoldoende.
Maar stellig kan gesproken worden over
een, Saksische bewoning van omstreeks
500 na Chrwelke in de eerste helft der
6de eeuw door een Frankische nederzet
ting is overvleugeld.
In de bekende lijst der goederen van de
Utrechtsche Domkerk wordt verwezen
naar het gebied van Rijnsburg. Zij ver
meldt tusschen de jaren 800 en 850 13
hoeven, elk van 30 morgen, gelegen ten
noorden van den Vliet, welke toebehoord
hadden aan een zekeren Rodolf, naar
wlen het dorp: Rodolfsheim zou genoemd
zijn en wiens woonhuis gelegen zou heb
ben ten Zuiden van den Ouden Vliet, ter
plaatse van het latere Hof van Rijnsburg.
Merkwaardig Is, dat graaf Dirk n in
974 In het gebied van het latere Rijns
burg deze naam komt in bescheiden
niet eerder dan in 1040 voor een kapel
stichtte ter plaatse, waar de Friezen door
hem verslagen werden, welke stichting
eenlge dorpsontwikkeling veronderstelt.
Tot meer belangrijke beteekenis zal het
dorp gekomen zijn in den jare 1183, toen
het een afzonderlijke parochie ging vor
men. afgescheiden van de parochie
Oegstgeest, welke toen der tijd Kerkwerve
heette. Ook bestond toen reeds de Abdij,
gesticht door gravin Petronella op hare
bezittmgen te Rijnsburg voor de zielsrust
van haar overleden man, graaf Floris II,
en gewijd den 16den September 1133 door
den Utrechtsche bisschop Andries van
Kuyk.
Mevrouw Eerdbeek beschreef nu in
breede trekken deze Abdij, ingericht voor
adellijke Jonkvrouwen naar de regels van
de orde van sint Benedictus en behandelde
haar eerste bewoonsters uit het klooster
Lutteriingeberg ln Saksen met haar abdis
Cuniza, de gebouwen, de levenswijze der
mannen, de kloostertucht, de opvolgende
abdissen, de voorrechten en de vele schen
kingen, door haar ontvangen. De abdij
werd een stichting van groote beteekenis
voor het godsdienstig leven en stond in
hoog aanzien bij de grafelijkheid, hetwelk
bleek uit het besluit van graaf Dirk VI,
die ook het bestuur van het dorp in han
den van de abdis stelde.
Een rampjaar voor de Abdij was 1183,
toen zij door brand geteisterd werd tegelijk
met de parochiekerk, welke in datzelfde
jaar gewijd was. Twee jaar later was de
Abdij weer opgebouwd en kon haar gods
dienstig werk voortzetten tot den jare 1574
toen de verwoesting door de Leidenaars
voor goed een einde maakte aan haar
roemrijk bestaan.
Aangestipt werd nu de oprichting in 1327
van het „Heilige Geestesgild" door de
Rijnsburgers, een broederschap ter onder
steuning van armen, zieken en ouden van
dagen, alsmede de oude verdeeling van
het dorp in vier vierendeelen, in wier
centrum een brug lag, dienende voor be
kendmakingen en rechtspraak.
De hervorming had uit den aard der
zaak tengevolge de inrichting eener gere
formeerde kerk en wel ter plaatse van de
parochiekerk, welke in 1574 verwoest was.
Met den bouw dezer nieuwe kerk werd den
6den Augustus 1578 begonnen met ge
bruikmaking van den ouden toren, welke
de ramp had overleefd en van 1183 da
teert.
Vervolgens behandelde spr. de geschie
denis der Collegianten, in het bijzonder
van de familie Van der Kodde en Oudaen.
Hun eerste vergadering werd circa 1620
te Rijnsburg gehouden, de bijeenkomsten
hadden regelmatig plaats tot het jaar
1787.
Ook is aan Rijnsburg verbonden de naam
van Spinoza, die aldaar circa 1660 woonde
aan de Lange Vaart en wiens huis als her
innering in stand wordt gehouden In 1663
vertrok hij naar Voorburg. Minder be
kend is de wijsgeer-theoloog Petrus Poiret,
die. geboortig van Metz, van 16881719 te
Rijnsburg leefde
Tenslotte wees spr. op den achteruit
gang van het dorp in de eerste helft der
18de eeuw en op de partijschappen in den
Patriottentijd, waarbij Rijnsburg zich met
terdaad als prinsgezind heeft laten ken
nen. Deze achteruitgang werd niet ver
holpen door het graven van het Oegst-
geesterkanaal in 1840, maar wel strekte ten
gunste van meerdere welvaart van het
dorp, de teelt van aardappelen en het in
maken van bloemkool, vooral in lateren
tijd de teelt van bloembollen en bloemen.
Met een wensch, dat de tegenwoordige
druk spoedig moge worden opgeheven,
werd de lezing besloten.
De voorzitter, prof. dr. L. Knappert,
dankte de spreekster voor den leerzamen
avond.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
wis- en natuurkunde (letter F) de heer
G. Henneman (Oegstgeest); voor het
doctoraal-examen wis- en natuurkunde
(hoofdvak dierkunde) mej. E. J. Schuur
man (Den Haag).
BINNENLAND.
De uitvoering der Zuiderzee-werkenf
memorie van antwoord aan de Tweede
Kamer. (Binnenland, 3e Blad).
Op wachtgeld-stelling van zestig jongere
locomotiefbeambten bij de spoorwegen
(Binnenland, 3e Blad).
De indringer o'p huize Doom is een
gevaarlijk misdadiger. (Gemengd, 3e BI.).
Ons parlementzir overzicht. (2e Blad).
BUITENLAND
De Fransche Kamer weigert betaling
aan Amerika. Het kabinet Herriot afge
treden. iBuiten), en Tel., Ie Blad).
Ook België zal niet betalen. (Bultenl.,
Ie Blad).
Rondom de opheffing der sociale nood
verordeningen in Duitschland (Bultenl.,
Ie Blad).
Pcrzië handhaaft zijn standpunt inzake
de Anglo-Persian Oil Co. (Tel., Ie Blad).
Ernstig spoorwegongeluk in een tunnel
in Zwitserland. Vele dooden en gewonden
(Bultenl. Gemengd, 3e BI. en Tel., Ie BI.)
Het kabinet de Broqueville in België
afgetreden. Opnieuw is de afgetreden
premier aangezocht. (Buitenl., Ie Blad).
Verzet der Kleine Mogendheden tegen
de vijf-mogendhedcn-conferentic. (Tel.,
Ie Blad).
BAKKERIJ UITGEBRAND.
Hedenmorgen te ongeveer 5 uur is brand
uitgebroken in de bakkerij van den heer
C. H., gelegen achter het perceel Groe-
nesteeg 40.
De eigenaar had om 5 uur den oven aan
gestoken en was vervolgens de woonkamer
ingeloopen om zijn vrouw te wekken en
een kopjt thee te drinken Plotseling ging
het electrische licht uit, terwijl de vrouw
tegelijkertijd iets ln de bakkerij hoorde
vallen Toen H. achter kwam stond de
bakkerij in brand, vermoedelijk doordat
een vonk uit den oven Is gevallen ln een
zak met zaagsel, welke in de onmiddellijke
nabijheid tegen een houten schutting
stond.
De brandweer onder leiding van den
onder-commandant, den heer van Llth,
wist het vuur tot de bakkerij te beperken,
doch kon niet verhinderen, dat deze vrij
wel geheel uitbrandde. De Inboedel en de
opstallen waren verzekerd.
NED. REIS VEREENIGING.
De heer Hardeweg over zijn reiservaringen
in Afrika.
De afd. Leiden van de Ned. Reisvereeni-
ging hield gisteravond in de Burchtzaal
een Afrikaanschen avond, daar de voor
zitter, de heer J. F. Hardeweg, kwam ver
tellen van zijn ervaringen op de reis naar
en van Afrika.
De vice-voorzitter. de heer Vanl der Horst
leidde den spreker in. Van het begin tot
het einde van zijn voordracht heeft de
heer Hardeweg zijn gehoor weten te
boelen door zijn interessant reisverhaal,
ln de eerste plaats, maar niet minder door
den juisten verhaaltrant, waarin allerlei
humoristisch getinte fragmenten het wel
licht anders dorre reisverhaal afwis
selden.
De heer Hardeweg ging vorig jaar 1 Oc
tober op reis en kwam 30 April terug. In
korte trekken ook maar eenig idee te
geven van een reisverhaal van zeven
maanden is natuurlijk iets onmogelijks.
Men neme dus genoegen met de vermel
ding van enkele plaatsen, die wellicht
oude herinneringen aan schooljaren
wakker roepen.
De heer Hardeweg en zijn echtgenoote,
die met hem de reis meemaakte, voerde
ons naar Kaapstad, het Kaapsche Schier
eiland. George, Steüenbosch (de stad der
wetenschap), Johannisburg. Pretoria, Kru-
gers-Wildpark, Bulaways, Graf Rhodes,
MattoDpo-Hils, de Khami-ruïnes, de be
roemde Victoria-falls, naar dc goudmijnen
van Kimberley en verschillende Oostkust
havens. Een en ander werd verduidelijkt
door een keurige serie lichtbeelden, ter
beschikking gesteld door de Ned. Zuid-
Afrikeansche Vereeniging.
De heer Hardeweg toonde zich behalve
een bereisd man ook een aangenaam
causeur, die door zijn raoheid van tong,
zijn kwinkslagen, zijn talenkennis (de heer
Hardeweg is thans bezig aan het leeren
van de achtse taal!), aller aandacht op
zich wist te concentreeren.
Het was reeds halftwaalf. toen de heer
v. d Forst den voorzitter dankzegde voor
het eebodene en hem als aandenken een
actetasch aanbood voor ,ijn bereidwillig
heid dezen avond te willen spreken.
